Ontmoetingsdag Handelingsgericht SAMENwerken

Transcriptie

1 D e V l a a m s e N e t o v e r s t i j g e n d e S t u u r g r o e p H G W / H G D i. s. m. d e U n i v e r s i t e i t A n t w e r p e n n o d i g t u u i t v o o r d e W A N N E E R Donderdag 13 september 2012 Ontmoetingsdag Handelingsgericht SAMENwerken V OOR W I E Alle geïnteresseerden in handelingsgericht werken of handelingsgerichte diagnostiek (leerkrachten, zorg, leerlingbegeleiders, CLB-medewerkers, pedagogisch begeleiders, directie, nascholers, docenten, ) W AAR Voormiddag: Rector Dhanis Aula K.001, Kleine Kauwenberg 14, 2000 Antwerpen Namiddag: Lange Winkelstraat 9, 2000 Antwerpen P R O G R A M M A 9.00 uur: Onthaal 9.30 uur: Verwelkoming door Elke Struyf (Universiteit Antwerpen) 9.35 uur: Noëlle Pameijer (Samenwerkingsverband Annie M.G.Schmidt en Kwaliteit in Nascholing, Hilversum): Handelingsgericht Samenwerken met ouders, collega s en hulpverleners. Hoe komen de zeven uitgangspunten van HGW terug in gesprekken met ouders, collega s en hulpverleners? En wat is de rol van metacommunicatie? Aan de hand van verschillende soorten gesprekken in het onderwijszorgcontinuüm worden deze vragen besproken en van voorbeelden uit de praktijk voorzien uur: Koffiepauze uur: Piet Vandebriel (kinder- en jeugdpsychiater, project Kids on track, lector Provinciale Hogeschool Limburg): Praten met kinderen op school. Om constructief te kunnen samenwerken met kinderen en jongeren is goede communicatie van belang. Kinderen zijn geen minivolwassenen. Ze denken anders dan grote mensen en geven op hun manier uiting aan wat ze voelen en wensen. Bij kinderen en jongeren met specifieke noden moet je als gesprekspartner nog sensitievere voelhoorns hebben voor de communicatieve mogelijkheden en grenzen van het kind. Wat zijn bruikbare handvatten om het praten met kinderen vlot te laten verlopen? uur: Bruno Van Obbergen (kinderrechtencommissaris): Reflectie op samenwerken door de bril van kinderrechten uur: Broodjeslunch uur: Namiddagsessies (keuzelijst zie verder) uur: Einde D E E L N A M E B E D R A G 60 euro (broodjeslunch en syllabus inbegrepen) I N S C H R I J V E N, W I J Z I G I N G S - EN A N N U L E R I N G S V O O R W A A R D E N : Via de link kunt u zich inschrijven voor deze ontmoetingsdag. Na vermelding van uw gegevens kunt u één namiddagsessie kiezen. Als we de inschrijving goed ontvangen hebben dan krijgt u een elektronische bevestiging met uitnodiging tot betaling (met vermelding van naam deelnemer). Uw inschrijving is pas definitief na betaling. Inschrijven kan tot en met 6 juli 2012 of totdat het maximum aantal deelnemers is bereikt. U kunt uw inschrijving kosteloos annuleren t/m 24 augustus Vanaf 25 augustus 2012 is annuleren niet meer mogelijk en zijn de volledige deelnamekosten verschuldigd. Bij verhindering heeft u het recht om een vervanger te sturen.

