Bijeenkomst van de raad van de gemeente Houten, gehouden op 3 juli 2014 om uur in de raadzaal van het gemeentehuis van Houten

Transcriptie

1 C O N C E P T V E R S L A G Bijeenkomst van de raad van de gemeente Houten, gehouden op 3 juli 2014 om uur in de raadzaal van het gemeentehuis van Houten Inhoudsopgave RCV Inhoudsopgave... 1 Tabel aan- en afwezigen Opening en vaststelling van de agenda... 3 EERSTE TERMIJN Toelichting op het bestuursakkoord door Eric van Vliet; statements vanuit het publiek en de oppositiepartijen... 3 TWEEDE TERMIJN Reacties van de coalitie op de bijdragen in eerste termijn Debat Afronding... 13

2 2-14 Voorzitter W.M. de Jong, burgemeester Tabel aan- en afwezigen Leden Partij Opmerkingen A.M. Dekker-Groen P.A.M. de Laat D66 D66 E. van Luling D66 E.M.H. Noteborn-Hendriks D66 P. Steehouwer D66 E.W.O. van Vliet J.C.W. van Doorn-van Bijlevelt F.G.J. van der Meij D66 ITH ITH G. Zandbergen ITH W. Zandbergen ITH Dagniaux, M.G. VVD Y. van Dijk-Hessing VVD Afwezig E.G.J. Stiekema R.C.P. Vis VVD VVD W. Boersma-Zandbergen CDA J.N. de Jong R.M. Pelleboer E.J. Visser Biesheuvel, A. CDA CDA CDA PvdA J. Dubbink PvdA A.E. van Loon T.E. Corporaal H.S. de Groot M.G.H.M. Hofstee PvdA GroenLinks GroenLinks HA! B. Wendrich HA! Vervangt deze avond A.A.F. ten Hoeve D.J. van Hoek ChristenUnie J. Smith-Visser ChristenUnie G. van Leeuwen SGP Afwezig P. Ooms SGP Wethouders M. van Liere wethouder (D66) H.J.C. Geerdes wethouder (VVD) Afwezig C. van Dalen wethouder (CDA) J.C.H. Rensen wethouder (PvdA)

3 Opening en vaststelling van de agenda De voorzitter heet de aanwezigen welkom op deze bijeenkomst van de raad, waarin raadsleden onderling en met anderen uit de samenleving in gesprek gaan over het bestuursakkoord. Het wordt geen raadsvergadering met debat en besluitvorming, maar een bijeenkomst met een wat experimentele vorm, waarmee de coalitiepartijen ingaan op de uitdaging die Willem Zandbergen heeft neergelegd in de raadsvergadering waarin het coalitieakkoord ter tafel lag. Willem Zandbergen vroeg zich af wanneer de raad over het bestuursakkoord kon spreken en of dat wel een openbaar debat met de samenleving zou worden. Overigens lijkt het hem beter het een dialoog te noemen om met elkaar na te denken over inhoud, werking en reikwijdte van het bestuursakkoord en wat het gaat betekenen voor de samenleving en voor het werken van de gemeente en de gemeenteraad. Hij neemt er notitie van dat de Bart Wendrich voor Houten Anders! mede het woord zal voeren. Hij constateert dat men kan instemmen met het volgende agendavoorstel: Als eerste termijn een inventarisatie wat er zoal leeft rond het bestuursakkoord, met: - een toelichting op het bestuursakkoord door Eric van Vliet, vooral voor wie er nog geen kennis van heeft kunnen nemen; - ruimte voor mensen op de publieke tribune om een statement te maken voorafgaand aan wat er vanuit de politiek gemeld wordt (niet in reactie daarop dus); - ruimte voor reacties van de politieke (oppositie-)partijen op het bestuursakkoord, maar nog zonder het debat met elkaar aan te gaan. Korte schorsing om de coalitiepartijen gelegenheid te geven zich te beraden op de bijdragen in eerste termijn. In tweede termijn: - reactie van de coalitiepartijen op de bijdragen in eerste termijn; - ruimte voor onderling debat, waar het publiek op de tribune gewoon aan mee mag doen; - afronding met afsluitende opmerkingen van Eric van Vliet. EERSTE TERMIJN 2. Toelichting op het bestuursakkoord door Eric van Vliet; statements vanuit het publiek en de oppositiepartijen Toelichting op het bestuursakkoord door Eric van Vliet Eric van Vliet (D66) licht toe dat de coalitie in het bestuursakkoord niet zozeer beschrijft wat zij wil gaan doen, maar vooral hoe zij dat wil doen. Het hoe komt in formele setting niet vaak ter sprake, maar daarbuiten wel heel veel: in de opmaat naar de informatiegesprekken is erover gesproken, maar ook op 6 mei tijdens de bespreking met bewoners, ondernemers en instellingen van Houten in de Heemlanden. Ook vanavond is het aan de orde: hoe willen we politiek bedrijven, hoe willen we besturen in Houten. De coalitie stelt dit aan de orde omdat de rol van de overheid verandert. Regels stellen is niet echt meer van deze tijd en er is geen geld meer om subsidies te verstrekken. Dus hoe beïnvloedt de politiek de maatschappij, hoe denkt de politiek te bereiken wat zij van belang vindt. De politiek moet daarvoor nieuwe manieren van samenwerking vinden en haar bestuursstijl en bestuurscultuur daarop aanpassen. Dat staat wat de coalitiepartijen betreft vanavond centraal, maar zij nodigen nadrukkelijk de andere partijen en ook de collegeleden uit om deze discussie met hen te voeren. Want één ding is duidelijk: als men elkaar gaat bestrijden op bestuursstijlen, is het hek van de dam. Dan krijg je een situatie van plus en min met elkaar; dat is samen nul en je bereikt geen effect. Wat wil de coalitie bereiken? De coalitie wil de verantwoordelijkheid en betrokkenheid delen met burgers, bedrijven en partners, en snel kunnen acteren en reageren op wat er in de maatschappij gebeurt. Het moet een soort co-creatie worden met de samenleving. Dat vereist een bepaalde houding. De uitgangspunten van die houding staan in de notitie die voorligt, maar er is nog veel concretisering nodig om er effect mee te krijgen. De notitie heeft 4 elementen die 1-op-1 zijn ontleend aan de bijeenkomst op 6 mei door een team van mensen uit de nieuwe raad. Die 4 elementen zijn: positief en ondernemend; zichtbaar en aanspreekbaar; betrokken en verantwoordelijk; met een lerende houding.

