Kabinet presenteert op Prinsjesdag de fiscale maatregelen voor 2017

Transcriptie

1 Kabinet presenteert op Prinsjesdag de fiscale maatregelen voor september

2 Kabinet presenteert op Prinsjesdag de fiscale maatregelen voor 2017 Op Prinsjesdag, 20 september 2016, heeft het kabinet het pakket Belastingplan 2017 aangeboden aan de Tweede Kamer. Het bestaat uit de volgende wetsvoorstellen: Belastingplan 2017; Overige fiscale maatregelen 2017; Fiscale vereenvoudigingswet 2017; Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen; Wet tijdelijk verlaagd tarief openbare laadpalen; Wet fiscale maatregelen rijksmonumenten en scholing. Dit jaar staan de voorgestelde fiscale maatregelen in het teken van vereenvoudiging en aanpak van fiscale constructies en belastingontwijking. Veel van deze voorgestelde maatregelen treden in werking op 1 januari In dit memorandum hebben wij de hoofdlijnen voor u uiteengezet. Inhoud 1 Vennootschapsbelasting Inkomstenbelasting Loonheffingen Dividendbelasting Btw Erf- en schenkbelasting Fiscale innovatieregelingen Oudedagsvoorzieningen Varia Belastingplan Andere fiscale ontwikkelingen

3 1 Vennootschapsbelasting Wijziging van enkele specifieke renteaftrekbeperkingen (artikel 10a en 15ad Wet Vpb 1969) Artikel 10a Wet Vpb 1969 (hierna artikel 10a) beperkt de aftrek van rente op een schuld aan een verbonden lichaam of een natuurlijk verbonden persoon in gevallen waarin, kort gezegd, de Nederlandse grondslag kunstmatig wordt uitgehold. Daarbij is sprake van verbondenheid bij belangen van een derde of meer. In de praktijk komt het echter voor dat verschillende partijen een gezamenlijke investering doen, bijvoorbeeld in het kader van een overnamestructuur bij een private-equityinvestering, maar niet elk van de partijen individueel een belang van een derde of meer heeft. In die gevallen kan in materiële zin toch sprake zijn van verbondenheid, omdat de investeerders optreden als een samenwerkende groep. Daarom wordt voorgesteld om wettelijk vast te leggen dat ook sprake is van de vereiste verbondenheid bij de aanwezigheid van een samenwerkende groep. De tot deze groep behorende investeerders moeten samen dan wel een derde belang of meer bezitten in de belastingplichtige. Artikel 15ad Wet Vpb 1969 (hierna artikel 15ad) beperkt sinds 2012 de aftrek van rente op overnameschulden door, kort gezegd, te bepalen dat bovenmatige overnamerente niet in mindering komt op de winst van de fiscale eenheid die toerekenbaar is aan de overgenomen maatschappij. Deze regeling wordt op de hierna volgende drie punten aangescherpt (zie ook ons eerdere memorandum over de aan de wijzigingen ten grondslag liggende kabinetsbrief van eind 2015). 1. Debt push down Ten eerste leidt de toepassing van artikel 15ad, als gevolg van de technische vormgeving van deze bepaling, niet tot de gewenste uitkomst indien de overnameschuld komt te berusten bij de overgenomen maatschappij (de zogenoemde debt push down). Voorgesteld wordt om artikel 15ad aan te passen zodat ook deze situaties afdoende worden bestreden. 2. Maximumfinanciering bij verhangingen (zevenjaarstermijn) Artikel 15ad is, kort gezegd, niet van toepassing indien ten hoogste 60% van de verkrijgingsprijs van een overgenomen maatschappij met vreemd vermogen wordt gefinancierd en deze financiering in zeven jaar geleidelijk wordt afgebouwd tot ten hoogste 25% van de verkrijgingsprijs. Voorgesteld wordt om deze financieringsescape aan te scherpen om te voorkomen dat de afbouwtermijn van zeven jaar opnieuw aanvangt door verhanging van de overgenomen maatschappij binnen concern. Voor het concernbegrip wordt aangesloten bij de term verbonden lichaam als bedoeld in artikel 10a (zie hiervoor). 3. Aanpassing overgangsrecht Bij de inwerkingtreding van artikel 15ad is bepaald dat deze bepaling niet van toepassing zou zijn op fiscale eenheden die al bestonden op 14 november Nu wordt echter voorgesteld om het eerbiedigende overgangsrecht niet meer van toepassing te laten zijn indien een overnameholding op of na 1 januari 2017 in een nieuwe fiscale eenheid met een andere moeder wordt opgenomen. In een eerder ter consultatie voorgelegd voorstel was nog sprake van volledige materieel terugwerkende kracht. Naar aanleiding van de ontvangen commentaren is evenwel besloten op 31 december 2016 bestaande gevallen niet langer onder deze aanscherping te laten vallen. Verlenging eerste schijf (vanaf 2018) De eerste schijf waarin het 20%-tarief geldt, wordt in 2018 verlengd van naar , in 2020 van naar en in 2021 van naar Dit is niet alleen goed voor het MKB, maar maakt bovendien het opbouwen van netto vermogen in de bv aantrekkelijker. 3

