Voortgangsrapportage Tramlijn 9 Centraal Station-Scheveningen

Transcriptie

1 Voortgangsrapportage Tramlijn 9 Centraal Station-Scheveningen Netwerk RandstadRail Fase: Voorontwerp Inleiding In juli 2011 heeft het ministerie van Infrastructuur en Milieu ingestemd met een gewijzigde invulling van het project Tramtunnel Koninginnegracht. De subsidie van 100 miljoen die in het Actieprogramma Regionaal Openbaar Vervoer (AROV) is gereserveerd, kan worden ingezet voor een kwaliteitsverbetering op heel tramlijn 9. Lijn 9 is opgedeeld in verschillende NRR-projecten: CS Rijnstraat, Koninginnegracht, Nieuwe Parklaan-Zwarte Pad. Op deze tracédelen ligt de nadruk en worden de grootste ingrepen gedaan, zoals de aanleg van tophaltes. Het gedeelte CS-Vrederust krijgt op specifieke onderdelen een kwaliteitsimpuls vanuit de AROV-subsidie. Zo wordt de halteconfiguratie op de Anna Bijnslaan geoptimaliseerd en komen er veilige looproutes. Halte Centrum (Asta-Kalvermarkt) wordt mogelijk uitgevoerd als tophalte. Om de samenhang van de maatregelen in de verschillende deelprojecten te bewaren, volgt hierbij een aparte voortgangsrapportage voor lijn 9 waarin de stand van zaken van de deelprojecten kort wordt besproken. Bij het project Nieuwe Parklaan wordt uitgebreider stilgestaan, vanwege het klankbordgroepproces en de uitkomsten daarvan. Om de nieuwe invulling van de AROV-subsidie te coördineren, is bij de start van het project een Taskforce opgericht. In de Taskforce wordt de samenhang tussen de projecten bewaakt evenals de kaders die door het ministerie van Infrastructuur en Milieu zijn meegegeven. Nu het ministerie akkoord is gegaan met de gewijzigde invulling, verandert de taak van de Taskforce. Op managementniveau blijft de Taskforce bestaan als onderdeel van de Regiegroep NRR. Daar wordt de overall scope in relatie tot het beschikbare budget bewaakt, en de integrale thema s van het project, zoals reisinformatie, uitstraling en de invoering van R-net op de lijn. De deelprojecten worden in verschillende reguliere projectgroepen uitgewerkt. Belangrijk onderdeel van de AROV-subsidie voor lijn 9 is de planning van het project. Er is afgesproken dat de uitvoering van het werk moet starten vóór 1 januari Volgens de planning gaan de werkzaamheden voor deze datum ook daadwerkelijk van start. Dat betekent dat er hard moet worden doorgewerkt aan de verschillende voorontwerpen. De werkzaamheden aan CS/Rijnstraat worden naar verwachting als eerste uitgevoerd. Dit gebeurt in samenhang met de aanpassingen aan de Bosbrug. Deze brug wordt aangepast in het kader van de werkzaamheden aan HS-CS. Omdat er tijdens de uitvoering geen tramverkeer mogelijk is tussen CS en Bosbrug, wordt gelijk het werk aan de sporen op CS/Rijnstraat uitgevoerd. De uitvoering van de Koninginnegracht volgt daar spoedig op. Het tracédeel tussen de Nieuwe Parklaan en het Zwarte Pad wordt als laatste gereed gemaakt voor de invoering van het Nieuwe Materieel. 1

