Jaarverslag Voortplantingsgeneeskunde 2015 Gebruikte afkortingen en definities

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag Voortplantingsgeneeskunde 2015 Gebruikte afkortingen en definities"

Transcriptie

1 Jaarverslag Voortplantingsgeneeskunde 2015 Gebruikte afkortingen en definities COH-IVF cset DLS Doorgaande zwangerschap eset ESHRE ET FP IUI/ IUI-D KID KLEM MCL MNC-IVF Nb NVOG ODBC OHSS PESA/ MESA PGD Positieve test Satelliet-IVF TESE Transport-IVF SZE WZA IVF met gecontroleerde ovariële hyperstimulatie compulsory single embryo transfer diagnostische laparoscopie foetale hartaktie bij echoscopie bij >12 weken amenorroe electieve single embryo transfer European Society for Human Reproduction and Embryology embryo transfer follikelpunctie intrauteriene inseminatie/ IUI met donorzaad kunstmatige (intracervicale) inseminatie met donorzaad Vereniging voor Klinische Embryologie Medisch Centrum Leeuwarden IVF in de gemodificeerde natuurlijke cyclus niet beschikbaar Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie operatieve dagbehandelingcomplex ovarieel hyperstimulatie syndroom percutane/ microchirurgische epididymale sperma aspiratie preïmplantatie genetische diagnostiek >5 U/L hcg in serum of >20 U/L in urine 14 dagen na ovulatie of ET Stimulatie in perifeer ziekenhuis; punctie, lab en ET in centrum Testiculaire sperma extractie Stimulatie en punctie in perifeer ziekenhuis; lab en ET in centrum Scheper Ziekenhuis Emmen Wilhelmina Ziekenhuis Assen

2 1. Polikliniek Consulten * Eerste consulten paren met subfertiliteit (incl. verwijzingen voor IVF) Eerste consult patiënten met endocrinologische problematiek Eerste consulten patiënten met endometriose Vervolgconsulten Telefonische consulten Eerste consulten VPG medisch maatschappelijk werk *In 2015 maximale doorlooptijd van DBC verkort van 365 naar 120 dg Verrichtingen op polikliniek Postcoïtum test Cycli IUI - Ongestimuleerde cycli (mannelijke of cervixfactor) Gestimuleerde cycli (onverklaarde subfertiliteit) Na afgebroken COH-IVF Na ovulatie in MNC-IVF Totaal IUI Cycli IUI-D HSG

3 Endometriose Expertise Centrum Het Endometriose Expertise Centrum (EEC) UMCG is een samenwerkingsverband van de afdelingen O&G (dr E Klinkert, dr K vd Tuuk, dr A Cantineau), chirurgie (drs S Hofker, drs P Hemmer, drs F Hoogenboom), urologie (drs A Leliveld-Kors) en radiologie (drs S Mahesh, dr T Korteweg, dr JP Pennings). Het aantal eerste consulten bij endometriosepatiënten in het UMCG is stabiel gebleven in 2015 (180) ten opzichte van 2014 (193). Het aantal herhaalconsulten inclusief telefonische consulten was 1081 in In 2015 werden 59 laparoscopische radicale saneringen uitgevoerd: 49 multidisciplinair en 10 door alleen endometriose-gynaecologen op het Centrale OK-complex. Eenmaal werd een stoma opgeheven. Op het ODBC werden 53 diagnostische en niet radicale saneringen door alleen endometriose-gynaecologen uitgevoerd. Operatieve verrichtingen Diagnostische laparoscopie (met tubatesten) Refertilisatie Tuboneostomie/ adhesiolysis (laparotomie of -scopie) Myoomenucleatie Laparoscopische electrocoagulatie ovaria (LEO) Nb 6 11 Ernstige endometriose - multidisciplinair - monodisciplinair (gynaecologen) Doorgaande zwangerschappen Spontaan tijdens OFO Ovulatie-inductie met clomifeen of letrozol Ovulatie-inductie met gonadotrofines Ovulatie-inductie met pulsatiel GnRH Na refertilisatie Na LEO (en ovulatie inductie met clomifeen of gonadotrofinen) Nb 1 5 Na spermatogenese inductie Nb Nb 1 IUI - Ongestimuleerde cyclus - Gestimuleerde cyclus - Na afgebroken COH-IVF Totaal IUI IUI-D COH-IVF en COH-ICSI MNC-IVF en MNC-ICSI Cryo-ET In 2015 zijn t.b.v. IUI met homoloog semen 488 cycli gestart, waaruit 52 zwangerschappen (10.7% per cyclus) zijn ontstaan en 37 doorgaande zwangerschappen (7.6% per cyclus). Uit 219 IUI-D behandelingen ontstonden 25 zwangerschappen (11.4 % per cyclus), waarvan 21 doorgaand (9.6% per cyclus). Er was 1 drielingzwangerschap na ovulatie-inductie met gonadotrofinen en 1 tweelingzwangerschap na IUI met gonadotrofinen

4 2. Laboratorium VPG Verrichtingen voor VPG Semenanalyse Bewerkingstest semen Mucusbeoordeling t.b.v. postcoïtum test Cryopreservatie semen - Voor fertiliteitsbedreigende behandeling Eigen semen als backup voor fertiliteitsbehandeling Eigen donor Anonieme, opspoorbare donor T.b.v. MESA Totaal cryopreservatie IUI (incl. IUI-D) Verrichtingen voor afdeling Urologie Semenanalyse - Fertiliteitsonderzoek Controle vasectomie IVF-kliniek Patiënten Aanmeldingen nieuwe paren - UMCG - MCL - SZE - WZA Totaal In 2015 behandelde paren - UMCG - MCL - SZE - WZA Totaal Duur kinderwens bij aanmelden (jaar) Leeftijd vrouw bij aanmelden (jaar)

5 Resultaten 2015 COH-IVF Gestarte cycli* Punctie Transfer Positieve test Doorgaande zwangerschap Waarvan eenling Waarvan tweeling COH-ICSI Gestarte cycli** Punctie Transfer Positieve test Doorgaande zwangerschap Waarvan eenling Waarvan tweeling MNC-IVF Gestarte cycli Punctie Transfer Positieve test Doorgaande zwangerschap Waarvan eenling Waarvan tweeling MNC-ICSI Gestarte cycli Punctie Transfer Positieve test Doorgaande zwangerschap Waarvan eenling Waarvan tweeling UMCG N % MCL N % SZE N % WZA N % * Inclusief 6 gestarte cycli met donoreicellen (6 puncties, 6 transfers, geen positieve test). ** Inclusief 2 gestarte cycli met donoreicellen (2 puncties, 2 transfers, geen positieve test). Inclusief 20 gestarte cycli met donorsemen (15 puncties, 15 transfers, 7 positieve testen, 5 doorgaande eenlingzwangerschappen). Totaal N %

6 Totaal UMCG, MCL, SZE en WZA COH-IVF en COH-ICSI Gestarte cycli Doorg. zwangersch. per gestarte cyclus (%) Doorg. zwangersch. per punctie (%) Doorg. zwangersch. per transfer (%) MNC-IVF en MNC-ICSI Gestarte cycli - Doorg. zwangersch. per gestarte cyclus (%) - Doorg. zwangersch. per punctie (%) - Doorg. zwangersch. per transfer (%) Embryotransfer beleid Met ingang van 1 januari 2013 is in Nederland afgesproken om bij alle vrouwen tot 38 jaar in de 1e en 2e cyclus slechts één embryo te plaatsen, en alleen in deze leeftijdsgroep in hun 3e cyclus en bij vrouwen van 38 jaar of ouder in alle behandelcycli desgewenst twee embryo s in utero te plaatsen. In 2015 werd in 65% van alle COH-IVF behandelingen één embryo geplaatst en in 81% van alle COH-ICSI cycli. Cryopreservatie van embryo s In 2015 werden na 372 ET s embryo s gecryopreserveerd (62% van de COH-puncties). Het gemiddelde aantal embryo s dat per keer kon worden ingevroren was 2.9. Er werden 15 keer embryo s gecryopreserveerd na een punctie in de natuurlijke cyclus (2% van de MNC-puncties). In 2015 zijn 621 ontdooiingen uitgevoerd die resulteerden in 552 ET s (89%). Er werden in totaal 808 embryo s ontdooid en 73% van deze embryo s bleek geschikt voor transfer. Er ontstonden 93 positieve testen (17% per ET) en 58 doorgaande zwangerschappen (11% per ET). Er werd 509 maal een SET uitgevoerd (10% doorgaande zwangerschappen per ET) en 42 maal een DET (17% doorgaande zwangerschappen per ET). In 2015 ontstonden uit DET van cryo-embryo s geen tweelingzwangerschappen. Het aandeel zwangerschappen uit cryo-et s ten opzichte van het totaal aantal zwangerschappen (cryo-et + verse ET na COH-behandelingen) bedroeg 32%.

