De kaaimantaks. Uitgekleed. Mr. Vincent Vercauteren Mr. Christophe Dillen

Transcriptie

1

2 De kaaimantaks Uitgekleed. Mr. Vincent Vercauteren Mr. Christophe Dillen

3 Inleiding - Situering - Begrotingswondermiddel? - Memorie van Toelichting: Het is niet de bedoeling om juridische constructies te verbieden, maar enkel de fiscale voordelen te neutraliseren door transparantie te creëren, het bestaande heffingsvacuüm te verhelpen en de mogelijkheid van onbelast zwevend vermogen te beëindigen - Doorkijkbelasting : de inkomsten van de juridische constructie worden belast in hoofde van de oprichter alsof de oprichter zelf die inkomsten heeft genoten (m.a.w. ook zonder uitkering). 3

4 Inleiding Aangifteverplichting AJ 2014 en Sedert AJ 2014: meldplicht juridische constructies in de aangifte personenbelasting - Meldplicht blijft behouden, evenwel uitgebreid 4

5 Toepassingsgebied Toepassing van de kaaimantaks vereist de aanwezigheid van twee elementen: 1) Het bestaan van een juridische constructie 2) Waarvan de belastingplichtige oprichter of derdebegunstigde is 5

6 Toepassingsgebied Eerste vraag: Is er sprake van een juridische constructie? 6

7 Toepassingsgebied: Juridische constructie Onderscheid: Type 1 (trustachtige figuren) en Type 2 (laagbelaste rechtspersonen) Type 1 Type 2 Geen rechtspersoonlijkheid Zowel Belgische als buitenlandse rechtsfiguren Geen onderscheid EER/niet-EER Geen principiële uitsluiting EER Geen criterium Ontbinding geen fiscale gevolgen Rechtspersoonlijkheid Buitenlandse rechtsfiguren Onderscheid naargelang EER of niet-eer Principiële uitsluiting EER (uitzonderingen) Criterium: 15% belastingdruk Ontbinding grote fiscale gevolgen (cfr. liquidatiebonus) Opmerking Onderscheid type 1 en type 2 bestond reeds onder de meldplicht AJ

8 Toepassingsgebied: Juridische constructie type 1 Definitie werd niet gewijzigd: Een rechtsverhouding, die door een rechtshandeling van de oprichter of door een rechterlijke beslissing in het leven wordt geroepen, waarbij goederen of rechten onder de macht van een beheerder worden gebracht om ze te besturen ten behoeve van een of meerdere begunstigden of voor een bepaald doel. Die rechtsverhouding heeft de volgende kenmerken: Typevoorbeeld: trust de eigendomstitel betreffende de goederen of rechten van de juridische constructie is opgesteld op naam van een beheerder of op naam van een andere persoon voor rekening van de beheerder; de goederen van de juridische constructie vormen een afzonderlijk vermogen en maken geen deel uit van het vermogen van de beheerder; de beheerder heeft de bevoegdheid en de plicht, ter zake waarvan hij verantwoording verschuldigd is, om in overeenstemming met de bepalingen van de juridische constructie en de bijzondere verplichtingen waaraan hij door de wet is onderworpen, de goederen van de juridische constructie te besturen, te beheren of erover te beschikken. 8

9 Toepassingsgebied: Juridische constructie type 2 Definitie werd volledig herschreven: enigerlei vennootschap, vereniging, inrichting, instelling of entiteit, die rechtspersoonlijkheid bezit, en die, krachtens de bepalingen van de wetgeving van de Staat of het rechtsgebied waar hij gevestigd is, aldaar ofwel niet aan een inkomstenbelasting is onderworpen ofwel onderworpen is aan een inkomstenbelasting die minder dan 15% bedraagt van het belastbaar inkomen van deze juridische constructie dat wordt vastgesteld overeenkomstig de regels die van toepassing zijn voor het vestigen van de Belgische belasting op daarmee overeenstemmende inkomsten Voorbeeld: De stichting (met rechtspersoonlijkheid), de anstalt, de company, de foundation en de limited Onderscheid EER en niet-eer 9

10 Toepassingsgebied: Juridische constructie type 2 EER Principiële uitsluiting kaaimantaks én meldplicht Tenzij vermeld op limitatieve lijst KB ( EER-lijst ) 1) De ICB s, beleggingsvennootschappen, pensioenfondsen en beursgenoteerde vennootschappen waarvan de rechten (per compartiment) geconcentreerd zijn bij één oprichter (art. 2, 1, 13 /1, tweede lid WIB) 2) Hybride vennootschappen (bv Luxemburgse Société en Commandite Simple) 3) Volgende rechtsvormen: Liechtenstein Luxemburg - Stiftung - Anstalt - Société de gestion Patrimoine Familiale - Fondation Patrimoniale OPM: weerlegbaar? (Minister vs. letter van de wet) 10

