waarbij de leerkracht er toe doet

Transcriptie

1 Een geïntegreerde socioemotionele leerlingenbegeleiding waarbij de leerkracht er toe doet Workshop Ontmoetingsdag HGW 16 september 2010 Gent Karen Jacobs, Universiteit Antwerpen

2 1. De SEG-vragenlijst WERKMOMENT 1 2. Waarom socio-emotionele leerlingenbegeleiding? Inhoud 3. Geïntegreerde leerlingenbegeleiding: de leerkracht centraal BESPREKING/DISCUSSIE 1 WERKMOMENT 2 4. Geïntegreerde leerlingenbegeleiding: ondersteuning op school BESPREKING/DISCUSSIE 2 1

3 Geïntegreerde socio-emotionele leerlingenbegeleiding 1. De socio-emotionele Geïntegreerde leerlingenbegeleiding (SEG) vragenlijst

4 SEG-Vragenlijst Ontwikkeld obv theorie, andere instrumenten, focusgroepgesprekken 3 delen 73 vragen Variant directie 72 vragen 3

5 SEG-Vragenlijst Deel 1: coördinatie en organisatie op school - Rol & visie van de directie (7 vragen) - Schoolklimaat (12 vragen) - Schoolvisie (7 vragen) - Zorgstructuren en procedures (4 vragen) 4

6 SEG-Vragenlijst Deel 1: coördinatie en organisatie op school - Rol & visie van de directie (7 vragen) - Schoolklimaat (12 vragen) - Schoolvisie (7 vragen) - Zorgstructuren en procedures (4 vragen) 5

7 SEG-Vragenlijst Deel 2: Ondersteuning van het leerkrachtenteam - Professionalisering (6 vragen) - Communicatie tussen leerkrachten (3 vragen) - Schoolinterne samenwerking (9 vragen) - Schoolexterne samenwerking (4 vragen) - Communicatie met ouders (3 vragen) 6

8 SEG-Vragenlijst Deel 2: Ondersteuning van het leerkrachtenteam - Professionalisering (6 vragen) - Communicatie tussen leerkrachten (3 vragen) - Schoolinterne samenwerking (9 vragen) - Schoolexterne samenwerking (4 vragen) - Communicatie met ouders (3 vragen) 7

9 SEG-Vragenlijst Deel 3: Begeleiding door de leerkracht - Enge taakopvatting (6 vragen) - Ruime taakopvatting (4 vragen) - Handelingsbekwaamheid (8 vragen) 8

10 SEG-Vragenlijst Deel 3: Begeleiding door de leerkracht - Enge taakopvatting (6 vragen) - Ruime taakopvatting (4 vragen) - Handelingsbekwaamheid (8 vragen) 9

11 werkmoment 1 Invullen SEG-vragenlijst deel 3: Taakopvatting deel 1&2 Handelingsbekwaamheid

12 Geïntegreerde socio-emotionele leerlingenbegeleiding 2. Waarom socio-emotionele leerlingenbegeleiding?

13 Waarom socio-emotionele leerlingenbegeleiding? De affectieve ontwikkeling heeft een onmiskenbare invloed op de cognitieve ontwikkeling Emoties zijn inherent aan het leven In onze huidige maatschappij worden leerlingen geconfronteerd met verschillende uitdagende situaties Socio-emotionele leerlingenbegeleiding dient een wezenlijk onderdeel te zijn van vorming en onderwijs 12

14 Geïntegreerde socio-emotionele leerlingenbegeleiding 3. Geïntegreerde begeleiding: de leerkracht centraal

15 Geïntegreerde leerlingenbegeleiding: de leerkracht centraal Geheel van in het curriculum opgenomen activiteiten gericht op het stimuleren van de persoonlijke en sociale ontwikkeling van alle studenten Dus: Centrale rol voor de leerkracht Leerkrachten zijn: - Eerstelijnshelpers - Goed op de hoogte, waardevolle informanten - Best geplaatst om door te verwijzen 14