2 Halte CS/Rijnstraat Projectbeschrijving De scope van het project omvat de halte CS/Rijnstraat en de sporen van lijn 9 ter plekke. Naast het spoorontwerp wordt het ruimtelijk ontwerp uitgewerkt met bijzondere aandacht voor de looproutes tussen CS en het centrum. Terugblik In de projectgroep voor CS/Rijnstraat is een keuze gemaakt voor dezelfde haltelocatie als in de huidige situatie. Gekozen is voor de variant die ruimte biedt aan een opstelplaats voor één tram en een overloopspoor naar het zoogenaamde Hogeveenspoor. Ook is afgesproken dat de buitensporen in principe kunnen blijven liggen. Deze afspraak past binnen het uitgangspunt sober en doelmatig ontwerpen. Het sporenplan wordt nu verder uitgewerkt. Het project ligt op het kritisch pad van de vernieuwing van de Bosbrug in het eerste half jaar Uitvoering moet zoveel mogelijk gelijktijdig plaatsvinden, omdat tijdens het werk aan de Bosbrug er geen trams naar het Centraal Station kunnen rijden. Communicatie Met de projectleider van het Den Haag Centraal vindt afstemming plaats over de werkzaamheden. Ook de ministeries worden via de Rijksgebouwen Dienst( RGB) betrokken bij de ontwikkeling. De ontwerpen zijn besproken in en met een ambtelijke projectgroep waarin alle benodigde disciplines zitten. Risico s Nu de scope is uitgebreid en heel lijn 9 in 2014 gereed moet zijn voor nieuwe tramvoertuigen is de planning punt van aandacht. De herinrichting van de halte CS moet worden uitgevoerd tegelijk met de 2

3 vervanging van de Bosbrug, omdat lijn 9 dan tijdelijk omrijdt en niet langs CS komt. De buitendienststelling in verband met de vervanging van de Bosbrug is gepland in de eerste helft van Voor de aanpassingen van de openbare ruimte is de komst van Buitenlandse Zaken naar het voormalige VROM-gebouw mogelijk een nieuw risico in verband met eisen op het gebied van beveiliging en bereikbaarheid. Overleg met de Rijksgebouwendienst is opgestart. Vooruitblik In november/december 2011 wordt het voorontwerp voorgelegd aan het college van burgemeester en wethouders. Na vaststelling van het voorontwerp wordt deze overgedragen aan DSB voor verdere uitwerking. Tevens wordt gestart met het opstellen van een PVE voor de Tophalte. Mijlpaal Eerstvolgend Besluit door beslismoment Vaststellen voorontwerp Vaststellen vo b. en w. Jan 2012 DO, bestek, aanbesteding Overdracht DSB 2012 Uitvoering DSB

4 Tramtracé Koninginnegracht Projectbeschrijving De scope van het project loopt vanaf het centraal station tot aan het Hubertusviaduct. Terugblik Na de raadscommissie Leefomgeving is definitief gekozen voor een maaiveld variant. Op de Koninginnegracht moeten alle platanen langs het spoor gekapt worden en blijven de monumentale kastanjes behouden. Dit kan door het spoor iets te verleggen richting de Koninginnegracht. Het IbDH is in opdracht van DSO Verkeer en in nauwe samenwerking met het Stadsgewest en HTM bezig met het opstellen van het voorontwerp. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de afdeling verkeersmanagement van DSB, zodat naast de verbeteringen voor het OV ook kansen gegrepen worden om de doorstroming van het autoverkeer te verbeteren. De afgelopen maanden is hard gewerkt aan het voorontwerp. Door extra onderzoek naar de situering en het samenvoegen van haltes, het slimmer omgaan met looproutes en naar doorstromingsmaatregelen op de Koningskade en de Raamweg, is de planning iets uitgelopen. Volgens planning zal het voorontwerp in het eerste kwartaal van 2012 bestuurlijk worden behandeld. Communicatie Na het persbericht en het persgesprek naar aanleiding van de raadscommissie Leefomgeving hebben geen communicatieactiviteiten plaatsgevonden. Na vrijgave inspraak door het college wordt een informatieavond gehouden voor omwonenden en belanghebbenden. Het voorontwerp wordt voorbereid door een multidisciplinair samengestelde projectgroep. De klankbordgroep, waar bewoners en belanghebbenden organisaties aan deelnemen, heeft mee kunnen praten over boomkeuze, groeiomstandigheden en het wel of niet uitbreiden van het betaald parkeren. 4