7 Transport-PGD Samen met de afdeling Klinische Genetica van het UMCG wordt transport-pgd uitgevoerd met het Maastricht UMC+ (MUMC+), de vergunninghouder voor PGD in Nederland. Het MUMC+ en de drie PGD-transportcentra (UMCU, AMC, UMCG) vormen samen PGD-Nederland. Er is een jaarlijkse vergadering en een gezamenlijk jaarverslag (zie Intake PGD paren in UMCG in 2015 Totaal aantal aanmeldingen 49 Spontaan zwanger voor start PGD 3 Zien af van behandeling 19 Afgewezen voor behandeling 0 PGD technisch onmogelijk 0 Voorbereiding/gepland 27 - chromosomale afwijking (FISH) -chromosomale afwijking (array CGH) - geslachtsbepaling (FISH) - monogene aandoening (PCR) In 2015 zijn 55 transport-pgd behandelingen bij 39 patiënten in het UMCG uitgevoerd: 8 PGD-FISH behandelingen en 47 PGD-PCR behandelingen. Uit de 55 gestarte cycli zijn 48 puncties, 48 biopsieprocedures en 39 embryotransfers uitgevoerd. Dertien patiënten zijn zwanger geworden (positieve zwangerschapstest) en bij 10 patiënten is een doorgaande zwangerschap bij echocontrole gezien, waarvan 1 tweelingzwangerschap. Eén van de doorgaande zwangerschappen is ontstaan na een zogenaamde rescue PGD trophectoderm (TE) biopsie. Bij dit patiëntenpaar waren alle 4 gebiopteerde embryo s niet conclusief, zeer waarschijnlijk door een technisch probleem. Er is in overleg met het paar besloten om de embryo s te vitrificeren en TE biopsie in Maastricht uit te voeren. Bij 1 embryo is dit gelukt, en dit embryo was niet aangedaan en is geplaatst in de baarmoeder. Hieruit ontstond een doorgaande zwangerschap. Uit 18 cryo-cycli (bij 13 patiënten) zijn 16 embryotransfers uitgevoerd. Twee patiënten zijn zwanger geworden (positieve zwangerschapstest) en bij beide patiënten is een doorgaande zwangerschap bij echocontrole gezien.

8 PGD- behandelingen 2015 FISH-PGD 1 PCR-PGD 2 Totaal Chromosomale X-linked ziekte afwijking Patiënten Gestarte cycli Punctie IVF ICSI Biopsieprocedure Transfer Positieve test Doorgaande zwangerschap Cryo-embryo s Patiënten Gestarte cycli Transfer Positieve test 2 2 Doorgaande zwangerschap Indicatie s FISH geslachtsbepaling bij X-linked ziekte: Hemofilie A Indicatie s FISH reciproke translocatie (t) (pat = paternaal, man is drager, mat = maternaal; vrouw is drager): t(4;8)mat, rob(14;21)pat 2x, t(10;12)pat, t(1;11)mat 2. Indicatie s PCR Monogene aandoening (pat = paternaal, man is drager, mat = maternaal; vrouw is drager): Huntington(2x exclusietest), BRCA1(pat 3x, mat 4x), SCA3(pat1x, mat1x), Sikkelcelanemie(mat), Von Hippel Lindau (pat), FAP (pat 1x, mat2x), Myotone Dystrofie (pat), Li Fraumeni (pat), VHIM syndroom(mat), fragiele (X) (2x), Duchenne, Hemofilie, SMA (3x), Cystic Fibrosis (2x), MOPD2, CADASIL, Ellis van Creveld, Autosomaal recessieve doofheid type 1 In 2015 hebben de PGD behandelingen, inclusief de cryo-cycli, geresulteerd in 15 positieve zwangerschapstesten (21% per gestarte cyclus, 27% per embryotransfer) en 12 doorgaande zwangerschappen (16% per gestarte cyclus, 22% per embryotransfer), waarvan 1 tweeling zwangerschap. PGD-zwangerschappen inclusief transfer van cryo-embryo s in 2015 FISH-PGD PCR-PGD Totaal Chromosomale X-linked ziekte afwijking Positieve test/ cyclus (%) 1/1 1/12 13/60 15/73 (21%) Doorgaande zwangerschap/ cyclus (%) 1/1 1/12 10/60 12/73 (16%) Positieve test/ transfer (%) 1/1 1/11 13/43 15/55 (27%) Doorgaande zwangerschap/transfer (%) 1/1 1/11 10/43 12/55 (22%) MESA In november 2007 werd in het UMCG gestart met Microchirurgische Epididymale Sperma Aspiratie (MESA) gevolgd door COH-ICSI voor mannen met een obstructieve azoöspermie. Deze procedure wordt in nauwe samenwerking met de afdeling Urologie (dr M van Driel) uitgevoerd, aanvankelijk in het kader van het wetenschappelijke onderzoek Intracytoplasmatische sperma injectie met chirurgisch verkregen semen bij mannen met obstructieve azoöspermie: een observationele studie met follow up van kinderen. Dit onderzoek werd gecoördineerd door het Fertiliteitscentrum van het UMC St. Radboud in Nijmegen, en is in 2011 afgerond. In 2012 hebben NVOG en KLEM de minister verzocht om het moratorium op chirurgisch verkregen zaad op te heffen. Vanuit de beroepsgroepen (NVOG, KLEM en vereniging van urologen) is in 2013 een kwaliteitsnorm opgesteld waaraan klinieken die PESA/MESA willen uitvoeren moeten voldoen. Dit betekent voor ons centrum dat wij in

9 alleen MESA-ingrepen uitgevoerd hebben bij mannen met een normogonadotrope azoöspermie na mislukte vasovasostomie. Bij alle andere oorzaken van azoöspermie werden mannen verwezen naar een centrum waar ook testiculaire sperma-extractie (TESE) mogelijk is. Naar verwachting zal het UMCG vanaf 2016 zowel MESA als TESE kunnen aanbieden. In 2015 werd MESA 7 keer uitgevoerd bij mannen met een status na mislukte vasovasostomie, en 3 mannen met een CBAVD kozen bewust voor een MESA-procedure zonder de mogelijkheid tot TESE. Er werd 1 keer een MESAprocedure uitgevoerd met als doel fertiliteitpreservatie (azoöspermie bij een oncologiepatiënt voorafgaand aan de start van een chemobehandeling). MESA-ingrepen in 2015 Aantal patiënten Succesvolle cryopreservatie Aantal MESA (bij status na mislukte VVS of VVS niet mogelijk) MESA-zwangerschappen in 2015 Aantal follikelpuncties 19 Aantal embryotransfers 18 Aantal klinische zwangerschappen 7 Aantal doorgaande zwangerschappen 6 Doorgaande zwangerschappen/ punctie 32% Doorgaande zwangerschappen/ ET 33% Aantal doorgaande zwangerschappen incl zwanger na cryo-et 7 Doorgaande zwangerschappen per punctie incl zwanger na cryo-et 37% In 2015 zijn 19 ICSI-behandelingen met MESA-semen uitgevoerd bij 15 paren. Dit resulteerde bij 7 paren in een doorgaande eenlingzwangerschap. Fertiliteitspreservatie In 2015 is bij 88 mannen/jongens en bij 7 vrouwen/meisjes fertiliteitspreservatie uitgevoerd. Bij mannen en jongens is 87 keer semen ingevroren voorafgaand aan een oncologische behandeling en 27 keer ivm een niet-oncologische fertiliteitsbedreigende behandeling of aandoening. Bij 7 vrouwen zijn 7 spoed-ivf cycli uitgevoerd. Bij 3 vrouwen zijn embryo s ingevroren en bij 4 vrouwen zijn eicellen gevitrificeerd. Eicelvitrificatie In 2015 zijn 37 eicellen (bij 6 patiënten) gevitrificeerd: bij 4 patiënten ivm wens tot fertiliteitspreservatie en bij 2 patiënten ivm verzoek tot bevruchten van maximaal 1-2 ova. Bij 1 patiënte met verzoek tot bevruchten van maximaal 1-2 ova en bij 1 patiënte met indicatie geen (geschikt) semen op de dag van de follikelpunctie zijn in 2014 gevitrificeerde eicellen opgewarmd en gebruikt voor ICSI. In totaal zijn 8 eicellen opgewarmd, waarvan 6 eicellen geschikt waren voor ICSI en 3 zijn bevrucht. Twee embryo s zijn geplaatst (bij 1 patiënte), helaas werd zij niet zwanger. KID In 2015 zijn 13 patiënten op de wachtlijst geplaatst voor behandeling met anoniem, opspoorbaar donorzaad afkomstig uit de donorbank van het UMCG. In april 2015 is de wachtlijst gesloten en sindsdien zijn geen nieuwe patiënten meer op de wachtlijst geplaatst omdat de wachttijd te lang werd. Er hebben zich 9 patiënten aangemeld voor behandeling via de donorbank met zaad van een eigen donor. In 2015 kregen 41 vrouwen IUI-D met zaad afkomstig uit de donorbank en 23 patiënten kregen IUI-D met zaad van een eigen donor. De patiënten die in 2015 gestart zijn met behandeling met anoniem, opspoorbaar donorzaad hebben ruim 2 tot 3 jaar op de wachtlijst gestaan.