16 Bespreking/discussie 1 Geïntegreerde leerlingenbegeleiding: een realiteit? Bespreking resultaten survey (1415 leerkrachten, 77 directieleden) Discussie resultaten + eigen antwoorden

17 Enge taakopvatting Beperkte rol voor leerkrachten en school inzake socio-emotionele leerlingenbegeleiding

18 Resultaten Survey Socio-emotionele begeleiding van leerlingen is in hoofdzaak de taak van externe hulpverleners zoals het CLB of meer gespecialiseerde diensten zoals een centrum voor geestelijke gezondheidszorg (CGG). 17

19 Resultaten Survey Socio-emotionele begeleiding van leerlingen gaat ten koste van de aandacht voor de overige leerlingen 18

20 Resultaten Survey De beste hulp bij socio-emotionele problematieken wordt verleend door een gespecialiseerd team van hulpverleners 19

21 Resultaten Survey Ik kan moeilijk inspelen op elke leerling die socio-emotionele begeleiding nodig heeft 20

22 Resultaten Survey Ik ben er op de eerste plaats voor verantwoordelijk dat de leerlingen voldoende vakkennis wordt bijgebracht 21

23 Resultaten Survey De voornaamste taak van de school is de leerling voor te bereiden op verdere studies of het beroepsleven 22

24 Ruime taakopvatting Socio-emotionele leerlingenbegeleiding als taak van de leerkrachten en school

25 Resultaten Survey Leerkrachten moeten aandacht hebben voor de socio-emotionele ontwikkeling van leerlingen 24

26 Resultaten Survey Leerlingen moeten op school vooral zichzelf kunnen zijn en zichzelf kunnen ontdekken 25

27 Resultaten Survey Mijn belangrijkste taak als leerkracht is jongeren te begeleiden op weg naar volwassenheid 26

28 Resultaten Survey Het ontwikkelen van sociale vaardigheden bij leerlingen is minstens zo belangrijk dan de ontwikkeling van intellectuele vaardigheden 27

29 Handelingsbekwaamheid Voelen leerkrachten/scholen zich bekwaam om socio-emotionele leerlingenbegeleiding op te nemen

30 Resultaten Survey In mijn lessen probeer ik expliciet de socio-emotionele ontwikkeling van leerlingen te bevorderen 29

31 Resultaten Survey Ik volg de socio-emotionele ontwikkeling van leerlingen systematisch op 30

32 Resultaten Survey Ik voer gesprekken met leerlingen over hun socio-emotionele ontwikkeling 31

33 Resultaten Survey Ik heb de indruk dat ik een aantal leerlingen die socio-emotionele begeleiding nodig hebben laattijdig opmerk 32

34 Resultaten Survey Ik mis de nodige vaardigheden om leerlingen te begeleiden op socio-emotioneel vlak 33

35 Intepretaties? Conclusies? Bedenkingen? Bemerkingen? Verklaringen? 34

36 Ik ben er op de eerste plaats voor verantwoordelijk dat de leerlingen voldoende vakkennis wordt bijgebracht Mijn belangrijkste taak als leerkracht is jongeren te begeleiden op weg naar volwassenheid De voornaamste taak van de school is de leerling voor te bereiden op verdere studies of het beroepsleven Het ontwikkelen van sociale vaardigheden bij leerlingen is minstens zo belangrijk dan de ontwikkeling van intellectuele vaardigheden

37 Ik heb de indruk dat ik een aantal leerlingen die socio-emotionele begeleiding nodig hebben laattijdig opmerk Leerkrachten moeten aandacht hebben voor de socio-emotionele ontwikkeling van leerlingen Ik mis de nodige vaardigheden om leerlingen te begeleiden op socioemotioneel vlak

38 werkmoment 2 Invullen SEG-vragenlijst deel 1 en 2: Rol en visie directie Professionalisering

