2016/ Burap 2016

Transcriptie

1 / Burap 1

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Voortgang programma's... 8 Programma 01 Jeugd en zorg... 9 Programma 02 Werk, inkomen en economie...21 Programma 03 Maatschappelijke voorzieningen...31 Programma 04 Ruimtelijke en gebiedsontwikkeling...42 Programma 05 Milieu en duurzaamheid...53 Programma 06 Beheer buitenruimte...59 Programma 07 Veiligheid en handhaving...69 Programma 08 Burger en bestuur...75 Programma 09 Financiën Apparaatskosten Investeringen en projecten Resultaatmodel en begrotingswijzigingen Resultaatmodel swijzigingen...98 Bijlagen Reserves Voorzieningen Voortgangsrapportage bezuinigingen Herschikkingen raad

3 1. Inleiding Bestuurlijke hoofdlijn De bestuursrapportage (burap) brengt in beeld of Zaanstad op weg is om de doelen te bereiken die het college en de raad hebben opgenomen in de begroting. De burap laat zien dat Zaanstad goed op koers ligt. Prestaties Op koers Bijsturen Niet (volledig) haalbaar Gerealiseerd 50 Zaanstad heeft een stabiele financiële situatie. Voor het eerst sinds een aantal jaar heeft de gemeente geen structurele tekorten. Dit leidt er toe dat Zaanstad niet continue hoeft te reageren op externe ontwikkelingen, zoals maatregelen die vanuit het Rijk worden opgelegd. Wel ziet het college, zoals genoemd in de kadernota, dat externe ontwikkelingen en de complexiteit van de transformaties, op onderdelen vragen om versnelling of intensivering van onze inzet. Om deze versnelling en intensivering mogelijk te maken, heeft het college op onderdelen meer middelen nodig. In deze burap doen wij de raad daarom voorstellen om in sommige gevallen deze extra middelen nog voor dit jaar ter beschikking te stellen. Economisch herstel zet voorzichtig door Het eerste half jaar van laat zien dat het economisch herstel van de laatste paar jaar voorzichtig doorzet, maar wij zitten nog niet op het niveau van Zorgelijk is dat desondanks de werkloosheid blijft toenemen. De eerste helft van zien wij dat steeds meer bedrijven zich willen vestigen in Zaanstad. De bouw trekt aan en de ontwikkelingen komen weer op gang, Zaanstad heeft bijvoorbeeld dit jaar vier riviercruiseschepen ontvangen. We zijn blij met de opening, eind mei, van een VVV in Inverdan. Het bevorderen van de werkgelegenheid vraagt extra aandacht en een gezamenlijke inspanning van bedrijven, onderwijs en gemeente. Ondanks dat de economie voorzichtig aantrekt, profiteert niet iedereen van het economisch herstel. Als de huidige ontwikkeling zich doorzet is de verwachting dat het aantal uitkeringen voor op uitkomt. Om dit te beperken is de samenwerking met werkgevers dit jaar geïntensiveerd. Mede hierdoor zijn dit jaar 194 mensen aan een baan geholpen, waaronder 37 jongeren. De gezamenlijke inspanningen om nog meer mensen aan het werk te krijgen hebben we vastgelegd in de Strategische Agenda Werkgelegenheid. De vestiging van nieuwe bedrijven, de toename van initiatieven voor de bouw en de toename van het aantal uitkeringen levert meer werk op voor de organisatie. Dit betekent dat Zaanstad keuzes moet maken om kansen kunnen pakken. Om geen kansen mis te lopen, stellen we voor de capaciteit van de organisatie op onderdelen te vergroten. 3

4 In gesprek met partners; inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties De gemeente realiseert meer en meer samen met de Zaanse samenleving. We werken meer en vaker met partners in netwerken. In het kader van MAAK.Zaanstad ontstond een dialoog met inwoners, ondernemers, raadsleden en bestuurders over hun toekomstideeën op vier gebieden: wonen, bereikbaarheid, economie en toerisme, en arbeidsmarkt en onderwijs. Door middel van een prijsvraag (zogenaamde City Challanges) hebben inwoners, bedrijven en organisaties hun ideeën aangedragen voor verschillende maatschappelijke vraagstukken. Hiermee gaan we nu aan de slag. De wijkteams hebben verantwoording afgelegd in hun eigen wijk door wijkgesprekken met inwoners en wijkpartners over de resultaten en leerpunten van de decentralisaties te organiseren. De uitkomsten uit de verschillende wijkgesprekken zijn samengebracht in een gesprek in het gemeentehuis (het festival van de verantwoording). De ambitie om in 2020 een klimaatneutrale gemeente te zijn, vraagt een sterke netwerksamenwerking. Het realiseren van de ambitie kan alleen lukken in een intensieve samenwerking van de gemeente met andere overheden, inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Opvang vluchtelingen stond in het teken van de opvang van vluchtelingen. In verschuift de aandacht naar een goede start voor vergunninghouders die zich als nieuwe inwoners van Zaanstad in onze stad vestigen. Voor de huisvesting van vergunninghouders in Zaanstad zoeken we creatieve oplossingen, zoals woningdelen waarbij twee of drie alleenstaande vergunninghouders een woning delen. Voorbereiding op nieuwe ontwikkelingen De regio en het bestuurlijke krachtenveld daaromheen zijn in beweging. Het aandachtsgebied van de samenwerking verschuift van de Stadsregio Amsterdam naar de Metropoolregio Amsterdam. De democratische legitimatie en rol van de raden en staten in de samenwerking heeft veel aandacht en werken we de komende periode verder uit. De komst van de Omgevingswet is een belangrijke opgave voor de Nederlandse gemeenten. Deze treedt naar verwachting eind 2018 in werking. De verandering en de implementatie zijn van een dergelijke omvang, dat een goede voorbereiding nodig is. Hiervoor wordt een implementatieplan Omgevingswet opgesteld. 4

5 1. Financiële analyse Tabel 1 x Naam Bedrag Bijstelling BUIG Voorziening IKB Vrijval reserve stadhuis Algemene uitkering (zie tabel 2) Knelpunten capaciteit Bijstelling kapitaallasten Intensiveringen (zie tabel 3) Cao ontwikkelingen 414 Subsidie ESF -376 Sloop sporthal De Vang 340 Resultaat VrZW -231 Exploitatiebijdrage sportbedrijf 413 Voorziening Wilhelminasluis 115 Parkeerinkomsten 100 Overig -276 Totaal De burap laat een verwacht nadeel zien van 6,1 mln. De belangrijkste ontwikkelingen die dit resultaat veroorzaken zijn: Het verdeelmodel van de rijksbijdrage Participatiewet (BUIG) is aangepast. De ontwikkeling van het macrobudget, de verandering van het verdeelmodel en de actualisatie van de aantallen bijstandsgerechtigden leiden tot een daling van de inkomsten (4.290). Hierover stuurde het college in oktober een raadsinformatiebrief. Op dit moment wordt gewerkt aan een nieuw verdeelmodel voor de BUIG die per 1 januari 2017 moet ingaan. De consequenties voor onze gemeente weten we waarschijnlijk eind september. Met de invoering van het Individueel Keuze Budget (IKB), is het wettelijk bepaald dat gemeenten in 2017 niet de reguliere twaalf maanden maar negentien maanden vakantiegeld uitbetalen, omdat de cao met zich meebrengt dat het vakantiegeld vanaf 1 januari 2017 in een kalenderjaar wordt opgebouwd en op ieder moment in het jaar is op te nemen. Het vakantiegeld beslaat daarmee de periode juni tot en met december Conform de uitspraak van de Commissie BBV zijn we verplicht voor het deel een incidentele verplichting op te nemen in (2.600). In de september-, december- en meicirculaire is de gemeente door het ministerie van Financiën geïnformeerd over de omvang en de verdeling van de algemene uitkering, de integratie-uitkering Sociaal Domein en de decentralisatie- en (overige) integratie-uitkeringen voor het jaar, en de volgende jaren. Bruto brengt dit voor een lagere algemene uitkering met zich mee (346). Het netto-effect, na aftrek van de lagere lasten, laat in echter een voordeel zien (-1.212). Deze lasten worden begroot bij de desbetreffende programma s. De verdeling van de gelden voor Beschermd Wonen is aangepast naar aanleiding van een verdiepend onderzoek (1.833) en in afwachting van een nieuw objectief verdeelmodel. In programma 3 zijn de lagere lasten voor Beschermd Wonen opgenomen ( ). 5

6 Tabel 2 x Naam Bedrag Lagere algemene uitkering Rijk voor Beschermd Wonen LHBT Emancipatiebeleid 20 Overdracht BRZO-inrichtingen -40 Referendum Associatieverdrag Oekraïne 172 Regionaal actieplan jeugdwerkloosheid 100 September- en december circulaire gemeentefonds 369 Totaal De druk op de interne organisatie is groot. Dat wordt met name veroorzaakt door externe ontwikkelingen en de complexiteit van de transformaties, zoals de nieuwe Jeugdwet, Participatiewet, Omgevingswet en binnenstedelijk bouwen. Dit raakt niet alleen de capaciteit in het primaire proces, maar ook de ondersteunende werkzaamheden. Voorbeelden hiervan zijn de extra inzet bij inkoop en financiën voor de drie decentralisaties, extra capaciteit bij P&O voor werving en selectie van nieuwe medewerkers, extra capaciteit omgevingsplannen door de complexiteit van binnenstedelijk bouwen en de extra advieswerkzaamheden bij havens en vaarwegen. Het ziekteverzuim stijgt in de organisatie (zie hoofdstuk 3). Dit lijkt samen te hangen met de toenemende werkdruk in de organisatie. Voorbeelden waar het ziekteverzuim, die uiteenlopende redenen kennen, niet meer opgevangen kan worden in de bestaande capaciteit zijn bij de sector Control en het vergunningencentrum. Het totaal aan capaciteitsknelpunten bedraagt bijna 1,2 mln. (1.168). Voor de capaciteit die nodig is om de extra taken op een goede manier uit te voeren zal het college met voorstellen komen bij de begroting. Het college zal alles doen om het ziekteverzuim de komende periode weer te verminderen. De afgelopen jaren is bij Stedelijke Ontwikkeling fors op de capaciteit bezuinigd, omdat sprake was van vraaguitval. Inmiddels trekt de markt weer aan en is in toenemende mate vraag naar gemeentelijke diensten. In de kadernota is daar al op geanticipeerd met het verzoek om extra capaciteit om aan deze vragen te kunnen voldoen. Om het momentum niet te verliezen, is het noodzakelijk dat al in op onderdelen wordt geïntensiveerd op het gebied van Stedelijke Ontwikkeling. Daar zijn al veel voorstellen voor gedaan bij het college dit jaar. De totale omvang bedraagt bijna 1,1 mln. (1.080). Onderstaand overzicht biedt een specificatie van deze intensiveringen. Tabel 3 x Naam Bedrag Continuering en verbreding Zaans Proeflokaal 120 Hogere accountantskosten 55 Intensivering van de programmaorganisatie IHP 120 Omgevingsplan Hembrugterrein 250 Onderhoud onderwijshuisvesting 100 Procesmanager integrale veiligheid bruggen 85 Projectmanagement bestuursopdracht Zaanse Schans 30 Ruimtelijke milieuvisie 50 Uitkoopregeling Hoogspanning 45 Voorbereidingskosten grondexploitatie Hemmes. 73 VVV functie toerisme 37 Overig 115 Totaal

7 Binnen het programma Jeugd en zorg worden de budgetten opnieuw ingericht zodat de budgetten beter gevolgd kunnen worden. Dat leidt binnen het programma tot voor- en nadelen. Deze zijn per saldo neutraal, omdat de bedragen worden gedekt uit het voor dat doel gevormde stuurbudget. Tabel 4 x Naam Bedrag Bijdrage GGD Zaanstreek/Waterland 484 Persoonsgebonden budget (PGB) Raming gedecentraliseerde budgetten jeugd 545 Sociale Wijkteams uitvoeringsbudget 511 Uitvoeringsbudget jeugdteams Voor-en nadelen zorgbudgetten Wmo en jeugd -857 Wmo hulp bij het huishouden, extramurale begeleiding en voorzieningen Totaal 0 De belangrijkste meevallers zijn een vrijval uit de reserve stadhuis door lagere rentekosten ( ), een bijstelling van de kapitaallasten als gevolg van de realisatie van de investeringen in (-1.055), een subsidie Europees Sociaal Fonds (ESF) voor reeds gemaakte kosten (- 376) en een positief financieel resultaat bij de Vrzw (-231). 7

8 2. Voortgang programma's 8

9 Programma 01 Jeugd en zorg Portefeuillehouder: Verantwoordelijk directeur: J. Olthof S. Tax a.i. Programmadoelstelling en de rol van de gemeente Zaanstad is een sociale gemeente waarin kinderen en jongeren gezond en veilig kunnen opgroeien en waar bewoners zich actief inzetten. Veel inwoners doen dat zonder hulp of inbreng van de gemeente. Voor bewoners die dat nodig hebben, is er passende ondersteuning; laagdrempelig en waar mogelijk dichtbij in de wijk. Onder andere in de vorm van Sociale Wijkteams (SWT s) en Jeugdteams (JT s) en verschillende vormen van maatschappelijke of inkomensondersteuning. Het doel is dat iedereen kan participeren, op eigen wijze en naar vermogen. Sinds 1 januari heeft de gemeente de verantwoordelijkheid voor het beleid en de uitvoering van de zogenoemde decentralisaties op het gebied van de Wmo, de Jeugdwet en de Participatiewet. Zaanstad vult deze nieuwe taken op een andere manier in dan voorheen gebruikelijk was. De bewoner en zijn situatie staan centraal bij het zoeken van een evenwicht tussen optimale kwaliteit van zorg en het beschikbare budget. Samen met hulpvragers wordt gekeken naar wat nodig is. Soms vinden zij zelf al een oplossing samen met hun netwerk en/of vrijwilligers. Soms hebben zij ondersteuning, hulp of behandeling door professionals nodig. Deze nieuwe manier van werken betekent dat we hulpvragen minder vaak overnemen. We richten ons erop dat bewoners de regie over hun eigen leven terug krijgen of houden. We proberen mensen die hulp zoeken op een laagdrempelige manier te ondersteunen bij het vinden van passende oplossingen. Hierbij staan centraal: Preventie: wij zijn alert op signalen van ongewenste en problematische ontwikkelingen en voorkomen problemen of hulpvragen zo veel mogelijk Zelfstandigheid: wij stimuleren dat mensen binnen hun eigen netwerk oplossingen zoeken voor hun problemen of hulpvragen. Ook stimuleren we dat mensen anderen in hun omgeving helpen Ondersteuning op maat: mensen voor wie het informele netwerk geen of onvoldoende hulp biedt kunnen een beroep doen op ondersteuning. Dat kan laagdrempelig en dichtbij. De Sociale Wijkteams en Jeugdteams bekijken samen met de bewoner/het gezin welke hulp nodig is Vangnet: voor de kwetsbaarste groepen is er een betrouwbaar en kwalitatief hoogwaardig vangnet. In de Zaanse aanpak en strategie voor de transformatie ligt een sterke focus op samenwerken, proberen, leren, ontwikkelen en verder transformeren. Gaandeweg leren we wat werkt om onze visie te realiseren. We gaan uit van de menselijke maat en leveren maatwerk waar mogelijk en nodig. Dit vraagt veel van alle betrokken partijen, ook buiten de gemeente. Het vraagt vooral vertrouwen en tijd. Daarom moeten we in ons leerproces en in onze nieuwe manier van werken voorkomen dat we terugvallen op regels en het overreageren op risico s. Dit kan innovatie remmen en leiden tot stijgende kosten en een versnippering van onze inspanningen. Het is van belang dat we de risicoregelreflex tijdig in ons eigen gedrag herkennen en leren hoe we hiermee moeten omgaan. Voortgang De nieuwe werkwijze is nu bijna 1,5 jaar na de decentralisaties steeds duidelijker zichtbaar. Wij zien dat de Sociale Wijkteams en Jeugdteams steeds steviger deel uit maken van het netwerk in de wijk. De doorontwikkeling van de Sociale Wijkteams en Jeugdteams is in volle gang. Zo zijn er verschillende pilots gaande, onder andere op het gebied van participatie en eenzaamheid. Ook vanuit andere programma s buiten de decentralisaties zoals de armoedeopgave wordt steeds meer 9

10 aansluiting gevonden bij de visie op de decentralisaties. Principes zoals preventie, ondersteuning op maat en een goed vangnet zijn binnen het hele maatschappelijk domein leidend. In mei zijn, in het kader van het Festival der Verantwoording, vijf wijkgesprekken georganiseerd waarbij inwoners en samenwerkingspartners met elkaar in gesprek gingen over de decentralisaties. Veel deelnemers waren positief en noemden de wijkteams laagdrempelig. Dit zien wij ook terug in een relatief laag aantal klachten. Over de inzichten die het Festival hebben opgeleverd vindt na de zomer een gesprek plaats in de raad. Bij steeds meer specialistische zorgaanbieders is het keten-denken geland. Er ontstaat langzaamaan steeds meer rust en ruimte bij de aanbieders, mede door de inspanningen om de administratieve knelpunten uit het invoeringsjaar op te lossen. Ondanks de lange doorlooptijd bij de Sociale Verzekeringsbank rond de PGB s is met inzet van de Sociale Wijkteams en Jeugdteams de zorg waar nodig gecontinueerd. De voorbereiding voor de nieuwe contracteringsronde van de specialistische jeugdhulp is in volle gang. Vanaf 1 januari 2018 zal de specialistische jeugdhulp meer resultaatgericht zijn. Ook financieel gezien ontstaat steeds beter zicht op de uitvoering van de nieuwe taken. In de aanloop naar waren de nieuwe taken zo goed mogelijk begroot, maar was een klein deel van het budget binnen programma 1 apart gezet onder de noemer 'stuurbudget' om gedurende het jaar financieel te kunnen bijsturen mocht de ondersteuningsbehoefte daar aanleiding toe geven. Gedurende het jaar is daar deels gebruik van gemaakt. Weliswaar is niet al het budget van programma 1 in uiteindelijk besteed, maar naar verwachting zal de ondersteuningsbehoefte de komende jaren verder toenemen en zullen daarom extra middelen worden geïnvesteerd aan de voorkant zoals aangegeven bij de Kadernota. Nu de verwerking van alle facturen van zorgaanbieders over het eerste jaar na de decentralisaties nagenoeg is afgerond (mogelijk zullen enkele laatste mutaties nog volgen bij de Narap) is het mogelijk om de begroting preciezer in te richten conform de resultaten uit het eerste jaar. Dit gebeurt door een deel van het stuurbudget bij deze Burap alsnog toe te voegen aan bepaalde begrotingsposten; dit is weergegeven bij de financiële mutaties. 1 Preventie Effectindicator Jongeren beoordelen eigen gezondheid als voldoende tot heel goed Percentage jongeren in klas 2 met (ernstig) overgewicht Aantal jeugdigen waar een Onder Toezicht Stelling (OTS) voor geldt Burap 97,5% n.v.t. 98% 98% 98%EMOVO onderzoek 14-en 16-jarigen GGD ZW (wordt jaarlijks gehouden) 19% (2013) n.v.t. 17% 17% 15%Jaarrapportage JGZ GGD Zaanstreek- Waterland 155 (eind 2012) n.v.t. n.v.t n.v.t.*rapportage Jeugdbescherming Amsterdam (JBRA; voorheen BJAA) Aantal jeugdigen dat in het n.n.b. op 134 n.v.t. n.v.t. n.v.t.*rapportage 10

11 kalenderjaar uit huis wordt geplaatst (UHP) Ouders beoordelen de gezondheid van hun kind (0-12 jaar) als goed tot zeer goed Percentage volwassenen dat de eigen gezondheid een voldoende geeft gemeenteniveau Jeugdbescherming Amsterdam (JBRA; voorheen BJAA) 96% (2011) n.v.t. 96% 96% 96%GGD (wordt 1x per 4 jaar gemeten) 88% (2013) 85% 88% 88% 88%Zaanpeiling Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 1.1 Veilige basis voor ieder kind Prestatie indicatoren Aantal themabijeenkomsten opvoedondersteuning in en rond de Centra Jong GGD bijeenkomstenzaanstreek- Waterland Integreren van Centra Jong en Jeugdteams Uitvoeren van de Regio-aanpak Veilig Thuis Opstellen actieplan aanpak radicalisering en polarisatie Zorgdragen voor opvoedondersteuning Zorgdragen dat de Jeugdteams jeugdhulp bieden en zo nodig gespecialiseerde hulp inschakelen Op koers Wij zijn gestart met de integratie van de Centra Jong en de Jeugdteams. Op het L.T. Roggeplein is inmiddels een gezamenlijke huisvesting gerealiseerd. Door meer maatwerk en flexibiliteit toe te passen, kijken wij naar de mogelijkheden om meer tijd te kunnen investeren in mensen die extra ondersteuning nodig hebben. Veilig Thuis is stabieler geworden, waardoor meer zicht is op de werkdruk. Er komen steeds meer meldingen binnen wat met het oog op preventie een positieve ontwikkeling is. Er is aandacht voor werkprocessen waardoor het efficiënt afschalen naar Sociale Wijkteams of Jeugdteams beter mogelijk wordt. Het opstellen van een plan van aanpak multicultureel samenleven en diversiteit (voorheen actieplan radicalisering en polarisatie) volgt op de inventarisatie van en het verbinding maken met het maatschappelijk speelveld en de relevante organisaties en groeperingen. Het speelveld is inmiddels in beeld en de contacten met de organisaties en groeperingen worden nog wekelijks uitgebreid. De verwachting is om dit najaar de opgehaalde beelden bij de partijen te toetsen en gezamenlijk verder richting te geven aan het onderwerp multicultureel samenleven. In de aanloop daar naar wordt het plan van aanpak multicultureel samenleven en diversiteit vast ingezet op een aantal kleine lokale initiatieven, op de dialoog in de stad en krijgen scholieren de voorstelling Jihad aangeboden. 11

12 1.2 Gezond leven Prestatie indicatoren De GGD heeft en behoudt het Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ) certificaat voor de uitvoering van alle bij haar belegde taken Aantal wijken waar de wijkverpleegkundige nauw samenwerkt met het Sociaal Wijkteam n.v.t. n.v.t. Ja Ja JaGGD Zaanstreek- Waterland n.v.t. want nieuwe functie Periodieke Rapportages Sociale Wijkteams Sturen op de kwaliteit in de uitvoering van de wettelijk bij de GGD belegde taken en andere wettelijk verankerde gezondheidstaken Intensivering van het gezondheidsbeleid Doorontwikkeling van het Jeugdgezondheidsbeleid, samen met de GGD, zorgverzekeraars en huisartsen, o.a. de aanpak van overgewicht bij kinderen Op koers De aanpak voor het terugdringen van overgewicht bij kinderen is in de afgelopen periode geïntensiveerd. Dit is onder meer terug te zien in de versterking van een aantal gezondheidsnetwerken in de gemeente, waarin diverse partijen rondom het kind op lokaal niveau aan elkaar worden verbonden. Met de GGD, huisartsen en zorgverzekeraars spreken wij daarnaast over de verdere ontwikkeling van de ketenzorg rondom jeugd, waarbij zowel de jeugd-ggz als overgewicht bij kinderen belangrijke thema s zijn. De samenwerking tussen de wijkverpleging en de Sociale Wijkteams wordt steeds effectiever. Gezamenlijk wordt bekeken hoe de druk op met name mantelzorgers verminderd kan worden. Er is overleg met de zorgverzekeraar en aanbieders van wijkverpleging naar aanleiding van signalen van wijkverpleegkundigen dat een tekort lijkt te ontstaan in bedden voor mensen die na een korte opname uit het ziekenhuis zijn ontslagen maar wel nog verpleging nodig hebben. 2 De kracht van wijkbewoners Effectindicator Algemene beoordeling Sociale Wijkteams door cliënten Algemene beoordeling Jeugdteams door cliënten 3,7 uit 5,0 (2014) 3,6 uit 5,0 (2014) Burap Streef- waarde n.v.t. 4,0 uit 5,0 n.v.t. Client (2014) ervaringsonderzoek vindt begin 2017 plaats 4,0 uit Cliëntervaringsonderzoek 5,0DSP-Groep n.v.t. 4,0 uit 5,0 n.v.t. 4,0 uit Cliëntervaringsonderzoek 5,0DSP-Groep 12

13 Percentage mantelzorgers dat aangeeft zwaar belast te zijn Percentage Zaankanters dat aangeeft voldoende contacten met anderen te hebben buiten werk, school of eigen huishouden 4% (2013) 17% 12% n.v.t. 4%Zaanpeiling 90% (2013) 71% 91% n.v.t. 92%Zaanpeiling Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 2.1 Kracht van de wijkbewoners Prestatie indicatoren Percentage respondenten met langduriger contacten met sociaal wijkteam dat aangeeft zelf verder te kunnen Percentage jongeren met langdurige contacten met Jeugdteam dat aangeeft zelf verder te kunnen Percentage ouders met langduriger contacten met Jeugdteam dat aangeeft zelf verder te kunnen 61% n.v.t. 62% n.v.t. 65%Cliëntervaringsonderzoek n.n.b* n.v.t. 80% n.v.t. 80%Cliëntervaringsonderzoek 70%* n.v.t. 75% n.v.t. 75%Cliëntervaringsonderzoek Zorgdragen dat het aantal mantelzorgers, dat zich overbelast voelt, afneemt. In het kader van de Participatiewet experimenteren met activering van inwoners met een grote afstand tot de arbeidsmarkt met de Pilot Participatie. Daarnaast de inwoners waar mogelijk via participatieplaatsen naar regulier werk begeleiden. Actief monitoren in welke mate SWT s doorverwijzen naar specialistische ondersteuning, voor onder andere maatwerkvoorzieningen vanuit de Wmo en Schulddienstverlening. Waar nodig extra aandacht aan de kwaliteit van deze dienstverlening besteden. Benutten, aanboren en versterken van netwerken in buurten en wijken. Intensiveren van de samenwerking tussen Jeugdteams en het onderwijs Versterken van de samenwerking tussen huisartsen met de Jeugdteams en Sociale Wijkteams Stimuleren dat de Sociale Wijkteams en Jeugdteams hun werkwijze door ontwikkelen en steeds beter aansluiten bij de vragen en mogelijkheden van inwoners in de wijken, onder andere door het managen van de contracten die zijn afgesloten met de SWT Uitvoeren van (cliënten)ervaringsonderzoek Bieden van de mogelijkheid tot cliëntondersteuning, onder meer via ervaringsdeskundigen Op koers De doorontwikkeling van de Sociale Wijkteams en Jeugdteams is in volle gang. De teams zetten het maatwerkbudget goed en secuur in. De pilots in het kader van de activering van mensen met een 13

14 grote afstand tot de arbeidsmarkt lopen. Doordat in preventieve oplossingen wordt geïnvesteerd, besparen wij op de tweedelijns voorzieningen. Belangrijk is daarbij dat de Sociaal Wijkteams ook voldoende nazorg bieden om na te gaan of het goed gaat met de cliënt en het gewenste resultaat wordt bereikt. Er wordt goed gebruik gemaakt van cliëntondersteuning. Om dit verder te ontwikkelen wordt ook gekeken naar het aanbod vanuit ouderenbonden voor preventief huisbezoek door vrijwilligers. Met mantelzorgers wordt meer contact gemaakt. Afgelopen jaar zijn mantelzorgwaarderingen uitgereikt. Dat zijn er meer dan verwacht. Dit was een mooie gelegenheid om met tot nu toe onbekende mantelzorgers in contact te komen om te kijken of zij ondersteuning nodig hebben. De samenwerking tussen de Jeugdteams en het onderwijs is versterkt. Op de Onderwijsagenda, die in is vastgesteld, is een van de thema s Onderwijs Zorg, met als doel om de samenwerking tussen Jeugdteams en het onderwijs te versterken. Er zijn samenwerkingsafspraken gemaakt en er worden pilots opgezet om de samenwerking op verschillende manieren vorm te geven. De samenwerking tussen huisartsen en de Sociale Wijkteams en Jeugdteams wordt geïntensiveerd. Er is een project gestart waarbij wordt gekeken of een medewerker van een Jeugdteam deels werkzaam kan zijn binnen de praktijk van de huisarts rondom de jeugd-ggz. 3 Gespecialiseerde hulpverlening Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 3.1 Specialistische hulp voor wie zelfstandig/thuis woont Nieuwe zorg en ondersteuningsvormen beschikbaar maken, als de resultaten van de gecontracteerde partijen daar aanleiding voor geven Bieden van de mogelijkheid van PGB's, onder voorwaarden Samen met de partners in de stad zorgen voor goede randvoorwaarden waardoor er meer mogelijkheden komen voor langer thuis of zelfstandig wonen, met een goede aansluiting op intramuraal wonen wanneer dat nodig is (in samenhang met programma 4) Stimuleren dat zorgaanbieders in het sociaal domein werken aan zodanige verbetering van hun dienstverlening dat die beter aansluit bij de vraag van inwoners in de wijken, onder meer door het managen van de contracten met zorgaanbieders Onderzoeken van mogelijkheden om in de ondersteuning van jongeren continuïteit te bieden over de formele grens van 18 jaar heen Op koers De contractering met de specialistische zorgaanbieders op het gebied van de Wmo is de afgelopen periode geëvalueerd. In een open gesprek is besproken wat de partijen over en weer beter zouden kunnen doen. Deze inzichten worden verwerkt in de contracten voor 2017 en verder. Daarnaast loopt de omzetting van de bestaande indicaties voor hulp bij het huishouden, waarbij de indicatie niet meer in uren wordt uitgedrukt maar waarin resultaten worden benoemd. Uitgangspunt is dat voor mensen van 85 jaar en ouder geen verandering plaatsvindt en dat met de overige mensen een gesprek wordt gevoerd door het Sociaal Wijkteam om te kijken wat er nodig is. In de eerste helft van is een project uitgevoerd waarin is ingezet op een versoepeling van de ondersteuning aan kinderen die 18 worden. Er is vooral ingezet op een betere samenwerking tussen Jeugdteams, Sociale Wijkteams en de backoffice van de gemeente. Ook is onderzoek gedaan naar 14

15 de eventuele juridische, financiële en organisatorische belemmeringen. Dit onderzoek wees uit dat er feitelijk geen juridische en financiële belemmeringen zijn, maar vooral organisatorische. Het doel werd uiteindelijk om de teams op te roepen om de ruimte te nemen die zij nodig hebben en om intensiever samen te werken om de ondersteuning te continueren. De voorbereidingen voor het vernieuwen van de gespecialiseerde jeugdhulp, dat vanaf 2018 in zal gaan, zijn gaande. De huidige contracten worden met een jaar verlengd en in 2017 opnieuw aanbesteed. Zaanstad werkt hierbij samen met de andere gemeenten in de regio Zaanstreek- Waterland en Amsterdam-Amstelland. De vernieuwingen binnen de jeugdhulp zijn erop gericht resultaatgericht te gaan werken op basis van de ondersteuningsbehoefte van het gezin. Daarnaast is het programma wonen en zorg in uitvoering. In zijn een aantal crisis/doorstroomwoningen gerealiseerd om mensen te kunnen opvangen voor wie het Vangnet oordeelt dat acuut een vervangende woonruimte nodig is. Ook is de gemeente in overleg met het zorgkantoor, de zorgaanbieders, de woningcorporaties en inwoners/cliënten over de transformatie van verzorgingshuizen. Uitgangspunt is dat mensen goed oud kunnen worden in Zaanstad en dat er een aanbod van wonen en zorg is dat past bij de behoefte. 3.2 Specialistische hulp voor wie (tijdelijk) niet zelfstandig/thuis woont Uitvoeren van Toekomstvisie Beschermd Wonen en in dat kader onder meer de uitstroom naar zelfstandig wonen bevorderen, met begeleiding waar nodig Matchen van vraag en aanbod bij wonen en zorg voor kwetsbare groepen. Dit doen wij door onder andere met betrokken partijen zoals corporaties nieuwe afspraken te maken, de vraag bij cliënten op te halen en te sturen via contractmanagement Bevorderen dat minder kinderen in instellingen wonen. Daarnaast, als kinderen niet thuis kunnen blijven, bevorderen dat zij in een gezinssetting kunnen wonen Op koers In het voorjaar van is de Regiovisie kwetsbare burgers met multiproblematiek vastgesteld. In dat kader wordt opnieuw gekeken naar het aanbod van wonen en zorg voor kwetsbare mensen met multiproblematiek. Met de corporaties ontwikkelen wij een zogenoemd uitstroom-urgentie - instrument. Hiermee kunnen bij de gemeente gecontracteerde zorgaanbieders een cliënt begeleiden in het aanvragen van een uitstroom-urgentie naar een zelfstandige woning, al dan niet met een (intensief) begeleidingscontract of via een zogenoemde omklapconstructie, waarbij het huurcontract in eerste instantie op naam van de instelling staat. Ter uitvoering van de regiovisie zal vanaf 2017 beschermd wonen opnieuw worden gecontracteerd. Hierbij zal nadrukkelijk worden gekeken naar de mogelijkheden om de uitstroom te bevorderen en meer mensen extramuraal te ondersteunen. De regiovisie op de kwetsbare groepen met multiproblematiek is af. Voor het onderdeel beschermd wonen is een aanbestedingstraject gestart en met de wijkteams wordt gewerkt aan een model om, conform de regiovisie, de ondersteuningsbehoefte van deze groep te beoordelen. De gemeente bevordert via de Jeugdteams continu dat minder kinderen in een instelling wonen. Uit de cijfers blijkt dat dit aantal daalt. Zaanstad experimenteert met verschillende alternatieven, zodat kinderen niet in een instelling hoeven te verblijven, bijvoorbeeld via Buurtgezinnen. 15

