Het geheugen en dementie. Presentatie gemaakt door M.J. te Hennepe-van Vulpen MSc. ing. Preventiefunctionaris/psycholoog GGNet Preventie
|
|
- Emma Martens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het geheugen en dementie Presentatie gemaakt door M.J. te Hennepe-van Vulpen MSc. ing. Preventiefunctionaris/psycholoog GGNet Preventie
2 Lezing over Geheugen en Dementie Programma: Hoe zit het geheugen in elkaar? Soorten dementie Praktische tips 2
3 Geheugen en vergeten Normale geheugenklachten 1. Namen vergeten 2. Niet op woorden kunnen komen 3. Spullen kwijtraken 4. Vergeten wat iemand net tegen je gezegd heeft 5. Vergeten van plannen of voornemens
4 Wat is aan de hand bij normale veroudering van het geheugen? Oudere volwassenen letten meer op geheugenfouten Het geheugen gaat langzamer werken als je ouder wordt.
5 We zeggen: het geheugen wordt langzamer. Hoeveel geheugens heeft u eigenlijk? Goede antwoord: 256 Inclusief geur en emotie
6 Soorten geheugens Autobiografisch geheugen: Herinneringen aan uw eigen levensloop Persoonlijk Dimensie: tijd
7 Soorten geheugens Procedureel geheugen Geheugen voor hoe je iets doet Leren door te doen Tot op hoge leeftijd!
8 Soorten geheugens Ruimtelijk geheugen Leren door te doen Dimensie: ruimte - afstand
9 Soorten geheugens Declaratieve geheugen Geheugen voor feiten Actief leren Niet persoonlijk Geen ruimte en geen tijd
10 Informatie opslaan en terughalen 1. Zintuigelijk geheugen - goed horen, goed zien 2. Werkgeheugen - hippocampus - leervermogen 3. Langetermijngeheugen - Herhalen - Ophaalsteuntjes 10
11 Ziekte van Alzheimer Geheugen - werkgeheugen probleem én (!) Problemen met óf de weg vinden óf de tijd óf hoe je een voorwerp moet gebruiken én Problemen met ADL (algemeen dagelijkse levensverrichtingen) Moeite met volgorde keuzes - initiatief (plannen maken) Zelfverzorging ( bijv. aankleden, koken) Geen moeite met vertellen over vroeger
12 Ziekte van Alzheimer Langzame start Geheugenklachten voorop (bij ouderen) Varianten: taal - zien/herkennen - gedrag Ziekte-inzicht Sun-downing Omdraaien dag en nachtritme Achterdocht Onmacht/Agressie Ontremming Onrust
13 Vasculaire dementie Bloedvaatjes Schade heel verschillend Niet noodzakelijk geheugenklachten Ziekte-inzicht vaak aanwezig Plotselinge start Vaak al hart- en vaatziekte aanwezig
14 Fronto-temporale dementie (ziekte van Pick) Hoofdprobleem: gedragsproblemen Ontremd Ongepast in sociale situatie Passief - dwangmatig Bijkomend: moeite met hogere functies: plannen initiatief nemen ordenen (raken alles kwijt) keuzes maken 14
15 Lewy-body dementie Wisselende helderheid (Visuele) Hallucinaties Geassocieerd met de ziekte van Parkinson
16 Dementie Soorten dementie overlappen elkaar Gemeenschappelijke kenmerken: Overgevoelig voor prikkels Afwisselen actief en rust Structuur Niet overbelasten Geen dementerende hetzelfde 16
17 Dementie - stadia Mild: gewoon met gekke dingen Matig: gewone dingen lukken niet meer Ernstig: geen gesprek meer mogelijk Omgekeerde volgorde van het leven - kinds 17
18 Erfelijkheid Ziekte van Alzheimer Jong: ja Oudere leeftijd: nee - beschermend gen Vasculaire Dementie Nee Maar wel de onderliggende mechanismes: Hoge bloeddruk Verhoogd cholesterol Suikerziekte enz. Fronto-temporale dementie Ja, er zijn erfelijke vormen Lewy body dementie Nee 18
