Gereedschapskist co-creatie
|
|
- Merel van den Pol
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Gereedschapskist co-creatie Samen werken aan een betere samenleving Mei 2018 Mayke ten Bos Carine Kleine Haar Kate Snellens
2 Beste collega, Heel goed dat je erover denkt om een project in co-creatie te gaan doen! Dit document biedt je handvatten om je te ondersteunen in het proces. Co-creatie is in een zin: samen met belanghebbenden werken aan een betere samenleving. Denk daarbij aan samenwerken met inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en andere overheden. Co-creatie zorgt ervoor dat de belanghebbenden gehoord worden, wat als gevolg heeft dat er voor besluit en het behalen van je doel(en) meer draagvlak gecreëerd wordt. Het is niet alleen samen denken, maar ook samen doen. Kijk voor extra informatie op pagina 3: Wat is co-creatie?. Ieder co-creatieproces is weer anders, daarom vind je in deze gereedschapskist hulpmiddelen die alleen ter ondersteuning dienen. De hulpmiddelen bieden je geen blauwdruk of vastomlijnde stappenplannen. Gebruik alleen de items uit de gereedschapskist die voor jou van meerwaarde zijn in je eigen proces. Neem gerust contact op met de co-creatie formulehouders als je hulp, tips, informatie of advies nodig hebt. Mayke ten Bos Estivani Kemerink op Schiphorst Inhoud Wat is co-creatie?... 3 Kan mijn project in co-creatie?... 4 Vormen van invloed... 5 Verloop co-creatieproces... 6 Rollen in een co-creatieproces... 7 Ons plan op 1-A Tips & tricks... 9 Voorbeelden... 9 Bijlagen Bijlage 1 verdiepende informatie verloop co-creatieproces Bijlage 2 verdiepende informatie rollen in een co-creatieproces
3 Wat is co-creatie? Hierboven zie je de interne afspraken die horen bij de co-creatieformule. Denk goed na welke afspraken voor jouw co-creatieproces van belang zijn. Hierboven zie je de kenmerken van co-creatie. Dankzij deze kenmerken weten de co-creëerders wat ze kunnen verwachten van het co-creatieproces. Denk goed na over welke kenmerken belangrijk zijn in jouw co-creatieproces. Voor extra informatie over co-creatie bekijk: 3
4 Kan mijn project in co-creatie? 4
5 Vormen van invloed Bovenstaand schema is een versimpelde weergave van de invloed die verschillende partijen op een proces kunnen hebben. In vorm 2, 3, en 4 spreek je van co-creatie. In vorm 1 en 5 niet, want daar werken gemeente en partners niet samen. Kies in de eerste plaats bewust wel of niet voor co-creatie. Als je voor co-creatie kiest, bepaal dan samen met je partners welke vorm van invloed iedereen heeft in het co-creatieproces. Je kunt als ondersteuning de platen gebruiken van pagina 3: Wat is co-creatie? om de invloeden te bepalen. 5
6 Verloop co-creatieproces Voor extra informatie over de stappen in het co-creatieproces kun je kijken in: Bijlage 1 verdiepende informatie verloop co-creatieproces. Daarnaast kan Ons plan op 1-A4 ondersteunen bij de oriëntatie van de co-creatie stappen in het proces. 6
7 Rollen in een co-creatieproces Voor extra informatie over de rollen in het co-creatieproces kun je kijken in: Bijlage 2 verdiepende informatie rollen in een co-creatieproces. 7
8 Ons plan op 1-A4 Om je te ondersteunen bij de opzet van een co-creatie proces is hieronder ons plan op 1- A4 weergegeven. Dit document laat je kort en bondig nadenken over onder andere je doelgroep, partners, wettelijke kaders, risico s en monitoring. Op basis van dit document kun je je cocreatieproces vervolgens vorm geven. 8
9 Tips & tricks - Neem genoeg tijd voor het co-creatieproces. Omdat ieder proces anders is, is het lastig om aan te geven hoe veel tijd je nodig hebt. Een eenvoudig co-creatietraject met slechts enkele partijen kan een half jaar duren, terwijl complexe projecten meerdere jaren kunnen duren. - Verzeker jezelf ervan dat het college en de gemeenteraad akkoord zijn met de aanpak in co-creatie. Je keuze voor co-creatie kan namelijk politieke gevolgen hebben. - Zorg dat je de verwachting vooraf duidelijk hebt! Bespreek met alle co-creëerders jullie definitie van co-creatie en spreek verwachtingen over de samenwerking naar elkaar uit. Zo begrijpen jullie elkaar beter tijdens het proces en voorkom je gevoel van onvrede. - Check tijdens het proces regelmatig of het proces nog verloopt zoals was afgesproken. - Vraag de formulehouders om hulp als je dat nodig hebt. Voorbeelden Hieronder een aantal voorbeelden van projecten bij de gemeente Hengelo die in co-creatie zijn uitgevoerd. - Voorbeeld proef omgevingsvisie (link) Link naar artikel in RO magazine (link) Estivani Kemerink op Schiphorst - Voorbeeld Lef project: Goed uit elkaar (link) Anouk Jocker 9