2 Keuzelijst namiddagsessies Ontmoetingsdag HandelingsgerichtSAMENwerken Sessie 1: Lezing (theorie en korte opdrachten) Multidisciplinaire handelingsgerichte zorgteams: hulpverleners de school in! In het samenwerkingsverband Annie M.G. Schmidt loopt een pilot waarin school, hulpverleners en ouders met elkaar in overleg gaan. HGW/HGD is hierbij het gemeenschappelijke kader; school en hulpverleners spreken daardoor dezelfde taal. Aan de hand van de fasen van HGD in de jeugdzorg bespreken we deze werkwijze en de ervaringen die ermee zijn opgedaan. Bij verschillende fasen is er een korte opdracht/oefening. Alle uitgangspunten van HGW komen aan bod. Zorgleerkrachten, zoco, directies (kleuter, lager/buitengewoon onderwijs), CLB-medewerkers, pedagogische begeleiders, nascholers, docenten en studenten, hulpverleners, Verdieping, voorkennis vereist. Noëlle Pameijer, Samenwerkingsverband Annie M.G.Schmidt en Kwaliteit in Nascholing, beide te Hilversum, NL Sessie 2: Workshop met korte inleidingen Stem aan de leerling. Leerlingen hebben authentieke verhalen te vertellen. Over hun schoolleven, hun wederwaardigheden rond leren, en meer. Kunst is hen tot vertellen te brengen. Door constructief met hen te communiceren. In de workshop combineren we het HGW-uitgangspunt van constructief samenwerken, in het bijzonder constructief communiceren, met basisprincipes van gesprekscommunicatie. En profiteren daarbij van de narratieve begeleiding. Een leidraad voor narratieve gespreksvoering wordt gepresenteerd en gepraktiseerd. Een toepassing in een LeerlingZelfOnderzoek (LZO) is de grote illustratie daarvan. Uitmondend in een leerlingplan. Zeker een houvast voor constructief samenwerken met leerlingen in het secundair onderwijs! Leerkrachten, leerlingbegeleiders, directies, pedagogisch begeleiders, hulpverleners, CLB-medewerkers,... met ervaring in het secundair onderwijs. Een introductie. Geen voorkennis vereist. Wel, ervaring met leerlingen in het secundair onderwijs. Jos de Vries, Seminarium voor Orthopedagogiek / Hogeschool Utrecht

3 Sessie 3: Workshop Navigeren zonder GPS: coaching in inclusief multidisplinair overleg. bij het meenemen van kinderen met min of meer ernstige leerbarrières in een gewone school, en bij het op weg gaan naar inclusief onderwijs, is samenwerken gewoon essentieel: daar staat of valt inclusief onderwijs mee. Naast de vele tussendoormomenten waarin praktische dingen worden afgesproken, zijn de momenten van multidisciplinair overleg, waarop iedereen aanwezig is, hierin uiterst belangrijk. Vele karakters komen samen, ieder met hun opvattingen en ervaringen. Dit MDO coachen is een delicate onderneming, wat lijkt op navigeren in de mist zonder GPS. In deze workshop zullen we, vanuit de jarenlange praktijkervaring van de workshopleider in het coachen van MDO s in inclusief onderwijs, samen met de ervaring van deelnemers, en vanuit de inspiratie van het Europese Daffodil project, zoeken naar werkbare manieren die maken dat inclusief onderwijs voor iedereen een verrijking wordt. Bijna alle uitgangspunten van HGW komen in deze workshop aan bod. Leerkrachten, CLB-medewerkers en directies. Geen specifieke voorkennis vereist. Jo Lebeer, Universiteit Antwerpen, INCENA (Studiecentrum Inclusie & Enablement) Sessie 4: Combinatie lezing / workshop Samen sterker met Co-Teaching Introductie van het concept Co-Teaching, waarbij u de kansen voor de eigen onderwijspraktijk onderzoekt. Tevens verkent u samenwerkingsvormen tussen onderwijsprofessionals die gedurende een langere tijd gezamenlijk een groep begeleiden en krijgt u zicht op uw eigen kwaliteiten en uitdagingen als (mogelijk) toekomstige co-teacher. Alle uitgangspunten van HGW komen in het regenboogconcept Co- Teaching aan de orde. In deze bijeenkomst ligt de nadruk op: De onderwijsprofessionals doen ertoe en Onderwijsprofessionals werken constructief samen. Onderwijsprofessionals (docenten, onderwijsassistenten, ambulant begeleiders, zorgcoördinatoren, intern begeleiders) afkomstig uit het primair (basis) en voortgezet (secundair) onderwijs. Introductie: geen voorkennis vereist. Dian Fluijt, Seminarium voor Orthopedagogiek

