Eindrapportage. Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem. Seerden Industriële Verpakkingen

Transcriptie

1 Eindrapportage Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem Seerden Industriële Verpakkingen Aan dit project is in het kader van het Besluit milieusubsidies, regeling milieugerichte technologie een subsidie verleend uit het programma Stimulering Productgerichte Milieuzorg 2002 dat gefinancierd wordt door het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. SenterNovem beheert dit programma. Projectnummer:

2 Verkorte samenvatting Seerden Inductriële Verpakkingen is in het kader van de verruimde reikwijdte van de wet milieubeheer aangesproken op haar verplichtingen in het kader van wet en regelgeving. Om op structurele wijze invulling te geven aan deze verplichtingen en gelijktijdig haar maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen heeft Seerden Industriële Verpakkingen een project geïnitieerd om te komen product gerichte milieuzorg. Door organisatorische aspecten (reorganisatie en bedrijfsoverdracht) is het niet geheel gekomen tot de invulling van het gewenst resultaat wel is de behoefte aanwezig deze nog steeds in te vullen en in dit kader heeft Seerden Industriële Verpakkingen zich aangemeld bij Ploos van Amstel Milieu Consulting om als pilot te dienen voor de ontwikkeling van een online PMZ systeem voor het MKB binnen Nederland. Summary Seerden Industriële Verpakkingen has been talked to its environmental obligations for law and regulations. To commit to the addressed issues Seerden Industriële Verpakkingen initiated a project to fulfill its responsibility to society and environment. Due to organizational aspects the approached goal was not achieved but postponed and transferred into a pilot for an online tool to be developed by Ploos van Amstel Milieu Consulting. 2

3 Trefwoorden / key words Trefwoorden Key words Beleidsplan policy Milieuaspecten Environmental aspects Milieubelasting Environmental impact Productgerichte Milieuzorg Product stewardship Praktijkgericht Practically focused 3

4 Samenvatting Seerden Industriële Verpakkingen is gestart met de ontwikkeling van een praktisch systeem van productgerichte milieuzorg. Hiertoe zijn forse stappen voorwaarts gezet, maar tot een afronding is het project niet gekomen. De directie van Seerden Industriële Verpakkingen is voornemens hieraan de komende jaren inhoud te geven. Seerden Industriële Verpakkingen werd enkele jaren geleden aangesproken op haar verplichtingen in het kader van de verruimde reikwijdte van de Wet milieubeheer. Voor het bedrijf was dit aanleiding om tevens zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid te willen nemen. Daarom werd een PMZproject gestart, gericht op de ontwikkeling van een praktisch productgericht milieuzorgsysteem. Dit zou samenhang in milieugerelateerde onderwerpen moeten brengen. Het bedrijf zou zo ook in één keer binnen de branche koploper moeten worden op het gebied van milieugerelateerde bedrijfsvoering. Het project startte met de opzet van een projectplan. Vervolgens is een workshop gehouden om commitment te verkrijgen het nieuwe en jonge managementteam van het bedrijf. Daarna is een grote hoeveelheid productgerelateerde informatie verzameld, onder meer over materiaalstromen, energiestromen en bestaande procedures. In een volgende workshop bleek dat professionalisering van de onderneming prioriteit had boven de verdere uitvoering van het PMZproject. Toch zijn de belangrijkste invloedsfactoren voor productgerichte milieuzorg in beeld gebracht. In weer een workshop is gezocht naar mogelijkheden voor de afdelingen productontwikkeling en productieplanning om hierop invloed uit te oefenen.hierbij bleek dat behoefte was aan inzicht van milieuconsequentie bij keuzes van materialen. Hiervoor is uiteindelijk een rekentool ontwikkeld op basis van ecoindicatoren. Door organisatorische ontwikkelingen een grote operationele herstructurering en gelijktijdige bedrijfsoverdracht is het project niet verder afgerond. De directie van Seerden Industriële Verpakkingen is wel van mening dat het 4

5 onderwerp weer moet worden opgepakt om de groei tot een moderne, maatschappelijk verantwoordelijke onderneming te voltooien. Daarom heeft het bedrijf zich bij haar consultant, Ploos van Amstel Milieu Consulting, aangemeld om als pilot te dienen voor de ontwikkeling van een online PMZsysteem voor het MKB binnen Nederland. 5

