Behandeling van doorbraakpijn. Vera Middel 7 november 2012

Transcriptie

1 Behandeling van doorbraakpijn Vera Middel 7 november 2012

2 Doorbraakpijn Plotselinge optredende (vaak hevige) pijn tegen de achtergrond van chronische pijn: Spontane doorbraakpijn: pijn die geen relatie heeft met bepaalde houdingen, bewegingen of activiteiten Incidente pijn: vorm van doorbraakpijn die optreedt bij bepaalde houdingen, bewegingen of activiteiten End of dose pijn: pijn die optreedt kort voor de volgende gift van analgetica

3 Kenmerken doorbraakpijn Plotseling begin Hoge piekintensiteit, welke snel (3-15 min) wordt bereikt Korte duur (30-60 min) Gemiddeld aantal episoden: 3-4 per dag Komt voor bij ca 65% van oncologiepatiënten met pijn

4 Duur van doorbraakpijnepisodes

5 De ideale behandeling De ideale behandeling van doorbraakpijn bij kanker: Is effectief Werkt snel en heeft een korte werkingsduur Heeft minimale bijwerkingen Is gebruiksvriendelijk

6 Snelwerkende opioïden Snelwerkende opioïden: Morfine (Oramorph ) Oxycodon (Oxynorm ) Hydromorfon (Palladon-IR ) Werking: Start na min Echte pijnverlichting na min Werkingsduur: 4 uur

7 Snelwerkend fentanyl Effect soms al merkbaar binnen enkele minuten Significante afname van doorbraakpijn na min Maximale afname van doorbraakpijn na 30 min (Instanyl ) 60 min (Actiq, Abstral en Effentora )

8 Onderzoek Gerandomiseerd, dubbelblind onderzoek: Alle middelen effectiever dan placebo Direct vergelijkend onderzoek 1 : Snellere werking en patiënten voorkeur voor fentanyl producten t.o.v. oraal morfine Systematische review 2 : Intranasaal effectiever en sneller 1. J Support Oncol Nov-Dec;9(6): Curr Med Res Opin May;26(5):

9 Actiq : oromucosaal Zuigtablet op applicator lolly Volwassenen + kinderen > 16jr: Aanvankelijk 200 µg per keer Maximum dosis 1600 µg per keer 15 min in mondholte tegen de wang houden en verplaatsen WEL zuigen/ NIET kauwen Bij onvoldoende effect binnen 30 min na aanvang eerste zuigtablet zo nodig herhalen Max. werking na min

10 Effentora : oromucosaal Buccale tablet Volwassenen: Aanvankelijk 100 µg per keer Maximum dosis 800 µg per keer min in buccale holte houden NIET zuigen/ NIET kauwen Bij onvoldoende effect binnen 30 min zo nodig herhalen Als alternatief kan buccale tablet sublinguaal Max. werking na 45 min

11 Abstral : sublinguaal Tablet Volwassenen: Aanvankelijk 100 µg per keer Maximum dosis 800 µg per keer Onder de tong op het diepste deel houden NIET zuigen/ NIET kauwen Bij onvoldoende effect binnen min zo nodig herhalen Max. werking na 30 min

12 Instanyl : Intranasaal Neusspray Volwassenen: Aanvankelijk 50 µg per keer in één neusgat Zo nodig dosis per keer verhogen met 100 µg of 200 µg per keer Bij onvoldoende effect na 10 min zo nodig herhalen Max. werking na min

13 Kosten 6-8 euro per gift afhankelijk van middel en dosering Voorkeursmiddel: Abstral

14 Nieuwe middelen PecFent neusspray Positief CHMP advies in 2010 Europees geregistreerd 100 of 400 µg per spray Staccato Fentanyl Inhalatie therapie Onderzoek bij gezonde vrijwilligers 3 Inhalatie is vergelijkbaar i.v. 3. Anesth Analg Nov;115(5):

15 Misbruik: landelijk

16 Misbruik: in eigen regio Patiënt haalt wekelijks op vrijdag 30 Actiq lollies op bij Hofdael apotheek 4 stuks per dag voor 1 week In oktober 20 extra mee via huisartsenpost Agressief en onredelijk aan balie + telefoon. Had herhaalrecepten bij Hofdael, AnnApotheek Tussen juli- ½ oktober: ca 1000 lollies opgehaald! Nu melding in alle apotheeksystemen Alleen op elektronisch recept afleveren voor één week

17 Vragen