10 4. Wetenschappelijk onderzoek Lopende projecten Ovariumreserve en de kans op zwangerschap, miskraam en trisomie Vraagstelling: Prognostische waarde van ovariële response bij IVF en ovariële chirurgie voor zwangerschap, miskraam en trisomie. Validatie van eerder gevonden voorspellers van eicelvoorraad en onderzoek in een Deense nationale database. Transgenerationeel effect van roken op reproductieve uitkomsten, onderzoek binnen ALSPAC cohort. Voortgang: Data analyse wordt verricht Promovendus: T De Carvalho Honorato, MD PhD Begeleiders: Dr A Hoek, dr M Haadsma, dr H Groen Samenwerking: Prof dr Ø Lidegaard (Kopenhagen), OMEGA studiegroep olv prof dr F van Leeuwen ( NKI, Amsterdam). Financiering: Doelmatigheidsfonds UMCG, Abel Tasman Talent Program, The Gratama Stichting Costs and effects of a structured lifestyle program in overweight and obese subfertile couples to prevent unnecessary treatment and improve reproductive outcome (ZonMw preventie ) Vraagstelling: Kan de kans op zwangerschap en verloop en uitkomst van de zwangerschap verbeterd worden met een gestructureerd lifestyle-programma voor vrouwen met overgewicht? Voortgang: Start multicenter RCT in juli 2009 inclusie afgerond juli 2012, einde van de follow up in juni 2014, eindrapportage ZonMW in juli Promovendus: Drs A van Oers Begeleiders: Dr A Hoek, prof dr JA Land, prof dr BW Mol (AMC) Financiering: ZonMw doelmatigheidsonderzoek Women, their Offspring and improving lifestyle for Better cardiovascular health of both (WOMB) Vraagstelling: The overall aim of WOMB is to examine the effects of a lifestyle intervention before and during pregnancy on cardiovascular health in women and their children Voortgang: Start oktober 2014 Promovendus: Drs L van Dammen, drs M Karsten Begeleiders: Dr A Hoek, prof dr T Roseboom (AMC), prof dr JA Land, prof dr R Stolk (epidemiologie, UMCG), dr H Groen (epidemiologie, UMCG) Financiering: Hartstichting Comparing IVF results when using two commercially available culture media a multi-center randomized controlled trial (NL ) Vraagstelling: Vergelijking van IVF-resultaten na gebruik van twee kweekvloeistoffen die in Nederland veel worden gebruikt (HTF en de G-serie van Vitrolife) Voortgang: Start multicenter RCT in 2010, manuscript opgestuurd Promovendus: Drs E Mantikou (AMC) Studiegroep: Drs S Mastenbroek, prof dr S Repping (AMC), dr A Wetzels (UMCN), dr J van Echten-Arends (UMCG), dr D Consten (Elisabeth ziekenhuis Tilburg), drs E Slappendel (Catharina Ziekenhuis Eindhoven), dr J Dumoulin (MUMC) Composition of IVF culture media affects birth weight by differential epigenetic effects in placental tissue Vraagstelling: Wat is het effect van IVF kweekmedia op de gen-activiteit in de placenta en wat is de invloed hiervan op het geboortegewicht? Voortgang: Start 2010, analyse data gestart Onderzoeker: Dr APA van Montfoort (MUMC) Studiegroep: Dr D Consten (Elisabeth ziekenhuis Tilburg), dr J van Echten-Arends (UMCG), Drs S Mastenbroek (AMC), dr Y Wurth (Catharina Ziekenhuis Eindhoven) Effects of culture conditions on gene expression in human embryos (NL ) Vraagstelling: Wat is het effect van kweekcondities op de gen expressie in menselijke embryo s? Voortgang: Start 2012, analyse data gestart Onderzoeker: Dr JCM Dumoulin (MUMC)

11 Studiegroep: Drs SHM Kleijkers (MUMC), dr J van Echten-Arends (UMCG), Prof dr S Repping (AMC), Dr S Mastenbroek (AMC) Differentiated thyroid carcinoma in children: Late effects of treatment and pathophysiological background in the Netherlands Vraagstelling: Wat zijn de late effecten van de behandeling van gedifferentieerd schildkliercarcinoom op de kinderleeftijd. (Een multicenter studie waarin VPG afdelingen participeren voor semenanalyse) Voortgang: Start 2013 Onderzoeker: Drs M Klein Hesselink Projectleider: Prof dr TP Links (internist-endocrinoloog UMCG) Studiegroep: Dr EGJM Arts, dr J van Echten-Arends Delineating the origin of follicular fluid composition in the context of fertility: Muffin study Vraagstelling: Onderzoek naar follikel vloeistof samenstelling in relatie tot uitkomst van IVF in MNC IVF Voortgang: Start onderzoek 2013 Promovendus: Drs S Nagy, MD PhD Begeleiders: Dr APA van Montfoort (MUMC en UMCG), dr J van Echten-Arends, dr I Homminga, dr A Hoek Samenwerking: Prof dr U Tietge (Pediatrie, Metabole ziekten UMCG) Financiering: Eerste geldstroom Global players or local heroes? Delineating the origin of follicular fluid composition in the context of fertility Vraagstelling: Wat is de fysiologie van cholesterol en galzout metabolisme in de context van humane reproductieve gezondheid in relatie tot lifestyle en voeding. Gebruik van diermodel, cellijnen en humane granulosacellen en MNC IVF follikelvloeistof (Muffin studie) Voortgang: Start onderzoek 2013 Promovendus: Drs S Nagy, MD PhD ( start 2015) Begeleiders: Dr J van Echten-Arends, dr I Homminga, dr A Hoek, prof dr U Tietge (Pediatrie, UMCG), Samenwerking: Dr APA van Montfoort (MUMC en UMCG) Financiering: Eerste geldstroom Health of offspring of subfertile couples Vraagstelling: Follow up van kinderen na PGS-RCT en kinderen geboren uit subfertiele paren spontaan, na fertiliteitsbehandeling met IVF-COH en IVF-MNC Voortgang: Start 2014 Onderzoeker: D Kuiper, MD PhD Projectleider: Prof dr M Hadders-Algra, prof dr MJ Heineman, dr A Hoek Studiegroep: Prof dr M Hadders-Algra, prof dr. MJ Heineman, dr A Hoek, drs D Kuiper Samenwerking: geen Financiering: Eerste geldstroom Promoties Promovendus: MAQ Mutsaerts Promotores: Prof dr JA Land, prof dr BW Mol Co-promotores: Dr A Hoek, dr H Groen Titel: Lifestyle and reproduction Datum: Promovendus: EC Dul Promotores: Prof dr JA Land, prof dr CMA van Ravenswaaij-Arts Co-promotores: Dr J van Echten-Arends Titel: Chromosomal abnormalities in infertile men and preimplantation embryos Datum:

12 Publicaties in tijdschriften Aggenbach L, Zeeman GG, Cantineau AE, Gordijn SJ, Hofker HS. Impact of appendicitis during pregnancy: no delay in accurate diagnosis and treatment. Int J Surg mar; 15:84-9 Bensdorp AJ; Tjon-Kon-Fat RI; Bossuyt PMM ; Koks C; Oosterhuis GJE; Hoek A.; Hompes P; Broekmans FJ; Verhoeve HR. ; de Bruin JP; van Golde R; Repping S; Cohlen BJ ;, Lambers MDA, van Bommel PF, Slappendel E, Perquin D Smeenk J, Pelinck MJ, Gianotten J, Hoozemans DA, Maas JWM,Eijkemans MJC van der Veen F, Mol BWJ, van Wely M. A randomised clinical trial comparing in vitro fertilization with single embryo transfer, in vitro fertilization in the modified natural cycle and intra-uterine insemination with controlled ovarian hyperstimulation. BMJ Jan 9;350:g7771. doi: /bmj.g7771 Coomarasamy AChB, Williams H, Truchanowicz E, Seed PT, Small R, Quenby S, Gupta P, Dawood F, Koot YEM, Bender Atik R, Bloemenkamp KWM, Brady R, Briley AL, Cavallaro R, Cheong YC, Chu JJ, Eapen A, Ewies A, Hoek A, Kaaijk EM, Koks CAM, Li TL, MacLean M, Mol BW, Moore J, Ross JA, Sharpe L, Stewart J, Vaithilingam N, Farquharson RG,Kilby MD, Khalaf Y, Goddijn M, Regan L, Rai R. A Randomized Trial of Progesterone in Women with Recurrent Miscarriages. N Engl J Med Nov 26;373(22): Honorato TC, Henningsen AA, Haadsma ML, Land JA, Pinborg A, Lidegaard Ø, Groen H, Hoek A. Follicle pool, ovarian surgery and the risk for a subsequent trisomic pregnancy. Hum Reprod. 2015,30(3): De Jong PG, Quenby S, Bloemenkamp KW, Braams-Lisman BA, de Bruin JP, Coomarasamy A, David M, DeSancho MT, van der Heijden OW, Hoek A, Hutten BA, Jochmans K, Koks CA, Kuchenbecker WK, Mol BW, Torrance HL, Scheepers HC, Stephenson MD, Verhoeve HR, Visser J, de Vries JI, Goddijn M, Middeldorp S. thrombophilia--study protocol for a randomized controlled trial. Contemp Clin Trials 2015 May 7;16:208. Karst Y. Heida, Martijn A. Oudijk, Birgitta K. Velthuis, Johannes B. Reitsma, Michiel L. Bots, Arie Franx en Frederique M. van Dunné, on behalf of the Dutch Guideline Development Group on Cardiovascular Risk Management after Reproductive Disorders. Cardiovascular disease risk in women with a history of spontaneous preterm delivery: a systematic review and meta-analysis. Eur J Prev Cardiol Feb;23(3): Kersten FA, Hermens RP, Braat DD, Hoek A, Mol BW, Goddijn M, Nelen WL. Overtreatment in couples with unexplained infertility. Hum Reprod Jan;30(1):71-80 Kop PA, van Wely M, Mol BW, de Melker AA, Janssens PM, Arends B, Curfs MH, Kortman M, Nap A, Rijnders E, Roovers JP, Ruis H, Simons AH, Repping S, van der Veen F, Mochtar MH. Intrauterine insemination or intracervical insemination with cryopreserved donor sperm in the natural cycle: a cohort study. Hum Reprod. 2015,30(3):603-7 Mol F, van Mello NM, Strandell A, Jurkovic D, Ross JA, Yalcinkaya TM, Barnhart KT, Verhoeve HR, Graziosi GC, Koks CA, Mol BW, Ankum WM, van der Veen F, Hajenius PJ, van Wely M; European Surgery in Ectopic Pregnancy (ESEP) study group. Cost-effectiveness of salpingotomy and salpingectomy in women with tubal pregnancy (a randomized controlled trial). Hum Reprod Sep;30(9): Nagy RA, van Montfoort AP, Dikkers A, van Echten-Arends J, Homminga I, Land JA, Hoek A, Tietge UJ. Presence of bile acids in human follicular fluid and their relation with embryo development in modified natural cycle IVF. Hum Reprod 2015,30(5): Roeters van Lennep JE, Heida KY, Bots ML, Hoek A, on behalf of the collaborators of the Dutch Multidisciplinary Guideline Development Group on Cardiovascular Risk Management after Reproductive Disorders Cardiovascular disease risk in women with premature ovarian insufficiency: a systematic review and meta-analysis. Eur J Prev Cardiol Jan;23(2): Scheffers CS, Armstrong S, Cantineau AE, Farquhar C, Jordan V. Dehydroepiandrosterone for women in the peri- or postmenopausal phase. Cochrane Database Syst Rev Seggers J, Haadsma ML, Bergman JEH, Groen H Mijna Hadders-Algra, Bos M, Hoek A, de Walle HEK. Congenital anomalies in offspring of subfertile couples: a registry-based study in the Northern Netherlands. Fertil Steril Apr;103(4):