16 4 Armoedeopgave Effectindicator Aantal huishoudens met een inkomen tot 110% van het wettelijk sociale minimum Aantal kinderen in de leeftijd tot 18 jaar dat opgroeit in de verschillende groepen die tot de minimapopulatie behoren (2014) (8%) kinderen (10% van alle kinderen) (2014) Burap n.v.t n.v.t Armoedemonitor Zaanstad n.v.t n.v.t Armoedemonitor Zaanstad Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 4.1 Uitvoeren armoedebeleid Herijken van het bestaande minimabeleid, vanuit een oplossingsgericht perspectief en ervaringen vanuit het budget Maatwerkondersteuning. Vanuit het integraal perspectief onderzoeken en experimenteren rond de ontwikkeling van werk (in de breedste zin van het woord) als weg uit de armoede. Het borgen van de uitvoering door Sociale Wijkteams en gemeente. Implementatie van Visie & strategie Armoede in nauw overleg met het Rijk, het lokale bestuur en maatschappelijk veld. Motie 61 Gratis Openbaar Vervoer voor minima en motie 64 Schulddienstverlening worden meegenomen in deze besluitvorming. Verdere samenwerking met het onderwijs. Dit betreft zowel het in gesprek gaan met kinderen over hun ervaringen, als het signaleren, informeren en uitvoering geven aan ideeën van kinderen. Voor schuldenproblematiek het vormgeven van preventieve interventies, vroegsignalering en innovatieve werkwijzen. Op koers De visie op armoede is vastgesteld. Daarbij zijn de in de begroting genoemde moties meegenomen. Ter uitvoering van de visie worden onder meer beleidsregels opgesteld. De besluitvorming daarover vindt plaats na de zomer. De samenwerking met scholen is geïntensiveerd. Daaruit zijn verschillende initiatieven naar voren gekomen. Het project Kids in Armoede heeft een drietal initiatieven voortgebracht die zijn bedacht door kinderen. Een voorbeeld is het buddybankje, waarbij kinderen zonder schaamte met elkaar over armoede kunnen praten. Ook de mogelijkheden om een kinderpanel op te richten om gesprekken te voeren met de Kinderombudsman wordt verkend. Het ROC zal het lesprogramma over geld intensiever oppakken. Het gesprek met kinderen en tussen kinderen onderling is hierbij belangrijk. De Sociale Wijkteams zetten in op preventie. Zij organiseren in elke wijk voorliggende voorzieningen voor mensen die (nog) geen problematische schulden hebben. Daarnaast worden gesprekken gevoerd met verschillende instanties zoals woningcorporaties, zorgkantoor, Belastingdienst om over te gaan op een integrale aanpak bij schulden. 16

17 Landelijk krijgt de gemeente Zaanstad veel aandacht naar aanleiding van de berichtgeving over de pilot budget maatwerkondersteuning. In deze pilot hebben de Sociaal Wijkteams en Jeugdteams de ruimte om op basis van het gesprek met de inwoner te komen tot een doelmatige ondersteuning. Uit de tussentijdse rapportage is gebleken dat wij door een dergelijke maartwerkondersteuning hoge maatschappelijke kosten weten te voorkomen. Daarnaast ervaren wij waar de leefwereld van de inwoner en de systeemwereld van de overheid elkaar schuren. Deze ervaringen nemen wij mee in de City Deal Inclusieve Stad, waarbij wij op basis van casuïstiek van 5 verschillende gemeenten (Enschede, Eindhoven, Leeuwarden, Utrecht en Zaanstad) in samenwerking met ministeries (BZK, SZW en VWS) op zoek gaan naar slimme oplossingen. Door de hogere instroom van vergunninghouders in Zaanstad groeien de uitgaven van de bijzondere bijstand. Vergunninghouders moeten een nieuwe start maken en krijgen hiervoor een krediet voor de inrichtingskosten van een nieuwe woning. In het Uitwerkingsakkoord Verhoogde Asielinstroom zijn door het Rijk en VNG afspraken gemaakt over de inter-temporale tegemoetkoming. Jeugd en Zorg Mutatie burap Stand na burap Lasten Baten Onttrekkingen Saldo Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Beleidsbijstellingen Herschikking Autonome ontwikkelingen Lasten Baten Saldo Circulaires gemeentefonds De baten en de bijbehorende lasten met betrekking tot de algemene uitkering zijn voor het jaar bijgesteld aan de hand van de septembercirculaire, decembercirculaire en de meicirculaire conform de raadsinformatiebrieven. Het betreffen de ontwikkelingen in het accres, de integratieuitkeringen in het sociale domein, overige decentralisatie uitkeringen en enkele taakmutaties. Bijstelling budget leerlingenvervoer In eerdere jaren zijn de kosten van leerlingenvervoer gestegen. De oorzaken van deze stijging zijn: de toename van het aantal toekenningen, de stijging van het aantal rolstoelvoertuigen, minder mogelijkheden om leerlingen te combineren in één rit en omdat er meer begeleiders zijn ingezet.van sommige ouders/verzorgers van leerlingen van het primair onderwijs wordt een eigen bijdrage gevraagd, het aantal eigen bijdragen is de afgelopen jaren gedaald, waardoor de baten nu ook iets naar beneden wordt bijgesteld.bij deze burap wordt voorgesteld om deze verhoging van lasten te dekken uit het beschikbare stuurbudget bij het Maatschappelijk domein. Beleidsbijstellingen Lasten Baten Saldo Transformatie Maatschappelijk Domein Het jaar stond in het teken van de transitie van taken op het gebied van zorg, jeugd en participatie naar Zaanstad. In vindt doorontwikkeling en verdere transformatie plaats. Deze mutatie heeft vooral betrekking op de formatie. Enerzijds gaat het om een administratieve verwerking van eerdere taakstellingen op de interne formatie. Op onderdelen gaat het ook om tijdelijke en soms structurele uitbreiding van de formatie om het juiste maatwerk aan inwoners te kunnen bieden. Deze uitbreidingen worden opgevangen binnen de beschikbare budgetten. Omdat de verdeling van 17

18 personeelskosten over de programma s heen is op de programma s 1, 2 en 3 een saldo zichtbaar. Uitvoeringsbudget jeugdteams Voor zijn de nieuwe contracten en budgetten voor de jeugdteams vastgesteld op 7,5 mln. Dit is in lijn met de opgave die de teams hebben om zwaardere zorg te voorkomen door te investeren aan de voorkant. In de huidige begroting is er 4,7 mln. geraamd. Daarnaast worden er in kosten (130) gemaakt voor de verbouwing en verhuizing van een locatie van een jeugdteam. Conform B&W besluit /36562 krijgen de jeugdteams in eenmalig 748 voor het uitvoeren van de herindicaties. Ter dekking hiervan wordt een onttrekking aan de bestemmingsreserve herindicaties gedaan (-748). Alle gemelde voor- en nadelen met betrekking tot WMO en jeugd zijn binnen programma 1 per saldo nul, omdat deze worden gedekt uit het stuurbudget. Sociale Wijkteams uitvoeringsbudget Voor en verder zijn de nieuwe contracten en budgetten vastgesteld. Daarnaast krijgen de sociale wijkteams extra budget voor formatie uitbreiding om tegemoet te komen aan de daar gevoelde werkdruk. Dit is in lijn met de opgave die de teams hebben om zwaardere zorg te voorkomen door te investeren aan de voorkant.in krijgen de wijkteams budget voor herindicaties Wmo (600). In zijn de herindicaties kortdurend, maximaal voor 1 jaar, afgegeven. Dit betekent dat in veel cliënten opnieuw geïndiceerd moesten worden. De wijkteams hadden onvoldoende capaciteit om dit uit te kunnen voeren. Om deze taak uit te kunnen voeren is tijdelijk extra capaciteit ingezet voor het eerste half jaar. Ter dekking hiervan wordt een onttrekking aan de bestemmingsreserve herindicaties gedaan (-600).Alle gemelde voor- en nadelen met betrekking tot WMO en jeugd zijn binnen programma 1 per saldo nul, omdat deze worden gedekt uit het stuurbudget. Raming gedecentraliseerde budgetten jeugd De begroting voor en voor jeugd is gemaakt op basis van de eerste inschatting na de decentralisatie van de taken door het Rijk. Het betrof een eerste opzet. Inmiddels zijn voor alle jeugdtaken contracten gesloten voor de zorg in natura en is in beeld welke kosten via de nietgecontracteerde partijen (voor PGB s) worden gemaakt. De begroting en verder wordt aangepast (545) conform de afgesloten contracten met de zorgaanbieders en de verwachte afname van de niet-gecontracteerde partijen. Deze wordt verrekend met andere producten binnen programma Jeugd en Zorg; het gaat derhalve om een verschuiving binnen de budgetten voor zorg, er wordt geen beroep gedaan op de algemene middelen. Daarnaast wordt ten behoeve van het inzicht en de sturing de inrichting van de begroting jeugd op onderdelen verder verfijnd. Alle gemelde vooren nadelen met betrekking tot WMO en jeugd zijn binnen programma 1 per saldo nul, omdat deze worden gedekt uit het stuurbudget. Wmo hulp bij het huishouden, extramurale begeleiding en voorzieningen De afgelopen tijd is een (landelijke) trend zichtbaar dat er geld overblijft op de verstrekking van de fysieke Wmo-voorzieningen zoals trapliften, scootmobielen, woningaanpassingen, etc. Mensen schaffen steeds vaker dergelijke voorzieningen zelf aan, zonder een beroep te doen op de gemeente. Daar staat tegenover dat het budget voor de hulp bij het huishouden en begeleiding te krap was begroot. Door een verschuiving tussen beide posten worden deze budgetten vanaf structureel aan het reële niveau aangepast. Voor de verstrekking van fysieke voorzieningen is het een neerwaartse aanpassing (-2.725) en voor de HBH en begeleiding een opwaartse aanpassing (1.283).Door het Rijk zijn voor en middelen ter beschikking gesteld om de daling van de werkgelegenheid in de lichte huishoudelijke hulp te dempen. Zaanstad heeft voor de regio middelen hiervoor ontvangen. Het gebruik van deze regeling komt in op gang. Desondanks is de verwachting is dat een deel van het toegekende budget ad niet nodig zal zijn (-200).Voor de vervoersvoorzieningen in de Wmo ontvangt de gemeente een eigen bijdrage van de cliënten. De inkomsten bedragen ca 115 per jaar. Deze inkomsten waren niet volledig in de begroting opgenomen (-100).Alle gemelde voor- en nadelen met betrekking tot WMO en jeugd zijn binnen programma 1 per saldo nul, omdat deze worden gedekt uit het stuurbudget. 18

19 Overhevelen Wmo budget ten behoeve van bijzondere bijstand Sinds 1 januari kent Zaanstad een regeling voor de tegemoetkoming van chronisch zieken en gehandicapten die extra kosten hebben in verband met hun ziekte of beperking. Daarvoor heeft Zaanstad in de Algemene Uitkering gekregen. De jaarlijkse kosten bedragen 1 mln en worden vanuit de bijzondere bijstand betaald. Dit bedrag is middels een budgetverschuiving van het decentralisatiebudget Wmo naar het budget bijzondere bijstand overgeheveld. Deze budgetbeschuiving heeft voor de begroting reeds plaatsgevonden. Bij deze Burap wordt het restant ad 464 eveneens overgeheveld ten behoeve van andere onderdelen van bijzondere bijstand. Bijdrage GGD Zaanstreek/Waterland In is de begroting opnieuw ingericht en zijn budgetten daarmee ook verschoven. Hierdoor sluit de gemeentelijke bijdrage aan de GGD niet aan op de begrotingsposten volksgezondheid en jeugdgezondheidszorg, het verschil is 484. In is het tekort incidenteel gedekt uit het stuurbudget. Om begroting en werkelijk te betalen bijdrage aan de GGD beter op elkaar te laten aansluiten, vindt nu een structurele herschikking van de middelen plaats ten laste van het stuurbudget.alle gemelde voor- en nadelen met betrekking tot WMO en jeugd zijn binnen programma 1 per saldo nul, omdat deze worden gedekt uit het stuurbudget. Voor-en nadelen zorgbudgetten Wmo en jeugd Voor het opvangen van schommelingen in de zorgbudgetten Wmo en jeugd binnen programma 1 is er stuurbudget beschikbaar. De voor- en nadelen op de zorgbudgetten in bedragen Dit bedrag wordt gehaald uit het stuurbudget. Daarmee wordt er geen beroep gedaan op de algemene middelen. Alle gemelde voor- en nadelen met betrekking tot WMO en jeugd zijn binnen programma 1 per saldo nul, omdat deze worden gedekt uit het stuurbudget. Scholing en vervanging pedagogische medewerkers Zoals in de Kadernota opgenomen is voor de scholing en vervanging van pedagogische medewerkers in het kader van de harmonisatie van voor- en vroegschoolse educatie (VVE) een incidentele investering van 2 mln. nodig. De investering wordt verspreid over de jaren tot en met 2019, jaarlijks 500. In de kadernota is besloten om de investering te dekken uit de algemene middelen. Er wordt voorgesteld om het deel te dekken uit het beschikbare stuurbudget (-500). Persoonsgebonden budget (PGB) Bij het opstellen van de meerjarige begroting voor de PGB's is uitgegaan van een VNG-advies waarbij voor de PGB s Jeugd 15% van het totaalbudget Jeugd is gereserveerd. In hebben herindicaties van PGB plaatsgevonden door het Jeugdteam en bleek er minder behoefte te zijn aan PGB s. Het in de begroting voor PGB s opgenomen bedrag voor zowel de Wmo als jeugd worden structureel naar beneden bijgesteld. Alle gemelde voor- en nadelen met betrekking tot WMO en jeugd zijn binnen programma 1 per saldo nul, omdat deze worden gedekt uit het stuurbudget. Lagere algemene uitkering Rijk voor Beschermd Wonen In de decembercirculaire is de gemeente geïnformeerd over de omvang en de verdeling van de algemene uitkering, de integratie-uitkering Sociaal domein en de decentralisatie- en integratie uitkeringen voor het jaar en de volgende jaren. De eerdere verdeling van de gelden voor Beschermd Wonen is hierin aangepast naar aanleiding van een verdiepend onderzoek. In krijgt de Gemeente Zaanstad 1,8 mln minder voor Beschermd Wonen. Herschikking Lasten Baten Saldo Kostenverdeling Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties. Structurele dekking ondersteuning Communicatie Met deze begrotingswijziging worden budgetten met ingang van structureel overgeheveld ter dekking van 3,5 fte van Communicatie. 19

20 Beheerkosten applicatie Mens Centraal De applicatie Mens Centraal is ter ondersteuning van de uitvoering van de 3 decentralisaties. Het beheer van de applicatie vindt centraal plaats en daarom wordt het budget centraal gezet. Invullen restant inkooptaakstelling De aanbesteding van een aantal inkoopcontracten heeft een besparing opgeleverd waarmee de inkooptaakstelling wordt ingevuld. Overheveling Algemene Reserve Sociaal van programma 2 naar programma De Algemene Reserve Sociaal (ARS) is gevormd om risico s in het maatschappelijk domein op te vangen. Op dit moment is de ARS gekoppeld aan programma 2 Werk, Inkomen en Economie. De risico s in het maatschappelijk domein hebben op dit moment voornamelijk betrekking op programma 1 Jeugd en Zorg. De ARS wordt daarom gekoppeld aan programma 1. 20

21 Programma 02 Werk, inkomen en economie Portefeuillehouder: Verantwoordelijk directeur: D. Straat S. Tax a.i. Programmadoelstelling en de rol van de gemeente Zaanstad is een economisch dynamische stad. We willen dat alle Zaankanters werken en participeren naar vermogen en zelfstandig in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Dat kan alleen in een gezond economisch klimaat. Ondernemers en onderwijsinstellingen zijn daarin onmisbaar. Werken en leren zijn immers onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zaanstad investeert daarom met partners in regionaal verband in ruimte voor werk en ondernemen, en in een goede verbinding tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt. Tegelijkertijd zijn veel verschillende organisaties aan zet om de werkgelegenheid in Zaanstad te laten groeien, zoals ondernemers, werknemers, onderwijs- en kennisinstellingen, en overheidsorganisaties in de regio. De gemeente zorgt vooral voor het verbinden van deze partners, het faciliteren van goede initiatieven en gericht investeren. Iedere inwoner is zelf verantwoordelijk voor het vinden van werk. Lukt dat niet, dan stimuleert Zaanstad hem of haar zo snel mogelijk terug te keren in het reguliere werk. Mensen die langdurig niet kunnen deelnemen aan werk wordt gevraagd een bijdrage aan de stad te leveren. Zo nodig is er een vangnet. Zaanstad regisseert en faciliteert waar het gaat om de relatie tussen economie en onderwijs om zo gewenste ontwikkelingen te stimuleren en aan te jagen. Als uitvoerder is de gemeente verantwoordelijk voor het verstrekken van uitkeringen en handhaving. Bij de bemiddeling van werklozen door een uitzendbureau is de gemeente opdrachtgever. In het najaar van behandelt de raad de Strategische Agenda Werkgelegenheid, die zeven ambities bundelt. Deze onderwerpen komen in de hierna volgende paragrafen aan de orde. 1. Versterken van de economische structuur door passende vestigingsruimte aan te bieden 2. Behoud van bestaande bedrijven en aantrekken van nieuwe bedrijven 3. Het midden- en kleinbedrijf tot motor van de lokale economie maken 4. Stimuleren van sociale innovatie door ondernemers 5. Bevorderen van de aansluiting tussen onderwijs en lokale arbeidsmarkt 6. Bemiddeling verzorgen naar werk voor werknemers die extra begeleiding nodig hebben 7. Verbeteren van ons beleid door meer kennis en inzicht Voortgang De economische bedrijvigheid van Zaanstad zit in de lift en dit is terug te zien in de ontwikkelingen in de stad. Dit leidt ertoe dat bedrijven zich weer willen vestigen in de Zaanstreek. Tegelijkertijd is er een toename van het aantal uitkeringen. Hoewel hiervoor geen eenduidige oorzaak is, blijkt hier uit dat niet iedereen direct profiteert van de aantrekkende economie en dat verdient onze blijvende aandacht. Zowel het aantrekken van de economie als de toename van het aantal uitkeringen in de Zaanstreek heeft zijn weerslag op de organisatie. Als organisatie willen en moeten wij meebewegen met deze dynamiek, zodat we de stad en haar inwoners optimaal kunnen faciliteren. De toenemende druk op de organisatie betekent echter dat we keuzes moeten maken, omdat het risico bestaat dat we kansen 21

22 mislopen. Het effect kan zijn dat niet alle bedrijven die zich in Zaanstad zouden willen vestigen, kunnen worden gefaciliteerd. Voor de Strategische Agenda Werkgelegenheid is een aantal bijeenkomsten georganiseerd met de raad en externe partijen. Tijdens deze bijeenkomsten zijn de ambities toegelicht en is gezamenlijk gewerkt aan een verdiepingsslag. Momenteel wordt druk gewerkt aan de uitvoering van de agenda. Dat leidt tot inzicht en om beter te kunnen doen wat nodig is heeft een financiële verschuiving plaatsgevonden. Er is extra budget toegevoegd aan de ambitie Verbinding, om de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te versterken. Door deze verschuiving is het mogelijk om projecten als Leven Lang Leren, loopbaanoriëntatie, Food Innovatie- event en Jobs of the Future uit te voeren. Deze extra inzet gaat ten koste van de financiële middelen die aan de ambities MVO en Participatie waren toebedeeld. 1 Aantrekkelijke stad Effectindicator Burap Aantal overnachtingen n.v.t. n.v.t Hotelmonitor Werkgelegenheid Vestigingregister Leegstand winkelvloeroppervlakte 10,2% 10,5% 9% 9% <6%Locatus Leegstand bruto vloeroppervlakte kantoren Aantal toeristische bezoekers aan Zaanstad excl. Zaanse Schans Winkelpassanten Zaandam centrum 15,5% 14,9% 15,6% 15,6% <10%Kantorenmonitor NBTC-NIPO research Locatus Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 1.1 Vestigingsklimaat bedrijven Prestatie indicatoren Acquisitie nieuwe bedrijven per jaargemeentelijke Vestigingsbegeleiding per jaargemeentelijke Haalbaarheidsonderzoek herontwikkeling bestaande bedrijventerreinen Verlengen bestaande Keurmerken veilig ondernemen Gemeentelijke Gemeentelijke Uitvoeren van de Strategische Agenda Werkgelegenheid Ondersteunen en faciliteren van ondernemers in de regio die hun bedrijf willen verplaatsen of uitbreiden Uitvoeren van het acquisitieplan Uitvoeren van de transformatiestrategie bedrijventerreinen Implementeren van de nieuwe detailhandelsvisie 22

23 Uitvoeren van het Actieplan Midden- en Kleinbedrijf Bedrijfscontacten over vestiging of uitbreiding benutten om mogelijkheden voor toeleiding van mensen naar werk aan te kaarten. Via bezoeken/presentaties op beurzen in contact komen met nieuwe bedrijven Op koers Bedrijven willen zich weer vestigen in Zaanstad. Zo zal het Spaanse Zara een megavestiging (op één na grootste van Nederland) openen in het voormalige V&D-pand. Hiermee is Zaandam de eerste locatie waar een volledig voormalige V&D-vestiging in gebruik wordt genomen. Zowel door Zara als andere bedrijven die zich in de Zaanstreek willen vestigen mag verwacht worden dat de werkgelegenheid zal toenemen. De begeleiding van een nieuw bedrijf staat binnen de organisatie wel onder druk. Hoewel wij een goede begeleiding ontzettend belangrijk vinden, laat de capaciteit het niet toe om bij iedere nieuwe vestiging een gedegen begeleiding aan te bieden. De leegstand van kantoren zal naar verwachting gelijk blijven. Net als vorig jaar maken wij door middel van sloop en transformatie stappen in het uit de markt halen van kantoormeters. Op deze manier wordt de leegstand in Zaanstad verder teruggedrongen. Zo wordt het kantoor van de Belastingdienst afgebroken en wordt een hotel ontwikkeld op het Ankersmidplein (in de toren van de Rabobank). Tot slot is de wens om van het voormalige Stadskantoor op het Ebbehout een hotel te maken. De Strategische Agenda Werkgelegenheid is in uitvoering. De agenda helpt ons om de problematiek rond werkgelegenheid op een meer integrale manier te benaderen. Daarmee krijgen onderwerpen die eerder niet direct economisch waren, zoals de aanwezigheid van internationale scholen in Zaanstad, een economische lading en daarmee een extra dimensie. Daarnaast is ervoor gekozen om te schuiven met het budget. Om beter te kunnen inspelen op de toekomst wordt toegevoegd aan het innovatieplatvorm in de ambitie over Verbinding. 1.2 Toerisme bevorderen Uitvoeren van de lokale Uitvoeringsagenda Toerisme Zaanstad (in ontwikkeling) en medewerking geven aan de uitvoering van de regionale Strategische Agenda Toerisme (MRA) tot 2020 Acquisitie van hotels, verblijfsaccommodaties en arrangementen Implementeren van de nieuwe strategie/aanpak rond de marketing van de Zaanstreek (in ontwikkeling) Uitvoeren van het regionale programma "Amsterdam Bezoeken Holland Zien", waaronder stimuleren van hotelvestiging en extra promotieactiviteiten Uitbreiden bootverbinding tussen Zaandam, Zaanse Schans en Wormerveer (verdubbelen van de frequentie) Op koers De uitvoering van de lokale uitvoeringsagenda Toersime verloopt goed. Zo is sinds eind mei een VVV open in de chocolade en taartenwinkel Sugarstars op het Stadhuisplein. Door externen wordt deze winkel inmiddels al de lekkerste VVV van Nederland genoemd. Doordat de economie aantrekt, gaat het goed met de acquisitie van hotels, verblijfsaccommodaties en arrangementen. Zo is een bouwvergunning voor een hotel in de Rabotoren gepubliceerd en een bouwaanvraag voor de van de Gragt panden aan de Ebbenhout ingediend. Beide hotels krijgen ongeveer 100 kamers. 23

24 Het was de bedoeling dat Marketing Zaanstreek op 1 januari met de nieuwe strategie aan de slag ging. Door veranderende wetgeving bleek echter dat de Zaanse Marketing Europees moest worden aanbesteed. Daarom heeft de huidige Stichting Marketing Zaanstreek een tijdelijke opdracht tot eind gekregen om de marketing voor dit jaar vorm te geven. Tegelijkertijd is gestart met een aanbestedingstraject. De verwachting is dat de nieuwe marketingpartij op 1 januari 2017 van start zal gaan. Zaanstad heeft in de eerste helft van vier riviercruiseschepen ontvangen. Daarnaast zijn de bestaande bootverbindingen gecontinueerd en vier nieuwe gerealiseerd, zoals de directe Zaanexpress van Amsterdam CS naar de Zaanse Schans. Volgend jaar vindt een aanbestedingstraject plaats, zodat de bootverbinding ook op de lange termijn kan blijven varen. 2 Iedereen aan het werk Effectindicator Burap Aantal uitkeringen december (2012) Gemeentelijke Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 2.1 Intensiveren en versterken relatie werkgevers Prestatie indicatoren Aantal uitkeringen met parttime inkomsten Aantal beëindigde uitkeringen wegens werkaanvaarding n.v.t. n.v.t Gemeentelijke 337 (2012) jaarlijksgemeentelijke Aantal bezochte werkgevers n.v.t jaarlijksgemeentelijke Aantal gerealiseerde garantiebanen Aantal beëindigde uitkeringen door SROI-uitstroom, van ten minste 6 maanden Aantal plaatsingen op leerwerkbanen, stages en werkervaringsplaatsen bij opdrachtnemers van SROI. Aantal gerealiseerde banen bij de Zaanstad voor mensen met grote afstand tot de arbeidsmarkt n.v.t. Dit cijfer ligt bij UWV jaarlijksgemeentelijke n.v.t. n.v.t jaarlijksgemeentelijke n.v.t. n.v.t jaarlijksgemeentelijke n.v.t. n.v.t Gemeentelijke Verder ontwikkelen van het WerkgeversServicePunt Zaanstreek-Waterland: het regionale loket voor werkgevers. Investeren in ontwikkeling en zelfsturing van werkzoekenden Toewerken naar integrale diagnosestelling samen met de Sociale Wijkteams Bevorderen van de flexibele inzet naar werk 24

25 Activeren van werkzoekenden aan de voorkant én vóór instroom in de uitkering Werkgevers actief benaderen, relaties onderhouden en dienstverlening verbeteren, waarbij werkgevers worden ontzorgd door werving, selectie en matching uit handen te nemen Uitbouwen van de afspraken rondom de regionale werkgeversdienstverlening. Het verder ontwikkelen van het Regionaal Werkbedrijf, zoals het opstellen van een marktbewerkingsplan Inzetten van plaatsingsbevorderende instrumenten, zoals de proefplaatsing, stimulering subsidies, scholings-begeleidingsvouchers en omscholing Uitvoeren van contractuele afspraken met opdrachtnemers van de gemeente in het kader van SROI Op koers Ondanks de betere resultaten in de uitstroom naar werk zien wij het aantal uitkeringen toenemen. Dit is een landelijke trend. Het grotere aantal uitkeringsaanvragen vindt voor een deel zijn oorsprong in de omstandigheden op de arbeidsmarkt. Maar voor een even groot deel zijn er sociale oorzaken: verhuizing, beëindiging van huwelijken of andere bronnen van inkomen die maken dat meer mensen dan verwacht een beroep moeten doen op inkomensondersteuning. Als de trend zich op deze manier door ontwikkelt, is de verwachting dat het aantal uitkeringen uitkomt op aan het einde van dit jaar. Die ontwikkeling is zorgwekkend. Het is namelijk een indicatie dat niet iedere Zaankanter zomaar profiteert van de aantrekkende economische groei. Dat maakt het des te belangrijker dat wij bij onze inzet op Participatie de juiste combinatie vinden tussen passende ondersteuning voor diegenen die dat nodig hebben en het stimuleren van de groei van het aantal arbeidsplaatsen. Het fundament voor die wisselwerking hebben wij gelegd met het vaststellen van de Strategische Agenda Werkgelegenheid en het Programma Participatie. De omgang met werkgevers is intensiever dit jaar. Er wordt meer ingezet op de benadering, het onderhouden van de relatie, het aangaan van nieuwe contacten en de dienstverlening, zodat de werkgever wordt ontzorgd. Mede hierdoor zijn al 194 mensen aan een baan geholpen en hebben wij in het eerste half jaar 134 nieuwe werkgevers bezocht. De samenwerking in de regio Zaanstreek-Waterland is aanzienlijk verbeterd. Met name op het dossier Baanstede is een bestuurlijke doorbraak gerealiseerd, die een nieuw perspectief op de samenwerking in Zaanstreek-Waterland biedt. De acht gemeenten in Zaanstreek-Waterland gaan werken aan de omvorming van SW-bedrijf BaanStede, voor meer informatie: zie paragraaf 2.2, wat moet leiden tot een Participatiebedrijf, waar werkgeversdienstverlening ook een onderdeel van zal zijn. Purmerend en Zaanstad delen het eigenaarschap van dit bedrijf. De zes andere gemeenten hebben aangegeven diensten te willen inkopen als dat nodig blijkt. Hiermee is ruimte ontstaan om te werken aan andere vormen van samenwerking, waarin lokaal gedaan kan worden wat nodig is en regionaal wat beter is. Het inzetten van werkgeversinstrumenten lijkt steeds minder nodig. De indruk bestaat dat de werkgever ziet dat het verschil wordt gemaakt door een goede begeleiding en zij vragen hier dan ook steeds vaker om. Gemeente Zaanstad zet zich in op preventie zodat wij mensen vroegtijdig kunnen ondersteunen. De Pilot Max WW is gestart om werkzoekenden vroegtijdig naar werk te begeleiden. Op deze manier is geen beroep op de bijstand nodig. Door deze pilot zijn in het eerste kwartaal 16 mensen in de WW geholpen, waardoor zij geen uitkering hoefden aan te vragen. 25

26 2.2 Organiseren van beschut werk Prestatie indicatoren Realiseren van participatieplekken voor mensen die zijn aangewezen op een beschutte omgeving Transitie van WSW-organisatie BaanStede heeft een integrale voorziening voor de onderkant van de arbeidsmarkt als resultaat n.v.t. n.v.t jaarlijksgemeentelijke n.v.t. n.v.t. Transitie loopt volgens planning n.v.t. TransitieRapportage looptbaanstede volgens planning Werkgeversbenadering Werkgeverservicepunt verbinden met wijkgerichte benadering Sociale Wijkteams. Voorbereiden integrale voorziening onderkant arbeidsmarkt. Kennis en ervaring BaanStede integreren in eigen dienstverlening. Incorporeren medewerkers groenbedrijf BaanStede in eigen Sector Realisatie en Beheer. Ontwikkelen nieuwe vormen van ondersteuning op het snijvlak van dagbesteding en beschut werk. Bij de uitvoering ligt de prioriteit bij (de route naar) loonvormende arbeid. Op koers Samen met de gemeente Purmerend werken wij aan het opzetten van een Participatiebedrijf. Het is de ambitie om dit bedrijf per 1 januari 2018 zijn deuren te laten openen. Het doel is te komen tot een Participatiebedrijf met die ondersteuning om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt integraal te benaderen. In deze integrale benadering worden de oude SW-voorziening geïntegreerd en samengevoegd met een leerwerkvoorziening en een brede werkgeversbenadering. Samen met zorgpartijen wordt gekeken naar nieuwe vormen van ondersteuning op het snijvlak van dagbesteding en beschut werk. In samenspraak met de betrokkenen zijn vijf initiatieven ontwikkeld waarmee wordt geëxperimenteerd. Concreet betekent dit dat wij in het najaar beginnen met een project om initiatieven de ruimte te geven, zodat wij 24 plekken kunnen realiseren. 2.3 Iets terug doen voor een uitkering Prestatie indicatoren Aantal personen met een bijstandsuitkering en een afstand tot de arbeidsmarkt dat een zinvolle maatschappelijke participatieplaats heeft Het percentage mensen waarmee afspraken zijn gemaakt over wat zij aan maatschappelijke participatie doen voor hun uitkering n.v.t. n.v.t jaarlijksgemeentelijke n.v.t. 72% 90% 90% 90%Gemeentelijke De wettelijke tegenprestatie opleggen als sluitstuk van participatie- en re-integratie-uitvoering Starten van een pilot in de Sociale Wijkteams rondom de inzet van ondersteuning bij maatschappelijke participatie voor uitkeringsgerechtigden 26

27 Inzetten van ondersteuning, activering en begeleiding bij het plaatsen (vinden en behouden) van uitkeringsgerechtigden op onder andere vrijwilligerswerk, participatieplaatsen en dagbesteding Op koers Er is dit jaar hard gewerkt om de inwoners met een uitkering te spreken. Met succes, het totale bestand is nu in beeld. Hierdoor is duidelijker wat mensen met een uitkering kunnen doen aan maatschappelijke participatie. Zaankanters zijn over het algemeen maatschappelijk betrokken en dit blijkt uit het feit dat in de eerste helft van geen formele tegenprestatie is opgelegd. De tegenprestatie is het sluitstuk en wordt alleen ingezet als iemand niet uit eigen beweging actief wil zijn. Dit zegt naar ons idee iets over de motivatie van de burger om echt iets te willen doen in onze stad. 2.4 Aansluiting arbeidsmarkt en onderwijs Prestatie indicatoren Aantal geplaatste jongeren op werk, leerwerkbanen (BBL), overige scholing en werkervaringsplaats n.v.t. n.v.t jaarlijksgemeentelijke Onderhouden van het netwerk Arbeidsintegratie (Pro/VSO scholen, gemeente, UWV) om aansluiting school en arbeidsmarkt te versterken Monitoren van de aanvragen van scholingsbelemmeringen en aanmeldingen voor doelgroepregister, om gebruik te kunnen maken van de No-risk polis UWV en garantiebanen Onderzoeken leerwerkvoorziening Zaanstad Inzetten van de Leerwerkstraat op maat Uitvoering geven aan actieplan Samen naar een werkende toekomst Plannen maken en uitvoeren met het mbo en primair en voorgezet speciaal onderwijs (Pro VSO) om de vroegtijdige uitval door de entreeopleiding te beperken Opzetten en onderhouden van een netwerk om scholen en bedrijven bij elkaar te brengen; zowel aan de onderkant van het onderwijs als op hbo-niveau en hoger Bijsturen In de eerste helft van zijn in totaal 37 jongeren begeleid naar een baan en 15 Social Return On Investment (SROI) plekken. Daarnaast zijn wij druk bezig om uitvoering te geven aan het actieplan Samen naar een werkende toekomst. Hoewel de gemeente bezig is om vroegtijdige school uitval te voorkomen, zien wij dat er nog meters moeten worden gemaakt. Hiervoor willen wij graag met scholen samen nadenken over hoe wij het beste kunnen aansluiten bij de jongeren en hoe zij denken dat wij samen uitval kunnen voorkomen/verminderen. Hier willen wij na het reces mee starten. Om scholen en bedrijven bij elkaar te brengen, is de gemeente bezig om een Food Innovatie-event te organiseren. Om deze twee groepen verder te verbinden, zetten wij sterk in op het netwerk Arbeidsintegratie. Op deze manier versterken wij de aansluiting tussen scholen en bedrijven. 27

