Visbestandopnames op de IJzer Bemonsteringsverslag

Transcriptie

1 Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek-Duboislaan 14 B-6 Groenendaal- Visbestandopnames op de IJzer 211- Bemonsteringsverslag De IJzer Gerlinde Van Thuyne en Yves Maes INBO.IR

2 De IJzer 211-Bemonsteringsverslag De IJzer is ongeveer 78 km lang en ontspringt nabij de Haeneberg (35 m) in het Noord-Franse Lederzeele. Ze ligt ongeveer voor 41 km op Belgisch grondgebied. Ze slingert langs de rand van het West-Vlaamse polderlandschap om in zee uit te monden in Nieuwpoort. De monding in de Noordzee wordt gevormd door een estuarium. De mariene invloed stopt ongeveer 2 km landinwaarts aan het Ganzepoot-sluizencomplex. Het sluizencomplex van de Ganzepoot vormt een belangrijk knelpunt voor vismigratie. 1. Ligging van de staalnameplaatsen op de IJzer Tabel 1: Situering van de staalnameplaatsen Nummer Y Gemeente Omschrijving ter hoogte van Kruisstraat, grens Frankrijk Poperinge ter hoogte van Dode IJzer Alveringem Stavele, ter hoogte van Neerloopbeek Vleteren stroomafwaarts de Elzendammebrug Lo-Reninge Pereboom Houthulst ter hoogte van Engelendelft, Boterpotstraat Diksmuide ter hoogte van Handzamevaart Nieuwpoort stroomafwaarts Schoorbakkenbrug Nieuwpoort stroomopwaarts het spaarbekken 2 De IJzer 211- Bemonsteringsverslag

3 Figuur 1: Ligging van de meetplaatsen op de IJzer bemonsterd in De IJzer 211- Bemonsteringsverslag 3

4 2. Specificaties van de uitgevoerde afvissingen Tabel 2: Specificaties van de uitgevoerde afvissingen (LO: linker oever; RO: rechter oever) Nummer Datum Beviste afstand/tijd Methode /5/ m LO en 25 m RO 2 elektroden van op de boot /5/211 23/5/211-25/5/ /5/211 23/5/211-25/5/ /5/211 23/5/211-25/5/ /5/211 23/5/211-25/5/ /5/211 23/5/211-25/5/ /5/211 23/5/211-25/5/ /5/211 23/5/211-25/5/ /5/ m LO en 25 m RO 2 dagen 25 m LO en 25 m RO 2 dagen 25 m LO en 25 m RO 2 dagen 25 m LO en 25 m RO 2 dagen 25 m LO en 25 m RO 2 dagen 25 m LO en 2 m RO 2 dagen niet elektrisch gevist 2 dagen (1fuik aan 1kant opengesneden) niet elektrisch gevist 2 elektroden van op de boot 2 schietfuiken 2 elektroden van op de boot 2 schietfuiken 2 elektroden van op de boot 2 schietfuiken 2 elektroden van op de boot 2 schietfuiken 2 elektroden van op de boot 2 schietfuiken 2 elektroden van op de boot 2 schietfuiken 2 schietfuiken 23/5/211-25/5/211 2 dagen 2 schietfuiken op locatie 2512 en was de conductiviteit te hoog om elektrisch te vissen 3. Fysische en chemische metingen en biotoopbeschrijving Tabel 3: Fysische en chemische metingen: zuurgraad of ph, zuurstofconcentratie (O 2 in mg/l), temperatuur (T in C), conductiviteit (Cond in µs/cm), turbiditeit (Turb. in NTU), doorzicht (D in m) en de biotoopbeschrijving op het moment van de visbestandopname Nummer ph O 2 T Cond Turbiditeit Doorzicht Biotoopbeschrijving ,68 14,56 19, ,9 de oevers zijn natuurlijk en brokkelen af, taluds zijn steil, waterlelies aanwezig, tot 7,5 m breed ,5 8,59 18, ,3 de oevers zijn gedeeltelijk verstevigd, taluds matig steil, natuurlijke schuilplaatsen zijn matig aanwezig, overhangende wilgen en lisdodde bij uitmonding van de dode Ijzer, tot 14 m breed ,28 9,82 18, ,5 de oevers zijn natuurlijk met overhangende bomen en rietgordels, op beide oevers weiden, taluds matig steil, er zijn 4 De IJzer 211- Bemonsteringsverslag