4 2 Inkomstenbelasting Maatregelen om sluiproutes in en tussen box 2 en box 3 via een vrijgestelde vbi tegen te gaan Het kabinet wil tegengaan dat belastingplichtigen door middel van een vrijgestelde beleggingsinstelling (vbi) overtollig vermogen belastingvrij uit hun bv afsplitsen zodat over het rendement geen vennootschapsbelasting meer hoeft te worden betaald, maar het rendement alleen in box 2 is belast. Daarnaast wil het kabinet bestrijden dat belastingplichtigen box 3-vermogen tijdelijk onderbrengen in een flits-vbi, zodat zij de heffing in box 3 ontlopen of uitstellen en tijdelijk in box 2 worden belast. Daartoe stelt het kabinet een drietal maatregelen voor: 1. Voortaan zal moeten worden afgerekend over de aanmerkelijkbelangclaim wanneer een lichaam waarin de belastingplichtige een aanmerkelijk belang heeft de vbi-status verkrijgt. Deze antimisbruikmaatregel geldt alleen voor positieve aanmerkelijkbelangclaims en zal terugwerkende kracht hebben voor verzoeken om toepassing van het vbi-regime welke zijn gedaan na 20 september 2016 om Box 3-vermogen dat wordt ondergebracht in een vbi of een buitenlands beleggingslichaam waarin de belastingplichtige een aanmerkelijk belang heeft, wordt zowel in box 2 als in box 3 belast wanneer dat vermogen binnen achttien maanden weer terug naar box 3 wordt gebracht. Hiermee wordt de flits-vbi tegengegaan. Hiervoor zal een tegenbewijsregeling gelden om dubbele heffing te voorkomen. Verder zullen belastingplichtigen een dergelijke overdracht uit eigen beweging moeten melden. 3. Tot slot wordt het percentage van het forfaitair rendement uit een vbi gekoppeld aan het voor dat jaar geldende percentage van de hoogste schijf in box 3. Beperking reikwijdte toerekeningsstop afgezonderde particuliere vermogens Sinds 1 januari 2010 worden het vermogen en het inkomen van een afgezonderd particulier vermogen (APV), bijvoorbeeld een trust of een (buitenlandse) particuliere stichting, toegerekend aan de inbrenger van het vermogen (of aan zijn erfgenamen). Deze toerekening geldt niet indien het APV zelf in een naar Nederlandse maatstaven reële heffing naar de winst wordt betrokken, te weten een tarief van ten minste 10% over een vergelijkbare grondslag (toerekeningsstop). Deze stop is van origine bedoeld om dubbele belasting te voorkomen. In de praktijk blijkt de toerekeningsstop echter te worden gebruikt om toerekening aan de inbrenger te voorkomen, terwijl in het buitenland effectief (bijna) geen winstbelasting wordt geheven of net aan het 10%-tarief wordt voldaan, terwijl bij de inbrenger een veel hoger tarief van toepassing zou zijn geweest. Daarom word voorgesteld om de toerekeningsstop alleen nog te laten gelden voor APV s die een reële, actieve onderneming drijven. Voor de situaties waarin de toerekeningsstop niet van toepassing is, zal in het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001 (Bvdb 2001) worden voorzien in voorkoming van dubbele belasting voor zover daar op grond van een belastingverdrag of het Bvdb 2001 recht op zou hebben bestaan zonder tussenkomst van het APV. Aandelen en winstbewijzen kunnen door deze maatregel bij de inbrenger of diens erfgenamen gaan behoren tot een aanmerkelijk belang. De verkrijgingsprijs van deze aandelen wordt in beginsel vastgesteld op de historische verkrijgingsprijs van de inbrenger voor inbreng in het APV. Voorgesteld wordt om de beperking van de reikwijdte van de toerekeningsstop te laten terugwerken tot en met het tijdstip van bekendmaken van de maatregel (20 september 2016, uur) ter voorkoming van anticipatiegedrag. 4

5 Aftrekmogelijkheid voor onderhoudskosten aan Rijksmonumenten wordt afgeschaft De fiscale persoonsgebonden aftrek voor onderhoudskosten aan Rijksmonumenten wordt afgeschaft per 1 januari 2017; de mogelijkheid om een laagrentende lening af te sluiten bij het Nationaal Restauratiefonds blijft bestaan. Afschaffing aftrek van scholingsuitgaven per 2018 De fiscale aftrek van scholingsuitgaven is een regeling op grond waarvan belastingplichtigen kosten voor een opleiding of studie onder voorwaarden kunnen aftrekken. Het kabinet stelt voor deze regeling per 1 januari 2018 af te schaffen, onder meer vanwege twijfel over de effectiviteit en doelmatigheid ervan. Een deel van de opbrengst van deze maatregel zal worden ingezet voor een nog in te voeren regeling met scholingsvouchers. Toerekening van schulden in geval van vruchtgebruik krachtens erfrecht in box 3 Hoofdregel: bij vruchtgebruik in box 3 wordt de waarde van het vruchtgebruik bij de vruchtgebruiker belast en de waarde van de bloot eigendom bij de bloot eigenaar. Uitzondering: bij vruchtgebruik krachtens erfrecht wordt de volle waarde van de eigendom belast bij de vruchtgebruiker. De schulden uit de nalatenschap waarop het vruchtgebruik rust worden echter volgens de hoofdregel belast. Voorgesteld wordt om de behandeling van de schulden in lijn te brengen met die van de bezittingen, waardoor bij vruchtgebruik krachtens erfrecht de waarde van bezittingen zowel als schulden volledig bij de vruchtgebruiker in aanmerking wordt genomen. Vruchtgebruik eigen woning in box 1 Wanneer vruchtgebruik van een eigen woning is opgekomen krachtens erfrecht zit de woning in box 1, mits de vruchtgebruiker tevens de voordelen uit de woning geniet en de kosten en lasten op hem drukken. Rente en kosten die de vruchtgebruiker krachtens erfrecht in verband met zo n eigen woning moet betalen kunnen onder voorwaarden worden afgetrokken als rente en kosten van een eigenwoningschuld. Dit was al in 2014 door de staatssecretaris goedgekeurd. Deze goedkeuring wordt nu gecodificeerd en uitgebreid. De vruchtgebruiker neemt als het ware de fiscale positie van de erflater over. Hetzelfde geldt mutatis mutandis als sprake is van een recht van gebruik of bewoning dat is opgekomen krachtens erfrecht. Versoepelingen bij afkoop van kapitaalverzekeringen en soortgelijke bankspaarproducten Een uitkering uit een kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning, beleggingsrecht eigen woning of een kapitaalverzekering afgesloten op of na 1 januari 1992 is vrijgesteld als gedurende ten minste vijftien jaren of twintig jaren jaarlijks premie is betaald. Voorwaarde is dat de hoogste premie niet meer bedraagt dan tienmaal de laagste. In de volgende situaties geldt de eis van het minimaal aantal jaren premiebetaling niet: 1. voor wie zijn eigen woning verkoopt en verhuist naar een huurwoning; 2. bij beëindiging van het fiscaal partnerschap; 3. als de eigen woning wordt verkocht en de verkoper met een restschuld blijft zitten; 4. voor wie gebruikmaakt van een vorm van (gemeentelijke) schuldhulpverlening. Situatie 1 stond al in de wet. In de situaties 2, 3 en 4 kon de vrijstelling vanaf 1 januari 2013 al worden ingeroepen op grond van een beleidsbesluit, mits de afkoopsom werd gebruikt voor aflossing van de hypotheek. Dit wordt nu in de wet neergelegd. 5