6 Inhoudsopgave 1. Inleiding Aanleiding project Opbouw rapport 8 2. Projectopzet Inleiding Doelstelling Projectorganisatie Activiteiten Projectresultaten Belangrijkste resultaten Het PMZmodel beschreven en geplaatst in het grotere geheel gebruik van het hulpmiddel Vervolgacties en aanbevelingen voor vervolg en anderen Conclusies en aanbevelingen Hiaten Kansen Primaire conclusie Aanbevelingen 22 Bijlagen 23 Bijlage 1 Rekentool 24 6

7 7

8 1. Inleiding 1.1 Aanleiding project De laatste jaren zijn fabrikanten steeds meer onder druk gezet om milieuvriendelijker te gaan produceren (procesgericht), alsook om milieuvriendelijkere producten te gaan leveren (productgericht). Dit laatste geldt ook voor Seerden Industriele Verpakkingen. Seerden is in het kader van de verruimde reikwijdte van de wet milieubeheer bezocht door een milieu ambtenaar. Het hierop volgende proces heeft inzicht verschaft in de versnipperde milieuactiviteiten bij Seerden en de behoefte aan samenhang. Tevens zijn er verschillende klanten die een behoefte hebben aan meer objectief vastgestelde kwaliteitsaspecten van de verschillende verpakkingsmaterialen. Om een en ander te bereiken heeft het Management Team van Seerden vastgesteld dat er een project dient te komen dat de samenhang in milieu gerelateerde onderwerpen aanbrengt en dat het bedrijf in één keer koploper maakt binnen de branche op het gebied van milieugerelateerde bedrijfsvoering waardoor er concurrentievoordeel ontstaat. Als dit in de organisatie is ingevoerd wil Seerden naar verwachting binnen 1 á 2 jaar het ISO certificaat aanvragen. Seerden Industriële Verpakkingen heeft in haar besproken beleidsverklaring opgenomen dat ze rekening houdt met de effecten op het milieu. Om een goede invulling aan dit beleid te geven mist Seerden Industriële Verpakkingen de juiste inzichten en bijbehorende instrumenten. Het is hiervoor van belang dat er verder wordt gekeken dan slechts de eigen onderneming en 8

9 dat de keten wordt benut om milieuverantwoorde keuzes te kunnen maken op basis van objectieve gegevens. Het voorgaande heeft ertoe geleid dat Seerden Industriële Verpakkingen een project heeft geïnitieerd getiteld Praktisch Productgericht Milieuzorgsysteem. De doelstelling van het project was hierbij gelegen in het komen tot een productgericht milieuzorgsysteem dat kan bijdragen aan de dagelijkse operationele gang van zaken. 1.2 Opbouw rapport In hoofdstuk 2 wordt aandacht geschonken aan de wijze waarop het project is opgezet (doelstelling, organisatiestructuur, fasering, etc.). In hoofdstuk 3 worden de resultaten beschreven zoals deze binnen het project zijn behaald. Hierbij wordt onder meer aandacht geschonken aan de ontwikkelde hulpmiddelen, het productgericht milieuzorgsysteem, alsmede de knelpunten zoals deze zich hebben voorgedaan gedurende de uitvoering van het project. Het rapport wordt afgesloten in hoofdstuk 4 met conclusies en aanbevelingen n.a.v. het gehele project. 9

10 2. Projectopzet 2.0 Inleiding In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de wijze waarop het project is ingevuld, welke activiteiten zijn ontplooid, alsmede hoe de projectorganisatie eruit heeft gezien. 2.1 Doelstelling De hoofddoelstelling van het project Product Gericht Milieuzorgsysteem Seerden Industriële Verpakkingen BV is het borgen van de door de Milieudienst Regio Eindhoven gewenste bedrijfsvoering in het kader van de verruimde reikwijdte op de wetmilieubeheer en het introduceren van het milieugerichte kwaliteitsdenken binnen de eigen onderneming en het daarbij betrekken van de belangrijke ketenpartners, alswel een voortrekkersrol verwerven binnen de branche. Een nevendoelstelling was het versnellen en optimaliseren van het milieugerichte kwaliteitsdenken binnen de eigen onderneming. De beide doelstellingen vormen eigenlijk één logisch geheel en kunnen niet los van elkaar worden gezien. Het versnellen en optimaliseren van het milieugericht kwaliteitsdenken past perfect bij wat met de verruimde reikwijdte wordt beoogd. Indien gekeken wordt naar Seerden Industriële Verpakkingen, kan worden gesteld dat zij zich bewust zijn van de verplichtingen voor wet en regelgeving maar dat zij net als veel collega ondernemers worstelen met de bijbehorende bureaucratie. Door verschillende omstandigheden is het tot voor kort niet mogelijk geweest om tot een structurering van een milieumanagementsysteem te komen. 10