4 4-14 Positief en ondernemend houdt in: ruimte geven aan initiatieven tot ongewone oplossingen. Kijken wat voor meerwaarde die initiatieven hebben, niet meteen kijken of ze wel aan de regels voldoen of nog meer regels maken om ze in te passen, maar het initiatief centraal stellen. Zichtbaar en aanspreekbaar betekent goed luisteren als politiek, je goed informeren en sterk in interactie gaan met de samenleving voordat je besluiten neemt. Eerst praten dus, en dan besluiten. Daartoe: ga je de wijk in; kijk je nog eens hoe de rondetafelgesprekken nu lopen; leg je werkbezoeken af; kijk je of je het gemeentehuis toegankelijker kunt maken; communiceer je op een interactieve manier; investeer je in de relatie met partners ook ten tijde dat er (let wel: niet een zoals er abusievelijk staat in de notitie maar) geen actueel punt is dat ons bindt. Dus niet alleen met mensen praten als het kwik in de gemeente bij wijze van spreken tegen de dakgoot klotst maar ook als dat nog niet zo is, kijken hoe het ervoor staat en hoe je mensen kunt verbinden. Betrokken en verantwoordelijk gaat over het bieden van faciliteiten om die initiatieven tot een succes te maken. Kijken hoe je daar wat van kunt maken, maar ook beseffen dat bij elk initiatief ook tegenstellingen zijn. Dat klinkt nu nog algemeen maar bijv. volgende week komen er heel concreet tegenstellingen naar voren als de raad de Bogermanschool gaat bespreken. Het betekent dus: initiatieven koesteren, van tevoren kijken wat je wel en wat je niet kunt zeggen en doen; oog houden voor de mensen en zeker ook de mensen die geen initiatief kunnen nemen. Want in de ogen van sommigen is "participatiemaatschappij" al een vies woord, klinkt dat als "zoek het zelf maar uit". Maar als er, in elk geval de coalitie, één ding onderling wordt gedeeld, is het dat mensen die geen initiatief kunnen nemen niet uit het oog verloren moeten worden. Het beleidskader waarbinnen plannen komen, moet interactief vastgesteld worden: eerst praten met de maatschappij om de kaders vast te stellen en dan plannen gaan maken. Maar de platforms waarin de kaders gemaakt worden, moeten ook vernieuwd worden: binnen het burgerpanel, het rondetafelgesprek moet worden gekeken hoe de politiek zich nu echt tot de maatschappij verhoudt. Een lerende houding, tot slot, betekent dat je ook evalueert. Dat dit stuk niet in de la belandt om nooit meer naar gekeken te worden, maar men met de samenleving kijkt hoe het nu gaat met die bestuursstijl, daarover actief met elkaar praat, er concreet invulling aan geeft, het er dus niet bij laat wat er vanavond besproken wordt maar het verder concretiseert; en hier bijvoorbeeld ook in akkoorden met de wethouders invulling aan geeft. Concreet stelt de coalitie ook voor om een begeleidingsgroep in het leven te roepen bestaande uit vertegenwoordigers uit diverse geledingen om dit proces te volgen; om een actieprogramma op te stellen waarin heel concreet zal staan wat men terug wil zien het komend jaar; en dat er een wethoudersakkoord komt waarin ook het bestuur aangeeft hoe zij dit wil doen; overigens is dat akkoord er al. Dit is de kern van het bestuursakkoord. Hij is persoonlijk heel benieuwd wat de aanwezigen ervan vinden en hoe men het verder kan brengen. De coalitie staat ervoor open als men het wil versterken, concreter wil hebben of dingen aan toe wil voegen, alles is mogelijk, ook vanaf de tribune. Hoewel het geen raadsvergadering is, vindt hij het, mede namens de hele coalitie - want het is een stuk van de hele coalitie - fijn dat het publiek hier actief aan mee kan doen. Statement vanuit het publiek Iemand uit het publiek is naast de 4 duidelijke elementen die de coalitie graag in de politiek van de komende tijd terugziet, benieuwd wat men in het gemeentebestuur voor de komende jaren afspreekt om niet meer te doen. Wat verdwijnt er? Statement van Houten Anders! Bart Wendrich (HA!) reageert graag voor Houten Anders! op het voorliggende bestuursakkoord. Een van de belangrijkste redenen dat Houten Anders! is opgericht, is dat Houten Anders! een andere bestuurscultuur wil. De fractie had al gehoopt dat D66 zou gaan sturen op bestuurlijke vernieuwing en heeft in de gesprekken met D66 gepleit voor aanvullingen op het bestuursakkoord, waardoor er nu ook goede dingen in het bestuursakkoord staan. Toen de definitieve coalitie bekend werd gemaakt in de Roskam hebben alle coalitiepartijen hardop en ondubbelzinnig uitgesproken dat ze echt werk willen maken van deze bestuurlijke vernieuwingen. Houten Anders! gaf toen aan te hopen dat ze dit waar kunnen maken; overstappen op een nieuwe bestuurscultuur is geen makkelijke weg. Na de bijeenkomst op 6 mei hebben de

5 5-14 fracties zich teruggetrokken om dit bestuursakkoord te schrijven. Wat nu voorligt zijn naar de mening van Houten Anders! vooral voornemens en beloftes. Het akkoord is vanuit de juiste intentie geformuleerd, maar qua durf en ambitie wat teleurstellend. Een belangrijk deel van de punten maakt wat Houten Anders! betreft normaliter al deel uit van de bestuurscultuur in een gemeente. Het opschrijven is één, het zeggen is twee, maar het werkelijk doen is wat daadwerkelijk wordt beoordeeld. Gelukkig gaat het college de voorliggende uitgangspunten nog verder uitdiepen. Er komt een actieplan. Houten Anders! hoopt dat de doelen in het actieplan zodanig smart en dus meetbaar geformuleerd worden, dat een echt goede evaluatie ervan mogelijk wordt en dat uit die formuleringen duidelijk naar voren komt wat er ècht anders zal worden. Als dat lukt, biedt dat houvast voor het met elkaar veranderen van de bestuurscultuur de komende jaren. Houten Anders! zal het college positief kritisch volgen. Daar hoort bij: elkaar recht in de ogen kijken, evalueren op basis van duidelijke doelen, en feitelijk gedrag. De fractie van Houten Anders! is heel blij dat de coalitie haar advies op 6 mei ter harte heeft genomen om een jaarlijkse evaluatie te houden. Dat past bij dienend leiderschap, en geeft er blijk van dat het college zich bewust is van zijn verantwoordelijkheid naar de gemeenschap, de burgers van Houten. Gelukkig zal dit bestuursakkoord onder leiding van de burgemeester nog worden aangevuld met een kritische beschouwing van de raad en het gemeentebestuur als geheel. Houten Anders! denkt dat als men ook op dat punt aanvullend smart doelen formuleert, dit het bestuursakkoord een extra boost kan geven en de evaluatie ervan extra de moeite waard kan maken. Ook die evaluatie ziet hij graag