PARTICIPEREND OBSERVEREN. 20/09 NM, 21/09 VM (i.f.v. module 1 ste BEGELEIDING EN FEEDBACK MENTOR BEGELEIDING EN EVALUATIE HOGESCHOOL

Transcriptie

1 Leidraad mentor 1ste leerjaar Bachelor in het Onderwijs: Lager onderwijs KENNISMAKING Kennismaking 20/09 NM Mogelijkheid tot participerend observeren vanaf 05/09 LESOPDRACHTEN Aanvragen: Afhalen: 20/09 NM 27/09 VM PARTICIPEREND OBSERVEREN 20/09 NM, 21/09 VM (i.f.v. module 1 ste leerjaar) LESREALISATIE Didactische stage 03/10-28/10 (bij voorkeur 2 weken aaneensluitend) Onderwijspraktijk Participerend lesgeven 27/09 VM, 30/09 hele dag (i.f.v. module 1 ste leerjaar) BEGELEIDING EN FEEDBACK MENTOR BEGELEIDING EN EVALUATIE HOGESCHOOL Samen school maken Ankerscholen en Lerarenopleiding LO in Synergie met Accent op ieders talent Academiejaar

2 1. BEGINSITUATIE De student die u begeleidt, start nu als schoolassistent. Doorheen de voorbije jaren hebben de studenten als lesassistent en klasassistent reeds stage-ervaringen opgedaan in respectievelijk het tweede en vierde leerjaar, het derde en vijfde leerjaar. Alle studenten hebben de basiscompetenties verworven die men kan verwachten van een klas- en lesassistent. Op regelmatige basis (zowel voor als na de stage) reflecteert de student ten aanzien van zijn stageproces. In de laatste fase van de opleiding is het de bedoeling om de stagiair geleidelijk meer zelfstandigheid te geven in de hele organisatie van het klasgebeuren: de opstelling van het week en lessenrooster, het inbouwen van tussendoortjes, de aankleding van de klaswand, de remediëring, Op het einde van de opleiding dient de schoolassistent te functioneren als startbekwaam leraar. 2. DOELEN Graag verwijzen we naar de Handleiding bij begeleiding en evaluatie stage 5+6 om een overzicht te krijgen van de voornaamste doelen bij de stage van de schoolassistent. 3. LESOPDRACHTEN Participerend observeren Voor aanvang van de stage eerste leerjaar heeft de student op de hogeschool een module eerste leerjaar gevolgd waarin aandacht wordt besteed aan de overgang van de kleuterschool naar het eerste leerjaar, aanvankelijk lezen, schrijven en rekenen, ervarend en ontdekkend leren in wereldoriëntatie, muziek en godsdienst voor leerlingen van het eerste leerjaar en de specifieke klasorganisatie. Het participerend observeren heeft een duidelijke meerwaarde bij het verzamelen van informatie betreffende de specifieke beginsituatie van het eerste leerjaar: 20/09/16 NM: kennismaking ankerschool, participerend observeren in het 1ste leerjaar en aanvragen opdrachten in functie van het gekozen thema gedurende de didactische stage van het eerste leerjaar 21/09/16 VM: participerend observeren in het 1ste leerjaar a.d.h.v. een kijkwijzer. Indien mogelijk, een lesje wereldoriëntatie en/of een lesje metend rekenen en/of schrift laten observeren. Toon en expliciteer de student zoveel mogelijk de werking van een eerste leerjaar en laat de student maximaal participeren. Afhalen en bespreken van lesopdrachten Lesopdrachten worden door de student in eerste instantie aangevraagd, vervolgens afgehaald en u kan ze daarbij kort toelichten. Concreet betekent dit dat de schoolassistent op een aantal vastgelegde momenten participerend observeert en lesgeeft, de lessen grondig voorbereidt gedurende 4 halve dagen, een halve dag voorziet voor nazicht en bespreking van de lesvoorbereidingen. Daaropvolgend geeft de student twee weken aaneensluitend les in uw klas. Voor de didactische stage van het eerste leerjaar wordt gewerkt rond een centraal thema, dat in overleg met de mentor wordt bepaald. In het kader van de module eerste leerjaar worden op de hogeschool binnen het gekozen thema een aantal activiteiten voorbereid (voor Nederlands of wiskunde een spel, weroactiviteiten, bewegingstussendoortjes, ). Wij vragen dat de schoolassistenten deze activiteiten kunnen/mogen integreren tijdens hun didactische stage (zie verder bij participerend lesgeven). Graag ook rekening houden met volgende richtlijnen rond bewegingsopvoeding en muzische opvoeding: o Voor bewegingsopvoeding stemmen we de taak van de studenten binnen stage af op hun opdracht later in het werkveld. Om die reden bouwen we de verantwoordelijkheid over bewegingslessen doorheen de opleiding af. Schoolassistenten zijn vrijgesteld van alle bewegingslessen. Indien de leermeester LO afwezig is, verwachten we echter wel dat ze zelf de voorziene bewegingsuren invullen. Daarnaast vragen we ook aandacht voor bewegingsintegratie in de klas en gaan de studenten mee naar het zwembad (indien van toepassing) om een niveaugroep te begeleiden. Bestaande zwemfiches mogen gebruikt worden. Hiervoor dienen ze zelf geen 2