39 Geïntegreerde socio-emotionele leerlingenbegeleiding 4. Geïntegreerde begeleiding: ondersteuning op school

40 Geïntegreerde begeleiding: ondersteuning op school Leerlingenbegeleiding is niet louter de verantwoordelijkheid van de leerkracht whole school approach Ondersteunend netwerk op school: - zorg klimaat & duidelijke visie - Ondersteunende structuren en procedures - Efficiente communicatie en samenwerking - professionaliseringsmogelijkheden 39

41 Bespreking/discussie 2 Is er ondersteuning op schoolniveau? Bespreking resultaten survey (1415 leerkrachten, 77 directieleden) Discussie resultaten + eigen antwoorden

42 Professionalisering Professionaliseren leerkrachten zich met betrekking tot socio-emotionele leerlingenbegeleiding?

43 Resultaten Survey Ik volg(de) nascholing in het kader van socio-emotionele begeleiding van leerlingen 42

44 Resultaten Survey Ik doe beroep op de expertise mbt socio-emotionele begeleiding die aanwezig is bij collega s 43

45 Resultaten Survey Ik ga op zoek naar informatie om de socio-emotionele begeleiding van leerlingen te kunnen realiseren 44

46 Resultaten Survey De directie stimuleert me om me bij te scholen met betrekking tot socio-emotionele begeleiding 45

47 Resultaten Survey De directie stimuleert me om me bij te scholen met betrekking tot socio-emotionele begeleiding ANTWOORD DIRECTIE 46

48 Resultaten Survey Er wordt vorming georganiseerd op school in het kader van socioemotionele begeleiding 47

49 Rol en visie directie In welke mate voelen leerkrachten zich gesteund door de directie op school wat betreft de socioemotionele begeleiding van leerlingen

50 Resultaten Survey De directie stimuleert initiatieven inzake de aanpak van socioemotionele problemen bij leerlingen 49

51 Resultaten Survey De directie stimuleert initiatieven inzake de aanpak van socioemotionele problemen bij leerlingen ANTWOORD DIRECTIE 50

52 Resultaten Survey De directie is op de hoogte van de ondersteuning die ik bied bij de socio-emotionele ontwikkeling 51

53 Resultaten Survey De directie is op de hoogte van de ondersteuning die ik bied bij de socio-emotionele ontwikkeling ANTWOORD DIRECTIE 52

54 Resultaten Survey De directie laat weten dat elke leerkracht aandacht moet hebben voor de socio-emotionele ontwikkeling van leerlingen 53

55 Resultaten Survey De directie laat weten dat elke leerkracht aandacht moet hebben voor de socio-emotionele ontwikkeling van leerlingen ANTWOORD DIRECTIE 54

56 Resultaten Survey De directie ziet erop toe dat er op school werkmateriaal (bv. Boeken, tijdschriften, screeningsinstrumenten, werkfiches, ) voorhanden is omtrent socio-emotionele problematieken 55

57 Resultaten Survey De directie ziet erop toe dat er op school werkmateriaal (bv. Boeken, tijdschriften, screeningsinstrumenten, werkfiches, ) voorhanden is omtrent socio-emotionele problematieken ANTWOORD DIRECTIE 56

58 Intepretaties? Conclusies? Bedenkingen? Bemerkingen? Verklaringen? 57

59 Ik volg(de) nascholing in het kader van socio-emotionele begeleiding van leerlingen Ik mis de nodige vaardigheden om leerlingen te begeleiden op socioemotioneel vlak Ik ga op zoek naar informatie om de socio-emotionele begeleiding van leerlingen te kunnen realiseren

60 De directie is op de hoogte van de ondersteuning die ik bied bij de socioemotionele ontwikkeling De directie ziet erop toe dat er op school werkmateriaal voorhanden is De directie laat weten dat elke leerkracht aandacht moet hebben voor de socioemotionele ontwikkeling van lln De directie stimuleert me om me bij te scholen met betrekking tot socioemotionele begeleiding

61 Conclusie Geïntegreerde Socio-emotionele leerlingenbegeleiding is een realiteit/zou een realiteit kunnen zijn maar er zijn nog werkpunten, zeker op vlak van handelingsbekwaamheid en professionalisering