Algemeen doel: Verbeteren van de prestaties op het gebied van taalvaardigheid

Transcriptie

1 IJburg College Projectplan 2012/ oktober 2012 Gegevens school en uitvoerders Algemeen directeur: Lou Brouwers. Schoolleiding: Freek Wevers (schoolleiding onderbouw, verantwoordelijk schoolleider taalbeleid, leiding deelschool 3), Judith Gerritsen (leiding deelschool 2), Linda Honingh (trekker taalbeleid, leiding deelschool 1) Edvard Houtkoop (schoolleiding bovenbouw), Yvonne van Waard (coördinator vmbo bovenbouw). Taalcoördinatoren onderbouw: Deelschool 1: Hanneke Halling (M&M) en Marije van der Put (Nederlands) Deelschool 2: Laura Meppelink (Ne) en Laura Keizer (M&M) Deelschool 3: Ronald Vonhoff (M&M) en Liselot Ulijn (Community service IJburg) Taalcoördinatoren bovenbouw: Maartje Heezemans (Ne), Dagmar van Rooij (Ne). Aantal docenten: 50 docenten onderbouw, 24 docenten bovenbouw. Aantal leerlingen: alle klassen van leerjaar 1 (350 leerlingen) en alle klassen van leerjaar 2 (200 leerlingen). In de bovenbouw gaat het om plm. 300 leerlingen, klas 3 en 4 vmbo, klas 2 t/m 5 havo, klas 3 t/m 6 vwo. Extern adviseur: Hella Kroon (APS) Korte omschrijving doelen Algemeen doel: Verbeteren van de prestaties op het gebied van taalvaardigheid Specifieke doelen: Onderbouw 1. De prestaties van de leerlingen onderbouw op het gebied van leesvaardigheid zijn op of boven het landelijk niveau van hun richting. 2. De prestaties van leerlingen onderbouw op het gebied van woordenschat blijven in basis/kader en in t/h boven landelijk niveau (vormbehoud), bij h/v op landelijk niveau (verbetering). 3. Het aantal probleemlezers in klas 1 en 2 neemt af met 50%. 4. De docenten in de onderbouw zijn allen in staat om in de lessen leesvaardigheid en woordenschat te ondersteunen volgens de 5 criteria geformuleerd in Begrijpen van vakteksten. Ze scoren bij het lesbezoek op minimaal 2 criteria positief. 5. Vergelijking van schrijfproducten van leerlingen in klas 1 laat vooruitgang zien, te relateren aan de criteria van de referentieniveaus. 1

2 6. De docenten onderbouw zijn rolmodel voor de leerlingen op het terrein van schriftelijk taalgebruik. 7. Diataal is stevig verankerd in opbrengstgericht werken in de school. Wat betreft punt 1., 2. en 3. hierboven worden de doelstellingen na de eerste toetsafname voor het schooljaar vastgesteld en specifiek gemaakt. De ambitie is op individueel niveau minimaal het aantal leermaanden voortgang te boeken plus het versneld inlopen van eventuele achterstanden. Bovenbouw 8. De vakdocenten in de bovenbouw: a. Besteden in de lessen expliciet aandacht aan woordenschat (vaktaal en schooltaal). Aan het eind van het schooljaar ligt er een werkwijze woordenschat bovenbouw en zijn de teams daarin geschoold. b. Geven feedback op de schrijf- en spreekopdrachten in de lessen aan de hand van rubrics 9. De resultaten van de taaltoetsen met het Cito volgsysteem vo worden geanalyseerd door de docenten Nederlands/taalcoördinatoren. Die worden individueel aan de leerlingen teruggekoppeld. Er worden concrete doelen gesteld voor taalresultaten in de 3 e klassen voor het schooljaar Algemene randvoorwaarden om de doelen te bereiken De school zorgt inhoudelijk en organisatorisch voor een goede afname van Diataal. Bij schoolleiding zorgt ervoor dat er tijd en ruimte beschikbaar is voor scholingsbijeenkomsten met docenten en taalcoördinatoren en voor tussentijdse evaluatieve gesprekken. Betrokken medewerkers vanuit de scholen worden gefaciliteerd om deel te nemen aan de uitvoering van het project. Schoolleiding en uitvoerders tonen betrokkenheid bij en zijn verantwoordelijk het project. De schoolleiding draagt de verantwoordelijkheid voor de voorgestelde activiteiten en opbrengsten in dit projectplan. Monitoring en evaluatie tussentijds en aan het eind Op leerlingniveau: - Afname Diataal A in oktober/november in klas 1 - Afname Diataal B in april/mei in klas 1, 2 en 3 - Analyse gegevens Diataal in docententeams van de deelscholen - Mentor-leerling gesprekken en vastleggen afspraken taal in woordrapporten Op docentniveau: - Observatie en coaching on the job van deelnemende docenten door externe adviseur en taalcoördinatoren met gebruik van de 5 criteria geformuleerd in Begrijpen van vakteksten - Evaluaties scholingsbijeenkomsten 2

