Obesitas is een dodelijke ziekte!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Obesitas is een dodelijke ziekte!"

Transcriptie

1 Rode Kruis ziekenhuis Obesitas is een dodelijke ziekte! Niet opereren is een kunstfout!

2 Rode Kruis ziekenhuis Wat is bariatrische chirurgie? Bariatrie = wetenschap van de medische begeleiding van de toename en de vermindering van het lichaamsgewicht Bariatrische chirurgie = Chirurgie die als doel heeft het gewicht te verminderen. Maar dat is niet langer het (enige) doel! 2010 Bariatrische chirurgie --- metabole chirurgie

3 Rode Kruis ziekenhuis

4 Rode Kruis ziekenhuis Doel van deze voordracht Achtergronden bariatrische chirurgie Inzicht in de verschillende bariatrische operaties Indicaties en contra indicaties voor bariatrische chirurgie Complicaties van bariatrische chirurgie

5 Body Mass Index Rode Kruis ziekenhuis BMI = Massa / lengte2

6 Rode Kruis ziekenhuis Definitie obesitas Overgewicht BMI > 25 kg/m2 Obesitas BMI > 30 kg/m2 Morbide obesitas BMI > 40 kg/m2 Super obesitas BMI > 50 kg/m2

7 Rode Kruis ziekenhuis Achtergronden bariatrische chirurgie

8 Rode Kruis ziekenhuis (*BMI 30,) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20% 24% 25% 29% 30%

9 Rode Kruis ziekenhuis Obesitas en Diabetes onder volwassenen in de VS in 1991 en 2001 Mokdad, A. H. et al. JAMA 2003;289: Copyright restrictions may apply.

10 Gezonde Hollandse jongen? Rode Kruis ziekenhuis

11 Gezonde Hollandse meiden? Rode Kruis ziekenhuis

12 Rode Kruis ziekenhuis Overgewicht in Hollandse jongens en meisjes 4-15jr van den Hurk, K. et al. Arch Dis Child 2007;92: Copyright 2007 BMJ Publishing Group Ltd.

13 Rode Kruis ziekenhuis Obesitas in Noord Holland Data GG&GD BMI >30 35<BMI<40 BMI > 40 West Friesland 6.0% 2.3% 0.8% Noord Kennemerland 7.0% 2.4% 0.8% Kennemerland 8.0% 2.7% 0.9% Kop van Noord Holland 9.0% 3.0% 1.0% Amsterdam 10.0% 2.9% 1.0% Zaanstreek Waterland 11.0% 3.1% 1.0%

14 Obesitas en mortaliteit Rode Kruis ziekenhuis In doden door obesitas in VS In 2010 meer doden door obesitas dan door longkanker Meer dan 5 miljoen morbide obesen (BMI>40) in VS Gigantische kosten gezondheidszorg

15 Behandeling obesitas Rode Kruis ziekenhuis Niet chirurgische behandeling; weight regain; Alleen dieet; 97% Dieet + bewegen 95% Dieet + bewegen + gedragstherapie 85% Dieet + bewegen + medicatie 80% Morbide obesen >95%

16 Inclusiecriteria voor bariatrische chirurgie Rode Kruis ziekenhuis Leeftijd tussen 18 en 60 jaar BMI > 40 kg/m2 BMI > 35 kg/m2, met co-morbiditeit: DM, cardiale en of pulmonale problematiek, Gewrichtsklachten, slaap-apneu syndroom Meerdere gedocumenteerde pogingen tot afvallen onder begeleiding van een diëtist.

17 Rode Kruis ziekenhuis Exclusiecriteria voor bariatrische chirurgie Persoonlijkheidsstoornissen, alcohol- en drugsabuse < 5 jaar adipeus Hormonale en metabole oorzaken van adipositas Geen bereidheid tot analyse of levenslange nacontrole/ begeleiding.

18 Rode Kruis ziekenhuis Technieken bariatrische chirurgie Restrictieve chirurgie (realisatie van een passage obstructie) - Maagband - Vertical Gastric Banding (Mason) - Sleeve Gastrectomy Malabsorbtieve chirurgie (realisatie van een verminderde voedsel opname capaciteit) - Duodenal Switch - Scopinaro combinatie van restrictieve en malabsorbtieve chirurgie; - Gastric Bypass

19 Rode Kruis ziekenhuis maagband -Siliconen band tpv de proximale maag, welke aanpasbaar is in middels een subcutaan aangebrachte container diameter - Gemiddelde Excess Weigt Loss (EWL) 50% - Is slechts hulpmiddel, vergt discipline - Niet bij sweets-eaters of binge-eaters - Op lange termijn: - 10 % krijgt pouchdilatatie - 10 % systeemlek (meestal tpv aansluiting container-tubing) - 10 % failure (< 30% EWL)

20 Rode Kruis ziekenhuis Sleeve Gastrectomy -Resectie van de grote curvatuur van de maag, waardoor smalle sleeve overblijft maag -Bedoeld als voorbereiding op een Gastric Bypass -Gemiddelde EWL 50% - Bij 40% adaptatie van de maag na 1-2 jaar, waardoor weer gewichtstoename

21 Sleeve Gastrectomy Rode Kruis ziekenhuis

22 Rode Kruis ziekenhuis Roux-en-Y Gastric Bypass - Creëren kleine maagpouch (20cc) met Roux-en-Y reconstructie - Gemiddelde EWL 65% - Er onstaat malabsorptie, dus levenslange (vitamine)suppletie - Kans op dumping syndroom - Bij 10% failure (<30% EWL)

23 Roux-en-Y Gastric Bypass Rode Kruis ziekenhuis

24 Rode Kruis ziekenhuis Welke patiënt krijgt welke operatie? -Vooralsnog is de maagband operatie van eerste keus!?! -Bij BMI>50 voorkeur voor gastric bypass -Bij DM (type II) voorkeur voor gastric bypass -Bij sweets eaters en binge eaters voorkeur voor gastric bypass - Sleeve gastrectomy alleen bij superobesitas (BMI>55) en/of cardiopulmonale comorbiditeit

25 Operatie kamer Rode Kruis ziekenhuis

26 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

27 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

28 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

29 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

30 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

31 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

32 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

33 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

34 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

35 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

36 Operatie techniek Rode Kruis ziekenhuis

37 Rode Kruis ziekenhuis Postoperatieve problemen 1. Pulmonale problemen (pneumonie, longembolie) door de beperkte reserve is het verloop ernstiger dan bij niet obese patiënten. 2. Abdominale problemen (bv naadlekkage) slecht of laat herkenbaar bij morbide obese patiënten. Buikonderzoek is onbetrouwbaar. Ook aanvullend radiodiagnostisch onderzoek (CT / slikfoto) onbetrouwbaar.

