De Participatiewet; Arbeidsparticipatie droom of daadwerkelijk te realiseren?! 27 maart 2014

Transcriptie

1 De Participatiewet; Arbeidsparticipatie droom of daadwerkelijk te realiseren?! 27 maart 2014

2 Programma 15:00 uur Welkom door dagvoorzitter Drs. Joke Ellenkamp 15:10 uur Presentatie sprekers: Prof. Dr. Frans Nijhuis Bert van Boggelen Lenneke Elfers & Clarissa Silva 15:50 uur Discussie 16:45 uur Afsluiting en borrel

3 Agenda april Symposium Innovatie in de GGZ Wat wil en moet de nieuwe professional weten? 10 april Themabijeenkomst Mensen met een verstandelijke beperking en verslavingsproblematiek 12 mei Promotie Marleen Bink Shifting Attention to Neurofeedback: Psychophysiology in Adolescents with ADHD and Autism Spectrum Disorders 6 juni Promotie Linda Zijlmans 'Knowing me, knowing you. On staff supporting people with intellectual disabilities and challenging behaviour' Kijk voor de volledige agenda op

4 Prof. Dr. Frans Nijhuis

5 Creëren van Arbeidsmogelijkheden

6 Introductie: Waarom? Twee grote uitdagingen op de arbeidsmarkt: Misfit op de arbeidsmarkt: tekort aan geschoold personeel overschot aan ongeschoold personeel Grote non-participatie van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt (> 1 miljoen) Arbeidsongeschikt betekent niet passend op reguliere functies Het creëren van duurzame employability voor mensen met een beperking

7 Participatiewet en sociaal akkoord Regeerakkoord en sociaal akkoord Nieuwe Participatiewet ( ) Overdracht naar gemeenten gaat door Sterke nadruk op bevordering participatie van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, Wajong SW en WWB Zelf-quotering door werkgevers, extra banen oplopend tot in 2026 Overheid extra banen per jaar stijgend tot

8

9 Anno 1911

10 De ontwikkeling in beschikbare functies

11 Functie-ontwikkeling na Taylor Verregaande taakdifferentiatie gaf negatief effect Grondslag voor onderzoek naar gezonde/ongezonde functies voor de gemiddelde werknemer Verschuiving naar team werk Meer complexe functies Noodzaak van grote flexibiliteit Stijgende opleidingseisen

12

13 Doelgroepen Iedereen die door zijn aandoening of beperking niet in staat is om zelfstandig het minimuminkomen te verdienen Wajong Zowel de lager opgeleiden als de hogere SW en wachtlijst SW Bijstandsgerechtigden

14 Kenmerken van de doelgroep: Wajong Wajongers Schoolachtergrond > 50% Voortgezet Speciaal Onderwijs of Praktijkonderwijs 35% VMBO of MBO (2/3 opleiding voltooid) < 15% hoger (50% opleiding niet afgerond)

15 Kenmerken van de doelgroep: Wajong Diagnosegroep 66% heeft een ontwikkelingsstoornis 20% een psychiatrisch ziektebeeld 14% een somatische stoornis Arbeidsparticipatie 25% werkt, waarvan de helft in de SW

16 Betekenis voor het werk Het merendeel is aangewezen op: Aanleerbare taken Gestructureerde werkzaamheden Beperkte variatie in taken Weinig autonomie en verantwoordelijkheid Geen hoge werkdruk Weinig verstoringen in de werksituatie Eèn duidelijk aanspreekpunt

17 Hoe de arbeidsparticipatie te vergroten? Structureel andere benadering van de arbeidsmarkt Openingen zoeken en creëren bij werkgevers

18 Hoe vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen? Functiecreatie Verschillende vormen o Job Carving o Job Crafting Duurzame jobcreatie door taken en werkprocessen anders in te richten

19 Job Carving Analyseren van taken binnen bestaande functies Vinden van taken die leiden tot nieuwe functie Een baan die voldoet aan de competenties en mogelijkheden van de persoon met beperking Passend bij mensen die beschikken over specifieke competenties

20 Job Crafting Werknemers vormen zelf hun functie en daarbij horende functie-eisen sluit beter aan bij de eigen behoeftes, competenties en belastbaarheid kneden, boetseren, oftewel craften De werknemer speelt actieve rol in het afstemmen van het werk op eigen willen en kunnen Positieve effecten op inzetbaarheid -in termen van gezondheid, tevredenheid, uitdagend en betekenisvol werk Positieve effecten voor de organisatie -in termen van onder meer productiviteit en kwaliteit