11 2.2 Projectorganisatie Het project is uitgevoerd onder de leiding van de Controller van Seerden Industriële Verpakingen. Wekelijks en op oproep is ondersteuning geboden aan de controller vanuit 2 consultants van Ploos van Amstel Milieu Consulting. De twee consultants en de controller vormden samen de werkgroep tijdens het project. Deze werkgroep heeft de basis gelegd voor de bereikte resultaten en de afspraken die tot verdere optimalisatie zullen leiden. De stuurgroep bestond uit leden van het MT en de leden van de werkgroep. Elk kwartaal is de stuurgroep samengekomen waarbij de werkgroep verantwoording heeft afgelegd naar de stuurgroep. 2.3 Activiteiten Bij aanvang van het project waren de activiteiten voorzien zoals weergegeven in onderstaande tabel. Bij iedere activiteit staat weergegeven in welke periode deze was voorzien om te worden uitgevoerd en wat het eindresultaat diende te zijn. Start en Activiteiten (deel)resultaat einddatum 1 Nov 03 Organiseren en houden Startbijeenkomst Presentatie en notulen 2 Dec 03 Jan 04 Inbrengen informatie Verzamelde informatie Combineren van verzamelde informatie Overzicht informatie Categoriseren informatie Gecategoriseerde milieuinformatie 3 Feb 04 Feb 04 4 Maa 04 Mei 04 Organiseren en houden interne workshop Presentatie en notulen Vaststellen hiaten in gecategoriseerde Inzicht in informatie ontbrekende informatie 5 Jun 04 Organiseren en houden van workshop met Presentatie en 11

12 Jun 04 alle betrokkenen notulen 6 Jul 04 Okt 04 7 Nov 04 Dec 04 8 Dec 04 Maa 05 9 Feb 05 Apr Apr 05 Jun Jul 05 Jul 05 Invullen hiaten in gecategoriseerde informatie Opzetten PMZ structuur binnen bestaande bedrijfsvoering Compleet informatie overzicht Globale PMZ structuur Ontwikkelen procedures en hulpmiddelen Procedures en hulpmiddelen binnen ontwikkelde PMZ structuur Inbedden PMZ binnen bestaande Nieuw bedrijfsvoering gestuctureerde bedrijfsprocessen Opstellen folder Folder PMZ invoering Afwerken Eindrapport Eindrapportage Tabel 1: Activiteitentabel project. Activiteit 1: Organiseren Workshop Als start van het project was een workshop voorzien. In deze workshop stond het verband tussen Productgerichte Milieuzorg en de bestaande milieuzorg centraal. Tijdens de workshop is tevens gezocht naar medewerkers binnen de projectstructuur die het project ook buiten de projectdeelnemers op een accurate en enthousiaste wijze zouden kunnen promoten waardoor er bij de daadwerkelijke implementatie een optimaal resultaat zou kunnen worden verwacht. Activiteit 2: In kaart brengen informatie De tweede activiteit betrof het in kaart brengen van informatiebronnen en informatie aangaande zaken die benodigd waren in het kader van de projectdoelstellingen. Het betrof hier veelal informatie omtrent proces en 12