28 3 Een financieel vangnet voor wie dat nodig heeft Effectindicator Aantal uitkeringen december (eind 2012) Burap Gemeentelijke Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 3.1 Rechtmatige inkomensverstrekking Prestatie indicatoren Fraude wordt binnen zes maanden gesignaleerd Preventiequotum (verschil tussen aanvragen en toekenningen) Percentage van de uitkeringsaanvragen dat wordt afgehandeld binnen de wettelijke termijn nvt n.v.t. 100% 50% 100%Eigen 8,1% (2012) 6% 8% 9,5% 8% jaarlijkseigen 99% (2013) 81% 99% 83% 99% Eigen jaarlijks Inzetten op preventieve handhaving door informeren en communicatie Verbeteren lik-op-stukbeleid door afhandeling van signalen te versnellen Verstrekken uitkeringen Vergroten nalevingsbereidheid door gericht te handhaven Op koers De organisatie heeft zichzelf bij het maken van de begroting een nieuwe indicator benoemd. Hiermee willen wij meten hoe effectief wij zijn op preventieve handhaving. De gedachte is dat door preventief te handhaven de organisatie haar klanten beter leert kennen waardoor beter ingezet kan worden op voorlichten en uitleg van de regels. Hierdoor kan sneller gesignaleerd worden of een uitkeringssituatie onrechtmatig is. Onze ambitieuze doelstelling om binnen zes maanden fraude te signaleren lukt nog maar voor een kwart (27%). Ruim 60% hebben wij binnen een jaar gesignaleerd. Hoewel bijna alle signaleringen binnen zes tot negen maanden gebeurt, blijven wij streven naar een 100% score voor onder de zes maanden. Het preventiequotum is gestegen. Dit betekent dat meer aanvragen om een uitkering worden afgewezen omdat er geen recht op inkomensondersteuning bestaat. In de eerste helft van zijn in totaal 708 aanvragen geweest. Hiervan zijn 67 afgewezen. Al het extra werk dat op ons afkomt, heeft ook hier zijn weerslag op de organisatie wanneer het gaat over preventieve handhaving. De inzet op het goed informeren en heldere communicatie zou beter kunnen. 28

29 Werk, inkomen en economie Mutatie burap Stand na burap Lasten Baten Toevoegingen Onttrekkingen Saldo Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Beleidsbijstellingen Herschikking Autonome ontwikkelingen Lasten Baten Saldo Circulaires gemeentefonds De baten en de bijbehorende lasten met betrekking tot de algemene uitkering zijn voor het jaar bijgesteld aan de hand van de septembercirculaire, decembercirculaire en de meicirculaire conform de raadsinformatiebrieven. Het betreffen de ontwikkelingen in het accres, de integratieuitkeringen in het sociale domein, overige decentralisatie uitkeringen en enkele taakmutaties. Bijstelling kapitaallasten De kapitaallasten vallen op de totale Zaanse begroting per saldo lager uit als gevolg van vertraging in de realisatie van investeringsprojecten in. Daarnaast is de meerjaren investeringsbegroting geautomatiseerd en opnieuw opgebouwd en toegedeeld aan de verschillende begrotingsproducten. Dit leidt in de meeste programma s tot een voordeel en in enkele programma tot een nadeel. Beleidsbijstellingen Lasten Baten Saldo Deelname Sluis- en Haven Informatiepunt (SHIP) Noordzeekanaalgebied Voor het bouwen van de nieuwe sluis in IJmuiden wordt een nieuw informatiepunt gerealiseerd. Zaanstad is gevraagd om 200 bij te dragen aan de exploitatie hiervan. Dit is 40 per jaar (op basis van 5 jaar), waarvan 15 wordt gedekt binnen economie en 25 gedekt uit de reserve werkgelegenheidsprojecten. Baanstede De vormgeving van het Participatiebeleid is momenteel in volle gang. Als gevolg hiervan is de herstructurering van het Werkvoorzieningsschap Zaanstreek-Waterland (Baanstede) voorlopig aangehouden. Het budget voor de herstructurering (-446), en de bijbehorende onttrekking aan de reserve Herstructurering Baanstede (446) worden teruggedraaid. Regionaal actieplan jeugdwerkloosheid In de septembercirculaire zijn middelen beschikbaar gesteld voor de aanpak van jeugdwerkloosheid. Zaanstad ontvangt als een van de 35 (centrum)gemeenten van arbeidsmarktregio s middelen voor de uitvoering van regionale plannen om meer jongeren met een kwetsbare arbeidsmarktpositie actief naar werk te bemiddelen (100). Subsidie Europees Sociaal Fonds Van het Europees Sociaal Fonds is een subsidie ontvangen (376) voor werkgelegenheidsprojecten uit voorgaande jaren. Deze projecten zijn betaald uit eigen budgetten van de gemeente Zaanstad. De subsidie wordt achteraf ontvangen, zodat de projecten niet rechtstreeks uit de subsidie betaald konden worden. Transformatie Maatschappelijk Domein Het jaar stond in het teken van de transitie van taken op het gebied van zorg, jeugd en participatie naar Zaanstad. In vindt doorontwikkeling en verdere transformatie plaats. Deze mutatie heeft vooral betrekking op de formatie. Enerzijds gaat het om een administratieve verwerking van eerdere taakstellingen op de interne formatie. Op onderdelen gaat het ook om tijdelijke en soms structurele uitbreiding van de formatie om het juiste maatwerk aan inwoners te kunnen bieden. Deze uitbreidingen worden opgevangen binnen de beschikbare budgetten. Omdat de verdeling van personeelskosten over de programma s heen is op de programma s 1, 2 en 3 een saldo zichtbaar. Toevoeging reserve participatiemiddelen aan reserve werkgelegenheidsprojecten Het doel van de reserve participatiemiddelen is het bekostigen van participatie-activiteiten in de 29

30 breedste zin van het woord. Deze doelstelling is gelijk aan het doel van de reserve werkgelegenheidsprojecten. Om deze reden wordt het saldo van de reserve participatiemiddelen toegevoegd aan de reserve werkgelegenheidsprojecten. VVV functie toerisme De gemeente verleent een financiele bijdrage voor de tijdelijke VVV voorziening in het centrum van Zaandam conform de onlangs verschenen nota Toerisme. Bijstelling rijksbijdrage Participatiewet (BUIG) Het Rijk heeft een bijstelling van de rijksbijdrage Participatiewet (BUIG) bekend gemaakt. De ontwikkeling van het macrobudget en de aantallen bijstandsgerechtigden leiden tot een daling van inkomsten (4.290). Het budget voor uitgaven Participatiewet (dat zijn bijstandsuitkeringen, IOAW, IOAZ) wordt thans niet gewijzigd. Op basis van de cijfers over het eerste kwartaal wordt in Zaanstad een hoger aantal uitkeringen dan begroot verwacht. Anderzijds is de gemiddelde uitkering lager dan begroot. Herschikking Lasten Baten Saldo Kostenverdeling Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties. Formatiewijziging Met deze begrotingswijziging worden medewerkers verplaatst binnen de gemeentelijke organisatie voor in totaal 1,89 fte. Structurele dekking ondersteuning Communicatie Met deze begrotingswijziging worden budgetten met ingang van structureel overgeheveld ter dekking van 3,5 fte van Communicatie. Intensivering contacten met bedrijven In de begroting is budget opgenomen voor formatieuitbreiding binnen Economie. Deze functionarissen zullen hun tijd vooral besteden aan meer contacten met de winkeliers en actieve acquisitie richting bedrijven en investeerders, met als doel om (nog) meer succes te behalen bij de uitgeefbare gronden op bijvoorbeeld Hoogtij. Versterking Toerisme, Marketing en Evenementen Het beschikbare budget (550) en de bijdrage uit product economie 50 (totaal 600) wordt verdeeld ten behoeve van de versterking van Toerisme, Marketing en Evenementen. Dit is exclusief de formatie (76) die reeds verwerkt is en de (100) die al beschikbaar is gesteld voor marketing. Totaal is daarmee nog te verdelen (424)Daarvan wordt (50) bestemd voor marketing algemeen. (250) wordt toegevoegd tbv evenementen en (124) komt beschikbaar voor toerisme. Invullen restant inkooptaakstelling De aanbesteding van een aantal inkoopcontracten heeft een besparing opgeleverd waarmee de inkooptaakstelling wordt ingevuld. Overheveling Algemene Reserve Sociaal van programma 2 naar programma De Algemene Reserve Sociaal (ARS) is gevormd om risico s in het maatschappelijk domein op te vangen. Op dit moment is de ARS gekoppeld aan programma 2 Werk, Inkomen en Economie. De risico s in het maatschappelijk domein hebben op dit moment voornamelijk betrekking op programma 1 Jeugd en Zorg. De ARS wordt daarom gekoppeld aan programma 1. 30

31 Programma 03 Maatschappelijke voorzieningen Portefeuillehouder: Verantwoordelijk directeur: R. Visscher-Noordzij, D. Emmer, J. Olthof S. Tax a.i. Programmadoelstelling en de rol van de gemeente Zaanstad is een aantrekkelijke stad om samen te leven, om je te binden en te ontwikkelen. Het is een stad met goede maatschappelijke voorzieningen op maat, een sterk sociaal weefsel en veerkrachtige maatschappelijke infrastructuur. Zaanstad biedt nadrukkelijk ruimte voor creatieve, initiatiefrijke inwoners en maatschappelijke partners om hier vorm en inhoud aan te geven. Dit zijn belangrijke voorwaarden voor het versterken van de zelf- en samenredzaamheid. Door met elkaar de schouders eronder te zetten en de mens centraal te stellen, blijft Zaanstad een aantrekkelijke woon-werkstad met een sterk sociaal weefsel. Daarin heeft de gemeente een belangrijke rol, maar vaker niet dan wel de hoofdrol. Het verschil kan de gemeente maken door partijen waar mogelijk de ruimte te geven om initiatiefrijk en ondernemend te zijn. Nieuwe arrangementen en verhoudingen met bewoners, ondernemers en instellingen moeten worden verkend. Wij willen samenwerken met verschillende grote en kleine partners aan plannen die passen bij de buurt en de tijd. Hierbij helpt het de regels en procedures te vereenvoudigen of te verminderen en deze met gezond verstand integraal toe te passen. Bij nieuwe allianties in de wijk hoort ook een nieuwe kijk op maatschappelijke accommodaties. Multimodaal gebruik, combinaties van maatschappelijk en commercieel ondernemen en nieuwe vormen van beheer en eigenaarschap vormen hierbij een uitdaging voor de gemeente om nieuwe allianties optimaal te faciliteren. Voortgang De inwoners van Zaanstad kunnen beschikken over een breed scala aan maatschappelijke voorzieningen. De sportvoorzieningen worden verbeterd. In wordt de bouw van het nieuwe topsportcentrum De Koog en sportpark De Omzoom afgerond en zal de eerste paal worden geslagen van zwembad De Crommenije. Verder wordt ter uitvoering van het beleid op de vrijwillige inzet extra aandacht besteed aan vrijwilligers in de wijk en worden de eerste resultaten verwacht die voortkomen uit de - met het onderwijsveld opgestelde Onderwijsagenda. Zo starten dit najaar de eerste gecombineerde vmbo-havo bruglassen en gaan schoolbesturen en gemeenten in proeftuinen aan de slag met integrale kindcentra. Tenslotte is de uitwerking van de integrale aanpak vluchtelingen in de maak, waarbij wij zoeken naar creatieve en innovatieve mogelijkheden om vluchtelingen te laten participeren, en vergunninghouders zo snel mogelijk in Zaanstad te laten integreren. Een voorbeeld is New Bees; dit initiatief zorgt ervoor dat vluchtelingen al heel snel als vrijwilliger aan het werk kunnen om later sneller te kunnen doorstromen naar betaald werk. Ook de vrijwilligersinitiatieven die zijn ontstaan rond de noodopvang zijn van grote waarde bij de integratie van vluchtelingen in de Zaanse samenleving. 31

32 1 Een aantrekkelijke culturele infrastructuur in Zaanstad Effectindicator Burap Waarderingscijfer cultureel aanbod 6.4 (2012) 6,6 6,7 6,7 >6.6Zaanpeiling Ranking cultureel aantrekkelijke stad t.o.v. 50 steden Atlas voor Gemeenten Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 1.1 Ondersteunen en stimuleren van cultuur in Zaanstad Prestatie indicatoren % scholen dat meedoet aan cultuureducatie met kwaliteit Aantal jongeren dat bereikt wordt met individuele subsidie 30% 50% 30% 50% 50%Fluxus Meedoen Zaanstad en Jeugdcultuurfonds Bieden van individuele financiële ondersteuning voor cultuurparticipatie d.m.v. het Fonds Meedoen en het Jeugdcultuurfonds In opdracht zal de gemeentelijke kunstcollectie (binnenkunst) volgens een plan worden afgestoten. Waarbij de kunstwerken afkomstig van de Beeldende Kunst Regeling eerst voor een bescheiden vergoeding worden aangeboden aan de makers Werken aan versterking en vernieuwing van cultuur in Zaanstad (doorontwikkeling vanuit de Toekomstagenda Cultuur) Verstrekken van subsidies voor bibliotheek, musea, podia, lokale omroep, filmtheater en cultuureducatie Subsidies verstrekken voor amateurkunst, kleine culturele organisaties en activiteiten. Amateurkunstverenigingen hebben zekerheid over de subsidie t/m Ook is ruimte voor eenmalige subsidies. Inzetten van combinatiefunctionarissen Cultuur door FluXus (in samenwerking met onderwijs en cultuur), om basisschoolleerlingen te stimuleren buitenschools culturele activiteiten te beoefenen Gebruiken van het verruimde budget voor evenementen, passend bij onze ambitie, voor de versterking van bestaande evenementen, popups en het aantrekken van nieuwe, interessante evenementen waarmee Zaanstad en de Zaanstreek zich kunnen profileren Voorbereidingen cultuurcluster (gebouw; organisatorische samenwerking) Afstemmen met het onderwijsveld over voortgang, afronding en follow-up project Cultuureducatie met Kwaliteit Stimuleren van meer lokale en regionale museale samenwerking Invoeren nieuw/aangepast evenementenbeleid Invoeren nieuwe/aangepaste culturele adviesstructuur Op koers Het evenementenbeleid is geactualiseerd. Daarbij zijn extra middelen beschikbaar gekomen. Afhankelijk van de besluitvorming over de kadernota kan hierdoor de lijn van het evenementenjaar worden doorgezet en kunnen vanaf meer evenementen worden ondersteund. Ook de aanpak voor evenementen gaat veranderen. De verwachting is dat hierdoor meer samenhang komt 32

33 tussen evenementen, toerisme en marketing. De realisatie van het cultuurcluster is weer een stap dichterbij. Het Voorlopig Ontwerp Plus is afgerond. Over het beheermodel en de wijze van samenwerking tussen de betrokken organisaties is overeenstemming bereikt. Eind zal er een definitief besluit worden genomen over het ontwerp. Daarna zou de bouw kunnen starten. Het huidige project Cultuureducatie met Kwaliteit loopt af. Er zijn positieve resultaten geboekt, maar het project is nog niet klaar. Rijksoverheid, scholen, FluXus en gemeente maken zich op voor de vervolgfase vanaf Het Zaans museum gaat de Hembrugcollectie overnemen. Deze collectie zal op het Hembrugterrein tentoongesteld worden om de bezoekers de historische context van het gebied te laten zien. Daarnaast zal dit najaar het Monet Atelier officieel worden geopend. In het kader van MAAKZaanstad wordt de samenwerking met de Amsterdamse musea onderzocht. Enkele Amsterdamse musea hebben de bereidheid uitgesproken tot meer samenwerking, bijvoorbeeld door uitwisseling van depotcollecties. De samenwerking tussen de musea op de Zaanse Schans heeft nog niet het finale beeld opgeleverd ten aanzien van een mogelijk gemeentelijke bijdrage voor de verplaatsing van het Molenmuseum. 2 Actief burgerschap Effectindicator Percentage Zaankanters dat zegt afgelopen jaar actief te zijn geweest om hun buurt te verbeteren. Percentage Zaankanters dat zegt actief te zijn als vrijwilliger. 22% (2012) 31% (2012) Burap 22% 24% 24% 25%Zaanpeiling 38% 37% 37% 40%Zaanpeiling Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 2.1 Maatschappelijke initiatieven Stimuleren dat inwoners onderling en met ambtenaren met elkaar in gesprek kunnen gaan. Zoals via een City Challenge goede ideeën voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken ophalen. Verminderen van de regeldruk t.b.v. maatschappelijke initiatieven, zie ook programma 8/1.2 regeldruk. Bij initiatieven inventariseren welke regels aangepast en/of afgeschaft kunnen worden. Wijkmanagers zetten hun netwerk, expertise en het stimuleringsbudget in voor wijkinitiatieven Ter beschikking stellen van budget/subsidiegeld ter ondersteuning van bewonersinitiatieven op een heldere en eenduidig te benaderen manier voor bewoners die zich willen inzetten. Dit zowel op het niveau van de eigen wijk als de gehele stad Naar verwachting wordt eind het beleid ten aanzien van (ondersteuning van) vrijwilligers vastgesteld. In werken wij dit verder uit Organiseren van sessies waarin uitwisseling en samenwerking tussen wijkteams, buurthuizen, maatschappelijke organisaties en maatschappelijke initiatieven wordt gestimuleerd. Dit gebeurt onder andere in het kader van Burgerlab 33

34 Op koers Er lopen verschillende initiatieven om het gesprek te faciliteren tussen inwoners onderling en tussen de gemeente en inwoners van Zaanstad. Een voorbeeld hiervan is de City Challenge waar inwoners, ondernemers en anderen met hun ideeën over mogelijke oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken bijdragen aan de ontwikkeling van de stad. Er is dit jaar al voor 2 onderwerpen een City Challenge gehouden: - Met welk vernieuwend sportconcept kunnen wij de sportparticipatie van jongeren verhogen? - Maak van een bestaande route door Zaans Hout een ware attractie! De resultaten worden in de komende periode uitgewerkt. In is het vrijwilligersbeleid Visie op vrijwillige inzet vastgesteld. Het uitvoeringsplan is nu in volle gang. Onderdeel daarvan is het ondersteunen van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties door mogelijkheden voor netwerken en het delen van kennis en ervaring aan te bieden. Hiertoe worden bestaande structuren versterkt en nieuwe initiatieven opgezet. Zo wordt in het najaar een Stadexpeditie on stage gehouden, waar experts uit het bedrijfsleven samen met maatschappelijke initiatiefnemers workshops geven voor andere maatschappelijk initiatiefnemers en vrijwilligers. Met betrekking tot het verminderen van regeldruk hebben vrijwilligers aangegeven de regelingen voor vrijwilligerswerk onduidelijk en soms zelfs onzinnig te vinden. Samen met vrijwilligers wordt nu uitgewerkt hoe dit beter kan en welke rol zij daarbij zouden kunnen en willen spelen. 2.2 Multicultureel samenleven Inventariseren van het multiculturele speelveld Opstellen van een actieplan radicalisering en polarisatie Uitvoeren wettelijke taakstelling voor huisvesting van statushouders Op koers Het opstellen van een plan van aanpak multicultureel samenleven en diversiteit (voorheen actieplan radicalisering en polarisatie) volgt op de inventarisatie van en het verbinding maken met het maatschappelijk speelveld en de relevante organisaties en groeperingen. Het speelveld is inmiddels in beeld en de contacten met de organisaties en groeperingen worden nog wekelijks uitgebreid. Het is te verwachten dat dit najaar de opgehaalde beelden bij de partijen te kunnen toetsen en gezamenlijk verder richting te geven aan het onderwerp multicultureel samenleven. In de aanloop daar naar wordt voor het plan van aanpak multicultureel samenleven en diversiteit vast ingezet op een aantal kleine lokale initiatieven, de dialoog in de stad en krijgen scholieren de voorstelling Jihad aangeboden. Het thema vluchtelingen is een ander onderwerp waar op dit moment veel inzet op wordt gepleegd. Na een druk jaar in, waarbij de opvang van asielzoekers veel aandacht opeiste, zal in veel aandacht uitgaan naar het bieden van een goede start voor de vergunninghouders die als nieuwe inwoners van Zaanstad zich hier vestigen. In de loop van zal nieuw beleid komen waarin de integrale aanpak vluchtelingen is uitgewerkt. Er wordt ingezet op de thema s integratie, participatie, huisvesting, onderwijs en zorg. In het beleid zal ruimte zijn voor een creatieve en innovatieve aanpak. Zaanstad loopt achter op de taakstelling om vergunninghouders te huisvesten. Daarom wordt met verschillende creatieve oplossingen geëxperimenteerd. Een voorbeeld hiervan is woningdelen waarbij twee of drie alleenstaande vergunninghouders een woningdelen. Daarnaast faciliteert Zaanstad doorlopend alle vrijwilligersnetwerken die zijn ontstaan rondom de verschillende opvanglocaties. De zoektocht naar een locatie voor het AZC loopt. 34

35 3 Ruimte voor bewoners Effectindicator Aantal Sociaal Wijkteamgebieden waar ten minste één zelfstandige, door bewoners gerunde ontmoetingsplaats gerealiseerd is Percentage mensen dat regelmatig gebruik maakt van de ontmoetingsfunctie in de buurt Burap 4 n.v.t Tenminste Gemeentelijke 11 n.v.t. n.v.t. 24% 24% 26%Zaanpeiling Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 3.1 Verzelfstandiging buurthuizen Bieden van een financiële ondersteuningsregeling op maat om te waarborgen dat in alle Sociale Wijkteamgebieden een door bewoners bestuurde buurthuisfunctie beschikbaar blijft Contact onderhouden met bewoners die zich inzetten voor het behoud van een buurthuisfunctie in de wijk en het bieden van ondersteuning op maat (financieel, kennis, in natura) Investeren in de relatie tussen buurthuizen, sociale wijkteams, (sociale) ondernemers, maatschappelijke kracht en initiatieven Op koers Medio zijn 18 verzelfstandige en door bewoners bestuurde buurthuizen in de stad operationeel. De wijkmanagers onderhouden contact met de buurthuisbesturen, bewoners, wijkteams en vrijwilligers in de verschillende wijken in de stad. Door de korte lijnen kan snel worden gereageerd op eventuele knelpunten die bij buurthuizen ontstaan. De in vastgestelde financiële ondersteuningsregeling werkt naar behoren en wordt op termijn geëvalueerd. 4 Toegang & aansluiting onderwijs Effectindicator Percentage schoolverlaters zonder diploma Aandeel schooladviezen basisschool havo/vwo als percentage van totaal aantal schooladviezen Burap 3,6% (2012) 2,6% 2,4% 2,1% 2,3%Ministerie OCW n.v.t. n.v.t. 36% 36% 38%DUO 35

36 Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 4.1 Onderwijsklimaat Prestatie indicatoren Het percentage van de IHPprojecten dat is aanbesteed en door bouwheer in uitvoering is gebracht of gereed is in % 50% 50% Geen waarde ingevuld 76%Gemeentelijke Uitvoeren van het IHP-programma Uitvoeren van de Brede School Aanpak Samenbrengen van voorzieningen voor kind en gezin Op koers Het integraal huisvestingsplan primair onderwijs (IHP) bestaat uit een flink aantal bouwprojecten rondom scholen in het primair onderwijs. In 15 scholen genieten kinderen en leraren inmiddels al van een nieuwe of verbouwde frisse school. In navolging van de Actualisatie IHP 15.2 zijn duidelijke piketpalen geslagen voor het vervolg. Zo is onder andere duidelijkheid gekomen over het vervolg van de Herman Gorterscholen in Zaandam, Kreekrijk in Assendelft en Het Palet in Krommenie. Na het vaststellen van de actualisatie zijn de projecten direct opgestart door de schoolbesturen in overleg met de gemeente en de omwonenden. Ook bij andere projecten worden stappen gezet. Bij de Tamarinde in Zaandam bijvoorbeeld hebben omwonenden met elkaar verkend wat de mogelijkheden zijn voor nieuwbouw. Voor Inverdan geldt dat met de schoolbesturen is gezocht naar een win-win-win situatie. Het is daarbij helaas niet gelukt om tot een compromis te komen, de keuze wordt nu aan de minister voorgelegd. Daarnaast is de reset van de oude Toermalijn afgerond. Het nieuwe project is gestart met de locatiekeuze Noordeinde. In het najaar start een pilot om vorm te geven aan de visie op het integraal Kindcentrum. Bij deze pilot nemen het Sociaal Wijkteam en Jeugdteam hun intrek in een school. De gemeente heeft de zorg voor de planning en financiering van voldoende geschikte ruimte voor bewegingsonderwijs. Gezondheid en bewegen staat hoog op de agenda en deze onderwerpen zijn onderdeel van de recent vastgestelde Onderwijsagenda Zaanstreek. Daarom doet de gemeente momenteel onderzoek naar de beschikbare capaciteit van de gym- en sportaccommodaties in zijn totaliteit. Het doel is om te komen tot een toekomstgericht, kwalitatieve en juist bemeten en gesitueerde gym- en sportcapaciteit binnen Zaanstad voor zowel het bewegingsonderwijs als voor de diverse andere gebruikers. 4.2 Goede aansluiting Prestatie indicatoren Het aandeel leerlingen op het vmbo- onderwijs in Zaanstad (theoretische-, gemengde- en kaderberoepsgerichte leerwegen) met het profiel techniek 11% n.v.t. 12% 12% 12%DUO-bestanden en lokale onderwijsgegevens 36

37 Het aandeel leerlingen dat techniek volgt op mbo 3-4- niveau in Zaanstad Percentage jongeren van totaal aantal RMC-meldingen dat is herplaatst op school 24% n.v.t. 25% 25% 25%DUO-bestanden en lokale onderwijsgegevens 27% (2012) n.v.t. 25% 25% 25%Regionale Melden Coördinatiefunctie (RMC)- effectrapportage Percentage herplaatste jongeren van totaal aantal RMCmeldingen plus herplaatste oud- VSV ers* (school, werk, uitkering, zorg of detentie) 56% (2012) n.v.t. 95% 95% 95%RMCeffectrapportage Uitvoering geven aan de ambities op acht thema s, zoals die zijn vastgelegd in de Onderwijsagenda die alle onderwijsbesturen van de regio Zaanstreek en de gemeenten Oostzaan en Wormerland hebben onderschreven Met het rijk komen tot nieuwe afspraken voor Onderwijs Achterstandenbeleid m.i.v Uitvoeren van de wettelijke taak van leerplicht, RMC en leerlingenvervoer, waarbij wij oog hebben voor maatwerk en voor hetgeen nodig is in het kader van de Wet passend onderwijs Op koers Op acht thema s wordt uitvoering gegeven aan de Onderwijsagenda Zaanstreek De eerste resultaten zijn zichtbaar. Dit najaar starten de eerste gecombineerde brugklassen havo/vmbo en om de veiligheid in en om de school te verbeteren hebben de betrokken partijen een convenant ondertekend voor het voortgezet onderwijs en MBO. Voor het primair onderwijs volgt deze snel. Daarnaast worden met schoolbesturen nieuwe afspraken gemaakt over het terugdringen van onderwijsachterstanden. Er komt een nieuwe definitie voor onderwijsachterstanden en aansluitend daarop een nieuwe aanpak. Ook zijn nieuwe afspraken gemaakt tussen het Jeugdteam en het voortgezet onderwijs over de ondersteuning van het kind en het gezin. Het RMC breidt de doelgroep in haar aanval op schooluitval uit en gaat zich naast op schoolverlaters ook richten op kwetsbare jongeren en jongeren die eerder al zijn uitgevallen. Samen met de voorschoolse organisaties en het onderwijs werkt de gemeente tenslotte aan een integraal aanbod voor vluchtelingenkinderen, zodat zij zo snel mogelijk een passend plek in het onderwijs vinden. De eerste groep leerplichtige kinderen, ongeveer 200, die op het Hembrugterrein werden opgevangen zijn, dankzij gezamenlijke inzet, de hele periode dat zij in Zaanstad verbleven naar school gegaan. 5 Iedereen kan sporten Effectindicator Percentage inwoners van Zaanstad dat tevreden is over de sportvoorzieningen in eigen wijk Percentage inwoners van Zaanstad dat tevreden is over de Burap 63% (2012) 51% 64% 64% >75%Zaanpeiling 53% (2012) 62% 77% 77% >77%Zaanpeiling 37

38 sportvoorzieningen in Zaanstad Percentage inwoners van Zaanstad dat minimaal 1 keer per maand aan sport doet 61% (2012) 68% 67% 67% 70%Zaanpeiling Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 5.1 Sportvoorzieningen Prestatie indicatoren Het percentage van de sportprojecten dat is aanbesteed en door bouwbeheer in uitvoering is gebracht of gereed is in 2017 n.v.t. n.v.t. 60% 80% 100%Gemeentelijke Realiseren van een nieuw binnen- en buitenzwembad in Zaanstad Noord Nieuw bouwen van Topsportcentrum De Koog Renoveren van zwembad De Slag Realiseren van sportpark De Omzoom Realiseren bestedingsplan Routekaart Buitensport Op koers De realisaties en renovaties van de verschillende sportaccommodaties verlopen grotendeels volgens planning. Voor zwembad De Slag hebben wij besloten om in levensverlengend onderhoud te plegen. Later dit jaar zal een voorstel worden voorgelegd over de toekomst van zwembad De Slag. Na de zomervakantie zullen topsportcentrum De Koog en sportpark De Omzoom volledig in gebruik zijn. Tegelijkertijd worden deze zomer fysieke werkzaamheden verricht aan de openbare ruimte op sportpark Poelenburg, wordt een kunstgrasveld aangelegd op sportpark Schanszicht en wordt de wielerbaan op sportpark Kalverhoek volledig gerenoveerd inclusief de parkeervoorziening. Daarnaast worden de werkzaamheden aan het Johan Roemhuis, het gemeentelijke onderhoudsgebouw op sportpark Hoornseveld, en het herstel van het parkeerterrein bij sportpark Oostzijderveld voorbereid. Tijdens de voorbereiding van de plannen voor het ombouwen van het trainingsveld naar een wedstrijdveld op sportpark Hoornseveld is gebleken dat dit niet noodzakelijk is vanwege de beschikbare wedstrijdcapaciteit op het sportpark. 5.2 Actieve (sport)verenigingen Prestatie indicatoren Het aantal sportverenigingen dat deelneemt aan de brede schoolregeling 5 (2014) 5 n.v.t Gemeentelijke Inzetten van het Jeugdsportfonds (als onderdeel van Meedoen Zaanstad) om sport voor kinderen bereikbaar en betaalbaar te maken Ondersteunen van sporttalenten via de Stichting Topsportfonds Zaanstad Aanbieden van gemeentelijke sportvoorzieningen tegen maatschappelijke tarieven door het Sportbedrijf 38

39 Bieden van individuele financiële ondersteuning voor sportparticipatie d.m.v. het Fonds Meedoen en het Jeugdsportfonds, om sport bereikbaar te maken voor kinderen Inzetten van combinatiefunctionarissen Sport door het Sportbedrijf (in samenwerking met onderwijs en cultuur), om basisschoolleerlingen te stimuleren te gaan sporten buiten schooluren Inzetten van wijkgericht sportbuurtwerk voor een zinvolle tijdsbesteding voor 12+-jongeren en het (laten) organiseren van sportactiviteiten voor kinderen Aanbieden van advies en het ondersteunen van inwoners met een beperking die willen sporten en sportverenigingen adviseren en ondersteunen om G-sport uit te voeren Met voetbalverenigingen om tafel gaan om de mogelijkheden van fusies te bespreken en deze te stimuleren Op koers De in de begroting genoemde activiteiten zijn structurele activiteiten en deze worden naar verwachting uitgevoerd. Het Sportbedrijf Zaanstad komt steeds beter in zijn rol en sluit met het sportbuurtwerk aan bij de sociale netwerken in de stad. De taken rond de exploitatie van de voorzieningen en het stimuleren van kinderen om te gaan sporten worden uitgevoerd. Mutatie burap Stand na burap Maatschappelijke voorzieningen Lasten Baten Toevoegingen Onttrekkingen Saldo Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Beleidsbijstellingen Herschikking Autonome ontwikkelingen Lasten Baten Saldo Bijstelling budget leerlingenvervoer In eerdere jaren zijn de kosten van leerlingenvervoer gestegen. De oorzaken van deze stijging zijn: de toename van het aantal toekenningen, de stijging van het aantal rolstoelvoertuigen, minder mogelijkheden om leerlingen te combineren in één rit en omdat er meer begeleiders zijn ingezet.van sommige ouders/verzorgers van leerlingen van het primair onderwijs wordt een eigen bijdrage gevraagd, het aantal eigen bijdragen is de afgelopen jaren gedaald, waardoor de baten nu ook iets naar beneden wordt bijgesteld.bij deze burap wordt voorgesteld om deze verhoging van lasten te dekken uit het beschikbare stuurbudget bij het Maatschappelijk domein. Bijstelling kapitaallasten De kapitaallasten vallen op de totale Zaanse begroting per saldo lager uit als gevolg van vertraging in de realisatie van investeringsprojecten in. Daarnaast is de meerjaren investeringsbegroting geautomatiseerd en opnieuw opgebouwd en toegedeeld aan de verschillende begrotingsproducten. Dit leidt in de meeste programma s tot een voordeel en in enkele programma tot een nadeel. Circulaires gemeentefonds De baten en de bijbehorende lasten met betrekking tot de algemene uitkering zijn voor het jaar bijgesteld aan de hand van de septembercirculaire, decembercirculaire en de meicirculaire conform de raadsinformatiebrieven. Het betreffen de ontwikkelingen in het accres, de integratieuitkeringen in het sociale domein, overige decentralisatie uitkeringen en enkele taakmutaties. 39