11 Toepassingsgebied: Juridische constructie type 2 Niet-EER Principiële toepassing kaaimantaks en meldplicht Niet-limitatieve lijst KB ( niet-eer-lijst ): 66 rechtsvormen Oa: BVI (Company), Hong Kong (Private Limited Company), Zwitserland (Foundation) Tenzij belastingdruk van minstens 15% in land van vestiging Geen kaaimantaks én geen meldplicht Bewijslast bij belastingplichtige Jaarlijks 15% op basis van de Belgische fiscale wetgeving (dus rekening houdend met de aftrek van beroepskosten, octrooi-aftrek, notionele intrestaftrek, DBI-aftrek, verliesoverdracht, ) 11

12 KAAIMANTAKS TYPE 2 TYPE 1 NEE EER? JA NEE LIJST 1 LIJST 2 NEE JA Uitz. Art /1 JA NEE JA NEE > OF = 15 % < 15 % JA JA NEE GEEN KAAIMANTAKS 12

13 Toepassingsgebied: uitgesloten constructies Géén kaaimantaks, géén meldplicht: 1) Instellingen voor collectieve belegging of gelijkaardige instellingen die een openbaar beroep doen op het spaarwezen 2) Pensioenfondsen en fondsen die werknemersparticipaties beheren 3) Beursgenoteerde vennootschappen (vennootschappen waarvan de effecten zijn genoteerd op een effectenbeurs van een EU-lidstaat of een derde Staat met analoge toelatingsvoorwaarden)! Antimisbruikbepaling mbt verbonden personen (cfr. volgende slide) 13

14 Toepassingsgebied: uitgesloten constructies Antimisbruikbepaling - wél kaaimantaks, wél meldplicht: Wanneer de rechten door één persoon of door meerdere met elkaar verbonden personen worden aangehouden Worden geacht verbonden te zijn: 1) Indien één of meerdere natuurlijke of rechtspersonen controle uitoefenen over een andere rechtspersoon (art. 5 W. Venn.), of 2) Bloed- of aanverwanten tot in de vierde graad zijn, of 3) Gehuwden, wettelijk samenwonen, of personen die hun woonplaats of de zetel van hun fortuin op hetzelfde adres hebben gevestigd. 14

15 Toepassingsgebied: Juridische constructie Géén kaaimantaks, wél meldplicht: Constructie gevestigd in een (1) EER-lidstaat, (2) Staat waarmee België een dubbelbelastingverdrag heeft gesloten, (3) Staat waarmee België een fiscaal uitwisselingsakkoord heeft gesloten, of (4) Staat waarmee België op basis van een overeenkomst of eender ander juridisch instrument fiscale inlichtingen uitwisselt (cfr. FATCA) én die een daadwerkelijke economische activiteit uitoefent op de plaats waar ze gevestigd is (en in voorkomend geval op de plaats waar zij een vaste inrichting heeft) én het geheel van de lokalen, personeel en uitrusting die ze tot haar beschikking heeft, in verhouding staat tot deze economische activiteit 15

16 Toepassingsgebied Indien er sprake is van een juridische constructie Tweede vraag: oprichter of derde begunstigde? 16

17 Toepassingsgebied: Oprichter Drie categorieën: 1) Eigenlijke oprichter en overdrager (Type 1 en 2) 2) Oprichter-erfgenaam (Type 1 en 2) 3) Oprichter-houder (Type 2) 17

18 Toepassingsgebied: Oprichter 1) Eigenlijke oprichter en inbrenger (Type 1 en 2) De (i) natuurlijke persoon die de constructie heeft opgericht buiten de uitoefening van zijn beroepswerkzaamheid, of (ii) de rechtspersoon (onderworpen aan de rechtspersonenbelasting) die - de constructie heeft opgericht, of - wanneer de rechtspersoon werd opgericht door een derde, er goederen en rechten heeft in ondergebracht. Bv: iemand die professioneel vennootschappen opricht, wordt niet beschouwd als oprichter 18

19 Toepassingsgebied: Oprichter 2) Oprichter-erfgenaam (Type 1 en 2) De directe of indirecte erfgenamen (natuurlijke personen) van de eigenlijke oprichter Erfgenaam = wettelijke erfgenamen, algemene en bijzondere legatarissen Tenzij zij of hun erfgerechtigden aantonen dat zij op geen enkel ogenblik en op geen enkele manier enig voordeel uit de juridische constructie zullen verkrijgen (moeilijk negatief bewijs) 19