38 Rode Kruis ziekenhuis Postoperatieve problemen Lekkage anastomose Bloeding Miltletsel Trocar bloeding AF MI Ischaemie Abcessen Ulcus Enterocutane fistel Stenose lekkage pancreasstaart Wonddehiscentie littekenbreuk

39 Rode Kruis ziekenhuis Gewichtsafname op lange termijn Vooral afhankelijk van dieet-trouw patient en follow-up

40 Rode Kruis ziekenhuis Mean Percent Weight Change during a 15-Year Period in the Control Group and the Surgery Group, According to the Method of Bariatric Surgery. Sjostrom et al N eng j med 2007;357;

41 N=104 1 year post-op op Vermindering van co-morbiditeit Number Prior to Surgery % Worse % No Change Rode Kruis ziekenhuis % Improved % Resolved Osteoarthritis Hypercholesterimia GERD Hypertension Sleep Apnea Hypertriglyceridemi a Peripheral Edema Stress Incontinence Asthma Diabetes Average 1.6% 7.8% 35.1% 55.7% 90.8% Improved or Resolved Schauer, et al, Ann Surg 2000 Oct;232(4):515-29

42 Rode Kruis ziekenhuis Mortaliteit op lange termijn Bray g. n engl j med 2007;357;

43 Rode Kruis ziekenhuis Cumulative Mortality Sjostrom et al N eng j med 2007;357;

44 Conclusies Rode Kruis ziekenhuis Morbide obesitas is een ziekte Chirurgie is een effectieve behandeling Resultaten chirurgie op lange termijn vooral afhankelijk van dieettrouw / levensstijl patiënt en follow-up

45 Rode Kruis ziekenhuis Samenwerking Chirurgen noordwest met Nedrlandse Obesitas Kliniek Verwachting voor 2011; 200 operaties Verwachting voor 2015; 1000 operaties

46 Vragen?? Rode Kruis ziekenhuis

BARIATRISCHE CHIRURGIE

BARIATRISCHE CHIRURGIE BARIATRISCHE CHIRURGIE Toename chirurgie voor MA in the US 1992-2003 criteria voor operatie bmi > 40 kg/m 2 bmi > 35 kg/m 2 en ernstige comorbiditeit meerdere afvalpogingen compliance gang van zaken wordt

Nadere informatie

Landelijk Medium Care Symposium 1 November 2018 Bariatrische Chirurgie

Landelijk Medium Care Symposium 1 November 2018 Bariatrische Chirurgie Landelijk Medium Care Symposium 1 November 2018 Bariatrische Chirurgie Sander Vergouwen Verpleegkundig specialist i.o. Agenda Demografie Verwijscriteria Bariatrische chirurgie Korte en lange termijn complicaties

Nadere informatie

Informatieavond Bariatrische Zorg bij Volwassenen

Informatieavond Bariatrische Zorg bij Volwassenen Bariatrische Zorg bij Volwassenen De BariatrischeIngreep: Voorwieen waarom JF Smulders Disclosures: Open research and educational grants from: Covidien FitForMe 2 Door wie: Obesitas Centrum Maxima Obesitas

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren Bariatrische Chirurgie (DATO) 2016

Factsheet Indicatoren Bariatrische Chirurgie (DATO) 2016 Factsheet en Bariatrische Chirurgie (DATO) 2016 Start registratie: 2015 Inclusie & exclusie criteria DATO Inclusie De patiënten die geregistreerd dienen te worden zijn die patiënten die een chirurgische

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren Bariatrische chirurgie (DATO) 2016

Factsheet Indicatoren Bariatrische chirurgie (DATO) 2016 Factsheet en Bariatrische chirurgie (DATO) 2016 Start registratie: 2014 Inclusiecriteria Inclusie De patiënten die geregistreerd dienen te worden zijn die patiënten die een chirurgische interventie ondergaan

Nadere informatie

Huisartsenzorg na bariatrische chirurgie Huisartsbeurs 2 april Madelène Kuipers voormalig huisarts Arts Nederlandse Obesitas Kliniek

Huisartsenzorg na bariatrische chirurgie Huisartsbeurs 2 april Madelène Kuipers voormalig huisarts Arts Nederlandse Obesitas Kliniek Huisartsenzorg na bariatrische chirurgie Huisartsbeurs 2 april 2016 Madelène Kuipers voormalig huisarts Arts Nederlandse Obesitas Kliniek Huisartsenzorg na bariatrische chirurgie obesitas in Nederland

Nadere informatie

Bariatrische chirurgie 2016: Operatieve details. Ruben Schouten Chirurg Huisartsen onderwijs

Bariatrische chirurgie 2016: Operatieve details. Ruben Schouten Chirurg Huisartsen onderwijs Bariatrische chirurgie 2016: Operatieve details Ruben Schouten Chirurg Huisartsen onderwijs Waar gaat het over? Niet over mensen die een beetje te dik zijn. maar over mensen die extreem en gevaarlijk overgewicht