13 productgerelateerde zaken (materiaalstromen, energiestromen, bestaande procedures etc.). De beschikbare informatie zou hierbij zoveel mogelijk in processchema s worden verwerkt zodat de samenhang voor alle partijen helder zou zijn. Activiteit 3: Workshop De derde activiteit betrof een interne workshop waar informatie en doelstellingen met elkaar in verband werden gebracht Activiteit 4: vaststellen hiaten De vierde activiteit voorzag in het invullen van witte vlekken in het processchema zoals opgesteld gedurende activiteit 2. Activiteit 5: Workshop De vijfde activiteit betrof een workshop waar informatie en hiaten en doelstellingen met elkaar in verband werden gebracht waarna gericht kon worden gezocht naar de personen die het beste betrokken konden worden om het project optimaal te laten verlopen. Activiteit 6: Invullen hiaten Centraal in het project stond de activiteit waar de hiaten worden ingevuld in de bestaande bedrijfsvoering. Activiteit 7: PMZ in bedrijfsvoering Nadat de hiaten zijn geïdentificeerd werd met betrokken medewerkers gekeken naar de dagelijkse praktijk en eventuele problemen die werden ervaren. Activiteit 8: Ontwikkelen hulpmiddelen Door de dagelijkse praktijk direct te betrekken bij het project ontstond inzicht in de behoefte op de werkvloer en konden de benodigde hulpmiddelen worden ontwikkeld. 13

14 Activiteit 9: Inbedden in bestaande structuur De ontwikkelde hulpmiddelen en gevonden informatiestromen moesten op geborgde wijze worden ingebracht binnen de bestaande structuur van de bedrijfsvoering. Activiteit 10: Opstellen folder Op basis van de uitkomsten zou een folder worden gedrukt om klanten en anderen te informeren over de nieuwe productontwikkelingsmogelijkheden. Activiteit 10: Eindrapport Als laatste activiteit is het schrijven van het eindrapport opgenomen ter verantwoording van de uitgevoerde activiteiten. 14

15 3. Projectresultaten 3.1 belangrijkste resultaten Hieronder zullen de belangrijkste resultaten van het project aan de hand van de activiteiten uit het oorspronkelijke plan van aanpak puntsgewijs beschreven worden in het licht van de gehanteerde projectdoelstelling namelijk: Te komen tot een productgericht milieuzorgsysteem dat bijdraagt aan het structureel invulling geven aan de verplichtingen van wet en regelgevingen en dat als basis kan dienen voor verdere stimulering van de eigen verantwoordelijkheid. Workshop Als start van het project is er in een geselecteerde groep een workshop georganiseerd waarin het plan van aanpak verder is afgestemd op de beoogde doelen. Het belangrijkste resultaat hiervan was dat er commitment was van een nieuw en jong managementteam binnen de organisatie. Verzamelde informatie Zoals verwacht bleek een grote hoeveelheid informatie aanwezig te zijn binnen Seerden Industriële Verpakkingen maar deze was nog niet gestructureerd en verschillende interne partijen waren niet op de hoogte van de aanwezige informatie. Binnen het project is voor zover mogelijk de aanwezige informatie in kaart gebracht en gestructureerd. Emissie gegevens; meldingen vergunningen; overzicht gevaarlijke stoffen; overzicht afvalstromen; overzicht energiestromen (Gas, elektra en water); overzicht grondstoffen; inzicht in recepturen; overzicht hulpmaterialen; en een overzicht productie zijn allen in kaart gebracht. 15

16 Uit het verzamelen van informatie en de gesprekken daarover bleek daarnaast dat er veel aandacht was voor de economische en strategische belangen maar dat de milieubelangen onvoldoende helder waren. Workshop 2 In een volgende workshop bleek dat het nieuwe en zeer jonge managementteam nog niet op elkaar was ingespeeld en dat er door de directeur hard werd gewerkt aan een professionalisering van de onderneming. Gevolg was dat het verdere project in hoofdlijnen is begeleid door de partijen die de dagelijkse operationele gang van zaken aansturen en dat de resterende managementteamleden werden geïnformeerd op basis van behoefte. Door deze ingreep ontstond er vertraging in het project en werd inzichtelijk dat niet alle beoogde resultaten haalbaar zouden zijn binnen de besproken periode. Hiaten vaststellen Om het geconstateerde hiaat m.b.t. de milieubelangen te vullen zijn de belangrijkste invloedsfactoren van Seerden Industriële Verpakkingen in kaart gebracht. De basis voor de invloedsfactoren bevinden zich in de afdelingen voor de productontwikkeling en productieplanning. Workshop 3 In een volgende workshop is gezocht naar mogelijkheden om de vastgestelde hiaten in de dagelijkse praktijk in te vullen. Hier is naar voren gekomen dat er behoefte was aan inzicht van milieuconsequentie bij keuzes van materialen. Een gewenst resultaat was een hulpmiddel dat de productontwikkeling inzicht gaf in de mogelijke milieuafwegingen bij keuzes voor grondstoffen en dergelijke. Invullen hiaten en PMZ in de bedrijfsvoering Tijdens deze fasen is er overleg gevoerd op de werkvloer om de beschikbare informatie te kunnen koppelen aan de benodigde inzichten. 16