13 Spaan M, van den Belt-Dusebout AW, Schaapveld M, Mooij TM, Burger CW, van Leeuwen FE; on behalf of the OMEGA-project group. Melanoma risk after ovarian stimulation for in vitro fertilization. Hum Reprod. 2015;30(5): Tjon-Kon-Fat RI, Bensdorp AJ, Bossuyt PM, Koks C, Oosterhuis GJ, Hoek A, Hompes P, Broekmans FJ, Verhoeve HR, de Bruin JP, van Golde R, Repping S, Cohlen BJ, Lambers MD, van Bommel PF, Slappendel E, Perquin D, Smeenk J, Pelinck MJ, Gianotten J, Hoozemans DA, Maas JW, Groen H, Eijkemans MJ, van der Veen F, Mol BW, van Wely M. Is IVF-served two different ways-more cost-effective than IUI with controlled ovarian hyperstimulation?. Hum Reprod Oct;30(10): Verweij SP, Kebbi-Beghdadi C, Land JA, Ouburg S, Morré SA, Greub G. Waddlia chondrophila and Chlamydia trachomatis antibodies in screening infertile women for tubal pathology. Microbes Infect. 2015;17(11-12):745-8 Vissenberg R, van Dijk MM, Fliers E, van der Post JA, van Wely M, Bloemenkamp KW, Hoek A, Kuchenbecker WK, H R Verhoeve, H C J Scheepers, Rombout-de Weerd S, Koks C, Zwart JJ, Broekmans F, Verpoest W, Christiansen O, M Post, Papatsonis DN, Verberg MF, Sikkema J, Mol BW, Bisschop PH, Goddijn M.Effect of levothyroxine on live birth rate in euthyroid women with recurrent miscarriage and TPO antibodies (T4-LIFE study). Contemp Clin Trials Aug 5. pii: S (15)

Voortplantingsgeneeskunde UMCG. Jaarverslag 2012

Voortplantingsgeneeskunde UMCG. Jaarverslag 2012 Voortplantingsgeneeskunde UMCG Jaarverslag 22 Gebruikte afkortingen en definities COH-IVF cset Doorgaande zwangerschap eset ESHRE ET FP IUI/ IUI-D KID KLEM MCL MNC-IVF Nb NVOG OHSS PESA/ MESA PGD Positieve

Nadere informatie

JAAROVERZICHT 2013 Centrum Voortplantingsgeneeskunde Jeroen Bosch Ziekenhuis

JAAROVERZICHT 2013 Centrum Voortplantingsgeneeskunde Jeroen Bosch Ziekenhuis JAAROVERZICHT 2013 Centrum Voortplantingsgeneeskunde Jeroen Bosch Ziekenhuis Overzicht van paren die het oriënterend fertiliteitonderzoek (OFO) ondergingen. Aantal nieuwe paren in 2013 Jaar 2008 2009 2010

Nadere informatie

IVF-cijfers per kliniek 2002 J.Kremer, 31 december 2003

IVF-cijfers per kliniek 2002 J.Kremer, 31 december 2003 IVF-cijfers per kliniek 2002 J.Kremer, 31 december 2003 Hier vindt u de IVF-cijfers van 2002. Naast het percentage doorgaande zwangerschappen per is ook het 95% betrouwbaarheidsinterval weergegeven. Deze

Nadere informatie

IVF-cijfers per centrum 2006

IVF-cijfers per centrum 2006 IVF-cijfers per centrum 2006 J. Kremer, 19-10-2007 Hier vindt u de IVF-cijfers van 2006 van alle centra van Nederland. Voor de 4 e keer zijn ook de meerlingen meegenomen. Leeswijzer IVF-resultaten Vanaf

Nadere informatie

Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant. Jaarverslag CVB 2015

Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant. Jaarverslag CVB 2015 Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant Jaarverslag CVB 2015 Inhoudsopgave Pag. 1. Personele samenstelling IVF Centrum Tilburg 2 2. Inleiding 3 3. Verrichtingen 3.1 Verrichtingen IVF-laboratorium 4 3.2

Nadere informatie

Diagnostic tests for tubal pathology from a clinical and economic perspective Verhoeve, H.R.

Diagnostic tests for tubal pathology from a clinical and economic perspective Verhoeve, H.R. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Diagnostic tests for tubal pathology from a clinical and economic perspective Verhoeve, H.R. Link to publication Citation for published version (APA): Verhoeve, H.

Nadere informatie

IVF-cijfers per centrum 2010

IVF-cijfers per centrum 2010 IVF-cijfers per centrum 2010 J. Smeenk & J. Kremer, december 2010 Hier vindt u de IVF-cijfers van 2010 van alle centra van Nederland. Voor de 8 e keer zijn ook de meerlingen meegenomen. Leeswijzer IVF-resultaten

Nadere informatie

IVF-cijfers per centrum 2007

IVF-cijfers per centrum 2007 IVF-cijfers per centrum 2007 J. Kremer, december 2008 Hier vindt u de IVF-cijfers van 2007 van alle centra van Nederland. Voor de 5 e keer zijn ook de meerlingen meegenomen. Leeswijzer IVF-resultaten Vanaf

Nadere informatie

IVF-cijfers 2012. Hier vindt U de IVF cijfers van 2012 van alle centra in Nederland, waarbij voor de 10 e keer ook de meerlingen zijn meegenomen.

IVF-cijfers 2012. Hier vindt U de IVF cijfers van 2012 van alle centra in Nederland, waarbij voor de 10 e keer ook de meerlingen zijn meegenomen. IVF-cijfers 2012 Hier vindt U de IVF cijfers van 2012 van alle centra in Nederland, waarbij voor de 10 e keer ook de meerlingen zijn meegenomen. Leeswijzer IVF resultaten IVF resultaten zijn op verschillende

Nadere informatie

JAARVERSLAG. 30 jaar IVF in Tilburg. Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant. Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant. Centrum. Centrum.