10 Bijlagen Bijlage 1 verdiepende informatie verloop co-creatieproces Wat is het doel? Bepaal wat het doel van je co-creatieproces is. Het is belangrijk om het doel vast te leggen, zodat je weet waar je naartoe werkt. Doe dit in samenwerking met de co-creëerders of zorg dat het doel met de co-creëerders wordt gedeeld. Het resultaat staat nog niet vast, die wordt gaandeweg met de andere co-creëerders bepaald. Afdeling Communicatie betrekken Je kunt de afdeling Communicatie om advies vragen voor het communiceren met je partners en anderen. Wie zijn je partners? Breng in kaart wie je mogelijke partners zijn. Denk aan inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en andere overheden. Met behulp van een netwerkkaart kun je dit in beeld brengen. Breng in kaart wat hun belangen zijn en welke geschiedenis ze met elkaar en met de gemeente hebben. Hoe en wanneer ga je je partners betrekken? Maak een plan voor het betrekken van je partners. Bedenk hoe je ze het beste kunt bereiken, wie ze het beste uit kunnen nodigen en op welke manier je ze wilt uitnodigen. Bedenk ook op welk moment in het proces je de belanghebbenden het beste kunt betrekken. Je kunt de afdeling Communicatie en/ of de implementatie ondersteuner om advies vragen. Hoe zal de besluitvorming verlopen? Overleg met de staf over hoe de besluitvorming zou moeten verlopen. Zorg dat je het College van B&W en de Gemeenteraad vroeg in het proces betrekt en informeert, als zij over het resultaat een besluit moeten nemen. Hoe zorgen jullie voor een transparant proces? Het is belangrijk om open te zijn over het verloop van het proces en om belanghebbenden op de hoogte te houden. Denk dus goed na over communicatie naar het College, de Gemeenteraad, de deelnemers en de belanghebbenden. Ook hier kun je de afdeling communicatie om advies vragen. Wie wordt de procesregisseur? Maak hiervoor gebruik van het rollenschema. Zie pagina 7: Rollen in een co-creatieproces. Zijn de kaders helder? Voor de deelnemers in een co-creatieproces is het noodzakelijk om te weten wat de kaders en regels zijn waar niet van afgeweken kan worden. Dan weten de co-creëerders wat zij kunnen 10
11 verwachten en wat wel en niet kan. Zoek goed uit welke wet- en regelgeving van toepassing is en maak daarnaast samen duidelijke afspraken over het verloop van het proces. Denk hierbij aan afspraken over budget, termijnen, rolverdeling, verantwoordelijkheidsverdeling en ambities. Werk samen naar jullie doel Dit is de kern van het co-creatieproces. Werk onder leiding van de procesregisseur samen met de co-creëerders toe naar jullie doel. De procesregisseur stuurt op het proces waarbij de cocreëerders samen komen tot een gedragen resultaat. Besluitvorming Besluitvorming volgens afspraken. Zoals vooraf bepaald bij hoe zal de besluitvorming verlopen?. Rond het proces af Rond het proces af met een uitgewerkt resultaat en communiceer de uitkomsten. Evalueer het proces Evalueer het proces samen met de co-creëerders. Dit kan aan de hand van een klantreis. Dankzij een evaluatie komen de aandachtspunten voor volgende co-creatieprocessen naar voren. Vraag de co-creëerders hierbij of zij tevreden zijn met het proces en/of de uitkomst en of zij dit proces als een succes zien. Vraag ze om tips voor toekomstige co-creatieprocessen. Vier je resultaat Vier je succes met je partners en deel je ervaringen met collega s. Zo kun je anderen inspireren om ook in co-creatie te gaan werken. 11
12 Bijlage 2 verdiepende informatie rollen in een co-creatieproces Hieronder staan de rollen beschreven die tijdens een co-creatieproces van toepassing kunnen zijn. Doordat elk proces uniek is kan de persoonsinvulling van de rol per proces verschillen. Dit maakt dat er per rol voorbeelden zijn genoteerd van persoonsinvullingen. Initiator De initiator komt met initiatief. De initiator heeft een idee of droom, maar het resultaat staat nog niet vast. De initiator zet zich in tijdens het proces. Het idee kan eventueel worden overgenomen door anderen. Het belang van de initiator is de realisatie van het idee. Kenmerken van de initiator zijn betrokkenheid bij het initiatief en visie. Belanghebbende De belanghebbende heeft belang bij het resultaat. Niet alle belanghebbenden hebben een actieve rol in het proces. Opdrachtgever De opdrachtgever geeft opdracht voor het uitvoeren van het traject. Het belang van de opdrachtgever is het behalen van de doelen van het project. De opdrachtgever moet vertrouwen hebben in het proces, kunnen loslaten, draagvlak creëren en meedenken. Co-creëerder De co-creëerder brengt ideeën, expertise en ervaringen in tijdens het proces. De co-creëerder heeft belang bij het co-creatieproces. Hij of zij moet open zijn over die belangen, denkt mee en onderhandelt mee over het resultaat. Sponsor De sponsor zet tijd, middelen en/of geld in. De sponsor levert een instrumentele bijdrage aan het proces. Waarschijnlijk wil de sponsor hier wel wat voor terug. De sponsor zou open moeten zijn over de eigen belangen en verwachtingen. Procesregisseur De procesregisseur vormt samen met de deelnemers het co-creatieproces. Hij/zij zorgt dat het proces op gang blijft, zorgt dat iedereen gelijkwaardig behandeld wordt en zorgt voor een veilige omgeving. De procesregisseur maakt gebruik van passende werkvormen om het proces in goede banen te leiden. Hij/zij brengt de belangen en posities van de co-creëerders in kaart, ook zorgt hij/zij dat het College van B&W en de Gemeenteraad geïnformeerd worden over het verloop van het co-creatieproces. Eisen voor een procesregisseur: - Neutraal - Heeft belang bij een acceptabel proces voor alle betrokken 12