17 Belangrijkste resultaat hier was een keuze voor een te ontwikkelen rekentool op basis van de ecoindicatoren. Door aanpassingen van de aansturing van het project zijn deze fasen moeilijk uit elkaar te houden. Ontwikkelde hulpmiddelen/ instrumenten De belangrijkste hulpmiddelen/ instrumenten om het milieuzorgsysteem actief te krijgen is het rekentool. Zie bijlage X Inbedden bestaande bedrijfsvoering Het ontwikkelde rekentool is afgestemd met de productontwikkelaars en biedt als input mogelijkheid de output van materiaalkeuzes die in stuklijsten beschikbaar zijn na een ontwerptekeningen van een nieuwe dan wel aangepaste tekening. Hierdoor is het rekentool besproken. Het hulpmiddel is besproken en beschikbaar. Echter door gebrek aan inzicht en abstractieniveau op alle gelederen wordt het hulpmiddel niet structureel toegepast en is verdere ondersteuning gewenst. Opstellen folder Door het uitblijven van structurele toepassing van de ecoindicator is er geen aangepaste folder gemaakt voor toelichting op dit gebied. Wel zijn er afspraken gemaakt tussen Ploos van Amstel Milieu Consulting en Seerden Industriële Verpakkingen om de samenwerking en de gewenste ondersteuning op milieu gebied zodanig vorm te geven dat uiteindelijk het gewenste resultaat, namelijk structureel invulling geven aan de eigen maatschappelijke verantwoordelijkheid van de onderneming. Deze invulling is concreet gemaakt door de afspraak dat Seerden Industriële Verpakkingen de pilot omgeving wordt voor Ploos van Amstel Milieu Consulting bij de ontwikkelen van een online PMZ tool dat bedrijven op eenvoudige doch 17

18 concrete wijze begeleid in het komen tot structurele invulling van productgerichte milieuzorg. Primair resultaat van het project Het primaire resultaat van het project is het inzicht binnen de onderneming dat er behoefte is aan verdere structurele invulling van de eigen maatschappelijke verantwoordelijkheid en dat de administratieve last van de zo gevreesde wet en regelgeving meevalt als op pragmatische wijze invulling wordt gegeven aan de verplichtingen. Het rekentool dat is ontwikkeld zal worden bewaard en zonodig aangepast op het moment dat daar de behoefte en het benodigde draagvlak beschikbaar is. 3.2 Het PMZmodel beschreven en geplaatst in het grotere geheel Beschrijving van het model: de ontwikkelde methodiek draagt binnen Seerden Industriële Verpakkingen bij aan de ontwikkeling van inzicht voor de behoefte aan een maatschappelijk verantwoordelijk beleid dat naast strategische en economische belangen ook op evenwichtige wijze de milieubelangen meeneemt. Door een bedrijfsmatige aanpassing zal in de toekomst op andere wijze kunnen worden gecommuniceerd met belanghebbenden uit de keten of uit het maatschappelijke veld van de organisatie. Van volgend naar leidend door een vergroot bewustzijn op het gebied van milieu activiteiten binnen de eigen organisatie. Door het continu verbeteren van het milieubewustzijn, het maatschappelijk verantwoord ondernemen en de milieuprestatie( middels het milieuzorgsysteem) streeft Seerden Industriële Verpakkingen naar een optimaal milieubewust productieproces. Succesfactoren in dit project waren de steun voor het project vanuit de jonge directeur persoonlijk, en verder de actieve houding van de controller, ondersteund door Ploos van Amstel Milieu Consulting. 18

