B&W Vergadering. Voorgesteld besluit Het college heeft kennisgenomen van de evaluatie herindicaties nieuwe taken Wmo 2015.

Transcriptie

1 2.2.3 Evaluatie herindicaties nieuwe taken Wmo Dossier 530 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 530 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 19 juli 2016 Agendapunt Omschrijving Evaluatie herindicaties nieuwe taken Wmo 2015 Commissie Commissiedatum Gemeenteraad Behandeld in Datum B&W Vergadering 19 juli 2016 Voorgesteld besluit Het college heeft kennisgenomen van de evaluatie herindicaties nieuwe taken Wmo Besluit Het college heeft kennisgenomen van de evaluatie herindicaties nieuwe taken Wmo 2015.

2 2 BW voorstel - evaluatie (1)herindicaties nieuwe taken Wmo 2015.docx VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND Onderwerp: Evaluatie herindicaties nieuwe taken Wmo 2015 Bijlagen: 1. Raadsinformatiebrief 2. Informatiebrief Wmo-raad Samenvatting: Met de inwerkingtreding van de Wmo 2015 per 1 januari 2015, is de gemeente verantwoordelijk geworden voor een aantal nieuwe taken, die eerder onder de verantwoordelijkheid van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) vielen. Voor cliënten met een bestaande indicatie vanuit de AWBZ, was er sprake van overgangsrecht gedurende het jaar Dit overgangsrecht is uiterlijk per 1 januari 2016 geëindigd, of zoveel eerder als de indicatie gedurende 2015 is afgelopen. Met dit voorstel willen wij u informeren over de resultaten van de herindicaties die bij de overgangscliënten hebben plaatsgevonden. Toelichting op voorstel: Inleiding Met de inwerkingtreding van de Wmo 2015 per 1 januari 2015, is de gemeente verantwoordelijk geworden voor een aantal nieuwe taken, die eerder onder de verantwoordelijkheid van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) vielen. Het betreft de extramurale individuele begeleiding, groepsbegeleiding, kortdurend verblijf en persoonlijke verzorging. Voor cliënten met een bestaande indicatie vanuit de AWBZ, was er sprake van overgangsrecht gedurende het jaar Dit overgangsrecht is uiterlijk per 1 januari 2016 geëindigd, of zoveel eerder als de indicatie gedurende 2015 is afgelopen. Alle overgangscliënten die zijn overgekomen naar de Wmo 2015 hebben een herindicatie gehad. De herindicaties hebben gedurende het gehele jaar plaatsgevonden, met een intensivering in de laatste helft van 2015, vanwege het grote aantal indicaties dat per 31 december 2015 zou eindigen. De gesprekken zijn gevoerd door medewerkers van het Wmo-team en het Zorgteam. Herindicatie-actie Gedurende het jaar zijn herindicaties uitgevoerd bij 743 cliënten, met in totaal 926 verstrekkingen. Met alle cliënten is een keukentafelgesprek gevoerd in de thuisomgeving door de medewerkers van het Wmo-team en het Zorgteam. Door vaste medewerkers in te zetten voor de herindicaties, is gebruik gemaakt van de kennis van en de ervaring met de Roermondse visie, het beleid en de werkwijze. In de keukentafelgesprekken is door middel van een brede vraagverheldering een goed beeld gecreëerd van de huidige situatie en ondersteuningsbehoefte van de cliënt. Er is aandacht geweest voor een passend arrangement, met ruimte voor transformatie; daar waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van eigen kracht, het netwerk en algemene voorzieningen. Waar nodig wordt een maatwerkvoorziening ingezet, bijvoorbeeld in de zin van professionele begeleiding. In verschillende gevallen zijn cliënten doorverwezen naar andere (wettelijke) voorzieningen, omdat uit het onderzoek is gebleken dat de ondersteuningsvraag tot een ander domein behoorde. In alle gevallen is maatwerk het uitgangspunt geweest. Klanttevredenheid Ten aanzien van de klanttevredenheid kan de algemene indruk beschreven worden die de klantmanagers Wmo en zorgteammedewerkers hebben opgedaan na het voeren van de gesprekken. Hoe het gaat met de klanten en of ze tevreden zijn over de geboden ondersteuning is tijdens de gesprekken wel aan de orde