in het openbaar gebeuren. Men doet dit namelijk met elkaar voor de burger: een dienstbare houding waarmee men de Houtense samenleving ondersteunt om het maximale uit deze gemeente te halen, mòet het gezamenlijke doel van de politiek in Houten zijn. Graag ziet Houten Anders! in dit bestuursakkoord ook concrete stappen op het gebied van participatie van bewoners, met een duidelijke omschrijving door het college van wanneer participatie goed verloopt, verloopt zoals bedoeld. Behalve de rol van de gemeente in een participatieproces in het algemeen is het ook van belang de specifieke rol van het college daarbinnen te concretiseren. Houten Anders! denkt dat die beschrijving het bestuursakkoord daadwerkelijk kan verrijken. Statement van de ChristenUnie Dick van Hoek (CU) dankt voor de gelegenheid om iets van het bestuursakkoord te vinden. De ChristenUnie vindt het een mooi akkoord. Het past in deze tijd van meer Europees organiseren en veel meer samen met elkaar gaan doen, dan van bovenaf roepen hoe het eruit moet gaan zien. Tegelijkertijd is het voor iedereen spannend, want je kunt dit maar één keer goed doen en ook maar één keer heel fout doen. Het eerste jaar van deze nieuwe bestuursstijl zal heel belangrijk zijn: hoe het in dat jaar gaat, zal zwaar wegen. Hij vindt het ook jammer dat er vanavond maar weinig burgers op de tribune zitten. Op 6 mei zat De Heemlanden stampvol met burgers; toen was er energie en enthousiasme, terwijl er nu om de een of andere reden maar een enkele verdwaalde burger is komen opdagen. Zonder iets af te willen doen aan de betrokkenheid van de overige aanwezigen, die men in politiek Houten al kent, vindt hij het jammer dat de burgers met wie de politiek in gesprek wil gaan, vanavond thuiszitten en niet worden bereikt. Dat roept de vraag op, hoe ervoor gezorgd had kunnen worden dat er meer inwoners op de tribune hadden gezeten. Wat het akkoord betreft ligt natuurlijk de vraag voor hoe men de nieuwe bestuursstijl denkt te bereiken. De ChristenUnie onderschrijft natuurlijk dat er een omslag moet plaatsvinden in de houding van het gehele gemeentebestuur, maar denkt tegelijkertijd dat veel beleid wordt uitgevoerd door ambtenaren. Veelal hebben burgers alleen contacten met ambtenaren; alleen als het escaleert komen de wethouders in beeld. Belangrijke vraag is dus hoe de ambtenaar van de toekomst gevoed en gevormd wordt met deze nieuwe bestuursstijl. Max Weber, in de jaren '30 van de vorige eeuw, vond dat ambtenaren trouw en loyaal moesten zijn en vooral alleen maar moesten uitvoeren wat bestuurder hen opdroegen - wat ze er zelf ook van vonden. De ChristenUnie denkt dat men in deze tijd iets anders van ambtenaren vraagt. Het is goed om dit mee te nemen de organisatie in, en goed tussen de oren en in de organisatiecultuur van ambtenaren te krijgen. "Betrokken en verantwoordelijk" is ook een belangrijk thema. Dit gaat over de samenleving en vraagt om een open houding. Tegelijkertijd - zo heeft hij al eens eerder benoemd - is de samenleving het domein van de burger en bij uitstek niet het domein waar de politiek iets te zeggen heeft. Dit betekent dat de politiek de burger alleen maar kan verleiden, een voorbeeld kan geven, de burger kan uitnodigen om nieuw of ander gedrag te gaan vertonen, mee te denken, de verantwoordelijkheid te nemen waar in dit akkoord over wordt gesproken. Verantwoordelijkheid nemen voor een stukje tuin, de omgeving, vrijwilligerswerk, het ondersteunen van kwetsbaren, de buren - kort-

6 6-14 om, om wat de politiek met de participatiesamenleving beoogt, handen en voeten te geven. Ook van belang dus - dit ook in aansluiting op de vorige spreker - is hoe men dit gaat concretiseren, hoe men dit handen en voeten geeft. De lerende houding, waar hij tot slot even bij stil wil staan, is ontzettend belangrijk: er wordt een nieuwe bestuursstijl geïntroduceerd. Wat dat betreft is het wat jammer dat niet het voltallige college aanwezig is; wethouder Geerdes ontbreekt. Van belang voor iedereen is om oud gedrag af te leren en nieuw gedrag aan te leren. In dat verband is erg relevant om te formuleren wat oud gedrag is, wàt er moet worden afgeleerd en hoe men over een jaar kan evalueren of deze nieuwe bestuursstijl werkelijk nieuw gedrag heeft opgeleverd. Als je dat oude gedrag niet benoemt, mis je ook een referentiepunt voor de evaluatie. Wat evalueert je dan, waar heb je het dan over en hoe kun je dan nog beoordelen of je werkelijk bent gekomen tot een nieuwe bestuursstijl met dit, wat de Christen- Unie betreft, uitstekende akkoord. Statement van GroenLinks Tijm Corporaal (GL) merkt op dat het andere tijden zijn, terwijl dat op zich weer iets van alle tijden is. Steeds opnieuw zie je mensen in hun eigen tijdgewricht zeggen dat alles verandert en anders zal worden dan voorheen. Dus misschien is dit alles, als je over 100 jaar terugkijkt, helemaal niet zo anders. Maar toch: de intentie om het anders aan te gaan pakken is er. Echter: hier zitten politici, en politici verdelen de samenleving toch graag in schotjes: zij zijn daar voor en wij zijn hier voor. Hij stelt voor om dat vanavond nu eens even niet te doen. Iedereen wil immers hetzelfde voor Houten. Hij nodigt de aanwezige gemeentebestuursleden en mensen op de tribune uit om even te gaan staan, de ogen te sluiten en concreet te blijven aanwijzen - ook als men de ogen weer open mag doen - waar het noorden ligt, ervan uitgaande dat dat de kant is die men samen op wil gaan voor Houten. (Het experiment wordt concreet uitgevoerd). Zo blijkt maar, - zo vervolgt hij - dat zelfs als men allemaal hetzelfde wil, het al ontzettend moeilijk is om ook allemaal dezelfde kant op te gaan. Hij neemt de aanwezigen nog wat verder mee in het gedachte-experiment. Onder de aanwezigen zijn slimmeriken die een kompas hebben: er is eenduidigheid over de richting; maar gesteld dat men die kant opgaat: hoe gaat men dan op weg? Welke concrete actie houdt dat dan in? Daar gaat het vanavond over: over een houvast voor een manier van werken. Zelf zou hij zeggen dat je die manier van werken elke keer opnieuw moet koppelen aan concrete doelen: wat is het onderwerp, hoe gaan we dit onderwerp aanpakken en wat doen we dan. Maar vervolgens krijg je het lastig. Groen- Links is blij dat zij dingen terugvindt in het akkoord die zij zelf heeft ingebracht in de onderhandelingen. Bijvoorbeeld het Houtens ontwikkelingswiel: hoe zou je zaken aan kunnen pakken. Daar hoort bij: flexibiliteit - dit is terug te zien in de