4 Sessie 5: Workshop Samen méér. Samenwerken rond leerstoornissen in functie van onderwijsbehoeften. Leerlingen met dyslexie en dyscalculie aanpakken is geen zo n evidente taak. Samenwerken met alle betrokkenen, kennis van de eindtermen en afstemmen van wie wanneer wat doet is voor deze leerlingen dan ook uiterst belangrijk. Binnen deze lezing staan we stil rond hoe dit kan en waarom dit best ook gebeurt vertrekkend vanuit de onderwijsbehoeften en draagkracht van deze kinderen/jongeren. We reflecteren aan de hand van een casus over de meerwaarde van het samen iets gedaan krijgen. Voornamelijk het uitgangspunt samenwerken staat in deze workshop centraal. Alle geïnteresseerden in HGW/HGD: leerkrachten, zorg, directies (lager/secundair/buitengewoon onderwijs), CLB-medewerkers, pedagogische begeleiders, nascholers, docenten en studenten, hulpverleners. Geen voorkennis vereist. Annemie Desoete, UGent, Arteveldehogeschool, Sig Sessie 6: A.d.h.v. een ppt en fotomateriaal vertellen we over de samenwerking met ouders Samenwerken met ouders. Werken aan een positieve relatie. Een van de belangrijke uitgangspunten bij handelingsgericht werken is de samenwerking met alle actoren. We vertellen hoe onze school vanaf het eerste contact werk maakt van een goede relatie opbouwen met ouders. Zij zijn immers onze belangrijkste partners bij het werken met kinderen. Voornamelijk de uitgangspunten samenwerken met ouders en vertrekken vanuit het positieve worden in deze sessie centraal gesteld. Leerkrachten, zorgteams, ouders en directies. Geen specifieke voorkennis vereist. S Basisschool Sint-Salvator Sinia Tamara, directeur Seynaeve Magda, zorgleerkracht Meseli Gülsa, brugfiguur Peys Heidi, zorgcoördinator,

5 Sessie 7: Interactieve lezing Niet alle smileys lachen kenmerken, kracht en kwetsbaarheid van onlinehulpverlening. Nu Facebook en Twitter hoogtij vieren en en chat communicatietoppers zijn, zoekt het welzijnswerk schoorvoetend hoe ze onlinehulp kunnen inzetten. Ook CLB s, zorgcoördinatoren, leerkrachten zullen in hun communicatie met leerlingen en ouders die stap moeten zetten. En niet enkel voor informatieve boodschappen; Want niet alle smileys lachen leerlingen en ouders verwoorden vaak anoniem snel en krachtig hun hulpkreten. Onlinehulpcommunicatie biedt specifieke mogelijkheden maar zorgt ook voor twijfel en aarzeling. Op al deze aspecten gaan we in. De uitgangspunten onderwijsbehoeften, systematisch en transparant werken, doelgericht werken en constructief samenwerken komen in deze lezing aan bod. CLB, zorg en hulpverleners. Introductie geen voorkennis vereist. Philippe Bocklandt, Arteveldehogeschool Sessie 8: Workshop HGW in het secundair onderwijs: hoe handelingsgericht overleggen we in de cel leerlingenbegeleiding? En hoe kan dit beter? HGW in het secundair onderwijs. Hoe beginnen we er aan? Hoe ver staan we hier al in? Wat heeft deze school met deze clb-ers nodig om meer handelingsgericht te gaan werken? Stefanie deed in haar stage een wetenschappelijk onderzoek naar HGW in de cel. Resultaat: een bruikbare kwalitatieve schaal en een aantal concrete voorstellen naar de school toe. Mogelijkheid tot discussie en bespreking. Alle uitgangspunten komen binnen deze sessie aan bod. Het onderzoek voorziet een brede bevraging van alle uitgangspunten. Daarna komt samen met de school de keuze welke uitgangspunten verder uitgewerkt worden en hoe. Leerkrachten, zorg, directies (secundair), CLB-medewerkers, pedagogische begeleiders, nascholers, docenten en studenten, hulpverleners, Verdiepingsworkshop. S Nico Van Dorpe, VCLB Oudenaarde, ppc werkzaam in secundair onderwijs Stefanie De Sloovere, studente master in pedagogische wetenschappen, onderwijskunde