Nadere informatie

Boerhaaveplein 7 4624 VT Bergen op Zoom www.obesitascentrumzuidwest.nl/contact/

Boerhaaveplein 7 4624 VT Bergen op Zoom www.obesitascentrumzuidwest.nl/contact/ Boerhaaveplein 7 4624 VT Bergen op Zoom www.obesitascentrumzuidwest.nl/contact/ Wat dacht u van een mogelijke vermindering van andere ziekten? kans op sterfte Gezondheidsrisico s Ernstig overgewicht is

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren Bariatrische Chirurgie (DATO) Start registratie: 2014

Factsheet Indicatoren Bariatrische Chirurgie (DATO) Start registratie: 2014 Factsheet en Bariatrische Chirurgie (DATO) 2017 Start registratie: 2014 Inclusie & exclusie criteria DATO Inclusie De patiënten die geregistreerd dienen te worden zijn die patiënten die een chirurgische

Nadere informatie

Symposium KARVA Courtesy: karin vetters (mother)

Symposium KARVA Courtesy: karin vetters (mother) Symposium KARVA 02-12-2017 Courtesy: karin vetters (mother) Wie is Stijn Heyman? Algemeen Chirurg Ziekenhuis Netwerk Antwerpen fusie Stuivenberg-Palfijn-Middelheim Bariatrie en endoluminele heelkunde (NOTES)

Nadere informatie

Wereldwijd 333.000 per jaar

Wereldwijd 333.000 per jaar 1998 13,386 2008 220,000 Bariatrische Chirurgie Wereldwijd 333.000 per jaar Sjoerd Bruin Chirurg Slotervaartziekenhuis Bariatrische Chirururgie Bariatrie van uit het Grieks: bar= gewicht -iatrie behandeling

Nadere informatie

Nationaal Preventie Akkoord

Nationaal Preventie Akkoord Nationaal Preventie Akkoord Nationaal Preventie Akkoord Doelstellingen in 2040: Overgewicht bij jeugdigen van 13,5 -> 9,1% Overgewicht volwassenen van 48,7 -> 38% Obesitas volwassenen van 14,5 -> 7,1%

Nadere informatie

Feiten en fabels over voeding, medicatie en diabetes

Feiten en fabels over voeding, medicatie en diabetes Feiten en fabels over voeding, medicatie en diabetes Heleen Berkelmans, diëtist, DITO Paul van den Broek, medisch coördinator Diabetes Inhoud Diëten en medicatie aanpassen? Wat te doen na een gastric bypass?

Nadere informatie

Overgewicht en Obesitas Conservatieve en operatieve behandeling

Overgewicht en Obesitas Conservatieve en operatieve behandeling Overgewicht en Obesitas Conservatieve en operatieve behandeling Dr. G.H. de Groot, mdl-arts Nederlandse Obesitas Kliniek Hilversum Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk Prevalentie van obesitas naar geslacht

Nadere informatie

Bariatrische Chirurgie

Bariatrische Chirurgie Bariatrische Chirurgie Sjoerd Bruin Chirurg Slotervaartziekenhuis Bariatrische Chirururgie Bariatrie van uit het Grieks: bar= gewicht -iatrie behandeling 1 1998 13,386 2008 220,000 Wereldwijd 333.000 per

Nadere informatie

Effect op metabole pathologie

Effect op metabole pathologie Chirurgische behandeling van type 2 Diabetes Zeker Weten JW Greve Atrium Medisch Centrum Parkstad CASUS Patient 64 jaar leeftijd op grens indicatie OK BMI? Maar waarschijnlijk binnen norm Motivatie patient

Nadere informatie

BariatrischeChirurgie. Sjoerd Bruin Chirurg Slotervaartziekenhuis

BariatrischeChirurgie. Sjoerd Bruin Chirurg Slotervaartziekenhuis BariatrischeChirurgie Sjoerd Bruin Chirurg Slotervaartziekenhuis Bariatrische Chirururgie Bariatrie van uit het Grieks: bar= gewicht -iatrie behandeling 1998 13,386 2008 220,000 Wereldwijd 333.000 per

Nadere informatie

Aandachtspunten voor de diëtist bij bariatrische chirurgie en uitleg over de gevolgen

Aandachtspunten voor de diëtist bij bariatrische chirurgie en uitleg over de gevolgen Aandachtspunten voor de diëtist bij bariatrische chirurgie en uitleg over de gevolgen Masterclass Bariatrische Chirurgie 23 november 2013 Jan Steven Burgerhart Ter introductie Sinds 2008 werkzaam als arts

Nadere informatie

Bariatrie en DM2 pre/peri/post operatief. 5 oktober 2016 Inge Bourass

Bariatrie en DM2 pre/peri/post operatief. 5 oktober 2016 Inge Bourass Bariatrie en DM2 pre/peri/post operatief 5 oktober 2016 Inge Bourass Gewicht & co-morbiditeit Obesitas gerelateerde co-morbiditeit Diabetes Hypertensie Hart- en vaatziekten Slaap apnoe syndroom Artrose

Nadere informatie

Glucoseregulatie na bariatrische chirurgie HACA avond 2 juli 2015

Glucoseregulatie na bariatrische chirurgie HACA avond 2 juli 2015 Glucoseregulatie na bariatrische chirurgie HACA avond 2 juli 2015 Jérôme Kisters Internist-endocrinoloog Morbide Obesitas BMI>40 Co-Morbiditeit Refluxziekten (± 70%) Diabetes Mellitus Type 2 (10-15%, IGT

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren Bariatrische chirurgie (DATO)

Factsheet Indicatoren Bariatrische chirurgie (DATO) Factsheet en Bariatrische chirurgie (DATO) DATO 2014 [2.0.; 10102014] Registratie gestart: 1 januari 2014 Type Uitvraag over Bron Nr. indicator (jaar) 1 Aantal primaire bariatrische ingrepen per ziekenhuislocatie.

Nadere informatie

Verplichte indicatoren die moeten worden aangeleverd aan Zorginstituut Nederland

Verplichte indicatoren die moeten worden aangeleverd aan Zorginstituut Nederland Zorginstituut Nederland Kwaliteitsinstituut Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320 1110 AH Diemen www.zorginstituutnederland.nl T +31 (0)20 797 89 20 Transparantiekalender@zinl.nl Oplegger indicatorenset

Nadere informatie

Chirurgische behandeling van ernstig overgewicht

Chirurgische behandeling van ernstig overgewicht Chirurgische behandeling van ernstig overgewicht Welkom bij het Centrum Obesitas Noord Nederland van het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL). Ons centrum is gespecialiseerd in de chirurgische behandeling

Nadere informatie

Het Congres Morbide Obesitas wordt mede mogelijk gemaakt door:

Het Congres Morbide Obesitas wordt mede mogelijk gemaakt door: Het Congres Morbide Obesitas wordt mede mogelijk gemaakt door: Bariatrie: (n)iets voor de 1 e lijn? Bariatrie, diabetes en de NHG standaard dr. Dingeman Swank, bariatrisch chirurg NOK drs. Françoise Langens,

Nadere informatie

Gezondheidsaspecten van de Gastric Bypass

Gezondheidsaspecten van de Gastric Bypass Gezondheidsaspecten van de Gastric Bypass Dr. Bruno Dillemans AZ Sint-Jan Brugge/Oostende AV 2 e Terugkomdag 26/09/2011 Leven na de Gastric Bypass Wie is OBEES? Terminologie BMI = gewicht (kg)/lengte²(m²)

Nadere informatie

Maagverkleining bij volwassenen met morbide obesitas in Nederland

Maagverkleining bij volwassenen met morbide obesitas in Nederland capita selecta Maagverkleining bij volwassenen met morbide obesitas in Nederland J.W.M.Greve, I.M.C.Janssen en B.van Ramshorst Zie ook de artikelen op bl. 1109, 1112 en 1130. Obesitas resulteert in een

Nadere informatie

Onze resultaten. Ons resultaat: Het CON beschikt over 3 bariatrisch chirurgen

Onze resultaten. Ons resultaat: Het CON beschikt over 3 bariatrisch chirurgen Onze resultaten Het CON Het Centrum voor Obesitas Nederland vindt het zeer belangrijk om transparant te zijn over onze resultaten en de kwaliteit van de geleverde zorg. Om u als patiënt de beste zorg te

Nadere informatie

Nederlandse Obesitas Kliniek. Visie. Verkort behandeltraject

Nederlandse Obesitas Kliniek. Visie. Verkort behandeltraject 2 Nederlandse Obesitas Kliniek Bijna 2 miljoen mensen in Nederland hebben overgewicht. Fors overgewicht wordt obesitas genoemd. Obesitas is erkend als chronische ziekte. Op dit moment komen ruim 800.000

Nadere informatie

Bariatrische ingrepen en intensive care. Helga Hart-Sweet, intensivist

Bariatrische ingrepen en intensive care. Helga Hart-Sweet, intensivist Bariatrische ingrepen en intensive care Helga Hart-Sweet, intensivist Dik zijn in heerlijk Groeiend probleem De World Health Organization (WHO): obesitas op dit moment de grootste bedreiging van de gezondheid

Nadere informatie

Obesitas en bariatrische zorg

Obesitas en bariatrische zorg Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Obesitas en bariatrische zorg Toelichting Pagina 1 Aanleiding Overgewicht, maar ook morbide obesitas is een groeiend probleem. Binnen enkele jaren komen

Nadere informatie

Wat als het toch misloopt?

Wat als het toch misloopt? Wat als het toch misloopt? Isabelle Debergh, MD, PhD Algemene en bariatrische heelkunde AZ Delta Torhout ------------------------ 5 e terugkomdag obesitascentrum 17 november 2018 Bariatrische chirurgen

Nadere informatie

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.

Nadere informatie

Onze resultaten. Het CON

Onze resultaten. Het CON Onze resultaten Het CON Het Centrum voor Obesitas Nederland vindt het zeer belangrijk om transparant te zijn over onze resultaten en de kwaliteit van de geleverde zorg. Om u als patiënt de beste zorg te

Nadere informatie

Obesitas en bariatrische zorg

Obesitas en bariatrische zorg Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Obesitas en bariatrische zorg Toelichting Pagina 1 Aanleiding Overgewicht, maar ook morbide obesitas is een groeiend probleem. Binnen enkele jaren komen

Nadere informatie

gastric banding (maagbandje)

gastric banding (maagbandje) gastric banding (maagbandje) GASTRIC BANDING (MAAGBANDJE) Inleiding Deze folder geeft u informatie over de gebruikelijke gang van zaken rond de plaatsing van gastric banding, oftewel maagbandje. Het is

Nadere informatie

Dutch Audit for Treatment of Obesity DATO

Dutch Audit for Treatment of Obesity DATO Dutch Audit for Treatment of Obesity DATO Vetgedrukte items zijn verplicht Versie: 2015-1-21 - v2.1.16 Patiënt gegevens CIC Land Nederland Duitsland België Identificatie type Identificatie code Patiëntnummer

Nadere informatie

Strijden tegen de kilo s. met chirurgie. Algemene Abdominale Chirurgie

Strijden tegen de kilo s. met chirurgie. Algemene Abdominale Chirurgie Strijden tegen de kilo s met chirurgie Algemene Abdominale Chirurgie H a s s e l t 2 Beste Mevrouw/Mijnheer, Welkom in het obesitascentrum van het Jessa Ziekenhuis Hasselt. Deze brochure werd ontwikkeld

Nadere informatie

TITEL. Bariatrische chirurgie. en zaken die daar bij komen kijken. M.D.P. Luyer chirurg

TITEL. Bariatrische chirurgie. en zaken die daar bij komen kijken. M.D.P. Luyer chirurg TITEL Bariatrische chirurgie en zaken die daar bij komen kijken M.D.P. Luyer chirurg Obesitas: omvang probleem Morbide Obesitas =Ziekelijk Overgewicht BMI = kg/m 2 : 20-25 normaal 25-30 overgewicht >30

Nadere informatie

Chirurgische ingrepen bij obesitas

Chirurgische ingrepen bij obesitas Chirurgische ingrepen bij obesitas Aan mensen met ernstig overgewicht wordt in een aantal gevallen voorgesteld een chirurgische ingreep te laten verrichten. De meest gebruikte chirurgische methoden in

Nadere informatie

Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep

Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep 1 Mellody Cooiman Arts-onderzoeker/PhD-student Disclosure belangen spreker Geen 2 3 Evolutie 4 Overgewicht? Dit zijn de risico s 5 Medicatie switch of behandeling

Nadere informatie

Dutch Audit for Treatment of Obesity DATO

Dutch Audit for Treatment of Obesity DATO Dutch Audit for Treatment of Obesity DATO Vetgedrukte items zijn verplicht Versie: 2014-12-24 - v2.1.16 Patiënt gegevens Land Identificatie type Identificatie code Patiëntnummer binnen kliniek Voorletters

Nadere informatie

Bariatrische operatie Maagverkleining

Bariatrische operatie Maagverkleining 00 Bariatrische operatie Maagverkleining Poli Chirurgie Wanneer u in aanmerking wilt komen voor een bariatrische operatie (maagverkleining) kunt u met een verwijsbrief van de huisarts of specialist een

Nadere informatie

Obesitas en bariatrische zorg

Obesitas en bariatrische zorg Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Obesitas en bariatrische zorg Toelichting Pagina 1 Aanleiding Overgewicht, maar ook morbide obesitas is een groeiend probleem. Binnen enkele jaren komen

Nadere informatie

CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN ERNSTIG OVERGEWICHT

CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN ERNSTIG OVERGEWICHT CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN ERNSTIG OVERGEWICHT 817 Inleiding Deze folder is bedoeld als aanvullende informatie voor patiënten met ernstig overgewicht (morbide obesitas), die daarvoor worden behandeld

Nadere informatie

OBESITAS STAPPEN NAAR GEZONDHEID. Dr. Marly Oosterhof

OBESITAS STAPPEN NAAR GEZONDHEID. Dr. Marly Oosterhof OBESITAS STAPPEN NAAR GEZONDHEID Dr. Marly Oosterhof STAPPEN NAAR GEZONDHEID Wat is obesitas? Definitie Classificatie Contribuerende factoren Complicaties Behandeling OBESITAS Wat is obesitas? Obesitas

Nadere informatie

Peri-operatieve aspecten gastric bypass & sleeve gastrectomie

Peri-operatieve aspecten gastric bypass & sleeve gastrectomie Peri-operatieve aspecten gastric bypass & sleeve gastrectomie De Driehoek Rebecca Meijer- Langhout Casus Vader (1961) Familie E. 2008; CVR profiel opgesteld. 2008-2013 CVR controles, hypertensie, oplopende

Nadere informatie

Nederlandse Obesitas Kliniek

Nederlandse Obesitas Kliniek 2 Nederlandse Obesitas Kliniek Bijna 2 miljoen mensen in Nederland hebben overgewicht. Fors overgewicht wordt obesitas genoemd. Obesitas is erkend als chronische ziekte. Op dit moment komen ruim 800.000

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Centrum Over Gewicht

Patiënteninformatie. Centrum Over Gewicht Patiënteninformatie Centrum Over Gewicht 1. Centrum Over Gewicht Een multidisciplinaire aanpak voor overgewicht en obesitas Heelkundig en conservatief programma Behandeling op maat Begeleide opvolging

Nadere informatie

[Man] [Vrouw] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja]

[Man] [Vrouw] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] [Nee] [Ja] DATO (Dutch Audit for Treatment of Obesity) (versie 2014-01-06) Vetgedrukte items zijn verplicht voor invoer. Overige items zijn inhoudelijk verplicht. Identificatie Ziekenhuis Burger Service Nummer Unieke

Nadere informatie

Maagverkleinende operatie

Maagverkleinende operatie Maagverkleinende operatie In deze folder krijgt u informatie over het ontstaan van overgewicht, de operatiemogelijkheden en de gevolgen van de operatie. Overgewicht Ons lichaam heeft bouwstoffen, brandstoffen

Nadere informatie

Maagbypassoperatie effectief bij morbide obesitas

Maagbypassoperatie effectief bij morbide obesitas Onderzoek Maagbypassoperatie effectief bij morbide obesitas Ingrid A.J. van Doesburg, Wouter W. te Riele, Djamila Boerma, Ingo A. Eland, M.J. (René) Wiezer en Bert van Ramshorst Doel Opzet Methode Resultaten

Nadere informatie

Bariatrische zorg bij volwassenen Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant

Bariatrische zorg bij volwassenen Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Bariatrische zorg bij volwassenen Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Doelstellingen Afstemming van het beleid rond behandeling en follow up in de 1 e en 2 e lijn van patiënten na bariatrische

Nadere informatie

NIET-CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN OVERGEWICHT EN OBESITAS. Algemene Abdominale Chirurgie SFZ

NIET-CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN OVERGEWICHT EN OBESITAS. Algemene Abdominale Chirurgie SFZ NIET-CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN OVERGEWICHT EN OBESITAS Algemene Abdominale Chirurgie SFZ Welkom Beste Mevrouw/Mijnheer, Welkom in het obesitascentrum van het SFZ Heusden-Zolder. Deze brochure bevat

Nadere informatie

Maagbandoperatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Maagbandoperatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Maagbandoperatie Deze brochure is voor mensen die overwegen een maagbandoperatie te ondergaan om hun overgewicht te verminderen. In deze brochure kunt u lezen wanneer u voor deze ingreep in aanmerking

Nadere informatie

PATIËNTENINFO. Obesitasheelkunde. Abdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde

PATIËNTENINFO. Obesitasheelkunde. Abdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde PATIËNTENINFO Obesitasheelkunde Abdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde Beste patiënt Welkom op de dienst abdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen.

Nadere informatie

Hoe vermindert chirurgie uw overgewicht?

Hoe vermindert chirurgie uw overgewicht? 2 Hoe vermindert chirurgie uw overgewicht? Uw caloriebalans is in orde als u evenveel calorieën opneemt (eet) als de calorieën die uw lichaam verbruikt voor warmte en energie (arbeid). Het overschot aan

Nadere informatie

Overgewicht: van een op de drie naar bijna de helj van alle volwassenen in 25 jaar. Overgewicht meer voor bij mannen dan bij vrouwen

Overgewicht: van een op de drie naar bijna de helj van alle volwassenen in 25 jaar. Overgewicht meer voor bij mannen dan bij vrouwen Bariatrische chirurgie en DM2 PC Oldenburg-Ligtenberg Juni 2018 Onderwerpen: Meest voorkomende opera>es in NL Verwijscriteria Complica>es Behandeling na chirurgie Rol huisarts follow-up tav controles,

Nadere informatie

RKZ Obesitascentrum: Maagverkleinende operaties. Patiënt informatie

RKZ Obesitascentrum: Maagverkleinende operaties. Patiënt informatie RKZ Obesitascentrum: Maagverkleinende operaties Patiënt informatie 1 (blanco pagina) 2 Waarom dit boekje? U gaat of wil het Obesitas operatietraject volgen in het Rode Kruis Ziekenhuis (RKZ) in Beverwijk.

Nadere informatie

Obesitascentrum: multidisciplinaire aanpak leidt tot beste resultaat

Obesitascentrum: multidisciplinaire aanpak leidt tot beste resultaat obesitascentrum dr. Veerle Reenaers en dr. Annelies Mullens Obesitascentrum: multidisciplinaire aanpak leidt tot beste resultaat In het Jessa Ziekenhuis gebeurt de behandeling van obesitas multidisciplinair.

Nadere informatie

Zorginstituut Nederland

Zorginstituut Nederland 2oqoi^S > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de Geschillencommissie van Stichting Klachten en Geschillen verzekeringen (SKGZ) T.a.v. mevrouw Postbus 291 3700 AG ZEIST Eekholt 4 1112 XH Diemen

Nadere informatie

Protocol obesitas. Mw. J. Mentink, student geneeskunde. Drs. W.E. Schrader, huisarts. Drs. D.M. Keesenberg, gezondheidswetenschapper

Protocol obesitas. Mw. J. Mentink, student geneeskunde. Drs. W.E. Schrader, huisarts. Drs. D.M. Keesenberg, gezondheidswetenschapper Protocol obesitas Mw. J. Mentink, student geneeskunde Drs. W.E. Schrader, huisarts Drs. D.M. Keesenberg, gezondheidswetenschapper BMI & buikomvang Diagnostiek Oorzaken van obesitas Risicofactoren & co-morbiditeit

Nadere informatie

Kan men Type 2 diabetes genezen. door bariatrische chirurgie? Dr. Yves Van Molhem, Chirurg Dr. Inge Van Pottelbergh, Endocrinoloog

Kan men Type 2 diabetes genezen. door bariatrische chirurgie? Dr. Yves Van Molhem, Chirurg Dr. Inge Van Pottelbergh, Endocrinoloog Kan men Type 2 diabetes genezen door bariatrische chirurgie? Dr. Yves Van Molhem, Chirurg Dr. Inge Van Pottelbergh, Endocrinoloog o l v Diabetessymposium NVKVV, Gent 8 november 2011 Type 2 diabetes genezen

Nadere informatie

Obesitas en bariatrische zorg

Obesitas en bariatrische zorg Regionale Transmurale Afspraak Regionale Zuidoost Transmurale Brabant Afspraak Zuidoost Brabant Obesitas en bariatrische zorg Bariatrische Obesitas en zorg bariatrische bij volwassenen zorg Toelichting

Nadere informatie

Chirurgische behandeling van ernstig overgewicht

Chirurgische behandeling van ernstig overgewicht Chirurgische behandeling van ernstig overgewicht Inleiding Deze folder is bedoeld als aanvullende informatie voor patiënten met ernstig overgewicht (= morbide obesitas) die daarvoor behandeld worden in

Nadere informatie

Centrum overgewicht Malle

Centrum overgewicht Malle Centrum overgewicht Malle informatiebrochure Centrum Over Gewicht Inhoudstafel 1. Centrum Over Gewicht 4 2. Wat is overgewicht? Wat is obesitas? 4 3. BMI en middelomtrek 5 4. Over ons 5 5. Centrum Over

Nadere informatie

Obesitas en bariatrische zorg

Obesitas en bariatrische zorg Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Obesitas en bariatrische zorg Toelichting Pagina 1 Aanleiding Overgewicht, maar ook morbide obesitas is een groeiend probleem. Binnen enkele jaren komen

Nadere informatie

Bariatrische zorg bij volwassenen Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant

Bariatrische zorg bij volwassenen Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Bariatrische zorg bij volwassenen Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Doelstellingen Afstemming van het beleid rond behandeling en follow up in de 1 e en 2 e lijn van patiënten na bariatrische

Nadere informatie

Informatiebrochure voor patiënten Samen naar een gezond gewicht

Informatiebrochure voor patiënten Samen naar een gezond gewicht Informatiebrochure voor patiënten Samen naar een gezond gewicht De Nederlandse Obesitas Kliniek, het centrum voor patiënten met morbide obesitas De Nederlandse Obesitas Kliniek (NOK) is hét centrum van

Nadere informatie

Disclosure belangen sprekers

Disclosure belangen sprekers Obesitas en obesitas-gerelateerde nefropathie Irene van der Meer internist-nefroloog Hagaziekenhuis Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

ADDENDUM Richtlijn Morbide Obesitas

ADDENDUM Richtlijn Morbide Obesitas ADDENDUM Richtlijn Morbide Obesitas INITIATIEF Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) IN SAMENWERKING MET Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Nederlandse Internisten Vereniging (NIV)

Nadere informatie

Slokdarmresectie - Fit aan de Start. Feike Kingma Arts-onderzoeker Chirurgie, UMC Utrecht

Slokdarmresectie - Fit aan de Start. Feike Kingma Arts-onderzoeker Chirurgie, UMC Utrecht Slokdarmresectie - Fit aan de Start Feike Kingma Arts-onderzoeker Chirurgie, UMC Utrecht Slokdarmkanker Slokdarmkanker zit vrijwel altijd in de thoracale slokdarm Jaarlijks aantal nieuwe gevallen per 100.000

Nadere informatie

Internistisch perspectief

Internistisch perspectief Management van diabetes & ACS Internistisch perspectief Max Nieuwdorp Academisch Medisch Centrum Amsterd Diabetes en hart en vaatziekten ~65% van alle sterfgevallen bij DM als gevolg van HVZ Dood door

Nadere informatie

Slaapapneu en co-morbiditeit. Monique Klaaver Longarts Havenziekenhuis

Slaapapneu en co-morbiditeit. Monique Klaaver Longarts Havenziekenhuis Slaapapneu en co-morbiditeit Monique Klaaver Longarts Havenziekenhuis Slaapapneu en co-morbiditeit 1. ontwikkelen en ontregelen van andere ziektebeelden 2. de invloed op slaapapneu en klachten op andere

Nadere informatie

Annette Born. Leven met een gastric bypass UITGELIJND

Annette Born. Leven met een gastric bypass UITGELIJND Annette Born Leven met een gastric bypass UITGELIJND Hoofdstuk 1. Obesitas en de feiten We zijn te dik. Als we de media mogen geloven is ongeveer de helft van onze bevolking te zwaar. We lijnen ons suf.

Nadere informatie

Morbide obesitas heeft grote impact op de. Bariatrische chirurgie: aandachtspunten voor de huisarts

Morbide obesitas heeft grote impact op de. Bariatrische chirurgie: aandachtspunten voor de huisarts Maag-Darm-Lever Bariatrische chirurgie: aandachtspunten voor de huisarts Mw. G. Janssen-Burg, diëtist 1, drs. J.S. Burgerhart, arts-onderzoeker 1,2 1 Nederlandse Obesitas Kliniek, 2 Afdeling Maag-, Darm-

Nadere informatie

STRIJDEN TEGEN DE KILO S MET CHIRURGIE

STRIJDEN TEGEN DE KILO S MET CHIRURGIE STRIJDEN TEGEN DE KILO S MET CHIRURGIE Algemene Abdominale Chirurgie SFZ Welkom Beste Mevrouw/Mijnheer, Welkom in het obesitascentrum van het SFZ Heusden-Zolder. Deze brochure geeft u de informatie over

Nadere informatie

Centrum voor Obesitaschirurgie 2. Dr. Bruno Dillemans 3. Over obesitas 4 Oorzaken van obesitas 4 Gevolgen van obesitas 7 Aanpak van obesitas 8

Centrum voor Obesitaschirurgie 2. Dr. Bruno Dillemans 3. Over obesitas 4 Oorzaken van obesitas 4 Gevolgen van obesitas 7 Aanpak van obesitas 8 Inhoud Centrum voor Obesitaschirurgie 2 Dr. Bruno Dillemans 3 Over obesitas 4 Oorzaken van obesitas 4 Gevolgen van obesitas 7 Aanpak van obesitas 8 Mogelijke ingrepen 9 Gastric Bypass 10 Na de Gastric

Nadere informatie

Inleiding. Huidige posities. Zoekvolume zoekwoorden. Tot slot

Inleiding. Huidige posities. Zoekvolume zoekwoorden. Tot slot Inleiding Om de plaats van de Nederlandse Obesitas Kliniek in de organische zoekresultaten te verhogen, is het belangrijk om te weten op welke zoekwoorden het bedrijf gevonden wordt. Nog belangrijker,

Nadere informatie

De gastric bypass (maagomleiding) Afdeling Chirurgie

De gastric bypass (maagomleiding) Afdeling Chirurgie De gastric bypass (maagomleiding) Afdeling Chirurgie Inleiding Inmiddels heeft u in verband met het overgewicht de screening voor de bariatrische ingreep door de diëtiste, psycholoog en verpleegkundige

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Maagverkleinende operatie Bij het RKZ Obesitascentrum. rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Maagverkleinende operatie Bij het RKZ Obesitascentrum. rkz.nl Patiënteninformatie Maagverkleinende operatie Bij het RKZ Obesitascentrum rkz.nl Waarom dit boekje? Hartelijk dank voor uw interesse in het RKZ Obesitascentrum, onderdeel van het in Beverwijk. Een maagverkleinende

Nadere informatie

CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN ERNSTIG OVERGEWICHT FRANCISCUS GASTHUIS

CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN ERNSTIG OVERGEWICHT FRANCISCUS GASTHUIS CHIRURGISCHE BEHANDELING VAN ERNSTIG OVERGEWICHT FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bedoeld als aanvullende informatie voor patiënten met ernstig overgewicht (morbide obesitas), die daarvoor

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Maagverkleinende operatie Bij het RKZ Obesitascentrum. rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Maagverkleinende operatie Bij het RKZ Obesitascentrum. rkz.nl Patiënteninformatie Maagverkleinende operatie Bij het RKZ Obesitascentrum rkz.nl Inleiding U gaat of wil het Obesitas operatietraject volgen in het Rode Kruis Ziekenhuis (RKZ) in Beverwijk. Dit traject