lerende houding. Daar hoort bij: initiatiefkracht - dit ziet men terug in "ondernemend". Daar hoort bij: zichtbaar en aanspreekbaar - dat je duidelijk communiceert. Maar waar is een overheid nu eigenlijk voor? Dat vindt Groen- Links echt het lastige. De overheid is er toch vooral om burgers op een verantwoordelijke manier bij de hand te nemen als het gaat om de besluitvorming. De politiek opereert vanuit goed gemotiveerde algemene beginselen van behoorlijk bestuur, rechtmatigheid, rechtszekerheid. Dat kenmerkt de overheid. Men moet de burger houvast bieden: kijk, zo doen we dat. Maar dat is, zo merkt zijn fractie, in deze tijd gewoon een worsteling. Iedereen wil sneller, maar hoe doe je dat nu zo dat de burger het gevoel houdt dat hij zijn recht kan halen en dat de overheid het op de goede manier doet. Want regels loslaten, dereguleren, kan ook gepaard gaan met een verminderd rechtsgevoel. Afgelopen dinsdag in een rondetafelgesprek verzuchtten burgers nog: dit kan toch niet? Maar waarom zou het niet kunnen?: We geven gewoon een nieuwe vergunning uit, en dan kan het wel - was toen de reactie. GroenLinks vindt dat spanningsveld ontzettend lastig, en vindt dat de overheid veel houvast moet blijven bieden. Wat Groen- Links betreft kun je de nieuwe bestuursstijl het beste koppelen aan onderwerpen en per onderwerp uitlijnen. De fractie ziet tot nu toe - ook al zit men nog in een overgangsperiode en liepen er natuurlijk al besluitvormingsprocessen - dat de politiek vaak te laat begint. Je moet starten met een leeg speelveld en van daaruit kijken welke kant je op wilt. Als het gaat om ouderenhuisvesting kun je starten met de vraag: welke ouderenhuisvesting hebben we nodig, en vervolgens je afvragen hoe je dat gaat realiseren op een zo goed mogelijke manier, meedenkend en eigenlijk meetekenend met elkaar. Maar wat GroenLinks vaak ziet, is dat de overheid met voorstellen komt en de maatschappelijke partners in de reactiemodus zitten. GroenLinks is er zelf ook nog niet uit hoe je dat goed moet doen, maar denkt wel dat daar grote slagen te maken zijn door voorstellen eerder met elkaar te overdenken. GroenLinks denkt van harte mee over de nieuwe bestuursstijl maar roept op om te beseffen dat die nieuwe bestuursstijl veel meer een open benadering moet zijn dan dat men heel veel wil veranderen. De beginse-

7 7-14 len van behoorlijk bestuur blijven voor GroenLinks het richtsnoer voor de vraag of de nieuwe bestuursstijl ook valt te verantwoorden en motiveren, of de gemeente houvast geeft, of zij gelijke gevallen gelijk gaat behandelen, of dat zij hiermee ongelijkheid introduceert en er appels met peren gaan worden vergeleken. Een laatste voorbeeld: de fractie ziet momenteel vrij veel fondsen verrijzen in Houten, maar in een open en transparante bestuursstijl moet je ook goed nadenken over je besluitvorming, over welk project je wel steunt en welk project je niet steunt. Want voor je het weet is dat toch een soort black box waarin aanvragen aan de voorkant erin gaan en toekenning er aan de achterkant uit komt terwijl bij het waarom van de toekenning niet verder stilgestaan wordt. De voorzitter vindt het aardig om te constateren dat achter elke bijdrage toch weer een andere ideologische achtergrond zit en dat dit verschilt per partij, het lijkt hem goed om dit even te markeren. Statement van ITH Willem Zandbergen (ITH) pleit na de positieve geluiden van vorige sprekers voor een terugkeer naar het realisme. ITH is blij met de intentie van het bestuursakkoord. Ook ITH vindt het nodig dat er een nieuwe bestuursstijl komt. Maar als het aan ITH ligt wordt er zaterdag door de coalitie geen voetbal gekeken, want er moet nog een hoop gebeuren aan het bestuursakkoord. Eén zwaluw maakt nog geen zomer en dit bestuursakkoord maakt nog geen bestuursstijl. Hoe kan dat ook, als de bestaande partijen onverstoorbaar doorgaan. De verkiezingsuitslag was hèt moment om een nieuwe bestuursstijl aan de dag te leggen. Die kans is niet gepakt, en dan dreigt een bestuursakkoord al snel een wassen neus te worden. Als het kalf verdronken is, dempt men de put. Het is overigens diezelfde coalitie die 4 jaar geleden, toen ITH de grootste partij was en daarmee een duidelijk mandaat kreeg van de kiezer, ITH ook opzij zette. Een aantal van die hoofdrolspelers zit nu wederom in het college of in de coalitie. ITH besloot daarop dan ook niet te participeren bij de eerste bijeenkomst in mei. Als je zó weinig boodschap hebt aan het geluid van de kiezer, wat ga je dan doen aan die bestuursstijl? Dáár had je iets moeten doen met je nieuwe bestuursstijl. Helaas is de angst van ITH werkelijkheid geworden: een bestuursakkoord waarin welgeteld twee keer het woord "inwoner" voorkomt. Twee keer. Het woord "burger" twee keer. En dan is het klaar met de inwoner. Dat is pure armoede. Men zit hier voor die burgers, voor die inwoners. ITH roept alle partijen op om wakker te worden en snel een grote reparatieslag te maken op dit document: stel de inwoner centraal en maak het sorteren van maatschappelijk effect niet tot doel van het bestuursakkoord. Het doel op zich is, dat je de inwoners centraal zet in de besluitvormingsprocessen. ITH heeft de volgende oproep aan de coalitie. Voeg toe als kernwaarden transparantie, burgerparticipatie, open communicatie, integriteit, eerlijkheid. Zet de vage teksten waarachter je je de komende jaren makkelijk kunnen verschuilen, om in concrete teksten waarop je aanspreekbaar bent. Dan weet de burger waar hij de coalitie aan kan houden. En dan weet je ook waar je je als coalitie zelf aan moet houden en waar je zelf op moet sturen. En verbind er consequenties aan als iemand die afspraken niet nakomt: wie controleert deze afspraken nu? Ja, de raad, maar met een meerderheid als coalitie kunnen de rijen zich al snel sluiten. Waarom niet gekozen voor een onafhankelijke procesbegeleider, die bewaakt of de afgesproken waarden en normen ook daadwerkelijk worden nagekomen en bewaakt dat er consequenties worden verbonden aan gedrag wat niet in overeenstemming wordt geacht met de nieuwe bestuursstijl. Maak de teksten dus concreter. Concrete afspraken: Houten Anders! zei het al: smart geformuleerd. ITH sluit zich daar volledig bij aan. Want dan weet de burger wie hij kan aanspreken en waarop hij ze kan aanspreken, en weet ITH dat ook. ITH staat voor een gemeente die eerst de inwoner hoort en de burger vooraf betrekt in besluitvormingsprocessen. Nu staan er in het bestuursakkoord teksten als "op gezette