19 knelpunten in dit project zijn de organisatie aanpassingen die gedurende het project een zware stempel op het bedrijf hebben gelegd. Zo is er een grote reorganisatie doorgevoerd en is de bedrijfsoverdracht van vader op zoon voltooid. 3.3 gebruik van het hulpmiddel Het tijdens het project ontwikkelde hulpmiddel is afgestemd op de bij de productontwerpafdeling gehanteerde begrippen en geeft ook resultaten die hiermee voor de beslissingen bruikbaar zijn. Bovenstaande geeft direct aan dat het hulpmiddel gebruikt wordt in combinatie met de productontwikkeling. Doordat binnen de organisatie kostenbewustzijn continue een aandachtspunt is en dat besparing van grondstoffen dus een voor de productontwerpers een tweede natuur is werd al veel gedaan aan milieubewustontwerpen. Echter de milieuverbeteringen werden nooit inzichtelijk gemaakt. Wel werden de kostenconsequenties helder verwoord. Met het ontwikkelde hulpmiddel kunnen nu zowel de kosten als milieugevolgen van wijzigingen in een product in kaart worden gebracht en is een nieuwe kansen ontstaan voor gesprekken met klanten en keuzes die kunnen worden gemaakt bij de productontwikkeling/optimalisaties. 3.4 Vervolgacties en aanbevelingen voor vervolg en anderen Het invullen van milieuzorg wordt krijgt slechts dan prioriteit als alle operationele factoren zich bewust zijn van de behoefte aan milieuzorg. Seerden Industriële Verpakkingen zal als pilot fungeren voor de implementatie van een hulpmiddel dat zal worden ontwikkeld voor internet en bedrijven begeleid in de stappen van bewust worden tot aan de laatste stap voor het aanvragen van een certificering voor milieuzorg. Concreet heeft het management team van Seerden Industriele Verpakkingen met Ploos van Amstel Milieu Consulting afspraken gemaakt om tot vervolg stappen te komen. Deze nog te nemen stappen zullen in nauw overleg met het management 19

20 team worden gepland en uitgevoerd om zorg te dragen dat eventuele afspraken de organisatorische ontwikkelingen niet belemmeren maar dat er juist versterking van beide processen wordt gerealiseerd door het benutten van de goede momenten voor organisatieontwikkeling en voor de ontwikkeling van het milieuzorgsysteem. 20

21 4. Conclusies en aanbevelingen Hieronder zullen naar aanleiding van de resultaten uit Hoofdstuk 3 de conclusies en aanbevelingen van het project in drie paragrafen samengevat worden. 4.1 hiaten Het grootste hiaat dat debet is aan de uiteindelijk niet geheel behaalde eindresultaten is organisatorisch. De organisatie structuur is gedurende het project sterk gewijzigd waardoor niet altijd geheel inzichtelijk was wie waarvoor verantwoordelijk was. Als bijkomend hiaat kan worden opgemerkt dat extreem veel kennis aanwezig is in de hoofden van enkele personen, maar dat deze kennis onvoldoende is vastgelegd zodat iedereen er naar behoefte uit kan putten. 4.2 kansen Het managementteam ziet de waarde van goed en degelijk inzicht in milieugevolgen voor alle relevante productieprocessen als een kans en zal voor zover dit realiseerbaar is de inspanningen om te komen tot een milieuzorgsysteem zo optimaal mogelijk combineren met het herstructureringsproces van de eigen organisatie. Het besef is volledig aanwezig dat een theoretisch organisatiemodel zich in de praktijk nog moet bewijzen en dat het gekozen model onder de dynamiek van de praktijk zal aanpassen. Door dit te combineren met inzichten in milieuzorg zijn de verwachtingen positief. 4.3 primaire conclusie Door de organisatorische onrust gedurende de projectperiode is het bereikte resultaat niet wat van te voren was ingeschat. Door een grote operationele herstructurering en gelijktijdige bedrijfsoverdracht hebben de geleverde inspanningen niet geleid tot de gewenste structurele verbetering van de milieuzorg maar hebben de directie wel het inzicht gegeven dat de organisatie 21