5 Risico s In de planning van de uitvoering van de werkzaamheden is de samenhang tussen de verschillende deelprojecten van belang om het nieuwe materieel in 2014 op een goede manier te kunnen invoeren. Vooruitblik In het 4e kwartaal 2011 wordt het plan verder uitgewerkt tot een voorontwerp. Na goedkeuring van het VOV / ACOR en de projectgroep zal het voorontwerp aan het college van burgemeester en wethouders worden aangeboden ter besluitvorming. Dit zal naar verwachting plaatsvinden in het eerste kwartaal van Mijlpaal Eerstvolgend Besluit door beslismoment Voorontwerp Vaststellen concept College Februari 2012 VO en vrijgave inspraak Vastgestellen voorontwerp Vaststellen VO College Eerste kwartaal 2012 DO, bestek, aanbesteding Akkoord DSB 2012 Uitvoering DSB 2013 Geen bijzonderheden Kwaliteit/Risico s Bij het kappen van de niet-monumentale bomen kunnen juridische procedures ontstaan die het moeilijk kunnen maken de planning te halen om per 2014 met nieuw trammaterieel te rijden. De te lopen procedures worden geïnventariseerd en meegenomen in de planning. 5

6 Tramtracé Nieuwe Parklaan-Zwarte Pad Projectbeschrijving Dit project betreft de opwaardering van de traminfrastructuur van de Nieuwe Parklaan (vanaf Madurodam tot aan de Gevers Deynootweg), de Gevers Deynootweg, de keerlus Zwarte Pad en de aansluiting op de tramremise in Scheveningen. Hiertoe wordt o.a. de traminfrastructuur geschikt gemaakt voor het nieuwe materieel en worden maatregelen getroffen die de veiligheid verhogen en de continuïteit van de tramdienst zal verbeteren. Terugblik In maart 2011 is een klankbordgroep ingesteld voor het deel van lijn 9 over de Nieuwe Parklaan. De klankbordgroep moest een bijdrage leveren aan de plankwaliteit door inbreng van lokale kennis en ervaringen, en draagt zo mogelijk bij aan draagvlak voor de noodzakelijke maatregelen. Na bestudering van een reeks varianten, waaronder varianten over de Badhuisweg en met een tram in middenligging op de Nieuwe Parklaan, is de klankbordgroep tot een advies gekomen. De aanbeveling van de klankbordgroep betreft een variant in zijligging op de Nieuwe Parklaan en wordt door hen als volgt omschreven: De Klankbordgroep Lijn 9 Nieuwe Parklaan beveelt de optimalisatievariant aan (in het inno-v rapport: variant U2 - optimalisatie referentievariant + doorsteken + tweerichtingsfietspad). De landschappelijke kwaliteit wordt in deze variant zo min mogelijk aangetast. De situatie voor de tram en de fiets voldoet aan de eisen. Deze variant biedt de beste uitgangspunten voor verbetering van de veiligheid voor het verkeer. De aanbevolen variant is met aanlegkosten van circa 27,8 mln. de goedkoopste, valt ruim binnen het aan de klankbordgroep opgegeven budget en stuit op de minste weerstand van bewoners, waardoor tijdige realisatie, een voorwaarde voor de financiële Rijksbijdrage, de grootste kans van slagen heeft. Het advies van de Klankbordgroep, de Klankbordgroepvariant, is op 4 juli aan de wethouder aangeboden. 6