tijden wordt de burger betrokken"; wat zijn die gezette tijden dan? Is dat, nadat de besluitvorming heeft plaatsgevonden, of vooraf in de besluitvorming? Allemaal teksten waarachter je je kunt verschuilen als het niet goed gaat, zodat je kunt zeggen dat je hebt voldaan aan het bestuursakkoord, maar die ITH intrinsiek niet vindt getuigen van een nieuwe bestuursstijl. En dat vindt ITH een gemiste kans. ITH wil een gemeente die de inwoners centraal stelt in het besluitvormingsproces: hen vooraf in de besluitvorming betrekken, en dan besluiten, en sturen op resultaten en vertrouwen. De besluitvorming moet transparant gemaakt worden, begrijpelijk gemaakt worden voor burgers, inclusief de meningsverschillen die aan die besluitvorming ten grondslag hebben gelegen. Maak dat transparant. Het strategisch zwaartepunt moet vervolgens liggen bij de raadsleden. Dat zijn de daadwerkelijke vertegenwoordigers van de inwoners. Met open communicatie, ook als er tegenvallers

8 8-14 zijn of fouten zijn gemaakt. Dàn komt het zwaartepunt echt bij de raad. Alleen zo krijgt dienend leiderschap gezag. Statement van de SGP Pascal Ooms (SGP) memoreert dat de SGP al langer pleit voor veranderingen in werk- en bestuursstijl van de gemeente. Hij is blij met de intenties en heeft al eerder gezegd de daden van het nieuwe college, de nieuwe coalitie te zullen afwachten. De SGP zal die positief kritisch volgen. Hij heeft het bestuursakkoord voor de aardigheid eens langs het verkiezingsprogramma van de SGP gelegd en haalt een paar statements daaruit aan. De SGP wil het zelforganiserend vermogen van de samenleving versterken. Het gemeentebestuur moet helder zijn in zijn bewoordingen en realisme brengen in verwachtingen. Duidelijkheid gaat hand in hand met tijdigheid. Burgers worden in een vroeg stadium betrokken bij nieuwe plannen. Dat alles lijkt redelijk op de nieuwe bestuursstijl die op papier staat. Natuurlijk is de SGP het niet overal mee eens, maar hij zal zijn eerder geuite kritiek niet gaan herhalen. Concreet, is de SGP vooral blij met het ja, tenzij-principe. Niet de regel, maar het doel staat centraal. Dit vraagt een andere werkwijze van de ambtenaren. Gelukkig ziet de SGP bij de ambtenarij ook concrete stappen. Maar doorpakken is nu belangrijk. Ook een heel belangrijk punt voor de SGP is het betrekken van mensen die meer moeite hebben met participeren. Graag zou de fractie dat nog nader uitgewerkt zien: het gaat niet vanzelf. Hij wil de coalitie dan ook vragen hoe zij dit concreet verder gaat invullen. In het sociale domein komt hier de grootste uitdaging. Het vraagt wat van eigenlijk ieder raadslid als bestuurslid. Maar het vraagt ook wat van de burger, en dat wordt misschien best ingewikkeld; bepaalde burgers zitten niet op de veranderingen die de gemeente nastreeft te wachten. De SGP wil, zonder hier nu inhoudelijk verder op in te gaan, speciaal voor dit onderwerp pleiten om regelmatig met de samenleving daarover in gesprek te gaan. Nog een aandachtpunt: kleine kernen voelen zich vaak letterlijk klein tegenover de gemeente Houten. Hier moet echt geïnvesteerd worden in vertrouwen. Hij wil het college dan ook echt vragen om aan die zichtbaarheid in de kleine kernen echt gestalte te geven. Daarover wil hij nog toevoegen dat democratie niet is dat de meerderheid alleen regeert, maar dat de minderheden met hun standpunten daarin ook geborgd worden. SCHORSING De voorzitter schorst de vergadering om de coalitie gelegenheid te geven zich te prepareren op een reactie op de eerste termijn van de overige fracties, waarna er wellicht nog behoefte is aan debat daarover. Hij heropent de vergadering na 20 minuten. TWEEDE TERMIJN 3. Reacties van de coalitie op de bijdragen in eerste termijn De voorzitter geeft de coalitiepartijen gelegenheid te reageren op de bijdragen in eerste termijn van de overige fracties. Reactie van de PvdA, mede namens de coalitie Anneke Dubbink (PvdA) is blij met de reacties in eerste termijn van het publiek en de oppositie. Men deelt de intentie, de coalitie heeft een voorzet gedaan en nadrukkelijk alle raadsleden uitgenodigd om mee te doen, want het gaat hier over de raad zelf. Maar de coalitie nodigt ook het college en de ambtenaren uit om mee te doen. Alle fracties hebben dat ook naar voren gebracht. Dat doet de coalitie deugd en ook dat ITH de intentie ook deelt. Daarnaast heeft de coalitie ook een aantal zorgen, tips en opmerkingen gehoord. Op voorhand kan ze al zeggen dat de coalitie alles wat vandaag naar voren is gebracht, zal meenemen en proberen te verwerken in het bestuursakkoord - daar komt Eric van Vliet straks nog op. Gedragingen benoemen die de coalitie niet meer wil - zoals gevraagd werd door iemand uit het publiek - is lastig, maar de coalitie wil in elk geval aanspreekbaar zijn op alles wat er in het bestuursakkoord staat, op die uitgangspunten. De coalitie wil ook zorgen dat er geen automatisme meer zit in hoe de dingen hier gaan; de bestuursstijl, hoe men als bestuur van Houten wil omgaan met elkaar, moet op tafel kunnen liggen. Er zijn ook concrete suggesties gedaan, waar men in tweede termijn wat meer op in kan gaan, bijvoorbeeld de roep om het bestuursakkoord smarter te maken, en hoe het actieplan eruit komt te zien, wat er komt. Alle concrete suggesties die vanavond nog naar voren komen zijn van harte welkom. Niet dat ze meteen in de uitgangspunten verwerkt

9 Debat kunnen worden, maar wel in het actieplan, wat er zeker ook nog moet komen. Ook de vraag hoe je nu weet dat je succesvol bent geweest, zet de coalitie aan het denken. De coalitie weet dat op dit moment nog niet maar komt daar nog wel achter in de komende periode, ook dat zal men met elkaar moeten uitzoeken. In die zin vindt zij ook de tips heel goed als reality check, het gaat om een houding die men met elkaar wil hebben. Het doet niets af aan de verantwoordelijkheden die men als gemeentebestuur heeft. Een ander punt wat heel goed is binnengekomen bij de coalitie is dat het hier gaat om het betrekken van alle burgers, ook mensen in het sociale domein die kwetsbaar zijn. Dat moet een betere plek in het bestuursakkoord krijgen dan het er nu staat, als zou daar twijfel aan kunnen zijn. Dat mag absoluut niet het geval zijn. Zo waren er meer tips, maar dit waren er een aantal die de coalitie wel raak vond. Zij geeft het woord graag door aan Erik Jan Visser om te reageren op een aantal dingen die hem uit het hart gegrepen waren. Reactie van het CDA, mede namens de coalitie Erik Jan Visser (CDA) wil graag nog iets aanvullen. Natuurlijk is dit bestuursakkoord een stuk van de coalitie die een hoop werk verzet heeft verzet om het tot stand te brengen - maar het is natuurlijk niet alleen maar een coalitiedingetje. Men leeft in een tijdsgewricht waarin besturen gewoon niet meer kan zonder de samenleving daar maximaal in te betrekken. Dat is niet van de coalitie, dat is van alle raadsleden. Als gemeenteraadsleden bij elkaar, bestuurt men de samenleving samen en dat kan men alleen nog maar goed doen door de samenleving daar maximaal bij te betrekken. Het is ook helemaal niet vreemd na de bijeenkomst in de Roskam en ook blijkens de verkiezingsprogramma's van alle partijen dat dit een soort grootste gemene deler is. Deze intentie hebben alle partijen al eerder naar voren gebracht, omdat ze allemaal het beste voor hebben met Houten, met deze samenleving en vanuit die optiek weten dat het nèt weer even anders zal moeten, nòg actiever inwoners betrekken, dan al gebruikelijk was. Want laat men ook vaststellen dat men niet op nul staat. De politiek als geheel heeft dat altijd al geprobeerd, maar ziet ook dat men in een ontwikkelend veld zit en wil daar invulling aan geven. Die gezamenlijke intentie komt wat hem betreft al terug in de reactie van de oppositiepartijen in eerste termijn. De coalitie wil dat ook graag maximaal blijven stimuleren. Als er partijen zijn die vinden dat het concreter moet, zou hij graag zien dat men in tweede termijn die concretisering ook al zoveel mogelijk met elkaar handen en voeten geeft. En als het gaat om de begeleidingscommissie die er moet komen waar diverse geledingen in zitten uit de samenleving maar ook college en raad, is het wat hem betreft echt onmogelijk dat daarin alleen coalitiepartijen vertegenwoordigd zouden zijn. Daar moeten gewoon willekeurig uit deze raad en wat hem betreft zeker ook uit de oppositie leden bij betrokkenheid zijn. Want nogmaals, het is niet alleen aan de coalitie maar aan coalitie en oppositie samen om een effectieve wijze van besturen in deze samenleving en in deze tijd vorm te geven. Reactie van de VVD, mede namens de coalitie Eef Stiekema (VVD) benadrukt dat de coalitie het graag breed wil doen. Bij een aantal bijdragen in eerste termijn bekroop hem hetzelfde gevoel van koorddansen dat hij bij het schrijven van het stuk ervoer. Want hoe concreter je wordt, hoe meer je al omlijnd en smart dingen opschrijft, hoe meer het eigenlijk niet meer van deze raad als geheel gaat worden. Dan wordt het inderdaad een coalitiedingetje, waar de oppositie dan iets van vindt. Dat wil de coalitie nu juist niet. De coalitie wil heel graag dat het iets van allen samen wordt, van de hele raad, het college, de samenleving. Iedereen is dus ook van harte uitgenodigd om in die begeleidingsgroep het actieplan op te stellen en een en ander daarin zo concreet mogelijk te maken. Dus ook in antwoord op vragen omtrent het actieplan, wil de coalitie graag een zo breed mogelijke begeleidingsgroep hebben die dat actieplan samen gaat maken. Men gaat het samen maken, samen uitvoeren en samen evalueren. Dus iedereen krijgt evenveel kans om zijn punten daarin in te brengen. Zoals Erik Jan Visser al zei, zijn alle tips zeer welkom. Ook op de inwonerstop kan voortgeborduurd worden op het actieplan, die top levert ook weer input om het nog beter te gaan doen. En dat is uiteindelijk waar het om draait. De voorzitter nodigt publiek en oppositiepartijen uit om te reageren in tweede termijn. Paul Soesbergen (HA!, op de tribune) is ook op de bijeenkomst in de Heemlanden geweest. Als dit de resultante is van die bijeenkomst waar heel veel inwoners waren, vraagt hij zich, om

10 10-14 zich heen kijkend, af hoe aan de inwoners is gecommuniceerd dat deze bijeenkomst plaats zou vinden. Eric van Vliet (D66) antwoordt dat deze bijeenkomst aanvankelijk niet was voorzien. Bij de bespreking van het beleidsakkoord in de raad heeft de fractie van ITH gevraagd of dit niet in de openbaarheid kon plaatsvinden. De coalitie heeft daar toen in bewilligd maar liep er tegenaan dat het allemaal redelijk korte termijn werd. Ondanks die korte termijn doet de coalitie het hier wel in de openbaarheid en hij heeft altijd geleerd dat je niet moet kijken naar wat er niet is, maar naar wat er wel is. Er zitten mensen op de tribune en men praat er nu met elkaar over. Uiteindelijk is de gevuldheid van de tribune bepalend maar de mate waarin men dit effectief krijgt. En op genoemde inwonerstop maakt de coalitie het ook weer goed, want daar komt echt de inhoud weer aan de orde. Dus het is wat het is. Hij is blij met wat men hier heeft, het gaat e nu om hoe men het van hier verder kan krijgen. Bart Wendrich (HA!) vindt deze reactie een goed voorbeeld van hoe hij de nieuwe bestuursstijl zelf ook ziet. Het is op zich jammer, maar verder niet erg dat het niet gelukt is om de mensen die in de Heemlanden waren, persoonlijk uit te nodigen. Het erkennen daarvan is heel belangrijk als je met een nieuwe bestuursstijl bezig bent: gewoon erkennen dat het niet gelukt is wat je wilde, daar je excuses voor maken en zeggen dat je gaat zorgen dat het volgende keer beter wordt. Dat is wat hem betreft binnen de nieuwe bestuursstijl een passend antwoord op zo'n vraag. Op dat soort kleine dingen moet je scherp zijn met elkaar: zo moet je ook reageren, zo verwacht hij ook dat wethouders voortaan zullen reageren: Had u dat verwacht? Dat is niet gelukt, maar volgende keer gaan we het wel zo oppakken. Dàt is de houding. Willem Zandbergen (ITH) is benieuwd of de coalitie een voorbeeld kan geven van een smart geformuleerde afspraak. Men moet dit natuurlijk allemaal samen verder in praktijk gaan brengen maar het is in eerste instantie een voorstel van de coalitie. Kan de coalitie een voorbeeld geven van een smart geformuleerde afspraak waarbij voor zowel burgers, de raad als het college zelf helder is waar men zich aan zal houden, en daarbij ook ingaan op de vraag wat voor consequenties eraan verbonden moeten worden als iemand zich niet aan de afspraak houdt? En wat doet men als iemand zich daar stelselmatig niet aan houdt. Leren als organisatie houdt ook in dat als iets zich niet laat leren, je op een gegeven moment andere keuzes moet maken. Anneke Dubbink (PvdA) denkt dat het zaak is om, zodra je je doelstellingen en ambities helder hebt, afspraken te maken wat belangrijk is. Zoals Erik Jan Visser al aangaf begin je niet bij nul. Er is al een goede basis als het om participatie gaat. Zoals ze al aangaf is een stijl een houdingsaspect, en dat is op zich vrij maar niet vrijblijvend, dus je moet daar aanspreekbaar op zijn, zo is ze helemaal met Willem Zandbergen eens. Maar wàt je dan precies afspreekt over het gedrag dat je wenst, is wat lastig. Om dit smart te maken en een voorbeeld te geven, vindt ze op dit moment gewoon heel moeilijk. Het enige wat ze kan zeggen is dat als het zich voordoet, je niet alleen op de inhoud aansprakelijk wilt zijn - want bestuurlijk gezien is er ook nog de issue van rechtmatigheid - maar het gaat hier om de bestuursstijl waar men elkaar op wil aanspreken: zijn wij lerend geweest; of zoals Bart Wendrich het benoemde: sta je open voor correctie, of ga je dan meteen in de reactiemodus. Dat is de manier. Behalve hier in deze zaal, waar dat in wisselende mate zal lukken, zul je ook daarbuiten aanspreekbaar moeten zijn. Ze is niet ontevreden over hoe men in Houten met elkaar omgaat. Daar mag je best trots op zijn, Houten staat wat dat betreft goed bekend in het land, maar het kan altijd beter. Hier kan Houten ook weer een mooie ambassadeursrol in gaan vervullen. Hoe het er precies uit gaat zien kan ze helaas nog niet zeggen maar ze is ervan overtuigd dat het interessant wordt. Willem Zandbergen (ITH) dankt voor dit heldere antwoord maar constateert ook dat er ondanks het proces richting een nieuwe bestuursstijl, dat nu een aantal weken loopt, ITH nog steeds signalen bereiken van inwoners die niet betrokken worden terwijl er in hun buurt wel iets relevants gebeurt. Dat is gekoppeld aan sommige leden van het college. Als men nu ziet dat iemand in het college zich hier stelselmatig niet aan houdt, dan moet men wel iets afspreken over de consequenties die dat moet hebben, wil men voorkomen dat deze voornemens een wassen neus worden. Je moet dan een stok achter de deur hebben om te zorgen dat iemand gaat veranderen in houding en gedrag. Wil men met elkaar - gelet op het appel op samenwerking - echt de stap zetten om iemand die deze stijl stelselmatig negeert een stok achter de stok voor te houden? Anneke Dubbink (PvdA) zou het toch in eerste instantie bij de raad zelf willen houden. Het gaat hier over de raad zelf, om iets waar men elkaar als raadsleden onderling op kan aanspreken. De wethouders committeren zich aan het wethoudersakkoord, zijn daar op aanspreekbaar als het om hun stijl gaat en zijn ook gehouden aan de inhoudelijke afspraken die men met elkaar gaat maken. Maar als het gaat over de bestuursstijl, over aanspreekbaarheid en het vermijden van automatismen, dan heeft men het over de raad,

11 11-14 over dit gedeelte van het gemeentebestuur. Zo heeft zij het in elk geval bedoeld. Dick van Hoek (CU) heeft 2 opmerkingen over wat Willem Zandbergen vraagt. Hij is het met Anneke Dubbink eens dat het aan de raad is om vooral naar het eigen gedrag te kijken. Tegelijkertijd kijkt de raad ook naar het college, omdat het college beleid uitvoert dat de raad vaststelt. Maar wat men ook afspreekt, het blijft denkt hij toch in een soort gentleman's agreement hangen. Dat is ook prima, maar uiteindelijk is het toch de raad die gaat over het gedrag en het beleid van het college beoordeelt. Als de raad (wat onwaarschijnlijk is, maar als voorbeeld) het Wmo-beleid van wethouder Rensen straks zo belabberd vindt dat het echt niet kan, heeft de raad altijd nog het instrument van de motie van wantrouwen om het vertrouwen in de wethouder op te zeggen. Dat is niet wenselijk maar altijd mogelijk, dat middel heeft de raad altijd en daar kan men het hier breed over hebben. Een ander punt is dat ITH evenals de overige fracties trouwens - maar ITH is daar nadrukkelijk in - de burgers centraal stelt. ITH heeft daar ook uitgesproken ideeën over. Hij vraagt of Willem Zandbergen dan ook gewoon zou willen meedenken over het actieprogramma om zijn punt goed handen en voeten te geven, zodat de bijdrage van ITH ook daadwerkelijk het bestuur en de samenleving van Houten kan verrijken. Willem Zandbergen (ITH) antwoordt dat ITH dat wel wil, maar vindt dat daar een fase aan voorafgaat. Hoe het stelsel van college en raad hier werkt, hoeft men hem niet uit te leggen. Het gaat hem erom dat als het erop aankomt, men in Houten en elders ziet dat de coalitie, die de meerderheid heeft, elkaar vasthoudt. ITH wil best meedenken en heeft ook al veel initiatieven ingebracht, maar ziet keer op keer toch dat als iets niet goed is gegaan, men zich er van af maakt met "jammer, maar helaas". Wil je echt iets veranderen dan moet je zorgen voor een stok achter de deur. Dat je, als burgers voor de vierde keer op een bepaalde locatie in Houten niet worden betrokken, daar ook een consequentie aan gaat verbinden. En dan gaat het niet langer om een oproep aan het college maar een oproep aan de coalitiepartijen om als het dan op stemming aankomt, daadwerkelijk de hand op te steken in plaats van zoals in de oude bestuursstijl te doen gebruikelijk, de hand in de zak te houden. Dáár gaat het hem om. Erik Jan Visser (CDA) merkt op dat Willem Zandbergen nieuw is in deze collegeperiode, maar Gerard Zandbergen heeft met ITH in de vorige collegeperiode meermalen kunnen constateren dat de coalitie over beleidspunten die belangen van groepen in de samenleving aangingen niet altijd simpel eensgezind is gebleven en besluiten heeft doorgedrukt. Het is wel degelijk voorgekomen dat coalitiepartijen samen met oppositiepartijen tot een andere mening kwamen en dingen hebben tegengehouden. Volgens hem is het dus niet zo rechtlijnig als Willem Zandbergen het nu zegt, dat de coalitie altijd een meerderheid heeft en daarmee altijd de oude bestuursstijl zal blijven verdedigen. Als de coalitie hier openlijk en transparant, met de aankondiging van jaarlijks evalueren, zegt dat zij het anders gaat doen en de samenleving gaat betrekken, is de coalitie daar op aanspreekbaar, en de coalitie realiseert zich dat zij er in een democratisch bestel op afgerekend zal worden als zij dit niet goed doet. Dus men hoeft elkaar hier niet nu te vertellen hoe men dat gaat doen, dat zal de burger wel doen op het moment dat hij weer aan bod komt om te spreken. Los daarvan wil hij graag proberen de discussie nog wat te verrijken met een ander punt. Hij snapt best dat men nu allemaal de Korenmolen en de Bogermanschool op het netvlies heeft, maar de coalitie bedoelt met het betrekken van de samenleving veel meer. Voor zo'n actieplan zou je bijvoorbeeld in de wijk De Sloten samen met de bewoners kunnen kijken hoe het zelforganiserend vermogen van zo'n wijk gaat toenemen, met betrekking tot zorgaspecten, omzien naar elkaar, ouderenzorg maar ook bijvoorbeeld de openbare ruimte en dergelijke. Hoe kan men zo'n wijkje nu eens pakken als ambtenaren, raadsleden, wethouder, bewoners samen meer sturing geven aan wat er in die wijk gebeurt en moet gebeuren. Dus in plaats van pas te kijken of de burgers op tijd zijn betrokken bij plannen op het moment dat ze in de raad voorbij komen, kun je veel eerder proberen vorm te geven aan de samenleving en zorgen dat je elkaar, ondanks dat de gemeente met minder middelen toe moet zien te komen en bepaalde tegenstellingen zullen verscherpen, vasthoudt en iets goeds doet met de samenleving. De voorzitter vindt dit een mooi moment om als intermezzo een burger op de tribune van wie hij weet dat hij een plan voor een wijk heeft bedacht, te vragen of hij uit de voeten kan met wat de politiek hier naar voren brengt. Maurice van Noordenne, woonachtig in Houten, is zeer geïnteresseerd in burgerparticipatie in het algemeen. Hij heeft met een ambtenaar van de gemeente Houten al eens een gesprek-

12 12-14 je gevoerd, overigens zonder daar zelf belang bij te hebben, over de school De Mozaïek aan de Haag, om daar desnoods in een pilot of experiment met de buurt te gaan praten wat men met die plek wil als de school leeg komt. Los van de uitkomst gaat het erom met die buurt tot ideeën te komen en te kijken of daar voldoende draagvlak voor komt en voldoende realiteitsgehalte komt voor een plan, wat dan ook, om op die manier met zo'n gebiedje aan de slag te gaan. Zijn suggestie is dus om met De Sloten of welke wijk dan ook, eens in gesprek te gaan, met de buurt, met belanghebbenden die daarover willen meepraten, nog voordat er verdere plannen zijn of anderen, eigenaren en dergelijke, al claims hebben gelegd op bepaalde zaken. Dat lijkt hem een heel aardige wijze om met ruimtelijke en andere ontwikkelingen om te gaan. Hij hoopt hier te proeven of daar komende tijd bestuurlijk voldoende ruimte voor komt bij raad, college en ambtenaren en is razend benieuwd of daar invulling aan gegeven kan worden. Hij denkt dat er op nog veel te doen is, ook om het uitgangspunt om inwoners centraal te stellen vorm te geven. Hij wil, als verdwaalde burger, ook graag hierover meedenken en helpen dit verder vorm te geven en is ook benieuwd naar de uitkomst van deze raadsbijeenkomst. De voorzitter begrijpt dat de heer Van Noordenne ook wel op de actielijst wil worden geplaatst. Erik Jan Visser (CDA) oppert dat de heer van Noordenne misschien ook in de begeleidingsgroep wil gaan zitten. Dan heb je voor die groep al iemand uit de samenleving die geïnteresseerd is. De voorzitter heeft de heer Van Noordenne het woord gegeven vanwege het concrete project dat deze op het oog heeft, waar op zich ook nog niets belanghebbends aan zit. Zo'n concreet project is een mooi voorbeeld voor iets dat je op je actielijst kunt zetten om je bestuursstijl in praktijk te brengen en te kijken of je dan ook bereikt wat je wilt, passend ook bij de behoefte van ITH aan concreetheid, meetbaarheid, afrekenbaarheid etc.. Het is maar een idee, hij wist dat de heer Van Noordenne vanavond in de zaal zat en heeft de gelegenheid aangegrepen om de discussie zo ook wat concreter te krijgen. Hij schat verder in dat de discussie inmiddels ook een eind gevorderd is en wellicht tot een afronding kan gaan komen. Erik Jan Visser (CDA) vult aan dat je behalve een wijk als aangrijpingspunt nemen, voor je actieplan ook doelgroepgericht te werk zou kunnen gaan. Je zou iets met jongeren kunnen doen: of je die kunt betrekken en een stuk ruimte kunt geven. Hoe kun je nu in het samenspel van politiek en samenleving iets organiseren. Datzelfde kan natuurlijk ook met ouderen, waar ook allerlei vraagstukken liggen; met ondernemers; kortom, je hoeft niet alleen maar aan een wijk te denken, maar kunt dat ook met doelgroepen doen om de samenleving te mobiliseren en ook om als politiek jezelf te leren om dat te doen. Als voorbeeld daarbij wil hij nog noemen de Korenmolen, een project wat het college uiteindelijk heeft teruggetrokken omdat de participatie niet goed is gelopen. Het aardige is dat een van de ambtenaren in een brief aanbiedt om daar een regierol in te gaan vervullen, maar in de zin daaraan voorafgaand zegt dat de gemeente natuurlijk geen partij is maar zich er toch, kijkend naar wat er nu gebeurt, wel mee wil bemoeien. Kùn je dat nog wel zeggen, dat de gemeente geen partij is? Men wil de samenleving betrekken, alle partijen erbij hebben maar volgens hem is de gemeente altijd partij want je moet dit de samenleving ook niet helemaal alleen laten doen, je moet met elkaar kijken hoe je dit vorm kunt geven. Tijm Corporaal (GL) merkt op dat men nu wel een nieuw bestuursakkoord heeft, maar dat er veel gaat veranderen in de samenleving en dat de overheid daar echt minder in gaat doen en de burger meer gaat doen, en op een andere manier doen. Maar hoe gaat men als gemeente nu op een goede manier bekijken wat men nog wel doet en wat men niet meer doet? De afspraken die hier nu voorliggen vindt hij een onderlegger om te kijken of de gemeente de transitie goed begeleidt. Iedereen zit erbij om te kijken of men dat goed gedaan heeft. Hij zou willen waken voor een te vergaande invulling met een heel gedetailleerde afrekenlijst. Hij ziet het veeleer als een houvast. Bijvoorbeeld als het gaat om "verantwoordelijk": je moet contracten afbouwen. Dat zal er vast in zitten. Hoe doe je dat op een goede manier? Hiermee hebben burgers en de raad een extra houvast om te kijken of dit goed gaat. En dat is wat hem betreft voor dit moment ook wel genoeg. Hij wil er dus voor waken om dit stuk helemaal dicht te timmeren en het open willen benaderen: het kan zijn dat de inwonerstop aanleiding geeft om er nog een vijfde element in op te nemen, of één te schrappen; dat is wat hem betreft ook prima. Michel Hofstee (HA!) heeft hier zijn twijfels bij. Is men het er dan al over eens wat goed is? Hij is het ermee eens dat het stuk niet dichtgetimmerd moet worden, omdat je dan eigenlijk volkomen terugzakt in je oude bestuursstijl. Maar je moet wel elkaar afspreken welke kant je op wilt en waar je ongeveer wilt zijn uitgekomen aan het eind van de rit. Bart Wendrich (HA!) denkt ook dat als je de lat niet ergens neerlegt, je ook niet met elkaar ergens naar gaat reiken. Je mòet zeggen waar je naartoe wilt. Dàn pas ga je met elkaar de goede kant op.