JAARVERSLAG. 30 jaar IVF in Tilburg. Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant. Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant. Centrum. Centrum. JAARVERSLAG 2014 Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant tilburg 's-hertogenbosch breda tilburg 's-hertogenbosch breda

Nadere informatie

Obstetrie en Gynaecologie PGD

Obstetrie en Gynaecologie PGD Obstetrie en Gynaecologie PGD Pre-implantatie Genetische Diagnostiek Inhoud Inleiding 1 Voor wie is de PGD 1 Hoe verloopt een PGD behandeling 2 Wat zijn de kansen 4 Welke aandoeningen kunnen onderzocht

Nadere informatie

IVF-cijfers per centrum 2008

IVF-cijfers per centrum 2008 IVF-cijfers per centrum 2008 J. Kremer, december 2009 Hier vindt u de IVF-cijfers van 2008 van alle centra van Nederland. Voor de 6 e keer zijn ook de meerlingen meegenomen. Leeswijzer IVF-resultaten Vanaf

Nadere informatie

Ivf in de gemodificeerde natuurlijke cyclus

Ivf in de gemodificeerde natuurlijke cyclus Stand van zaken Ivf in de gemodificeerde natuurlijke cyclus Annelies M.E. Bos, Marie-José Pelinck, John C.M. Dumoulin, Eus G.J.M. Arts, Jannie van Echten-Arends en Arnold H.M. Simons Bij in-vitrofertilisatie

Nadere informatie

J.C.M. Dumoulin Hoofd Laboratorium voor Voortplantingsgeneeskunde Maastricht Universitair Medisch Centrum

J.C.M. Dumoulin Hoofd Laboratorium voor Voortplantingsgeneeskunde Maastricht Universitair Medisch Centrum Het melden van ernstige voorvallen, bijwerkingen en calamiteiten bij de toepassing van gameten en/of embryo s tijdens de laboratoriumfase van geassisteerde voortplanting J.C.M. Dumoulin Hoofd Laboratorium

Nadere informatie

IVF-cijfers per centrum 2009

IVF-cijfers per centrum 2009 IVF-cijfers per centrum 2009 J. Kremer, december 2010 Hier vindt u de IVF-cijfers van 2009 van alle centra van Nederland. Voor de 7 e keer zijn ook de meerlingen meegenomen. Leeswijzer IVF-resultaten Vanaf

Nadere informatie

Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweek-vloeistoffen, deel 2 (MEDIUM2)

Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweek-vloeistoffen, deel 2 (MEDIUM2) Patiënten Informatiebrief Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweek-vloeistoffen, deel 2 (MEDIUM2) Comparing IVF results when using two commercially available culture media (part 2)

Nadere informatie

Groene, rode en oranje bolletjes. Rood bolletje, wat is er aan de hand?

Groene, rode en oranje bolletjes. Rood bolletje, wat is er aan de hand? Groene, rode en oranje bolletjes U ziet enkele groene en mogelijk ook rode of oranje bolletjes staan voor de genoemde oorzaken van verminderde vruchtbaarheid. Een groen bolletje betekent dat dit zeer waarschijnlijk

Nadere informatie

Preïmplantatie Genetische Diagnostiek

Preïmplantatie Genetische Diagnostiek Preïmplantatie Genetische Diagnostiek (bijlage bij de brochure IVF) in samenwerking met 1 Inhoud Voor wie is PGD? 3 Hoe verloopt een PGD-behandeling? 3 Wat zijn de kansen? 5 Wat kan er onderzocht worden?

Nadere informatie

Debat: Afzien van TESE of alles uit de kast voor een genetisch eigen kind

Debat: Afzien van TESE of alles uit de kast voor een genetisch eigen kind Debat: Afzien van TESE of alles uit de kast voor een genetisch eigen kind Aukje Meijerink, AIOS gynaecologie vs. Andreas Meißner, uroloog - androloog Disclosure Aukje Meijerink: Geen (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweek-vloeistoffen, deel 2 (MEDIUM2)

Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweek-vloeistoffen, deel 2 (MEDIUM2) Patiënten Informatiebrief Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweek-vloeistoffen, deel 2 (MEDIUM2) Comparing IVF results when using two commercially available culture media (part 2)

Nadere informatie

IVF-cijfers per kliniek 1998 J. Kremer 6 november 1999

IVF-cijfers per kliniek 1998 J. Kremer 6 november 1999 -cijfers per kliniek 1998 J. Kremer 6 november 1999 Hier vindt u de -jaarcijfers van 1998, weergegeven per centrum. Deze resultaten zijn afkomstig van de online -enquete, die in het besloten deel van het

Nadere informatie

Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweek-vloeistoffen, deel 2 (MEDIUM2)

Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweek-vloeistoffen, deel 2 (MEDIUM2) Patiënten Informatiebrief Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweek-vloeistoffen, deel 2 (MEDIUM2) Comparing IVF results when using two commercially available culture media (part 2)

Nadere informatie

ICSI Intracytoplasmatische sperma-injectie

ICSI Intracytoplasmatische sperma-injectie ICSI Intracytoplasmatische sperma-injectie Inhoudsopgave Algemeen Voor wie is ICSI? Hoe verloopt een ICSI-behandeling? Welk onderzoek is nodig voor een ICSI-behandeling? De kans op zwangerschap na een

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Tjon-Kon-Fat, R. I. (2017). Unexplained subfertility: Illuminating the path to treatment

Citation for published version (APA): Tjon-Kon-Fat, R. I. (2017). Unexplained subfertility: Illuminating the path to treatment UvA-DARE (Digital Academic Repository) Unexplained subfertility Tjon-Kon-Fat, R.I. Link to publication Citation for published version (APA): Tjon-Kon-Fat, R. I. (2017). Unexplained subfertility: Illuminating

Nadere informatie

Inhoudsopgave Pag. 1. Personele samenstelling IVF Centrum Tilburg 2

Inhoudsopgave Pag. 1. Personele samenstelling IVF Centrum Tilburg 2 Inhoudsopgave Pag. 1. Personele samenstelling IVF Centrum Tilburg 2 2. Inleiding 3 3. Verrichtingen 3.1 Verrichtingen IVF-laboratorium 4 3.2 Overzicht verrichtingen per jaar 4 4. Resultaten IUI-behandelingen

Nadere informatie

Integrale uitwerking van de verschillende DBCs Fertiliteit

Integrale uitwerking van de verschillende DBCs Fertiliteit Integrale uitwerking van de verschillende DBCs Fertiliteit In dit document worden de verschillende DBC s met normtijden uitgewerkt voor het specialisme Gynaecologie, diagnosegroep F; Fertiliteit. De DBC

Nadere informatie

Lifestyle and reproduction Mutsaerts, Meike

Lifestyle and reproduction Mutsaerts, Meike Lifestyle and reproduction Mutsaerts, Meike IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document

Nadere informatie

Citation for published version (APA): van Rumste, M. M. E. (2013). Outcome measures in reproductive medicine trials

Citation for published version (APA): van Rumste, M. M. E. (2013). Outcome measures in reproductive medicine trials UvA-DARE (Digital Academic Repository) Outcome measures in reproductive medicine trials van Rumste, M.M.E. Link to publication Citation for published version (APA): van Rumste, M. M. E. (2013). Outcome

Nadere informatie

2.1 Gameten, embryo s en gonadaal weefsel

2.1 Gameten, embryo s en gonadaal weefsel 2. Gameten, embryo s en gonadaal weefsel 2.. Achtergrond Om een kinderwens te vervullen kan het soms noodzakelijk zijn gebruik te moeten maken van geassisteerde voortplantingstechnieken. De drie meest

Nadere informatie

IVF-cijfers per kliniek 1997 J. Kremer 1 januari 1998

IVF-cijfers per kliniek 1997 J. Kremer 1 januari 1998 -cijfers per kliniek 1997 J. Kremer 1 januari 1998 Hier vindt u de -jaarcijfers van 1997, weergegeven per centrum. Deze resultaten zijn afkomstig van de online -enquete, die in het besloten deel van het

Nadere informatie

AVL symposium 11 juni 2015 Eva Balkenende, arts onderzoeker CVV AMC e.m.balkenende@amc.nl

AVL symposium 11 juni 2015 Eva Balkenende, arts onderzoeker CVV AMC e.m.balkenende@amc.nl Fertiliteitspreservatie bij borstkanker, wat zijn de mogelijkheden? AVL symposium 11 juni 2015 Eva Balkenende, arts onderzoeker CVV AMC e.m.balkenende@amc.nl Achtergrond borstkanker Incidentie 2012: 14.296

Nadere informatie

Kinderwens en Cardiogenetische aandoeningen Dr. Yvonne Arens, klinisch geneticus Afdeling Klinische Genetica, MUMC+

Kinderwens en Cardiogenetische aandoeningen Dr. Yvonne Arens, klinisch geneticus Afdeling Klinische Genetica, MUMC+ Kinderwens en Dr. Yvonne Arens, klinisch geneticus Afdeling Klinische Genetica, MUMC+ Kinderwens en cardiogenetische aandoeningen : de keuzes Spontaan zwanger worden met het aanvaarden van het risico Spontaan

Nadere informatie

Samenvatting, conclusies en implicaties

Samenvatting, conclusies en implicaties Samenvatting, conclusies en implicaties Samenvatting, conclusies en implicaties Samenvatting Naar schatting 10 tot 15% van de paren met een kinderwens wordt geconfronteerd met subfertiliteit. Intrauteriene

Nadere informatie

Subfertiliteit en myomen. Dr. J. Kwee 25 januari 2019 Gynaecoloog OLVG West

Subfertiliteit en myomen. Dr. J. Kwee 25 januari 2019 Gynaecoloog OLVG West Subfertiliteit en myomen Dr. J. Kwee 25 januari 2019 Gynaecoloog OLVG West geen disclosures Potentiele problemen 1. Zwanger worden 2. Zwanger blijven 3. Complicaties zwangerschap 4. Complicaties partus

Nadere informatie

KLINISCH-GENETISCHE DIAGNOSTIEK ROND DE TOEPASSING VAN ICSI. Versie 1.0

KLINISCH-GENETISCHE DIAGNOSTIEK ROND DE TOEPASSING VAN ICSI. Versie 1.0 KLINISCH-GENETISCHE DIAGNOSTIEK ROND DE TOEPASSING VAN ICSI Versie 1.0 Datum Goedkeuring 30-03-1996 Methodiek Consensus based Discipline Verantwoording nvog Introductie Op het gebied van de kunstmatige

Nadere informatie

IVF-cijfers per kliniek 1996 J. Kremer 1 januari 1997

IVF-cijfers per kliniek 1996 J. Kremer 1 januari 1997 -cijfers per kliniek 1996 J. Kremer 1 januari 1997 Hier vindt u de -jaarcijfers van 1996, weergegeven per centrum. Deze resultaten zijn afkomstig van de online -enquete, die in het besloten deel van het

Nadere informatie

reageerbuisbevruchting (ivf)

reageerbuisbevruchting (ivf) reageerbuisbevruchting (ivf) Inhoud 1 In het kort 3 2 Wat is ivf? 3 3 Waar wordt ivf uitgevoerd? 4 4 Voor wie is ivf 4 4.1 Wachttijd 5 4.2 Leeftijd 5 5 Kans op zwangerschap 5 6 Behandeling 5 6.1 De stimulatie

Nadere informatie

Onvervulde kinderwens: Wat te doen en vooral wanneer?