6 In zoverre met een afkoopsom de hypotheek niet wordt afgelost, is het rentebestanddeel in de uitkering in principe belast. Wie echter met een dergelijke kapitaalverzekering of een dergelijk bankspaarproduct op of na 1 januari 2010 naar een goedkopere koopwoning is verhuisd, verliest bij latere afkoop niet meer de vrijstelling voor zover de afkoopsom de hypotheekschuld overtreft. Deze wettelijke goedkeuring is nieuw. Heffingvrij vermogen voor buitenlandse belastingplichtigen Naar aanleiding van rechtspraak van de Hoge Raad (HR) en het Europese Hof van Justitie (HvJ EU) in de zaken Miljoen, X en Société Générale wordt in de dividendbelasting een teruggaafregeling ingevoerd. Verder wordt in de inkomstenbelasting geregeld dat ook bij buitenlandse belastingplichtigen met een box 3-inkomen het heffingvrije vermogen in aanmerking wordt genomen. Zie verder het onderdeel Dividendbelasting. Beperking van de verlenging van de derde schijf van de loon- en inkomstenbelasting In 2016 bedraagt de bovengrens van de derde schijf van de loon- en inkomstenbelasting Op grond van de Wet maatregelen woningmarkt 2014 II, het Belastingplan 2016 en de inflatiecorrectie zou deze bovengrens per 2017 worden verhoogd naar Voorgesteld wordt om deze bovengrens, nadat de hiervoor genoemde verhogingen zijn aangebracht en de indexatie heeft plaatsgevonden, met 400 te verlagen. In dat geval eindigt de derde schijf van de loon- en inkomstenbelasting in 2017 bij een belastbaar inkomen uit werk en woning van Verhoging van de algemene heffingskorting In 2016 bedraagt de maximale algemene heffingskorting Op grond van het Belastingplan 2014, het Belastingplan 2016 en de inflatiecorrectie zou de maximale algemene heffingskorting per 2017 worden verlaagd naar Voorgesteld wordt de maximale algemene heffingskorting, nadat de hiervoor genoemde verlagingen zijn aangebracht en de indexatie heeft plaatsgevonden, met 48 te verhogen. In dat geval bedraagt de maximale algemene heffingskorting voor Beperking van de verhoging van de maximale arbeidskorting en wijziging van het startpunt van de afbouw van de arbeidskorting In 2016 bedraagt de maximale arbeidskorting Op grond van het Belastingplan 2014, het Belastingplan 2016 en de inflatiecorrectie zou de maximale arbeidskorting per 2017 worden verhoogd naar Voorgesteld wordt om de maximale arbeidskorting, nadat de hiervoor genoemde verhogingen zijn aangebracht en de indexatie heeft plaatsgevonden, met 46 te verlagen. In dat geval bedraagt de maximale arbeidskorting in Naast deze aanpassing van de maximale arbeidskorting wordt ook het startpunt van de afbouw van de arbeidskorting aangepast. In 2016 ligt het startpunt van de afbouw op Op grond van het Belastingplan 2015, het Belastingplan 2016 en de inflatiecorrectie zou dit startpunt per 2017 worden verlaagd naar Voorgesteld wordt het startpunt van de afbouw van de arbeidskorting, nadat de hiervoor genoemde verlagingen zijn aangebracht en de indexatie heeft plaatsgevonden, verder te verlagen met In dat geval komt het startpunt van de afbouw van de arbeidskorting in 2017 op te liggen. 6

7 Verhoging ouderenkorting Op grond van het Belastingplan 2016 wordt de in die wet opgenomen verhoging van de ouderenkorting per 2016 van 222 per 2017 grotendeels teruggedraaid. Het Belastingplan 2016 bevat namelijk een verlaging van de ouderenkorting per 2017 van 114. Voorgesteld wordt om de ouderenkorting, nadat de hiervoor genoemde verlaging is aangebracht en de indexatie heeft plaatsgevonden, met 215 te verhogen. In dat geval wordt de ouderenkorting per (in 2016: 1.187) voor pensioengerechtigden met een verzamelinkomen van niet meer dan Met deze verhoging van de ouderenkorting wordt de koopkracht van pensioengerechtigden structureel verbeterd. 3 Loonheffingen Aanpassing gebruikelijk loon voor innovatieve start-ups Door de voorgestelde regeling mag het gebruikelijk loon van een directeur-grootaandeelhouder van een innovatieve start-up gedurende maximaal de eerste drie jaar op ten minste het wettelijk minimumloon worden gesteld. Om hiervoor in aanmerking te komen moet de start-up beschikken over een S&Overklaring voor starters. Deze regeling loopt tot 1 januari Heffing beloningen buitenlandse bestuurders en commissarissen Om zeker te stellen dat Nederland over de beloningen van buitenlandse bestuurders en commissarissen nationaal zijn heffingsrecht kan effectueren, wordt voorgesteld om vast te leggen dat Nederland over de volledige beloning inkomstenbelasting kan heffen. Dit ongeacht of sprake is van loon, resultaat uit overige werkzaamheden of winst uit onderneming. Verduidelijkingen in de Wet vermindering afdracht loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen (WVA) In de WVA wordt vastgelegd dat voor de berekening van het gemiddelde uurloon in het kader van de S&Oafdrachtvermindering eindheffingsloon is uitgesloten. Voorts wordt in de wet opgenomen dat indien een ontvanger van een S&O-verklaring niet voldoet aan de mededelingsplicht (het doen van een opgave van de bestede S&O-uren aan de minister van Economische Zaken) een boete kan worden opgelegd van maximaal Afschaffing fictieve dienstbetrekking commissaris Voorgesteld wordt om de zogenoemde fictieve dienstbetrekking van de commissaris per 1 januari 2017 af te schaffen. Voorheen was het al zo dat over de commissarisbeloning geen premies werknemersverzekeringen waren verschuldigd. Vanaf 1 januari 2017 hoeft op basis van dit voorstel ook geen loonbelasting meer te worden ingehouden en afgedragen over de commissarisbeloning en dient geen werkgeversbijdrage voor de Zorgverzekeringswet te worden afgedragen. 7

8 Afschaffen jaarloonuitvraag De Belastingdienst kan in geval van ontbrekende of onjuiste aangiftegegevens na afloop van het kalenderjaar bij de inhoudingsplichtige de jaarloongegevens van zijn werknemers opvragen. Per 1 januari 2017 komt deze mogelijkheid voor de Belastingdienst te vervallen. Uitbreiding mogelijkheid tot verlegging van de inhoudingsplicht voor concernonderdelen Buitenlandse concernonderdelen kunnen op verzoek de inhoudingsplicht van werknemers die in Nederland zijn onderworpen aan inkomstenbelasting verleggen naar een Nederlands concernonderdeel. Voorwaarde is dat het buitenlandse concernonderdeel de werknemers detacheert naar het Nederlandse concernonderdeel. Voorgesteld wordt om deze voorwaarde te laten vervallen. 4 Dividendbelasting Teruggaaf dividendbelasting voor niet-ingezetenen en heffingvrij vermogen voor buitenlandse belastingplichtigen Naar aanleiding van rechtspraak van de Hoge Raad (HR) en het Europese Hof van Justitie (HvJ EU) in de zaken Miljoen, X en Société Générale wordt in de dividendbelasting een teruggaafregeling ingevoerd. Verder wordt in de inkomstenbelasting geregeld dat ook bij buitenlandse belastingplichtigen met een box 3-inkomen het heffingvrije vermogen in aanmerking wordt genomen. In een eerder beleidsbesluit waren deze maatregelen reeds goedgekeurd en die worden nu dus in de wet opgenomen. Genoemde zaken hebben betrekking op verzoeken om teruggaaf van dividendbelasting van buitenlandse aandeelhouders (twee natuurlijke personen in België en een vennootschap in Frankrijk) met portfolioaandelen in het kapitaal van Nederlandse vennootschappen. Daarin werd beslist dat de heffing van dividendbelasting in dergelijke situaties onder omstandigheden in strijd kan zijn met de vrijheid van kapitaalverkeer. Binnenlandse aandeelhouders kunnen de ingehouden dividendbelasting namelijk als voorheffing verrekenen met de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting, terwijl buitenlandse aandeelhouders deze mogelijkheid niet hebben omdat voor hen de dividendbelasting geen voorheffing maar eindheffing is. Buitenlandse aandeelhouders kunnen hierdoor een hogere belastingdruk ervaren dan binnenlandse belastingplichtigen met dezelfde aandelen. Daarom wordt nu voorgesteld dat voor een niet-ingezeten natuurlijke persoon en een niet-ingezeten lichaam met Nederlandse aandelen teruggaaf op verzoek mogelijk wordt van ingehouden dividendbelasting. Die teruggaaf is mogelijk voor zover de dividendbelasting hoger is dan de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting die verschuldigd zou zijn indien de natuurlijke persoon of het lichaam inwoner van Nederland zou zijn geweest. Teruggaaf van dividendbelasting wordt niet verleend indien de natuurlijke persoon of het lichaam recht heeft op volledige verrekening van de Nederlandse belasting in de woonstaat of vestigingsstaat op grond van een tussen Nederland en die woonstaat of die vestigingsstaat gesloten verdrag ter voorkoming van dubbele belasting. Verder werkt deze rechtspraak ook door naar box 3 van buitenlandse belastingplichtigen, met name voor wat betreft in Nederland gelegen onroerende zaken. Op basis van de huidige wetgeving wordt bij buitenlandse belastingplichtigen voor de bepaling van het voordeel in box 3 namelijk geen rekening gehouden met het heffingvrije vermogen. Het HvJ EU oordeelde dat op basis van EU-recht het heffingvrije 8

9 vermogen ook moet worden verleend aan buitenlandse belastingplichtigen in box 3. Dit wordt nu ook in de wet opgenomen. Inhoudingsvrijstelling voor dividend aan vrijgestelde lichamen Niet aan de vennootschapsbelasting onderworpen lichamen (zoals pensioenfondsen) zijn thans onderworpen aan dividendbelasting voor door hen ontvangen dividenden, maar hebben in beginsel recht op teruggaaf van de ingehouden belasting. Nu wordt voorgesteld dat, naast die bestaande teruggaafmogelijkheid, onder voorwaarden een inhoudingsvrijstelling voor de dividendbelasting zal gelden voor deze lichamen. Hiermee wordt een liquiditeitsnadeel weggenomen en wordt het rondpompen van liquide middelen teruggedrongen. Tevens wordt hiermee uitvoering gegeven aan de motie Van Vliet waarin is verzocht de mogelijkheid te onderzoeken voor de toepassing van een inhoudingsvrijstelling in de dividendbelasting voor overheidsondernemingen. Met het oog op EU-recht geldt deze vrijstelling ook voor vergelijkbare buitenlandse lichamen (mits die zijn gevestigd in de EU/EER of voor portfolio-investeringen - in een land waarmee Nederland een verdrag heeft gesloten dat voorziet in uitwisseling van inlichtingen). Inhoudingsplicht coöperaties en uitbreiding inhoudingsvrijstelling Voor uitbreiding van de inhoudingsplicht voor houdstercoöperaties en uitbreiding van de inhoudingsvrijstelling naar deelnemingsverhoudingen waarbij de moedermaatschappij is gevestigd in een land waarmee Nederland een belastingverdrag heeft gesloten zie het onderdeel Andere fiscale ontwikkelingen. 5 Btw Bouwterreinen in de btw Het al dan niet kwalificeren als bouwterrein heeft belangrijke fiscale consequenties. Voor de levering van een bouwterrein is btw verschuldigd en geldt vanwege samenloop, een vrijstelling voor de overdrachtsbelasting. Indien op het moment van levering de onbebouwde grond niet kwalificeert als bouwterrein, is geen btw verschuldigd, maar is overdrachtsbelasting verschuldigd. Thans zijn in de Wet op de omzetbelasting vier limitatieve voorwaarden opgenomen waaraan onbebouwde grond moet voldoen om als bouwterrein te kwalificeren. Uit rechtspraak van het HvJ EU volgt dat die voorwaarden te limitatief zijn, daarom wordt het begrip bouwterrein in het Belastingplan 2017 verruimd. Voorgesteld wordt de vier limitatieve voorwaarden te laten vervallen en onder bouwterrein te verstaan onbebouwde grond die kennelijk bestemd is om te worden bebouwd met een of meer gebouwen of een gedeelte van een gebouw. Door middel van deze wijziging wordt conform de rechtspraak van het HvJ EU betekenis toegekend aan alle omstandigheden inclusief de intentie van partijen. 9

10 Wijziging btw-vrijstelling voor watersportorganisaties Watersportorganisaties die geen winst beogen vallen voor hun diensten ten behoeve van de sport onder de btw-vrijstelling, ook wel aangeduid als de sportvrijstelling. Begin 2016 heeft het Europese Hof van Justitie (HvJ EU) geoordeeld dat Nederland de (sport)vrijstelling voor niet-winstbeogende watersportorganisaties zowel te strikt als te ruim toepast. In het Belastingplan 2017 wordt de nationale wet in overeenstemming gebracht met deze jurisprudentie. Op dit moment geldt de vrijstelling niet voor diensten verricht door een watersportorganisatie die werknemers in dienst heeft, voor zover deze diensten bestaan uit het verrichten van werkzaamheden met betrekking tot vaartuigen dan wel het ter beschikking stellen van lig- en bergplaatsen voor vaartuigen. Het personeelscriterium is in strijd met de BTW-richtlijn en komt derhalve te vervallen. Voorgesteld wordt de vrijstelling niet te verlenen voor watersportorganisaties die lig- en bergplaatsen ter beschikking stellen aan vaartuigen die op grond van objectieve kenmerken niet geschikt zijn voor sportbeoefening. Vereenvoudigingen teruggaafregeling oninbare vorderingen btw en milieubelastingen De fiscale wetgeving kent voor de btw, de energiebelasting, de afvalstoffenbelasting en de belasting op leidingwater een teruggaafmogelijkheid van de al op aangifte voldane belasting bij oninbare vorderingen. Het kabinet stelt voor om de regels voor deze teruggaafmogelijkheid van geheel of gedeeltelijk oninbare vorderingen te vereenvoudigen. Eerder was hier al een internetconsultatie over geweest. 6 Erf- en schenkbelasting Reparatie BOF voor indirecte belangen onder de 5% De Hoge Raad heeft op 22 april 2016 beslist dat een indirect belang onder de 5% in een actieve vennootschap kan kwalificeren voor de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten in de Successiewet (BOF). Het kabinet repareert deze - in haar ogen - onbedoelde verruiming van de BOF. Indirecte belangen vallen als zodanig niet meer onder de BOF en ook niet onder de doorschuifregelingen voor het aanmerkelijk belang in de inkomstenbelasting. Wel blijft de mogelijkheid van toerekening van bezittingen en schulden van directe en indirecte belangen van 5% of meer of van zogenoemde verwaterde belangen in stand. De wijziging geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 juli Aanslagtermijn schenkbelasting na schenking ten behoeve van eigen woning verruimd Op grond van het Belastingplan 2016 mogen vanaf 1 januari 2017 belastingplichtigen van 18 tot 40 jaar een vrijgestelde schenking ten behoeve van hun eigen woning van ontvangen (zie het onderdeel Andere fiscale ontwikkelingen). Deze schenking mag over drie jaar worden gespreid. De geschonken bedragen moeten uiterlijk in het tweede jaar na het kalenderjaar waarin de schenking is gedaan worden gebruikt voor de eigen woning. In de praktijk blijkt dat vaak pas na drie jaar is te controleren of de schenking juist is gebruikt, terwijl de termijn voor het opleggen van een aanslag schenkbelasting drie jaar is. Aangezien deze termijn dan te kort kan zijn, is nu voorgesteld om de aanslagtermijn bij een schenking ten behoeve van de eigen woning te verlengen naar vijf jaar. 10

11 7 Fiscale innovatieregelingen Aanpassing innovatiebox aan uitkomsten BEPS 5-rapport (OESO) Als onderdeel van het Belastingplan 2017 wordt de innovatiebox in lijn gebracht met de aanbevelingen in het door de OESO uitgebrachte BEPS 5-rapport. Daarbij zijn de nexusbenadering en de aanscherping van de definitie van een kwalificerend immaterieel activum de belangrijkste wijzigingen. Het effectieve tarief voor winst die toe te rekenen is aan de innovatiebox, blijft ongewijzigd op 5%. De voorgestelde regeling kan gezien worden als een verruiming ten opzichte van het consultatiedocument. Kwalificerend immaterieel actief De definitie van een kwalificerend immaterieel activum is afhankelijk van de omvang van de onderneming van de belastingplichtige. Voor kleinere belastingplichtigen is een kwalificerend immaterieel activum gedefinieerd als een zelf ontwikkeld immaterieel activum waarvoor een S&O-verklaring is verkregen. Voor grotere belastingplichtigen geldt daarnaast uitgezonderd wanneer er sprake is van programmatuur de additionele voorwaarde dat een octrooi/patent, een daarmee vergelijkbaar recht, kwekersrecht of geneesmiddelenvergunning is verleend. Een belastingplichtige kwalificeert als kleinere belastingplichtige indien de gemiddelde omzet van zijn groep in vijf jaar 50 miljoen per jaar niet overstijgt en wanneer de voordelen die de belastingplichtige verkrijgt uit kort gezegd WBSO-activa jaarlijks minder zijn dan 7,5 miljoen. Belastingplichtigen die niet onder deze maximumbedragen blijven kwalificeren als grotere belastingplichtigen. Nexusbenadering Op basis van het Belastingplan kwalificeert nog slechts de winst die toe te rekenen is aan eigen ontwikkelingswerk van de onderneming voor de innovatiebox. Daarbij worden de uitgaven van de belastingplichtige voor het voortbrengen van kwalificerende immateriële activa als indicatie gebruikt. Dit wordt de nexusbenadering genoemd en deze benadering splitst de ontwikkelingskosten in kwalificerende kosten en niet kwalificerende kosten. Kwalificerende uitgaven zijn alle uitgaven die direct voor het ontwikkelen van het immaterieel activum gemaakt zijn, uitgezonderd de uitgaven gemaakt voor het uitbesteden van S&O naar groepsmaatschappijen en indirecte kosten zoals huisvesting en financieringskosten. Dit leidt tot toepassing van de volgende formule: kwalificerende voordelen = kwalificerende uitgaven 1,3 voordelen totale uitgaven Inwerkingtreding De nieuwe regels omtrent de innovatiebox treden in werking met ingang van 2017 en zijn van toepassing op boekjaren die op of na 1 januari 2017 aanvangen. Mogelijk is overgangsrecht van toepassing. Als onderdeel van het overgangsrecht is bepaald dat voor alle kwalificerende immateriële activa voortgebracht vóór 1 juli 2016 de huidige regels blijven gelden tot 1 juli

12 8 Oudedagsvoorzieningen Uitfaseren van pensioenopbouw in eigen beheer Met ingang van 2017 is pensioenopbouw in eigen beheer door de directeur-grootaandeelhouder (dga) niet langer mogelijk. Er komt een afkoopmogelijkheid, zowel voor ingegane als voor nog niet ingegane pensioenen. Allereerst kan de hogere commerciële waarde van het pensioen fiscaal geruisloos worden afgestempeld naar de lagere fiscale waarde. Loonbelasting, revisierente en vennootschapsbelasting worden niet geheven. De dga heeft vervolgens de keuze om het pensioen in 2017, 2018 of 2019 fiscaal gefacilieerd af te kopen. In 2017 zal een korting van 34,5% op de grondslag gelden, in 2018 een korting van 25% en in 2019 een korting van 19,5%. Gerekend vanuit het hoogste belastingtarief (52%) betekent dit een belastingtarief van circa 34% (2017), 39% (2018) of 42% (2019). De afnemende korting is erop gericht dat de dga s zo snel mogelijk uitfaseren. Bij een niet ingegaan pensioen wordt de korting (maximaal) verleend over de fiscale balanswaarde van de pensioenverplichting op 31 december 2015 (de grondslag). Over het verschil tussen de uiteindelijke afkoopsom en de grondslag wordt geen korting gegeven. Bij een ingegaan pensioen wordt de korting berekend over de fiscale waarde op het moment van afstempelen. Het door de afkoop ontstane pensioentekort kan niet alsnog worden aangezuiverd in de lijfrentesfeer. Voor degenen die het pensioen in eigen beheer niet willen of kunnen afkopen geldt ook dat de hogere commerciële waarde van het pensioen mag worden afgestempeld tot de lagere fiscale waarde, mits het pensioen wordt omgezet in een spaarvariant ( oudedagsverplichting ). Daarmee worden ook deze dga s grotendeels bevrijd van de dividendklem. Het geld blijft in de onderneming en de dga houdt een reservering voor de oude dag. Verdere opbouw is niet mogelijk, maar de spaarpot moet wel jaarlijks stijgen met een wettelijk voorgeschreven rente. Belastingheffing vindt plaats in de uitkeringsperiode. De reservering moet na het bereiken van de AOW-leeftijd gedurende twintig jaar gelijkmatig worden uitgekeerd. Desgewenst mogen de uitkeringen vijf jaar eerder ingaan, maar dan moet gedurende 25 jaar worden uitgekeerd. Met de beide vorenstaande alternatieven moet de (gewezen) partner uitdrukkelijk instemmen. Gebeurt dat niet, dan zullen de pensioenrechten in eigen beheer blijven en worden bevroren (ook het ouderdomspensioen). Alle huidige fiscale regelingen en sancties blijven van toepassing. De mogelijkheid om fiscaal zonder heffing van loonbelasting en revisierente volledig af te zien van het pensioen (prijsgeven), wat een oplossing zou zijn voor pensioenen die onder water staan, wordt helaas niet opengesteld. Terughalen van bij een verzekeraar ondergebracht pensioen naar eigen beheer kan niet meer vanaf 1 januari In 2016 kan dit nog wel, maar als vervolgens wordt afgekocht in 2017, 2018 of 2019, wordt over dit deel geen korting gegeven. Als de aandelen van het eigenbeheerlichaam niet in handen zijn van de dga, wordt schenkbelasting verschuldigd indien als gevolg van afstempeling de waarde van de aandelen stijgt. Pensioenrichtleeftijd en ingangsdatum Pensioenuitvoerders hebben hun administratie in de regel ingericht op uitkeringen die ingaan op de eerste dag van de maand waarin de pensioengerechtigde leeftijd wordt bereikt. Fiscaal mag het pensioen eerder ingaan dan de dag waarop de pensioenrichtleeftijd wordt bereikt (thans 67 jaar), maar dan moet het 12

13 pensioen wel actuarieel worden herrekend; ook als het minder dan een maand scheelt. Dit veroorzaakt aanzienlijke administratieve lasten. De tijdelijke goedkeuring in een beleidsbesluit dat actuariële herrekening niet hoeft plaats te vinden als de ingangsdatum de eerste dag van de maand is waarin de pensioenrichtleeftijd wordt bereikt (die zou lopen tot 1 januari 2018) wordt omgezet in een permanente wettelijke regeling. Ingangsdatum van partnerpensioen, wezenpensioen en nabestaandenoverbruggingspensioen Partnerpensioen, wezenpensioen en nabestaandenoverbruggingspensioen moet met ingang van 2017 ingaan tussen de eerste dag van de maand waarin de (gewezen) werknemer overlijdt en de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin de (gewezen) werknemer is overleden, dit eveneens ter voorkoming van administratieve lasten. 100%-grens bij pensioenopbouw en daarvan afgeleide normen Ouderdomspensioen mag naar huidig recht niet uitgaan boven 100% van het laatstverdiende pensioengevend loon. Voor partnerpensioen en wezenpensioen gelden afgeleide normen. Met de huidige wet- en regelgeving is het vrijwel onmogelijk om de 100%-norm te overschrijden. Voorgesteld wordt dan ook om deze regeling af te schaffen. Afschaffing van het doorwerkvereiste Een werknemer kan de pensioeningangsdatum uitsluitend uitstellen indien en voorzover hij in dienstbetrekking werkzaam blijft. Aan het doorwerkvereiste wordt ook voldaan als een ex-werknemer werkzaamheden verricht als ondernemer of resultaatgenieter. De jaarlijkse toets om te beoordelen of nog wordt doorgewerkt veroorzaakt veel administratieve lasten. Het Kabinet wil daarom het doorwerkvereiste afschaffen. Nabestaandenoverbruggingspensioen voor halfwezen Strikt genomen is het met ingang van 1 januari 2015 niet meer mogelijk om een nabestaandenoverbruggingspensioen voor halfwezen op te bouwen. Dit acht het kabinet niet wenselijk. Het voorstel is om de maximale omvang van het nabestaandenoverbruggingspensioen voor halfwezen te stellen op de helft van de omvang van het nabestaandenoverbruggingspensioen voor de volle wees, waardoor het probleem wordt verholpen. Beleggingsondernemingen als toegelaten aanbieder voor lijfrenteproducten Beleggingsondernemingen worden toegelaten als aanbieder voor fiscaal gefacilieerde lijfrenteproducten, onder voorwaarde dat het gaat om een geïndividualiseerde, geblokkeerde beleggingsrekening, waarbij de rendementen worden bijgeschreven. Het tegoed van de rekening mag uitsluitend worden aangewend voor een oudedagslijfrente, nabestaandenlijfrente of een uitkering in termijnen (onder voorwaarden). 13

14 9 Varia Belastingplan 2017 Intrekking spaarrenterichtlijn Binnen de EU wisselden tot 1 januari 2016 op grond van de spaarrenterichtlijn de lidstaten onderling inlichtingen over spaarrente uit. Deze richtlijn werkte echter niet efficiënt en is per 1 januari 2016 ingetrokken en vervangen door de veel breder toepasselijke Common Reporting Standard (CRS) voor de uitwisseling van financiële gegevens. Nederland heeft per 1 januari 2016 dan ook de bepalingen van de CRS geïmplementeerd. De spaarrenterichtlijn is tot 31 december 2016 binnen de EU alleen op Oostenrijk van toepassing gebleven. In het belastingplan wordt de intrekking van de spaarrenterichtlijn geïmplementeerd en wordt in overgangsrecht voorzien. Lagere energiebelasting voor openbare laadpalen In de periode wordt de energiebelasting verlaagd voor de elektriciteit die wordt geleverd aan laadpalen met een zelfstandige aansluiting op het net. Er gaat een vast tarief gelden van 4,996 cent per kwh over de eerste kwh: de helft lager dan het tarief in de eerste schijf van de energiebelasting van 10,007 cent per kwh dat op dit moment in de praktijk meestal van toepassing is. De looptijd is vier jaar. Deze periode komt overeen met de periode van fiscale stimulering voor elektrisch rijden in de Autobrief II. Verder stelt het kabinet voor om het tarief voor de elektriciteit voor laadpalen met een zelfstandige aansluiting op het distributienet in de Wet opslag duurzame energie voor de periode van 2017 tot en met 2020 op nihil te stellen. Terugdraaien exportheffing afvalstoffenbelasting De heffing van afvalstoffenbelasting ter zake van de export van afvalstoffen die in het buitenland worden verbrand (exportheffing) is in de huidige vorm Europeesrechtelijk niet houdbaar gebleken. Daarom wordt voorgesteld het tarief van de exportheffing vooralsnog op nihil te stellen, met terugwerkende kracht tot en met de ingangsdatum 1 juli Om te voorkomen dat belastingplichtigen afvalstoffenbelasting zouden moeten voldoen die vervolgens weer teruggegeven zou moeten worden was eerder in een besluit al geregeld dat (met terugwerkende kracht) geen exportheffing is verschuldigd. Overige maatregelen Belastingplan 2017 Een aantal maatregelen uit het Belastingplan 2017 hebben wij verder niet inhoudelijk beschreven, het betreft de volgende: Verduidelijking quasi-inbestedingsvrijstelling overheidslichamen; Vennootschapsbelastingplicht SNS-vennootschappen; Aanpassing wijnaccijnstarieven; Verruiming teruggaafregeling biobrandstoffen; Inzet apparatuur of dieren bij accijnscontroles; Procedure teruggaaf energiebelasting voor zeeschepen; Fatale termijn voor herziening voorschot en vaststelling toeslag; Aanpassing Wet aanpak fraude toeslagen en fiscaliteit; 14

