Pompen of verzuipen Arbeidsmarktontwikkelingen en de noodzaak van inclusieve organisaties

Transcriptie

1 Pompen of verzuipen Arbeidsmarktontwikkelingen en de noodzaak van inclusieve organisaties

2 Introductie Arbeidsmarktontwikkelingen Ontwikkelingen in functies Kwalitatieve misfit tussen functie en arbeidsaanbod Noodzaak van functiecreatie Een voorbeeld De rol van de werkgever Afsluitend

3 Arbeidsmarktontwikkelingen I. Krapper wordende arbeidsmarkt Minder nieuwe instroom Uitstoot van ouderen Upgrading van functies II. Groot aantal mensen buiten de arbeidsmarkt

4 II. Positie van mensen die niet participeren aan arbeid Sociale welvaartsstaat leidt tot nonparticipatie van mensen met een beperking In Nederland staan meer dan een half miljoen mensen buiten het arbeidsproces Participatie is positief voor het welbevinden Groeiende maatschappelijke druk gericht op volwaardige participatie

5 Lage participatiegraad mensen met een beperking

6 De verschuiving in functies Anno 1911

7 De ontwikkeling van functies

8 Uitgangspunt voor functie-ontwerp: kwaliteit van de arbeid In de afgelopen jaren zijn steeds meer functies gecreëerd op basis van kwaliteitsnormen Kwaliteitsnormen worden bepaald op basis van onderzoek bij werknemers Gebaseerd op wat het beste is voor de gemiddelde werknemer Laaggeschoold werk voldoet niet aan kwaliteitsnormen, is voor veel werknemers niet bevredigend en te duur voor werkgever Als samenleving gaan we naar een kenniseconomie en daar staat een bepaald werk tegenover

9 Kwalitatieve misfit tussen functie en arbeidsaanbod Onderkant van de arbeidsmarkt vraagt om functies met relatief: Weinig verantwoordelijkheid Veel repetitief werk Weinig flexibiliteit Weinig zakelijke sociale contacten

10 Moderne functies vragen Verantwoordelijkheid Zeggenschap over de eigen arbeidsinhoud Werken in teamverband Probleemoplossend vermogen Relaties met klanten Omgaan met veranderingen Flexibiliteit Initiatief rijkheid

11 Noodzaak van functiecreatie Misfit tussen functie-eisen en mogelijkheden van de werknemer leiden tot de noodzaak om functies te creëren Veel verschillende methodieken, weinig structurele benaderingen

12 Job Carving Analyseren van taken binnen functies Vinden van taken die leiden tot nieuwe functie Een baan die voldoet aan de wensen en mogelijkheden van de persoon met beperking

13 Functie-herontwerp Analyse van de ondersteunende en additionele taken die losgemaakt kunnen worden van de bestaande taken Analyse van potentiële coördinatieproblemen Omvang in tijd Mogelijkheden qua plaats, ruimtelijk Samenvoeging geselecteerde werkzaamheden tot een zinvolle functie Tijdsbeslag Eenheid van handeling Consequenties voor de resterende functie-inhoud Volledigheid van nieuwe functie in tijd Zwaarte van de resterende taakinhoud

14 Functie herontwerp Op het niveau van herstructurering van werkprocessen op een afdeling door middel van meerdere individuele plaatsingen Maar ook: Het herstructureren en overnemen van productie afdelingen door middel van groepsdetachering

15 Een voorbeeld De Elkerliek film

16 De rol van de werkgever Bij functiecreatie is de rol van de werkgever cruciaal Vaak wordt verondersteld dat werkgevers niet willen

17 De werkgever Attitude werkgever om mensen met speciale behoeften aan te nemen is niet eenduidig Gepercipieerde risico s: Aard van de beperking Hogere personeels- en begeleidingskosten Hoger ziekteverzuim Lagere productiviteit Minder flexibiliteit

18 Wat willen werkgevers: Ervaringen uit de pilots Geen risico s bij uitval of verzuim Vaste contactpersoon die snel handelt Inzicht in personeelsprofielen Heldere afspraken Detachering in plaats van vaste aanname Onbetrouwbaarheid van de overheid

19 Afsluitend: Pompen of verzuipen Als we daadwerkelijk de arbeidsparticipatie van mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt willen vergroten dan zullen we een uitgangspositie moeten creëren waarin dat mogelijk is door functiecreatie en het ondersteunen en beschermen van werkgevers. Als we die voorwaarden niet realiseren zal de onderkant van de arbeidsmarkt daadwerkelijk verzuipen in de moderne kennissamenleving