Onvervulde kinderwens: Wat te doen en vooral wanneer? Onvervulde kinderwens: Wat te doen en vooral wanneer? Duodagen maart 2014 AF Lambeek, gynaecoloog BA Geurts, huisarts Informatiepyramide 23 Opzet Fysiologie subfertiliteit Orienterend fertiliteitonderzoek

Nadere informatie

Pré-implantatie Genetische Diagnostiek brochure nr. 13

Pré-implantatie Genetische Diagnostiek brochure nr. 13 Pré-implantatie Genetische Diagnostiek brochure nr. 13 Inleiding De wetenschap staat niet stil. Een aantal jaar geleden is er een nieuwe methode ontwikkeld die het mogelijk maakt om ernstige erfelijke

Nadere informatie

Semenanalyse en Richtlijnen. Frans AL van der Horst Reinier de Graaf Gasthuis

Semenanalyse en Richtlijnen. Frans AL van der Horst Reinier de Graaf Gasthuis Semenanalyse en Richtlijnen Frans AL van der Horst Reinier de Graaf Gasthuis Semenanalyse uitvoering Uitvoering semenanalyse: Uitvoering Motiliteit Morfologie Concentratie Volume Rapportage Resultaten

Nadere informatie

Een duidelijk verhaal over Intra-uteriene Inseminatie

Een duidelijk verhaal over Intra-uteriene Inseminatie Een duidelijk verhaal over Intra-uteriene Inseminatie Vooruit in fertiliteit M Postbus 581, 2003 PC Haarlem, Tel: 023-515 31 53 www.msd.nl, www.msdfertiliteit.nl, E-mail: info@msd.nl WOMN-1068311-0024

Nadere informatie

ICSI. intracytoplasmatische sperma injectie. Voor wie is ICSI? Hoe verloopt een ICSI-behandeling?

ICSI. intracytoplasmatische sperma injectie. Voor wie is ICSI? Hoe verloopt een ICSI-behandeling? ICSI intracytoplasmatische sperma injectie ICSI is een afkorting van intracytoplasmatische sperma-injectie. ICSI is een vorm van reageerbuisbevruchting. Bij een ICSI-behandeling brengt men in het laboratorium

Nadere informatie

JAARRAPPORT. LIFE Leuven Institute of Fertility and Embryology. Unit voor Reproductieve Geneeskunde Regionaal ziekenhuis Heilig Hart te Leuven

JAARRAPPORT. LIFE Leuven Institute of Fertility and Embryology. Unit voor Reproductieve Geneeskunde Regionaal ziekenhuis Heilig Hart te Leuven JAARRAPPORT 2018 LIFE Leuven Institute of Fertility and Embryology Unit voor Reproductieve Geneeskunde Regionaal ziekenhuis Heilig Hart te Leuven INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1. RESULTATEN 2. 2018 IN EEN NOTENDOP

Nadere informatie

Afwegingen bij de keuze voor ICSI. Polikliniek Gynaecologie Route 48

Afwegingen bij de keuze voor ICSI. Polikliniek Gynaecologie Route 48 Afwegingen bij de keuze voor ICSI Polikliniek Gynaecologie Route 48 0 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder

Nadere informatie

NVOG. Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie RICHTLIJN. Indicaties voor IVF. No 09 september 1998

NVOG. Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie RICHTLIJN. Indicaties voor IVF. No 09 september 1998 NVOG Nederlandse Vereniging voor RICHTLIJN Indicaties voor IVF No 09 september 1998 1 OMSCHRIJVING VAN HET PROBLEEM In het Planningsbesluit van 1989 wordt `vermoeden van tubapathologie' beschouwd als de

Nadere informatie

PERSONTMOETING 18 mei 2005 Geboorte van de eerste HLA baby s

PERSONTMOETING 18 mei 2005 Geboorte van de eerste HLA baby s Partner Universitaire Associatie Brussel Academisch Ziekenhuis van de Vrije Universiteit Brussel PERSONTMOETING 18 mei 2005 Geboorte van de eerste HLA baby s Het programma Preimplantatie Genetische Diagnose

Nadere informatie

tel

tel PREIMPLANTATIE GENETISCHE DIAGNOSE VOOR MONOGENETISCHE AANDOENINGEN INFORMATIE BIJ GEÏNFORMEERDE TOESTEMMING - INFORMED CONSENT VOOR PATIENTEN VAN HET LEUVENS UNIVERSITAIR FERTILITEITSCENTRUM IN HET KADER

Nadere informatie

PESA-ICSI-behandeling

PESA-ICSI-behandeling PESA-ICSI-behandeling U heeft zich aangemeld voor de PESA-ICSI-behandeling (Percutane Epididymale Sperma Aspiratie-Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie) in ons ziekenhuis. Door middel van deze folder

Nadere informatie

d d m m y y Geachte mevrouw,

d d m m y y Geachte mevrouw, /6 Geachte mevrouw, U neemt deel aan een wetenschappelijke studie die de vruchtbaarheid onderzoekt na een eileidersparende of eileider verwijderende operatie voor een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Nadere informatie

Prof. Dr. Diane De Neubourg Centrum voor Reproductieve Geneeskunde - UZA - Universiteit Antwerpen

Prof. Dr. Diane De Neubourg Centrum voor Reproductieve Geneeskunde - UZA - Universiteit Antwerpen Wat is er nieuw in de reproductieve geneeskunde? Prof. Dr. Diane De Neubourg Centrum voor Reproductieve Geneeskunde - UZA - Universiteit Antwerpen Overzicht 1. Fertiliteitspreservatie 2. Preïmplantatie

Nadere informatie

Methoden Tussen februari 2009 en januari 2012 werden patiënten geïncludeerd voor de studie.

Methoden Tussen februari 2009 en januari 2012 werden patiënten geïncludeerd voor de studie. Letrozole versus Clomiphene for Infertility in the Polycystic Ovary Syndrome Richard S. Legro et al; N Engl J Med 2014;371:119-29 door Laura van Loendersloot en Marloes Derks, AIOS, cluster AMC Introductie

Nadere informatie

Inleiding tot (in)fertiliteit

Inleiding tot (in)fertiliteit Inleiding tot (in)fertiliteit Frauke Vanden Meerschaut, MD PhD Afdeling Reproductieve Geneeskunde, UZ Gent PUO Medisch begeleide voortplanting 4 september 2018 2010 Universitair Ziekenhuis Gent Definitie

Nadere informatie

Embryoselectie oftewel PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek)

Embryoselectie oftewel PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Embryoselectie oftewel PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Joep Geraedts Hoofd afdeling Klinische Genetica azm Lezing Gent 14-01-2011 ALTERNATIEVEN VOOR PAREN MET EEN VERHOOGD RISICO Het risico

Nadere informatie

intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI)

intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) patiënteninformatie intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) ICSI is een afkorting van intracytoplasmatische sperma-injectie. ICSI is een vorm van reageerbuisbevruchting. Bij een ICSI-behandeling brengt

Nadere informatie

Resultaten van intra-uteriene inseminatie in Nederland

Resultaten van intra-uteriene inseminatie in Nederland oorspronkelijke stukken Resultaten van intra-uteriene inseminatie in Nederland P.Steures, J.W.van der Steeg, P.G.A.Hompes, F.van der Veen en B.W.J.Mol Doel. Inventariseren van de resultaten van intra-uteriene

Nadere informatie

Patiёnteninformatie. Cost-effectiveness of IUI, IVF and ICSI for male subfertility. The MAle Subfertility Therapy Effectiveness Rcts (MASTER trial)

Patiёnteninformatie. Cost-effectiveness of IUI, IVF and ICSI for male subfertility. The MAle Subfertility Therapy Effectiveness Rcts (MASTER trial) Patiёnteninformatie Cost-effectiveness of IUI, IVF and ICSI for male subfertility. The MAle Subfertility Therapy Effectiveness Rcts (MASTER trial) Kosteneffectiviteit van IUI, IVF en ICSI bij mannelijke

Nadere informatie

Wat met mijn kinderwens?