5 weinig natuurlijke schuilplaatsen, tot 21 m breed , 1,64 17, ,2 de oevers zijn gedeeltelijk verstevigd met damwanden en een rij palen, beton en stenen, grotendeels natuurlijk met riet, overhangende bomen, relatief veel natuurlijke schuilplaatsen, tot 2 m breed, 2 bochten in het traject ,23 11,73 17, ,2,3 de oevers zijn gedeeltelijk verstevigd, de rechteroever is natuurlijker met veel riet, steile taluds, tot 22 m breed ,67 16,34 2, ,5,37 de LO is natuurlijk en afkalvend, de RO is verstevigd met beton, op LO een rietzone rond de uitstroom van een beekje, 3 m breed, op beide oevers weiden met koeien ,75,51 16, ,9,26 de oevers zijn verstevigd met beton, steile taluds, landbouw op RO en weide op LO, weinig natuurlijke schuilplaatsen aanwezig, tot 3 m breed en 4m diep ,1 17,8 19, ,4 de oevers zijn verstevigd met beton, steile taluds, weide langs beide oevers, een korte rietzone op RO, tot 34 m breed ,4 14,73 18, ,1 de oevers zijn verstevigd, steile taluds, langs beide oevers velden, enkele overhangende bomen, een kleine rietstrook op LO, weinig natuurlijke schuilplaatsen, tot 35 m breed De IJzer 211- Bemonsteringsverslag 5

6 4. Visbestandgegevens Tabel 4: Overzicht van de aangetroffen vissoorten en het totaal aantal soorten (N) op de verschillende locaties, de resultaten van vorige campagnes zijn weergegeven in een ander kleur. Nummer tiendoornige stekelbaars driedoornige stekelbaars alver baars bermpje bittervoorn blankvoorn blauwbandgrondel bot brasem giebel haring karper kleine modderkruiper kolblei kopvoorn kroeskarper paling pos rietvoorn riviergrondel snoek snoekbaars vetje winde zeelt N (E) (E) (E) (E) (EF) (EF) (E) (E) (EF) (EF) (EF) (E) 2321 (EF) 2321 (EF) 2321 (EF) 2321 (E) (EF) (EF) (EF) (E) (EF) (EF) (EF) (E) 2511 (EF) 2511 (EF) 2511 (EF) 2511 (E) 2512 (F) 2512 (EF) 2512 (EF) 2512 (E) (F) (EF) (EF) (E)