22 deze zaken op moet pakken wil het de groei tot een moderne maatschappelijk verantwoordelijke onderneming voltooien. 4.4 aanbevelingen Seerden Industriële Verpakkingen zal bij het verder vormen van de gewijzigde organisatie moeten zoeken naar synergie tussen de organisatorsiceh optimalisatieprocessen en de verdere invulling van milieuzorg. Dit kan concreet worden gedaan door de toekenning van de juiste verantwoordelijkheden binnen de nieuwe organsiatie. Daarnaast is het wenselijk dat binnen de organisatie beslissingen en keuzes worden gedocumenteerd waardoor er zowel organisatorisch als milieuvoordeel wordt gehaald. Organisatorisch voordeel door het voorkomen van herhalingsprocedures en dus een efficiencyverbetering. Milieuvoordeel door het inzichtelijk maken van de gevolgen voor het milieu van keuzes waardoor het milieubewustzijn groeit. Door dit ook op de werkvloer uit te leggen kunnen grote stappen worden gemaakt. Voor dit bedrijf geld dat milieuverbetering veelal gelijk op gaat met productieoptimalisatie en kostenbeheersing. 22

23 23 Bijlagen

24 Berekening Milieubelasting verpakkingen van Seerden Bijlage 1 Schematische grondslag voor berekening Eco indicatoren Milieuwaarde bepalen Basismaterialen Hulpmaterialen Milieuwaarde bepalen Bewerkingen Milieuwaarde bepalen Afval Milieuwaarde bepalen Someren bepaalde Milieuwaarde 24

25 Het berekenen van de milieubelasting van een product of dienst kan worden uitgevoerd op basis van verschillende uitgangspunten. Voor deze methodiek is gekozen voor de Ecoindicatoren uit De gegevens aan de hand waarvan de ecoidicatoren zijn berekend, zijn samengesteld door grote bedrijven die er belang bij hebben zicht te hebben, te verkrijgen en te behouden op de milieubelasting van hun producten en / of diensten. Een aantal gerenomeerde bedrijven en instellingen die gebruik maken van de ecoindicator methodiek zijn o.a. Phlips en TNO. Naast gebruikers zijn er er ook instellingen die de methodiek ondersteunen, hierbij kan worden gedacht aan Economische Zaken maar ook aan de Nederlandse verpakkingsbranche. Op het voorblad vindt u een schematische weergave van de bij Seerden Industriële Verpakkingen relevante aspecten die worden meegewogen in de berekende milieubelasting. In de achterliggende pagina's komen deze aspecten allen aan de orde. Op het tabblad 'Uitgangspunten Berekeningen' staan alle uitgangspunten vermeld met de bron. Deze uitgangspunten worden verder gebruikt voor de berekeningen. In de tabbladen waar de berekeningen worden gedaan staan geen verdere aannames of getallen die nog moeten worden verantwoord. Wel is het natuurlijk gewenst dat op het tabblad 'Basis & Hulpmaterialen' gegevens worden ingevuld om de uiteindelijke milieubelasting te bepalen. Het tabblad 'Ecoindicatoren Seerden' is een overzicht van alle milieuindicatoren die zijn toegepast in de bepaling van de milieubelasting. Al de gegevens op dit tabblad zijn afgeleid van de gegevens op het tabblad 'Uitgangspunten Berekeningen'. Op de tabbladen kunt u alleen dan iets wijzigen als er een 'geel' veld is. De grijze velden zijn beschermd. Als u eenmaal een vergelijkingsberekening heeft gemaakt kunt u deze als basis gebruiken voor vergelijkingen. Het is niet mogelijk om zonder voorgaande analyse vergelijkingen te maken met verpakkingsmaterialen van derden of met berekende milieubelastingen die zijn gemaakt met een ander hulpmiddel. De meeste ecoindicatoren zijn gebaseerd op verbruiken per gewichtseenheid. Seerden hanteert veelal verbruiken per inhoudsmaat. Om de vergelijking mogelijk te maken wordt een conversie gerealiseerd met behulp van de soortelijke gewichten van de materialen. Voor nagels en schroeven wordt een gemiddeld gewicht per schroef c.q. nagel gehanteerd om het totale gewicht aan nagels c.q. schroeven per verpakking te berekenen. Op het laatste tabblad 'Bewerkingen & Afval & Totaal' wordt de milieubelasting voor het geanalyseerde verpakkingsmiddel weergegeven. 25