3 o lesvoorbereiding te maken. Ook tijdens een sportdag mogen schoolassistenten actief ingeschakeld worden. Voor muzische opvoeding: de studenten geven minstens 3 lessen, elk binnen een ander muzisch deeldomein. Ze beginnen elke stagedag met het zingen van een lied. Dit lied bestaat uit een aangepaste tekst, speciaal geschreven voor de klas. Ze kiezen zelf een bouwsteen waarrond ze zullen werken tijdens de les en werken deze muzo-les uit aansluitend bij het centrale thema van de stageperiode. Ook vragen we aandacht van het integreren van muzo in andere leergebieden en het werken met een evaluatiekoffer. Aan de voorbereiding van de lessen hechten wij veel belang; voor de schoolassistent is daartoe een stappenplan uitgewerkt. Tijdens de eerste stageweek maakt de student gebruik van het verkorte lesvoorbereidingssjabloon, waarbij componenten als doelen, leerplansituering, bordschema, worden beschreven. De leerinhoud, didactische werkvormen en leeractiviteiten worden gestructureerd en beknopt weergegeven in chronologische volgorde. Voor de lessen van de tweede stageweek maakt de schoolassistent per dag twee verkorte lesvoorbereidingen. Voor de andere lessen hanteert hij/zij een uitgebreide agenda. Instructies over het gebruik van de agenda: zie stagewebsite: De lessen die de student uitschrijft, kunnen bepaald worden door de mentor, bijv. omdat er geen handleiding is, omdat het een moeilijke les is,. Ofwel kan de student zelf kiezen welke lessen hij uitschrijft volgens het verkorte lesvoorbereidingssjabloon. Binnen de stageperiode dienen alle leergebieden in de uitgewerkte lesvoorbereidingen aan bod te komen. Lesvoorbereidingen worden bij voorkeur allemaal vooraf en ten laatste 3 werkdagen voor de stage ingediend bij de mentor voor nazicht. Zo is er nog ruimte om feedback te formuleren. Indien lesvoorbereidingen of de agenda onvoldoende zijn uitgewerkt, kan de mentor vragen deze te herwerken. De herwerkte delen zijn op de voorbereiding of in de agenda gemarkeerd. Aanvullingen mogen ook met pen genoteerd worden. Gegeven lessen worden bewaard in een stagemap en zijn bij de mentor ter beschikking. Voor iedere les heeft de student aldus een nagekeken voorbereiding of agenda bij. Lesgeven zonder voorbereiding wordt niet getolereerd. Dit resulteert in een onvoldoende voor verantwoordelijkheidszin bij de attitudes. Lesopdrachten kiezen rekening houdend met wat studenten in de module eerste leerjaar zagen Bespreking opdrachten Lesvoorbereidingen nakijken a.d.h.v. de leeswijzer en feedback geven Leertaken Studenten testen tijdens de voorziene stageperiode één of meerdere leertaken uit. Leertaken zijn concrete en authentieke beroepstaken die gerelateerd zijn aan de focuspunten van stage en die worden opgegeven vanuit de opleiding. Door een leertaak aan te bieden die een echte beroepstaak is en geënt is op de focuspunten van stage, moet de student vanaf het begin zijn kennis, vaardigheden en attitudes tegelijk aanwenden om de taak goed te kunnen uitvoeren. We vragen aan de mentor dat de student deze leertaak of leertaken mag uittesten in de praktijk. Het is de student zijn verantwoordelijkheid om de mentor op de hoogte te brengen welke leertaak/leertaken hij moet uittesten tijdens de stage; dit is afhankelijk van het persoonlijk studietraject van de student. De concrete taakomschrijving en de verwachtingen tijdens stage zijn beschreven in afzonderlijke takenbladen (zie stagewebsite). In overleg met de student bepalen wanneer welke leertaak binnen de lesplanning kan ingepland worden. 3