Wat met mijn kinderwens? Wat met mijn kinderwens? Fertiliteitspreservatie bij borstkankerpatiënten Dr. Brecht Geysenbergh Vruchtbaarheidskliniek, Campus Sint Augustinus Borstkanker bij jonge vrouwen: epidemiologie www.cancer.gov/cancertopics

Nadere informatie

Centrum voor voortplantingsgeneeskunde Patiënten informatie ochtend IVF / ICSI

Centrum voor voortplantingsgeneeskunde Patiënten informatie ochtend IVF / ICSI Centrum voor voortplantingsgeneeskunde Patiënten informatie ochtend IVF / ICSI Indeling van deze ochtend 09.30 09.45 Welkom 09.45 10.45 Uitleg behandeling 10.45-11.00 Beantwoorden vragen 11.00 11.05 Korte

Nadere informatie

Het ontvangen van eicellen van een eigen donor

Het ontvangen van eicellen van een eigen donor Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde Het ontvangen van eicellen van een eigen donor Inhoud Inleiding Inleiding 1 Wanneer komt u in het UMCG 1 in aanmerking voor het ontvangen van eicellen? Uw eiceldonor

Nadere informatie

IVF Reageerbuisbevruchting. Poli Gynaecologie

IVF Reageerbuisbevruchting. Poli Gynaecologie 00 IVF Reageerbuisbevruchting Poli Gynaecologie Inleiding In-vitrofertilisatie (IVF) is een vruchtbaarheidsbehandeling waarbij de bevruchting buiten het lichaam ontstaat. Het betekent letterlijk: 'in glasbevruchting'

Nadere informatie

Wat is IVF en wat is ICSI?

Wat is IVF en wat is ICSI? IVF en ICSI Wat is IVF en wat is ICSI? IVF IVF is de afkorting van in vitro fertilisatie. Letterlijk betekent dit bevruchting in glas. Sinds 1982 wordt deze behandeling in Nederland aangeboden. Na de

Nadere informatie

Tien jaar resultaten van in-vitrofertilisatie in Nederland, 1996-2005

Tien jaar resultaten van in-vitrofertilisatie in Nederland, 1996-2005 oorspronkelijke stukken Tien jaar resultaten van in-vitrofertilisatie in Nederland, 1996-2005 J.A.M.Kremer, R.S.G.M.Bots, B.Cohlen, M.Crooij, P.A.van Dop, C.A.M.Jansen, J.A.Land, J.S.E.Laven, P.M.M.Kastrop,

Nadere informatie

Vrouwelijke factoren 1/3. Mannelijke factoren 1/3. Gemengde factoren 1/3. Onbekende Oorzaken 10 %

Vrouwelijke factoren 1/3. Mannelijke factoren 1/3. Gemengde factoren 1/3. Onbekende Oorzaken 10 % Vrouwelijke factoren 1/3 Mannelijke factoren 1/3 Gemengde factoren 1/3 Onbekende Oorzaken 10 % -Ovulatie stoornissen (PCOS) -Tubaire pathologie -Infectie (PID) -Endometriosis -Uteriene afwijkingen -Cervicale

Nadere informatie

Eindelijk zwanger Catja Warmelink Verloskunde Academie Groningen

Eindelijk zwanger Catja Warmelink Verloskunde Academie Groningen Eindelijk zwanger Catja Warmelink Verloskunde Academie Groningen Met dank aan Wietske Adema,Annelies Pranger en andere studenten VAG Eindelijk zwangeren Geen belangenverstrengeling Rode draad Is een zwangerschap

Nadere informatie

Fertiliteitskliniek Twente, verwijsinformatie

Fertiliteitskliniek Twente, verwijsinformatie Gynaecologie Maak uw keuze voor een onderwerp in de rechter kolom. Fertiliteitskliniek Twente, verwijsinformatie Patiënten met fertiliteitsproblematiek kunnen direct worden verwezen naar de Fertiliteitskliniek

Nadere informatie

IVF- en ICSI-behandeling

IVF- en ICSI-behandeling IVF- en ICSI-behandeling Locatie Den Helder - afdeling gynaecologie IVF- en ICSI-behandeling U heeft een kinderwens. Maar omdat een zwangerschap uitblijft, start u in overleg met uw gynaecoloog met een

Nadere informatie

Jaarrapport URG Unit voor Reproductieve Geneeskunde

Jaarrapport URG Unit voor Reproductieve Geneeskunde Jaarrapport 2015 Unit voor Reproductieve Geneeskunde te Leuven Centre of excellence of LIFE Leuven Institute of Fertility and Embryology INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1. RESULTATEN IVF A. Leeftijd B. Zwangerschapspercentages

Nadere informatie

Kwaliteitsnorm Cryopreservatie en transplantatie van ovariumweefsel NVOG en KLEM

Kwaliteitsnorm Cryopreservatie en transplantatie van ovariumweefsel NVOG en KLEM Kwaliteitsnorm Cryopreservatie en transplantatie van ovariumweefsel NVOG en KLEM Auteurs Drs. A.H.M. Simons, gynaecoloog Dr. C.C.M. Beerendonk, gynaecoloog Dr. J. van Echten-Arends, klinisch embryoloog

Nadere informatie

Obstetrie en Gynaecologie Voortplantingsgeneeskunde. Informatie voor een anonieme eiceldonor

Obstetrie en Gynaecologie Voortplantingsgeneeskunde. Informatie voor een anonieme eiceldonor Obstetrie en Gynaecologie Voortplantingsgeneeskunde Informatie voor een anonieme eiceldonor Inhoudsopgave Inleiding 0 Wettelijke voorwaarden voor een anonieme eiceldonor 0 Voor wie zijn uw eicellen bestemd

Nadere informatie

Protocol Obesitas. 1.0 Definitie obesitas

Protocol Obesitas. 1.0 Definitie obesitas Protocol Obesitas 1.0 Definitie obesitas Obesitas is een abnormale gezondheidstoestand waarbij er een overschot aan vetweefsel is. De meest gebruikte definitie is gebaseerd op de Quetelet-index of Body

Nadere informatie

Resultaten van de IVF behandeling in Maastricht

Resultaten van de IVF behandeling in Maastricht Resultaten van een IVF-behandeling kunt u in vele boeken, tijdschriften, folders en websites vinden. Het is niet eenvoudig om resultaten van het ene centrum met die van andere centra te vergelijken. Dat

Nadere informatie

Eicelvitrificatie: voor wie eigenlijk?

Eicelvitrificatie: voor wie eigenlijk? Eicelvitrificatie: voor wie eigenlijk? Een dwarsdoorsnede-onderzoek Eva M.E. Balkenende, Taghride Dahhan, Sjoerd Repping, Annemieke A. de Melker, Fulco van der Veen en Mariëtte Goddijn Doel Opzet Methode

Nadere informatie

Stop or Go? TerugvalprevenDe training bij het begeleid aiouwen van anddepressiva in de zwangerschap.

Stop or Go? TerugvalprevenDe training bij het begeleid aiouwen van anddepressiva in de zwangerschap. Stop or Go? TerugvalprevenDe training bij het begeleid aiouwen van anddepressiva in de zwangerschap. Promovendi: Drs. Nina Molenaar, arts, Erasmus MC Marlies Brouwer, MSc, psycholoog, UU Projectleaders:

Nadere informatie

Conflict of interest. Fertiliteitspreservatie het stop zetten van de tijd. Inhoud van de presentatie. Introductie.

Conflict of interest. Fertiliteitspreservatie het stop zetten van de tijd. Inhoud van de presentatie. Introductie. Fertiliteitspreservatie het stop zetten van de tijd Conflict of interest Carlijn Zietse Fertiliteitsarts Amsterdam UMC locatie AMC Inhoud van de presentatie Wat is fertiliteitspreservatie Wat zijn de indicaties

Nadere informatie

Informatie voor een eigen eiceldonor

Informatie voor een eigen eiceldonor Informatie voor een eigen eiceldonor Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde Inhoud Inleiding Inleiding 1 Onderwerpen die we van tevoren bespreken 2 Afspraken 2 Juridische aspecten 4 De IVF-behandeling

Nadere informatie

Patiënten informatie ochtend IVF / ICSI

Patiënten informatie ochtend IVF / ICSI Centrum Voortplantingsgeneeskunde Onderzoek naar en behandeling van vruchtbaarheidsstoornissen Patiënten informatie ochtend IVF / ICSI Indeling van deze ochtend 09.30 10:15 Uitleg behandeling en lifestyle

Nadere informatie

Keuzes bij kinderwens onder andere PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Namens de werkgroep PGD azm Congres BVN 18 april 2009

Keuzes bij kinderwens onder andere PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Namens de werkgroep PGD azm Congres BVN 18 april 2009 Keuzes bij kinderwens onder andere PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Dr. Christine de Die-Smulders afdeling Klinische Genetica MUMC+ Namens de werkgroep PGD azm Congres BVN 18 april 2009 Zomer

Nadere informatie

In vitro fertilisatie / IVF reageerbuisbevruchting

In vitro fertilisatie / IVF reageerbuisbevruchting Afdeling: Onderwerp: Gynaecologie In vitro fertilisatie / reageerbuisbevruchting In vitro fertilisatie, reageerbuisbevruchting () Inhoudsopgave In het kort 2 Wat is, reageerbuisbevruchting? 3 Waar wordt

Nadere informatie

vruchtbaarheidssparende behandeling

vruchtbaarheidssparende behandeling Nederlands Netwerk Fertiliteitspreservatie vruchtbaarheidssparende behandeling Invriezen Invriezen van van embryo s eicellena IVF informatie voor vrouwelijke patiënten vruchtbaarheidssparende behandeling

Nadere informatie

De triomftocht van ivf

De triomftocht van ivf De triomftocht van ivf Maarten Evenblij, journalist Correspondentieadres: redactie@medischcontact.nl Sinds de eerste in-vitrobevruchting in 1978 heeft de voortplantings geneeskunde een enorme vlucht genomen.