40 Beleidsbijstellingen Lasten Baten Saldo Huursubsidie sportverenigingen Vanaf 1 augustus wordt aan sportverenigingen een bijdrage gevraagd voor de aanleg en renovatie van kunstgrasvelden en kunststofbanen. Als gevolg hiervan is de subsidieregeling Meedoen in sport aangepast en wordt er geen huur meer over deze velden geheven en huursubsidie toegekend. De begroting wordt middels deze mutatie aangepast aan deze wijziging. Sportbedrijf Bij de is een saldoneutrale mutatie gemaakt waarbij verschillende budgetten zijn omgezet in een bijdrage aan het sportbedrijf. Deze mutatie is hiervan een vervolg, waarbij ook budgetten voor school- en zwemvervoer en gymnastiekuren basisonderwijs op de juiste plek worden begroot. Hierin zit tevens een herschikking met budgetten van programma 8. Dotatie reserve De FluX Het overschot op de geraamde subsidie (100) De FluX wordt net als voorgaande jaren gereserveerd voor het openingsjaar van het Cultuurcluster. Volwasseneducatie Voor de uitvoering van de educatietaak van gemeenten heeft het Rijk middelen beschikbaar gesteld voor de regio Zaanstreek/Waterland via een specifieke uitkering. Zaanstad is centrumgemeente. De regio gemeenten hebben de volgende afspraken gemaakt:1) Regionaal aanbesteden wat regionaal slim aanbesteed kan worden.2) Taalaanbieders moeten lessen kunnen aanbieden in de verschillende gemeenten in bijvoorbeeld buurthuizen.3) Budget beschikbaar stellen voor (kleine) lokale initiatieven van bijvoorbeeld de gemeente of organisaties. Hiertoe stellen de gemeenten gezamenlijk een aanbodplan op met een begroting. Wijkactieplan Poelenburg (WAP) Uit de bestemmingsreserve van het wijkactieplan Poelenburg wordt, net als in, in een bedrag van 300 ingezet voor diverse wijkactiviteiten die bijdragen aan de versterking van de leefbaarheid van de wijk.daarnaast zijn er onterecht structureel inkomsten voor het wijkactieplan begroot. Het wegvallen van deze baten wordt opgevangen binnen het programma maatschappelijke voorzieningen. Actualisatie huuropbrengsten Door vertraging van de uitvoering van het Integrale huisvestingsprogramma (IHP) worden de huuropbrengsten onderwijslocaties naar beneden bijgesteld (28). Als gevolg van extra verhuur (onder andere kiosken & Aris vd Broekweg), wordt de huuropbrengst Vastgoed per saldo naar boven bijgesteld (-59). Actualisatie Investeringsfonds De actualisatie van het Investeringsfonds conform de voortgangsrapportage MPG Voor de verdere toelichtingen wordt derhalve ook verwezen naar het MPG 16.1 Transformatie Maatschappelijk Domein Het jaar stond in het teken van de transitie van taken op het gebied van zorg, jeugd en participatie naar Zaanstad. In vindt doorontwikkeling en verdere transformatie plaats. Deze mutatie heeft vooral betrekking op de formatie. Enerzijds gaat het om een administratieve verwerking van eerdere taakstellingen op de interne formatie. Op onderdelen gaat het ook om tijdelijke en soms structurele uitbreiding van de formatie om het juiste maatwerk aan inwoners te kunnen bieden. Deze uitbreidingen worden opgevangen binnen de beschikbare budgetten. Omdat de verdeling van personeelskosten over de programma s heen is op de programma s 1, 2 en 3 een saldo zichtbaar. Projectmanagement bestuursopdracht Zaanse Schans Het college heeft besloten voor 50% bij te dragen aan een gezamenlijke verkenning met de stichting de Zaanse Schans, onder de naam Masterplan Zaanse Schans 2030, met als doel ontwikkelingsrichtingen te onderzoekenvoor een toekomstbestendige Zaanse Schans. Daarnaast stelt Zaanstad een procesmanager(30) aan die belast is met afstemming met de verschillende interne disciplines (vakberaden) en externe partijen.in de programmabegroting is met dit laastste geen rekening gehouden. Intensivering van de programmaorganisatie IHP Om de programmaorganisatie IHP in te intensiveren wordt 120 beschikbaar gesteld. Dit is conform het besluit over het locatieonderzoek nieuwbouw De Toermalijn in Wormerveer(/13318). Onderhoud onderwijshuisvesting Schoolbesturen ontvangen sinds rechtstreeks van het Rijk, een genormeerde vergoeding voor onderhoud. In navolging daarvan zijn de kosten voor onderhoud voor de gemeente flink afgenomen; 40

41 er blijven zich echter kosten voordoen die verband houden met de zorgplicht. Het gaat dan om gebouwen die niet gebruikt worden als onderwijslocatie of die strategisch worden aangehouden als achtervang. Voor is voor de ISK school, momenteel gehuisvest bij het Regio College, vervangende huisvesting nodig. Hiertoe kan het pand aan de Jachtenlaan ingezet worden. Om het pand geschikt te maken voor onderwijs is budget nodig. Maatschappelijke begeleiding statushouders De gemeente heeft inkomsten vanuit het COA voor de maatschappelijke begeleiding van statushouders. Zowel het bedrag dat de gemeenten per statushouder ontvangt, als het aantal statushouders is gestegen. Dit bedrag is in het bestuursakkoord voor en 2017 opgehoogd van naar per statushouder (> 16 jaar). Het budget wordt ingezet om de maatschappelijke begeleiding van statushouders uit te voeren. Scholing en vervanging pedagogische medewerkers Zoals in de Kadernota opgenomen is voor de scholing en vervanging van pedagogische medewerkers in het kader van de harmonisatie van voor- en vroegschoolse educatie (VVE) een incidentele investering van 2 mln. nodig. De investering wordt verspreid over de jaren tot en met 2019, jaarlijks 500. In de kadernota is besloten om de investering te dekken uit de algemene middelen. Er wordt voorgesteld om het deel te dekken uit het beschikbare stuurbudget (-500). Exploitatiebijdrage Sportbedrijf Bij het opstellen van de eindafrekening met het sportbedrijf blijkt dat de verplichting over te laag is opgenomen. Dit resulteert in een nadeel voor van 143. Herschikking Lasten Baten Saldo Kostenverdeling Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties. Verwerking taakstelling onderhoudsdienst Met ingang van is het onderhoud van gymzalen overgedragen aan het Sportbedrijf. Onderdeel hiervan was een besparing van 600 op de eigen onderhoudsdienst van de gemeente. Deze besparing is als één bedrag verwerkt in de begroting. In deze wijziging wordt deze taakstelling uitgewerkt in reductie van formatie en verlaging van onderhoudsbudgetten. Structurele dekking ondersteuning Communicatie Met deze begrotingswijziging worden budgetten met ingang van structureel overgeheveld ter dekking van 3,5 fte van Communicatie. Invullen restant inkooptaakstelling De aanbesteding van een aantal inkoopcontracten heeft een besparing opgeleverd waarmee de inkooptaakstelling wordt ingevuld. Onderhoudsbudget sportpark Kalverhoek De komst van het trainingscomplex van AZ betekent voor amateur voetbalvereniging ZCFC dat men een deel van het complex deelt met AZ. Het gaat om drie voetbalvelden. De afspraak die de gemeente met AZ gemaakt heeft, is dat AZ verantwoordelijk is voor de aanleg en onderhoud van de velden van ZCFC. Aanleg en het onderhoud van deze velden werd voorheen door de gemeente uitgevoerd. Het onderhoudsbudget wordt overgeheveld en zal gebruikt worden voor, onder andere, maatschappelijke projecten van AZ. Versterking Toerisme, Marketing en Evenementen Het beschikbare budget (550) en de bijdrage uit product economie 50 (totaal 600) wordt verdeeld ten behoeve van de versterking van Toerisme, Marketing en Evenementen. Dit is exclusief de formatie (76) die reeds verwerkt is en de (100) die al beschikbaar is gesteld voor marketing. Totaal is daarmee nog te verdelen (424)Daarvan wordt (50) bestemd voor marketing algemeen. (250) wordt toegevoegd tbv evenementen en (124) komt beschikbaar voor toerisme. 41

42 Programma 04 Ruimtelijke en gebiedsontwikkeling Portefeuillehouder: Verantwoordelijk directeur: D. Straat, A. Verschuren, J. Olthof, D. Emmer C. Tip Programmadoelstelling en de rol van de gemeente Zaanstad is door haar combinatie van wonen, werken, landschap en industrie een unieke gemeente. Daarnaast zijn we onderdeel van de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Door deze facetten is er volop potentie om te ontwikkelen. Het gevarieerde woningaanbod, goede bereikbaarheid, behoud van cultuurhistorisch erfgoed en landelijk gebied dragen bij aan deze ontwikkeling. Ook investeert de gemeente in verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, de (her)ontwikkeling van kansrijke locaties en ondersteuning van nieuwe initiatieven. Hierbij is het van belang om de juiste balans te vinden tussen ruimte voor ontwikkeling en bescherming van de kwaliteit. Bovendien vragen de huidige economische, ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen om nieuwe manieren van werken oplossingen dan die we tot voor kort waren gewend. De gemeente is verantwoordelijk voor een goede ruimtelijke ordening binnen de gemeentegrenzen. Dat doet wij door middel van bestemmingsplannen en specifieke beleidskaders. Juist in deze tijd heeft de gemeente de taak om kaders te moderniseren en daarmee helderheid en overzicht te verschaffen. Het is de uitdaging om een goede balans te vinden tussen ruimte bieden aan de ene kant en bescherming van individu en collectief aan de andere kant. Voortgang Mensen zijn en maken de stad. MAAK.Zaanstad gaat over de stad en dus over haar mensen. Op thema-avonden, raadsconferenties en via video s, blogs en reacties op sociale media hebben inwoners, ondernemers, raadsleden en bestuurders hun toekomstideeën gedeeld in vier focusgebieden: over wonen, bereikbaarheid, economie en toerisme, en arbeidsmarkt en onderwijs. MAAK.Zaanstad is niet alleen een schets van de toekomst, maar bevat ook stappen die de stad wil en kan zetten om deze toekomst te bereiken. Hiervoor wordt een investerings- en uitvoeringsagenda gemaakt. De wereld verandert en daarmee veranderen ook de wensen van de stad. Daarom is het goed regelmatig de vraag aan de stad te stellen of de gemeente de goede dingen doet. Na de transities in het Maatschappelijk Domein is de komst van de Omgevingswet een belangrijke opgave voor de Nederlandse gemeenten. De Omgevingswet waarbij de focus ligt op de samenhang tussen het gebied en de gebruiker op competenties en techniek, treedt naar verwachting eind 2018 in werking. De verandering en de implementatie zijn van een dergelijke omvang, dat het belangrijk is om nu al keuzes te maken over de koers van het implementatietraject. Hiervoor wordt een implementatieplan Omgevingswet opgesteld. Dit plan geeft richting aan het implementatietraject en is daarmee essentieel voor een tijdige voorbereiding op de Omgevingswet. Omdat Zaanstad al ervaring heeft met onderdelen van de Omgevingswet in de vorm van pilots, zullen deze als leerpunt en uitgangspunt voor het implementatieplan dienen. Daarnaast wordt er gekeken naar de ervaringen van de decentralisaties uit het Maatschappelijk Domein. 42

43 1 Ruimtelijke ontwikkeling Effectindicator Ranking (woon)aantrekkelijkheid van de stad Burap Atlas Nederlandse gemeenten Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 1.1 Gedifferentieerde aanpak Prestatie indicatoren Oordeel over duidelijkheid gemeentelijke regels 6,2 (2012) 6,2 6,5 6,5 6,7 Zaanpeiling (landelijk gemiddelde) Opstellen Plan van de Stad / MAAK Zaanstad Invoeren en toepassen van de Leidraad Ruimtelijke Kwaliteit Opstellen bestemmingsplannen Starten van het voorbereidingstraject voor de invoering van de Omgevingswet Toepassen van strategieën voor ruimte geven (fysieke regeldruk) Knooppuntontwikkeling i.s.m. provincie Inventariseren van braakliggende terreinen/leegstaande panden in prioritaire gebieden Evalueren van de pilotprojecten Ruimte Geven en uitlijnen van het vervolgtraject Bijsturen De economische crisis is voorbij en dit is zichtbaar. De bouw trekt aan en de ontwikkelingen komen weer op gang. Daarbij is het zoeken naar de juiste balans tussen kwantiteit en kwaliteit. De toename van initiatieven van de markt verhoogt de druk op de organisatie. Dit heeft ook zijn weerslag in de evaluatieprocessen, zoals bij de pilots Ruimte Geven. De Leidraad Ruimtelijke Kwaliteit is vastgesteld en wij zijn begonnen met het werken met deze handreiking. Daarnaast staat de leidraad in relatie tot het Zaans Portaal (nieuwe aanpak om invulling te geven aan de prioritering van ruimtelijke en fysiek projecten) als het gaat om de prioritering en gebruiken wij dit voor het toewerken naar de omgevingsplannen. Met het oog op de Omgevingswet worden nieuwe bestemmingsplannen alvast in de geest van de Omgevingswet vormgegeven, gericht op het gebied en de gebruiker. De aangereikte middelen en de ervaringen uit de leidraad, de pilotprojecten en het Burenakkoord worden meegenomen en verwerkt in de bestemmingsplannen. De eerste plannen in de geest van de Omgevingswet zijn het bestemmingsplan Centrum en de Zaanzone. Deze trajecten zijn opgestart in de eerste helft van. In de tweede helft van wordt een groot aantal bestemmingsplannen ter besluitvorming voorgelegd. Daarnaast is een aanpassing van het geurbeleid noodzakelijk om woningbouw in bepaalde gebieden mogelijk te maken. Hier wordt momenteel druk aan gewerkt. Een aantal bestemmingsplannen is daardoor in planning vertraagd. Als het nieuwe geurbeleid is vastgesteld, kunnen deze bestemmingsplannen ter besluitvorming worden voorgelegd. 43

44 Knooppuntontwikkeling in samenwerking met partners (Provincie Noord Holland, NS, ProRail en gemeenten) is gestart en lijkt zijn vruchten af te werpen binnen de gemeente. Er wordt gewerkt aan een uitvoeringsagenda met concrete acties. Binnen de pilot Zaancorridor krijgen de verschillende knooppunten steeds meer een eigen karakter en ontwikkelpotentie. In MAAK.Zaanstad lijkt dit al te zijn geland. Hier zijn de knooppunten Koog-Zaandijk, Kogerveld en Zaandam als focusgebieden voor ontwikkeling aangewezen. Doordat met name de markt aantrekt en projectleiders zelf aankloppen heeft het inventariseren van braakliggende terreinen en leegstaande panden minder urgentie. Wel komt de inventarisatie terug in het project Zelf Doen en in MAAK.Zaanstad. MAAK.Zaanstad legt het accent op de ruimtelijke en economische ontwikkeling van de stad. MAAK.Zaanstad blijft niet bij ambities, maar gaat ook in op de aanpak. Welke interventies en investeringen zijn nodig en hoe gaan wij dit realiseren samen met betrokkenen? Voorbereidend op de begroting wordt MAAK.Zaanstad vertaald naar een uitvoerings- en investeringsagenda. De investeringsagenda gaat niet alleen over wat en waar te investeren, maar vooral ook over de kwaliteit van de stad. Hiervoor is een strategie nodig: de MAAK.Strategie. Deze strategie bepaalt wat wij gaan doen en met wie. In de uitvoeringsagenda wordt de strategie nader uitgewerkt. Tot slot kan vermeld worden dat Zaanstad op de ranglijst van woonaantrekkelijkheid gestegen is van plaats 27 naar plaats Woningaanbod Effectindicator Woningvoorraad sociale huur corporaties Percentage jaarlijkse verhuringen van het totaal tot de aftoppingsgrens (2014; < 597) Burap N.v.t n.v.t Woningnet / monitor betaalbare voorraad SRA N.v.t. n.v.t. 61% % Woningnet / monitor betaalbare voorraad SRA Aantal nieuwe verhuringen N.v.t. n.v.t Woningnet / monitor betaalbare voorraad SRA Gemiddelde inschrijfduur starters bij acceptatie (in jaren) N.v.t. n.v.t. 8,6 >8 7.5 Woningnet / monitor betaalbare voorraad SRA Woningbouwproductie Zaanstad N.v.t Woningbouwmonitor Zaanstad Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 2.1 Woningvoorraad Prestatie indicatoren Aantal woningen binnen het project Zelfbouw waarvan de vergunning is afgegeven Woningbouwmonitor Zaanstad 44

45 Prestatieafspraken maken met de woningcorporaties In samenwerking met externe partners werken aan de realisatie van de uitvoeringsagenda Wonen Uitvoering geven aan de beleidsregels voor woonruimteverdeling vanuit de regionale huisvestingsverordening Op koers De Uitvoeringsagenda Wonen bevat een vijftal deelprogramma s: 1. Versnelling Nieuwbouw 2. Verbeteren kwaliteit bestaande voorraad 3. Beter benutten sociale voorraad en borgen betaalbaarheid 4. Wijkontwikkeling Langer zelfstandig wonen De huidige ambitie gaat uit van circa 600 nieuwbouwwoningen per jaar (zonder de extra woningen van MAAK.Zaanstad). Voor zal de teller naar verwachting rond 400 uitkomen. De crisis van de afgelopen jaren werkt hierin nog door, maar de vooruitzichten zijn inmiddels gunstiger. In regionaal verband wordt onderzocht welke maatregelen mogelijk zijn om de nieuwbouw te versnellen, bijvoorbeeld meer inzicht in de vraagontwikkeling, betere productontwikkeling en marketing. De huidige aanpak van funderingsherstel is niet meer in lijn met de ambitie. Inzet is 300 woningen op jaarbasis binnen de particuliere voorraad. Momenteel worden hiervoor financieringsconstructies onderzocht en uitgewerkt. Gekeken naar het beter benutten van de sociale voorraad en het borgen van betaalbaarheid hebben corporaties, huurdersverenigingen en de gemeente begin juni een raamovereenkomst afgesloten. Eén van de uitgangspunten hierin is dat het aantal sociale huurwoningen ten minste op blijft. Daarnaast werken corporaties aan instrumenten om doorstroming te bevorderen en scheefwonen tegen te gaan. Uit een onderzoek in de Russische Buurt is gebleken dat de grootste knelpunten overlast van arbeidsmigranten, overbewoning en verrommeling zijn. Samen met de bewoners en de partijen in de wijk wordt gezocht naar een oplossingsgerichte aanpak. Om acuut vervangende woonruimte te kunnen bieden waar dat nodig is, zijn vier crisiswoningen gerealiseerd voor gezinnen en veertien kamers voor alleenstaanden, met woonbegeleiding. Verder is de Regiovisie vastgesteld voor kwetsbare burgers met meervoudige problematiek in de Zaanstreek. Ter uitvoering daarvan is onder meer gestart met de inkoop van Beschermd Wonen. Daarnaast zijn wij gestart met de nadere uitwerking van de Woonvisie gericht op langere zelfstandigheid van ouderen. Op 17 juni is een vierjarige raamovereenkomst tussen corporaties, huurdersorganisaties en gemeente ondertekend waarop jaarlijkse prestatieafspraken gemaakt, te beginnen met Bij besluitvorming over de woonvisie op 15 oktober is motie 91 (energie-neutrale variant berekenen) aangenomen. Het college heeft de uitvoering van deze motie opgepakt. Concreet betekent dit dat bij ontwikkelaars wordt aangedrongen tot een overleg over energie-neutrale variant voor nieuwbouw. Deze aanpak leidt in enkele gevallen tot succes, zoals in Inverdan West. Op andere plekken leidt deze vrijblijvende aanpak niet tot de gewenste versnelling in verduurzaming. Het college beraadt zich daarom op dit moment op de ontwikkeling van aanvullend instrumentarium. Dit in relatie tot onder andere de Omgevingswet en in het licht van de ambities van MAAK.Zaanstad. 45

46 3 Kwaliteit buitengebied Effectindicator Burap Waardering woonomgeving 7,0 7,2 7,2 7,2 >7,0Zaanpeiling Percentage bewoners dat tevreden is over recreatievoorzieningen 71% (2012) 75% 75% 75% >70%Zaanpeiling Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 3.1 Samenwerking versterken kwaliteit buitengebied Prestatie indicatoren Extra aantal meters fietspad N.v.t Gemeentelijke Extra aantal meters voetpad N.v.t Gemeentelijke Respecteren van de rode contour bij vergunningverlening Inhoudelijke en bestuurlijke bijdrage aan beheerplannen voor Natura 2000 Initiëren van de aanleg tweede deel Voetpad Guisveld Adviseren bij bouwplannen over landschappelijke inpassing conform het beeldkwaliteitsplan buitengebied Faciliteren uitvoering verbrakking Westzaan Afronden uitvoeringsprogramma Inrichting & Beheer Kalverpolder Gewenst toekomstperspectief voor het buitengebied uitwerken als onderdeel van het Groen- en Waterplan Afronden van de projecten Tussen IJ en Z in de Omzoom en Noorderveen Met partners samenwerken aan verwezenlijking van de gestelde doelen voor het buitengebied Realisatie van recreatieve routes Krommenieërwoudpolder (zie programma 6/6.1 recreatieve mogelijkheden) Niet (volledig) haalbaar Er is meer tijd nodig voor de vergunningen voor het project in de Omzoom omdat het meer tijd kost om afspraken te maken over het gebruik van het land van de agrariërs. In de eerste helft van is het wandelnetwerk Laag Holland in Zaanstad uitgerold. Dit jaar komt hier ook een eerste uitbreiding op. De realisatie van recreatieve routes Krommernieërwoudpolder krijgt een paar maanden vertraging. Dit door het uitblijven van de toestemming van de provincie. Daarnaast is een actiegroep ontstaan die in bezwaar gaat tegen de vergunningen. Het adviseren met betrekking tot de bouwplannen over landschappelijke inpassing gaat voorspoedig. Het gaat hier met name om legalisering van bestaande situaties. 46

47 4 Kwaliteit cultuurhistorisch erfgoed Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 4.1 Samenwerking op het gebied van erfgoed Prestatie indicatoren Afgegeven vergunningen Gemeentelijke Afgegeven subsidies Gemeentelijke Nieuwe monumenten Gemeentelijke Actief begeleiden en initiëren herbestemmingen Maken van inventarisaties naar typen gebouwen Afgeven van vergunningen activiteit monumenten Afgeven van subsidies m.b.t. monumenten, herbestemmingen en haalbaarheidsonderzoeken Intensiveren van de restauratiebegeleiding Aanwijzen van nieuwe monumenten in samenwerking met de Vereniging Zaans Erfgoed Bijdragen aan projecten zoals het Hembrugterrein. Rol als intermediair om financiële bijdragen en subsidies voor restauraties te verkrijgen Uitvoeren van taken door de stadsarcheoloog Nota beleidsagenda van panden Op koers Voor het Hembrugterrein zijn drie grote herbestemmingsopgaven. De organisatie overlegt met de provincie en het Rijk om dit jaar te starten om alle monumenten op het Hembrugterrein te redden. In wordt gestart met een inventarisatie van wederopbouwmonumenten ( ) omdat wij hier geen goed zicht op hebben en er vraag naar is. Binnen erfgoed zien we dat de markt aantrekt. Er is veel vraag naar subsidie. De verwachting is dan wij voor eind door ons budget heen zijn. Per 1 januari is één extra fte aangesteld voor erfgoed. Deze capaciteit wordt vooral ingezet op restauratiebegeleiding, maar zorgt ook dat het team Monumenten als geheel weer meer ruimte heeft. Wij werken hard om weer een goed aanspreekpunt te zijn voor iedereen die betrokken is. Volgens de huidige prognose gaan wij met de aanwijzing van nieuwe monumenten over het beoogde aantal van 25 heen. De samenwerking met Vereniging Zaans Erfgoed verloopt goed. Leden van de vereniging gaan deelnemen aan een cursus om hen te ondersteunen bij het maken van beschrijvingen om nieuwe monumenten aan te wijzen. In krijgt Zaanstad een archeologisch monument: De Kreekrug in Kreekrijk, een heuvel die de loop van een oude kreek aangeeft en daarmee het verleden van onze streek weerspiegelt. Door woningbouw en wegenaanleg kunnen kreekruggen verdwijnen. In het ontwerp van Kreekrijk is rekening gehouden met de Kreekrug, onder meer bij de aanleg van wegen. 47

48 5 Grond en vastgoed Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 5.1 Beheer grond en vastgoedportefeuille Grond en vastgoed te koop aanbieden Beheer van ca. 800 huurcontracten en circa erfpachtpercelen Contractenbeheer Regelmatige communicatie met erfpachters over de mogelijkheid tot omzetting van erfpachtgrond naar vol eigendom Dekking vinden om duurzaamheidsmaatregelen in te passen in de onderhoudsbegroting van het maatschappelijk vastgoed Bijsturen De activiteiten voor dit onderdeel zijn de normale werkzaamheden en die verlopen voorspoedig. De financiële taakstellingen worden behaald. Het aandachtspunt binnen dit onderdeel is dat de verduurzaming van eigen gebouwen moeizaam verloopt. Het opstellen van een business cases vereist meer capaciteit dan nu beschikbaar is bij vastgoedbeheer. 6 Gebiedsontwikkeling Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 6.1 Samenwerken in gebiedsontwikkeling Samenwerken met woningcorporaties, ontwikkelaars, bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden in de wijken Prioritering tussen ruimtelijk/fysieke projecten door de Ruimtelijke Adviesgroep Projecten op grond van de nota Toepassen van de rode loper bij kansrijke projecten Inverdan (Cultuurcluster zie programma 3, synagoge zie programma 4 prestatie 4.1), Zaan/IJ (Zaans Proeflokaal) Kleinschalige ontwikkelingen faciliteren en stimuleren Stimuleren van tijdelijk gebruik van gebouwen en gronden Op koers Het MPG is in vastgesteld. Hierin staan de meest actuele gegevens betreffende gebiedsontwikkeling. Daarnaast is de organisatie gestart met het proces Zaans Portaal. Dit is een nieuwe aanpak om invulling te geven aan de prioritering van ruimtelijke en fysieke projecten, het toepassen van de rode loper bij kansrijke projecten en kleinschalige projecten. Hiermee wil de organisatie de snelheid en transparantie bevorderen voor het proces dat een initiatief doorloopt. Het voorbereidingsbudget voor nieuwe ontwikkelingen (voorheen zat dit in de Ruimtelijke Adviesgroep 48

49 Projecten en is nu ondergebracht in het Zaans Portaal) is halverwege al geheel toegewezen. Hierin zien wij dat de markt aantrekt. Het stimuleren van tijdelijk gebruik van gebouwen en gronden heeft, net als de inventarisatie van braakliggende terreinen en leegstaande panden uit 1.1 van dit programma, minder urgentie gekregen doordat de markt aantrekt. Eén van de geïnteresseerde beleggers in de Synagoge heeft contact gezocht met de pandeigenaar met de intentie tot koop. Om alles goed te laten verlopen voert de gemeente hier sterk de regie op. 7 Bereikbare stad Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 7.1 Bevorderen doorstroming Prestatie indicatoren Tevredenheid van bewoners 69% (2012) 74% >74% 74% >75%Zaanpeiling over bereikbaarheid van de buurt per auto Tevredenheid over openbaar vervoer Percentage inwoners dat andere vervoermiddelen dan auto gebruikt voor woon-werkverkeer Tevredenheid van bewoners over de bereikbaarheid van de buurt per fiets Tevredenheid verkeersveiligheid in de gemeente 7,7 (2013) 7,8 >7,9 7,8 8Klantenbarometer KPVV concessiegebied Zaanstreek 45% (2012) 42% >47% 47% >50%Zaanpeiling 87% (2012) 88% 89% 89% >89%Zaanpeiling 42% (2012) 39% >52% 52% 45%Zaanpeiling Uitwerken kansen Knooppuntontwikkeling/Guisweg Onderzoek functioneren Bernardplein na 2020 Onderzoek Thorbeckeweg/Wibautstraat na 2020 Verdere planvorming A8-A9 Uitvoering HOV Zaan Corridor Uitvoering verkeersveiligheidsplan Locatieonderzoek fietsenstalling Inverdan Vernieuwen Wilhelminasluis Vervanging Zaanbrug Faciliteren bootverbinding binnen Zaanstad en tussen Zaanstad-Amsterdam 49

50 Op koers Knooppuntontwikkeling is onderdeel van MAAK.Zaanstad. Hierin zijn de knooppunten Koog-Zaandijk, Kogerveld en Zaandam als focusgebieden voor ontwikkeling aangewezen. Voor de alternatieven voor de overweg naar de Guisweg lopen momenteel onderzoeken. Er zijn onderzoeken gaande naar de verkeerssituatie rond het Prins Bernhardplein en de kruising Thorbeckeweg/Wibautstraat na Daarbij wordt ook de uitvoering van de ZaanIJtangent betrokken. Dit onderzoek leidt er toe dat wij in het najaar meer kunnen vertellen over de opties voor de uitvoering. De onderzoeken naar de planvorming van de verbinding A8/A9 zijn nog in volle gang. Momenteel zijn nog twee varianten onderwerp van studie. De gemeente werkt aan de uitvoering van het verkeersveiligheidsplan. Naast fysieke maatregelen zetten wij in op bewustwordingscampagnes over het gedrag in het verkeer van bepaalde groepen, zoals jongeren. Een voorbeeld hiervan zijn de campagnes op scholen. Naar aanleiding van het locatieonderzoek voor een tweede fietsenstalling in Inverdan is besloten om op de korte termijn een tijdelijke fietsenstalling te openen onder de Beatrixbrug. Voor de lange termijn zijn wij in afwachting van nader onderzoek. Hierbij is de Rozenhof in beeld. Door de onderzoeken die gaande zijn in combinatie met de normale werkzaamheden is de capaciteit, wanneer het gaat over een bereikbare stad, volledig benut. 7.2 Parkeermogelijkheden Prestatie indicatoren Afname van het aantal mensen dat parkeren als grootste probleem in de buurt ziet 10 (2012) Zaanpeiling Vaststellen en invoeren geactualiseerd parkeerbeleid Op koers De actualisatie van het parkeerbeleid heeft tot zo n 150 inspraakreacties geleid. Deze zijn zorgvuldig doorgenomen en verwerkt. De definitieve beleidsnota gaat samen met de uitvoeringsnota en de aangepaste parkeerverordening voor het zomerreces naar de raad. Na de zomer gaat de definitieve vaststelling ter besluitvorming naar de raad, zodat de aangekondigde maatregelen vanaf 2017 kunnen worden ingevoerd. Mutatie burap Stand na burap Ruimtelijke en gebiedsontwikkeling Lasten Baten Toevoegingen Onttrekkingen Saldo

51 Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Beleidsbijstellingen Besluit pre prioritair Herschikking Autonome ontwikkelingen Lasten Baten Saldo Actualisatie MPG Aanpassen van de jaarschijf op basis van van de bijgestelde ramingen en rapportage/toelichting uit het Meerjaren Perspectief Grondzaken (Zie MPG 16.1) Bijstelling kapitaallasten De kapitaallasten vallen op de totale Zaanse begroting per saldo lager uit als gevolg van vertraging in de realisatie van investeringsprojecten in. Daarnaast is de meerjaren investeringsbegroting geautomatiseerd en opnieuw opgebouwd en toegedeeld aan de verschillende begrotingsproducten. Dit leidt in de meeste programma s tot een voordeel en in enkele programma tot een nadeel. Beleidsbijstellingen Lasten Baten Saldo Actualisatie Investeringsfonds De actualisatie van het Investeringsfonds conform de voortgangsrapportage MPG Voor de verdere toelichtingen wordt derhalve ook verwezen naar het MPG 16.1 Actualisatie huuropbrengsten Door vertraging van de uitvoering van het Integrale huisvestingsprogramma (IHP) worden de huuropbrengsten onderwijslocaties naar beneden bijgesteld (28). Als gevolg van extra verhuur (onder andere kiosken & Aris vd Broekweg), wordt de huuropbrengst Vastgoed per saldo naar boven bijgesteld (-59). Actualisatie vastgoed Met ingang van zijn er nieuwe objecten aan de vastgoed portefeuille toegevoegd. Dit zijn de nieuwe kiosken op het stadhuisplein. Daarnaast zijn objecten aan de Aris van Broekweg en Augustusbloemweg binnen de gemeente overgedragen aan de vastgoed portefeuille. Aan de hand van de verhuur van deze objecten wordt een deel toegevoegd aan het onderhoudsbudget en het budget voor de vaste lasten. Reductie inkomsten parkeren versus naheffing De parkeeropbrengsten stijgen door beter betaalgedrag(-100). Dit heeft als gevolg dat de inkomsten naheffingsaanslagen terug lopen (200), hetgeen een reductie inkomsten parkeren veroorzaakt (100). Bootverbinding Amsterdam - Zaandam (1 mei - 31 december ) Gemeentelijke bijdrage aan een bootverbinding Amsterdam - Zaandam voor de periode 1 mei t/m 31 december. Dit wordt gedekt uit de reserve Zaanverbinding. Subsidies projecten milieu Met deze begrotingswijziging wordt voor een aantal projecten de te ontvangen rijkssubsidies en de daarbij behorende kosten begroot. Het gaat om de projecten ISV-Geluid (100), Stil asfalt (5), voorbereiding gevelsanering (80), railsanering Wormerveer (115) en BOS-gelden (502) die worden ingezet voor aanleg fietspad vanaf de fietstunnel Westerwatering. Omgevingsplan Hembrugterrein Het omgevingsplan is een pilot waarbij geëxperimenteerd wordt met de toekomstige Omgevingswet. Het is een nieuw planologisch instrument dat te zijner tijd in de plaats komt van het huidige bestemmingsplan. Door een bredere reikwijdte, in plaats van goede ruimtelijke ordening is leefomgevingskwaliteit het leidende begrip, worden meer aspecten geregeld dan in het bestemmingsplan. De onderzoeken die hiervoor gedaan moeten worden hebben dan ook een bredere scope en richten zich op organische ontwikkeling versus een vast eindbeeld. Daarnaast worden welstandsregels en evenementenbeleid direct in het omgevingsplan opgenomen als onderdeel van de verbrede reikwijdte hiervan. De wijziging van het oorspronkelijk te maken bestemmingsplan naar een op te stellen planologisch instrument omgevingsplan brengt extra kosten met zich mee. Hiervoor wordt aanvullend budget gevraagd (2017 via de Kadernota). Voorbereidingskosten grondexploitatie Hemmes Op basis van het genomen collegebesluit /9063 zijn aanvullende voorbereidingskosten voor de grondexploitatie Hemmes noodzakelijk. (toelichting is geanonimiseerd in verband met de financiele positie van de gemeente). 51