13 Competenties voor een procesregisseur: - Werkt samen - Toont lef - Is flexibel - Is creatief - Weet te motiveren - Kan conflicten hanteren - Toont leiderschap Kadermakers De kadermakers leggen de afspraken over het proces en het resultaat vast, waarbij voldoende beweegruimte overblijft. Ze stellen de co-creëerders op de hoogte van de mogelijkheden binnen de relevante wet- en regelgeving. Ze zijn transparant, duidelijk en doelgericht en vinden het belangrijk dat het proces en de uitkomsten volgens de afspraken zijn. Kiezer Soms komen er meerdere opties uit een co-creatieproces. Belanghebbenden kunnen dan eventueel kiezen welke optie voor hen het beste is. Co-creatie makelaar De co-creatiemakelaar is het centrale aanspreekpunt voor externe initiators. Hij/zij verbindt de externe co-creëerders met de juiste personen intern. Een co-creatiemakelaar heeft een open en toegankelijke houding, weet te verbinden en kan het co-creatieproces goed uitleggen. Beslisser Het Management team, het College van B&W en/of de Gemeenteraad moeten instemmen met het plan dat uit het co-creatieproces voortkomt. Het is belangrijk dat het Management team, het College en de Gemeenteraad vertrouwen hebben in het proces en haar uitkomst en dat ze worden meegenomen in het proces. Het is ook mogelijk dat de beslissers vooraf instemmen met de uitkomst van het proces. Voor de beslisser spelen altijd politieke belangen. Ambassadeur De ambassadeur promoot binnen de afdeling of sector co-creatie. Ze zijn de ogen en de oren van de implementatieondersteuner(s) en formulehouder. Ze geven adviezen voor het uitvoeren van cocreatieprocessen en ondersteunen co-creatieprocessen daar waar mogelijk. Ze zijn de link naar de implementatieondersteuner(s) en formulehouder(s). Formulehouder De formulehouders bewaken en verbeteren de formule. Ze adviseren collega s en externe partijen over co-creatie. Ook promoten ze co-creatie in de gemeentelijke organisatie. De formulehouders hebben deskundigheid over en ervaring met de co-creatieformule. Hun belang is het stimuleren van het werken met de co-creatieformule bij passende onderwerpen. De formulehouders zijn communicatief, kan een helikopterview aannemen en is overtuigend. 13
14 Implementatieondersteuner De implementatieondersteuners geven adviezen bij het opzetten en uitvoeren van cocreatietrajecten. Zij hebben praktische kennis over de formule. Ze ondersteunen cocreatieprocessen vanuit de formule en promoten de co-creatieformule binnen de afdeling of sector. Zij vinden het belangrijk dat de formule passend wordt toegepast op de afdeling. Daarnaast hebben zij overzicht welke projecten er binnen hun afdeling in co-creatie worden uitgevoerd. Middels een periodiek overleg worden implementatieondersteuners van lopende projecten door elkaar op de hoogte gehouden. 14
De succesformule van Dienstverlening
De succesformule van Dienstverlening Marketingconcepten uit het bedrijfsleven toegepast bij gemeenten Arjan Lenferink a.lenferink@hengelo.nl (0623292937) Annette Jutte a.jutte@hengelo.nl (0620018633) Presentatie
Nadere informatieLeidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente. Korte versie
Leidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente Korte versie Inleiding Oldebroek voor Mekaar is samenwerken aan een sterke en leefbare samenleving. Inwoners, ondernemers, maatschappelijke
Nadere informatieWerkvorm: Bouw je krachtveld
Werkvorm: Bouw je krachtveld Het krachtenveld om je co-creatie project heen kan worden ingedeeld in verschillende lagen. Dit document bevat tips en denkvragen om je bewust te maken van het krachtenveld
Nadere informatieEffectieve samenwerking: werken in driehoeken
Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie en in elk netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere
Nadere informatieWij. maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN. Wij maken Dordt Samen aan de slag met initiatieven
Wij maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN Waar mensen elkaar ontmoeten, ontstaan als vanzelf nieuwe netwerken en initiatieven. Inwoners die met elkaar samenwerken.
Nadere informatie5 formules. voor gemeentelijke dienstverlening. Annette Jutte Gemeente Hengelo Peter-August Keur VNG Realisatie. 13 maart 2019
5 formules voor gemeentelijke dienstverlening Annette Jutte Gemeente Hengelo Peter-August Keur VNG Realisatie 13 maart 2019 Achtergrond Inspiratie vanuit commerciële formules Een formule voor het geheel
Nadere informatieNieuwsbrief Resultaten evaluatie
Nieuwsbrief Resultaten evaluatie Toen het project 2030 werd gestart, is aan de gemeenteraad toegezegd dat na vier afgeronde en het project geëvalueerd zou worden. In april heeft het projectteam 2030 een
Nadere informatieEffectieve samenwerking: werken in driehoeken
Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere
Nadere informatieHandleiding Voor de Personeelscyclus!