7 Tabel 5: Effectieve vangst per soort en per staalnameplaats op de IJzer in 211 uitgedrukt in CPUE (elektrisch in G/1 m en N/1 m, fuiken in G/fuik/dag en N/fuik/dag met G = gewicht in g en N = aantal) Nummer driedoornige stekelbaars tiendoornige stekelbaars alver baars bermpje bittervoorn blankvoorn Blauwbandgrondel bot brasem giebel haring karper kleine modderkruiper kolblei kopvoorn paling pos rietvoorn riviergrondel snoek snoekbaars vetje winde zeelt Totaal G/1m oever,1 424,9, ,8 12,4 8,1 34,9 726,5 9,5,3 118,6 13,8 445,1 533,5 elektrisch N/1m oever,4,8 25,6 2,4 27,6 1,2,4 5,6,8 13,2 1,6 3,2 9,6,4 1,6 94, G/1m oever 11,6 6,3,3 236, ,6 54, ,8 5,9 7, ,4 123,2 elektrisch N/1m oever,2 6 1,2 12,6,4,2 1,8 1,4,2 6,8,6 1 4,2,2 36, G/fuikdag 238,1 32,4 37 7,1 2616,5 4557,4 2,6 1989,3 96,6 167, ,3 188,5 fuiken N/fuikdag,2 2,2 32,8 1,8 4,5,8,5 44 5,8 17,5 1,8 3,2 13, G/1m oever 3,2 6,9 5,5 1,6 479,1,4 292,8 1114,8 1,5 264,4 1148,7 1,3 2,1 7,1 244,4 76,3 38,1 elektrisch N/1m oever,2 7 2,2,8 21,6,2,2 1,8,6 1,8 13,6,2 1,4,8,4 1,6 54, G/fuikdag 38,1 98, ,2 12,7 253,1 2667,3 2,1 279,8 1334, ,9 3,2 763,3 5,2 5787,6 fuiken N/fuikdag 2 3 1,5 3,2,8,5 12,2 3,8 11,5 1,5 1,8,2,2 51, G/1m oever,1 82 7,5 1,3 233,6 1,1 11,7 21,8 51,9, ,2 9,3 9,2 6,5 26,7 218,3 31,3 4345,4 elektrisch N/1m oever,8 4,8 6,6,6 12,6,6,4,2,4 2,2 11,6,4 37,2 1,8 1,2 2,6,2 84, G/fuikdag 13,3 88,8 4,4 176, , ,5 1194,2 959,4 331,3 6 19,8 194,2 763,6 7372,7 fuiken N/fuikdag 1,2 4,5 1 12,8 4,8 1,8 2,2 47,5 9,5 39,8 7 1,2 1,2 134, G/1m oever 47 1,7,8 345,9,5 34,1 271,3 329,8 542,3,4 14,4 1714,2 elektrisch N/1m oever 1,8,4,6 11,2,2 3 3,6,4,2 21, G/fuikdag 23,4 5,6 112,7,8 899, ,1 298, , ,7 4217,7 fuiken N/fuikdag 1,2 2 9,2 2,8,8 48,2 2 2,8 3,2,5,2,5 73, G/1m oever 39,7 1,8 7,4 1,1 27,1 17,4 1,1 325,2 336,4,4,2 4, ,4 elektrisch N/1m oever 1,2,2 2,4,4,4,4,2 3,6 4,6,2 1,2, G/fuikdag 23,1 2,6 146,4,5 2321,6,4 517,3 856,3 2,4 377,5 4281,1 fuiken N/fuikdag,8,8 5,2 5,2 8,8 4 1,5,2 26, G/1m oever 3,8 1,3 11,5 1,4 18 elektrisch N/1m oever,2,2,2,2, G/fuikdag 92,3,9 291,8 1,2 613,7 95, ,3 71,4 272,5 11, fuiken N/fuikdag 2,5,2 1,2 1,2,2 13,2 2,2 9,2,2 39, G/fuikdag 27,4 222,6 71,3 39,2 217, , ,7 fuiken N/fuikdag 1,8 5,5 2 9,5 5,5 1 6,2 4, G/fuikdag, ,8,5,3 66,1 1649,9 7,3 278,7 fuiken N/fuikdag,2 1,2 5,2,2 5,5,8 5,8 1 19,9

8 Tabel 6: Overzicht van de totale vangsten op de IJzer met per soort: de geviste aantallen (N), de aantalpercentages (N%), de geviste biomassa (G in g) en de gewichtspercentages (G%) (met e= elektrisch en f=fuikvisserij) Vissoort Ne Nf Ntot N% Ge Gf Gtot G% tiendoornige stekelbaars 2 2,6,3,3 <,1 driedoornige stekelbaars 6 1 7,22,9 3,2 4,1 <,1 alver ,32 16, ,2,5 baars , , ,6 2,9 bermpje ,79 2,6 2,6,7 bittervoorn ,83 19,8 54,4 74,2,3 blankvoorn , ,5 78,7 73,2 6,73 blauwbandgrondel ,33 25, ,5,5 bot 1 1,3 1,9 1,9 <,1 brasem ,75 233, , ,5,99 giebel 13 28,86 837,1 673, ,5 haring 6 6 1, ,9 karper 2 7 9, , , ,1 14,93 kleine modderkruiper ,5 55,6 24,9 8,5,3 kolblei , , , ,3 11,68 kopvoorn 1 1,3 5,2 5,2 <,1 paling , ,4 3452,2 5958,6 21,85 pos ,33 113, ,2 1,4 rietvoorn , ,4 196,4,47 riviergrondel ,56 484,5 389,4 873,9,37 snoek ,65 468, ,5 6,4 snoekbaars ,77 144,6 8349,3 2253,9 9,65 vetje 2 2,6 1,8 1,8 <,1 winde 1 16, ,2 2, ,16 zeelt 2 2 4,12 246,4 94,7 1841,1,79 Totaal ,2 165, ,6 Tabel 7: Overzicht van de visindexwaarden (in EQR) en hun appreciatie voor de periodes 211, 28, 25 en 21 Nummer EQR Appreciatie EQR Appreciatie EQR Appreciatie EQR Appreciatie 23111,53 matig,45 matig,5 matig,35 ontoereikend 23113,49 matig,48 matig,58 matig,45 matig 23114,54 matig,52 matig,45 matig,58 matig 2321,51 matig,51 matig,41 matig,48 matig 23213,51 matig,4 ontoereikend,48 matig,48 matig 23311,51 matig,45 matig,45 matig,45 matig 2511,47 matig,38 ontoereikend,43 matig,45 matig 2512,52 matig,45 matig,29 ontoereikend,32 ontoereikend 25125,52 matig,45 matig,38 ontoereikend,38 ontoereikend 8 De IJzer 211- Bemonsteringsverslag