52 Continuering en verbreding Zaans Proeflokaal Het Zaans Proeflokaal (ZPL) heeft een drieledig doel om de mix van wonen en werken in de stad duurzaam en toekomstbestendig te maken: de industrie behouden voor de stad, de leefbaarheid vergroten door de milieudruk van de industrie te verlagen en hierdoor ook ruimtelijke ontwikkeling mogelijk te maken voor woningbouw. De gemeente voelt steeds meer pressie om binnenstedelijk nieuwe locaties te vinden voor woningbouw. In de schaarse ruimte waarover we kunnen beschikken willen we meer werkgelegenheid laten ontstaan, en tegelijkertijd ruimte scheppen voor hoogwaardige woningen. Samen verder met Zaans Mozaïek, de recente actualisatie van de woonvisie, stelt dat Zaanstad behoefte aan nieuwe woningen met grote aantrekkingskracht op die locaties die bepalend zijn voor de identiteit van Zaanstad, of die een uniek woonmilieu kunnen toevoegen aan Zaanstad. Onze parels locaties en wijken die toegevoegde waarde bieden - willen we op optimaal benutten. Naast afronding van de centrumontwikkeling in Zaandam zal transformatie in het ZaanIJ-gebied hieraan de grootste bijdrage moeten leveren. Deze transformatie, het beschikbaar krijgen van locaties die in alle opzichten voldoende kwaliteit hebben om woningbouw mogelijk te maken, is precies een van de doelstellingen waarop het Zaans Proeflokaal (ZPL) zich richt. Correctie onttrekking reserve Monumenten Voor erfgoed stonden er nog onttrekkingen geraamd vanuit de reserve Monumenten voor de jaren, 2017 en Aangezien de reserve leeg is, dient de begrote onttrekking te worden teruggedraaid ten laste van het budget voor uitbreiding monumenten. Onttrekking reserve Woonschepen De kosten inzake projectmanagement met betrekking tot woonschepen worden gedekt uit een bestemmingsreserve. Deze onttrekking was voor nog niet begroot. Subsidie Kalverpolder Voor zijn de inkomsten uit subsidie niet begroot. Het betreft voorlopig 150 op basis van de nog uitstaande verplichtingen. Voorziening Wilhelminasluis Er dient een voorziening te worden getroffen voor het verstrekken van nadeelcompensatie veroorzaakt door het vernieuwen van de Wilhelminasluis. Uitkoopregeling Hoogspanning In zijn middelen beschikbaar gesteld voor de uitkoopregeling Hoogspanning. Het restant budget ad 30 is vrijgevallen in de jaarrekening. Het dossier was in echter nog niet afgerond, maar loopt door tot eind.middelen zijn nodig ten behoeve van het projectmanagement op het dossier. Het bedrag is verhoogd ten opzichte van vanwege de intensieve onderhandelingen met EZ en de ambtelijke aanwezigheid bij bewonersgesprekken over uitkoop. Besluit pre prioritair Lasten Baten Saldo Sloop sporthal De Vang Verwerking van raadsbesluit 33: Budget te verstrekken (340) ter dekking van de kosten verband houdende met de sloop van de oude sporthal "De Vang" en deze in ten laste te brengen van het product Grondzaken en Vastgoed. Herschikking Lasten Baten Saldo Structurele dekking ondersteuning Communicatie Met deze begrotingswijziging worden budgetten met ingang van structureel overgeheveld ter dekking van 3,5 fte van Communicatie. Kostenverdeling Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties. Invullen restant inkooptaakstelling De aanbesteding van een aantal inkoopcontracten heeft een besparing opgeleverd waarmee de inkooptaakstelling wordt ingevuld. Formatiewijziging Met deze begrotingswijziging worden medewerkers verplaatst binnen de gemeentelijke organisatie voor in totaal 1,89 fte. 52

53 Programma 05 Milieu en duurzaamheid Portefeuillehouder: Verantwoordelijk directeur: D. Emmer C. Tip Programmadoelstelling en de rol van de gemeente Zaanstad werkt aan een toekomstgericht, gezond en aantrekkelijk woon-, leef- en ondernemersklimaat. Het terugdringen van milieubelasting heeft hierop een positief effect en leidt ertoe dat belemmeringen voor nieuwbouw worden weggenomen. Op het gebied van duurzaamheid en klimaat richt Zaanstad zich op energiereductie in de bebouwde omgeving en het opwekken van duurzame energie. Hierdoor dalen de (woon)lasten van huishoudens en bedrijven en verbetert het comfort van woningen en gebouwen. Het reduceren van de hoeveelheid afval en het inzetten van reststromen voor hergebruik als grondstoffen draagt hier eveneens aan bij. Ten aanzien van klimaat en duurzaamheid treedt Zaanstad vooral faciliterend op en heeft de gemeente een voorbeeldfunctie. Voor milieu is de gemeente meer kaderstellend en stuurt en stimuleert ze waar nodig. We zoeken de verbinding met de direct belanghebbenden om gezamenlijk tot een juiste aanpak te komen. Daarbij is ook de relatie met de regio van belang. Voortgang Het streven van de gemeente Zaanstad is om samen met haar partners in 2020 een klimaatneutrale gemeente te zijn. Dit is nog steeds een ambitieuze doelstelling, die vooral aangeeft dat we met z n allen (gemeente, bewoners en bedrijven) hard moeten blijven werken aan veranderingen in ons economisch systeem. Begin dit jaar is met de raad gesproken om een versnelling aan te brengen, zodat de ambitie om klimaatneutraal te worden sneller wordt bereikt. Het ministerie van Infrastructuur & Milieu heeft extra budget beschikbaar gesteld voor diffuse loodverontreiniging. Daarnaast is er om inwoners, met name met jonge kinderen, gebruiksadviezen te geven een campagne gestart onder de naam Let op Lood. 1 Reduceren milieubelasting Effectindicator Bodem: Het aantal spoedlocaties bodemverontreiniging als percentage van het totaal aantal bodemlocaties Percentage inwoners dat ernstige hinder ondervindt van lawaai van auto s Percentage inwoners dat ernstige hinder ondervindt van lawaai van treinen Burap 37% n.v.t. 4% 1% 1%Gemeentelijke 24% n.v.t. 8% 8% 7%Zaanpeiling 6% n.v.t. 2% 2% 2%Zaanpeiling 53

54 Percentage inwoners dat ernstige hinder ondervindt van lawaai van fabrieken Het aantal woningen dat valt binnen de cumulatieve geurcontour van bedrijven als percentage van het totaal aantal woningen in Zaanstad 8% n.v.t. 3% 3% 3%Zaanpeiling 70% n.v.t. 70% 70% 35%Gemeentelijke Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 1.1 Uitvoeren Ruimtelijke Milieuvisie Starten met de aanpak van risico's als gevolg van diffuse bodembelasting Het treffen van maatregelen zodat alle locaties waarbij sprake is van onaanvaarde ecologische en verspreidingsrisico's voor 2020 gesaneerd of beheerst zijn Integreren van alle bodem- en ondergrondaspecten in het proces van de ruimtelijke planvorming (vóór 2020 gereed). Toepassen van stille wegdekken (Actieplan Geluid). Afronden geluidsaneringsprogramma Jaarlijks actualiseren dienstverleningsovereenkomst Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied Voorbereiden van de vestiging van een multimodaal (met o.a. groen gas) tankstation Op koers Vanuit het ministerie van Infrastructuur en Milieu is aanvullend bodembudget beschikbaar gesteld, dat wij voor het grootste deel inzetten voor de aanpak van diffuse loodverontreiniging in de bodem. In navolging op de afspraken in het Bodemprogramma stellen wij op dit moment een subsidieregeling op voor onderzoek en sanering van bodemvervuiling met lood. Tevens heeft Zaanstad dit jaar in samenwerking met de GGD Zaanstreek-Waterland de campagne Let op Lood gelanceerd. Het doel is om inwoners met jonge kinderen gebruiksadviezen te geven voor het omgaan met lood in grond en drinkwater. Het geluidsaneringsprogramma is afgerond. De dienstverleningsovereenkomst met de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (NZKG) is geactualiseerd en vastgesteld. In september neemt het college een besluit over het vestigen van de eerste multimodale tankstations in Zaanstad voor groengas, CO2 en elektriciteit in de Achtersluispolder. De actualisatie van het geurbeleid is nagenoeg gereed. Dit heeft, vanwege de complexe materie, langer geduurd dan verwacht. Daarom is gekozen om extern juridisch advies in te winnen. Deze kosten zijn aan de voorkant niet begroot omdat niet verwacht was dit nodig te hebben. Voor het geurbeleid is een Telefonisch Leefsituatie Onderzoek uitgevoerd. Hierbij wordt gekeken naar het aantal geurgehinderden in de gemeente. De actualisatie van het geurbeleid vraagt een flinke inspanning van de organisatie. De capaciteit die dit vraagt, zorgt voor vertraging van het opstellen van de grondstoffenrotonde en de visie HVC. In zijn nieuwe afspraken met het Rijk en Schiphol gemaakt over de 20 Ke-contour. Door deze afspraken is op de drie mogelijke knelpuntenlocaties binnen Zaanstad (waaronder het Hembrugterrein) de transformatie naar woningbouw mogelijk gemaakt. De verwachting is dat de gestelde effectindicatoren bij dit onderdeel worden gehaald. 54

55 In Zaanstad vindt geen overschrijding van de grenswaarde van de luchtkwaliteit plaats. In de wijk naast Verkade hebben wij een meetstation staan. Deze staat er nu tien jaar en is aan vervanging toe. Hierbij was de keuze huren of kopen. Na een zorgvuldige afweging is ervoor gekozen om het nieuwe meetstation te huren van de GGD Amsterdam. Op deze manier hebben wij dezelfde kosten, maar heeft de gemeente geen omkijken naar het onderhoud. 2 Zaanstad klimaatneutraal Effectindicator De hoeveelheid uitgestoten kg CO₂ Aantal aansluitingen met zonne-opwekking Burap www.energieinbeeld.nl (2009) www.energieinbeeld.nl Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 2.1 Uitvoeren Zaanse Energie Agenda Organiseren van energiecafés; aanbesteding en plaatsing van 25 extra elektrische oplaadpunten Ontwikkelen van een Energy Service Company (energievoorziening wordt uitbesteed aan een externe partij) voor zonnepanelen op corporatiewoningen Vaststellen en uitvoeren subsidieregeling Groene Daken Afronding Impulsregeling Duurzame Bedrijven Zaanstad; bedrijfsbezoeken rond energiebesparing Ontwikkeling opstellen businessplan en subsidieaanvraag voor zonnepanelen op gemeentelijk vastgoed; ontwikkelen warmtenet in Zaanstad Noord en Zaanstad Oost Procesbegeleiding pilot 0-op-de-meter-woningen Smart grids-aanpak in stadhuis; ontwikkelen van EnergieAtlas in Zaanstad Bijsturen De uitvoering van de Zaanse Energie Agenda verloopt volgens schema. In het eerste kwartaal is de raad geïnformeerd over de effecten op de CO2-uitstoot. Mede op basis van motie 109 en aanvullende onderzoeken door CE / Motivaction is de raad geïnformeerd over een haalbare en betaalbare reductiedoelstelling van circa 100kton in De focus van de Zaanse Energie Agenda ligt op de gebouwde omgeving. Onderdeel van de aanpak is het nader invlechten van verduurzaming. De regeling voor de pilot Nul-op-de-meterwoningen is gestart. Samen met Urgenda wordt hierover voorlichting gegeven aan belangstellenden. De afgelopen periode heeft de gemeente een groot aantal energiecafés georganiseerd. Daar zijn onder meer de arrangementen met collectieve inkoop gepresenteerd. De cafés worden steeds beter bezocht. De collectieve inkoopacties voor woningisolatie en zonnepanelen hebben veel belangstelling onder de bevolking. De gesprekken voor het ontwikkelen van een Energy Service Company lopen nog. Hierbij staan de recente aanpassingen van de energiebelasting en de onzekerheid over het voortbestaan van de salderingsregeling centraal. Vanuit de Impulsregeling Duurzame Bedrijven Zaanstad zijn enkele subsidies toegekend. 55

56 Verschillende partijen hebben aangegeven het project alsnog niet te kunnen uitvoeren. Dit komt doordat de maatregelen ondanks de bijdrage onvoldoende renderend blijken. Er is een routekaart gemaakt om te komen tot een duurzaam meerjaren onderhoudsprogramma van het gemeentelijk vastgoed. Bij de ontwikkelingen van het warmtenet is rond de zomer bekend of de partijen tot overeenstemming komen over de concrete stappen. Er is een testversie beschikbaar gekomen van de Nationale Energieatlas. De verwachting is dat deze wordt gelanceerd in oktober. Bij besluitvorming over de woonvisie op 15 oktober is motie 91 (energie-neutrale variant berekenen) aangenomen. Het college heeft de uitvoering van deze motie opgepakt. Concreet betekent dit dat bij ontwikkelaars wordt aangedrongen tot een overleg over energie-neutrale variant voor nieuwbouw. Deze aanpak leidt in enkele gevallen tot succes, zoals in Inverdan West. Op andere plekken leidt deze vrijblijvende aanpak niet tot de gewenste versnelling in verduurzaming. Het college beraadt zich daarom op dit moment op de ontwikkeling van aanvullend instrumentarium. Dit in relatie tot onder andere de Omgevingswet en in het licht van de ambities van MAAK.Zaanstad. 3 Hergebruik grondstoffen Effectindicator Hoeveelheid gescheiden afval als % van de totale hoeveelheid ingezameld afval) Burap 40% 31% 45% 45% 75%Sorteeranalyses en afvalmonitor Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 3.1 Vaststellen en uitvoeren Grondstoffenplan Faciliteren en realiseren van watertappunten Vaststellen en uitvoeren van het grondstoffenplan Actualiseren en uitvoeren van de dienstverleningsovereenkomst met HVC Op koers Het concept Grondstoffenplan is klaar en wordt ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. Op dit moment worden de laatste financiële consequenties in kaart gebracht en de afspraken met HVC gemaakt. De Opwarmfase Grondstoffenplan Zaanstad is gestart. In vier geselecteerde deelgebieden wordt gebruikt gemaakt van een nieuw inzamelsysteem. Bewoners worden betrokken en geënthousiasmeerd middels de communicatiecampagne en daarnaast zijn de bewonerscoaches actief. Als onderdeel van de opwarmfase begint in het najaar van het proefproject Keukenmanagement. De bedoeling van deze maatregelen is meer bewustwording en een betere afvalscheiding. Het doel is om de gestelde scheidingsdoelstellingen te realiseren en de kosten voor het verwijderen van huishoudelijk afval beheersbaar te houden. De uitvoering van de Dienstverleningsovereenkomst met HVC (DVO) verloopt naar tevredenheid. De financiële effecten van het Grondstoffenplan worden betrokken bij de actualisatie van de DVO. 56

57 De geplande investeringen in het kader van het Grondstoffenplan hebben vooralsnog geen negatieve effecten op het tarief van de Afvalstoffenheffing. Op dit moment kan nog geen inschatting worden gemaakt van het realisatiepercentage van de effectenindicatoren voor dit onderdeel. Tot slot komt er binnenkort een watertappunt op het Stadhuisplein. 3.2 Grondstoffenrotonde In afstemming met de regio een bijdrage leveren aan een circulaire economie Definiëren en uitwerken van het grondstoffenrotonde met daaraan gekoppeld een actieplan Bijsturen Door de hoge werkdruk die de aanpassing van het geurbeleid met zich meebrengt, is het beleid en het actieplan vertraagd. Na besluitvorming over het geurbeleid zal dit weer worden opgepakt. Zaanstad levert een bijdrage aan het programma Circulaire Economie van de MRA door de partijen te faciliteren en aan elkaar te verbinden. Dit jaar heeft de gemeente een subsidie verstrekt aan de TU Delft voor de uitvoering (in samenwerking met het bedrijf Exter) van de haalbaarheidsstudie naar het opwaarderen van reststromen uit de food-industrie voor ingrediënten in humane voeding. Het project heeft onder meer tot doel het opstellen van een businessplan voor een regionale opwerkingsfabriek die organische reststromen verwerkt tot ingrediënten voor humane voeding. Een tweede aansprekend voorbeeld is de samenwerking met de firma Wieland Textiel. In samenwerking met deze firma wordt gekeken naar de meest optimale inrichting van de textielketen binnen de gemeente en breder. De firma Wieland neemt haar nieuwe sorteerinstallatie van textiel eind dit jaar weer in gebruik. Zaanstad helpt Wieland met het zoeken naar een geschikte vestigingslocatie voor deze installatie binnen de gemeente. 4 Dierenwelzijn Effectindicator Het aandeel van de aangeboden dieren dat wordt opgevangen door het dierenasiel dan wel de vogelopvang Burap 100% 100% 100% 100% 100%Organisatie Dierenasiel en Vogelopvang Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 4.1 Ondersteuning dierenasiel en vogelopvang De gemeente voert de regie op de geldende overeenkomsten Op koers De uitvoering van de overeenkomsten met het Dierenasiel en de Vogelopvang verloopt naar tevredenheid. Wij blijven binnen de financiële kaders. 57

58 Milieu en duurzaamheid Mutatie burap Stand na burap Lasten Baten Toevoegingen Onttrekkingen Saldo Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Beleidsbijstellingen Herschikking Autonome ontwikkelingen Lasten Baten Saldo Overdracht BRZO-inrichtingen Door overdracht van bevoegd gezag voor alle BRZO-inrichtingen (Besluit Risico Zware Ongevallen) van gemeenten naar provincie wordt de algemene uitkering verlaagd. Deze korting wordt in de vorm van een lagere bijdrage doorgezet naar de Omgevingsdienst. Circulaires gemeentefonds De baten en de bijbehorende lasten met betrekking tot de algemene uitkering zijn voor het jaar bijgesteld aan de hand van de septembercirculaire, decembercirculaire en de meicirculaire conform de raadsinformatiebrieven. Het betreffen de ontwikkelingen in het accres, de integratieuitkeringen in het sociale domein, overige decentralisatie uitkeringen en enkele taakmutaties. Bijstelling kapitaallasten De kapitaallasten vallen op de totale Zaanse begroting per saldo lager uit als gevolg van vertraging in de realisatie van investeringsprojecten in. Daarnaast is de meerjaren investeringsbegroting geautomatiseerd en opnieuw opgebouwd en toegedeeld aan de verschillende begrotingsproducten. Dit leidt in de meeste programma s tot een voordeel en in enkele programma tot een nadeel. Beleidsbijstellingen Lasten Baten Saldo Subsidies projecten milieu Met deze begrotingswijziging wordt voor een aantal projecten de te ontvangen rijkssubsidies en de daarbij behorende kosten begroot. Het gaat om de projecten ISV-Geluid (100), Stil asfalt (5), voorbereiding gevelsanering (80), railsanering Wormerveer (115) en BOS-gelden (502) die worden ingezet voor aanleg fietspad vanaf de fietstunnel Westerwatering. Actualisatie klimaat Voor de uitvoering van de Zaanse Energie Agenda (1.024) is naast ontvangen subsidies (-300) een hogere onttrekking nodig uit het duurzaamheidsfonds (-724) dan oorspronkelijk geraamd in de herijking routekaart tot het besluit eind Deze onttrekking past binnen de eerder vastgestelde bestemming van deze reserve. Ruimtelijke milieuvisie Het geurbeleid wordt aangepast. Vanwege de complexe materie duurt dit langer dan verwacht, mede omdat hiervoor extern juridisch advies moet worden ingezet. Dit was niet voorzien/begroot. Het budget ruimtelijke milieuvisie dient hiervoor opgehoogd te worden (50). Herschikking Lasten Baten Saldo Kostenverdeling Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties. Structurele dekking ondersteuning Communicatie Met deze begrotingswijziging worden budgetten met ingang van structureel overgeheveld ter dekking van 3,5 fte van Communicatie. 58

59 Programma 06 Beheer buitenruimte Portefeuillehouder: Verantwoordelijk directeur: L. Vissers-Koopman, D. Emmer, J. Olthof C. Tip Programmadoelstelling en de rol van de gemeente De openbare ruimte draagt bij aan een veilig en comfortabel woon-, werk- en ondernemersklimaat. De gemeente geeft ruimte aan derden om een bijdrage te leveren aan het beheer van de openbare buitenruimte en tot mogelijkheden om te recreëren in de regio. Voortgang In het eerste kwartaal van lag er een hoge prioriteit bij de integrale veiligheid van de beweegbare bruggen. In vond een tragisch ongeval plaats op de Dr. J.M. den Uylbrug. Begin heeft de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) een rapport uitgebracht met een viertal aanbevelingen voor de minister van Infrastructuur & Milieu (I&M) en de gemeente Zaanstad. In de brieven van 10 mei van de minister van I&M, gericht aan de OvV en de Tweede Kamer, geeft zij aan welke acties reeds worden ondernomen en welke maatregelen zij op het gebied van integrale veiligheid voornemens is te nemen. De gemeente Zaanstad is naar aanleiding van het onderzoeksrapport gestart met een breed actieplan om de veiligheid rond de beweegbare bruggen integraal te benaderen. Onderdeel van dit actieplan zijn onder andere het ontwikkelen van een integrale veiligheidsmethodiek, het maken van veiligheidsscans en het organiseren van een campagne over het negeren van rode verkeerslichten. Er is een procesmanager aangetrokken die het proces gaat begeleiden. Per 1 juni is de reorganisatie van de sector Openbare Ruimte afgerond. De voormalige sectoren Uitvoering en Realisatie & Beheer zijn samengevoegd waardoor de afstemming en samenwerking ten aanzien van het onderhoud van de openbare ruimte beter worden gefaciliteerd. De nieuwe organisatie is beter toegerust om de maatschappelijke opgave uit te voeren en de arbeids- en burgerparticipatie te faciliteren. Zo zijn in de nieuwe organisatie specifieke medewerkers belast met de taak om burgerparticipatie mogelijk te maken. Daarnaast is een onderzoek afgerond naar de mogelijkheden om arbeidsparticipatie, zie programma 2, te faciliteren. Samen met het Maatschappelijk Domein zullen de komende tijd mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt worden geïntegreerd in de onderhoudsploegen die werkzaam zijn in de verschillende wijken. 1 Kwaliteit openbare ruimte Effectindicator De waardering van de burger voor het onderhoud van de openbare ruimte. Percentage bewoners dat tevreden is over de afhandeling van meldingen openbare ruimte Burap 6,0 (2010) 6,2 6,0 6,0 6,0Zaanpeiling 45% (2010) 52% 55% 55% 55%Zaanpeiling 59

60 Het aantal mensen met afstand tot de arbeidsmarkt dat binnen het werkveld openbare ruimte doorstroomt naar regulier werk is nulmeting Gemeentelijke Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 1.1 Beheer en onderhoud openbare ruimte Prestatie indicatoren Gemiddeld kwaliteitsniveau verwijderen zwerfafval (rapportcijfer 1-10). Aantal maatschappelijke initiatieven om bij te dragen aan de openbare ruimte Percentage meldingen dat binnen de afhandelingstermijn wordt afgedaan Het aantal mensen met afstand tot de arbeidsmarkt dat binnen het werkveld openbare ruimte begeleiding ontvangt om te kunnen doorstromen naar regulier werk. Nieuw beleid en nieuwe streefwaarde Is nieuwe indicator 7,5 6,0 6,0 6,0Meting bureau CREM Gemeentelijke 89% 96% 94% 94% 94%Gemeentelijke Is nieuwe indicator Gemeentelijke Implementeren van chemievrije onkruidbestrijding in Zaanstad Het onderzoeken van de mogelijkheden van verbreding van burgerparticipatie naar andere doelgroepen (zoals bedrijven, winkelcentra, scholen, etc.) en naar andere onderdelen van de openbare ruimte Het realiseren van omvormingen die leiden tot structureel lagere onderhoudslasten, zoals vastgelegd in de begroting Zorgen voor begaanbare hoofdinfrastructuur bij gladheid van wegen Actualisatie van beleids- en beheerplan openbare ruimte, waaronder het bomenbeleidsplan en het actualiseren van onderhoudssituatie van groen en wegen Klantgericht afhandelen van meldingen Bewoners uitnodigen om het beheer en het onderhoud van de openbare ruimte in de directe woonomgeving over te nemen door inzet van diverse communicatiemiddelen van de gemeente Op koers Met ingang van bestrijdt de gemeente Zaanstad het onkruid in de openbare ruimte chemievrij. Het aanbestedingstraject hiervoor is afgerond en de aannemers die deze werkzaamheden gaan uitvoeren zijn gecontracteerd. Eind wordt de werkwijze en de hogere kosten van de chemievrije onkruidbestrijding geëvalueerd. Een belangrijk speerpunt in het programma is het verbreden van de mogelijkheden tot burgerparticipatie. Met de vorming van de nieuwe organisatie van de sector Openbare Ruimte richten drie integrale gebiedsbeheerders en een netwerker zich specifiek op dit vraagstuk. Door de zachte wintermaanden in is de inzet op gladheidbestrijding beperkt geweest. Het klantgericht afhandelen van meldingen is op koers. Dit jaar wordt de huidige werkwijze 60

61 geëvalueerd en worden de verbeteringen in het proces geïmplementeerd. De gemeente Zaanstad heeft opdracht gegeven om de onderhoudsachterstanden van de wegen, groenvoorzieningen en beschoeiingen in beeld te brengen op basis van de kwaliteitsmeetlat van het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek (CROW). Dit jaar worden de resultaten hiervan bekend. De organisatie werkt aan de actualisatie van het bomenbeleidsplan en het beleidsplan speelplaatsen. De resultaten hiervan worden in gepresenteerd. 1.2 Vervanging in de openbare ruimte Prestatie indicatoren Areaal verhardingen die worden vervangen Percentage realisatie investeringen openbare ruimte. Nieuw beleid m m m m2gemeentelijke en nieuwe streefwaarde 100% 82% 100% 108% 100%Gemeentelijke Realiseren van het meerjareninvesteringsplan voor de openbare ruimte. Het verwerven van subsidies. Actualiseren meerjareninvesteringsplan openbare ruimte voor komende jaren. Bijsturen De hogere realisatie van de gerealiseerde investeringen in de openbare ruimte komt vooral doordat in relatief veel verkeersregelinstallaties worden vervangen. Op het gebied van civiele kunstwerken ligt een vervangingsopgave die urgent en hoger is dan de beschikbare middelen in de begroting. Dit wordt onder meer veroorzaakt door het doorschuiven van projecten van naar en het eerder vervangen van bepaalde voorzieningen dan gepland. Daarnaast zijn de kosten voor het vervangen van de kademuren hoger dan begroot en zijn aanpassingen nodig voor de Prins Bernardbrug en de Dr. J.M. den Uylbrug in het kader van het reguliere onderhoud. In is minder geïnvesteerd dan begroot en deze investeringsruimte wil de gemeente Zaanstad benutten in. 2 Inzameling afval- en regenwater Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 2.1 Onderhoud riolering Prestatie indicatoren Areaal geïnspecteerd riool Percentage meldingen dat binnen de afhandelingstermijn wordt afgedaan Is nieuwe indicator m m m mGemeentelijke gemiddeld per jaar 88% (2010) 94% 94% 94% 94%Gemeentelijke 61

62 Klantgerichte afhandeling van meldingen Inspectie riolering conform inspectieplan Opstellen voortgangsrapportage rioolbeheer Uitvoeren maatregelen samenwerkingsconvenanten regiogemeenten Zaanstreek-Waterland, drinkwaterbedrijf en hoogheemraadschap Onderzoek naar de effecten van klimaatverandering op rioolbeheer Op koers De voortgangsrapportage riolering in Zaanstad 2014 en is afgerond en de raad is geïnformeerd over de voortgang op het gebied van het rioolbeheer in Zaanstad. De rekenkamer Zaanstad onderzoekt de implementatie van de acht aanbevelingen die zij gedaan heeft in het rapport Riolering in Zaanstad. De resultaten van het onderzoek zijn aangeboden aan de raad. De raad is geïnformeerd over de ontwikkelingen op het gebied van klimaatadaptatie. Binnen dit programmaveld wordt gewerkt aan het thema wateroverlast en de effecten van extreme regenval. Op basis hiervan is een vervolgonderzoek nodig naar de mogelijke oplossingen. Daarbij zijn veel maatwerkoplossingen nodig en dat betekent dat alle wijken en buurten afzonderlijk worden onderzocht. Voor de Russische Buurt en de Kleurenbuurt worden plannen ontwikkeld om de openbare ruimte klimaat onafhankelijker in te richten door de bergings- en afvoermogelijkheden van regenwater op het straatniveau te vergroten. 2.2 Vervanging riolering Prestatie indicatoren Areaal riolering dat wordt vervangen. Percentage realisatie investeringen riolen m (2011) m m m mgemeentelijke n.v.t. 86% 100% 75% 100%Gemeentelijke Realiseren rioolinvesteringen uit het meerjareninvesteringsplan openbare ruimte Actualiseren rioolinvesteringen voor komende jaren in meerjareninvesteringsplan openbare ruimte Bijsturen De beschikbare middelen voor de vervangingsinvesteringen van de riolering zullen in niet volledig worden besteed. Dit komt onder andere doordat vervanging bij een aantal projecten nog niet noodzakelijk is en de raming voor het project Aansluiten ongerioleerde panden Zaanstad naar beneden is bijgesteld. Daarnaast is vertraging ontstaan in de uitvoering van enkele projecten door afstemmingsproblemen met het hoogheemraadschap, woningbouwcorporaties en andere gemeentelijke programma s. Voorgesteld wordt de begrote investeringen voor vervanging van riolering te verlagen. 62

63 3 Voorzieningen uitvaart Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 3.1 Begraven en begraafplaatsen Het onderhouden van de begraafplaats Faciliteren van begrafenissen Op koers Het groen van de begraafplaatsen onderhoudt gemeente Zaanstad in chemievrij. De hogere kosten hiervan zijn niet meegenomen in de begroting. In en 2017 wordt het structurele effect van de chemievrije onkruidbestrijding op de begroting bepaald. Eventuele overschrijdingen in worden gedekt uit de exploitatievoorziening. 4 Fundering Effectindicator Het aantal verbeterde funderingen van particuliere woningen Burap n.v.t Gemeentelijke Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 4.1 Funderingsrisico's en herstel Prestatie indicatoren Percentage projecten openbare ruimte dat zonder hoge meerkosten (binnen norm) is gerealiseerd. Is nieuwe indicator 100% 90% 100% 90%Gemeentelijke Opleggen last onder bestuursdwang (zie ook programma7: Openbare Orde en Handhaving) Lobby om funderingsherstel bij hogere overheid onder de aandacht te krijgen en (waar mogelijk en redelijk) blokkerende wet- en regelgeving te laten aanpassen (zie ook programma s 4 en 8) Uitbreiden en monitoren meetboutenbestand Zoeken en uitwerken nieuwe (Zaanse) financiële arrangementen om funderingsherstel door eigenaar mogelijk te maken die niet op de reguliere markt terecht kunnen (nieuwe maatwerklening / erfpachtmodel / BKZ-model) Inzetten van maatwerklening als laatste redmiddel voor woningeigenaren die op de commerciële markt niet in aanmerking komen voor een lening om funderingsherstel te plegen. Voorwaarde voor verstrekking zijn urgentie en voldoende overwaarde op de woning Tijdig beoordelen van funderingsrisico's bij projecten in de openbare ruimte, zodat goede inplanning vervangingsinvesteringen openbare ruimte mogelijk is Maken en uitdragen bredere communicatie aangaande de Zaanse funderingsproblematiek en de 63

64 eigenaren wijzen op de eigen verantwoordelijkheid voor hun pand; nadruk op de communicatie rondom de concept-mip-gebieden Eigenaren stimuleren en ondersteunen in het proces rond en de aanloop naar funderingsherstel Op koers Door de inzet van het Gemeentelijk Adviesbureau Funderingsherstel (GAF) is de verwachting dat dit jaar gemeentebreed weer ruim 100 funderingen worden hersteld. Gezien de ambitie van MAAK.Zaanstad, het aanpakken van de grote hoeveelheid urgent slechte funderingen en het verder verbeteren van de totale woonkwaliteit, wordt in het actieprogramma kwaliteit in de bestaande woningvoorraad een invulling gegeven aan de verhoging van kwaliteit, zie ook programma woningvoorraad. Bij funderingsherstel kan een meervoudige problematiek spelen en daarbij worden de juiste instanties ingeschakeld, bijvoorbeeld de Sociale Wijkteams van Zaanstad. Zij kunnen de huiseigenaren ook andersoortige hulp aanbieden. Op basis van de ervaring die is opgedaan in de afgelopen jaren met het werken in de openbare ruimte en de technische innovaties wordt het werkprotocol aangepast. Naar verwachting wordt dit eind bestuurlijk vastgesteld. Een uitwerking hiervan is het vroegtijdig en meerjarig monitoren van het zakkingsgedrag van panden in plaats van een momentopname, zoals voorheen werd gedaan bij de risicoanalyse. Het meerjarig monitoren van het zakkingsgedrag geeft een veel zuiverder en actueler risicobeeld voorafgaand aan de uit te voeren werkzaamheden. Om die reden zijn de begrote kosten voor de risicoanalyses verschoven naar het GAF voor de uitbreiding van het meetboutensysteem. De eerste maatwerkleningen voor funderingsherstel zijn dit jaar verstrekt. Voor een verdere uitwerking van een pilot van de Betaalbare Koopwoningen Zaanstad (BKZ) zijn recent gesprekken gevoerd met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Er zal worden gekeken of deze pilot kan worden ondergebracht in een citydeal om zo extra denkkracht alsmede de medewerking van het ministerie van Financiën en de fiscus mogelijk te maken. Op landelijk niveau wordt in een brede werkgroep, onder regie van het ministerie van BZK en mede door de inzet van Zaanstad en BKZ, gewerkt aan de opzet van een landelijk fonds voor duurzaam funderingsherstel. Zaanstad blijft daarbij positief maar kritisch naar het bereik van het fonds, de lastenverdeling van de partijen en de inbreng van banken binnen het fonds. Verder zijn er gesprekken met het ministerie van BZK, het ministerie van Financiën en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) over de maximaal toegestane creditering en de leennormering. De verwachting is dat een dergelijk fonds er in 2017 kan zijn. 64