Handleiding Voor de Personeelscyclus! Om goede professionele kinderopvang te blijven bieden moeten we ons blijven ontwikkelen. In deze handleiding lees je hoe we dat doen. We doorlopen elke twee jaar een
Nadere informatieJ L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - -
Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills 21st Century Skill Jouw talent Vaardigheden Gedragsindicatoren J L Ik weet wat ik wil Ik weet wat ik kan Ik ga na waarom iets mij interesseert
Nadere informatieVergaderen in West Betuwe. Eerste gemeenschappelijke gedachtevorming binnen de raadswerkgroep Bestuur & Organisatie
Vergaderen in West Betuwe Eerste gemeenschappelijke gedachtevorming binnen de raadswerkgroep Bestuur & Organisatie Herindelingsadvies Par.4.3.: Samen met de samenleving West Betuwe Voert haar wettelijke
Nadere informatieTraining Creatief denken
Training Creatief denken Creatief denken: prikkel je geest Out of the box denken. Of, buiten de gebaande paden denken. Doorbreek denkpatronen. Breekt het zweet je al uit als je dit hoort? Heb jij moeite
Nadere informatieLet s Ynnovate! Let s Ynnovate! LET S YNNOVATE! OVER FLEUR & ESTHER FLEUR PULLEN & ESTHER VAN DER STORM
LET S YNNOVATE! Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg, riep Einstein al een dikke eeuw geleden. Wil je innoveren, dan zul je uit je routine moeten stappen. Maar hoe kun je succesvol
Nadere informatieBurgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad
Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad 5 juli 2018 Raadswerkgroep Burgerparticipatie In november 2017 heeft een aantal raadsleden zich opgegeven om de Raadswerkgroep Burgerparticipatie te vormen
Nadere informatieDe workshop Leiderschap wordt incompany gegeven en op maat aangeboden en is geschikt voor zowel beginnende- als doorgewinterde leidinggevenden.
Workshop Leiderschap Leiderschap, krachtig in elke situatie Wat maakt iemand tot een goede leidinggevende? Natuurlijk moeten er doelen gehaald worden en het liefst binnen een bepaald budget. Maar zonder
Nadere informatieLeiderschap, krachtig en inspirerend leidinggeven
Training Leiderschap Leiderschap, krachtig en inspirerend leidinggeven Als leidinggevende komt er veel op je af. Je moet doelen halen, maar je wilt ook je medewerkers motiveren. Hoe houd je dat in balans?
Nadere informatieRidderkerk dragen we samen!
Ridderkerk dragen we samen! Inleiding In mei 2015 heeft de gemeenteraad de startnotitie vastgesteld met de titel Ridderkerk dragen we samen! De subtitel luidt: van burgerparticipatie naar overheidsparticipatie.
Nadere informatieBurgerbetrokkenheid in Beweging. Wat vraagt succesvolle participatie van en met burgers van uw gemeente?
Burgerbetrokkenheid in Beweging Wat vraagt succesvolle participatie van en met burgers van uw gemeente? 12/19/2017 Wie ben ik en wat doe ik? Burgerbetrokkenheid in beweging Waar hebben we het eigenlijk
Nadere informatieWerken als artiest drama
08763 Atirst Drama 29-10-2008 11:52 Pagina 1 werkproces 1 1 2 3 4 5 6 Werken als artiest drama Artiest Drama Wat laat je zien? Je hebt passie voor theater Je laat jezelf zien Je gaat ervoor en je zet door
Nadere informatieASSERTIVITEIT. beter communiceren vanuit jezelf
ASSERTIVITEIT beter communiceren vanuit jezelf Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij
Nadere informatieKaders voor burgerparticipatie
voor burgerparticipatie 1 Inhoud Pagina Hoofdstuk 3 1. Inleiding 1.1 Doel van deze notitie 1.2 Opbouw van deze notitie 4 2. Algemeen 2.1 Twee niveaus: uitvoering en meedenken over beleid 2.2 Tweerichtingsverkeer
Nadere informatieHET BELEIDSVOEREND VERMOGEN BINNEN ONZE SCHOLENGEMEENSCHAP. De 8 dragers voor een beleidseffectieve SG
HET BELEIDSVOEREND VERMOGEN BINNEN ONZE SCHOLENGEMEENSCHAP De 8 dragers voor een beleidseffectieve SG Responsief vermogen Ondersteunende relaties Doeltreffende communicatie Gedeeld leiderschap Reflectief
Nadere informatieWerken met de Omgevingswet: welke competenties vraagt dat?
Werken met de Omgevingswet: welke competenties vraagt dat? Even voorstellen Anouk Baving Annemieke van Brunschot Coördinator Anders Werken ADSMO Verandermanager Lijnmanager Samenwerken Leren & ontwikkelen
Nadere informatieCOMMUNICEREN VANUIT JE KERN
COMMUNICEREN VANUIT JE KERN Wil je duurzaam doelen bereiken? Zorg dan voor verbonden medewerkers! Afgestemde medewerkers zijn een belangrijke aanjager voor het realiseren van samenwerking en innovatie
Nadere informatieVragenlijst Delft Internet Panel Delftse Participatie Aanpak 2016
Vragenlijst Delft Internet Panel Delftse Participatie Aanpak 2016 Introductie In de uitnodigingsmail komt: In 2019 wordt de Omgevingswet landelijk ingevoerd. Die wet vervangt alle wet- en regelgeving voor
Nadere informatieDe rekenkamercommissie heeft voor het onderzoek offertes gevraagd aan 3 adviesbureaus en heeft de opdracht gegund aan Partners+Pröpper.
Inleiding De gemeente Zoetermeer profileert zich al enige jaren als ICT-stad. In de samenvatting van het Plan van aanpak Kenniseconomie en innovatie 2010 staat: Kenniseconomie en innovatie zijn, naast
Nadere informatieCoachingstraject Participatie. Mechelen, 20 juni 2017
Coachingstraject Participatie Mechelen, 20 juni 2017 Klimaatbeleid en participatie Veel gemeenten ondertekenden het Burgemeestersconvenant en stelden een klimaatactieplan op. Maar hoe zorgt u ervoor dat
Nadere informatieToelichting op de Uitnodiging tot solliciteren!