9 Aantallen Lengte in cm Figuur 2 : Lengtehistogram van de gemeten kolblei op de IJzer (N= 583) Aantallen Lengte (in cm) Figuur 3 : Lengtehistogram van de gemeten blankvoorn op de IJzer (N= 721) De IJzer 211- Bemonsteringsverslag 9

10 Aantallen Lengte (in cm) Figuur 4: Lengtehistogram van de gemeten paling op de IJzer (N= 43) aantallen lengte (in cm) Figuur 5: Lengtehistogram van de gemeten pos op de IJzer (N= 313) 1 De IJzer 211- Bemonsteringsverslag

11 aantallen lengte in cm Figuur 6: Lengtehistogram van de gevangen baars op de IJzer (N= 238) aantal soorten Figuur 7: De evolutie van het aantal soorten op de IJzer per jaar en per locatie (stroomafwaarts van links naar rechts) De IJzer 211- Bemonsteringsverslag 11

12 vangstaantallen tiendoornige stekelbaars driedoornige stekelbaars alver baars bermpje bittervoorn blankvoorn bot blauwbandgrondel brasem giebel haring karper kleine modderkruiper kolblei kopvoorn kroeskarper paling pos rietvoorn riviergrondel snoek snoekbaars vetje winde zeelt Figuur 8: De vangstaantallen per soort op de IJzer in 25, 28 en De IJzer 211- Bemonsteringsverslag

13 vangstaantallen/1 m Figuur 9: vangstaantallen/1 m voor de elektrovisserij voor de verschillende locaties op de IJzer in 21, 25, 28 en 211 (in 211 kon er op de drie meest stroomafwaartse locaties niet gevist worden wegens te hoge conductiviteit en werd hier aangegeven met een gearceerde balk) 8 vangstbiomassa in g/1 m Figuur 1: Vangstbiomassa in g/1 m voor elektrovisserij op de verschillende locaties op de IJzer in 21, 25, 28 en (in 211 kon er op de drie meest stroomafwaartse locaties niet gevist worden wegens te hoge conductiviteit en werd hier aangegeven met een gearceerde balk) De IJzer 211- Bemonsteringsverslag 13

14 aantallen/fuikdag Figuur 11: Vangstaantallen/fuik/dag op de verschillende locaties op de IJzer voor en 211(in 21 werd niet met fuiken gevist). Op locatie werden in 25 onze fuiken gestolen en beschikken we dus niet over resultaten (aangegeven met een gearceerd balkje) gewicht in g/ fuikdag Figuur 12: Vangstbiomassa/fuik/dag op de verschillende locaties op de IJzer voor 25, 28 en 211 (in 21 werd niet met fuiken gevist). Op locatie werden in 21 onze fuiken gestolen en beschikken we dus niet over resultaten(aangegeven met een gearceerd balkje) 14 De IJzer 211- Bemonsteringsverslag