65 5 Markten en kermissen Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 5.1 Markten Prestatie indicatoren Gemiddelde bezettingsgraad van de markten n.v.t. 80% 80% 80% 80%Gemeentelijke Digitalisering marktproces afronden Gerealiseerd De gemeente Zaanstad heeft de nieuwe marktverordening overgenomen en er zijn per markt inrichtingsplannen opgesteld. Verder is de digitalisering van het marktproces afgerond. 5.2 Kermissen Prestatie indicatoren Het aantal kermissen in Zaanstad dat wordt georganiseerd n.v.t Gemeentelijke Het aanwijzen van een definitief terrein voor de kermiswagens Gerealiseerd Het salonwagenterrein op HoogTij is gerealiseerd. Zolang deze grond nog eigendom van de gemeente Zaanstad kan het salonwagenterrein daar gevestigd blijven. 6 Recreatieve mogelijkheden Effectindicator Tevredenheid bezoekers recreatiegebieden Bezoekersaantallen Alkmaardermeer en Uitgeestermeer en Twiske Bezoekersaantallen accommodaties NME Burap n.v.t. 7,0 7,0 7,0 7,0Recreatiemonitor RAUM en Twiske 1,45 miljoen 1,63 miljoen 1,75 miljoen 1,75 miljoen 1,75 Recreatiemonitor miljoenraum en Twiske Opgave stichting NME 65

66 Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 6.1 Recreatieve mogelijkheden Het afronden van de inhaalslag achterstallig onderhoud Afronden besluitvorming visie voor duurzaam beheer van de recreatiegebieden Alkmaardermeer en Uitgeestermeer en Twiske, waarin de exploitatie voor de komende periode is opgenomen Het begeleiden van de verzelfstandiging van erfgoedpark de Hoop Niet (volledig) haalbaar De beleidskaders voor het RAUM en het Twiske zijn door de algemeen besturen eind vastgesteld, met een positieve zienswijze van de raad. Bij het Twiske wordt de visie nog uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma. Om de betrokkenheid van ondernemers en de potentiele investeerders te vergroten, is voor dit uitvoeringsprogramma een proces opgestart met de stakeholders van het gebied. Het plan voor de uitgifte van erfgoedpark de Hoop om een recreatiepark te ontwikkelen met verblijfsrecreatie en faciliteiten voor dagbezoek is gestrand in de gemeenteraad van Uitgeest. Het recreatieschap gaat nu met de indiener van het plan en het bestuur van de gemeente Uitgeest de haalbaarheid van de alternatieven na. De inhaalslag op achterstallig onderhoud loopt. Echter bij RAUM met de kanttekening dat bij het uitblijven van inkomsten onvoldoende middelen kunnen worden gereserveerd voor toekomstige vervangingsinvesteringen. 6.2 Natuur- en milieueducatie Prestatie indicatoren Aantallen lespakketten die zijn verstrekt n.v.t Opgave stichting NME Beheer en onderhoud kinderboerderij Darwinpark, natuurmuseum, biologisch lescentrum, schooltuinen en heemtuin Toezien op de uitvoering van het strategisch beleidsplan Op koers Het aantal verstrekte lespakketten van het Zaans Natuur en Milieu Centrum (ZNMC) ligt op koers. Het ZNMC geeft in overleg met de gemeente een nadere invulling aan het strategisch beleidsplan. De stichting ontwikkelt hiervoor een nieuw aanbod dat meerwaarde biedt voor haar doelgroepen, dat past binnen de doelstellingen van de stichting en tegelijkertijd de financiële afhankelijkheid van de gemeente beperkt. Mutatie burap Stand na burap Beheer buitenruimte Lasten Baten Onttrekkingen Saldo

67 Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Beleidsbijstellingen Herschikking Autonome ontwikkelingen Lasten Baten Saldo Bijstelling kapitaallasten De kapitaallasten vallen op de totale Zaanse begroting per saldo lager uit als gevolg van vertraging in de realisatie van investeringsprojecten in. Daarnaast is de meerjaren investeringsbegroting geautomatiseerd en opnieuw opgebouwd en toegedeeld aan de verschillende begrotingsproducten. Dit leidt in de meeste programma s tot een voordeel en in enkele programma tot een nadeel. Beleidsbijstellingen Lasten Baten Saldo Actualisatie Investeringsfonds De actualisatie van het Investeringsfonds conform de voortgangsrapportage MPG Voor de verdere toelichtingen wordt derhalve ook verwezen naar het MPG 16.1 Bijstelling onttrekking reserve Openbare Ruimte Met deze extra onttrekking wordt de aansluiting gerealiseerd met het bestedingsplan van deze reserve ten behoeve van de gladheidsbestrijding en Dynamische Reizigers Informatie Systeem (DRIS) panelen. Stadsecoloog Eind 2014 is het initiatief genomen om te komen tot een Leidraad Flora en Fauna. Deze Leidraad maakt het mogelijk om als organisatie op een effectieve wijze met natuurwetgeving om te gaan. Naar aanleiding hiervan is een gemeentebrede verkenning gestart van alle werkprocessen die te maken hebben met natuurwetgeving. Deze verkenning brengt de noodzaak in beeld om te komen tot een betere inbedding van het taakveld ecologie binnen de gemeentelijke organisatie.op basis hiervan wordt voorgesteld om dit taakveld beter in te bedden door het aanstellen van een vakspecialist ecologie. Met deze mutatie kan de inzet in worden bewerkstelligd. Structurele inzet loopt via het traject kadernota/begroting Procesmanager integrale veiligheid bruggen Vanaf 1 april start de procesmanager Integrale Veiligheid bruggen. De inzet is een uitvloeisel van het Plan van Aanpak om de aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar aanleiding van het ongeval op de Den Uylbrug vorig jaar te realiseren. De opdracht is tweeledig. Allereerst zal er een integrale veiligheidsmethodiek worden ontwikkeld. Daarnaast zal het komende jaar alle projecten rond vaarwegen en bruggen in Zaanstad in samenhang bekeken worden zodat het denken aan veiligheid in die projecten een prominente plaats krijgt. De pocesmanager die wordt ingezet is een autoriteit op het gebied van veiligheid in combinatie met het menselijk handelen en hij heeft de afgelopen jaren vergelijkbare opdrachten uitgevoerd. Chemievrij onderhoud begraafplaatsen Buiten de openbare ruimte zullen ook de begraafplaatsen in Zaanstad chemievrij worden onderhouden. In de begroting is met de hogere kosten voor een bedrag van geen rekening gehouden.in en 2017 zal in beeld worden gebracht wat de werkelijke structurele effect is van de chemievrije onkruidbestrijding op de begroting. De hogere kosten op de exploitatie van de begraafplaatsen zullen gedekt worden vanuit de exploitatievoorziening. Voor de begroting 2018 zullen beleidsbijstellingen worden voorgesteld als duidelijk is wat in de praktijk de hogere kosten zijn voor het chemievrij onderhoud en van begraafplaatsen. Ontrekking reserve versneld afschrijven van investeringen met maatschappelijk nut Het restantsaldo per van de reserve wordt ingezet om matereriele vaste activa met maatschappelijk nut versneld af te schrijven in. Aanplant bomen door stormschade uit Bij de najaarsrapportage is melding gedaan om 245 te reserveren om in bomen aan te planten die met de zomerstorm in zijn beschadigd.met deze wijziging wordt het budget daadwerkelijk ingezet en de reserve ontrokken Herschikking Lasten Baten Saldo Verwerking taakstelling onderhoudsdienst Met ingang van is het onderhoud van gymzalen overgedragen aan het Sportbedrijf. Onderdeel hiervan was een besparing van 600 op de eigen onderhoudsdienst van de gemeente. Deze 67

68 besparing is als één bedrag verwerkt in de begroting. In deze wijziging wordt deze taakstelling uitgewerkt in reductie van formatie en verlaging van onderhoudsbudgetten. Invullen restant inkooptaakstelling De aanbesteding van een aantal inkoopcontracten heeft een besparing opgeleverd waarmee de inkooptaakstelling wordt ingevuld. Kostenverdeling Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties. Structurele dekking ondersteuning Communicatie Met deze begrotingswijziging worden budgetten met ingang van structureel overgeheveld ter dekking van 3,5 fte van Communicatie. 68

69 Programma 07 Veiligheid en handhaving Portefeuillehouder: Verantwoordelijk directeur: G. Faber, L. Vissers-Koopman A. Roggeveen Programmadoelstelling en de rol van de gemeente Iedereen wil wonen, werken, naar school gaan, winkelen en uitgaan in een veilige, schone en hele omgeving. De gemeente blijft zich met partners - inzetten voor de algemene veiligheid en wil daarbij zo veel mogelijk gebruik maken van de kennis en betrokkenheid van buurtbewoners en ondernemers. Zij hebben een groeiende rol als het gaat om veiligheid in huis, bedrijf en buurt. De gemeente en haar partners werken nauw samen op het gebied van veiligheid, handhaving en toezicht. Hierbij zijn twee beleidsdocumenten leidend: het integraal veiligheidsprogramma (IVP) en het handhavingsprogramma (HHP). Inwoners krijgen meer invloed op de prioriteiten in het IVP en het HHP. Juist de betrokkenheid van bewoners en ondernemers bij hun leef- en werkomgeving draagt bij aan de sociale kwaliteit van de stad. Men kent elkaar, men weet wat er speelt in de buurt, men weet wanneer sprake is van onwenselijk of verdacht gedrag. Door het nieuwe horecaconvenant en de inzet van buitengewoon opsporingsambtenaren (boa s) jeugd, krijgen overlast en onveiligheid in horecagebieden en s avonds op straat extra aandacht. Een speciale vorm van handhaving en toezicht is het nautisch beheer op de doorgaande vaarwegen: de Zaan en de Nauernasche Vaart. Door gericht toezicht, het aanspreken van schippers op (snelheids)overtredingen en een alerte bediening van bruggen en sluizen zorgen we voor een vlotte en veilige doorvaart. Ook op dit terrein kunnen bewoners een goede bijdrage leveren. Voortgang De uitvoering van het Integraal Veiligheidsplan ligt op koers. De aanpak van jeugdoverlast is geïntensiveerd dankzij de inzet van jeugdboa s. De organisatie van het team Bevolkingszorg bij crises en rampen is vereenvoudigd. De uitvoering van het Handhavingsprogramma ligt op schema. Er is extra aandacht voor horeca en kinderopvang. Met actiedagen probeert Straattoezicht meer contact met bewoners te krijgen en de wijkgerichte aanpak te versterken. De provincie, als toezichthouder op de kwaliteit van handhaving, heeft Zaanstad over de beoordeling adequaat gegeven m.b.t. het gehele handhavingsbeleid. Dit is de hoogste beoordeling die mogelijk is. De provincie zal het toezicht op Zaanstad verminderen. De werkprocessen bij Havens en Vaarwegen zijn geactualiseerd en gedigitaliseerd, waardoor de afhandeling effectiever verloopt. Daarnaast wordt er gewerkt aan de aanbevelingen die de Onderzoeksraad voor Veiligheid begin heeft gedaan. Vele grote projecten en beleidsontwikkelingen op en rondom de Zaan vergen extra inzet. 69

70 1 Sociale veiligheid Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 1.1 Uitvoering en regie Integraal Veiligheidsplan Prestatie indicatoren Verminderen aantal incidenten sociale kwaliteit (2013) n.v.t Driehoeksmonitor* Ter verbetering van de sociale kwaliteit focus leggen op het beperken van het aantal incidenten met betrekking tot woonoverlast, burenruzies, overlast ten gevolge van drugs- en alcoholgebruik en van gestoorde personen. Samen met politie, justitie en de Belastingdienst bestuurlijke integrale maatregelen inzetten als barrière tegen vormen van georganiseerde criminaliteit (verwevenheid onder- en bovenwereld). Ter vergroting van de objectieve veiligheid inzetten op verminderen van veelvoorkomende vormen van criminaliteit, zoals woninginbraak, overvallen, straatroof en geweld (waaronder huiselijk geweld en kindermishandeling). In het jeugd- en veiligheidsbeleid vooral nadruk leggen op het verminderen van overlast van groepen jongeren en individuele probleemjongeren (m.n. veelplegers ). Op koers De acties vanuit het uitvoeringsprogramma Integraal Veiligheidsplan (IVP) liggen op schema. De pilot Vroegsignalering gestoorde personen in de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ) is in juni geëvalueerd. De acties op high impact crimes liggen op koers. De aanpak jeugdoverlast kent een nieuwe methodiek, de min-mee-plus. Hiermee worden jeugdgroepen beter geanalyseerd in samenwerking met alle ketenpartners. De growshops zijn gecontroleerd. De opbouw van de prestatie-indicator sociale incidenten is veranderd ten opzichte van de begroting. Het aantal soorten incidenten dat in de Driehoeksmonitor meetelt bij de indicator is vergroot ten opzichte van. Dit leidt ertoe dat de absolute aantallen zijn toegenomen. Het aantal daadwerkelijke incidenten sociale kwaliteit blijft dalen, zowel bij de oude- als bij de nieuwe opbouw van de indicator. Dit is met name te danken aan de inzet op woninginbraak, overvallen, straatroof en geweld. 2 Fysieke veiligheid Effectindicator Crisisbeheersing is kwalitatief op orde* Burap nb: nieuwe nb: nieuwe Kwalificatie Kwalificatie Kwalificatie Eigen evaluatie op indicator indicator voldoende voldoende goed daadwerkelijke (2017) calamiteiten in Zaanstad en jaarlijkse systeemtest door landelijk bureau. 70

71 Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 2.1 Ramp- en crisisbestrijding Prestatie indicatoren Percentage medewerkers gemeentelijke kolom met een rol in de crisisorganisatie dat deelneemt aan opleidings- en trainingsprogramma van de VrZW Evalueren van GRIP-situaties en oefeningen Bijdrage Zaanstad aan begroting VrZW (bij gelijkblijvende afspraken en takenpakket) nb: nieuwe indicator nb: nieuwe indicator nb: nieuwe indicator nb: nieuwe indicator 100% 100% 100%VrZWoverzichten 100% 100% 100%VrZWoverzichten 11,8 miljoen 11,6 miljoen 11,1 miljoen 11,1 miljoen -10% ingemeentelijke (2014) 2017 Zie onderdeel Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland in de paragraaf Verbonden Partijen Op koers Zaanstad en de andere gemeenten in de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland hebben de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet op weg naar een kwalitatief goede Bevolkingszorg. De doorontwikkeling van Bevolkingszorg is gericht op een kleine, snel inzetbare en goed opgeleide groep functionarissen voor de eerste uren van een calamiteit. Dit betekent een crisisorganisatie voor Bevolkingszorg met minder verschillende teams en lagen en een grotere rol voor de uitvoerende functionarissen op de plek van het incident. Hierdoor kan ook het aantal medewerkers met piket worden teruggebracht. Bij het selecteren van de medewerkers van Bevolkingszorg wordt gekeken naar de benodigde competenties voor de functie, waardoor een doorontwikkeling naar een meer professionele organisatie plaatsvindt. De medewerkers die piket hebben, worden intensiever getraind en begeleid. Verwacht wordt dat alle medewerkers die betrokken zijn bij de crisisorganisatie deelnemen aan de opleidings- en trainingsprogramma. 2.2 Openbare orde Prestatie indicatoren Percentage evenementen op de evenementenkalender met risicoklasse C t/m E, waarbij openbare orde en veiligheid een integraal onderdeel is bij vergunningsverlening nb: nieuwe indicator nb: nieuwe indicator 100% 100% 100%Gemeentelijke Deelnemen in de coördinatie van crises, zoals het leveren van personeel voor piketfuncties en deelnemen aan oefeningen. Coördineren van veiligheid bij grote evenementen. 71

72 Op koers Veiligheid vormt een integraal onderdeel van de vergunningverlening. De coördinatie van de multidisciplinaire voorbereiding van de Dam-tot-Damloop vindt plaats vanuit openbare orde en veiligheid. De gemeente Zaanstad levert een ruime bijdrage in personeel voor piketfuncties. 3 Toezicht en handhaving Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 3.1 Het uitvoeren van het handhavingsprogramma Prestatie indicatoren Aantal meldingen bouwen en RO, horeca, APV, openbare ruimte (handhaving) en parkeren Aantal keren dat bestuursdwang is opgelegd bij funderingsherstel Aantal gemonitorde bouwblokken (2013) Aantal controles supermarkten/slijterijen op naleving Drank- en Horecawet 669 nb: nieuwe indicator 5 (2014) nb: nieuwe indicator nb: nieuwe indicator n.v.t.gemeentelijke 5 5 5Gemeentelijke Gemeentelijke 120 (2014) Gemeentelijke Veilig uitgaan garanderen, waarbij ervoor wordt gezorgd dat de horecavoorzieningen en de nabijgelegen openbare ruimte veilig zijn en dat horecavoorzieningen geen overlast geven. Handhaven van de (fysieke en sociale) kwaliteitseisen m.b.t. peuterspeelzalen, kinderopvang en gastouders. Handhaven bij parkeeroverlast met als doel het vergroten van de verkeersveiligheid. Zorgen voor (brand)veilig gebruik van bouwwerken en percelen. Aandacht besteden aan meldingen door burgers en het begeleiden van calamiteiten. Op koers De uitvoering van het Handhavingsplan ligt op schema. Zo is gestart met de intensivering van toezicht en handhaving op kinderopvang. Zowel in de aanpak van concrete situaties als door preventieve gesprekken met houders van meerdere locaties. Ook dit jaar wordt intensief gekeken naar de horeca. De brandveiligheidscontroles door de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland liggen op schema. In de tweede helft van zal enkele malen funderingsherstel via bestuursdwang gerealiseerd moeten worden. Er worden projectmatige controles voorbereid op de naleving van de Drank- en Horecawet door middel van testkopers. 72

73 3.2 Toezicht op vaarwegen Prestatie indicatoren Aantal gecontroleerde schepen op aanwezigheid reddingsmateriaal Aantal boten dat wordt gecontroleerd en aangesproken op snelheid nb: nieuwe indicator nb: nieuwe indicator nb: nieuwe indicator Gemeentelijke Gemeentelijke Toezicht houden en handhaven op de doorgaande vaarwegen Op koers Sinds april wordt tijdens de reguliere werkzaamheden op de hoofdvaarwegen extra aandacht besteed aan de controle op snel varen. Ook is een aantal weekenden gepland waarin specifiek wordt opgelet op snel varen. De verwachting is dat het aantal van 250 gecontroleerde schepen wordt gehaald. Op incidenteel verzoek wordt ook buiten de hoofdvaarwegen gehandhaafd indien er sprake is van het innemen van een illegale ligplaats dan wel bij gevaarlijke situaties. Er is een pakket van beheersmaatregelen opgesteld om schepen te controleren op de aanwezigheid van reddingsmiddelen, brandblussers en vaarbewijzen. Dit gaat zowel in de vorm van specifieke acties als tijdens reguliere controles. Tijdens de controles wordt veel aandacht besteed aan voorlichting aan schippers met betrekking tot veiligheidsmaatregelen die ze zelf moeten nemen. 4 Afwikkeling scheepvaartverkeer Om deze doelstelling te bereiken, leveren we de volgende prestaties: 4.1 Bediening bruggen en sluizen Prestatie indicatoren Beroepsvaart wordt binnen twee uur door de corridor Noordzeekanaal-Tapsloot begeleid nb: nieuwe indicator 93% 90% 96% 100%Gemeentelijke De bruggen en sluizen zodanig bedienen, dat het scheepvaartverkeer vlot, veilig en duurzaam kan doorvaren over de Zaan en de Nauernasche Vaart. Hierbij is zo min mogelijk oponthoud voor het wegverkeer. Op koers Het streven is om de scheepvaart zonder oponthoud door te laten varen en de brugopeningen daar op af te stemmen. In is de verwachting dat dit voor 96% van de scheepvaart wordt gerealiseerd. 73

74 Veiligheid en handhaving Mutatie burap Stand na burap Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Beleidsbijstellingen Herschikking Autonome ontwikkelingen Lasten Baten Saldo LHBT Emancipatiebeleid LHBT emancipatiebeleid; De gemeente Zaanstad ontvangt vanuit het gemeentefonds een uitkering LHBT. Hiermee wordt het project LHBT gefinancierd dat wordt uitgevoerd door het bureau discriminatie zaken. De gelden worden ingezet voor de gezamenlijke doelstelling om de veiligheid, weerbaarheid en sociale acceptatie van LHBT verder te bevorderen. Bijstelling kapitaallasten De kapitaallasten vallen op de totale Zaanse begroting per saldo lager uit als gevolg van vertraging in de realisatie van investeringsprojecten in. Daarnaast is de meerjaren investeringsbegroting geautomatiseerd en opnieuw opgebouwd en toegedeeld aan de verschillende begrotingsproducten. Dit leidt in de meeste programma s tot een voordeel en in enkele programma tot een nadeel. Positief resultaat VrZW De VrZW sluit het boekjaar af met een positief resultaat, dat teruggegeven wordt aan de deelnemende gemeenten. Gemeente Zaanstad zal haar aandeel ontvangen (-231). Beleidsbijstellingen Lasten Baten Saldo Extra budget binnen de afdeling Havens en Vaarwegen In is er extra capaciteit nodig vanwege vele grote projecten die onder andere door externe partners gerealiseerd worden, zoals renovatie Wilhelminasluis, vervanging Zaanbrug, samenwerking met Havenbedrijf Amsterdam om cruisevaart te bevorderen, provinciale wens tot centraliseren van brugbediening en het regionaliseren van de inning van havengelden. Vanuit het product Nautisch Beheer wordt er structureel bijgedragen (40) aan de extra benodigde capaciteit. Funderingsherstel vanuit Gebruikstoezicht Voor moet er bij een aantal woningen kosten gemaakt worden voor het uitvoeren van funderingsherstel onder bestuursdwang. De kosten bestuursdwang worden bij de woningeigenaren teruggevorderd. Fietsbeleidsplan: voortzetten en bestendigen aanpak fietsenhandhaving Voor het structureel uitvoeren van taken op het gebied van fietshandhaving is uitbreiding van de formatie met een depotbeheerder en een fietscoördinator noodzakelijk (62), zoals in geformaliseerd is. De kosten worden gedekt uit het budget voor het fietsbeleidsplan en hogere opbrengsten uit boetes en verkoop van in beslaggenomen fietsen (-62). Herschikking Lasten Baten Saldo Kostenverdeling Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties. Structurele dekking ondersteuning Communicatie Met deze begrotingswijziging worden budgetten met ingang van structureel overgeheveld ter dekking van 3,5 fte van Communicatie. 74

75 Programma 08 Burger en bestuur Portefeuillehouder: Verantwoordelijk directeur: R. Visscher-Noordzij, G. Faber, D. Straat A. Roggeveen Programmadoelstelling en de rol van de gemeente De gemeente investeert zowel bestuurlijk als ambtelijk in voor Zaanstad relevante relaties en netwerken. Daarom gaan we het gesprek aan en zoeken we actief de samenwerking op in de stad met iedereen die een bijdrage kan en wil leveren aan het realiseren van de toekomstvisie Zaans Evenwicht. De gemeente wil communicatief beleid maken en transparant zijn over de afwegingen die het bestuur daarbij maakt. De gemeentelijke dienstverlening moet makkelijk bereikbaar, goed toegankelijk, vraaggericht en betaalbaar zijn. Waar mogelijk verminderen en vereenvoudigen we regels en gaan we daar met gezond verstand mee om. Dat geeft ruimte aan anderen om initiatiefrijk en ondernemend te zijn. Het gemeentebestuur heeft een kaderstellende rol. Hierover is de gemeente transparant naar inwoners en andere betrokkenen. De gemeente heeft een regisserende en faciliterende rol in het betrekken van inwoners en partners bij het samen realiseren van beleid en specifiek de toekomstvisie. In de gemeentelijke dienstverlening heeft de gemeente een uitvoerende rol. Voortgang In het kader van MAAK.Zaanstad voert de gemeente het gesprek met de stad over welke investeringen in de stad het realiseren van Zaans Evenwicht kunnen versnellen. Bij de komende begroting stelt het gemeentebestuur hiervoor een investeringsagenda vast. De gemeente doet ervaring op met andere werkwijzen. Een voorbeeld daarvan is het houden van wijkgesprekken met betrokken inwoners en wijkpartners over de resultaten en leerpunten van de decentralisaties (Festival der Verantwoording). De regio en het bestuurlijke krachtenveld daaromheen is in beweging. De samenwerking verschuift van het niveau van de Stadsregio Amsterdam naar de Metropoolregio Amsterdam. In de komende periode bespreekt de raad de governance van de Metropoolregio Amsterdam. In de zomer wordt gestart met webcare. Dit houdt in dat de gemeente actief reageert op berichten op social media over de gemeente. Dit vergroot de mogelijkheden om interactief en transparant te zijn voor onze inwoners, organisaties en bedrijven 1 Samen met inwoners, ondernemers en partners Zaans Evenwicht realiseren Effectindicator Percentage inwoners dat aangeeft zich medeverantwoordelijk te voelen voor de leefbaarheid in eigen buurt. Burap 83% 78% 80% 80% 83%Zaanpeiling 75

76 Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 1.1 Samen Zaans Evenwicht realiseren Prestatie indicatoren Percentage inwoners dat vindt dat Zaanstad veel doet om de mensen bij het bestuur van de gemeente te betrekken Oordeel inwoners over de interesse van de gemeente in de mening van burgers Oordeel inwoners over de mate waarin burgers betrokken worden bij de totstandkoming van gemeentelijke plannen 12% (2010) 12% 14% 14% 15%Zaanpeiling 5,9 (2012) 5,8 6,1 6,1 6,2Zaanpeiling 5,6 (2012) 5,4 5,9 5,9 6,0Zaanpeiling Doorontwikkelen website om deze interactiever te maken, toepassen webrichtlijnen. Actualiseren netwerk- en mediastrategie voor bestuur en ambtelijke organisatie. De strategie richt zich op het realiseren van Zaans Evenwicht. Op basis van de ervaringen Op z n Zaans actualiseren en verdergaan met belanghebbenden beter bij beleid en uitvoering te betrekken. Digitaal omgevingsanalyses maken ten behoeve van beleidsontwikkeling, dienstverlening en communicatie. Voeren van gesprekken met de stad over thema s die aansluiten op de veranderingen en uitdagingen in de Zaanse samenleving, inclusief goede terugkoppeling daarover aan betrokkenen. Dit werken we uit onder het motto Maak Zaanstad.nl. Vaker inzetten van interactieve manieren van digitale communicatie en inzet van nieuwe (social) media en toepassing van film. Op koers De eerste gesprekken met de stad over thema s, zoals wonen, bereikbaarheid, economie en toerisme, en arbeidsmarkt en onderwijs, onder het motto MAAK.Zaanstad zijn afgerond. Aan de stad zal een terugkoppeling worden gegeven over wat met de input in de gesprekken is gebeurd en hoe dit wordt vertaald naar een uitvoerings- en investeringsagenda. Met MAAK.Zaanstad is geoefend met interactieve manieren van digitaal communiceren door de inzet van nieuwe (social) media, zoals Facebook. Vanaf de zomer wordt webcare breder ingezet. Verder wordt meer met film gewerkt. Een voorbeeld hiervan is het campagnefilmpje om goed bruggedrag te bevorderen. Dat sluit beter aan bij verschillende vormen van digitale communicatie. 1.2 Verminderen regeldruk Prestatie indicatoren Percentage ingetrokken bezwaren na contact Percentage besluiten sociaal domein dat na beroep in stand blijft 30% (2013) nb: nieuwe indicator 87% (2013) nb: nieuwe indicator 50% 34% 50%Gemeentelijke 85% 85% 85%Gemeentelijke 76

77 Aantal bezwaar- en beroepsprocedures per 1000 inwoners. Aantal gehouden hoorzittingen afgezet tegen het aantal ingediende bezwaarschriften Percentage besluiten sociaal domein dat na bezwaar in stand blijft Percentage besluiten ruimtelijk domein dat na bezwaar in stand blijft Percentage besluiten ruimtelijk domein dat na beroep in stand blijft Aantal klachten per 1000 inwoners 6,9 (2012) 7,4 7,0 7,0 7,0Gemeentelijke s 57% (2013) nb: nieuwe indicator 74% (2013) nb: nieuwe indicator 95% (2013) nb: nieuwe indicator 92% (2013) nb: nieuwe indicator 4,0 (2014) nb: nieuwe indicator 30% 30% 20%Gemeentelijke 74% 65% 75%Gemeentelijke 95% 91% 95%Gemeentelijke 92% 85% 92%Gemeentelijke 4,0 4,0 4,0Gemeentelijke Programma regeldruk uitvoeren. Bij indiening van een klacht of bezwaar nemen wij altijd contact op met de belanghebbende. Medewerkers die opgeleid zijn tot mediator inzetten als gespreksleider of mediator bij conflicten tussen gemeente en belanghebbende(n). Bijsturen Begin dit jaar heeft het programma regeldruk een overzicht gemaakt van de bereikte resultaten. De rapportage van begin dit jaar liet zien dat op het terrein van efficiëntie de belangrijkste doelstellingen al gerealiseerd zijn en daarin niet meer veel ruimte verwacht wordt. Op het terrein van het maken van betere regels (geen overbodige regels, minder tegenstrijdige regels, ruimte voor maatwerk binnen de regels) en het hanteren van de menselijke maat bij zowel de toepassing van regels en bij (dreigende) conflicten is de informele methode inmiddels ook breed door de organisatie omarmd. Hier is nog meer te bereiken als de ervaring toeneemt, de vaardigheden bij nieuwe werkwijze hebben namelijk tijd nodig om zich te ontwikkelen. De verbetering zien wij terug in de daling van het aantal bezwaarschriften in ruimtelijke zaken, al speelt het relatief lage aantal bouwprojecten van de afgelopen tijd ook een rol. De opgave van de gemeente ligt nu vooral bij het omgaan met de verschillende rollen van de overheid en in het bijzonder met de meervoudigheid daarvan. De afgelopen jaren hebben wij hiermee veel geëxperimenteerd. We komen nu in de fase dat wij de verschillende rollen veel meer gewoon onderdeel van ons werk maken. De experimenten pasten goed binnen programmasturing. Maar het sturen op het vergroten van de competenties om met de informele werkwijze te werken én om te gaan met meervoudige sturing vraagt een aanpak binnen de lijn, waarbij reflecteren en leren een belangrijke plek dienen te krijgen. Daarmee bouwen wij voort op en geven wij invulling aan het speerpunt dat in de laatste kadernota is genoemd onder de noemer besturen en organiseren. De activiteiten rond regeldruk en het omgaan met verschillende sturingsrollen en instrumenten wordt daarmee in de lijn gebracht. De rapportage over de voortgang krijgt vorm binnen de reguliere P&C cyclus. 1.3 Transparante besluitvorming en informatie 77

78 Prestatie indicatoren Oordeel van inwoners over de duidelijkheid van de informatie in het algemeen (10-puntschaal) Oordeel van inwoners over de kwaliteit van de gemeentelijke informatie via de website en lokale kranten (10-puntschaal). 6,9 (2012) 6,7 7,2 7,2 7,5Zaanpeiling 7,0 (2012) 6,9 7,2 7,2 7,5Zaanpeiling In kadernota en begroting ook opnemen voor welke bezuinigingen en intensiveringen niet is gekozen. Tijdige informatievoorziening op maat via de gemeentelijke communicatiekanalen aan inwoners, ondernemers en andere partijen over de plannen en besluiten die voor hen relevant zijn. Ontwikkelen van informatiestrategie om richting te geven aan de ontwikkelingen rond digitalisering, nieuwe (sociale) media en informatievoorziening. Op koers In de informatiestrategie heeft de Slimme Stad prioriteit. Een slimme stad zet in op technologische oplossingen die zorgen voor versnelde duurzame economische groei. Dit zorgt er enerzijds voor dat partners en inwoners een vergelijkbare informatiepositie als de gemeente hebben bij het maken van plannen. Anderzijds leidt het tot meer werken op basis van data-analyse. De strategie is deze zomer ter voorbereiding op de begroting verder uitgewerkt. 2 Gemeentelijke dienstverlening Effectindicator Percentage inwoners dat tevreden is over de balie Burgerzaken in het stadhuis Percentage inwoners dat tevreden is over de eerste-lijns-afhandeling van telefonische vragen nb: nieuwe indicator nb: nieuwe indicator Burap 75% 75% 73% 80%Zaanpeiling 50% 65% 65% 80%Zaanpeiling Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 2.1 Digitaal behandelen van vergunningen Prestatie indicatoren Percentage vergunningen dat binnen drie weken volgens de versnelde procedure wordt verleend 18% % 60% 60% 75%Gemeentelijke Uitbreiding van de volgende digitale vergunningen: dakkapel- en aanbouw-vergunning, 78

79 drankvergunning, horeca exploitatievergunning, ligplaatsvergunning en standplaatsvergunning Op koers De uitbreiding van de digitale vergunningen wordt, op de horeca exploitatievergunning na, dit jaar afgerond. 2.2 Toegankelijkheid digitale dienstverlening Prestatie indicatoren Percentage aangeboden telefoongesprekken dat binnen 30 seconden wordt opgenomen Percentage telefoongesprekken dat eerstelijns wordt afgehandeld. Het behalen van het drempelvrij keurmerk niveau 3 voor 63% (2010) 60% 65% 65% 75%Gemeentelijke 63% (2013) 69% 70% 70% 68%Gemeentelijke 100% (2014) - 80% 100% 100%Externe audit Vereenvoudigen taalgebruik (digitale) brieven. Webcare doorontwikkelen. Vangnet organiseren voor burgers die door omstandigheden geen gebruik kunnen maken van de digitale zelfservice. Externe audit voor drempelvrijkeurmerk zodat de website van Zaanstad voldoet aan de landelijk gestelde eisen. Vereenvoudigen van de formulieren op de website. Op koers Zaanstad heeft een vangnet georganiseerd voor inwoners die geen gebruik kunnen maken van de digitale zelfservice. In eerste instantie worden inwoners zo goed mogelijk geholpen aan de telefoon. Mochten zij niet aan de telefoon kunnen worden geholpen dan wordt door de callcenteragent maatwerk geleverd of worden zij doorverwezen naar een Sociaal Wijkteam. 2.3 Digitaal behandelen van aanvragen Prestatie indicatoren Percentage producten uit de basis personen dat digitaal wordt aangevraagd Percentage bezoeken stadhuis op afspraak 25% (2014) 47% 60% 55% 75%Gemeentelijke 16% % 60% 62% 60%Gemeentelijke Een pilot opstarten in om volledig werken op afspraak. In de tweede helft van zorgen voor een evaluatie. Gastvrouw en gastheer inzetten om burgers in het stadhuis te ondersteunen bij het digitaal aanvragen van producten en diensten van de gemeente. Op koers In de publiekshal helpen gastvrouwen en -heren inwoners die daar behoefte aan hebben bij het 79