26 Uitgangspunten Aspect Waarde Eenheid Bron Ecoindicator hardhout 4,2 /kg Ecoindicator 1999 Ecoindicator vurenhout 3,8 /kg PvAMC Ecoincicator MDF 3,5 /kg PvAMC Ecoindicator hardboard 3,2 /kg PvAMC Ecoindicator verzinkt staal 1,8 /kg Ecoindicator 1999 Ecoindicator RVS 2,1 /kg Ecoindicator 1999 Ecoindicator karton 1,5 /kg Ecoindicator 1999 Polypropyleen 6,2 /kg Ecoindicator 1999 Polyethyleen 6,2 /kg Ecoindicator 1999 Ecoindicator electra 0,756 /kwh Ecoindicator 1999 Ecoindicator hergebruik hout 3,2 /kg Ecoindicator 1999 Soortelijk gewicht hard hout 0,85 kg/m3 nl.wikipedia.org Soortelijk gewicht vurenhout 0,58 kg/m3 nl.wikipedia.org Soortelijk gewicht MDF 0,72 kg/m3 PvAMC Soortelijkgewicht hardboard 0,4 kg/m3 PvAMC Soortelijk gewicht karton 0,25 kg/m3 PvAMC Soortelijkgewicht polypropyleen 0,91 kg/m3 nl.wikipedia.org Soortelijkgewicht polyethyleen 0,85 kg/m3 PvAMC Gewicht nagel 5 gram Seerden Gewicht schroef 5,5 gram Seerden Energiegebruik zagen per balk 5 kwh Seerden Energiegebruik schaven per balk 7 kwh Seerden Energiegebruik zagen plaat hout 10 kwh Seerden Energiegebruik zagen karton 4 kwh Seerden Afval % zagen balken 3% Seerden Afval % zagen platen 15% Seerden Afval % schaven 1% Seerden 26

27 Materiaal Balken Hardhout Balken Vurenhout Platen MDF Platen Hardboard Basismaterialen Eenheid kg kg kg kg Ecowaarde per eenheid 4,2000 3,8000 3,5000 3,2000 Hulpmaterialen Materiaal Eenheid Ecowaarde per eenheid Nagels (verzinkt staal) kg 1,8000 Schroeven (verzinkt staal) kg 1,8000 Nagels (RVS) kg 2,1000 Schroeven (RVS) kg 2,1000 Platen karton kg 1,5000 Polypropyleen kg 6,2000 Polyethyleen kg 6,2000 Bewerkingen Materiaal Eenheid Ecowaarde per eenheid Zagen Balken kwh 0,7560 Schaven kwh 0,7560 Afval Materiaal Eenheid Ecowaarde per eenheid Schaafkrullen kg 3,2000 Zaagresten kg 3,

28 Basismaterialen Basismateriaal Balken Hardhout Balken Vurenhout Platen MDF Platen Hardboard Breedte kist Lengte kist Breedte kist Lengte kist Aantal Specificatie Lengte [mm] Breedte [mm] Dikte materiaal [mm] Berekeningen Basismateriaal Inhoud [m3] Soortelijk Gewicht Gewicht [kg] Milieubelasting Balken Hardhout Breedte kist 0 0, Lengte kist 0 0, Balken Vurenhout Breedte kist 0 0, Lengte kist 0 0, Platen MDF 0 0, Platen Hardboard 0 0, Hulpmaterialen Specificatie Hulpmateriaal Aantal Afstand/lengte [mm] Breedte [mm] Nagels/Schroeven (Verzinkt) Nagels/Schroeven (RVS) Karton Polypropyleen Polyethyleen Dikte materiaal [mm] Berekeningen Hulpmateriaal Inhoud [m3] Soortelijk Gewicht Gewicht [kg] Milieubelasting Nagels/Schroeven (Verzinkt) 0 Nagels/Schroeven (RVS) 0 Karton 0 0, Polypropyleen 0 0, Polyethyleen 0 0,

29 Bewerkingen Bewerking Zagen Schaven Balken Plaatmateriaal Karton Balken Zagen en schaven Energiegebruik Milieubelasting Afval Zagen en schaven Bewerking Afval Milieubelasting Balken Zagen Plaatmateriaal Karton Schaven Balken Totale Milieubelasting verpakking Totale milieubelasting Aspect Milieubelasting Basismaterialen Hulpmaterialen Bewerkingen Afval 29