15 5. Bespreking Tijdens deze campagne bemonsterden we de IJzer, van aan de grens met Frankrijk tot aan de Ganzepoot, op negen locaties door middel van een combinatie van fuikvisserij en elektrovisserij. We vingen in totaal 25 soorten nl. driedoornige stekelbaars, tiendoornige stekelbaars, alver, baars, bermpje, bittervoorn, blankvoorn, blauwbandgrondel, bot, brasem, giebel, haring karper, kleine modderkruiper, kolblei, kopvoorn, paling, pos, rietvoorn, riviergrondel, snoek, snoekbaars, vetje, winde en zeelt. In totaal vingen 3238 stuks met een totaal gewicht van 233 kg. Kolblei is met een aantalpercentage van 24% de meest gevangen soort op de IJzer, gevolgd door blankvoorn (22%). Paling en pos maken elk nog meer dan 1% uit van het aantalspercentage, baars en rietvoorn nog 7%. De overige soorten maken elk minder dan 5% uit van het aantalpercentage. Qua biomassa domineert paling met 22%, gevolgd door brasem (16%) en karper (%). De soortendiversiteit per locatie varieert van 8 tot 19 soorten met een gemiddelde van 14,4. Elektrisch vingen we het grootste aantal individuen en de hoogste biomassa op de meest stroomopwaarts gelegen locatie op de grens met Frankrijk. We merken hier wel op dat er in deze campagnes op de drie meest stroomafwaarts gelegen locaties niet gevist kon worden vanwege de hoge conductiviteit (zie ook verder). Met fuiken vingen we de meeste vis op de locatie te Vleteren ter hoogte van de Elzendammebrug en dit zowel qua aantallen als qua gewicht. De hoge conductiviteiten van Nieuwpoort tot Diksmuide zijn opvallend. Er worden waarden tussen 3 en 77 µs/cm gemeten. Navraag bij de Vlaamse milieumaatschappij leerde ons dat er sinds mei zeer hoge geleidbaarheden werden vastgesteld in voornoemd traject. Deze waarden zijn uitzonderlijk en werden de voorbije 1 jaar nooit eerder vastgesteld. Dit zou te maken hebben met een gewijzigd spuiregime ter hoogte van de Ganzepoot omwille van een project van ANB met betrekking tot de migratie van glasaal. Van de meest gevangen soorten maakten we ook lengtehistogrammen. De gemiddelde lengte van de gemeten kolblei op de IJzer bedraagt 13 cm (min. 4,9 en max. 4,4 met N= 579). Het lengtehistogram vertoont drie minder duidelijke jaarklassen. Een eerste tussen 5 en 1 cm met een piek op 7 cm, een tweede tussen 11 en cm met een piek op 12 cm en een bredere derde tussen 16 cm en 25 cm met een piek op 19cm (figuur 2). Het lengtehistogram van blankvoorn (figuur 3) vertoont de aanwezigheid van enkele kleinere exemplaren (2 en 3 cm), dan een duidelijke jaarklasse tussen 5 en 1 cm met een piek op 8 cm, daarop volgt een jaarklasse tussen 11 en 19 cm met een piek op 14 cm, tenslotte zien we een kleine jaarklasse tussen 2 cm en 25 cm. De gemiddelde lengte bedraagt 11,1 cm met een minimum van 1,7 en een maximum van 29,2 cm (N= 72). Paling is goed vertegenwoordigd op de IJzer, de lengte van de gevangen palingen varieert van 9,2 cm tot 91 cm met een gemiddelde van 35,8 cm (N= 43). De meesten bevinden zich tussen de 31 cm en 41 cm (figuur 4). Het lengtehistogram van de gemeten pos (N= 223) vertoont de aanwezigheid van twee jaarklassen. Een vrij grote jaarklasse tussen 6, cm en 1 cm met een piek op 8,5 cm en een kleinere jaarklasse tussen 1,5 cm en,5 cm zonder duidelijke piek. De gemiddelde lengte bedraagt 8,7 cm met een minimum van 6, cm en een maximum van 17,7 cm (figuur 5). Het lengtehistogram (figuur 24) van de gevangen baars toont de aanwezigheid van enkele kleine baarzen en twee jaarklassen. Eén klasse tussen 8,5 cm en 12,5 cm met een piek op 1,5 cm en een kleinere jaarklasse tussen 13 cm en 17,5 cm. De gemiddelde lengte van de gevangen baarzen bedraagt 11,2 cm met een minimum van 2,2 cm en een maximum van 22,2 cm. De IJzer 211- Bemonsteringsverslag