6 Sessie 9: Workshop: ppt met interactieve oefeningen/ uitwisseling Educatief partnerschap: grensgebied waar Handelingsgerichten Oplossingsgericht werken elkaar ontmoeten en versterken. Zodra een leerling op school is aangemeld, begint een contact tussen ouders en school. Contact waarin hun kind en leerling centraal staat. De oplossingsgerichte benadering biedt een basishouding en nuttige technieken zodat leraren de grensgebieden tussen school en thuis veilig en constructief kunnen betreden. In deze workshop wordt met name het belang verkend van vertrouwen, loyaliteit en het afstemmen op werkrelaties. Zaken waarin Handelingsgericht- en Oplossingsgericht Werken elkaar ontmoeten en versterken. Alle uitgangspunten van HGW zijn herkenbaar in de workshop. Breed publiek: basisonderwijs (PO), secundair onderwijs (VO), leraren, andere onderwijsprofessionals. Voorkennis is niet vereist. Annemiek Broersen, Seminarium voor Orthopedagogiek (Hogeschool Utrecht) Sessie 10: Interactieve lezing Groeien door te spreken. Van kleinsaf aan begeleiden we als school kinderen om op te groeien tot zelfredzame en bewuste kinderen. Om dit doel te bereiken, is het belangrijk om alle context van een kind in rekening te brengen èn kinderen erkenning te geven. Via conflicthantering, leerlingbemiddeling en handelingsgericht werken zijn we op onze school gegroeid naar structurele en individuele kindgesprekken. Door een aantal eenvoudige stappen kunnen we met kindgesprekken kinderen een veilige omgeving geven om te groeien. Bijna alle uitgangspunten van HGW komen aan bod tijdens deze sessie. Leerkrachten, zoco s, directies, CLB-medewerkers. Introductie, geen voorkennis vereist. S Stedelijke Freinetschool De Vlieger Jan Regaert, directie Cindy Vandereecken, leerkracht Valérie De Smet, zoco

7 Sessie 11: Interactieve lezing Organiseren van laagdrempelige ouderbijeenkomsten in het kleuter en lager onderwijs. Het is belangrijk om van bij de start van een schoolloopbaan een goed contact te hebben met ouders. Maar hoe bouw je zo n vertrouwensband op met kwetsbare ouders bij wie de drempel naar school te hoog is? Hoe stemmen we onze methodiek af op de noden van de kansengroepen? We organiseerden laagdrempelige ouderbijeenkomsten op school rond opvoeding en gezondheid. We vertellen over onze ervaring met de projecten Linker, Kinderen, aan tafel! en het multidisciplinair kleuterconsult met ouders op verschillende scholen zowel in het gewoon als in het buitengewoon basisonderwijs. In deze sessie ontdekken we samen de meerwaarde van deze initiatieven en hoe constructieve samenwerking dit haalbaar kan maken. Er is ook aandacht voor de netwerkontwikkeling rond de school/de wijk en de samenwerking met pedagogische begeleiding. Leerkrachten, zorgleerkrachten, directies, P.B. en CLB-medewerkers in kleuter- en lager onderwijs, gewoon of buitengewoon basisonderwijs (liefst ervaring met kansengroepen). Introductie, geen specifieke voorkennis vereist. PVOC Oost-Vlaanderen Sessie 12: Interactieve workshop S Inge Lootens, VCLB Gent en Trees Schaumont, VCLB Meetjesland, beide medewerkers PVOC Oost-Vlaanderen. Het kind achter het gelabelde kind Hoe kijkt het gelabelde kind naar zijn label en het begeleidingspad dat speciaal voor hem is uitgetekend? Stemt het overeen met zijn onderwijsbehoeften of is het niet zijn idee van wat onderwijsbegeleiding moet zijn? In deze workshop staat de stem van het gelabelde kind centraal. Aan de hand van de documentaire Herdruk staan we stil bij het perspectief van gelabelde kinderen, en reflecteren we over de wijze waarop samenwerking hun perspectief meer kan doen doorwegen. De onderwijsbehoeften van leerlingen staan in de workshop centraal. De manke afstemming en wisselwerking tussen het kind en de ruime samenleving wordt aan de kaak gesteld. We geloven dat een constructieve samenwerking tussen het kind, de ouder en de leerkracht een verschil kunnen maken voor het individuele kind. Maar maakt ze ook een verschil voor de maatschappelijke positie van alle kinderen? Iedereen is welkom. Reflectie, geen voorkennis vereist. S Bruno Vanobbergen, Leen Ackaert en Nancy Vansieleghem, Kinderrechtencommissariaat

