Fiscale Domicilie. Jan Tuerlinckx Advocaat-vennoot Philippe Maes Advocaat. Tuerlinckx Fiscale Advocaten

Transcriptie

1 Fiscale Domicilie Jan Tuerlinckx Advocaat-vennoot Philippe Maes Advocaat Tuerlinckx Fiscale Advocaten

2 Fiscale domicilie: een vraag naar de bevoegdheid tot taxatie in België Art. 3 WIB 92 De rijksinwoners zijn onderworpen aan de personenbelasting. Art. 179 WIB 92 Aan de vennootschapsbelasting zijn de binnenlandse vennootschappen onderworpen Een vraag naar voldoende aanknopingspunten met het Belgisch grondgebied

3 Fiscale domicilie: waarom vandaag zo actueel? Personenbelasting Het leven verandert Co-ouderschap Toenemende mobiliteit Werken in het buitenland Landgrenzen vervagen Doel: economisch, privé of fiscaal Vennootschapsbelasting De toenemende mondialisering Verschillende communicatiekanalen Een vennootschap kan van overal bestuurd worden Complexe structuren Doel: economisch of fiscaal? Race to the bottom

4 Fiscale domicilie: waarom vandaag zo actueel? De kennis van fiscus neemt toe: Automatische gegevensuitwisseling; Meldingsplichten in de aangifte; Maar ook via internet en sociale media Strijd tegen domiciliefraude Woonstcontrole bij vertrek naar buitenland Verbeterde uitwisseling van inlichtingen door uitbreiding onderzoekstermijnen

5 Fiscale domicilie in de personenbelasting

6 Particulieren: Een case study over co-ouderschap Patrick is een Zwitsers rijksinwoner; Patrick heeft een Zwitserse vennootschap; Patrick heeft twee kinderen van 11 en 13 jaar die in België wonen; Er is een co-ouderschapsregeling afgesproken met zijn ex-echtgenote waardoor Patrick afwisselend in België en in Zwitserland verblijft; Daarnaast heeft Patrick een vriendin in België; Patrick heeft in België nog de gezinswoning en een appartement in Knokke; Patrick huurt een woning in Zwitserland; Patrick bezit enkel een voertuig met een Zwitserse kentekenplaat en heeft zowel een Belgisch als Zwitsers gsm-nummer. Vraag: Is Patrick rijksinwoner van België?

7 Particulieren: Een case study over co-ouderschap (vervolg) Belgische aanknopingspunten Kinderen; Relatie; Afwisselend verblijf in België; Twee onroerende goederen; Belgisch gsm-nummer Zwitserse aanknopingspunten Inschrijving in het bevolkingsregister; Vennootschap; Huurwoning; Zwitsers kerntekenplaat Zwitsers gsm-nummer

8 Rijksinwoner een duidelijk begrip? Throwback: rijksinwoners van België worden onderworpen aan de personenbelasting Art. 2 1, 1 a) WIB 92: natuurlijke persoon woonplaats of zetel van fortuin in België; woonplaats = feitelijk (materiële + intentionele aanknopingspunten) o Gekenmerkt door een zekere bestendigheid of continuïteit o Centrum van gezinsleven en sociale betrekkingen o Centrum van economische en patrimoniale belangen o Bijv. Belastingplichtige met woonplaats, bankrekening en lening in Israël, maar functie als zaakvoerder in België wat volgens fiscus permanentie vereist (Antwerpen 8 mei 2001) zetel van fortuin = plaats van waaruit persoon fortuin beheert of toezicht houdt over het beheer, ongeacht de plaats waar het fortuin zich bevindt o Pas-afgestudeerde die een tijd in Zuid-Amerika werkt, wordt aanvaardt dat hij ook daar de zetel van zijn fortuin heeft (Brussel 11 december 1998) Feitelijke begrippen