Toelichting op de Uitnodiging tot solliciteren! F-Fort zoekt met regelmaat nieuwe collega s! Uitnodiging tot solliciteren via Best Value People Lees snel verder hoe het werkt! Team F-Fort augustus 2016
Nadere informatieEuropese projecten in de praktijk. Maandag 8 december, Provincie West-Vlaanderen
Europese projecten in de praktijk Maandag 8 december, Provincie West-Vlaanderen Europese projecten in de praktijk Waarom een Europees project? Hoe begin je aan een Europees project? Hoe stel je de aanvraag
Nadere informatieTraining Creatief denken
Training Creatief denken Creatief denken: een oplossing voor elk probleem Creatief denken is vandaag de dag een must. De markt verandert razendsnel en als je niet innovatief bent, loop je achter de feiten
Nadere informatieHandleiding bij het opstellen van een Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP)
Handleiding bij het opstellen van een Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) In de voorbereiding op het Pop gesprek stelt de medewerker een persoonlijk ontwikkelingsplan op. Hierbij maakt de medewerker gebruik
Nadere informatieTalentmeting in korte trajecten
Talentmeting in korte trajecten Het portfolio is voor kort durende maatschappelijke stages een te uitgebreid middel om mee te werken. Voor de kortdurende intensieve maatschappelijke stages is een andere
Nadere informatieVerslag Evaluatiebijeenkomst 28/09/2016
Verslag Evaluatiebijeenkomst 28/09/2016 Over dit stuk Het experiment met de burgerbegroting in Geffen is voorbij. Het is belangrijk om het project goed te evalueren, om twee redenen: 1. Het project zit
Nadere informatieTraining Passie en missie
Training Passie en missie Passie en missie: jouw unieke bijdrage Wil jij weten wat jouw passie en missie is? Wat jouw unieke bijdrage is? Hoe jij het verschil kan maken? Dan is de training Passie en missie
Nadere informatieTOOLKIT voor co-creatie. Download Acrobat Reader voor tablet / computer / etc om deze interactieve pdf te gebruiken.
Download Acrobat Reader voor tablet / computer / etc om deze interactieve pdf te gebruiken. welkom Binnen een co-creatie ontwikkel je samen met een leerkracht een antwoord op de vraag van de school vanuit
Nadere informatieNieuws voor overheidsmedewerkers
Van Oort & Ros Partners bij Ontwikkeling Kerkedijk 11, 1862 BD Bergen www.vanoort-ros.nl 072-5814749 Nieuws voor overheidsmedewerkers Jaartraject Verbindend werken en eigen invloed versterken 2 Kennismaking
Nadere informatieParticipatiewijzer gemeente De Bilt
Participatiewijzer gemeente De Bilt Stap 1: Inventarisatie Je staat aan de start van een project/ beleidstraject, maar vraagt je af of en hoe je inwoners en/of ondernemers moet betrekken bij je project.
Nadere informatiePROGRAMMA-MANAGEMENT EN DE ORGANISATIE VAN DE TOEKOMST
Programmamanagement en zingeving PROGRAMMA-MANAGEMENT EN DE ORGANISATIE VAN DE TOEKOMST PERSOONLIJK PROFIEL maart 2013 Professionalisering project- en programmamanagement Leiderschap en teamontwikkeling
Nadere informatieIdee gebaseerd op: 1.Creating an Educational Game Program for Higher Education. 2.Digitale toetsing Strategiegame. Steve Ackerman. and Kathy Christoph
Idee gebaseerd op: 1.Creating an Educational Game Program for Higher Education 2.Digitale toetsing Strategiegame Steve Ackerman and Kathy Christoph Focus en doelstelling bijeenkomst Speel het spel en doe
Nadere informatieWorkshop Coachend leidinggeven, haal het beste naar boven in mensen
Workshop Coachend leidinggeven Workshop Coachend leidinggeven, haal het beste naar boven in mensen Als leidinggevende wil je het beste uit je personeel halen. Jij wilt dat ze werken conform de missie en
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. Daarin laat je zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieC.1 Delen en deelnemen
COLLEGIALE SAMENWERKING C.1 Delen en deelnemen De leraar levert een oplossingsgericht bijdrage aan algemene taken in het team en aan de onderwijskundige en pedagogische ontwikkeling van de school. De leraar
Nadere informatieThermometer leerkrachthandelen
Thermometer leerkrachthandelen Leerlijnen en ontwikkelingslijn voor leerkrachten van WSKO 1 Inleiding Leerkracht zijn is een dynamisch en complex vak. Mensen die leerkracht zijn en binnen onze organisatie
Nadere informatieResultaten eerste peiling digitaal burgerpanel Externe communicatiemiddelen gemeente Oirschot. Januari 2015
Resultaten eerste peiling digitaal burgerpanel Externe communicatiemiddelen gemeente Oirschot Januari 2015 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Resultaten... 4 2.1 Onderzoeksverantwoording... 4 2.2 Hoe tevreden
Nadere informatielaboratoria mobiele alternatieven
laboratoria mobiele alternatieven Wat is Lama? LaMA is een participatief modeltraject dat vertrekt vanuit co-creatie. we brengen één zone in kaart waarbinnen we werken en testen we gaan participatief aan
Nadere informatieProcesvoorstel co-creatie.