19 Tips deel 1 Positieve sfeer - vrolijk - humor Maar wees niet te druk = prikkels Vermijd stress Let op wat goed gaat Denk aan eigenwaarde Niet mopperen: helpt niet Wel helpen - ondersteunen Voldoende mensen om te helpen Let op wat je zelf aankan - wissel af
20 Tips deel 2 Neem de tijd Houd het prikkelarm (weinig drukte) Laat mensen niet kiezen Verwacht geen initiatief - wel activeren Breng structuur aan Eet en drink lekker en gezond Beweeg voldoende Liefst in de buitenlucht (dag- en nachtritme) Stimuleer sociale contacten Denk aan leuke dingen van vroeger
21 Activiteiten Traditie: oud en vertrouwd Muziek - Geur Beperkt in tijd Structuur: even naar buiten Beperkt gezelschap Diner wellicht s middags vroeg in de avond (of brunch?) Voldoende helpers Rust voorkom overbelasting
22 Communicatie Praat zo dat uw gezicht te zien is (niet achter iemand) Niet corrigeren Vriendelijk, respectvol, niet dwingend Niet te druk praten Kort, één opdracht per keer Pas op met uitdrukkingen Sluit aan bij persoon: dialect of juist chique Grappen maken gaat vaak wel 22
23 Helpt geheugentraining? Ja, maar alleen heel specifiek: niet alle 256 tegelijk ZvA: procedureel geheugen Beter: veel bewegen! En door het zelfvertrouwen te behouden. Zelfrespect Niet testen Niet corrigeren Geheugentraining - puzzels - spelletjes: kan ook geen kwaad!
24 Hulpmiddelen Bord met programma Geef steeds hintjes om te oriënteren Kijk, het is lente: ziet u de lammetjes? We zijn nu in de stal. Herhaling Respect Naambordjes Wegwijzers
25 Laatste tips Wees niet perfectionistisch: voldoende is goed genoeg Zoek tijdig hulp Blijf (sociale) activiteiten doen waar je energie van krijgt Geniet van alles wat wel gaat Geniet van kleine dingen En vooral: VEEL HUMOR
26 Informatie en hulp Alzheimer Nederland Mezzo, vereniging voor mantelzorgers Sociale wijkteams, Perspectief Zutphen GGNet POM-gesprekken 26
27 Boekentips Zorgwijzer Geheugen 5,- hersenstichting.nl Help me even herinneren + dvd (tweedehands) Had ik het maar geweten Ruud Dirkse, Caro Petit Het alzheimer mysterie Wiesje van der Flier, Philip Scheltens 27
28 Dank voor uw aandacht! 28
Informatiebijeenkomst. Dementie
Informatiebijeenkomst Dementie KBO Bergeijk - November 2016 Kristien Jansen, Specialist Ouderengeneeskunde Ellen Rozel, GZ-psycholoog Valkenhof Vergeetachtigheid is niet altijd een teken van dementie!
Nadere informatieAntonius College: Dementie
Antonius College: Dementie Sprekers Karel van Wieringen internist ouderengeneeskunde Doetie Visser verpleegkundig specialist geriatrie Polikliniek Klinische Geriatrie Specifiek gericht op ouderen, maar
Nadere informatieVerschil tussen Alzheimer en Dementie
Verschil tussen Alzheimer en Dementie Vaak wordt de vraag gesteld wat precies het verschil is tussen dementie en Alzheimer. Kort gezegd is dementie een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen. Deze
Nadere informatieDementie in de palliatieve fase
Dementie in de palliatieve fase Wie zijn wij? Marielle Rooijakkers Karin van Mersbergen Dementie Verzamelnaam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen, informatie niet meer goed kunnen verwerken.
Nadere informatieVerschil tussen Alzheimer en dementie
Inhoudsopgave Verschil tussen Alzheimer en Dementie blz. 1 De fasen van Dementie blz. 2 Verschijnselen van Dementie blz. 3 Verschil tussen gezond en dementerend, waardoor? Blz. 4 Benaderingswijze blz.