80 digitaal aanvragen van producten en diensten van de gemeente. Inwoners die hier gebruik van maakten, ervaren dit als zeer positief. De pilot om in volledig op afspraak te werken wordt op verzoek van de raad niet gedaan. 2.4 Onderhouden en digitaal ontsluiten Zaanse historie Prestatie indicatoren Ontsluiten archieven Zaanse oudheidkundige verzameling Percentage bevolkingsregisters over de periode dat is gedigitaliseerd 0% () Nb: nieuwe indicator 70% 70% 100% Gemeentelijke 0% 100% 100% 100% 100% Digitaal gemeentearchief Digitaliseren bouwvergunningen. Aanbod educatie in het cultuurmenu voor scholen herzien. Actieve werving op archieven van relevante Zaanse bedrijven. Op koers Voordat wordt overgaan om actief te werven op archieven wordt eerst de huidige voorraad van de archieven van relevante Zaanse bedrijven weggewerkt. 2.5 Dienstverlening bedrijfsvoering Prestatie indicatoren Percentage facturen betaald binnen 30 dagen Percentage incidentele subsidies dat binnen termijn is afgehandeld Percentage WOB-verzoeken dat binnen termijn is afgehandeld Maatregelen getroffen voor een veilige digitale omgeving voor dienstverlening 74% 78% 92% 85% 100%Gemeentelijke 73% 92% 93% 86% 100%Gemeentelijke 74% (2014) 86% 100% 75% 100%Gemeentelijke Voldoende Voldoende Voldoende Voldoende GoedExterne audits Het project Contract- en Bestelmanagement in afronden en inbedden in de organisatie, waardoor het proces van inkoop en aanbestedingen en het proces verwerken van facturen wordt gestroomlijnd en digitaal wordt ondersteund. Mede naar aanleiding van bevindingen uit interne audits ook in maatregelen treffen om de informatieveiligheid verder te verhogen. Centraal monitoren dat alle WOB-aanvragen worden geregistreerd en tijdig worden afgehandeld. Decentraal instrueren van medewerkers voor handig gebruik van het systeem. Centraal monitoren dat alle incidentele subsidieaanvragen worden geregistreerd en tijdig worden afgehandeld. Op koers Naar verwachting wordt het project Contract- en Bestelmanagement afgerond in de loop van en 80

81 ingebed in de organisatie. Dit betekent dat het proces van inkoop en aanbestedingen en het proces verwerken van facturen wordt versimpeld en digitaal ondersteund. Op een aantal organisatieonderdelen is al gestart met pilots om op een nieuwe manier te werken met het proces van inkoop en aanbestedingen en het proces verwerken van facturen. Echter het (positieve) effect van het project op het percentage facturen betaald binnen 30 dagen is pas zichtbaar vanaf Algemeen bestuur Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 3.1 Burgemeester & wethouders Hier worden alle kosten die samenhangen met B&W verantwoord. 3.2 Gemeenteraad 3.3 Griffie Hier worden alle kosten die samenhangen met de gemeenteraad verantwoord. Hier worden alle kosten die samenhangen met de griffie verantwoord. Burger en bestuur Mutatie burap Stand na burap Lasten Baten Toevoegingen Onttrekkingen Saldo Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Beleidsbijstellingen Herschikking Autonome ontwikkelingen Lasten Baten Saldo Bijstelling kapitaallasten De kapitaallasten vallen op de totale Zaanse begroting per saldo lager uit als gevolg van vertraging in de realisatie van investeringsprojecten in. Daarnaast is de meerjaren investeringsbegroting geautomatiseerd en opnieuw opgebouwd en toegedeeld aan de verschillende begrotingsproducten. Dit leidt in de meeste programma s tot een voordeel en in enkele programma tot een nadeel. Prijsstijging VOG De prijs voor de verklaring omtrent gedrag is voor vastgesteld en valt hoger uit. Afgezet tegen het verwachte aantal af te geven VOG s geeft dit een stijging van (-30). De opbrengsten worden afgedragen aan het Rijk (30). Reductie inkomsten op reisdocumenten Paspoorten en identiteitskaarten zijn iets goedkoper geworden, wat een neerwaarts effect heeft op de omzet (70). De opbrengsten worden afgedragen aan het Rijk waardoor de lasten navenant dalen (- 70).Daarnaast is de verhouding tussen paspoorten en identiteitskaarten aan wijziging onderhevig omdat burgers vaker kiezen voor de goedkopere identiteitskaart met eveneens lagere lasten (-50) én 81

82 baten (50) tot gevolg. Circulaires gemeentefonds De baten en de bijbehorende lasten met betrekking tot de algemene uitkering zijn voor het jaar bijgesteld aan de hand van de septembercirculaire, decembercirculaire en de meicirculaire conform de raadsinformatiebrieven. Het betreffen de ontwikkelingen in het accres, de integratieuitkeringen in het sociale domein, overige decentralisatie uitkeringen en enkele taakmutaties. Referendum Associatieverdrag Oekraïne Ten behoeve van het referendum over Associatieverdrag met Oekraïne zijn de kosten 263. Deze middelen zijn via de decembercirculaire (172) en meicirculaire (91) beschikbaar gesteld. Vakantietoelage IKB In verband met de invoering van het Individueel Keuze Budget (IKB), is wettelijk bepaald dat gemeenten in 2017 niet de reguliere twaalf maanden maar negentien maanden vakantiegeld uitbetalen. Dit als gevolg van de gebruikelijke opbouw van het vakantiegeld. Het vakantiegeld beslaat daarmee de periode juni tot en met december De Commissie BBV geeft de richtlijn mee om voor het deel een incidentele verplichting op te nemen bij de jaarrekening. Bij de najaarsrapportage zal worden beoordeeld of dit bedrag nog bijgesteld moet worden aangezien het is berekend op basis van de werkelijke bezetting in mei. Beleidsbijstellingen Lasten Baten Saldo Hogere inhuur Personeel & Organisatie In verband met de inzet van beleidsadviseurs op projecten inzake duurzame inzetbaarheid, vertaling Strategisch Personeelsmanagement in HR instrumentarium en het vergroten van integriteitsbewustzijn, wordt materieel budget omgezet in capaciteitsbudget om deze opgave te realiseren. De ruimte in het materiële budget is ontstaan doordat Zaanstad dit jaar meer onderzoeken in eigen beheer uitvoert. Daarnaast wordt een aantal Arbo-onderzoeken verschoven om prioriteit te geven aan de ontwikkeling van duurzame inzetbaarheid. Per saldo is er sprake van een nadeel (130). ICT-dienstverlening aan derden Bijstelling van de ICT-budgetten als gevolg van externe dienstverlening aan derden. In dit geval aan de OVER-gemeenten (baten -35 en lasten 35) en de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland (baten en lasten 100) Reiniging gevel stadhuis De reserve Inrichting Nieuwe Stadhuis kent in een saldo van 83. Voorgesteld wordt dit bedrag te gebruiken voor het reinigen van de gevel van het stadhuis. Omdat reiniging al enige tijd niet heeft plaatsgevonden moeten extra kosten gemaakt worden voor het afvoeren van het vuile water. Er kan waarschijnlijk geen gebruik worden gemaakt van de bestaande glasbewassingsinstallatie op het dak waardoor extra inhuur van een hoogwerker nodig is. Tevens zullen er verkeersmaatregelen getroffen moeten worden. Facilitaire dienstverlening aan derden Bijstelling van de facilitaire budgetten als gevolg van externe dienstverlening aan derden. In dit geval aan de UWV en aan de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland. Vrijval reserve Nieuw Stadhuis Vrijval van de reserve Nieuw Stadhuis i.v.m. het loslaten van de projectfinanciering van 3,7% naar de omslagrente van 3,0 % m.i.v Reductie kosten en opbrengsten eigenverklaringen Aanpassing begroting op de terugloop in aantallen eigenverklaringen, welke een reductie op de kosten en inkomsten van de eigenverklaringen te zien geven. De verschuiving wordt veroorzaakt door de mogelijkheid om digitaal verklaring aan te leveren bij het CBR. Sportbedrijf Bij de is een saldoneutrale mutatie gemaakt waarbij verschillende budgetten zijn omgezet in een bijdrage aan het sportbedrijf. Deze mutatie is hiervan een vervolg, waarbij ook budgetten voor school- en zwemvervoer en gymnastiekuren basisonderwijs op de juiste plek worden begroot. Hierin zit tevens een herschikking met budgetten van programma 8. 82

83 Herschikking Lasten Baten Saldo Kostenverdeling Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties. Invulling taakstelling Bedrijfsvoering Conform de analyse die is opgesteld is de taakstelling voor de burap voor een groot deel ingevuld. De interventies, zoals digitalisering en automatisering, die in het verleden zijn ingezet leiden voorzichtig aan tot minder werk. De effecten treden wel minder snel op en zijn minder omvangrijk om in de gehele taakstelling in te kunnen vullen. Uit de personeelsplanning voor bedrijfsvoering blijkt bovendien dat er incidenteel extra capaciteitsbehoefte bestaat om naast het reguliere werk ook de verbeterprojecten goed uit te kunnen voeren. Invullen restant inkooptaakstelling De aanbesteding van een aantal inkoopcontracten heeft een besparing opgeleverd waarmee de inkooptaakstelling wordt ingevuld. Invulling taakstelling leidinggevenden Door op meerdere plekken, waaronder op directieniveau, te werken met een grotere span of control is een structurele oplossing gevonden voor deze taakstelling. Structurele dekking ondersteuning Communicatie Met deze begrotingswijziging worden budgetten met ingang van structureel overgeheveld ter dekking van 3,5 fte van Communicatie. Webcare formatieplek uit materieel budget Communicatie Ten behoeve van de ontwikkeling en de uitvoering van webcare (reactief en actieve inzet van sociale media in de dienstverlening en communicatie) wordt de afdeling Communicatie & Kabinet structureel uitgebreid met 0,89 fte. De dekking komt uit het materiële kostenbudget van Communicatie. Dekking formatie ten behoeve van webcare e.d Vanuit de vastgestelde visie op digitale dienstverlening en online communicatie waarin o.a. het optimaliseren van de website, omgevingsanalyses en verbeteren online presentatie verder in de vorm van webcare ontwikkeld worden, is er voor het onderbrengen van deze taak bij het KCC Callcenter een herschikking noodzakelijk. Hierin wordt de formatieve ruimte gecreëerd om deze taak binnen de bestaande kaders uit te voeren waarbij er deels materieel budget wordt omgezet in formatieve ruimte. Beheerkosten applicatie Mens Centraal De applicatie Mens Centraal is ter ondersteuning van de uitvoering van de 3 decentralisaties. Het beheer van de applicatie vindt centraal plaats en daarom wordt het budget centraal gezet. Beheer applicatie leerlingenvervoer De applicatie leerlingenvervoer wordt centraal beheerd. Het budget voor het beheer wordt daarom centraal gezet. Bij de Burap is het incidenteel doorgevoerd, het gaat om structureel beheer en daarom wordt het budget structureel overgezet. 83

84 Programma 09 Financiën Portefeuillehouder: Verantwoordelijk directeur: D. Emmer A. Roggeveen Programmadoelstelling en de rol van de gemeente Zaanstad is een financieel stabiele gemeente, waar de uitvoering van de beleidsdoelstellingen vorm krijgt binnen door de gemeenteraad vastgestelde kaders en met een actief risicomanagement. De uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) en het heffen en innen van belastingen wordt efficiënt uitgevoerd. Het programma Financiën is daarmee ondersteunend aan de andere programma's in de begroting. Voor zowel het financiële beleid als het heffen en innen van belastingen geldt dat deze taken grotendeels wettelijk zijn vastgelegd in de Gemeentewet. De gemeente heeft enige beleidsvrijheid. De kaderstellende rol ligt geheel bij de gemeenteraad. Op het gebied van de gemeentefinanciën stelt de raad kaders door middel van de begroting en de financiële verordening. De controlerende rol van de raad komt tot uiting bij de jaarstukken. Namens de gemeenteraad controleert de accountant de jaarstukken. Het college van Gedeputeerde Staten is verantwoordelijk voor het financieel toezicht. Daarnaast ondersteunt de Rekenkamer Metropool Amsterdam de raad bij de kaderstellende en controlerende taak. Belastingverordeningen worden vastgesteld door de gemeenteraad. De beleidsvrijheid is beperkt. Gemeenten kunnen alleen belastingen heffen die zijn opgenomen in de Gemeentewet en retributies mogen maximaal kostendekkend zijn. Het college is verantwoordelijk voor de uitvoering van de WOZ. De waardering wordt ook gebruikt door medeoverheden. De Waarderingskamer houdt toezicht op de kwaliteit van de uitvoering van de Wet WOZ. We stellen ons tot doel de beleidsmatige en financiële aspecten zo transparant en eenvoudig mogelijk te presenteren in de begroting als basis voor een goed debat. Voortgang Zaanstad heeft een stabiele financiële situatie. Voorgaande jaren heeft de gemeente te maken gehad met tekorten van enkele miljoenen. Voor het eerst heeft Zaanstad sinds een aantal jaar geen structurele tekorten. Dit leidt er toe dat niet continue gereageerd hoeft te worden op externe ontwikkelingen, zoals maatregelen die vanuit het Rijk worden opgelegd. Door de externe ontwikkelingen en de complexiteit van de transformatie is op onderdelen meer middelen nodig. 1 Stabiel financieel beleid Effectindicator Burap Oordeel toezichthouder Matig Redelijk Redelijk Redelijk RedelijkJaarlijkse beoordeling van de financiële positie door de toezichthouder Oordeel accountant over getrouwheid Oordeel accountant over rechtmatigheid Positief Positief Positief Positief PositiefAccountantsverklaring bij de jaarstukken Positief Positief Positief Positief PositiefAccountantsverklaring bij de jaarstukken 84

85 Positie in de ranglijst woonlasten grote gemeenten 1 1 > 3 2 > 5Kerngegevens belastingen grote gemeenten, COELO Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 1.1 Organisatie financiële processen Prestatie indicatoren Realisatie uitvoering verbijzonderde interne controles (VIC's) Tijdigheid P&C-documenten conform planning raad Realisatie bezuinigingsmaatregelen Het aantal afgeronde 213aonderzoeken per jaar 100% 100% 100% 100% 100%Gemeentelijke 100% 100% 100% 100% 100%Jaarplanning raad 95% 95% 95% 95% 95%Voortgangsrapportage bezuinigingen Minimaal 1Gemeentelijke Verder digitaal ontsluiten van financiële informatie Implementeren vennootschapsbelastingplicht (VBP) Het herziene BBV (Besluit begroting en verantwoording) implementeren Vergroten van de efficiency in financiële processen door de inzet van leanmanagement Vergroten van de effectiviteit van audits door de inzet van meerdere auditvormen, betere afstemming in de auditcommissie en inzet van een ambtelijke klankbordgroep Herzien financiële verordening Risicomanagement verder verankeren in de organisatie met behulp van de strategiekaart Meer geautomatiseerde controles in financiële processen gebruiken Opstellen controleplannen nieuwe taken en uitvoeren van deze plannen Op koers Door de ontwikkelingen van de decentralisaties is er een afwijking op het oordeel van accountant over getrouwheid en rechtmatigheid. Naar verwachting leidt dit niet tot een goedkeurende verklaring van de accountant, maar tot een verklaring met beperking. Dit is niet alleen een Zaans probleem, maar speelt in heel Nederland. De organisatie is bezig met het vergroten van de efficiency en kwaliteit in de financiële processen van het bestuurlijke P&C-proces. De gemeente is bezig met meerdere auditvormen. Daarvan probeert Zaanstad te leren en te ontwikkelen. Door de ambtelijke klankbordgroep kunnen auditonderwerpen beter worden geïdentificeerd. De herziening van de financiële verordening is door de raad vastgesteld. Het traject om risicomanagement verder te verankeren in de organisatie loopt. Met gebruik van risicokaarten vinden risicogesprekken plaats. Ten aanzien van de geautomatiseerde controles worden nu twee pilots gedraaid. Aan de hand van de pilots wordt verder bekeken wat daaruit komt en wat voor de gemeente behulpzaam is. Voor de nieuwe taken WMO en Jeugdzorg zijn controleplannen opgesteld en uitgevoerd. Daarbij is de organisatie sterk afhankelijk van de informatievoorziening van de SVB en de zorgaanbieders. Vanuit de accountancybranche zijn eisen opgesteld waaraan de nieuwe systemen moeten voldoen. Met de lessen over het jaar bekijken wij waar wij in kunnen verbeteren. 85

86 Ten aanzien van het verder digitaal ontsluiten van de financiële informatie is het gehele investeringsplan gedigitaliseerd. Waar voorheen de informatie werd bijgehouden in een groot Excelbestand gaat dat nu via, een recentelijk opgebouwd, begrotingssysteem. Het implementeren van de Vennootschapsbelastingplicht (VBP) loopt nog steeds. In het land zijn verschillende werkgroepen geïnstalleerd die zich bezig houden met de VBP. Deze werkgroepen komen tussentijds met nieuwe handreikingen. Het gevolg van deze nieuwe handreikingen is dat er continue nieuwe informatie binnenkomt. Dat heeft gevolgen voor de implementatie in de organisatie, omdat deze nieuwe informatie verwerkt moet worden. Er is een heel systeem opgetuigd. Hierdoor komt veel werk te liggen in de beheersing van het systeem en het proces, terwijl het effect op de financiën gering lijkt. Op korte termijn komt een voortgangsbericht over de implementatie van de VBP naar de raad. De implementatie van het herziene Besluit begroting en verantwoording (BBV) loopt. Gedurende de implementatie zijn nieuwe handreikingen gemaakt voor het BBV. De raad is geïnformeerd over de aard van de wijzigingen. 2 Innen lokale belastingen en heffingen Effectindicator Burap Toestemming waarderingskamer Akkoord Akkoord Akkoord Akkoord AkkoordBrief waarderingskamer om WOZ beschikking en OZB aanslag te mogen versturen Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties 2.1 Innen lokale belastingen en heffingen Door informatieverstrekking en mogelijkheden tot persoonlijk contact creëert de gemeente draagvlak voor de werkwijze en bekendheid over het product bij bewoners en instellingen (zoals woningcorporaties). Dit draagt ertoe bij dat juridische procedures worden vermeden. Bij geschillen wordt juridisering zo veel mogelijk vermeden door geschilbeslechting aan de voorkant. Een goed gesprek levert op de lange termijn voor beide partijen vaak meer op. Deze aanpak hanteren wij ook ter voorkoming van juridische klachten en bezwaren (zie programma 8, 1.2 vermindering regeldruk). Jaarlijks verstuurt de gemeente ongeveer WOZ beschikkingen. Prestatie indicatoren Het uitgekeerde bedrag aan proceskostenvergoeding afgezet tegen het bedrag waar maximaal een beroep op kan worden gedaan. Percentage gehonoreerde WOZbezwaren afgezet tegen het aantal verstuurde beschikkingen 20% 21,5% 15% 15% 15%Gemeentelijke 3,8% (2013) - 2,0% 1,5% 2,0%Gemeentelijke 86

87 Aantal gehouden hoorzittingen afgezet tegen het aantal verzoeken. 20% (2013) - 20% 20% 15%Gemeentelijke In een zo vroeg mogelijk stadium persoonlijk contact opnemen met de bezwaarmaker. Vooroverleg met woningcorporaties en eigenaren van grote objecten. Afspraken met marktpartijen continueren over de werkwijze van bezwaarafhandeling en de hoogte van de proceskostenvergoeding Op koers In ontvangen huurders van woningen voor het eerst sinds tien jaar weer een WOZ-beschikking. Mede dankzij een goede samenwerking met de woningcorporaties heeft dit niet geleid tot veel extra bezwaren. Door middel van een aparte mailbox worden vragen over de WOZ-waarde sneller opgevangen en beantwoord waardoor bezwaarprocedures worden voorkomen. Dit jaar zijn de afspraken die gemaakt zijn met marktpartijen over de werkwijze van bezwaarafhandeling en de hoogte van de proceskostenvergoeding gecontinueerd. Dit betreft de zogenaamde no cure no pay bureaus. Dit beleid werpt nu zijn vruchten af. 3 Algemene dekkingsmiddelen Op grond van artikel 8 lid 5 en 6 Besluit en Verantwoording (BBV) is de gemeente verplicht een onderdeel algemene dekkingsmiddelen en een post onvoorzien op te nemen in de begroting en jaarstukken. Met de algemene dekkingsmiddelen wordt een groot deel van de taken uit de begroting bekostigd. Onder de algemene dekkingsmiddelen Lokale heffingen Algemene uitkeringen Dividend Saldo financieringsfunctie Overige algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Mutatie burap Stand na burap Financiën Lasten Baten Toevoegingen Onttrekkingen Saldo

88 Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Beleidsbijstellingen Herschikking Autonome ontwikkelingen Lasten Baten Saldo Circulaires gemeentefonds De baten en de bijbehorende lasten met betrekking tot de algemene uitkering zijn voor het jaar bijgesteld aan de hand van de septembercirculaire, decembercirculaire en de meicirculaire conform de raadsinformatiebrieven. Het betreffen de ontwikkelingen in het accres, de integratieuitkeringen in het sociale domein, overige decentralisatie uitkeringen en enkele taakmutaties. Bijstelling kapitaallasten De kapitaallasten vallen op de totale Zaanse begroting per saldo lager uit als gevolg van vertraging in de realisatie van investeringsprojecten in. Daarnaast is de meerjaren investeringsbegroting geautomatiseerd en opnieuw opgebouwd en toegedeeld aan de verschillende begrotingsproducten. Dit leidt in de meeste programma s tot een voordeel en in enkele programma tot een nadeel. Beleidsbijstellingen Lasten Baten Saldo Actualisatie Investeringsfonds De actualisatie van het Investeringsfonds conform de voortgangsrapportage MPG Voor de verdere toelichtingen wordt derhalve ook verwezen naar het MPG 16.1 Hogere accountantskosten Als gevolg van de aanbesteding van de nieuwe accountant wordt verwacht dat de accountantskosten in zullen stijgen. Daarnaast is extra inzet van de accountant noodzakelijk ten behoeve van de drie decentralisaties (55) in het jaar. Herschikking Lasten Baten Saldo Kostenverdeling Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties. Invullen restant inkooptaakstelling De aanbesteding van een aantal inkoopcontracten heeft een besparing opgeleverd waarmee de inkooptaakstelling wordt ingevuld. 88

89 3. Apparaatskosten Ontwikkeling inzet capaciteit In de begroting zit een opgave voor krimp van de organisatie vanwege de bezuinigingsmaatregelen die eerder zijn gepland. De belangrijkste maatregelen zijn het eenvoudiger en efficiënter kunnen werken door het digitaliseren en automatiseren van processen die tegelijkertijd worden geoptimaliseerd. De ervaring is inmiddels dat het meer tijd kost voordat deze interventies volledig tot het gewenste effect van vermindering van werk leiden. Verder wordt gestuurd op reductie van de werkomvang door bijvoorbeeld taken over te laten aan initiatiefnemers in de stad en door meer te investeren op preventie. Maar het is ook duidelijk dat capaciteit nodig is voor het kunnen uitvoeren van alle nieuwe wettelijke taken en ambities voor de stad. De ontwikkeling van de organisatie brengt wijzigingen in formatie en bezetting met zich mee zonder dat er sprake is van grote reorganisaties. Het resultaat van deze ontwikkelingen is dat voor circa 26 fte aan (tijdelijke) formatie wordt aangevraagd bij de burap en dekking wordt gevonden binnen de programmabudgetten. De druk op de organisatie leidt niet alleen tot het voorstel voor formatie-uitbreiding en een stijging van de instroom. Er is ook behoefte aan de nodige inzet van externe inhuur om continuïteit van dienstverlening te borgen, pieken in het werk op te vangen en om projecten in de stad te kunnen realiseren zoals de samenwerking met het Havenbedrijf Amsterdam om de cruisevaart te bevorderen, Pilots Ruimte Geven, het Groen-Waterplan en de Historische Linten. Tabel personele kengetallen Formatie en bezetting Rekening Primaire begroting Werkelijk t/m mei Toegestane formatieplaatsen na vaststelling Burap (in fte s) Werkelijke bezetting (in fte s) (incl. boventalligen) Openstaande formatieruimte (in fte s) (toegestaan minus werkelijk) Aantal personeelsleden (incl. boventalligen) Aantal boventalligen Vaste contracten (in % van totaal aantal medewerkers) 74,7% - 74,7% Tijdelijke contracten (in % van totaal aantal medewerkers) 8,9% - 7,6% Externe inhuur (in % van totaal aantal medewerkers) 16,4% - 17,7% Instroom, doorstroom en uitstroom Percentage instroom 6,6% - 2,5% Ziekteverzuim Ziekteverzuim 6% 4,9% 5,9% 89

90 Tabel capaciteitskosten Capaciteitsbudget (bedragen * 1.000) Rekening Primaire begroting stand Burap Werkelijk t/m mei Salariskosten personeel * Externe inhuurkosten bij ziekte en vacatures Externe inhuurkosten uit hoofde van flexibele schil Totaal capaciteitsbudget Inhuur op projectwerkzaamheden en specifieke expertise (bedragen * 1.000) Jaarrekening Primaire begroting stand Burap Werkelijk t/m mei Externe inhuur m.b.t. projectwerkzaamheden Externe inhuur m.b.t. specifieke expertise Totale kosten aan externe inhuur voor projectwerkzaamheden en specifieke expertise *) Salariskosten is exclusief B&W en Raad en inclusief salariskosten van boventalligen. De salariskosten van boventalligen zijn niet begroot. Voor deze salariskosten is een voorziening gevormd. De salariskosten én de ontvangen baten door detacheringen van boventalligen worden verrekend met deze voorziening. Ontwikkeling personeelsbegroting Voorgesteld wordt om de personeelsbegroting in totaal met 4,9 mln te verhogen. Hoewel een aantal taakstellingen zijn ingevuld, wordt tegelijk voorgesteld om uit bestaande budgetten de formatie uit te breiden met als gevolg dat de personeelsbegroting stijgt. Daarnaast stijgt de personeelsbegroting als gevolg van cao-ontwikkelingen en de invoering van het Individueel Keuzebudget (IKB). De invoering van het IKB leidt tot een eenmalige last in van 2,6 mln. Dit wordt uitgebreid toegelicht onder het kopje op de volgende pagina. Naast de salaris(gerelateerde) kosten en de kosten van externe inhuur zijn in ook inkomsten die worden begroot. Medewerkers van Zaanstad worden regelmatig gedetacheerd naar andere organisaties, zoals gemeenten, en hiervoor worden vergoedingen in rekening gebracht. Bij de burap gaat het om een bedrag van circa Boventalligen Begin hebben drie van de vijf boventalligen een andere functie gevonden binnen of buiten de organisatie. Als gevolg van doorontwikkeling van de organisatie krijgen dit jaar nog twee medewerkers de status boventalligheid toegekend. Ook zij krijgen een begeleidingstraject van werk naar werk. Ontwikkelingen op het gebied van personeel en arbeid Bij de begroting is het WW-budget verhoogd met onder meer op grond van de verwachting van mogelijke WW-kosten van boventallige medewerkers wier boventalligheid in of zou aflopen en in deze periode geen andere werkkring konden vinden. De WW-aanspraken uit deze groep zijn beperkt gebleven. Op grond van de verwachte uitstroom in door beëindiging van tijdelijke contracten en de mogelijk hieruit volgende WW-verplichtingen zal het WW-budget bij de narap geactualiseerd worden. Verzuim Voor het jaar is de norm van verzuim gesteld op 4,9%. Het gemiddelde ziekteverzuimpercentage over de eerste vijf maanden van komt uit op 5,9 % ten opzichte van 6,6 % gemeten over dezelfde periode in. Een punt van zorg is het hoge percentage langdurig verzuim (3,5 % van de 90

91 5,9 % aan totaal verzuim) met als belangrijke factor de ervaren werkdruk en de balans werk en privé, dat voortkomt uit psychische belasting (bijvoorbeeld uit werkdruk). Blijvende aandacht wordt gegeven aan preventie van en begeleiding bij ziekteverzuim. In dit kader worden workshops aangeboden aan medewerkers. Daarnaast vinden gerichte interventies plaats op afdelingen om het verzuim snel terug te dringen. Ziekteverzuimtrainingen voor leidinggevenden worden in qua inhoud telkens afgestemd op de behoefte van leidinggevenden. Medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt Zaanstad wil een voorbeeld zijn in participatie van bewoners met een afstand tot de arbeidsmarkt. De koers die de gemeente Zaanstad wil volgen ten aanzien van participatie wordt vertaald in structureel beleid en een uitvoeringsplan voor de gemeente als werkgever. Binnen de hele organisatie zal ruimte worden gecreëerd voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en arbeidsgehandicapten. De reeds bestaande mogelijkheden, zoals in het groenonderhoud en de inzet van gastvrouwen, worden gecontinueerd. Zaanstad bouwt hiermee aan eigen expertise op het gebied van inzet arbeidsparticipanten en hun toeleiding naar de reguliere arbeidsmarkt. Cao-ontwikkelingen en IKB De nieuwe cao gemeenten is van kracht en heeft een looptijd tot 1 mei Deze cao bevat afspraken over loonsverhoging (3% per 1 januari en 0,4% per 1 januari 2017). In navolging van deze cao en wijzigingen in pensioenpremies en sociale lasten is de salarisbegroting voor bijgesteld met 0,4 mln. De overgang naar het IKB per 1 januari 2017 betekent onder meer dat er in 2017 voor 19 maanden aan vakantietoelage moet worden uitbetaald in plaats van 12 maanden. Dit komt omdat de huidige vakantietoelage wordt opgebouwd over de maanden juni tot en met mei en het IKB wordt opgebouwd over een kalenderjaar. De medewerkers krijgen derhalve IKB uitbetaald in 2017 over de periode januari 2017 tot en met december 2017 en zij krijgen daarbij, als gevolg van de overgang, de vakantietoelage die is opgebouwd over de periode juni december ook uitbetaald in mei Deze extra uitgave vindt alleen plaats in het eerste jaar van invoering. Deze vakantietoelage opgebouwd van juni tot en met december is een eenmalige kostenpost en bedraagt 2,6 mln berekend op de huidige bezetting. De Commissie BBV geeft de richtlijn mee om voor het deel een incidentele verplichting op te nemen bij de jaarrekening. Dit wordt nu bij de burap gemeld. Bij de narap actualiseren wij dit bedrag op basis van de dan geldende bezetting. Opleidingen en Ontwikkeling De organisatie is de uitdaging aangegaan om werk te maken van ontwikkeling. Er is een nieuwe manier van toewijzen van opleidingsbudgetten en het managen van de bestedingen ingevoerd. De eerder gehanteerde werkwijze was niet effectief, omdat het de organisatie niet ondersteunde om de opgaven te vervullen en een lerende, wendbare organisatie te zijn. In de nieuwe systematiek wordt het budget centraal beheerd en haalt de opleidingsadviseur de concrete opleidingsvoornemens op bij sectoren en afdelingen. Dit verbetert de monitoring op de voortgang van de plannen en de bestedingen. Voor is het centraal opleidingsbudget vastgesteld op 1,4 miljoen, waarvan tot nu toe circa is besteed. De organisatie moet wennen aan de nieuwe werkwijze en dit zorgt ervoor in het eerste halfjaar nog vooral is geïnvesteerd op ontwikkeling van kennis en vaardigheden binnen de functie en voor persoonlijke en loopbaanontwikkeling. Binnen het maatschappelijk en stedelijk domein zijn collectieve initiatieven te zien. In de tweede helft van wordt verder invulling gegeven aan de lerende organisatie, onder meer met een expertprogramma en een talentenprogramma. Naar verwachting wordt het opleidingsbudget voor volledig benut. 91

92 4. Investeringen en projecten Programma Productgroep Investeringsproject Bruto uitgaven Burap Realisatie Netto investering Burap Realisatie Bedrijfsmiddelen Sector uitvoering Beheer buitenruimte Facilitair ICT Burger en Bestuur Totaal Bedrijfsmiddelen Onderhoud Civiel Civiel Wilhelminasluis Civiel Zaanbrug Groen en Speelplaatsen Waterhuishouding Wegen en Verkeer Beheer buitenruimte Totaal Onderhoud Tarief Handhaving Parkeren Ruimtelijke- en gebiedsontwikk Calamiteiten Ponton Riolen Sector uitvoering Beheer buitenruimte Handhaving Veiligheid en handhaving Totaal Tarief Uitbreiding Divers Maatschappelijke voorzieningen Cultuurhuis Fietsenstalling Centrum Dam Fietsenstalling Westkant Station Levensduurverlengend Onderhoud Vastgoed

93 Nauerna Vastgoed Ruimtelijke- en gebiedsontwikk Totaal Uitbreiding Vervanging Onderwijshuisvesting (IHP) Onderwijshuisvesting (overig) Sporthallen Sportvelden Sportpark de Omzoom Routekaart buitensport Zwembaden Maatschappelijke voorzieningen Totaal Vervanging Totaal investeringen Programma Productgroep Investeringsproject TOELICHTING op afwijkingen > Bedrijfsmiddel Bedrijfsmiddel Facilitair Bedrijfsmiddelen Als gevolg van onherstelbare defecten aan zowel de noodstroomvoorziening van het stadhuis als aan de koelinstallatie van de computerruimte op de uitwijklocatie aan het Prins Bernardplein hebben vervangingsinvesteringen plaatsgevonden (124). ICT Een drietal beoogde ICT-investeringen in wordt uiteindelijk als dienst aangeschaft waardoor activering niet aan de orde is (-376). 08 Burger en bestuur 08 Burger en bestuur Onderhoud Onderhoud Civiel Op basis van de huidige inzichten dreigt het investeringsprogramma Civiele Kunstwerken op een overbesteding (1.250) af te stevenen. Oorzaken hiervan zijn onder meer.: - Een aantal projecten, zoals de Jan van Goyenkade en brug Haaldersbroek, is doorgeschoven van naar. - Door geringe ervaring met de vervanging van binnenstedelijke kademuren in Zaanstad blijkt in de afgelopen periode dat de ramingen hiervoor structureel te laag uitvallen. De betreffende projecten zijn wel al in verregaande voorbereiding. Uitstel is zeer onwenselijk. 93