3 Op niveau van schoolleiding: - Tussentijdse en eindevaluatiegesprekken Op niveau van ouders: - Aandacht voor het taalbeleid van de school op de ouderavonden - Aandacht voor taalvaardigheid algemeen in de gesprekken met mentor en leerling bij de rapporten. Opmerkingen De gigantische groei van het aantal leerlingen (dit jaar 150 leerlingen eerste klassen meer) brengt met zich mee de uitbreiding van het IJburg College met een nieuwe deelschool en weer een flinke uitbreiding van het docententeam. Dat vraagt een extra inspanning in het project op het gebied van de verankering van taalgerichte vakdidactiek. De nieuwe taalcoördinatoren moeten daarbij tevens hun deskundigheid opbouwen. Dat betekent voor de externe adviseur: meer voorbereiding met de taalcoördinatoren van de diverse deelscholen, meer uitvoeringen afzonderlijke teambijeenkomsten in de deelscholen, meer lesobservaties en coaching on the job van de taalcoördinatoren op dat terrein, meer tijd voor analyse Diataal samen met de taalcoördinatoren en de verantwoordelijk schoolleiders. Dit is in de geplande tijdsinvestering verwerkt. Aanbevelingen voor vervolg Naar aanleiding van de monitoring van het project (o.a. Diataal, tussen- en eindevaluatie, gesprekken met schoolleiding, interviews, enquêtes) worden per school aanbevelingen voor het vervolg geformuleerd. 3

4 Bijlage Activiteitenplan per doel/onderwerp Onderwerp: Leesvaardigheid en woordenschat onderbouw Doel Vergroten leesvaardigheid en woordenschat leerlingen onderbouw (klas 1 en 2). Extra aandacht voor probleemlezers en voor leerlingen op het hoogste niveau van de school, de zg. academische leerlingen. Resultaat + beschrijving van wijze waarop resultaat wordt vastgesteld Acties (nummers corresponderen met de specifieke doelen in het projectplan) 1. De prestaties van de leerlingen onderbouw op het gebied van leesvaardigheid zijn op of boven het landelijk niveau van hun richting. 2. De prestaties van leerlingen onderbouw op het gebied van woordenschat blijven in basis/kader en in t/h boven landelijk niveau (vormbehoud), bij h/v op landelijk niveau (verbetering). 3. Het aantal probleemlezers in klas 1 neemt af met 50%. De resultaten op en 3. worden vastgesteld met de Diataaltoets. Precieze doelen worden in november aan de hand van toets A gesteld. Motivatie van leerlingen voor lezen wordt gemonitord met de Volgkaart Lezen. 4. De docenten in de onderbouw zijn allen in staat om in de lessen leesvaardigheid en woordenschat te ondersteunen volgens de 5 criteria geformuleerd in Begrijpen van vakteksten. Ze scoren bij het lesbezoek op minimaal 2 criteria positief. Dit resultaat wordt vastgesteld door de taalcoördinatoren i.s.m. de externe adviseur. Alle docenten maken in hun lessen gebruik van de woordenschatmuur. a. De taaldoelen worden opgenomen in de SMART teamplannen voor het schooljaar Teamleiders, taalcoördinatoren, externe adviseur. September b. Nieuwe docenten worden geschoold in didactiek leesvaardigheid bij de vakken en woordenschat. Taalcoördinatoren, externe adviseur. Oktober c. Met de Diataal toets en de EMT toets komen probleemlezers in klas 1 en 2 in beeld. Zij krijgen extra ondersteuning in het taaluur. Docenten Nederlands en externe adviseur d. In de drie onderbouwteams scholing verdieping en verankering didactiek lezen en woordenschat. Taalcoördinatoren, externe adviseur. November e. Er vindt bij lesbezoek met voorbespreking en nabespreking plaats door taalcoördinatoren en externe adviseur bij 12 leraren. November, december. Dit levert ook good practice op voor de 4