9 Fiscus kan terugvallen op (onweerlegbare) vermoedens Inschrijving Belgisch Rijksregister = weerlegbaar vermoeden van Belgisch Rijksinwonerschap Gebrek aan inschrijving in het rijksregister, automatisch niet-inwoner? Plaats waar het gezin gevestigd is = onweerlegbaar vermoeden Geen Mogelijkheid tot tegenbewijs! Viseert de echtgenoten; Maar ook de wettelijk samenwonenden. Uitzondering: feitelijke scheiding

10 Case-study: co-ouderschap (vervolg) domiciliëring en de inschrijving van het voertuig in Zwitserland volgens de rechtspraak niet determinerend zijn om de fiscale woonplaats in Zwitserland te situeren Onweerlegbaar vermoeden geldt enkel voor gehuwden en wettelijk samenwonenden waarvoor een gemeenschappelijke aanslag wordt gevestigd Gelet op de familiebanden in België is het zeer waarschijnlijk dat Patrick als Belgisch Rijksinwoner wordt beschouwd; Het feit dat hij Zwitsers Rijksinwoner is, is irrelevant; Andere feitelijke gegevens zijn bepalend Uw duurzaam verblijf; Het centrum van uw gezinsleven en van uw sociale en culturele betrekkingen; Het centrum van uw economische en patrimoniale belangen;

11 Case-study: co-ouderschap (vervolg) Het duurzaam verblijf van Patrick Door co-ouderschap afwisselen in België en Zwitserland De rechtspraak analyseert de plaatsen waar Patrick zich met kinderen bevindt tijdens de schoolvakantie (Gent, 16 juni 2015) Het centrum van het gezinsleven en van de sociale en culturele betrekkingen Kinderen als vriendin zijn woonachtig in België Persoonlijke familiale banden bijna uitsluitend gelinkt aan België Energiefacturen? Lid van verenigingen of sportclubs? Sociale Media? Het centrum van de economische en patrimoniale belangen Grootste deel vermogen in Zwitserland door vennootschap De plaats van uw beroepswerkzaamheid is ook een belangrijk element Evenals bankrekeningen

12 Case-study: co-ouderschap (vervolg) Zetel van Fortuin? Aanhouden bankrekening in België o o Belgisch aanknopingspunt Waar worden de lonen en dividenden op gestort? Vennootschap en beheer daarvan in Zwitserland Belangrijke aanknopingspunt in Zwitserland

13 Case-study: co-ouderschap (vervolg) Conclusie: Zowel Zwitserland als België zouden de fiscale domicilie van Patrick kunnen claimen Tie-breaker rules (cascade) 2. Indien een natuurlijke persoon ingevolge de bepaling van 1 verblijfhouder van beide overeenkomstsluitende Staten is, gelden de volgende regels: 1 hij wordt geacht verblijfhouder te zijn van de overeenkomstsluitende Staat waarin hij een duurzaam tehuis tot zijn beschikking heeft. Indien hij in beide overeenkomstsluitende Staten een duurzaam tehuis tot, zijn beschikking heeft, wordt hij geacht verblijfhouder te zijn van de overeenkomstsluitende Staat waarmede zijn persoonlijke en economische betrekkingen het nauwst zijn (middelpunt van de levensbelangen); 2 indien niet kan worden bepaald in welke overeenkomstsluitende Staat hij het middelpunt van zijn levensbelangen heeft, of indien hij in geen van de overeenkomstsluitende Staten een duurzaam tehuis tot zijn beschikking heeft, wordt hij geacht verblijfhouder te zijn van de overeenkomstsluitende Staat waarin hij gewoonlijk verblijft; 3 indien hij in beide overeenkomstsluitende Staten of in geen van beide gewoonlijk verblijft, wordt hij geacht verblijfhouder te zijn van de overeenkomstsluitende Staat waaraan hij onderdaan is; Uitzondering in de dubbelbelastingverdragen voor bezoldigingen 183-dagen regel (artikel 15 modelverdrag) Bestuurdersvergoedingen (artikel 16 modelverdrag)