Nadere informatieHet belang van Levensverhalen bij Dementie
Het belang van Levensverhalen bij Dementie 24 februari 2015 Inge van Rooij (coördinerend begeleider, Lunet zorg) Willem Lemmens (gedragsdeskundige, Lunet zorg) Ouder worden! Veroudering = Levensloop! Mensen
Nadere informatieOpbouw praatje. Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie
DEMENTIE Opbouw praatje Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie Definitie dementie Dementie is een syndromale diagnose, een ziekte
Nadere informatieVoorlichtingsbijeenkomst
Voorlichtingsbijeenkomst 13 februari 2018 Voor: Adviesraad Sociaal Domein Goeree-Overflakkee Door: Joke van Dijk en Marloes Jacobs Ik wil dat dit niet wordt vergeten Filmpje Is het vergeetachtigheid of
Nadere informatieVergeetachtig of dement?
Dementie Riëtte Oudenaarden, verpleegkundig specialist geriatrie Vergeetachtig of dement? 2 1 Vergeetachtig of dement? 3 Dementie is meer dan vergeten Verstoring op meerdere domeinen. Lichamelijke problemen
Nadere informatieStoornis in praktisch handelen. Dit bemoeilijkt de uitvoering van bijvoorbeeld koken, autorijden of hobby s.
Dementie 2 Dementie in de Nederlandse bevolking Dementie is een aandoening die vooral ouderen treft, maar het kan ook voorkomen op jongere leeftijd. In Nederland zijn er naar schatting ongeveer 300.000
Nadere informatieWandelTrainersDag 8 april Ronder 3 nr. 30. Best Practice: Wandelen als interventie bij dementie Anne-Mieke Huisman
WandelTrainersDag 8 april Ronder 3 nr. 30 Best Practice: Wandelen als interventie bij dementie Anne-Mieke Huisman Waarom deze workshop? Momenteel leven 270.000 mensen in Nederland met dementie en dat aantal
Nadere informatieWelkom. Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie
Welkom Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie R.H. Chabot, neuroloog Beatrixziekenhuis Rivas Zorggroep DEMENTIE DIAGNOSE EN SYMPTOMEN Inhoud Geheugen Wat is dementie? Mogelijke symptomen
Nadere informatiePalliatieve zorg en Dementie verbinden. Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde
Palliatieve zorg en Dementie verbinden Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde Kennistoets Dementie kan alleen sluipend ontstaan ja/nee Bij dementie is ook het gevoel aangetast ja/nee Palliatieve zorg
Nadere informatieDementie en de fasen van Ik beleving
Dementie en de fasen van Ik beleving Stichting Philadelphia Zorg Philadelphia voor medewerkers Het beste uit jezelf Dementie is een overkoepelend begrip. Het wordt gebruikt om een grote hoeveelheid ziekten
Nadere informatieVERGEETACHTIGHEID > WAT IS VERGEETACHTIGHEID HERSENZ SPECIAL > WAT IS VERGEETACHTIGHEID
HERSENZ SPECIAL VERGEETACHTIGHEID > WAT IS VERGEETACHTIGHEID > HET GEHEUGEN IN DE HERSENEN > VERSCHILLENDE GEHEUGENS > DE VERGEETACHTIGHEID VAN LIESBETH > TILLY JANSSEN, BEHANDELAAR BIJ HERSENZ > T IPS:
Nadere informatie> tilly janssen, behandelaar bij herzens > TIPs: zoek met aandacht/ train het volhouden van aandacht/ vaste plekken
hersenz special vergeetachtigheid > WAT IS vergeetachtigheid > het geheugen in de hersenen > verschillende geheugens > DE depressie VAN Liesbeth > tilly janssen, behandelaar bij herzens > TIPs: zoek met
Nadere informatieDementie Radboud universitair medisch centrum
Dementie Bij u, uw partner of familielid is dementie vastgesteld. In deze folder kunt u lezen wat dementie is en waar u voor verdere vragen en informatie terecht kunt. Vanwege de leesbaarheid wordt in
Nadere informatieDementie, hoe verder?
Dementie, hoe verder? Informatie voor familie en mantelzorgers Voorwoord 3 Wat is dementie 3 Soorten 3 Verloop 4 Behandelingsmogelijkheden 5 Omgangsadviezen 6 Tips voor de omgeving 7 Hoe verder? 7 Meer
Nadere informatieDEMENTIE. Stadia en symptomen van dementie. Er zijn drie hoofdstadia van dementie.
DEMENTIE De term dementie beschrijft een verzameling symptomen waaronder, in de meeste gevallen, verlies van verstandelijk vermogen - het geheugen laat na, denken en redeneren wordt moeilijker. Als zodanig
Nadere informatieVerschillende soorten van dementie. Door: Wim Dorst Geriatrisch verpleegkundige i.o
Verschillende soorten van dementie Door: Wim Dorst Geriatrisch verpleegkundige i.o 2013 Als je het niet meer weet. Wanneer is er sprake van dementie? Als er sprake is van meer dan één stoornis in de cognitieve
Nadere informatieDementie.. Waar moeten we dan aan denken?
Dementie.. Waar moeten we dan aan denken? Voorlichtingsfolder voor jongeren in het laatste jaar van de basisschool en het eerste jaar van het voortgezet onderwijs Colofon Copyright tekeningen: www.onthoumens.be
Nadere informatieGeheugenklachten als bijwerking van Electroconvulsieve Therapie (ECT)
Geheugenklachten als bijwerking van Electroconvulsieve Therapie (ECT) Informatie voor patiënten en hun naaste(n) Samenvatting van de informatie in de folder Patiënten die een electroconvulsieve therapie
Nadere informatie29/11/2016. De wereld van dementie. PERSOON met dementie. Expertisecentrum Dementie Paradox. Besef en beleving. Dementerenden.
De wereld van dementie Frederix Nelle Expertisecentrum Dementie Paradox We spreken niet meer over Dementen Dementerenden Maar : PERSOON met dementie Elke persoon met dementie is UNIEK! Besef en beleving
Nadere informatieDEMENTIE EN MANTELZORG
DEMENTIE EN MANTELZORG Oorzaken vergeetachtigheid Oudere leeftijd Geneesmiddelen Voeding Lichamelijke problemen Psychische problemen Eenzaamheid Gevolg van een vorm van dementie Vergeetachtigheid Bijvoorbeeld:
Nadere informatieDelirium of delier (acuut optredende verwardheid)
Delirium of delier (acuut optredende verwardheid) In deze folder leest u wat een delirium is, wat de verschijnselen van een delirium zijn en leest u informatie over de behandeling en tips voor patiënten
Nadere informatieVisie. Wat is dementie?
Visie Opdrachthoudende vereniging VitaS staat open voor gebruikers met dementie. Binnen onze dagverzorgingscentra worden alle ouderen met dementie opvangen ongeacht hun zorgnoden. Wij streven naar een
Nadere informatieWat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey. Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg
Wat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg Dementie Veel meer dan een geheugenprobleem Toenemende afhankelijkheid
Nadere informatieIn de war? Op de Intensive Care
In de war? Op de Intensive Care Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw partner of familielid is in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen op de Intensive Care.
Nadere informatieWat is dementie? Radboud universitair medisch centrum
Wat is dementie? Bij de diagnostiek en behandeling van mensen met dementie werkt het Jeroen Bosch Ziekenhuis nauw samen met het Radboud Alzheimer Centrum in het Radboudumc te Nijmegen. We wisselen voortdurend
Nadere informatieDementie. Als het geheugen vervaagt... Verschijnselen van dementie
Dementie Als het geheugen vervaagt... Iedereen is wel eens wat kwijt, bijvoorbeeld de huissleutels of zijn bril. En dat iemand zich even niet kan herinneren waarvan hij die persoon toch kent, is ook gewone
Nadere informatieProbleemgedrag bij ouderen
Probleemgedrag bij ouderen Machteloos, bang of geïrriteerd. Zo kunnen medewerkers en cliënten in de thuiszorg zich voelen in situaties waarin sprake is van probleemgedrag. Bijvoorbeeld als een cliënt alleen
Nadere informatieWIJZER OVER GEHEUGEN. over hersenen, vergeten & dementie GEORGIE DOM
WIJZER OVER GEHEUGEN over hersenen, vergeten & dementie GEORGIE DOM Wijzer over geheugen GEORGIE DOM WIJZER OVER GEHEUGEN 1 e druk, september 2013 2013 Consumentenbond en Alzheimer Nederland Auteursrechten
Nadere informatieNamen: Esmee Ensink, Anne Keukenkamp,Lianne van Dam,Claudia Leutscher
\ Namen: Esmee Ensink, Anne Keukenkamp,Lianne van Dam,Claudia Leutscher Blz. Verschillende fases van dementie 3 Wist je datjes 4 Wat wel en wat niet te doen bij mensen met dementie 5 Gedichten 6 Woordzoeker
Nadere informatieWELKOM. Dementievriendelijke gemeente Veghel
WELKOM Dementievriendelijke gemeente Veghel DEMENTIE.. 1 OP DE 5 KRIJGT HET WIE HEEFT DEMENTIE? KUN JE DAT ALTIJD AAN DE BUITENKANT ZIEN? 10 signalen van dementie 1. Vergeetachtigheid 2. Problemen met
Nadere informatieJoop. De Zakdoekknoop. De Zakdoekknoop. De Zakdoekknoop. De Zakdoekknoop. De Zakdoekknoop. De Zakdoekknoop. De Zakdoekknoop.
Weetjesspel kaartjes - 1 van 10 1 Bij iemand met dementie moet je 1. je kwaad maken 2. rustig en duidelijk praten 2 Er is iets gebeurd. Kan het zijn dat iemand met dementie dit snel weer vergeet? 3 Krijgen
Nadere informatieDementie Zorg voor zilver ga voor goud. Wim van den Dool, sociaal geriater 20 november 2012
Dementie Zorg voor zilver ga voor goud Wim van den Dool, sociaal geriater 20 november 2012 Programma Signaleren van cognitieve achteruitgang Geheugenklachten vs dementie Verschillende vormen van dementie
Nadere informatieHelp, mijn geheugen is bijna vol. Dr. Harriët Smeding Klinisch Neuropsycholoog SEIN 31 maart 2016
Help, mijn geheugen is bijna vol. Dr. Harriët Smeding Klinisch Neuropsycholoog SEIN 31 maart 2016 Ons geweldige geheugen Gigantisch visueel geheugen Nickerson 1965 600 plaatjes herkenning 98% goed Standing
Nadere informatieDementie. Ilse Masselis regionaal expertisecentrum dementie Sophia Kortrijk
Dementie Ilse Masselis regionaal expertisecentrum dementie Sophia Kortrijk Expertisecentra dementie Vlaanderen Visie Het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en de negen regionale expertisecentra dementie
Nadere informatieIn de war? Op de Intensive Care
In de war? Op de Intensive Care Albert Schweitzer ziekenhuis juni 2015 pavo 1168 Inleiding Uw partner of familielid is in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen op de Intensive Care. Waarschijnlijk
Nadere informatieVisie. Wat is dementie?
Visie Opdrachthoudende vereniging VitaS staat open voor zorgbehoevende bewoners en voor bewoners met dementie. Binnen onze woonzorgcentra worden alle ouderen met dementie opvangen ongeacht hun zorgnoden.