8 Sessie 13: Lezing met mogelijkheid tot interactie en reflectie Op weg naar een geïntegreerd zorgbeleid. Reflecties bij de resultaten van een grootschalig onderzoek in Vlaanderen. In deze interactieve lezing worden enkele resultaten van een grootschalig Vlaams surveyonderzoek naar het zorgbeleid in het gewoon basisen secundair onderwijs gepresenteerd. Er zal vooral ingegaan worden op resultaten die in verband kunnen gebracht worden met de uitgangspunten van HGW. De principes van HGW werden immers als inspiratiebron gebruikt bij de ontwikkeling van onderdelen van de vragenlijst. Succesfactoren voor de implementatie van een geïntegreerd zorgbeleid (vanuit HGW) worden geïdentificeerd en samen met de deelnemers wordt gezocht naar hoe scholen hinderpalen kunnen wegwerken. Leerlingbegeleiders, zorgcoördinatoren, CLB, pedagogisch begeleiders, directies, leerkrachten, Geen voorkennis vereist. Prof. Dr. Elke Struyf, Universiteit Antwerpen, Instituut voor Onderwijs- en Informatiewetenschappen Sessie 14: Workshop Constructief samenwerken met kinderen en ouders. Een verdiepingssessie voor leraren en zorgbegeleiders. In het model van HGW gaan we uit van gelijkwaardigheid en constructieve samenwerking tussen alle betrokkenen. Wederzijds begrip, respect en transparante communicatie zijn daarbij sleutelwoorden. De huidige werking op school is ons vertrekpunt. Hoe kunnen we de zorgwerking versterken vanuit dit uitgangspunt, zowel in de fase van preventieve basiszorg als in de fase van verhoogde zorg? Met praktische oefeningen en concrete voorbeelden. Leraren, zorgteams, directeurs basisonderwijs en CLB-medewerkers. Voorkennis HGW is vereist. Stefan Potums, OVSG

9 Sessie 15: Lezing/workshop Geestelijke gezondheidszorg op school: integratie tussen onderwijs-clb en meer gespecialiseerde zorgvormen. Vanuit de ervaringen enerzijds binnen onze afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie met een lange traditie van ambulant en outreachend werken, en anderzijds als kinderpsychiater medewerker van een CLB centrum wordt gezocht naar het delen van ervaringen en denkmodellen die de integratie tussen onderwijsopdrachten en geestelijke gezondheidszorg kunnen bevorderen. Het betrekken van de context (school-gezin-..), het vertrekken vanuit de hulpvraag en de draagkracht/mogelijkheden/ motivatie van het kind/de jongere, zijn gezin en zijn context, het integreren van de hulp in de directe leefomgeving van het kind/de jongeren en het versterken van alle betrokkenen in hun kennis en vaardigheden om met GGZ problematiek om te gaan vormen hiervan een aantal basisprincipes. Na een korte theoretische inleiding over het hoe en waarom van dit model, volgen een aantal meer praktijkgerichte voorbeelden en oefeningen. CLB medewerkers en (zorg)leerkrachten. Geen voorkennis vereist. Dr. Eric Schoentjes, Kinder- en Jeugdpsychiater, UZ Gent, Afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie