Programmabegroting 2015

Transcriptie

1 Programmabegroting 2015

2

3 Inhoudsopgave Programmabegroting INLEIDING 3 Inleiding 3 Kerngegevens 5 2. PROGRAMMA'S 7 1. Bestuurlijke organistatie 7 2. Veiligheid Verkeer en vervoer Beheer openbare ruimte Samenleving Begraafplaats en milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Economische zaken, toerisme en recreatie Havens ALGEMENE DEKKINGS MIDDELEN 39 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 39 Lokale heffingen, waarvan besteding niet gebonden 39 Algemene uitkering 39 Deelfonds sociaal domein 39 Kostenplaatsen 40 Financiering 40 Onvoorzien 41 Reserves en voorzieningen PARAGRAFEN Lokale heffingen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid FINANCIELE POSITIE EN MEERJARENRAMING Financiële begroting Financiële positie BIJLAGEN Bijlage 1: Meerjarenperspectief Bijlage 2: Staat van reserves en voorzieningen op programmaniveau

4

5 1. Inleiding

6

7 Inleiding Inleiding Voor u ligt de programmabegroting Deze programmabegroting is gebaseerd op bestaand beleid. Tegelijkertijd met de begroting wordt uw raad het raadsvoorstel Aanbieding Programmabegroting 2015 voorgelegd. Dit voorstel omvat bezuinigingsvoorstellen en voorstellen om extra gelden beschikbaar te stellen voor nieuw beleid, boven op de ombuigingen waar u bij eerdere begrotingen al toe heeft besloten. Ons voorstel is om dit raadsvoorstel tezamen met de Programmabegroting 2015 te behandelen in de begrotingsvergadering van uw raad, die is gepland op 4 en 11 november Financiële positie De primitieve begroting 2015 sluit met een overschot van Het doorrekenen van al eerder voorgenomen bezuinigingen en nieuw beleid, die nu nog niet tot concrete besluitvorming hebben geleid en daarom nog niet in de primitieve begroting zijn verwerkt, leiden er toe dat de begroting sluit met een positief saldo van Sommige bezuinigingsvoorstellen kunnen echter niet (in het geplande jaar) worden gerealiseerd. In het separaat toegevoegde raadsvoorstel Aanbieding Programmabegroting 2015 treft u voorstellen aan voor aanvullend nieuw beleid en ombuigingen waarbij het uitgangspunt is dat voor het jaar 2015 een sluitende begroting wordt gepresenteerd, waarbij ook rekening wordt gehouden de, naar nu blijkt niet te realiseren eerder afgesproken ombuigingen. Meerjarenperspectief In de bijlage bij deze begroting wordt ook het meerjarig beeld van de financiële positie geschetst. Met name door een lagere algemene uitkering is het meerjarig financieel perspectief verslechterd ten opzichte van de begroting Vanaf het jaar 2018 wordt op basis van bestaand beleid een tekort verwacht. In het separaat toegevoegde raadsvoorstel Aanbieding Programmabegroting 2015 treft u voorstellen aan voor aanvullend nieuw beleid en ombuigingen met als uitgangspunt een meerjarig sluitende begroting. Sociaal Domein Het jaar 2015 wordt het jaar waarin de decentralisaties van het rijk naar gemeenten centraal zullen staan. De gemeenten gaan deze taken uitvoeren maar er bestaat onzekerheid over het toereikend zijn van de overgekomen middelen om de taken uit te voeren. De begroting 2015 is zodanig opgesteld dat de verwachte uitgaven kunnen worden opgevangen met de nieuwe uitkering van het rijk: het deelfonds sociaal domein. Tegelijk zijn van rijkswege de middelen gekort voor de uitvoering van de huidige WMO taken. Uitgangspunt is dat deze bezuinigingen zijn c.q. worden doorgevoerd, zij het dat, om dat te bereiken, tijdelijk middelen worden onttrokken uit de reserve WMO. SED De bedrijfsvoering is met ingang van 2015 ondergebracht in de gemeenschappelijke regeling SED. Dat betekent dat de kosten van bedrijfsvoering geen onderdeel meer zijn van de begroting van de gemeente Enkhuizen. Daarvoor in de plaats is een bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling SED-organisatie opgenomen. Eventuele frictiekosten zijn incidenteel van aard en worden ten laste van de algemene reserve gebracht. Auditcommissie. De programmabegroting is in de afgelopen jaren vernieuwd, mede op advies van de auditcommissie. Dit jaar zijn wij hiermee doorgegaan. Door in overleg met de commissie de informatievoorziening meer toe te snijden op de informatiebehoefte van de raad, denken we de kwaliteit van de begroting te verbeteren en tegelijkertijd het tot stand komen van het document efficiënter uit te kunnen voeren. Dit jaar hebben wij ons vooral gericht op de programma-indeling en de informatie op de programmabladen ( compactere teksten, minder gedetailleerde cijferinformatie en de keuze van indicatoren). Hoewel er een grote slag gemaakt is, is in veel gevallen de presentatie van indicatoren voor verbetering vatbaar. Het komt ook voor dat er nog geen indicatoren worden gepresenteerd. In 2015 en 2016 zal dit verder tot ontwikkeling komen. In de komende jaren zal met de twee andere SED gemeenten worden afgestemd op welke wijze kan worden gekomen tot het uniformeren van werkprocessen en inrichting van documenten. Naast het aanpassen van de programma-indeling is ook bekeken hoe de raad de hoeveelheid informatie beter tot zich kan nemen. Daartoe is de webapplicatie begroting in beeld ontwikkeld. Via heldere beelden wordt de Gemeente Enkhuizen 3 Programmabegroting 2015

8 begroting stap voor stap inzichtelijk gemaakt voor raad, college en organisatie, maar ook voor burgers, instanties en organisaties. De webapplicatie is geschikt voor pc en tablet. Leeswijzer De programmabegroting is opgebouwd uit de volgende onderdelen: Inleiding Programma s Algemene dekkingsmiddelen Paragrafen Financiële positie en meerjarenplanning. Alle programmateksten zijn op dezelfde wijze ingedeeld. Na een korte inhoud van het programma worden trends en ontwikkelingen toegelicht. Daarna wordt ingezoomd op de 3 W -vragen: Wat willen we bereiken, wat gaan we ervoor doen en wat mag het kosten. De maatschappelijke doelstelling wordt zoveel mogelijk smart gemaakt door het gebruik van indicatoren. Op het onderdeel Wat mag het kosten? is een analyse gemaakt van de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de begrotingscijfers van het vorige jaar. Gemeente Enkhuizen 4 Programmabegroting 2015

9 KERNGEGEVENS 2015 A. Sociale Structuur Per 1 januari 2014 Per 1 januari 2015 Werkelijk Prognose Aantal inwoners waarvan jongeren (t/m 19 jaar) waarvan 20 t/m 64 jarigen waarvan ouderen (vanaf 65 jaar) Indien de bevolkingsopbouw grafisch wordt weergegeven, ontstaat het volgende beeld per 1 januari 2015 (prognose) waarvan jongeren (t/m 19 jaar) waarvan 20 t/m 64 jarigen waarvan ouderen (vanaf 65 jaar) Aantal huishoudens met een laag inkomen Aantal periodiek bijstandsgerechtigden Aantal inwoners minderheden B. Fysieke structuur Oppervlakte land in hectares Oppervlakte binnnenwater in hectares Oppervlakte buitenwater in hectares Oppervlakte bebouwing Oppervlakte historische kernen Lengte historisch water Historische woningen in historische kernen Aantal kernen 1 1 Aantal woonruimten Lengte van de wegen in kilometers Lengte van voetpaden in kilometers Lengte van fietspaden in kilometers C. Financiële structuur Primitieve Begroting 2015 Primitieve Begroting 2015 begroting 2014 Totaal begroting 2014 Per inwoner Totaal Per inwoner Gewone uitgaven (zie 5.2 Fin.positie) Investeringen waarvan voor grondexploitatie Opbrengst belastingen en retributies Algemene uitkering gemeentefonds Langlopende leningen Reserves Voorzieningen Gemeente Enkhuizen 5 Programmabegroting 2015

10 Gemeente Enkhuizen 6 Programmabegroting 2015

11 2. Programma s

12

13 Programma 1 Bestuurlijke organisatie Portefeuillehouder J.G.A. Baas Inhoud van het programma De gemeente Enkhuizen staat voor een betrouwbaar bestuur, die op een open en transparante wijze inwoners en ondernemers betrekt bij haar besluitvorming en over de uitvoering hiervan verantwoording aflegt. Gestreefd wordt naar een snelle en adequate dienstverlening waarbij een toegankelijke overheid voor de burger gewaarborgd is. Trends en relevante ontwikkelingen Omdat het Rijk het opkomstpercentage voor de waterschapsverkiezingen wil verhogen, worden de Provinciale staten verkiezingen in 2015 gecombineerd met de waterschapsverkiezingen. Per 1 januari is de ambtelijke organisatie van de gemeenten Stedebroec, Enkhuizen en Drechterland gefuseerd tot de SED-organisatie. Eén van de doelen van de ambtelijke fusie is het verbeteren van de dienstverlening. Met ingang van 2015 is de uitvoering van de participatiewet, jeugdzorg, AWBZ en passend onderwijs de verantwoordelijk van onze gemeente. Vanaf 2015 zullen wij de ondersteuning van de kwetsbare inwoners van onze gemeente waar nodig en gewenst op ons nemen. Om deze decentralisaties in goede banen te leiden is samenwerking gezocht op de schaal van Westfriesland. Zie verder het programma samenleving. Wat willen we bereiken? Maatschappelijke doelstelling 1. Een open, transparante en betrouwbare overheid 2. Verhogen kwaliteit dienstverlening Indicatoren nulmeting Norm Een open, transparante en betrouwbare overheid Waardering van inwoners voor de wijze waarop de gemeente burgers en organisaties betrekt bij (de uitvoering van) beleid* Waardering van inwoners voor de communicatie en voorlichting van de gemeente* 2014: 5,8 6 6, : 6, Verhogen kwaliteit dienstverlening Waardering totale gemeentelijke dienstverlening* 2014: 6,5 6, Aantal bezwaarschriften (ex. WOZ): Waarvan: Gegrond Ongegrond Niet ontvankelijk Ingetrokken na gesprek 2013: 50 16% 42% 6% 36% % 50% 5% 35% 40 9% 52% 5% 34% 35 8% 55% 5% 32% 30 7% 55% 5% 33% *Cijfers afkomstig uit de benchmark Waar staat je gemeente Gemeente Enkhuizen 7 Programmabegroting 2015

14 Wat gaan we ervoor doen? Bestuur Informatie is voor iedereen beschikbaar (met inachtneming van wettelijke regels). Het Raads Informatie Systeem (RIS) is voor iedereen toegankelijk en de schriftelijke verslaglegging van raads- en commissievergaderingen zijn volledig beschikbaar Door het instellen van adviescommissies (bijvoorbeeld WMO adviesraad) worden burgers waar mogelijk in de gelegenheid gesteld invloed uit te oefenen op de besluitvorming van het gemeente bestuur. Ten behoeve van de participatie van jongeren in de Enkhuizer politiek wordt een Jongeren Advies Commissie (JAC) ingesteld die gevraagd of ongevraagd adviezen kunnen uitbrengen. In 2015 zijn de verkiezingen van provinciale staten en de verkiezingen van het waterschap Dienstverlening In 2015 worden medewerkers van het KCC opgeleid waardoor er sneller gereageerd kan worden, betere en juiste informatie gegeven kan worden en goed mee meegedacht kan worden met de klant. De digitale dienstverlening wordt verbeterd en werkprocessen binnen de SED-organisatie worden geüniformeerd. Juridische zaken Bezwaarschriften (ex Woz en personele bezwaren) worden ambtelijk behandeld en niet meer door een bezwaarschriftencommissie. Het horen van een bezwaarmaker gebeurt door een ambtenaar die niet bij het bestreden besluit betrokken is geweest. Doel is om snel en met toepassing van mediationvaardigheden een oplossing te vinden. Deze werkwijze is het gevolg van een Lean-traject dat vorig jaar is gevolgd. Door te stimuleren mediationvaardigheden eerder in te zetten wordt getracht het aantal bezwaarschriften af te laten nemen. Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Bestuurlijke Organisatie (Bedragen x 1.000) Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting 2017 Begroting 2018 Lasten Baten Saldo programma P Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2015 voor dit programma per saldo meer is begroot ten opzichte van De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten Euro s Door een hogere reservering van pensioenkosten voor (ex-)wethouders(wettelijk -/ vastgestelde premies) en de mutatie in de formatie (raadsbesluit) zijn de apparaatskosten hoger. Een deel van de formatie van het bestuur (0,2 fte) wordt gedekt uit de hogere algemene uitkering als gevolg van de decentralisaties. Structureel is er een bedrag van in de begroting opgenomen voor het houden van één verkiezing. Omdat er in 2014 twee verkiezingen zijn geweest, is in 2014 incidenteel toegevoegd. De afdracht van rijksleges wordt verhoogd doordat er meer documenten worden -/ afgegeven. Hier tegenover staat een hogere opbrengst bij de reisdocumenten. Overige verschillen / Gemeente Enkhuizen 8 Programmabegroting 2015

15 Baten Hogere baten voor de leges reisdocumenten omdat er meer reisdocumenten worden aangevraagd. In 2014 is er een gedeelte vrijgevallen van de voorziening wachtgeld wethouders. Voor 2015 is er geen vrijval begroot, waardoor in 2015 ten opzichte van 2014 een nadeel ontstaat. Euro s / / Per saldo nadeel van -/ Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen: Prognose Prognose Reserve Verkiezingen 0 0 Voorzieningen Voorziening pensioen wethouders Voorziening wachtgeld wethouders Toelichting voorzieningen: Voorziening Pensioen ex- wethouders; de onttrekking in 2015 betreft de pensioenuitkering aan 7 pensioengerechtigde ex-wethouders. Voorziening wachtgeld ex-wethouders; de onttrekking in 2015 betreft de wachtgeldverplichting van de ex-wethouders. Gemeente Enkhuizen 9 Programmabegroting 2015

16 Programma 2 Veiligheid Portefeuillehouder J.G.A. Baas Inhoud van het programma De gemeente Enkhuizen streeft er met dit programma naar om het niveau van zowel de feitelijke veiligheden (objectief) als de gevoelens van veiligheid (subjectief) bij burgers te vergroten. Enkhuizen is voor zowel burgers als toeristen een stad waar men op een veilige manier kan vertoeven. Trends en relevante ontwikkelingen Een van de grootste ontwikkelingen waar gemeenten momenteel voor staan is de transitie van de jeugdzorg. Deze transitie bevat meerdere onderdelen die zowel de veiligheids- als zorgketen raken. Enkele onderdelen van de transitie, zoals de vorming van het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling, het gedwongen- en het vrijwillig kader dienen dan ook met elkaar in samenhang te worden vormgegeven. Doordat meer en meer taken vanuit het Rijk bij de lokale overheden komen te liggen. Hebben gemeenten ook op veiligheidsgebied elkaar steeds meer nodig. Dit heeft inmiddels geleid tot het vaststellen van de West-Friese veiligheidsambitie, waarin de zes West-Friese gemeenten prioriteiten hebben benoemd die zijn gezamenlijk gaan oppakken. Wat willen we bereiken? Maatschappelijke doelstelling 1. Het vergroten van de objectieve veiligheid 2. Het vergroten van het veiligheidsgevoel van zowel onze inwoners als bezoekers Indicatoren nulmeting Norm Vergroten objectieve veiligheid Het aantal woninginbraken is met 25% gedaald ten opzichte van het jaar (2011) Het aantal misdrijven van uitgaansgeweld is significant lager dan in (2011) < Het aantal incidenten van huiselijk geweld is significant lager dan in (2011) < Vergroten veiligheidsgevoel Percentage mensen dat aangeeft zich wel eens onveilig te voelen in de eigen buurt* 14% (2011) 19% (2013) < 14% 16% 16% 14% 13% Percentage mensen dat aangeeft zich soms onveilig te voelen in het eigen huis* 10% (2013) 8% 9% 9% 8% 8% Percentage mensen dat aangeeft dat er voldoende aandacht is voor verbeteren leefbaarheid en veiligheid* 46% (2014) 54% 50% 50% 54% 54% *Cijfers afkomstig uit de benchmark Integrale veiligheidsmonitor ** concept doelstellingen VR-NHN Wat gaan we ervoor doen? Brandweer De Veiligheidsregio Noord-Holland-Noord (VR-NHN) stelt een begroting op en formuleert hierbij doelstellingen voor een periode van 4 jaar. Deze begroting en doelstellingen hebben betrekking op de brede functie van de VR-NHN op het gebied van zes programma s te weten brandweer, geneeskundige hulpverlening, de gemeenschappelijke meldkamer, risico- & crisisbeheersing en het veiligheidshuis. Bij de start van deze periode Gemeente Enkhuizen 10 Programmabegroting 2015

17 worden de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten in de gelegenheid gesteld om een zienswijze kenbaar te maken op de doelstellingen. Op het moment van opstellen van dit programma zijn er nog geen formele doelstellingen met een bijbehorende begroting vastgesteld. Daarnaast is dit onderdeel met ingang van deze programmabegroting ondergebracht in paragraaf 6 Verbonden Partijen waarin alle gemeenschappelijke regelingen zijn opgenomen Rampenbestrijding Binnen de veiligheidsregio Noord-Holland Noord wordt getracht de processen die onder bevolkingszorg (gemeente) vallen regionaal op te pakken, zodat expertisevoordelen ontstaan. Voor de resterende taken die onder verantwoordelijkheid van de gemeente uitgevoerd dienen te worden, zal in SED verband een crisisorganisatie neergezet worden. Interbestuurlijk toezicht Op grond van de Wet veiligheidsregio s zijn wij verplicht om informatie aan te leveren aan de Veiligheidsregio voor de risicokaart. Deze kaart vermeldt onder andere kwetsbare objecten, ongevallen, lpg-installaties, opslag en risicovolle bedrijven. Onze informatieverstrekking voor deze kaart is actueel. Overige beschermende maatregelen Door uitvoering te geven aan uitgangspunten uit de Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid en het Integraal Handhavingsbeleidsplan wordt bijgedragen aan een positieve gedragsverandering in de maatschappij ten aanzien van gedragingen in de openbare ruimte. Een gevolg hiervan is dat het aantal parkeerovertredingen en ergernissen zullen afnemen. Bij gemeentegrensoverschrijdende onderwerpen zullen beleidsuitgangspunten regionaal opgepakt worden. Onze inwoners worden hierover geïnformeerd. Tevens creëert de gemeente omstandigheden die het mogelijk maken dat burgers ook hun eigen verantwoordelijkheden kunnen oppakken en waarmaken voor een veiliger Enkhuizen. Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Veiligheid (Bedragen x 1.000) Rekening 2013 Begroting 2014 Begroting 2015 Begroting 2016 Begroting 2017 Begroting 2018 Lasten Baten Saldo programma P Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2015 voor dit programma per saldo minder is begroot ten opzichte van De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten Met ingang van 1 januari 2015 is de gemeentelijke brandweer opgegaan in de Veiligheidsregio. Dit betekent dat de bijdrage aan de Veiligheidsregio met ingang van 2015 wordt verhoogd. Daartegenover vervallen met ingang van 2015 de eigen kosten van de gemeentelijke brandweer: - Apparaatskosten - Onderhoud en aanschaf van materiaal - Verzekering van het wagenpark Euro s -/ Gemeente Enkhuizen 11 Programmabegroting 2015

18 Baten Vanwege de regionalisering van de brandweer vervallen de vergoedingen voor het gebruik van de kazerne Euro s -/ / Per saldo voordeel van Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoren geen reserves en voorzieningen. Gemeente Enkhuizen 12 Programmabegroting 2015

19 Programma 3 Verkeer en vervoer Portefeuillehouder N.J.J. Kok Inhoud van het programma Het oplossen van knelpunten (zowel objectief als subjectieve) in de infrastructuur. In de Stadsvisie wordt gepleit voor betere verbindingen tussen de buitenwijken en de binnenstad. De binnenstad is zo goed als vrij van autoverkeer. Via de havens kunnen watertoeristen de stad goed bereiken. Door busverbindingen, wandel- en fietsroutes en het gebruik van binnenwateren is het op allerlei manieren mogelijk voor mensen om zich in en rondom de stad te bewegen. (bron: Stadsvisie) Trends en relevante ontwikkelingen Geen Wat willen we bereiken? Maatschappelijke doelstelling 1. Vergroten verkeersveiligheid en leefbaarheid 2. Gebruiksvriendelijker Parkeerbeleid Indicatoren nulmeting Norm verkeersveiligheid Oordeel van de burger over de verkeersveiligheid van de gemeente Oordeel van de burger over de verkeersveiligheid In de buurt Oordeel van de burger over onderhoud wegen en fietspaden Wat gaan we ervoor doen? Verkeersveiligheid Door het concept duurzaam veilig verder door te voeren worden staten en woonwijken op een duurzame en veilige manier ingericht. Daarnaast wordt het verkeersplan geactualiseerd. Met schoolbesturen en ouders/verzorgers wordt bekeken of en zo ja, op welke wijze verkeersmaatregelen rondom scholen nodig zijn of veranderd moeten worden ter bevordering van de veiligheid. Parkeren Het besluit om betaald parkeren in te voeren (de zgn. 2e fase) zal worden teruggedraaid. Het huidige parkeerbeleid zal worden geëvalueerd en worden aangepast naar een gebruiksvriendelijker systeem. Hierbij worden inwoners en ondernemers in de binnenstad betrokken. Gemeente Enkhuizen 13 Programmabegroting 2015

20 Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Verkeer en Vervoer (Bedragen x 1.000) Rekening 2013 Begroting 2014 Begroting 2015 Begroting 2016 Begroting 2017 Begroting 2018 Lasten Baten Saldo programma P Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2015 voor dit programma per saldo minder is begroot ten opzichte van De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten In 2014 is eenmalig budget beschikbaar gesteld voor het actualiseren van het verkeersplan In 2015 hogere kapitaallasten wegens nieuwe investeringen -/ Overige verschillen -/ Baten In 2014 is eenmalig budget beschikbaar gesteld voor lastenverlichting parkeerproducten Euro s Per saldo voordeel van Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoren geen reserves en voorzieningen Gemeente Enkhuizen 14 Programmabegroting 2015

21 Programma 4 Beheer openbare ruimte Portefeuillehouder N.J.J. Kok Inhoud van het programma Met het programma beheer openbare ruimte streeft de gemeente Enkhuizen naar een verantwoord beheer van de openbare ruimte en de riolering en wel zodanig dat de instandhouding ervan en de volksgezondheid worden gewaarborgd. Er is sprake van een minimaal beheer waarbij achterstallig onderhoud wordt voorkomen. Het kwaliteitsniveau wordt gekenschetst als basis. Trends en relevante ontwikkelingen In met name de buitenwijken van Enkhuizen naderen een aantal kapitaalgoederen het einde van hun technische levensduur. Er zullen de komende jaren grote investeringen moeten plaatsvinden om met name beschoeiingen en kunstwerken te vervangen of te renoveren. Maar ook op de onderdelen wegen en groen zullen de nodige investeringen moeten worden gedaan om het kwaliteitsniveau op basis te kunnen behouden. Ten aanzien van het groenonderhoud en met name de onkruidbestrijding op verhardingen zal vanuit het rijk steeds meer druk worden uitgeoefend om chemische bestrijding (met glyfosaat) te stoppen en alternatieve methoden toe te passen. Het Ministerie is voornemens om het professioneel gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen op verhardingen per november 2015 te verbieden. Alternatieven (borstelen, branden, heet water en hete lucht) zijn voorhanden, maar die zijn vaak meer arbeidsintensief en daardoor ook duurder. Een verbod op professioneel gebruik op sport- en recreatieterreinen en parken staat gepland voor november Wat willen we bereiken? Het beheer van de kapitaalgoederen wordt uitgevoerd op kwaliteitsniveau basis met uitzondering van het Snouck van Loosenpark wat op een hoog kwaliteitsniveau wordt onderhouden. Voor de komende bestuursperiode zal dit niveau worden gehandhaafd. Wel zal er een accentverschuiving zichtbaar worden naar de buitenwijken waar de komende jaren meer aandacht geschonken zal worden voor het onderhoud en vervanging van kunstwerken en beschoeiingen. Maatschappelijke doelstelling 1. Tevreden burgers over de leefbaarheid en het onderhoud in de buurt en wijk 2. Voorkomen van wateroverlast en waterschade Indicatoren nulmeting Norm Tevreden burgers over de leefbaarheid en het onderhoud in de buurt en wijk (2012) over de leefbaarheid in de buurt (benchmark: Waar staat je gemeente) 7,4 7,4 7,4 7,4 7,4 over het onderhoud van de wijk (benchmark: Waar staat je gemeente) 6,3 6,0 1) 6,3 6,3 6,3 6,3 over het openbaar groen in de wijk (benchmark: Waar staat je gemeente) 6,4 6,4 6,4 6,4 6,4 2. Voorkomen van wateroverlast en waterschade (2013) Aantal meldingen over riolering (gemeentelijke registratie) Aantal meldingen over kolken (gemeentelijke registratie) Aantal meldingen over grondwater (gemeentelijke registratie) ) Het vastgestelde uitgangspunt is dat de kapitaalgoederen (de buitenruimte) op een zodanige wijze worden beheerd dat er sprake is van minimaal verantwoord beheer hetgeen overeenkomt met de cijfer 6,0 Gemeente Enkhuizen 15 Programmabegroting 2015

22 Wat gaan we ervoor doen? Het onderhouden en beheren van de kapitaalgoederen op het afgesproken kwaliteitsniveau. Hiervoor zijn (meerjaren)onderhoudscontracten afgesloten met diverse aannemers. Daarnaast zal conform het gestelde in de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen in het kader van grootonderhoud kapitaalgoederen worden vervangen of gerenoveerd. Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Beheer Openbare Buitenruimte (Bedragen x 1.000) Rekening 2013 Begroting 2014 Begroting 2015 Begroting 2016 Begroting 2017 Begroting 2018 Lasten Baten Saldo programma P Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2015 voor dit programma per saldo minder is begroot ten opzichte van De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten De kapitaallasten zijn hoger vanwege nieuwe investeringen -/ De apparaatskosten zijn hoger -/ Hogere kosten voor brugonderhoud. Hier staat een lager budget bij havenonderhoud -/ tegenover (zie programma Havens) Hogere kosten wegens areaaluitbreidingen en prijsindexatie werkzaamheden openbaar -/ groen en reiniging In 2015 is de geraamde onttrekking uit de reserve onderhoud kapitaalgoederen lager dan in In 2014 is eenmalig budget beschikbaar gesteld voor aanleg beschoeiing De Haling In 2014 is eenmalig budget beschikbaar gesteld voor openbaar groen als gevolg van stormschade In 2014 is eenmalig budget beschikbaar gesteld voor het bomenbeleidsplan In 2014 is eenmalig budget beschikbaar gesteld voor de vervanging van het hekwerk Sn van Loosenpark Overige verschillen Baten Euro s De inkomsten op de rioolheffing zijn met 2,5% verhoogd Hogere onttrekking aan de voorziening riolering Per saldo voordeel van Gemeente Enkhuizen 16 Programmabegroting 2015

23 Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen Prognose Prognose Reserves Egalisatie tarieven riolering Reserve onderhoud kapitaalgoederen Voorzieningen Voorziening onderhoud riolering Toelichting reserves en voorzieningen: Reserves Reserve egalisatie tarieven; Deze reserve wordt ingezet om de lastenverzwaring voor de burger te temporiseren. Reserve onderhoud kapitaalgoederen; De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze (egalisatie)reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen en de medio 2014 aangeboden notitie onderhoud kapitaalgoederen. Voorzieningen Voorziening onderhoud riolering; naar verwachting wordt in onttrokken aan deze voorziening. Gemeente Enkhuizen 17 Programmabegroting 2015

24 Programma 5 Samenleving Portefeuillehouder M.W. Olierook K. Kok Inhoud van het programma Met het programma Samenleving streven we ernaar dat de inwoner van Enkhuizen zelf regie voert over zijn/haar leven met een gemeente die dat stimuleert en daar waar nodig ondersteunt. De gemeente biedt compensatie waar zij dit nodig acht. Trends en relevante ontwikkelingen De belangrijkste ontwikkeling voor 2015 is de verschuiving van taken van de rijksoverheid naar de gemeenten (decentralisaties), maar er zijn ook andere ontwikkelingen: Op grond van de Jeugdwet worden gemeenten in 2015 verantwoordelijk voor alle jeugdhulp. Het CJG ontwikkelt zich als door als zorg- en welzijnsnetwerk op de vindplaatsen zoals kinderdagverblijven/peuterspeelzalen en onderwijs. Voor werk en inkomen kunnen de inwoners van Enkhuizen vanaf 1 januari 2015 terecht bij WerkSaam Westfriesland. WerkSaam is een samenvoeging van de 7 gemeentelijke sociale diensten (Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Medemblik, Koggenland, Opmeer, Stede Broec) en de sociale werkvoorziening Op/maat. WerkSaam gaat het grootste deel van de participatiewet uitvoeren, alleen het minimabeleid (zoals o.a. bijzondere bijstand) blijft bij de gemeente. Samen met WerkSaam worden in 2015 nieuwe indicatoren ontwikkeld, die vanaf volgend jaar in de begroting worden opgenomen. Daarnaast worden op 1 januari 2015 de (extramurale) begeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf overgeheveld naar de Wmo. In 2014 zijn de voorbereidingen hiervoor uitgevoerd. Deze veranderingen gaan gepaard met forse bezuinigingen op de diverse budgetten. De komst van de Wmo heeft ervoor gezorgd dat er meer aandacht is voor vrijwilligerswerk. De laatste jaren zijn er veel ontwikkelingen gaande op het gebied van vrijwilligerswerk, zoals het maatschappelijk betrokken ondernemen van organisaties. De grenzen van het vrijwilligerswerk en de mantelzorgers worden opgezocht. Vragen zoals: welke taken horen er bij vrijwilligerswerk en bij betaald werk?, spelen een rol. De druk op de mantelzorgers zal toenemen, omdat de verwachtingen van de inzet van mantelzorgers groeien. De aandacht voor cultuureducatie groeit. Zowel binnen- alsook buitenschools wordt het actief, receptief en reflectief ondergaan van cultuureducatie gezien als belangrijk onderdeel in de opvoeding en het opgroeien van kinderen. Dit brengt met zich mee dat cultuuraanbieders, scholen en gemeenten nauwer met elkaar samenwerken om de plek van cultuureducatie in het onderwijs (en bij de cultuurinstellingen) te verankeren. Vanuit de NASB-regeling (Nationaal Actieplan Sport en Bewegen) heeft sinds 2009 het bewegingsonderwijs op de basisscholen via Enkhuizen Actief een kwaliteitsimpuls gekregen. Met de scholen is overeengekomen om deze activiteiten voort te zetten onder de regeling Brede Impuls Combinatiefuncties. De gevolgen van de economische groei voor de arbeidsmarkt is in 2015 merkbaar. Het Centraal Plan Bureau (CPB) verwacht dat de werkloosheid dan licht zal dalen van naar personen. Dit zal nog niet gelijk effect hebben op het aantal bijstandsgerechtigden. Wat willen we bereiken? De Beleidsnota WMO fungeert als overkoepelend document voor de beleidsterreinen op het gebied van samenleving. De beleidsnota is opgebouwd uit drie thema s: Opvoeden en opgroeien Thuis in Enkhuizen Drempels weg in Enkhuizen De maatschappelijke doelstellingen in dit hoofdstuk worden per thema weergegeven. Gemeente Enkhuizen 18 Programmabegroting 2015