15 Creëren grondslag voor informatie-uitwisseling; Stroomlijnen invorderingsregelgeving belastingen en toeslagen; Vereenvoudiging accijns op tabaksproducten; Overige vereenvoudigingen accijns; Rentemiddeling; Aanpassing zesmaandentermijn bij opteren belastingplicht vennootschapsbelasting; Vervallen dagaangifte kolenbelasting. 10 Andere fiscale ontwikkelingen Behalve de in andere onderdelen genoemde fiscale maatregelen uit het Belastingplan 2017 staat nog een aantal andere (fiscale) ontwikkelingen op stapel. Hierna behandelen wij enkele daarvan kort. Wetsvoorstel wijziging fiscale eenheid vennootschapsbelasting Op 16 oktober 2015 is in vervolg op een besluit uit december 2014 een wetsvoorstel ingediend om een fiscale eenheid van zustermaatschappijen van een in de Europese Unie (EU) of Europese Economische Ruimte (EER) gevestigde moedermaatschappij, en een fiscale eenheid tussen een binnenlandse moedermaatschappij en binnenlandse kleindochtermaatschappijen die gehouden worden via een of meer in de EU of EER gevestigde tussenhoudstermaatschappijen wettelijk mogelijk te maken. Volgende week stemt de Tweede Kamer over het wetsvoorstel. Inhoudingsplicht coöperaties en uitbreiding inhoudingsvrijstelling De staatssecretaris van Financiën heeft op Prinsjesdag in een brief aan de Tweede Kamer voorstellen gedaan voor aanpassing van de dividendbelasting. Met deze voorstellen wil het kabinet een einde maken aan het verschil in behandeling in de dividendbelasting tussen leden van coöperaties en aandeelhouders van kapitaalvennootschappen, zoals de nv en de bv. Deze voorstellen moeten mede in het licht worden gezien van een mededeling van de Europese Commissie inzake mogelijke staatssteun. Het voorstel houdt allereerst in dat een inhoudingsplicht wordt geïntroduceerd voor uitdelingen van houdstercoöperaties (dat wil zeggen: coöperaties die met name worden gebruikt als houdster of tussenhoudster) aan hun leden, indien en voor zover een lid een belang in de houdstercoöperatie heeft van 5% of meer. Ten tweede acht het kabinet het gewenst de inhoudingsvrijstelling voor deelnemingsdividenden in ondernemingsstructuren uit te breiden naar deelnemingsverhoudingen waarbij de moedermaatschappij is gevestigd in een land waarmee Nederland een belastingverdrag heeft gesloten. Nederland volgt hierin het voorbeeld van landen als België en Denemarken. Om te voorkomen dat daarmee onbelaste doorstroom van dividenden vanuit Nederland naar niet-verdragslanden en dus ook tax havens mogelijk kan worden, zal in de wet worden voorzien in een adequate regeling voor de bestrijding van oneigenlijk gebruik en misbruik. Voor de antimisbruikregeling zal worden aangesloten bij bijvoorbeeld de algemene antimisbruikbepaling (GAAR) uit de Moeder-dochterrichtlijn, waardoor in het geval van kunstmatige constructies de vrijstelling niet zal worden toegepast en deze uitsluitend in ondernemingsstructuren zal gelden. 15

16 Wetsvoorstel Wet uitwisseling inlichtingen over rulings Op 2 september 2016 heeft staatssecretaris Wiebes van Financiën het wetsvoorstel Wet uitwisseling inlichtingen over rulings ingediend bij de Tweede Kamer. In Richtlijn 2015/2376/EU zijn voorschriften over de automatische uitwisseling van voorafgaande rulings en verrekenprijsafspraken tussen EU-lidstaten opgenomen. Met het wetsvoorstel wordt de richtlijn in de Wet op de internationale bijstandsverlening bij de heffing van belastingen (WIB) geïmplementeerd. Hiermee wordt de uitwisseling van inlichtingen over rulings tussen de lidstaten geregeld. De uitwisseling van informatie over rulings met de landen waarmee overeenkomstig de OESO-richtlijnen wordt uitgewisseld, vindt plaats op basis van het Verdrag inzake wederzijdse administratieve bijstand in belastingzaken (WABB-verdrag), op basis van een belastingverdrag of op basis van een Tax Information Exchange Agreement (TIEA). Die uitwisseling vergt geen implementatie in nationale wetgeving; de WIB biedt al voldoende basis. De beoogde inwerkingtredingsdatum van de wetswijzigingen is 1 januari Wetsvoorstel ter implementatie van de bepalingen uit de vierde Europese antiwitwasrichtlijn die betrekking hebben op het UBO-register Het wetsvoorstel ter implementatie van een UBO-register (UBO staat voor ultimate beneficial owner, uiteindelijk belanghebbende) is in voorbereiding. Naar verwachting zal dit najaar een consultatieversie van dit wetsvoorstel openbaar worden gemaakt. Beperking renteaftrek eigenwoningschuld in hoogste schijf tot 50% Vanaf 2014 wordt het maximale percentage waartegen de rente over de eigenwoningschuld in de hoogste schijf kan worden afgetrokken jaarlijks met een 0,5% verlaagd. De renteaftrek voor de eigenwoningschuld bedraagt in 2017 dus maximaal 50%. Hervorming vermogensrendementsheffing box 3 Met ingang van 2017 wordt de vermogensrendementsheffing in box 3 aangepast. Kleinere vermogens zullen minder zwaar worden belast en grotere vermogens zwaarder. Het vrijgestelde vermogen wordt met bijna verhoogd tot per belastingplichtige. Het vaste forfaitaire rendement van 4% wordt losgelaten. Voor het box 3-vermogen boven de vrijstelling tot zal van een rendement van 2,9% worden uitgegaan. Dit percentage wordt vervolgens jaarlijks aangepast, gebaseerd op de gemiddelde rentestand van de afgelopen vijf jaar. Voor het vermogen tussen en wordt gerekend met een rendement van 4,7%. In dit percentage is naast de gemiddelde rentestand ook het gemiddelde rendement van een representatief beleggingspakket meegenomen. Voor zover het vermogen meer dan bedraagt, wordt een rendement van 5,5% gehanteerd. Het belastingtarief in box 3 blijft 30%. Brief bij de voortgangsrapportage heffing box 3 op basis van werkelijke rendement Naar aanleiding van de discussies over de omvang van het in box 3 te belasten rendement heeft het Ministerie van Financiën onderzoek verricht naar de mogelijkheid van een heffing op werkelijke, individueel bepaalde rendementen. Men heeft gekeken naar de volgende varianten. Variant A is in de basis een vermogensaanwasbelasting op alle vermogensbestanddelen: bank-, spaartegoeden en overige vorderingen: werkelijke rente wordt belast; aandelen, obligaties en derivaten: de werkelijke vermogensaanwas wordt belast, dus de koerswinst, de rente en de dividenden van dat jaar; 16