5 teambijeenkomsten in maart. f. Good practicebijeenkomsten in de 3 deelscholen. Taalcoördinatoren, externe adviseur. Maart g. Op basis van de resultaten in worden voor het schooljaar erna nieuwe SMART teamplannen geformuleerd. Juni h. Vaststellen koers taalbeleid en verankering met de schoolleiding, verantwoordelijken voor taalbeleid, externe adviseur. Oktober, maart, juni. Wanneer Wie Uren/kosten De school investeert in tijd voor de taalcoördinatoren, professionalisering van docenten in de teams, afnametijd en kosten Diataal, en nabespreking van de lesobservaties. Externe adviseur (10 dagen) a. ½ dag b. 1 dag c. 1 dag d. 2 dagen e. 3 dagen f. 2 dagen g. ½ dag h. Opgenomen in de andere dagen Onderwerp: Schrijfvaardigheid Doel Bewust en effectief verbeteren schrijfvaardigheid in het themaonderwijs en de les Nederlands. Resultaat + beschrijving van wijze waarop resultaat wordt vastgesteld (nummers corresponderen met de specifieke doelen in het projectplan) 5. Vergelijking van schrijfproducten van leerlingen in klas 1 laat vooruitgang zien, te relateren aan de criteria van de referentieniveaus. 6. De docenten onderbouw zijn rolmodel voor de leerlingen op het terrein van schriftelijk taalgebruik. 5

6 Acties a. De docenten Nederlands ontwikkelen een lessenserie rond herschrijven en reflecteren op schrijfproducten, gekoppeld aan de opdrachten in het themaleren. Docenten Nederlands, DBL adviseur. Oktober, november, december. b. De lessen worden geëvalueerd en na bijstelling in het programma Nederlands van klas 1 en 2 opgenomen. Januari/februari c. Vakdocenten in de drie teams worden geschoold in feedback op schrijfproducten. December. Docenten Nederlands, taalcoördinatoren, externe adviseur. Wanneer Wie Uren/kosten De school investeert in tijd voor de taalcoördinatoren, ontwikkeltijd voor de docenten Nederlands en professionalisering van docenten in de teams. Externe adviseur (5 dagen): a. 2 dagen b. 1 dag c. 2 dagen Onderwerp: Opbrengstgericht werken aan taalvaardigheid Doel Taalbeleid monitoren en daarbij analyse van de Diataalgegevens inzetten. Leesbewustzijn leerlingen monitoren met de Volgkaart Lezen. Resultaat + beschrijving van wijze waarop resultaat wordt vastgesteld Het werken met de resultaten van Diataal gebeurt op twee vaste momenten in de jaarcyclus van de teams: november en juni. De mentoren nemen de resultaten mee in hun rapportbesprekingen met leerlingen in december en juni. 6

7 Acties a. Ondersteuning docenten Nederlands bij de analyse Diataal in oktober/november en mei/juni. Docenten Nederlands, trekker taalbeleid, externe adviseur. b. Op basis van de A-toetsen worden precieze doelen geformuleerd voor leerwinst in maanden voor de verschillende groepen leerlingen. Die bedraagt ten minste 6 maanden. c. Twee bijeenkomsten Diataal in de drie teams. November en juni. Wanneer Wie Uren/kosten De school investeert in tijd voor de docenten Nederlands en professionalisering in de teams. Externe adviseur (4 dagen): a. 2 dagen b. Opgenomen in de andere dagen c. 2 dagen Onderwerp: Taalbeleid bovenbouw Doel Taalbeleid doorzetten in de bovenbouw. Resultaat + beschrijving van wijze waarop resultaat wordt vastgesteld (nummers corresponderen met de specifieke doelen in het projectplan) 8. De vakdocenten in de bovenbouw: a. Besteden in de lessen expliciet aandacht aan woordenschat (vaktaal en schooltaal). Aan het eind van het schooljaar ligt er een werkwijze woordenschat bovenbouw en zijn de teams daarin geschoold. b. Geven feedback op de schrijf- en spreekopdrachten in de lessen aan de hand van rubrics 9. De resultaten van de taaltoetsen met het Cito volgsysteem vo worden geanalyseerd door de docenten Nederlands/taalcoördinatoren. Die worden individueel aan de leerlingen teruggekoppeld. Er worden concrete doelen gesteld voor taalresultaten in de 3 e klassen voor het schooljaar

8 Acties Wanneer Wie a. Doelen SMART taalbeleidsplan bovenbouw met activiteitenplan vaststellen. Oktober/november. Taalcoördinatoren, externe adviseur b. Twee maal een scholingsbijeenkomst met de teams: woordenschat, feedback met de rubrics. Taalcoördinatoren, externe adviseur. November, maart c. Analyse taaltoetsen en terugkoppeling aan leerlingen en in teams. Mei Docenten Nederlands/taalcoördinatoren, externe adviseur d. Taalbeleidsplan in de teamplannen opnemen met SMART doelen en activiteitenplannen. Juni. Taalcoördinatoren, teamleiders, externe adviseur. Uren/kosten De school investeert in tijd voor de taalcoördinatoren en teamleiders en professionalisering in de teams. Externe adviseur (5 dagen): a. 1 dag b. 2 dagen c. 1 dag d. 1 dag 8