20 Toepassingsgebied: Oprichter 3) Oprichter-houder (Type 2) De natuurlijke personen of de rechtspersonen (onderworpen aan de rechtspersonenbelasting) en die houder zijn van de juridische rechten van de aandelen of van de economische rechten van de goederen en kapitalen in het bezit van de juridische constructie type 2. Bv: aandeelhouder van een BVI Company = oprichter van een juridische constructie 20

21 Toepassingsgebied: Oprichter In geval van meerdere oprichters : aantal vermoedens: Eigenlijke oprichter en inbrenger belast in verhouding tot zijn inbreng in de juridische constructie, of indien die niet kan worden vastgesteld, op een gelijk deel Oprichter-erfgenaam belast in verhouding tot zijn aandeel in de juridische constructie, of indien die niet kan worden vastgesteld, in verhouding tot zijn deel in de nalatenschap van de oprichter Oprichter-houder belast in verhouding tot zijn aandeel in de juridische constructie, of indien die niet kan worden vastgesteld, op een gelijk deel Opmerking: weerlegbare vermoedens Aantonen aan welke andere persoon en in welke verhouding de door de juridische constructie verkregen inkomsten moeten worden toegekend. 21

22 Toepassingsgebied: Oprichter Dubbelstructuren Juridische constructies die onrechtstreeks worden aangehouden Voorbeeld: Luxemburgse Soparfi (société à participations financières) Algemene antimisbruikbepaling (art. 344 WIB) van toepassing? Wetsvoorstel sp.a 1 juni 2016 Toepassingsgebied kaaimantaks uitbreiden door aanpassen definitie oprichter : de natuurlijke personen of de rechtspersonen die overeenkomstig artikel 220 aan de rechtspersonenbelasting zijn onderworpen, en die rechtstreeks of onrechtstreeks houder zijn van de juridische rechten van de aandelen of van de economische rechten van de goederen en kapitalen in het bezit van een in de bepaling onder 13, b), bedoelde juridische constructie Opmerking: verbod om retroactief te wijzigen 22

23 Toepassingsgebied: Derde begunstigde Een natuurlijke persoon of een rechtspersoon die, op enig ogenblik en op om het even welke wijze, enig voordeel verkrijgt dat is toegekend door een juridische constructie. Enkel in geval van een effectieve uitkering uit de juridische constructie (<=> oprichter ) Tax regardless of cash (belasting wordt vaak definitief betaald door de oprichter) Combinatie oprichter en derde begunstigde mogelijk 23

24 Gevolgen 1) Doorkijkbelasting 2) Ontbinding Juridische Constructie 3) Meldplicht 4) Temporeel toepassingsgebied 24

25 Gevolgen: Doorkijkbelasting Inkomsten verkregen door een juridische constructie zijn belastbaar in hoofde van de oprichter-rijksinwoner alsof deze oprichter ze rechtstreeks verkregen heeft Oprichter: tegenbewijs (derde begunstigde in de EER of in een land waarmee België een fiscaal uitwisselings- of dubbelbelastingverdrag heeft gesloten) mogelijk; indien tegenbewijs wordt geleverd, wordt de derde begunstigde transparant belast Volkomen transparantie zonder conversie 25

26 Gevolgen: Ontbinding Type 1 Geen fiscale gevolgen Type 2 Liquidatiebonus 27% ( dividenduitkering ) Voor zover de inkomsten nog niet onderworpen zijn geweest aan de kaaimantaks (cfr. vrijstelling voor meerwaarden) 26

27 Gevolgen: Meldplicht Vak XIV van de aangifte Beoordeling op ogenblik indienen aangifte? (cfr. buitenlandse rekeningen/levensverzekeringen: op enig ogenblik ) Uitbreiding meldplicht: Volledige naam, de rechtsvorm, het adres en in voorkomend geval het identificatienummer van de juridische constructie. In geval van type 1, eveneens de naam en het adres van de beheerder van de juridische constructie. Niet-nakoming: boete van 6.250,00 EUR! per jaar en per niet gemelde juridische constructie! 27

28 Gevolgen: Temporeel toepassingsgebied Inkomsten verkregen door een juridische constructie type 1 en type 2 vanaf 1 januari 2015 Inkomsten toegekend of betaalbaar gesteld vanaf 1 januari 2015 door een juridische constructie type 2 (m.a.w. ook oudere reserves; impliciet retroactief) 28

29 Napelsstraat B-2000 Antwerpen T F advocaten@dauginet.com