Procesvoorstel co-creatie. Beleid voor mantelzorgers, vrijwilligers en ouderen. J. Heijdens en Mariska Belliot 21-03-2017 2017 Naam opsteller J. Heijdens en Mariska Belliot Datum vaststelling 16-03-2017
Nadere informatieLeidraad communicatie en participatie particuliere (bouw)initiatieven
Leidraad communicatie en participatie particuliere (bouw)initiatieven Versie 1.0 Augustus 2018 Omwonenden en belanghebbenden eerder betrekken De gemeente Dalfsen wil dat inwoners in een vroeg stadium betrokken
Nadere informatieCONCEPT. Structuur progressiegerichte procesbegeleiding. voor. Procesbegeleiders Studiesucces Gwenda Schlundt Bodien - CPW
1 CONCEPT Structuur progressiegerichte procesbegeleiding voor Procesbegeleiders Studiesucces 2 Inhoud en doel van dit document Inhoud Dit document bevat een opzet voor de progressiegerichte structuur van
Nadere informatieS.V.F. Sportvereniging Fortissimo Sportpark De Nieuwe Kamp Overrijnseveld GH Cothen BIJLAGE 2: Pestprotocol
BIJLAGE 2: Inhoudsopgave 1.... 2 2. Stap 1 Signalering van pestgedrag... 2 3. Stap 2 Bespreking met de groep... 3 4. Stap 3 Oplossingen bedenken... 4 5. Stap 4 Afspraken maken... 4 6. Stap 5 Afronding:
Nadere informatieJaargesprek. Ontwikkelingsgerichte jaargesprekken voeren
Ontwikkelingsgerichte jaargesprekken voeren Als je als Scouting Nederland als onderdeel in je toekomstvisie hebt opgenomen uit te dagen zich te ontwikkelen en daarbij met elkaar veel plezier te beleven,
Nadere informatiegfedcb Besluitenlijst d.d. d.d.
Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Eenheid/Cluster/Team ST/PU/CO Participatieladder 1- Notagegevens Notanummer 2007.40363 Datum 21-11-2007 Portefeuillehouder Burgemeester 2- Bestuursorgaan
Nadere informatieDe interne communicatieadviseur
De interne communicatieadviseur Dit zijn de kenmerken van een complex Verschillende ideeën Kleine wijzigingen kunnen grote gevolgen hebben Beweeglijke doelen Het pad ontrolt zich met iedere stap??? Geen
Nadere informatieNotitie koppeling hoofdproces en rollen partners t.b.v. gebiedsgericht werken.
Notitie koppeling hoofdproces en rollen partners t.b.v. gebiedsgericht werken. Definitie gebiedsgericht werken: Gebiedsgericht werken is een proces van structurele samenwerking tussen de gemeente en haar
Nadere informatieDelfts Doen! Delftenaren maken de stad
Inhoud A Delfts Doen! Delftenaren maken de stad 1 Delfts Doen! Delftenaren maken de stad P lannen maken in de stad doe je niet alleen. Een goed initiatief vraagt samenwerking en afstemming met bewoners,
Nadere informatie10 onmisbare vaardigheden voor. de ambtenaar van de toekomst. 10 vaardigheden. Netwerken. Presenteren. Argumenteren 10. Verbinden.
10 vaardigheden 3 Netwerken 7 Presenteren 1 Argumenteren 10 Verbinden Beïnvloeden 4 Onderhandelen Onderzoeken Oplossingen zoeken voor partijen wil betrekken bij het dat u over de juiste capaciteiten beschikt
Nadere informatieAUTHENTICITEIT IS DE SLEUTEL TOT SUCCESVOLLE MARKETING
AUTHENTICITEIT IS DE SLEUTEL TOT SUCCESVOLLE MARKETING Succesvolle marketing is datgene doen waar jouw bedrijf aandacht mee genereert, wat jou helpt je verhaal te doen en wat jouw community laat groeien.
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieDe workshop Relatiemanagement wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.
Workshop Relatiemanagement Relatiemanagement, investeren in zakelijke relaties Relaties; de mens kan niet zonder. Of het privé is of werk gerelateerd, relaties zijn een belangrijk onderdeel van ons leven.
Nadere informatieAdviesgesprek Van contact naar contract
Adviesgesprek Van contact naar contract Het doel van het eerste adviesgesprek is het om het eens te worden over de vraag van de opdrachtgever en over de werkwijze van de adviseur. Het resultaat is een
Nadere informatieDe Utrechtse Participatiestandaard
De Utrechtse Participatiestandaard Participatie leidt tot betere projecten, betere afwegingen en besluitvorming en tot meer draagvlak. Bij ieder project is de vraag aan de orde wanneer en in welke mate
Nadere informatieCommunicatie verenigingen KNVB 2014
1 Communicatie verenigingen KNVB 2014 1. Achtergrond van de notitie: veranderde rollen De kern van de bestuurlijke vernieuwing is het realiseren van een efficiëntere besluitvorming in het amateurvoetbal.
Nadere informatieProfessioneel communiceren: belangrijk onderdeel van dit boek en deze lessen DENK NA: WAAR KAN JE ALS JURIDICH MEDEWERKER TERECHTKOMEN?