Nadere informatie

BELEIDSNOTITIE ONDERZOEK NVOG

BELEIDSNOTITIE ONDERZOEK NVOG BELEIDSNOTITIE ONDERZOEK NVOG Mei 2003 ONDERZOEKSBELEID OP HOOFDLIJNEN; OBSTETRIE EN GYNAECOLOGIE IN NEDERLAND Inleiding Ons vakgebied kent veel onderzoeksthema s die alle op verschillende wijze benaderd

Nadere informatie

Gynaecologie. IUI in de gestimuleerde cyclus

Gynaecologie. IUI in de gestimuleerde cyclus Gynaecologie IUI in de gestimuleerde cyclus Inhoudsopgave Wat is intra-uteriene inseminatie? 5 Voor wie is IUI? 6 Hoe groot is de kans op een zwangerschap bij IUI? 6 Hormonen, gecontroleerde hyperstimulatie

Nadere informatie

DNA en (on)vruchtbaarheid: waar staan we vandaag?

DNA en (on)vruchtbaarheid: waar staan we vandaag? DNA en (on)vruchtbaarheid: waar staan we vandaag? Nij Barrahûs Herfst Symposium Woensdag 14 november 2018 Van der Valk Hotel Wolvega-Heerenveen Wolvega - Nederland Onderwerp Bij ongeveer 10% van de onvruchtbare

Nadere informatie

Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweekvloeistoffen

Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweekvloeistoffen academisch ziekenhuis Maastricht P. Debyelaan 25 postbus 5800 6202 AZ Maastricht obstetrie en gynaecologie Patiënten Informatiebrief Vergelijking van IVF resultaten bij het gebruik van twee kweekvloeistoffen

Nadere informatie

NOTA FUNCTIEPROFIEL EN EINDTERMEN FERTILITEITSARTSEN. Versie 1.0

NOTA FUNCTIEPROFIEL EN EINDTERMEN FERTILITEITSARTSEN. Versie 1.0 NOTA FUNCTIEPROFIEL EN EINDTERMEN FERTILITEITSARTSEN Versie 1.0 Datum Goedkeuring 28-05-2004 Methodiek Consensus based Discipline Verantwoording Monodisciplinair NVOG Inhoudsopgave Inleiding...1 Uitgangspunt...2

Nadere informatie

Wijziging subsidieparagraaf buitenbaarmoederlijke bevruchting (IVF/ICSI) en beperking van de aanspraak op geneesmiddelen

Wijziging subsidieparagraaf buitenbaarmoederlijke bevruchting (IVF/ICSI) en beperking van de aanspraak op geneesmiddelen Aan de uitvoeringsorganen Ziekenfondswet Circulaire nr. Betreft uitvoering krachtens de Datum 03/061 ZFW 11 februari 2004 Onderwerp Wijziging subsidieparagraaf buitenbaarmoederlijke bevruchting (IVF/ICSI)

Nadere informatie

De maandelijkse kans. Dr. R. Schats VUmc. Zwanger in de tijd. Diverse aspecten van infertiliteit. De maandelijkse kans en leeftijd

De maandelijkse kans. Dr. R. Schats VUmc. Zwanger in de tijd. Diverse aspecten van infertiliteit. De maandelijkse kans en leeftijd , -behandeling en complicaties Dr. R. Schats VUmc Wat is (on)vruchtbaarheid? Wat is normaal? Subfertiliteit (zie later) Welk percentage van de paren De mens is een relatief onvruchtbaar zoogdier Wel elke

Nadere informatie

Hieronder vindt u het jaarverslag met de kengetallen van het jaar 2015 voor de Fertiliteitskliniek Voorburg..

Hieronder vindt u het jaarverslag met de kengetallen van het jaar 2015 voor de Fertiliteitskliniek Voorburg.. Jaarverslag 2015 - SMVV Hieronder vindt u het jaarverslag met de kengetallen van het jaar 2015 voor de Fertiliteitskliniek Voorburg.. Historie Het fertiliteitscentrum Voorburg heeft sinds in 1989 de artikel

Nadere informatie

GAMEETDONATIE IN EEN SYSTEEM VAN FAIRE WEDERKERIGHEID. Versie 1.0

GAMEETDONATIE IN EEN SYSTEEM VAN FAIRE WEDERKERIGHEID. Versie 1.0 GAMEETDONATIE IN EEN SYSTEEM VAN FAIRE WEDERKERIGHEID Versie 1.0 Datum Goedkeuring 14-10-2011 Methodiek Consensus based Discipline Verantwoording Monodisciplinair NVOG Achtergrond In Nederland overtreft

Nadere informatie

Patiënteninformatie: vitrificeren (invriezen) van eicellen

Patiënteninformatie: vitrificeren (invriezen) van eicellen Patiënteninformatie: vitrificeren (invriezen) van eicellen Hierbij ontvangt u informatie over het vitrificeren van eicellen. Vitrificatie van eicellen vindt plaats in het kader van een fertiliteitsbehandeling

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) The enigma of unexplained subfertility Bensdorp, A.J. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) The enigma of unexplained subfertility Bensdorp, A.J. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) The enigma of unexplained subfertility Bensdorp, A.J. Link to publication Citation for published version (APA): Bensdorp, A. J. (2016). The enigma of unexplained

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie IVF / ICSI

Praktische opdracht Biologie IVF / ICSI Praktische opdracht Biologie IVF / ICSI Praktische-opdracht door een scholier 1669 woorden 30 november 2003 4,7 16 keer beoordeeld Vak Biologie ivf 2 voordelen. Het aantal afwijkingen bij kinderen die

Nadere informatie

Fertiliteitspreservatie

Fertiliteitspreservatie Fertiliteitspreservatie mogelijkheden en beperkingen M. Goddijn November 2010 Introductie Fertiliteitspreservatie Wat is fertiliteitspreservatie: Alle medische interventies die de kans op toekomstige in-

Nadere informatie

ONVERKLAARDE SUBFERTILITEIT. Versie 1.0

ONVERKLAARDE SUBFERTILITEIT. Versie 1.0 ONVERKLAARDE SUBFERTILITEIT Versie 1.0 Datum Goedkeuring 15-09-2010 Methodiek Consensus based Discipline Monodisciplinair Verantwoording NVOG Omschrijving van het probleem Onverklaarde subfertiliteit is

Nadere informatie

in vitro fertilisatie (IVF)

in vitro fertilisatie (IVF) in vitro fertilisatie (IVF) 2 Inhoud 1 In het kort 4 2 Wat is IVF 4 3 Waar wordt IVF uitgevoerd 4 4 Voor wie is IVF 5 4.1 Wachttijd 5 4.2 Financiën 5 4.3 Leeftijd 5 5 Kans op zwangerschap 5 6 Behandeling

Nadere informatie

Hieronder vindt u het jaarverslag met de kengetallen van het jaar 2016 voor de Fertiliteitskliniek Voorburg.

Hieronder vindt u het jaarverslag met de kengetallen van het jaar 2016 voor de Fertiliteitskliniek Voorburg. Jaarverslag 2016 - SMVV Hieronder vindt u het jaarverslag met de kengetallen van het jaar 2016 voor de Fertiliteitskliniek Voorburg. Historie Het fertiliteitscentrum Voorburg heeft sinds in 1989 de artikel

Nadere informatie

embryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters

embryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters Toelichting bij informatie folder Informatie voor IVF/PGD patiënten Deze informatie folder is bedoeld voor alle IVF/PGD patiënten die geschikt zijn voor deelname aan dit onderzoek. Dit zijn de patiënten

Nadere informatie

Intra Uteriene Inseminatie

Intra Uteriene Inseminatie Intra Uteriene Inseminatie Intra Uteriene Inseminatie ( I.U.I.) Een veel voorkomende behandeling van ongewenste kinderloosheid is intra-uteriene inseminatie, kortweg I.U.I. genaamd. Bij deze behandeling

Nadere informatie

Vruchtbaarheidsstoornissen Kansen voor doelmatiger zorg

Vruchtbaarheidsstoornissen Kansen voor doelmatiger zorg Vruchtbaarheidsstoornissen Kansen voor doelmatiger zorg i ZonMw ZonMw staat voor kennisvermeerdering, kwaliteit en vernieuwing in het gezondheidsonderzoek en de gezondheidszorg. De organisatie bestrijkt

Nadere informatie

zondag 6 november 2016

zondag 6 november 2016 Geen belangenverstrengelingen Fertiliteitspreservatie Annemiek Nap Gynaecoloog-VPG VOG congres Nijkerk 3-11-2016 Wat is fertiliteitspreservatie? Bewaren van vruchtbaarheid voor later In de praktijk: behoud

Nadere informatie