14 Fiscale domicilie in de vennootschapsbelasting

15 Vennootschappen: de belgacom-case Tango is een LUX holding van Belgacom Holding heeft enkel participaties in twee Belgische vennootschappen (enige activa) Holding heeft geen substantie Aandeelhouders van de Holding zijn BE rijksinwoner Wat doet de RVB? Enkel onderschrijven van Beslissing die in België werden genomen

16 Vennootschappen: de belgacom-case (vervolg) Fiscus stelt dat LUX holding een BE vennootschap is MAAR Rechtbank stelt fiscus in het ongelijk Fiscaal motief van Holding vormt geen probleem Geen substantie en geen personeel is niet van belang Wat wel van belang is, is de plaats waar de wezenlijke beslissingen worden genomen

17 Inwonerschap naar Belgisch recht Belgische vennootschap binnenlandse vennootschap: enigerlei vennootschap die in België haar maatschappelijke zetel, haar voornaamste inrichting of haar zetel van bestuur of beheer heeft (Art. 2 1, 5, b WIB 1992) Onbelangrijk naar welk recht (BE of buitenland) de vennootschap is opgericht (leer van de werkelijke zetel) Het feit dat de statuaire maatschappelijke zetel in Belgie is gevestigd = een weerlegbaar vermoeden van fiscale domicilie in België, maar is niet doorslaggevend Waar is het beheer en de controle?

18 Inwonerschap naar Belgisch recht Buitenlandse vennootschap buitenlandse vennootschap: enigerlei vennootschap die in België geen maatschappelijke zetel, voornaamste inrichting of zetel van bestuur of beheer heeft (Art. 2, 1, 5, c WIB 92) Noties voornaamste inrichting, zetel van bestuur of beheer zijn essentieel Maatschappelijke zetel = formeel statutaire zetel Maatschappelijke zetel < voornaamste inrichting of zetel van beheer

19 Voornaamste inrichting Niet gedefinieerd in de wet Geen juridisch, maar wel feitelijk begrip Volgens de fiscus (Com.Ib 179/23 WIB 1992) waar zich de zetel van algemeen bestuur bevindt (daar waar de voornaamste directieen beheersorganen verenigd zijn, d.w.z. de kantoren van de eigenlijke directie, van de handelsafdeling, van de centrale boekhouding, het archief, enz.), waar de algemene vergaderingen van de aandeelhouders of vennoten worden gehouden, waar uiteindelijk de hogere leiding, het maatschappelijke beheer en de algemene belangen worden waargenomen en behartigd. Plaats van beleidsimpulsen en controle

20 Zetel van bestuur of beheer Plaats van waaruit de vennootschap haar activiteit leidt Algemene vergadering; De hogere leiding; Maatschappelijk bestuur; Niet noodzakelijk de plaats van de werkzaamheden De zetel van bestuur en beheer = synoniemen voor voornaamste inrichting reële leidingszetel aan

21 Woonplaatconflict Wat als twee staten fiscale domicilie claimen? Model dubbelbelastingverdrag België voorziet oplossing ingeval van woonplaatsconflict (tie-breaker rule) Indien een andere dan een natuurlijke persoon ingevolge de bepalingen van paragraaf 1 inwoner is van beide overeenkomstsluitende Staten, wordt hij geacht enkel inwoner te zijn van de Staat waar zijn plaat s van werkelijke leiding is gelegen De PoEM test Conclusie Belgacom-case

22 Discussie eindigt niet bij fiscale domicilie Personenbelasting Onroerend goed Vaste basis Wereldwijde inkomen Werkstaat vs Woonstaat Bezoldigingen artikel 15 Modelverdrag Bestuurdersvergoedingen artikel 16 Modelverdrag Vennootschapsbelasting Residentie Vaste inrichting Transfer pricing; Artikel 49 WIB 92

23 Tot slot: De procedure van onderling overleg Indien belastingplichtige ondanks dubbelbelastingverdrag onderworpen wordt aan dubbele belasting Verzoek moet in principe uitgaan van belastingplichtige Termijn afhankelijk van verdrag Verdragstaten zitten samen om oplossing te zoeken Geen resultaatsverbintenis noch tijdslimiet Verandering op komst?