16 Vergelijking met vroegere bemonsteringen De IJzer werd eerder bemonsterd in campagnes in 1996, 21, 25 en 28. De resultaten en vergelijking van deze verschillende campagnes is weergegeven in Van Thuyne en Breine, 29. In figuren 7 tot en met 12 zijn enkele resultaten van de drie of vier laatste campagnes weergegeven. Soortendiversiteit Figuur 7 geeft de evolutie van de soortendiversiteit doorheen de jaren weer op de IJzer. De soortendiversiteit nam toe van een gemiddelde van 8,5 in 21, naar 11,8 in 25 tot een gemiddeld van 12,6 soorten in 28 en het gemiddelde van 14,4 soorten/locatie in 211. Doorheen de jaren scoren de stroomafwaartse locaties tussen de Handzamevaart (Diksmuide) en Nieuwpoort het laagst (minst divers). In 21 vingen we in totaal 18 soorten; in 25, 24 soorten; in soorten en in 211, 25 soorten. Dominante soorten Figuur 8 toont per soort de vangstaantallen voor de campagnes 25, 28 en 211. We zien dat in alle campagnes dezelfde soorten het meest worden gevangen nl. blankvoorn, kolblei, en paling. Voor 211 zijn de vangsten voor pos en rietvoorn goed toegenomen. Alver wordt sinds 28 regelmatig gevangen in het traject vanaf Vleteren tot aan de grens met Frankrijk. Haring wordt in 211 voor het eerst gevangen (op de twee locaties gelegen in Nieuwpoort). Ook het beschermde bermpje nam anno 211 toe. Vangstaantallen en vangstdensiteiten De vangstaantallen/1 m voor de elektrovisserij (figuur 9) tonen aan dat deze doorheen de jaren het laagst zijn op de drie meest stroomafwaarts gelegen locaties (het traject Handzamevaart Nieuwpoort) ( In 211 konden deze trajecten niet elektrisch bemonsterd worden wegens te hoge conductiviteit). De IJzer is in dit traject sterk genormaliseerd en de oevers zijn meestal gedeeltelijk of helemaal kunstmatig verstevigd, daarnaast is er nog de beïnvloeding van de Handzamevaart die regelmatig vervuild water aanvoert. In 21 scoorde het traject Vleteren (2321)-Diksmuide (23311) het best. In 25 namen vangstaantallen in de drie bovenstroomse gebieden toe zodat het traject met de beste vangsten van 21, in 25 werd uitgebreid tot het traject Franse grens (23111)-Diksmuide (23311). In 28 zijn de elektrovisserijvangsten op praktisch alle locaties tussen de Franse grens (23111) en Diksmuide (23311) lager dan in 21 en 25. In 211 zijn de vangsten opnieuw toegenomen. De gemiddelde CPUE in aantallen/1m bedraagt 26 stuks/1m in 21, 45 stuks/1m in 25 en valt terug tot 12 stuks/1 m in 28 om in 211 opnieuw te stijgen naar 51 stuks/1 m (voor 211 is dit wel het gemiddelde van slechts zes locaties). In figuur 1 is de vangstbiomassa voor de elektrovisserij in g/1 m op de verschillende locaties doorheen de jaren weergegeven. Deze zijn het laagst voor de drie meest stroomafwaarts gelegen locaties voor 21 en 25 maar niet voor 28. In tegenstelling tot de vangstaantallen/1m, die ook in 28 laag zijn in dit traject, scoort de biomassa toch nog redelijk. Dit was te verklaren door de aanwezigheid van enkele grotere karpers en brasems. Figuur 1 toont ook hier de toename van de biomassa op de drie meest stroomopwaartse locaties in 25 zodat ook voor de biomassa dit traject in 25 het best scoort. In 21 scoort, net zoals voor de aantallen, het traject Vleteren (2321)-Diksmuide (23311) het best. Voor 28 zijn de biomassavangsten opnieuw op praktisch alle locaties tussen de Franse grens (23111) en Diksmuide (23311) lager dan in 21 en 25. Ook voor de biomassa zijn de vangsten in 211 opnieuw hoger. 16 De IJzer 211- Bemonsteringsverslag