Hoofdstuk 1 Leerdoelen pg 17 Link tussen leerdoelen en toets stof 1.1 Juridisch medewerker Algemene vaardigheden besproken: Op de hoogte zijn (kennis) Informatie op papier kunnen zetten Goed kunnen lezen
Nadere informatieP r o e f l e s Overtuigend communiceren en adviseren Thema > Adviseren kan je leren Door Astrid Kies
Proefles Overtuigend communiceren en adviseren Thema > Adviseren kan je leren Door Astrid Kies Docent van de cursus Overtuigend Communiceren en Adviseren www.secretary.nl/adviseren Inhoudsopgave 1.Standaard
Nadere informatieAan de slag met sociale netwerken
Aan de slag met sociale netwerken Inge Redeker. 2 maart 2018 platform sociale netwerken Aan de slag met sociale netwerken De wegwijzer Uitgangspunten bij de samenstelling Gekozen indeling Alle methodieken/aanpakken
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieLOKAAL SAMENSPEL. enqueteresultaten: de verschillen tussen de interne en externe beelden
LOKAAL SAMENSPEL enqueteresultaten: de verschillen tussen de interne en externe beelden 1 ALGEMEEN BEELD geen onverklaarbare uitkomsten verschillen in waardering van het samenspel intern en extern, en
Nadere informatieHet waardenkompas van Woonzorggroep Samen
Het waardenkompas van Woonzorggroep Samen Waarom een Waardenkompas? In het Waardenkompas hebben we op 1 A4 beschreven wat we binnen Samen bedoelen met onze drie waarden: Actief, Verbindend en Oprecht.
Nadere informatieDe workshop Situationeel leidinggeven wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.
Workshop Situationeel leidinggeven Situationeel leidinggeven, krachtig in iedere situatie Als leidinggevende probeer jij het beste uit je medewerkers te halen. Daar profiteert de organisatie van, maar
Nadere informatieCOMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen
COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij
Nadere informatieIn 5 stappen naar een leuke (vergader-) groep
In 5 stappen naar een leuke (vergader-) groep Gratis e-boek In 5 stappen naar een leuke (vergader)groep door Carla van den Bos Vergaderen doe je zo! Vergaderen doe je zo! is een project van 12organise
Nadere informatieBeleidsparticipatie. Hier komt de titel van de presentatie
Beleidsparticipatie hannes.jossart@bataljong.be ellen.degrauwe@bataljong.be zita.depauw@bataljong.be Hier komt de titel van de presentatie 1 Participatie is een fundamenteel recht van kinderen en jongeren
Nadere informatieORGANISATIE- EN PERSONEELSBELEID
ORGANISATIE- EN PERSONEELSBELEID maart 2018 Inleiding In onderhavige notitie is het organisatie- en personeelsbeleid van de gemeente Rucphen beschreven. Dit organisatie- en personeelsbeleid is in samenspraak
Nadere informatieCompetentiemanagement bij de federale overheid
Competentiemanagement bij de federale overheid Competentieprofielen Basis Ondersteunend/Epert D December 2009 ONDERSTEUNEND/EXPERT D 1/ BASISPROFIEL Tabel informatie begrijpen taken Ondersteunend/Epert
Nadere informatieklaar voor een nieuwe toekomst
Herontwerp HRM Beleid klaar voor een nieuwe toekomst We maken ons op voor een nieuwe toekomst. Daar zijn we klaar voor. Dat komt omdat we gewend zijn om vanuit het kleine groot te denken en op een gelijkwaardige
Nadere informatieITT/HU Beoordelingscriteria praktijk Fase 3 (jaar 3)
ITT/HU Beoordelingscriteria praktijk 2018-2019 Fase 3 (jaar 3) Kerntaak 1: Pedagogische adequaat handelen: opbouwende relatie met kinderen ontwikkelen, leiding geven aan de groep, zorgen voor een goed
Nadere informatieBeoordeling Stage 2 Code: ST2
Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Ben v.d. Heijden Cijfer docentbegeleider Studentnummer: 247958 8 Docentbegeleider: PKK Cijfer praktijkbegeleider Praktijkbegeleider: Hans v.d. Dobbelsteen 8 Stageperiode:
Nadere informatieHet stappenplan. Inleiding
Het stappenplan Inleiding Op de pagina instrumenten op Overstag.nu vind je instrumenten, informatie en inspiratie om binnen je eigen organisatie met het thema duurzame inzetbaarheid aan de slag te gaan.
Nadere informatieNaam project. Participatie- en communicatieplan. Versie concept dd-mm-jjjj
Kerngegevens Hier kan je een uitspraak of overkoepelende tekst over je onderwerp plaatsen, met evt. de naam van degene die de uitspraak heeft gedaan. Maar dat hoeft niet; je kunt deze tekst ook gewoon
Nadere informatieSignalering in de palliatieve fase
Signalering in de palliatieve fase Train de trainer projectleiders dagdeel 2: implementatie en projectmatig werken december2015 Programma Ken uw doelgroep het implementatietraject taken en rol van projectleider
Nadere informatieTOOLKIT SOCIAL MEDIA SPORTWEKEN
TOOLKIT SOCIAL MEDIA SPORTWEKEN Introductie Iedereen is tegenwoordig sociaal en dat maakt Social Media een krachtig middel om het proefsporten op jouw sportclub te promoten. Jij weet als geen ander hoe
Nadere informatieKIEMKRACHT. Ondernemerstraject van het Alfa-College. Flexibiliteit. Initiatief. Pro-activiteit. Nieuwsgierigheid
Initiatief Nieuwsgierigheid Communicatieve vaardigheden, mondeling en/of schriftelijk Plezier in nieuwe mensen ontmoeten/ netwerken Social media Flexibiliteit Pro-activiteit Organisatietalent 21 st century
Nadere informatieBeuningen maken we samen. Een reis naar de toekomst
Beuningen maken we samen Een reis naar de toekomst Oktober 2013 1 Waarom nu een visie? Een visie maak je niet zomaar. Een visie maak je ook niet vaak. Maar op dit moment zijn wij toe aan nieuwe inspiratie,
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ THEMA 7 PROFESSIONELE GESPREKKEN
OPDRACHTEN BIJ THEMA 7 PROFESSIONELE GESPREKKEN Een professioneel gesprek moet je altijd voorbereiden! INLEIDING Je voert dagelijks gesprekken. En dat doe je vaak op de automatische piloot. Professionele
Nadere informatieFoto plaatsen. OR en de Omgevingswet. 12 april 2018
Foto plaatsen OR en de Omgevingswet 12 april 2018 Wat weet jij van de Omgevingswet? Https://Kahoot.it Verbeterdoelen Omgevingswet Anders Werken Integraal: alle inhoudelijke beleidsdomeinen, maar ook ondersteunende
Nadere informatieHET GESPREK: KOP ROMP STAART
HET GESPREK: KOP ROMP STAART Elk effectief gesprek heeft een zogenaamde kop romp staart structuur: een begin, een kern en een einde. Voorafgaand aan deze drie fasen is het cruciaal om elk gesprek zorgvuldig
Nadere informatieAnalyse enquête GVAG. Individueel en binnen groep. Tussen groepen
Analyse enquête GVAG Individueel en binnen groep Betrokkenheid hoog (bestuur, thematrekkers en groepen) Projectgroepen verdienen aandacht Vaardigheden sluiten aan bij rol versus praktijk Jaarplannen wel
Nadere informatieDe training wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.