17 onroerende zaken en overig vermogen: het belastbaar inkomen wordt forfaitair bepaald. Variant B is in de basis een vermogenswinstbelasting: bank-, spaartegoeden en overige vorderingen: werkelijke rente wordt belast; aandelen, obligaties en derivaten: werkelijke rente en dividenden worden belast; vermogenswinst wordt belast bij realisatie, bijvoorbeeld door verkoop; onroerende zaken en overig vermogen: het belastbaar inkomen wordt forfaitair bepaald. In variant C wordt het rendement voor elke vermogenstitel over een belastingjaar achteraf forfaitair vastgesteld. Het vermogen van de belastingbetaler aan het begin van het jaar wordt toegerekend aan de bestanddelen spaargeld, aandelen, obligaties, onroerend goed en overig. Op de waarde van ieder van die bestanddelen wordt na afloop van het jaar bij de individuele belastingbetaler forfaitair het gemiddelde (macro)rendement van ieder van die bestanddelen toegepast. Door het gemiddelde rendement na afloop van het belastingjaar te nemen wordt ontwijking op de peildatum volgens het ministerie minder voorspelbaar en dus minder aantrekkelijk. Er wordt thans nog geen keuze gemaakt, dit vergt nog nadere studie en overleg. Nadat een keuze is gemaakt, zal er nog een consultatieronde volgen. Een wetsvoorstel wordt op zijn vroegst pas in het najaar van 2018 verwacht. Wel is duidelijk dat het box 3-regime zoals dat op 1 januari 2017 van kracht zal worden, slechts een beperkt aantal jaren zal gelden. Verhoging forfaitair voordeel vbi of buitenlandse beleggingsinstelling box 2 Het forfaitaire voordeel uit een aanmerkelijk belang in een vrijgestelde beleggingsinstelling (vbi) of een buitenlands beleggingslichaam, voor vermindering met de daadwerkelijk in aanmerking genomen reguliere voordelen, wordt verhoogd van 4% tot 5,5% van de waarde in het economische verkeer van de aandelen of winstbewijzen aan het begin van het kalenderjaar. Deze maatregel is bedoeld om uitwijking van beleggers in box 3 naar vbi s te ontmoedigen. Verhoging vrijstelling schenking eigen woning naar Met ingang van 1 januari 2017 wordt de eenmalige vrijstelling voor een schenking die verband houdt met de eigen woning structureel verhoogd: van (bedrag 2016) naar Het bedrag moet worden besteed aan aankoop of verbouwing van de eigen woning, afkoop van rechten van erfpacht, opstal of beklemming, aflossing van de eigenwoningschuld of een restschuld. De begunstigde moet tussen de 18 en 40 jaar zijn. De beperking dat de schenking moet zijn gedaan door een ouder aan een kind vervalt. De verkrijger kan per schenker eenmaal in zijn leven gebruikmaken van de vrijstelling. Degenen die al in 2015 of 2016 gebruik hebben gemaakt van de verhoogde schenkingsvrijstelling voor de eigen woning kunnen in 2017 en 2018 nog een vrijstelling toepassen tot het bedrag waarmee de met ingang van 2017 geldende vrijstelling voor de eigen woning die van 2016 overtreft. Wet uitwerking Autobrief II In de Wet uitwerking Autobrief II zijn de fiscale automaatregelen voor 2017 tot en met 2020 verder uitgewerkt. Er blijven nog maar twee bijtellingscategorieën over voor auto s van de zaak: 4% voor nulemissieauto s en 22% voor alle andere auto s met een datum van eerste toelating op de weg vanaf 1 januari Dit jaar zijn er nog vier bijtellingscategorieën afhankelijk van de CO 2-uitstoot: 17

18 0 gr/km 1-50 gr/km gr/km > 106 gr/km % 15% 21% 25% % 22% 22% 22% Vanaf 2019 zal voor volledig elektrische auto s het deel van de catalogusprijs dat boven uitkomt ook onder het algemene bijtellingspercentage van 22% vallen. De BPM wordt tot 2020 geleidelijk verlaagd met gemiddeld 14,7%. Verder wordt de BPM minder CO 2-afhankelijk gemaakt door de vaste voet te verhogen van 175 tot 350 en het CO 2-afhankelijke deel van de tarieftabel te verlagen. Voor plug-in hybrides (auto s met een CO 2-uitstoot tot en met 50 gr/km) wordt het voordeel in de BPM afgebouwd, nulemissieauto s blijven tot en met 2020 volledig vrijgesteld. De MRB wordt met ingang van 2017 voor alle auto s generiek verlaagd met 2%. Voor vervuilende dieselauto s en -bestelbusjes zal vanaf 2019 een toeslag gelden van 15%. Het gaat dan om een fijnstofuitstoot van meer dan 5 mg/km en het betreft in de regel voertuigen van voor 2005 zonder af-fabriekroetfilter. Vervuilende bestelbusjes lopen pas tegen de toeslag aan als ze twaalf jaar of ouder zijn. Plug-in hybrides behouden in de MRB het halftarief tot en met 2020, nulemissieauto s blijven tot en met 2020 volledig vrijgesteld. Wet tegemoetkomingen loondomein (Wtl) Het bestaande systeem van premiekortingsregelingen (opgenomen in de Wet financiering volksverzekeringen) voor oudere en arbeidsgehandicapte werknemers wordt in de Wet tegemoetkoming loondomein (Wtl) omgevormd tot een systeem van loonkostenvoordelen en een lage-inkomensvoordeel. Verder komt de premievrijstelling voor marginale (seizoens)arbeid met ingang van 2018 te vervallen. De Wtl voorziet in een regeling met betrekking tot: loonkostenvoordelen (LKV s): een tegemoetkoming aan werkgevers voor het in dienst nemen van oudere uitkeringsgerechtigden, arbeidsgehandicapte werknemers en het herplaatsen van arbeidsgehandicapte werknemers. Beoogd is dat deze regeling in werking treedt met ingang van 1 januari 2018; lage-inkomensvoordeel (LIV): een loonkostenvoordeel voor werkgevers die werknemers met een relatief laag loon in dienst hebben. Inwerkingtreding is beoogd met ingang van 1 januari Common Reporting Standard De met ingang van 1 januari 2016 in werking getreden Wet uitvoering Common Reporting Standard (CRS) regelt de implementatie in nationale wetgeving van een EU-richtlijn daarover en van de door de OESO ontwikkelde CRS. Financiële instellingen worden verplicht bepaalde financiële gegevens, zoals saldi van door in het buitenland wonende personen aangehouden bankrekeningen, te verstrekken aan de Belastingdienst. Die wisselt deze gegevens vervolgens uit met de lidstaat waar de houder van de rekening woont. Bij het vaststellen of sprake is van een rekening waarover moet worden gerapporteerd, worden financiële instellingen verplicht om de in de CRS en de EU-richtlijn voorgeschreven identificatievoorschriften toe te passen. De eerste gegevensuitwisseling zal plaatsvinden in 2017 met betrekking tot gegevens over het kalenderjaar Het opzettelijk of grofschuldig niet voldoen aan deze verplichtingen is een beboetbaar feit dat met een maximale boete van kan worden beboet. Een strafvervolging wegens het niet voldoen aan deze verplichting is eveneens mogelijk. KPMG Meijburg & Co september