17 De gemiddelde CPUE in g/1 m bedraagt 134 g/1 m in 21, 22 g/1 m in 25, 119 g/1 m in 28 en 2823 g/1m in 211 (voor 211 is dit opnieuw het gemiddelde van slechts zes locaties). Figuur 11 en 12 tonen de vangstaantallen en vangstbiomassa voor de fuikvisserij in aantallen en g/fuikdag voor de jaren 25, 28 en 211. In 21 werd er niet met fuiken gevist op de IJzer. Op de meeste locaties zijn de fuikvangsten het laagst voor het vangstjaar 211. Voor de drie campagnes scoort het traject Poperinge (23123)-Lo-Reninge (23213) het best. In de drie campagnes vingen we de hoogste aantallen op de locatie gelegen te Vleteren. Ook de vangstbiomassa is hier het hoogst in de jaren 25 en 28. Voor 21 valt de locatie te Poperinge die eer te beurt (dankzij de vangst van enkele grote karpers op deze locatie). In tabel 7 zijn de visindexwaarden met appreciatie voor de verschillende campagnes weergegeven. De indexwaarden zijn voor het campagnejaar 211 het hoogst. Voor het eerst wordt er op alle locaties een matige kwaliteit gehaald. In de campagnes 21, 25 en 28 scoorden de meeste locaties matig maar waren er steeds toch enkele locaties die ook ontoereikend scoorden. Dit was in 21 en 25 vooral voor de locaties gelegen te Nieuwpoort. Op de IJzer werden ook verschillende Chinese wolhandkrabben en steurgarnalen gevangen. Op de IJzer worden nog, in het kader van soortondersteuning, regelmatig bepotingen uitgevoerd. Zo werd er in 21 nog zeelt, paling, snoek en rietvoorn uitgezet (bron: ANB, Herbepotingsdatabank). De laatste jaren werden heel wat inspanningen gedaan rond het uitvoeren van NTMB-projecten op de IJzer. Zo werden NTMB-oevers aangebracht (vooroeververdedigingen) maar werden er ook plasbermen, paaiplaatsen en nevengeulen gerealiseerd. Dit alles kan de visstand alleen maar ten goede komen. Deze NTMB-projecten werden door het INBO in verschillende monitoringsprojecten geëvalueerd. Voor verdere informatie verwijzen we graag naar onze website De IJzer is anno 211 een rivier die minstens 25 soorten herbergt waaronder de beschermde soorten, bermpje, bittervoorn, kleine modderkruiper en vetje, de diadrome bot en nu voor de eerste keer ook haring. Kolblei en blankvoorn zijn de meest gevangen soorten maar ook paling, pos, rietvoorn en baars worden regelmatig gevangen. De locaties gelegen in het traject tussen Diksmuide en Nieuwpoort scoren het minst goed als we kijken naar soortendiversiteit en vangstaantallen. Tijdens de campagne vielen de hoge conductiviteitswaarden in de IJzer van Nieuwpoort tot Diksmuide op. Dit vermoedelijk door een gewijzigd spuiregime ter hoogte van de Ganzepoot in functie van de glasaaltrek. De visindex scoort een matige kwaliteit voor het volledige traject. In elk geval zijn we ver van de vastgestelde toestand van 1976 waar na een visstandonderzoek werd besloten dat Van de eens rijke en gevarieerde visstand in de IJzer is thans nog weinig overgebleven en zijn plaats werd grotendeels ingenomen door een massa ongewenste stekelbaarzen. Dit visonkruid kon niet alleen overleven in het sterk verontreinigde en periodisch zuurstofarme water, maar kon er ook nog goed gedijen Timmermans (1976). 6. Referenties Van Thuyne, G.; Breine, J. (29). Visbestandopnames in Vlaamse beken en rivieren in het kader van het Meetnet Zoetwatervis 28. Rapporten van het Instituut voor Natuuren Bosonderzoek, 29(32). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek: Brussel. 197 pp. Timmermans J.A., (1976). De visstand in de IJzer. Proefstation Waters en Bossen. In de Belgische visser, december De IJzer 211- Bemonsteringsverslag 17

18 7. Dankwoord Met dank aan Jean Pierre Croonen, Marc Dewit, Franky Dens, Thomas Van Dessel, Pieter Dhaluin, Filip Berlengée, Jan Gouwy, Arthur De Haeck, Guy Van Dam, Nico De Regge, Axel Neuckermans, Stefaan Goessens, Frederic Van Lierop, Isabel Lambeens, Linde Galle en Adinda De Bruyn voor de uitvoering van de bemonsteringen en/of de bijdrage aan de gegevensverwerking voor dit rapport. 18 De IJzer 211- Bemonsteringsverslag