Nadere informatie

Informatiebrochure Obesitas Centrum Waregem. Bariatrische chirurgie

Informatiebrochure Obesitas Centrum Waregem. Bariatrische chirurgie Informatiebrochure Obesitas Centrum Waregem Bariatrische chirurgie Overgewicht is een veel voorkomende aandoening met mogelijk ernstige gevolgen voor uw gezondheid. Deze folder geeft u informatie over

Nadere informatie

Bariatrische operatie

Bariatrische operatie Bariatrische operatie Patiënteninformatie 1185888PR/3-2016-Bariatrische operatie In deze folder vind u uitgebreide informatie over de operaties tegen ernstig overgewicht (morbide obesitas). Dit wordt ook

Nadere informatie

RealFit. Wat is het Doelstelling Voor wie Historie Waarom RealFit

RealFit. Wat is het Doelstelling Voor wie Historie Waarom RealFit RealFit Wat is het Doelstelling Voor wie Historie Waarom RealFit Wat is RealFit? Effectieve multidisciplinaire aanpak van overgewicht bij jongeren van 13 tot 18 jaar. De 13 weken durende cursus bevat:

Nadere informatie

Ooglid correcties. Wens chirurgie, Martin Janssen (Janssen kliniek Oisterwijk)

Ooglid correcties. Wens chirurgie, Martin Janssen (Janssen kliniek Oisterwijk) Wens chirurgie, Martin Janssen (Janssen kliniek Oisterwijk) Het is altijd goed om naar aanleiding van de uitnodiging te spreken over wenschirurgie, om zelf eens terug te kijken op je eigen vakgebied, om

Nadere informatie

Bariatrische chirurgie. Dr. Eveline Dirinck Dienst endocrinologie, diabetologie en metabolisme Universitair Ziekenhuis Antwerpen

Bariatrische chirurgie. Dr. Eveline Dirinck Dienst endocrinologie, diabetologie en metabolisme Universitair Ziekenhuis Antwerpen Bariatrische chirurgie Dr. Eveline Dirinck Dienst endocrinologie, diabetologie en metabolisme Universitair Ziekenhuis Antwerpen Inleiding tot de bariatrische chirurgie Inleiding Bariatrics volgens The

Nadere informatie

Bariatrische chirurgie bij kinderen en jeugdigen met ernstige obesitas

Bariatrische chirurgie bij kinderen en jeugdigen met ernstige obesitas Onderwerp: Samenvatting: Soort uitspraak: Bariatrische chirurgie bij kinderen en jeugdigen met ernstige obesitas Onder bariatrische chirurgie vallen verschillende technieken, bijvoorbeeld verkleining of

Nadere informatie

Is bariatrische chirurgie doeltreffend, veilig en kosteneffectief? Een systematisch literatuuronderzoek.

Is bariatrische chirurgie doeltreffend, veilig en kosteneffectief? Een systematisch literatuuronderzoek. UNIVERSITEIT GENT Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Academiejaar 2009-2010 Is bariatrische chirurgie doeltreffend, veilig en kosteneffectief? Een systematisch literatuuronderzoek. Masterproef

Nadere informatie

Sarcopenie in obesitas en na bariatrische chirurgie. Prof. Dominique Hansen, PhD, FESC

Sarcopenie in obesitas en na bariatrische chirurgie. Prof. Dominique Hansen, PhD, FESC Sarcopenie in obesitas en na bariatrische chirurgie Prof. Dominique Hansen, PhD, FESC Prevalentie van obesitas Prevalentie van obesitas Sarcopenie in obesitas Biolo G, et al. Clin Nutr 2014; 33; 737 Wat

Nadere informatie

Handboek met indicatoren en normen Heup- en knievervanging, cataract, Infectie-revisies (Heup & Knie) en Bariatrische Chirurgie.

Handboek met indicatoren en normen Heup- en knievervanging, cataract, Infectie-revisies (Heup & Knie) en Bariatrische Chirurgie. Handboek met indicatoren en normen Heup- en knievervanging, cataract, Infectie-revisies (Heup & Knie) en Bariatrische Chirurgie Versie juli 204 VGZ kiest voor kwaliteit VGZ staat voor zorg van goede medische

Nadere informatie

Effects of bariatric surgery on gastroesophageal motor function. Jan Steven Burgerhart MD PhD 15 juni 2016

Effects of bariatric surgery on gastroesophageal motor function. Jan Steven Burgerhart MD PhD 15 juni 2016 Effects of bariatric surgery on gastroesophageal motor function Jan Steven Burgerhart MD PhD 15 juni 2016 1 e promotor: prof. dr. P.D. Siersema, UMC Utrecht, 2 e promotor: prof. dr. A.J.P.M. Smout, AMC

Nadere informatie

1. Nederlandse Obesitas Kliniek en het Rode Kruis Ziekenhuis

1. Nederlandse Obesitas Kliniek en het Rode Kruis Ziekenhuis 2 1. Nederlandse Obesitas Kliniek en het Rode Kruis Ziekenhuis Ruim 800.000 mensen in Nederland hebben obesitas en komen in aanmerking voor behandeling. Het Rode Kruis ziekenhuis en de Nederlandse Obesitas

Nadere informatie

OBESITas OVERWINNEN ik beslis...

OBESITas OVERWINNEN ik beslis... Uw Obesitas Centrum Chirurg Ziekenhuis Diëtist(e) of Voedingsdeskundige Endocrinoloog Psycholoog Bewegingsconsulent(e) Huisarts Met de steun van OBESITas OVERWINNEN ik beslis... ENDO-11-0043-JF Johnson

Nadere informatie

OBESITas OVERWINNEN ik beslis...

OBESITas OVERWINNEN ik beslis... Uw Obesitas Centrum Chirurg Ziekenhuis Diëtist(e) of Voedingsdeskundige Endocrinoloog Psycholoog Bewegingsconsulent(e) Huisarts Met de steun van OBESITas OVERWINNEN ik beslis... ENDO-11-0041-JF Johnson

Nadere informatie