Training Passie en missie Passie en missie: jouw unieke bijdrage Wil jij weten wat jouw passie en missie is? Wat jouw unieke bijdrage is? Hoe jij het verschil kan maken? Dan is de training Passie en missie
Nadere informatieIn 10 stappen van project naar effect!
In 10 stappen van project naar effect! een handleiding voor slim zorgen > Betrek de belangrijke sleutelpersonen > Stel projectteam samen & kies pilotteams > Screen de huidige situatie > Organiseer een
Nadere informatiePROCESPLAN INTERACTIEF WERKEN LANGEDIJK ONTWIKKELT MET WATER Vastgesteld door college van B&W d.d. 26 april 2016
PROCESPLAN INTERACTIEF WERKEN LANGEDIJK ONTWIKKELT MET WATER Vastgesteld door college van B&W d.d. 26 april 2016 Conform: De Langedijker werkwijze, Notitie interactief werken gemeente Langedijk op basis
Nadere informatieVerkenningstocht 2, de spelers centraal
Verkenningstocht 2, de spelers centraal Programma dag 2 9.00 Same role meeting Terugblik bereikte overeenkomst Terugblik proces 10.30 Theorie: vier stappen 12.30 Lunch 13.00 Toepassen op uw eigen cases
Nadere informatieRouteplanner Right to Challenge
Routeplanner Right to Challenge Netwerk Right to Challenge www.righttochallenge.nl Voor bewoners, maatschappelijke initiatiefnemers, gemeentebestuurders en ambtenaren Een praktische aanpak om als gemeente,
Nadere informatieLeidraad om een onderzoek te maken dat aan alle voorwaarden van de FLL voldoet.
Leidraad om een onderzoek te maken dat aan alle voorwaarden van de FLL voldoet. Verwonderen.. Werkvorm Welk plaatje voelt warmer of kouder aan? Noteer dit Controleer met infrarood thermometer Wat gaat
Nadere informatieWe vertrekken vanuit gedeeld en participatief leiderschap. De cirkels representeren de diverse overlegorganen en functies binnen onze school.
Profiel adjunct-directeur GO! Lyceum Gent Samen voor kwaliteitsvol onderwijs Op de volgende pagina s kan u het competentieprofiel voor adjunct-directeur GO! Lyceum Gent vinden. Deze adjunct-directeur zien
Nadere informatieHOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit
HOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit Tips en trucs: werkplekbegeleider Tips om tot een goede invulling van de Week van de Mobiliteit
Nadere informatieWorkshop Evenwicht, je leven in Balans Werkboek bijeenkomst 1
Workshop Evenwicht, je leven in Balans Werkboek bijeenkomst 1 Evenwicht 2004 Dit product is met toestemming overgenomen en is ontwikkeld binnen het Europese project Evenwicht, werk en privé in balans dat
Nadere informatieCompetentiemanagement bij de federale overheid
Competentiemanagement bij de federale overheid Competentieprofielen Basis Projectleider B December 2009 PROJECTLEIDER B 1/ BASISPROFIEL Tabel informatie begrijpen taken Taken uitvoeren Projectleider B
Nadere informatieWelkom. Doel van workshop. LoopbaanNed. Dr. Dieta Mietus
Welkom Doel van workshop Oplossingsgericht werken LoopbaanNed Dr. Dieta Mietus Kennismaking Wat zou je willen doen zodat deze workshop nuttig voor je is? Oplossingsgericht werken aan project Projectmanager:
Nadere informatielaboratoria mobiele alternatieven
Drie jaar LaMA laboratoria mobiele alternatieven Wat is Lama? LaMA is een participatief modeltraject dat vertrekt vanuit co-creatie. we brengen één zone in kaart waarbinnen we werken en testen we gaan
Nadere informatie(Her)oriëntatie op je loopbaan
(Her)oriëntatie op je loopbaan Enkele handvatten om naar je loopbaan en competenties te kijken december 2015 Onderhoudscheck voor je loopbaan Je bent het meest succesvol als je werk doet dat aansluit op
Nadere informatie