Update. Eerste Kamer akkoord met aanpassing FTK. In deze editie:

Transcriptie

1 towerswatson.nl Update Over actualiteiten in de pensioenwereld Eerste Kamer akkoord met aanpassing FTK Nummer 12 december 2014 In deze editie: Op 16 december heeft de Eerste Kamer ingestemd met de aanpassing van het financieel toetsingskader (FTK). Daarmee is definitief geworden dat het FTK per 1 januari 2015 wijzigt. In het bijzonder gaan striktere beperkingen gelden voor het verlenen van toeslagen, terwijl anderzijds soepelere bepalingen gaan gelden voor het verlagen van rechten en aanspraken. Per saldo is het kabinet van mening dat de ingrepen evenwichtig zijn: minder snel indexeren is gunstig voor jongeren, terwijl minder snel en minder ingrijpend korten de oudere generaties ten goede komt. De fracties in de Eerste Kamer (ook van partijen die in de Tweede Kamer instemden met het wetsvoorstel) waren opvallend kritisch, en gaven onder meer aan onvoldoende overtuigd te zijn van de noodzaak tot wijziging, mede gezien de lopende pensioendialoog die mogelijk leidt tot verdere ingrepen in het pensioensysteem. In de schriftelijke behandeling gaven meerdere fracties aan twijfels te hebben over de wijziging van de UFR-methodiek, en opperden deze achterwege te laten totdat de in Solvency 2 te hanteren methodiek definitief wordt vastgesteld. Het ministerie heeft daaraan in de schriftelijke beantwoording in eerste instantie geen gehoor gegeven, maar zegde in de plenaire behandeling toe DNB te zullen verzoeken de huidige methodiek te handhaven totdat nader onderzoek, mede naar aanleiding van de uiteindelijke UFR-methodiek in Solvency 2, heeft plaatsgevonden. In het debat werd daarnaast een motie aangenomen die stelt dat het aangepaste FTK binnen een periode van drie jaar geëvalueerd zal worden. Aan de vooravond van de plenaire behandeling in de Eerste Kamer liet de Stichting van de Arbeid weten van mening te zijn dat het mogelijk moet blijven bestaande toeslag- en premiereserves aan te wenden zoals beoogd. In het debat in de Eerste Kamer is dit thema niet aan de orde gekomen. De nadere uitwerking van diverse technische aspecten van het aangepaste FTK moet nog volgen. DNB gaf aan in januari een pagina te openen op de website, en fondsen in een brief op de hoogte te stellen van wat van hen van toezichtswege wordt verwacht. De formele rapportage over boekjaar 2014 zal nog gebaseerd zijn op het huidige FTK. Of de financiële situatie per einde 2014 aanleiding geeft tot het indienen van een herstelplan zal echter afhangen van de beleidsdekkingsgraad volgens het aangepaste FTK, en het vereist eigen vermogen volgens de herziene methodiek. Naar het zich nu laat aanzien zullen beleidsdekkingsgraad en nieuw vereist eigen vermogen in het jaarverslag onder gebeurtenissen na de balansdatum worden gerapporteerd. Als sprake is van een herstelplan volgens het aangepaste FTK, dan dient dat uiterlijk op 1 juli 2015 te worden ingediend. Leidt dat herstelplan tot een kortingsmaatregel, dan dient doorvoering daarvan uiterlijk 1 oktober 2015 plaats te vinden. 1 Wichert Hoekert wichert.hoekert@towerswatson.com 1 Eerste Kamer akkoord met aanpassing FTK 2 Nieuw voorstel Pensioenfondsenrichtlijn minder ingrijpend 3 Voortgang pensioendialoog 4 Voorkom een onzuivere pensioenregeling

2 Update december 2014 Nieuw voorstel Pensioenfondsenrichtlijn minder ingrijpend Op 10 december heeft de Europese Raad ingestemd met het gewijzigde voorstel tot herziening van de Pensioenfondsenrichtlijn. Een dag eerder ging de Tweede Kamer er in meerderheid mee akkoord dat Nederland groen licht zou geven voor de huidige conceptteksten. In het voorjaar had Nederland zich nadrukkelijk uitgesproken tegen eerdere versies ervan. Klijnsma zette op 4 december in een brief aan de kamer uiteen op welke gronden zij nu wel instemt met het voorstel. Die zijn er onder meer in gelegen dat governance-bepalingen (onder meer met betrekking tot risico-evaluatie) en communicatievereisten sterk zijn gereduceerd. Ook is de rol van de lokale toezichthouder in grensoverschrijdende oplossingen in het nieuwe voorstel verruimd. Daarmee zou aanvaarding van het huidige voorstel de invoering van Europese solvabiliteitsvereisten voor in elk geval die duur uitsluiten. EIOPA consulteert momenteel, op eigen initiatief, over de vormgeving van een eventueel Europees solvabiliteitstoezicht op basis van een holistische balansbenadering. 2 Rick Crauwels of Wichert Hoekert rick.crauwels@towerswatson.com of wichert.hoekert@towerswatson.com De consequentie van het akkoord van de Europese Raad is dat het Europese Parlement de richtlijn nu in behandeling kan nemen. Of dat daadwerkelijk gebeurt is nog niet zeker. Onder voorzitterschap van Juncker zal de Commissie medio december bekend maken welke aanhangige voorstellen zullen worden behandeld. Naar verluidt staat het voorstel voor de herziening van de richtlijn op een lijst van projecten ter heroverweging. Om diverse redenen lijkt het echter onwaarschijnlijk dat het voorstel zal worden ingetrokken. In de beantwoording van kamervragen van Pieter Omtzigt benadrukt Klijnsma dat het nieuwe voorstel een bepaling kent dat de nieuwe richtlijn pas zes jaar na het moment van vankrachtwording ervan opnieuw zal worden geëvalueerd. 2 towerswatson.nl