21 Functiecreatie

22 Functiecreatie door functiedifferentiatie Natuurlijk fenomeen in organisaties Basis: analyse van functies en bedrijfsprocessen Komen tot een nieuwe indeling van functies Elementaire functies en meer complexe functies Vormt een antwoord op probleem van werkgever

23 Voorwaarden voor functiecreatie door functiedifferentiatie Behoefte bij de werkgever(manifest of latent) Analyseren van werkprocessen Analyseren van functies Creëren van nieuwe functies Zowel laaggeschoolde functies Als complexere functies

24 Bij sociale innovatie staat vraag werkgever centraal Motivatie van de werkgever bij functiecreatie Bezettingsprobleem (NXP) Social return verplichtingen (A2 Project) Cao-afspraken en MVO (NS) Marketing (retail: Jumbo, AH, Ikea) Nieuwe wetgeving (Het Rijk) Economisch rendabeler (Daf)

25 Betekenis voor kennisintensieve bedrijven: noodzaak van combinatie van verschillende benaderingen Two Ticks to Match Voorrang bij sollicitaties Job carving Kennisintensieve bedrijven betekent niet dat er alleen kennisintensief werk is: dus ook taakdifferentiatie

26 Kennisintensieve bedrijven KNMI AZL Het Rijk Gemeenten Academische ziekenhuizen HBO-instellingen

27 Succesfactoren Vraag van de werkgever moet worden beantwoord Creëren van een win-win situatie Gevoelde maatschappelijke noodzaak: draagvlak Goede afspraken met UWV, SW of gemeente Afspraken over selectie van kandidaten Geen overdracht van risico s Goede begeleiding Beloning op basis van daadwerkelijke productiviteit

28 Concluderend Ontwikkelingen in functiestructuur leiden tot uitstoot van groepen potentiële werknemers De noodzaak van een hogere participatie van mensen met een beperking vraagt om het scheppen van functies die passend zijn Daarvoor is aanpassing van bestaande functies noodzakelijk Werkgevers moeten ondersteund en begeleid worden om mensen met een beperking aan te nemen

29 Bert van Boggelen

30 Waar zijn ze? Wie zijn het? Goede match Het zal je kind maar wezen Je bent je probleem niet De kracht van kwetsbaarheid Weg met die sticker! winst voor iedereen Stoppen met pamperen en betuttelen! de mooiste bonus Inclusieve arbeidsmarkt Inclusieve opvoeding, onderwijs en zorg Goedbedoelde apartheid MVO Ontwikkel waar je goed in bent Wij zijn de oplossingzorgkanaries Niels Jacqueline Charlie Maaike Sandra Frank Peter Debby En vele anderen

31 Echt Werk, de beste therapie!

32 B. Kosten en baten zijn voor werkgever in balans (loonkosten, risico s, tijdsinvestering vs opbrengsten) 1. Werkgevers vergroten werkaanbod en maken het zichtbaar Werkgever heeft zeggenschap over zijn werknemer. A. Werk=werk: ieder uur telt (beoordeel iedereen aan de bijdrage aan dit doel) 2. Alles voor goede match: transparantie vraag/aanbod + gekwalificeerde matchmakers 3. Werkzoekenden maken zelfstandig motivatie en werk-mogelijkheden zichtbaar Doelgroepen C. Werkzoekenden hebben gelijke kansen ongeacht beperkingen of afstand tot de arbeidsmarkt E. Vertrouwen tussen partijen is basis. (steekproef) Controle op basis van principes horizontaal toezicht Werkgever 7. Heldere éénvoudige (uitvoerings) regeling 8. Toepassing op basis van effectiviteit voor werkkansen onder regie van werkgever 9. Vrije keuze van werkgever van contactpersoon en arbeidskundige 10. Werkgevers die bijdragen aan resultaat worden beloond Platforms Bemiddelaa rs 6. Transpara nt en volledig aanbod 5. instanties maken (toekomstige) werknemers werkfit. En zorgen voor achtervang bij problemen in prive sfeer Onderwijs, Jeugdzorg, Reclassering etc Werkzoeken de Gemeente n / UWV F. Monitoring en sturing van dit systeem in RPA. Ontwikkeling van effectiviteit mbv Lean Methode 4. Instanties creeeren een Level Playing Field voor alle werkzoekend en, door middel van één regionale regeling, met betrekking tot kosten, risico en ondersteuning D. Primaire rol van instanties is het (samen) mogelijk maken en faciliteren van de duurzame match van werkzoekend e met de arbeidsmarkt

33 Lenneke Elfers & Clarissa Silva