7 Naast de klankbordgroepvariant, was er een andere variant die goed scoort. In deze variant ligt de tram in zijligging, waarbij de privé-doorsteken zoveel mogelijk worden opgeheven. De gemeente heeft, na overleg met de klankbordgroep, deze twee varianten op twee belangrijke thema s nader onderzocht: veiligheid van de weggebruikers en doorstroming van de tram. Bureau DTV heeft als onafhankelijke partij de analyse uitgevoerd. Resultaten onderzoek doorstroming en veiligheid Op het thema doorstroming verschillen de varianten niet veel. In beide gevallen heeft de tram prioriteit op zowel de kruisingen, als bij de privé-doorsteken. Dat betekent dat de tram, die 'op zicht' rijdt, voldoende snel kan doorrijden. Het zicht op de kruispunten en privé-doorsteken is ondanks de bomen die langs de trambaan staan voldoende; het zogenaamde 'coulissen-effect', waarbij de bomen het zicht op kruisend verkeer belemmeren, is vanwege het slingerende profiel niet zodanig dat dit (extra) gevaar oplevert. Een ander gerelateerd thema is de stiptheid van de tram. Als er vaak stremmingen zijn, heeft dat een negatief effect op de dienstregeling en dus op de kwaliteit van de lijn. Er is gebleken dat op de privé-doorsteken vrijwel nooit stremmingen plaatsvinden, waardoor ook dit element niet onderscheidend is tussen de varianten. Het tweede thema dat is onderzocht betreft de veiligheid van alle weggebruikers. De ontwerpprincipes die in Den Haag worden gebruikt bij het zo veilig mogelijk inrichten van infrastructuur zijn die van Duurzaam Veilig. Dat betekent ondermeer dat er in principe geen erfaansluitingen op gebiedsontsluitingswegen (50 km/u) zijn. De Nieuwe Parklaan is zo'n gebiedsontsluitingsweg. Er zijn echter vele tientallen (erf)aansluitingen op de rijbaan. Dat is geen ideale situatie, en een ventweg, zoals in de tweede variant, zou dat probleem deels kunnen oplossen. Volgens Duurzaam Veilig is de variant met de minste erfaansluitingen op de rijbaan de veiligste: de klankbordgroepvariant is volgens deze theorie minder veilig dan de tweede variant. Vanuit de klankbordgroep werd echter sterk benadrukt dat er in de praktijk op de privé-doorsteken (vrijwel) geen ongevallen gebeuren. Om die reden is naast het onderzoek van DTV een ongevallenanalyse uitgevoerd. Ongevallenanalyse Nieuwe Parklaan Uit deze analyse blijkt dat verreweg het grootste deel van de ongevallen op de Nieuwe Parklaan op de kruispunten met de zijstraten gebeurt. Bovendien gaat het daarbij voornamelijk om auto-auto ongevallen. Ongevallen met de tram komen relatief weinig voor. Dat betekent dat de bewering van de bewoners over het aantal en de plaats van de ongevallen juist is. Daarmee is de conclusie gerechtvaardigd dat de verschillen tussen de varianten in de praktijk klein zijn. Het verwijderen van alle erfaansluitingen en het volledig inrichten volgens de principes van Duurzaam Veilig betekent bovendien een grote ingreep die relatief weinig toegevoegde waarde zou leveren. Daarnaast bestaat op veel andere plaatsen in Den Haag een vergelijkbare situatie waarbij de praktijk afwijkt van de principes van Duurzaam Veilig. De resultaten van de onderzoeken leiden tot de keuze om de voorkeursvariant van de klankbordgroep te laten uitwerken tot voorontwerp. Er is één belangrijke wijziging van de voorkeursvariant: er wordt ook een fietsvoorziening aan de Westbroekparkzijde aangelegd. Dit levert een verdere verbetering op van het ontwerp omdat de inrichting 'beter leesbaar' wordt en er minder kruisend fietsverkeer over tram- en rijbaan zal zijn. Dit komt de veiligheid van met name fietsers ten goede. Dit is met een delegatie van de klankbordgroep besproken en daar is positief op gereageerd. AROV Met het ministerie van I&M zijn afspraken gemaakt over de invulling van de subsidie voor de tramtunnel Koninginnegracht. Voor het hele programma wordt bewaakt dat de afspraken met het 7