3 onderwerp: pagina: 2 gekomen, maar het is niet gemeten (dit wordt wel expliciet bij het klanttevredenheidsonderzoek meegenomen). De focus bij de herindicaties lag op het voeren van een goed gesprek, het zorgvuldig en breed in kaart brengen van de hulpvragen en het samen zoeken naar passende oplossingen, het wegnemen van onduidelijkheden en het op tijd zorgen voor een nieuwe indicatie voor een maatwerkvoorziening. Veel cliënten zagen tegen het gesprek op. Voornamelijk vanwege de negatieve aandacht die er in de media is geweest en de angst dat de bezuinigingen direct van invloed zouden zijn op de eigen situatie. Veel cliënten hebben achteraf aangegeven dat het gesprek met de gemeente is meegevallen. Bij de gesprekken waren vaak ook familieleden, mantelzorgers en zorgverleners aanwezig. Over de geleverde ondersteuning zijn de meesten cliënten ook tevreden. Dat blijkt uit het feit dat de meeste cliënten bij dezelfde aanbieder blijven, terwijl ze de mogelijkheid hebben om over te stappen. Bij de mensen die geen hulp meer krijgen ligt de reden daarvoor vaak in een afgenomen ondersteuningsbehoefte en dat kan als positief worden beschouwd. Het gaat beter met de cliënt, de zaken zijn weer op de rit, waardoor er geen behoefte meer is aan professionele ondersteuning. Bij een beperkt aantal cliënten was sprake van een verlaging van het PGB-tarief (met name het familietarief). Dit werd net als een mogelijke verhoging van de eigen bijdrage als negatief ervaren. Minder tevreden waren ook de cliënten die naar de Wet langdurige zorg (Wlz) werden doorverwezen (en dus ook geen wmo-hulp meer kregen) vanwege de omslachtigere aanvraagprocedure en ongunstigere eigen bijdrage regeling. Zorg in Natura versus Persoonsgebonden budget Gedurende het proces van de herindicaties is onderscheid gemaakt in de indicaties betreffende een verstrekking in de vorm van een Persoonsgebonden Budget (PGB) en de indicaties betreffende een verstrekking in de vorm van Zorg in Natura (ZIN). Vanwege de bestuurlijke afspraken tussen het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is de deadline van de herindicaties van PGB s naar voren gehaald, naar 1 november. Dit heeft er toe geleid dat de herindicaties van PGB s met voorrang zijn behandeld. Bij een deel van de cliënten met een PGB (24,4%) is het, door het tussentijds verleggen van de deadline, niet gelukt de herindicatie voor 1 november af te ronden. Deze cliënten hebben volgens de bestuurlijke afspraken een administratieve verlenging gekregen tot en met 30 april 2016, op basis van het geldende budget onder het overgangsrecht. De herindicaties van verstrekkingen in de vorm van ZIN, zijn zoveel als mogelijk voor 17 december afgerond. In de gevallen waar het niet gelukt is de herindicatie volledig af te ronden, zijn de zorgaanbieders conform de regionale afspraken eind december 2015 hierover geïnformeerd. De zorgaanbieders hebben op cliëntniveau informatie ontvangen over de wijze waarop zij de ondersteuning mochten doorleveren. Dit was gebaseerd op de gesprekken die tot op dat moment met de cliënten en de zorgaanbieders waren gevoerd. De herindicaties zijn daarna alsnog zo spoedig als mogelijk afgerond. Zorgcontinuïteit is in alle gevallen gegarandeerd. Resultaten Op 1 januari 2015 zijn 743 cliënten vanuit de AWBZ overgekomen naar de Wmo. In totaal had deze groep cliënten 926 verstrekkingen. Op 1 januari 2016 hebben nog 564 overgangscliënten één of meerdere verstrekkingen vanuit de Wmo. Dit betekent dat bijna 25% van de overgangscliënten, geen nieuwe verstrekking heeft in het jaar Mogelijke verklaringen voor de afname van cliënten en verstrekkingen: Een afnemende ondersteuningsbehoefte of geen ondersteuningsbehoefte meer. Begeleiding is, anders dan de meeste andere Wmo-voorzieningen, een voorziening die ook tijdelijk of wisselend wordt ingezet. Het bestand met overgangscliënten dat ontvangen is bij aanvang van de Wmo 2015 bleek daarnaast niet actueel te zijn; De ondersteuningsbehoefte wordt opgevangen door ondersteuning vanuit het sociaal netwerk, algemene voorzieningen of algemeen gebruikelijke voorzieningen;