94 Wegen en Verkeer Het parkeerterrein sportpark Kalverhoek is in slechte staat en aan groot onderhoud toe. De gemeente Zaanstad staat hier (financieel) aan de lat. Op bestuurlijk niveau is hierover de afspraak gemaakt dat de kosten, op basis van de huidige raming, worden gedeeld door beide afdelingen. Beheer doet vanuit het MIP-OR een bijdrage van maximaal 400. De afdeling Sport stelt een even groot budget beschikbaar 06 Beheer buitenruimte 06 Beheer buitenruimte Tarief Riolen 06 Beheer buitenruimte 06 Beheer buitenruimte Uitbreiding Cultuurhuis De prognose voor het rioolprogramma is gedaald van 124% naar 85%. Het dalen van de prognose heeft meerdere oorzaken: - Er is voor een aantal projecten andere inzichten gekomen met betrekking tot het vervangen van het riool (ca. 900 minder uitgaven). - Bij één project (ongerioleerde panden Zaandam) blijkt uit de eerste besteksraming dat het beschikbare krediet te hoog is (1000). - Een aantal projecten (Havenbuurt, Vinkenstraat, Poelenburg W fase 3+4) is vertraagd door afstemming met andere projecten en ontwikkelingen intern dan wel extern (HHNK, woningstichting) (ca minder uitgaven). - Er zijn projecten waar budget naar achter is geschoven in verband met afstemming met burgers, door boomproblematiek of door een onduidelijke projectscope. Uitbreiding De verwachting was dat het cultuurhuis in gerealiseerd zou worden. Dit is nu volgens (ontwerpfase) VO+ planning september 2019 geworden. De bijstelling (-1.500) vindt plaats omdat de kosten gefaseerd worden uitgegeven." Levensduurverlengend Onderhoud Vastgoed De 226 welke in de begroting geraamd was voor levensduur verlengend onderhoud was grotendeels bestemd voor het Zaantheater. Bij de actualisatie van het meerjaren onderhoudsplan is dit bedrag voor het theater verhoogd, daarnaast is er in ook levensduur verlengend onderhoud opgevoerd voor een gemeentelijk pand in permanent beheer en voor een gymzaal (totaal 544). 04 Ruimtelijke- en gebiedsontwikk 04 Ruimtelijke- en gebiedsontwikkeling Vervanging Onderwijshuisvesting (IHP) Onderwijshuisvesting (overig) Vervanging In afwachting van de te nemen besluiten in de actualisatie 15.2 hebben enkele projecten in het IHP vertraging opgelopen (-4.879). n.v.t. Sporthallen De onderrealisatie van is doorgeschoven naar. Topsportcentrum de Koog komt medio gereed. Daarnaast is er in geen bijdrage uit de reserve sport gedaan, omdat er sprake is van economisch nut (2.131). Sportvelden Sportpark de Omzoom Routekaart buitensport Het vervangingsoverzicht van de kunstgras- en kunststofvelden is geactualiseerd: de renovatie van AV Zaanland wordt in uitgevoerd (ipv 2017). Daarentegen wordt het B-veld van KFC later uitgevoerd, omdat deze met een aantal kleine ingrepen nog langer mee kan (586). n.v.t. n.v.t. 94

95 Zwembaden Onderwijshuisvesting (overig) Het investeringsbudget voor Zwembad de Slag is in afwachting van een besluit over de toekomst van het zwembad doorgeschoven naar 2019 ( ). n.v.t. 03 Maatschappelijke voorzieningen 03 Maatschappelijke voorzieningen 95

96 5. Resultaatmodel en begrotingswijzigingen 5.1 Resultaatmodel Programma Saldo van baten en lasten Realisatie Realisatie Realisatie lasten baten saldo lasten na baten na saldo na lasten t/m baten t/m saldo t/m origineel origineel origineel burap burap burap mei mei mei Jeugd en zorg Burger en bestuur Ruimtelijke en gebiedsontwikkeling Maatschappelijke voorzieningen Beheer buitenruimte Milieu en duurzaamheid Veiligheid en handhaving Werk, inkomen en economie Financiën Saldo van baten en lasten Programma Mutaties reserves Realisatie Realisatie Realisatie lasten baten saldo lasten na baten na saldo na lasten t/m baten t/m saldo t/m origineel origineel origineel burap burap burap mei mei mei Milieu en duurzaamheid Ruimtelijke en gebiedsontwikkeling Maatschappelijke voorzieningen Werk, inkomen en economie Beheer buitenruimte Financiën Burger en bestuur Jeugd en zorg Saldo mutaties reserves

97 Programma Realisatie Realisatie Realisatie lasten baten saldo lasten na baten na saldo na lasten t/m baten t/m saldo t/m origineel origineel origineel burap burap burap mei mei mei Jeugd en zorg Burger en bestuur Ruimtelijke en gebiedsontwikkeling Maatschappelijke voorzieningen Beheer buitenruimte Milieu en duurzaamheid Veiligheid en handhaving Werk, inkomen en economie Financiën Totaal resultaat

98 5.2 swijzigingen Jeugd en zorg Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Bijstelling budget leerlingenvervoer Circulaires gemeentefonds Beleidsbijstellingen Bijdrage GGD Zaanstreek/Waterland Lagere algemene uitkering Rijk voor Beschermd Wonen Overhevelen Wmo budget ten behoeve van bijzondere bijstand Persoonsgebonden budget (PGB) Raming gedecentraliseerde budgetten jeugd Scholing en vervanging pedagogische medewerkers Sociale Wijkteams uitvoeringsbudget Transformatie Maatschappelijk Domein Uitvoeringsbudget jeugdteams Voor-en nadelen zorgbudgetten Wmo en jeugd Wmo hulp bij het huishouden, extramurale begeleiding en voorzieningen Herschikking Beheerkosten applicatie Mens Centraal Invullen restant inkooptaakstelling Kostenverdeling Overheveling Algemene Reserve Sociaal van programma 2 naar programma Structurele dekking ondersteuning Communicatie Totaal programma Werk, inkomen en economie Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Bijstelling kapitaallasten Circulaires gemeentefonds Beleidsbijstellingen Baanstede Bijstelling rijksbijdrage Participatiewet (BUIG) Deelname Sluis- en Haven Informatiepunt (SHIP) Noordzeekanaalgebied Regionaal actieplan jeugdwerkloosheid Subsidie Europees Sociaal Fonds Toevoeging reserve participatiemiddelen aan reserve werkgelegenheidsprojecten Transformatie Maatschappelijk Domein VVV functie toerisme Herschikking Formatiewijziging Intensivering contacten met bedrijven Invullen restant inkooptaakstelling Kostenverdeling Overheveling Algemene Reserve Sociaal van programma 2 naar programma Structurele dekking ondersteuning Communicatie Versterking Toerisme, Marketing en Evenementen Totaal programma

99 Maatschappelijke voorzieningen Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Bijstelling budget leerlingenvervoer Bijstelling kapitaallasten Circulaires gemeentefonds Beleidsbijstellingen Actualisatie huuropbrengsten Actualisatie Investeringsfonds Dotatie reserve De FluX Exploitatiebijdrage Sportbedrijf Huursubsidie sportverenigingen Intensivering van de programmaorganisatie IHP Maatschappelijke begeleiding statushouders Onderhoud onderwijshuisvesting Projectmanagement bestuursopdracht Zaanse Schans Scholing en vervanging pedagogische medewerkers Sportbedrijf Transformatie Maatschappelijk Domein Volwasseneducatie Wijkactieplan Poelenburg (WAP) Herschikking Invullen restant inkooptaakstelling Kostenverdeling Onderhoudsbudget sportpark Kalverhoek Structurele dekking ondersteuning Communicatie Versterking Toerisme, Marketing en Evenementen Verwerking taakstelling onderhoudsdienst Totaal programma Ruimtelijke en gebiedsontwikkeling Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Actualisatie MPG Bijstelling kapitaallasten Beleidsbijstellingen Actualisatie huuropbrengsten Actualisatie Investeringsfonds Actualisatie vastgoed Bootverbinding Amsterdam - Zaandam (1 mei - 31 december ) Continuering en verbreding Zaans Proeflokaal Correctie onttrekking reserve Monumenten Omgevingsplan Hembrugterrein Onttrekking reserve Woonschepen Reductie inkomsten parkeren versus naheffing Subsidie Kalverpolder Subsidies projecten milieu Uitkoopregeling Hoogspanning Voorbereidingskosten grondexploitatie Hemmes Voorziening Wilhelminasluis Besluit pre prioritair Sloop sporthal De Vang

100 Herschikking Formatiewijziging Invullen restant inkooptaakstelling Kostenverdeling Structurele dekking ondersteuning Communicatie Totaal programma Milieu en duurzaamheid Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Bijstelling kapitaallasten Circulaires gemeentefonds Overdracht BRZO-inrichtingen Beleidsbijstellingen Actualisatie klimaat Ruimtelijke milieuvisie Subsidies projecten milieu Herschikking Kostenverdeling Structurele dekking ondersteuning Communicatie Totaal programma Beheer buitenruimte Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Bijstelling kapitaallasten Beleidsbijstellingen Aanplant bomen door stormschade uit Actualisatie Investeringsfonds Bijstelling onttrekking reserve Openbare Ruimte Chemievrij onderhoud begraafplaatsen Ontrekking reserve versneld afschrijven van investeringen met maatschappelijk nut Procesmanager integrale veiligheid bruggen Stadsecoloog Herschikking Invullen restant inkooptaakstelling Kostenverdeling Structurele dekking ondersteuning Communicatie Verwerking taakstelling onderhoudsdienst Totaal programma Veiligheid en handhaving Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Bijstelling kapitaallasten LHBT Emancipatiebeleid Positief resultaat VrZW Beleidsbijstellingen Extra budget binnen de afdeling Havens en Vaarwegen

101 Fietsbeleidsplan: voortzetten en bestendigen aanpak fietsenhandhaving Funderingsherstel vanuit Gebruikstoezicht Herschikking Kostenverdeling Structurele dekking ondersteuning Communicatie Totaal programma Burger en bestuur Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Bijstelling kapitaallasten Circulaires gemeentefonds Prijsstijging VOG Reductie inkomsten op reisdocumenten Referendum Associatieverdrag Oekraïne Vakantietoelage IKB Beleidsbijstellingen Facilitaire dienstverlening aan derden Hogere inhuur Personeel & Organisatie ICT-dienstverlening aan derden Reductie kosten en opbrengsten eigenverklaringen Reiniging gevel stadhuis Sportbedrijf Vrijval reserve Nieuw Stadhuis Herschikking Beheer applicatie leerlingenvervoer Beheerkosten applicatie Mens Centraal Dekking formatie ten behoeve van webcare e.d Invullen restant inkooptaakstelling Invulling taakstelling Bedrijfsvoering Invulling taakstelling leidinggevenden Kostenverdeling Structurele dekking ondersteuning Communicatie Webcare formatieplek uit materieel budget Communicatie Totaal programma Financiën Lasten Baten Saldo Autonome ontwikkelingen Bijstelling kapitaallasten Circulaires gemeentefonds Beleidsbijstellingen Actualisatie Investeringsfonds Hogere accountantskosten Herschikking Invullen restant inkooptaakstelling Kostenverdeling Totaal programma

102 Bijlagen 102

103 Reserves CLS Boekwaarde Toevoeging Onttrekking Boekwaarde Algemene reserve A Resultaat Algemene reserve Grondzaken A Algemene reserve Sociaal A Totaal Bestemmingsreserves CLS Boekwaarde Toevoeging Onttrekking Boekwaarde Bodembeheer B Buurt Sportcoaches B Cofinanc. Hembrugterrein A Combinatiefuncties B De Fabriek (voorm ISV) C De Omzoom B Duurzaamheidfonds B Fonds Beeldende Kunst B GAF B Hembrugterrein (Van Geel) B Herindicatie B Herplant bomen B Herstructureringskst Baanstede B ICT BOR, CBM, HRM, DMS B Infrastructurele werken B Inrichting Cultuurcluster B Inrichting Nieuw Stadhuis C Invest.budg. Landelijk Gebied B Investeringsfonds P03 A Investeringsfonds P04 A Investeringsfonds P06 A Investeringsfonds P09 A Jongerencentrum Adelft B Klimaatprogramma B Luchtkwaliteit B Nat. Actieplan Sport & Bewegen B Nieuw Stadhuis C Nog te bestemmen jr.13 A Noorderwelf B Openbare Ruimte C Participatiemiddelen A Popactiviteiten "De Flux" B PRI-Egalisatie B Regionaal werkbedrijf B Sport a fonds perdu B Strategisch Groenproject B Synagoge Zaandam B Versn.afsch.maatschappelijk nut B Wachtgelden bestuur A WAP Poelenburg B

104 Werkgelegenheidsprojecten A Woonschepen B Zaanverbinding A Zijkanaal D kadevoorzieningen B ZMOP2 Fonds Fysiek B Totaal

105 Voorzieningen Classificatie Boekwaarde Toevoeging Vrijval Aanwending Boekwaarde Afvalstoffen egalisatievoorz. D Afvalzorg D Afwikkeling gebiedsontwikkeling A Begraafplaatsen egalisatievoorz. D Civiele kunstwerken D Marktgelden egalisatievoorz. D Milieumaatregelen B Onderhoud vastgoed C Parkeervoorziening D Pensioenvoorz.raadsleden B Reorganisatie A Riolen egalisatievoorz. D UPC Gelden Bibliotheek D Wachtgelden wethouders A Wilhelminasluis B Totaal

106 Voortgangsrapportage bezuinigingen Maatregel Stand van zaken 4e kwartaal Stand van zaken 2e kwartaal Alleen welstandstoets uitvoeren in speerpuntgebieden Op koers Op koers Maatregelen BaanStede Op koers Op koers Effectiever en efficiënter inkopen Op koers Op koers Ombuiging staf en ondersteuning Op koers Op koers Verminderen van het adviseren over Op koers Op koers vergunningsaanvragen aan burgers, bedrijven Buitensportvoorzieningen Bijsturen Gerealiseerd Verminderen van het aantal leidinggevenden Op koers Op koers Omvormingen in de openbare ruimte Op koers Op koers Afstoten beheer en onderhoud watergangen Op koers Op koers Versoberen arbeidsvoorwaarden Niet (volledig) Niet (volledig) haalbaar haalbaar Centrale regie betaald parkeren Op koers Op koers Reduceren kosten bedrijfsvoering Op koers Niet (volledig) haalbaar WMO huishoudelijke hulp Op koers Gerealiseerd Vergunningverlening Op koers Gerealiseerd 15.1 Bewindvoering budgetbeheer zelf uitvoeren Bijsturen Bijsturen Minder secretariële ondersteuning Op koers Op koers 15.2 Efficiency- en aanbestedingsvoordelen maatwerktaken Op koers Gerealiseerd 15.3 Meer efficiency en effectiviteit AMHK, OGGZ Niet (volledig) Gerealiseerd haalbaar 15.5 Digitalisering werkprocessen Op koers Op koers 15.6 Minder formatie door vermindering regeldruk Op koers Bijsturen 15.7 Verhuur stadhuis Op koers Op koers 15.9 Locatie Jongerenloket Niet (volledig) haalbaar Bijsturen 106

107 Op koers Alleen welstandstoets uitvoeren in speerpuntgebieden Omschrijving maatregel Door niet alle gebieden van Zaanstad meer volledig te laten toetsen aan de redelijke eisen van welstand, maar alleen in speerpunt gebieden, kan de gemeente bezuinigen. Hierdoor wordt ambtelijke capaciteit bespaard op meerdere plaatsen in de vergunningsketen en is het gelijk mogelijk de regeldruk richting de burger te verminderen. Toelichting Aangezien er geen nieuwe peiling is geweest na de jaarrekening blijft de tekst hetzelfde. Gekeken naar de bezuiniging, alleen de welstandstoets uitvoeren in speerpuntgebieden, zien we dat door niet alle gebieden van Zaanstad meer volledig te laten toetsen aan de redelijke eisen van welstand, maar alleen in speerpunt gebieden, de gemeente kan bezuinigen. Hierdoor wordt ambtelijk capaciteit bespaard en is het mogelijk de regeldruk richting de burger te verminderen. In zijn er 456 omgevingsvergunningen aangevraagd waarbij het aspect welstand een rol speelde. Hiervan was bij 61 gevallen géén advies van de commissie Welstand en Monumenten noodzakelijk. Deze aanvragen lagen namelijk in welstandsvrije gebieden waar bouwplannen tot aan 2018 in de praktijk niet getoetst worden aan redelijke eisen van welstand. Ten behoeve van de evaluatie, is bekeken hoe normaalgesproken zou zijn geadviseerd op basis van criteria die zonder proef zouden gelden volgens de Welstandsnota Zaanstad Dit levert de volgende uitkomsten op: Positief advies: 52 Bijsturing: 8 Exces: 1 Inzicht in de effecten op de verschijningsvorm: In 15% van de gevallen had de commissie Welstand en Monumenten/ambtelijk plantoetser bijsturing nodig geacht. Het betrof allemaal zogeheten kleine plannen, die ambtelijk konden worden behandeld. Effect op de efficiëntie van de organisatie. Behaalde bezuinigingen in het voortraject In zijn 13% (61 van de 456 aanvragen) minder plannen voor advies voorgelegd aan de commissie Welstand en Monumenten als gevolg van het instellen van de proef met de welstandsvrije gebieden. Aanvragers hoeven voor deze plannen géén leges welstand af te dragen. Voor de ambtelijke organisatie betekent dit dat hierdoor efficiënter kan worden gewerkt: er hoeft geen advies aanvraag te worden uitgezet en de resultaten hoeven niet verwerkt te worden. Effect op de belasting voor de juridische afdeling In heeft de welstandsvrije proef niet geleid tot noemenswaardige belasting van de afdeling Juridische Zaken. In een enkele zaak waarbij welstand een rol speelde, was Maatregelen BaanStede Omschrijving maatregel Het verlagen van de gemeentelijke bijdrage aan gemeenschappelijke regeling door verlaging van de bedrijfsvoeringskosten bij BaanStede en waar mogelijk verhoging van de inkomsten uit opdrachten van de gemeente(n) 107

108 Toelichting Zoals bekend is het transitieplan Baanstede in de oorspronkelijke vorm gestopt. De herstructurering die het resultaat van het transitieplan moest zijn, gaat hiermee ook niet gerealiseerd worden. Desalniettemin werken we met de gemeenten in de regio en Purmerend in het bijzonder aan een Participatiebedrijf, waarin de kennis en expertise van Baanstede is opgenomen, dat dé uitvoeringsorganisatie wordt voor de brede opgave van de Participatiewet. Hiermee is deze maatregel niet langer relevant en is dit de laatste rapportage op deze maatregel Effectiever en efficiënter inkopen Omschrijving maatregel Deze maatregel betreft de gemeentebrede inkooptaakstelling Toelichting Het is gelukt om in voor de begroting en verder te komen tot voorstellen die de taakstelling volledig invullen Ombuiging staf en ondersteuning Omschrijving maatregel Het reduceren van de omvang van Staf & Ondersteuning (S&O) door innovatie en bezuiniging. Toelichting Zoals bericht bij de jaarrekening is er voor en verder materiële invulling gevonden voor deze taakstelling. In dit geval kon een deel van het budget voor vakliteratuur worden benut. De vraag naar papieren abonnementen is afgenomen aangezien steeds meer actuele en betrouwbare informatie online beschikbaar is. Verminderen van het adviseren over vergunningsaanvragen aan burgers, bedrijven Omschrijving maatregel Door een terugval in het aantal vergunningaanvragen is er eveneens minder behoefte aan advisering bij vergunningaanvragen. Toelichting Inhoudelijk zijn we met het ontkaderen goed op koers. Zo is er een mogelijkheid om een burenakkoord aan te gaan, is er nieuw geluidbeleid en parkeerbeleid. Maatschappelijk hebben deze aanpassingen of nieuwe regels veel opgeleverd. Er wordt meer ruimte gegeven voor individuele gevallen. Deze extra ruimte levert aan de andere kant ook meer maatwerk voor de organisatie op. Hierdoor neemt de druk op de gemeentelijk capaciteit toe Verminderen van het aantal leidinggevenden Omschrijving maatregel Op basis van een recente benchmark is gebleken dat Zaanstad naar verhouding veel leidinggevenden heeft. Het aantal leidinggevend zal daarom worden teruggebracht. Toelichting Door op verschillende plekken, waaronder op directieniveau, te werken met een grotere span of control is een structurele oplossing gevonden voor deze taakstelling. 108

109 Omvormingen in de openbare ruimte Omschrijving maatregel Het aanpassen van de openbare ruimte of de voorzieningen daarin, zodat de onderhoudslasten afnemen. Toelichting De gemeente is bezig met het omvormen van groen. Hierbij worden de dure groensoorten (sierbeplanting) omgezet naar goedkopere groensoorten, zoals gras. Tot en met is in totaal een areaal van m² omgevormd en de verwachting is dat eind in totaal m² is omgevormd. Dit is conform de planning Afstoten beheer en onderhoud watergangen Omschrijving maatregel De overdracht van het beheer en onderhoud van watergangen aan het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Toelichting Het waterschap gaat met de najaarsschouw de onderhoudstaak van de gemeente overnemen. Een voorstel voor de overdracht van het beheer en het onderhoud is in ter besluitvorming voorgelegd aan het hoogheemraadschap en de gemeente. Dit is conform de planning. Hiermee wordt invulling gegeven aan de bezuinigingsopgave op het gebied van beheer en onderhoud watergangen Centrale regie betaald parkeren Omschrijving maatregel Het doel van dit voorstel is om te komen tot een professionelere, flexibele aansturing voor de uitvoering van het product fiscaal parkeren en hiermee tot een efficiencyvoordeel te komen. De belangrijkste onderdelen hiervan zijn: Verantwoording: alle kosten en baten m.b.t. betaald parkeren komen samen. Communicatie: één aanspreekpunt voor betaald parkeren, zowel voor interne partners als externe partijen. Coördinatie: integrale afstemming van parkeertoezicht, uitvoerend beleid, financiële sturing, inrichten fysieke omgeving, managementinformatie op 1 plek. Efficiëntie: optimale flexibiliteit van de inzet van parkeertoezicht en afstemming op het naleef gedrag. Financiën: professionele sturing op kosten en baten.informatie: scherpere sturing op managementinformatie en beleidsinformatie. Toelichting Alle kosten en baten fiscaal parkeren komen thans bij Centrale Regie Parkeren (CPR) en er wordt nauwgezet op gestuurd. Communicatie, coördinatie, integrale afstemming parkeertoezicht ect zijn georganiseerd op één plek (CRP). De inzetflexibiliteit is ingebed en toekomstgericht. Daarnaast is deze afgestemd op een verdere verhoging van het naleefgedrag (betalingsbereidheid). Tevens is de sturing op managementen beleidsinformatie verbeterd. 109

110 Het naleefgedrag is inmiddels gestegen naar 96%. De effecten van informatie gestuurde inzet zijn merkbaar. In Q1 zet deze tendens zich voort en extrapolatie op het product baten parkeerbelasting laten zien de opbrengsten conform loopt aan de jaarbegroting. Omdat het naleefgedrag is gestegen zullen de opbrengsten op het product naheffingsaanslagen lager uitvallen maar op het product parkeergeld wat hoger. De inkomsten van de parkeervergunningen gaan conform. De digitalisering van de parkeer- en bezoekersvergunningen is afgerond. De technische implementatie van de bestuurlijke wensen zullen echter in het najaar gerealiseerd gaan worden Minder secretariële ondersteuning Omschrijving maatregel Omdat het aantal leidinggevenden de komende jaren afneemt, kan ook de capaciteit van de secretariele ondersteuning dalen. De bezuinigingsreeks is als volgt: 0 (), -60 (), -120 (2017), -120 (2018)De mutatie is al financieel gekort op de lonen, echter de formatie die ingeleverd moet worden moet nog worden toegewezen. Toelichting Het is gelukt om tot een invulling te komen voor deze taakstelling. De invulling is gekoppeld aan een toekomstbestendig takenpakket dat rekening houdt met ontwikkelingen op het vlak van digitale hulpmiddelen en toenemende digitale vaardigheden van medewerkers en managers binnen de organisatie Digitalisering werkprocessen Omschrijving maatregel De afgelopen jaren zijn al veel dienstverleningsprocessen gedigitaliseerd. De nadruk is daarbij gelegd op de processen in het Klant Contact Center. Een zelfde aanpak is ook mogelijk op andere processen. Door alle processen en poststromen te digitaliseren, voldoet de gemeente aan de eis van minister Plasterk om in 2017 alle transacties digitaal te kunnen afhandelen. Voor mensen die daartoe niet in staat zijn, blijft een analoge afhandeling mogelijk. De processen worden daarmee minder arbeidsintensief, waardoor een bezuiniging te realiseren is. Omdat het opnieuw ontwerpen van de werkprocessen en het digitaliseren daarvan tijd vergt, gaat de bezuiniging in vanaf Toelichting We slagen erin om de processen steeds verder te digitaliseren en de administratieve processen te vereenvoudigen. Het is dan ook realistisch dat de taakstelling wordt geëffectueerd Verhuur stadhuis Omschrijving maatregel De gemeente werkt in toenemende mate met vele partners samen aan het realiseren van beleidsdoelstellingen. Het samenwerken met deze partners wordt eenvoudiger als ze zich dichtbij bevinden. Door het huisvesten van partners in het stadhuis kan enerzijds de samenwerking worden versterkt en anderzijds worden extra baten gerealiseerd. Ook worden de faciliteiten in het stadhuis dan beter benut. Omdat de organisatie krimpt, komt er meer ruimte in het stadhuis. De gemiddelde bezetting van de werkplekken is inmiddels 50%, de piekbelasting is circa 70%. Door het krimpen van de organisatie worden de vaste kosten per formatie hoger. Daar komt bij dat er de komende jaren ook dekking wegvalt voor een deel van de vaste kosten in de grondexploitaties. Een bestaand voorbeeld is de vestiging van het Veiligheidshuis in het stadhuis. Ook kan er gedacht worden aan partners als 110

111 Toelichting Per 1 januari wordt een gedeelte van de begane grond verhuurd, hierdoor wordt er invulling gegeven aan de taakstelling. Bijsturen 15.1 Bewindvoering budgetbeheer zelf uitvoeren Omschrijving maatregel We gaan de bewindvoering van het budgetbeheer zelf uitvoeren. Dit levert een besparing op van netto (100) op het budget uitvoering bijzondere bijstand. Toelichting De gemeente zet conform de vastgestelde visie en strategie armoedeopgave in op vroegsignalering en preventie om verdere groei van bewindvoering te voorkomen. Mocht bewindvoering toch nodig zijn dan wil de gemeente meer grip krijgen op de kwaliteit en de integraliteit van het aanbod in relatie tot de ondersteuning die vanuit de Sociale Wijkteams of Jeugdteams geboden wordt. De gemeente start gestart met een project bewindvoering om bovenstaande doelstellingen te realiseren Minder formatie door vermindering regeldruk Omschrijving maatregel Het college zet de komende jaren sterk in op vermindering en vereenvoudiging van de lokale regelgeving. Ook zal het college bij andere overheden lobbyen als bestaande regelgeving als knellend wordt ervaren of onbedoelde effecten heeft. Bij mogelijk conflicten tussen de gemeente en belanghebbenden zet de gemeente eerst in op overleg, dan mediation en ten slotte wordt pas gebruik gemaakt van boetes en/of procedures. Met deze aanpak kan op termijn worden bezuinigd op capaciteit van handhaving en juridische zaken. Toelichting In de begroting is opgenomen dat de taakstelling verminderen regeldruk in 2017 een generieke besparing van Euro oplevert oplopend tot Euro in Het college heeft de raad begin geïnformeerd over de stand van zaken van het uitvoeringsprogramma Verminderen regeldruk en de taakstelling: Zaanstad heeft de laatste jaren nadrukkelijk ingezet op maatwerk, ontkaderen, de informele methode en het verminderen van procedures en regeldruk. Zaanstad is goed op weg in de ambitie om ervaren regeldruk te verminderen. Omdat Zaanstad goede dienstverlening aan bewoners, organisaties en bedrijven belangrijk vindt, kiezen we ervoor om hier onverminderd op in te zetten. Hierdoor wordt de taakstelling niet bereikt. Verdere uitwerking vindt plaats bij de begroting Locatie Jongerenloket Omschrijving maatregel Door de toegang anders te organiseren en te vereenvoudigen, kan de huurovereenkomst voor de locatie van het Jongerenloket per 1 februari worden stopgezet. Dit levert een besparing op van (30) vanaf. Toelichting 111

112 Uit het onderzoek naar de positionering van het jongerenloket is gebleken dat de dienstverlening van het jongerenloket complementair is aan het onderwijs, sociaal wijkteam en de jeugdteams. Het jongerenloket is verhuisd naar een nieuwe locatie maar de schaalvoordelen op de huisvesting zijn hiermee niet gerealiseerd. Het nadeel kan worden opgevangen binnen de bestaande budgetten. Niet (volledig) haalbaar Versoberen arbeidsvoorwaarden Omschrijving maatregel Een groot deel van de arbeidsvoorwaarden ligt vast in een CAO. Daar wordt landelijk over onderhandeld. Een deel van de arbeidsvoorwaarden is specifiek Zaans en is opgenomen in het Sociaal Kader. Op 1 januari 2014 loopt het huidig sociaal kader af en zal een nieuw sociaal kader moeten worden opgesteld. Het college is van mening dat in deze tijden de arbeidsvoorwaarden versoberd mogen worden waar dat mogelijk is. Dat geldt voor bijvoorbeeld het voorkomen van uitbetalen van overwerk door goed te roosteren, het verminderen van de mogelijkheid om diverse regelingen te stapelen etc. Ook zal worden onderzocht om medewerkers meer eigen verantwoordelijkheid te geven bij het vormgeven van hun carrière. Daardoor zouden de administratieve lasten kunnen dalen. Voor dit pakket van maatregelen geldt dat ze worden opgenomen in een nieuw sociaal kader dat moet worden besproken met het Georganiseerd Overleg. Toelichting In is bij de Burap en de jaarrekening gemeld dat deze taakstelling niet volledig kon worden gerealiseerd Reduceren kosten bedrijfsvoering Omschrijving maatregel Het domein Bedrijfsvoering is volgend op de ontwikkelingen in de organisatie. Dat betekent dat de bedrijfsvoering formatief meebeweegt met de krimp van de organisatie door enerzijds minder werkaanbod en anderzijds doordat ingezet wordt op verdere efficiencyverbetering. De efficiencyverbetering zal hand in hand gaan met het verder uitbouwen van het huidige kwaliteitsniveau van de bedrijfsvoering om de ingezette richting en om andere organisaties te ondersteunen in hun bedrijfsvoering verder gestalte te geven. Binnen de organisatie wordt ernaar gestreefd het percentage voor de inzet van staf en ondersteuning op maximaal 24% te houden. Voor deze ombuiging is uitgegaan van 4 FTE reductie vanaf oplopend tot 12 FTE in Toelichting Conform de analyse die is opgesteld is de taakstelling voor de Burap voor een groot deel ingevuld. De interventies, zoals digitalisering en automatisering, die in het verleden zijn ingezet leiden voorzichtig aan tot minder werk. De effecten treden wel minder snel op en zijn minder omvangrijk om in de gehele taakstelling in te kunnen vullen. Uit de personeelsplanning voor bedrijfsvoering blijkt bovendien dat er incidenteel extra capaciteitsbehoefte bestaat om naast het reguliere werk ook de verbeterprojecten goed uit te kunnen voeren. 112

113 Herschikkingen raad Jeugd en zorg Invullen restant inkooptaakstelling L B Beheerkosten applicatie Mens Centraal L B Structurele dekking ondersteuning Communicatie L B Overheveling Algemene Reserve Sociaal van L programma 2 naar programma 1 B Kostenverdeling L B Werk, inkomen en economie Invullen restant inkooptaakstelling L B Intensivering contacten met bedrijven L B Formatiewijziging L B Versterking Toerisme, Marketing en Evenementen L B Structurele dekking ondersteuning Communicatie L B Overheveling Algemene Reserve Sociaal van L programma 2 naar programma 1 B Kostenverdeling L B Maatschappelijke voorzieningen Verwerking taakstelling onderhoudsdienst L B Invullen restant inkooptaakstelling L B Versterking Toerisme, Marketing en Evenementen L B Structurele dekking ondersteuning Communicatie L B Onderhoudsbudget sportpark Kalverhoek L B Kostenverdeling L B Ruimtelijke en gebiedsontwikkeling Invullen restant inkooptaakstelling L B Formatiewijziging L B Structurele dekking ondersteuning Communicatie L B Kostenverdeling L B Milieu en duurzaamheid Structurele dekking ondersteuning Communicatie L B Kostenverdeling L B

114 Beheer buitenruimte Verwerking taakstelling onderhoudsdienst L B Invullen restant inkooptaakstelling L B Structurele dekking ondersteuning Communicatie L B Kostenverdeling L B Veiligheid en handhaving Structurele dekking ondersteuning Communicatie L B Kostenverdeling L B Burger en bestuur Beheer applicatie leerlingenvervoer L B Invulling taakstelling leidinggevenden L B Invullen restant inkooptaakstelling L B Beheerkosten applicatie Mens Centraal L B Dekking formatie ten behoeve van webcare e.d.. L B Webcare formatieplek uit materieel budget L Communicatie B IBT invulling taakstelling Bedrijfsvoering (100K) L B Structurele dekking ondersteuning Communicatie L B Invulling taakstelling Bedrijfsvoering L B Kostenverdeling L B Financiën Invullen restant inkooptaakstelling L B Kostenverdeling L B

115 115