8 ministerie tijdens de uitwerking van de voorontwerpen worden nagekomen. Daar zorgt de Taskforce voor. Bij de verdere uitwerking van de ontwerpen is het niet ondenkbaar dat er meerdere afwijkingen van de inschatting die van te voren zijn gemaakt zullen ontstaan. Er zullen verbeteringen ten opzichte van het plan komen en elementen niet haalbaar blijken te zijn. De inschatting op dit moment is dat er meerdere kansen zijn om de ontwerpen verder te verbeteren, waardoor het totale pakket van maatregelen per saldo positief zal zijn. Voor de Nieuwe Parklaan geldt dat er naar verwachting verbeteringen op het gebied van verkeersveiligheid kunnen worden behaald door de kruispunten zorgvuldig in te richten. Deze verbeteringen moeten het negatieve effect door het handhaven van de privé-doorsteken compenseren. Als de verschillende deelprojecten een bepaald uitwerkingsniveau hebben bereikt, wordt er een integrale voortgangsrapportage gemaakt voor het AROV-project. Deze rapportage zal vanuit het Stadsgewest worden gecoördineerd en aan het ministerie worden voorgelegd. Zwarte Pad Voor de keerlus Zwarte Pad zijn verschillende varianten uitgewerkt voor de spoor- en halteconfiguratie. In de projectgroep en in overleg met HTM en Stadsgewest Haaglanden wordt de voorkeursvariant bepaald en verder uitgewerkt. De besluitvorming loopt gelijk op met de besluitvorming over de Nieuwe Parklaan. De planning is wat uitgelopen ten opzichte van de oorspronkelijke planning, door uitwerking van de twee varianten en het aanvullende onderzoek. Afspraken over de fasering van de verschillende werken van NRR zullen de uitvoeringsplanning van lijn 9 op de Nieuwe Parklaan bepalen. De verwachting is dat het werk wordt uitgevoerd nadat CS en de Koninginnegracht gereed zijn. Cruciaal daarbij is dat de keervoorziening bij Madurodam klaar moet zijn voor de start van de uitvoering op de Nieuwe Parklaan. Communicatie Er is twee keer een nieuwsbrief aan omwonenden van de Nieuwe Parklaan verstuurd. In de eerste brief zijn de bewoners op de hoogte gebracht van het klankbordgroepproces, de opdracht en de planning. Op 25 juli is de tweede nieuwsbrief verzonden waarin gemeld staat dat het advies van de klankbordgroep uitgaat van een tram in zijligging op de Nieuwe Parklaan. Ook stond in de brief dat de gemeente twee varianten van een tram in zijligging op de Nieuwe Parklaan liet uitwerken. Na afronding van het klankbordgroepproces, is het ingenieursbureau hard aan de uitwerking begonnen. De klankbordgroep is regelmatig geïnformeerd, maar hun opdracht is afgerond. Zij zullen ook van het vervolg van het project op de hoogte worden gehouden. In de Taskforce en de nieuwe scopegroep wordt de samenhang tussen de projecten bewaakt evenals de kaders die door het ministerie van Infrastructuur en Milieu zijn meegegeven. Risico s De planning blijft een punt van aandacht. Vooruitblik Nu de klankbordgroep is afgerond gaat alle aandacht naar het uitwerken van het VO van de Nieuwe Parklaan tot en met het Zwarte Pad. De verwachting is dat dit in het 4e kwartaal kan worden afgerond. In het eerste kwartaal van 2012 zou het ontwerp, na toetsing door oa VOV, ACOR en HTM moeten worden vrijgegeven voor inspraak. 8

9 Mijlpaal Eerstvolgend Besluit door beslismoment Besluit brede studie Vaststellen Raad februari 2010 schetsontwerp in raad Voorontwerp Vaststellen concept-vo b. en w. 1 e kwartaal 2012 Vrijgave inspraak Vrijgave inspraak b. en w. 1 e kwartaal 2012 Vastgestellen voorontwerp Vaststellen vo b. en w. 2 e kwartaal 2012 DO, bestek, aanbesteding Akkoord DSB 2012 Uitvoering DSB 2013/2014 Geen bijzonderheden Kwaliteit/Risico s De kwaliteitselementen die in het kader van de KKBA en de AROV-subsidie zijn voorgesteld aan het Rijk moeten ook daadwerkelijk in het VO terugkomen. Speciale aandacht voor de hogere kwaliteit van lijn 9 is daarom van belang. Bij het besluit tot kap van bomen langs de Nieuwe Parklaan moet rekening worden gehouden met mogelijke juridisch-planologische procedures die veel tijd kunnen kosten. 9