4 onderwerp: pagina: 3 De ondersteuningsbehoefte van de cliënt is dusdanig hoog (24-uurs zorg) dat de ondersteuning moet worden geboden vanuit een andere wettelijke voorziening, zoals de Wet langdurige zorg of de Wmovoorziening Beschermd wonen, uitgevoerd door de centrumgemeente Venlo; De ondersteuningsbehoefte van de cliënt valt niet onder de reikwijdte van de Wmo, zoals persoonlijke verzorging of behandeling op basis van de Zorgverzekeringswet; De cliënt valt vanwege verhuizing niet meer onder de gemeentelijke verantwoordelijkheid vanuit de Wmo; Voor een aantal cliënten is de (verhoogde) eigen bijdrage een reden zijn geweest om geen maatwerkvoorziening meer aan te vragen en de ondersteuningsvraag anderszins op te lossen. Niet geregistreerd is in hoeveel gevallen de eigen bijdrage aanleiding is geweest om geen voorziening meer aan te vragen. Van een verhoogde eigen bijdrage is slechts in een heel beperkt aantal gevallen sprake geweest (maximaal 10). Zorg in Natura versus Persoonsgebonden budget Het aantal verstrekkingen is ten opzichte van het jaar 2015 afgenomen met bijna 20%, naar 749 verstrekkingen. Zie figuur 1. Dit is mede te verklaren door de afname van het aantal cliënten. De afname van verstrekkingen in PGB (30,7% afname) is sterker dan de afname van verstrekkingen in ZIN (16,8% afname). Reden hiervoor is dat er een verschuiving heeft plaatsgevonden van verstrekkingen in PGB naar verstrekkingen in ZIN. Dit wordt gesteund door de instroom van gecontracteerde aanbieders per 1 januari 2016, die voorheen ondersteuning in de vorm van PGB boden. Andere factoren die mogelijk van invloed zijn geweest op de afname van het aantal verstrekkingen in PGB zijn de lagere PGB-tarieven en het trekkingsrecht. Figuur 1. Totaaloverzicht verstrekkingen 2015 vs PGB ZIN Totaal Soort verstrekkingen De resultaten betreffende de verschillende verstrekkingen worden weergegeven in figuur 2. Hieruit blijkt dat het Kortdurend verblijf in 2016 niet meer is verstrekt. Het blijkt dat de ondersteuningsbehoefte in deze situaties vaak ondergebracht wordt bij de andere regelingen voor Kortdurend verblijf, zoals de Subsidieregeling eerstelijns verblijf vanuit de Wlz. Kortdurend verblijf is een voorziening die meestal incidenteel wordt

5 onderwerp: pagina: 4 aangevraagd en ingezet, bijv. als de mantelzorger uitvalt of op vakantie gaat. Structurele logeeropvang komt onder de Wmo minder vaak voor dan onder de Jeugdwet. Daarnaast blijkt dat de verstrekkingen voor ondersteuning bij de Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL-ondersteuning) met 78,6% zijn afgenomen. Dit is voor een groot deel te verklaren doordat cliënten bij de overdracht van de AWBZ naar de Wmo op basis van een dominante grondslag voor Psychiatrie of een Verstandelijk beperking, met een indicatie voor Persoonlijke Verzorging, zijn overgedragen naar de Wmo. De Persoonlijke Verzorging waar de gemeente in het kader van de Wmo verantwoordelijk voor is, wordt onder de nieuwe Wmo ook wel ADL-ondersteuning genoemd en ligt in het verlengde van begeleiding.. Wanneer er echter sprake is van (een groot risico op) geneeskundige/medische zorg behoort de Persoonlijke Verzorging tot de aanspraak wijkverpleging die uit de Zorgverzekeringswet (Zvw) wordt gefinancierd. Dit laatste bleek voor een groot deel van de cliënten met PV/ADL-ondersteuning het geval, zodat deze indicaties met de herindicatie ondergebracht zijn bij de Zvw. Figuur 2.Soort verstrekkingen 2015 vs Begeleiding individueel Begeleiding groep ADL ondersteuning Kortdurend verblijf Bezwaar en beroep Voor de herindicaties nieuwe taken was er, anders dan bij de herindicatieactie Hulp bij het Huishouden in 2014, geen sprake van een bezuinigingsmaatregel. In het jaar 2015 zijn in totaal 5 bezwaarschriften ingediend tegen besluiten betreffende de nieuwe Wmo-taken. Dit betekent dat slechts 0,7% van de cliënten (743) die een herindicatie hebben gehad in bezwaar is gegaan. Er zijn geen beroepschriften ingediend tegen besluiten betreffende de nieuwe Wmo-taken.

6 onderwerp: pagina: 5 Communicatieparagraaf: De Wmo-raad wordt via een brief geïnformeerd over de resultaten van de herindicaties nieuwe taken Wmo 2015.