4 4. LESREALISATIE Didactische stage In dit geval geeft de student zelf les. De schoolassistent geeft twee weken aaneensluitend les in de klas van het eerste leerjaar. Feedback (positieve punten en leerpunten) formuleren in schriftje van student op basis van de bladwijzer Geregeld de lessen bespreken met de student. Participerend lesgeven Voor startende lesgevers is het zeer leerzaam om samen met een mentor een lesactiviteit te leiden zonder er zelf de volle verantwoordelijkheid voor te moeten dragen. Tijdens het participerend lesgeven worden leerkansen gecreëerd, zoals het leiden van een kringgesprek of het onthaalmoment, het voorstellen van de klaspop, het begeleiden van enkele groepjes tijdens een groepswerk, het leiden van het plenum of de afsluitende bespreking, Concreet komt het neer op volgende momenten:27/09/16 VM: participerend lesgeven in het 1ste leerjaar. Studenten leiden het kringgesprek/het onthaal en stellen de klaspop voor. Zij halen die voormiddag ook de lesopdrachten op. 30/09/16 (hele dag) studenten geven zelf: o Een herhalingslesje taal (evt met pop) (25 ) geleerde letters en woorden o Een lesje rekenen (25 ) getalbeelden, hoeveelheden Probeer de studenten in de mate van het mogelijke actief te betrekken in de zelf te geven lessen op de afgesproken data (zie schema voorblad) en mogelijke andere momenten, zodat de stagiair geleidelijk kan ingroeien in de specificiteit van het eerste leerjaar. 5. SYNTHESE FEEDBACK Op het einde van de stage is er een samenvattend gesprek tussen mentor, stagelector en indien wenselijk ook de directie/stageschoolcoördinator en student. We vragen aan de mentor om dit gesprek voor te bereiden, zoals wordt afgesproken met de stagelector. De stagelector zorgt voor een neerslag van dit gesprek in een Feedbackverslag didactische stage van de feedback van de mentor 1L. Tijdens dit gesprek komen alle leergebieden aan bod. Als basis voor dit verslag gebruiken we ook hier de Handleiding bij begeleiding en evaluatie stage 5+6. Na afloop van de stage bereidt de mentor dit verslag voor en bespreekt dit na met de stagelector (zie lees en kijkwijzer in de handleiding bij begeleiding en evaluatie stage 5+6 (zie stagewebsite)). 6. BEGELEIDING EN EVALUATIE VANUIT DE HOGESCHOOL In elke ankerschool is er een stageverantwoordelijke van de hogeschool: de stagelector. Hij/zij volgt de studenten in de hem/haar toegewezen ankerschool. Daarnaast wordt de student ook bezocht door zijn/haar leergroepbegeleider. Van iedere stagebijwoning maakt de stagelector/leergroepbegeleider een lesverslag. Bij problemen, kan de hulp van het stagebureau worden ingeroepen (zie procedure in het stagevademecum op de stagewebsite). Het feedbackverslag wordt bewaard in het digitaal stageportfolio van de student en wordt meegenomen in de evaluatie van de stage. 4

5 7. PRAKTISCH Alle stagedocumenten zijn te vinden op de stagewebsite: Verwachtingen t.a.v. de student Kennismaken, opdrachten aanvragen Gericht observeren van de klas, de mentor, de leerlingen Lesopdrachten afhalen of gedeeltelijk zelfstandig bepalen en bespreken met de mentor Stagerooster opladen in het digitaal portfolio Lessen voorbereiden Alle lessen min. 3 werkdagen vooraf afgeven en bespreken met mentor Herwerkingen markeren op definitieve lesvoorbereidingen of in agenda Zelfstandig lesgeven, lessen samen met mentor geven Afwezigheden tijdens een stageperiode met een doktersbewijs, of een ander attest, staven. Referentiegegevens STUDENT STAGELECTOR LEERGROEPBEGELEIDER Naam: Naam: Naam: Telefoon: Dank voor uw inzet! De hogeschool is u zeer dankbaar voor uw betrokkenheid binnen het SALSA-project en nodigt u nu reeds uit op een bedankingsavond voor mentoren, stageschoolcoördinatoren en directies op dinsdagavond 23 mei Namens Geert Van Buynder (opleidingshoofd), Reine De Rudder (stagecoördinator), alle stagelectoren en leergroepbegeleiders. Contact: Reine De Rudder, stagecoördinator, Bachelor in het Onderwijs: Lager Onderwijs; reine.derudder@odisee.be, ODISEE, campus Waas; Hospitaalstraat Sint-Niklaas; tel ; 5