3 Voortgang pensioendialoog In de planningsbrief die staatssecretaris Klijnsma in november aan de Tweede Kamer zond, meldde zij te verwachten in januari een voortgangsrapportage over de pensioendialoog uit te zullen brengen. Dat zal vermoedelijk zijn nadat op 19 januari de (eerder uitgestelde) slotbijeenkomst heeft plaatsgevonden. De SER zal eveneens in januari advies uitbrengen, waarna in mei een hoofdlijnennotitie volgt. Via de website die ten behoeve van de dialoog is geopend hebben zowel individuen (ruim 900 in getal) als instanties inbreng geleverd. Op 12 december presenteerde de Koninklijke Vereniging voor Staathuishoudkunde een bundel met preadviezen onder de titel Toekomst voor aanvullende pensioenen. Aan de hand van vier thema s (governance, hoogte van de pensioenen, intergenerationele risicodeling en individuele keuzevrijheid) gaat een aantal experts in op wat in hun ogen noodzakelijke hervormingen voor de toekomst zijn. Keith Ambachtsheer doet dat vanuit internationaal perspectief en schetst een systeem waarin risicodeling alleen opgaat voor langlevenrisico. In dat voorgestelde systeem wordt voor de afschaffing van de doorsneesystematiek gecompenseerd door de toekenning van extra AOW-rechten. Dellaert en Ponds betogen dat keuzevrijheid op een aantal belangrijke onderdelen ook in het bestaande collectieve systeem mogelijk is, en veelal al bestaat. Selectie-effecten blijven beperkt, niet in de laatste plaats omdat mensen geen strategisch gedrag lijken te vertonen en zich doorgaans voegen naar de standaardkeuzes. Boot en Cools zijn van mening dat pensioenfondsen meer dan commerciële partijen de aangewezen partij zijn om de belangen van deelnemers te dienen, juist omdat pensioen als product in de regel niet of onvoldoende wordt begrepen en gewaardeerd. Intransparante en instabiele verdeelregels zorgen voor een zware druk op de governance. Mede daarom pleiten ook Boot en Cools voor afschaffing van de doorsneesystematiek en invoering van duidelijk gedefinieerde eigendomsrechten. In een rapport over Nederland gaat ook het IMF in op de doorsneesystematiek. Om jongeren, die het zwaarst lijden onder toegenomen schulden, tegemoet te komen noemt het IMF (in punt 29 van het rapport) de afschaffing van de doorsneesystematiek als mogelijkheid. Het AG bracht in november een rapport over de doorsneesystematiek uit. Daarin wordt op diverse technische aspecten van de systematiek ingegaan en worden de herverdelende effecten toegelicht. Verder wordt een aantal alternatieven ervoor toegelicht en wordt ingegaan op de transitieproblematiek indien tot één van die alternatieven zou worden overgegaan. 3 Wichert Hoekert wichert.hoekert@towerswatson.com Towers Watson Update December 3

4 Update december 2014 Voorkom een onzuivere pensioenregeling Voor 1 januari 2015 moeten pensioenregelingen zijn aangepast aan het beperktere fiscale kader van Indien de pensioenregeling niet op tijd is aangepast zal de totale pensioenregeling door de Belastingdienst als onzuiver bestempeld worden. Dit heeft tot gevolg dat ook de tot 2015 opgebouwde aanspraak tot het loon van de werknemer wordt gerekend. Belastingheffing vindt plaats op basis van 52% te vermeerderen met zogenaamde revisierente van 20%. De totale waarde wordt dus weg belast tegen 72%. Gezien de tijdsklem waar partijen zich in kunnen bevinden met betrekking tot een aanpassing van de pensioenregeling, in de context van andere arbeidsvoorwaarden, heeft de Belastingdienst op haar website een aantal alternatieven geschetste om in ieder geval een onzuivere pensioenregeling met de daaraan verbonden fiscale sancties te voorkomen. De Belastingdienst schetst in haar vraag & antwoord een aantal mogelijkheden om fiscale sancties te voorkomen, waarbij een en ander wordt gebaseerd op de toepassing van artikel 19c Wet LB 64. Deze wettelijke faciliteit biedt de mogelijkheid om voor de wijziging van de pensioenregeling deze voor 2015 voor te leggen bij de Belastingdienst met het verzoek de regeling te beoordelen. Mocht, na beoordeling in de loop van 2015 blijken dat de pensioenregeling niet voldoet aan het fiscale kader, dan kan deze met terugwerkende kracht worden gewijzigd in een pensioenregeling die wel voldoet. Zoals aangegeven zullen dan geen fiscale sancties gelden. De volgende mogelijkheden worden voor het voetlicht gebracht waarbij het vertrekpunt is dat partijen (nog) geen (definitieve) afspraken hebben gemaakt. In de situatie waarbij de onderhandelingen over de nieuwe pensioenregeling nog niet (volledig) zijn afgerond en weergegeven in een pensioenreglement, kan in ieder geval een weergave van de wel gemaakte afspraken bij de inspecteur worden voorgelegd, onder verwijzing naar een nog te ontwerpen definitieve tekst van de regeling. Indien de onderhandelingen tussen sociale partners in het geheel nog niet tot afspraken hebben geleid, kan de werkgever eenzijdig een tijdelijk wijzigingsvoorstel op de bestaande pensioenregeling ter beoordeling voorleggen aan de inspecteur om zo te voorkomen dat de pensioenregeling per 1 januari 2015 onzuiver wordt. Dit tijdelijke wijzigingsvoorstel kan, na definitieve afstemming met de belanghebbenden worden vervangen door een definitief voorstel om vervolgens een en ander vast te leggen in een (concept) pensioenreglement. Het beoordelingsverzoek van tijdelijk wijzigingsvoorstel dient uiterlijk 31 december 2014 bij de belastingdienst te worden ingediend. Vervolgens dient een volledige tekst van de pensioenregeling binnen een termijn van 6 maanden alsnog naar de Belastingdienst te worden nagezonden Mocht niet gekozen worden voor bovenstaande mogelijkheden om bovenmatigheid te voorkomen dan resteren nog de volgende opties: Uiterlijk op 31 december 2014 wordt in samenspraak met de inspecteur de regeling gesplitst in een zuiver en een onzuiver deel. Voor het zuivere deel (aanspraak tot 2015) wordt dan geen fiscale sanctie opgelegd. Voor zover vanaf 2015 geen sprake is van een zuivere pensioenregeling zal daarvoor niet de omkeerregel gelden. Voor dat onzuivere deel is dan geen sprake van een vrijstelling voor box 3. Als laatste redmiddel kan nog worden besloten de bestaande pensioenregeling per 1 januari 2015 volledig op te schorten. De gemiste opbouw van pensioenaanspraken kan dan alsnog worden benut (ingehaald), nadat de regeling is aangepast aan de fiscale kaders In combinatie met deze methodiek kan de risicopensioen wel worden voortgezet, echter wel op basis van de uitgangspunten van het fiscale kader Bij de geschetste alternatieven geldt uiteraard nog wel de juridische werkelijkheid in het kader van afspraken omtrent een pensioenovereenkomst. 4 Eric Heemskerk eric.heemskerk@towerswatson.com 4 towerswatson.nl

5 Towers Watson Academy Accreditatie pensioenopleiding Geschiktheidsniveau A! Met trots kunnen wij aankondigen dat de pensioenopleiding Geschiktheidsniveau A is geaccrediteerd door het CPION met het predikaat Registeropleiding BDP. Hierdoor ontvangt u als deelnemer na afloop van de volledige opleiding het officiële diploma afgegeven door de Stichting Permanente Educatie Nederland (SPEN). Datum Opleiding Locatie Prijs 8, 13, 16, 20 en 22 januari 2015 Pensioenopleiding Geschiktheidsniveau B 625,- per module van een halve dag 1.250,- per module van een gehele dag 10, 12, 17, 19 en 24 februari , 26, en 31 maart 2015 Deelopleiding Oordeelsvorming (Pensioenkennis A) Deelopleiding (klassikaal) Basiskennis en Inzicht (Pensioenkennis A) 575 per module van een halve dag 1.150,- per module van een hele dag p.p. Voor het volledige opleidingsaanbod, meer informatie, inschrijven of incompany mogelijkheden, kijk op towerswatsonacademy.nl of neem contact op met Hermine Steegstra via of academy.nl@towerswatson.com Copyright 2014 Towers Watson. Alle rechten voorbehouden. TW-EU December towerswatson.nl