Nadere informatieGedragsproblemen bij cliënten met dementie
Gedragsproblemen bij cliënten met dementie Evelien Ester sociaal geriater 5 oktober 2010 De wondere wereld van de dementie door Anneke van der Plaats Model van de architectuur van de hersenen om beter
Nadere informatieOnbegrepen gedrag. Trudy Jacobs en Maartje Willems Geriatrie Radboudumc. /
Onbegrepen gedrag Trudy Jacobs en Maartje Willems Geriatrie Radboudumc. Trudy.Jacobs@radboudumc.nl / maartje.willems@radboudumc.nl 2018 Definitie: Alle gedrag van de patiënt dat door deze patiënt en/of
Nadere informatieDementie bij mensen met een verstandelijke beperking
Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking 30 september 2014 Marius de Greef (orthopedagoog, Severinus) Willem Lemmens (gedragsdeskundige, Lunet zorg) Ouder worden... Ouder worden.. Toename levensverwachting
Nadere informatieHelp Alzheimer overwinnen, dan hoeft niemand zichzelf te verliezen.
Help Alzheimer overwinnen, dan hoeft niemand zichzelf te verliezen. Gerben Jansen Dementieverpleegkundige TWB Thuiszorg met Aandacht Regio West Brabant Voorzitter vakgroep dementieverpleegkundigen V&VN
Nadere informatieAchterdochtig gedrag. Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Achterdochtig gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken.
Achterdochtig gedrag Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Achterdochtig gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Wat is achterdochtig gedrag? Dementie kan ervoor zorgen dat
Nadere informatieJonge mensen met dementie. Elly Prins Anja Peters
Jonge mensen met dementie Elly Prins Anja Peters Even voorstellen: Karin - heeft Alzheimer dementie op jonge leeftijd Annieke dochter van Karin Elly Prins GZ-psycholoog Anja Peters verpleegkundige Locatie
Nadere informatieLesmodule 4 fasen van. dementie. VOORBEELD LESMODULE: 4 fasen van dementie
Lesmodule 4 fasen van dementie Inhoudsopgave: 1. Wat is dementie? blz. 3 2. Twee basisprincipes over de werking van de hersenen blz. 4 3. Omschrijving van de vier fasen van ikbeleving bij dementie blz.
Nadere informatieMijn kind heeft een LVB
Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar
Nadere informatiePsychogeriatrie of gerontopsychiatrie.
Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie. Psychogeriatrie : geneeskunde cognitieve beperkingen Gerontopsychiatrie psychiatrische ziekenhuizen - curatief Bedenkingen Binnen gerontopsychiatrie goede balans
Nadere informatieDienst geriatrie Dementie. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie
Dienst geriatrie Dementie Informatiebrochure voor de patiënt en de familie WAT IS DEMENTIE? Dementie is een hersenaandoening, geen normaal hersenverouderingsproces. Het is een geleidelijk evoluerende,
Nadere informatieDementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013
Dementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013 Hoeveel mensen in Nederland hebben dementie? 16.5 miljoen Nederlanders; 2.5 miljoen hiervan is 65+ (15%)
Nadere informatiePalliatieve zorg en dementie
Palliatieve zorg en dementie 17 april 2014 Welkom Lied Leonie Meijer Inleiding op palliatieve zorg bij dementie Door Monique van den Broek Wat is dementie?door Lyan de Roos PAUZE Keten dementie adhveen
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. In de war geraakt
PATIËNTEN INFORMATIE In de war geraakt Informatie voor familieleden en betrokkenen van patiënten die in de war zijn geraakt. Delier Uw familielid, vriend of vriendin ligt in het ziekenhuis. Er is sprake
Nadere informatieDementie. Wat is dementie?
Dementie Dementie is een ernstige aandoening, die het leven van mensen ingrijpend verandert. In Nederland zijn er ongeveer 250.000 mensen met dementie. De meesten krijgen dementie wanneer ze al op leeftijd
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieDe patiënt met plotseling optredende verwardheid (delier) Informatie voor familie en betrokkenen
De patiënt met plotseling optredende verwardheid (delier) Informatie voor familie en betrokkenen Inhoud Inleiding 3 Wat is een delier? 4 Wat zijn de verschijnselen bij een delier? 4 Wanneer treedt een
Nadere informatieDementievriendelijke samenleving. Kenniscirkel Dementievriendelijke Gemeente Wijchen, 8 maart 2016 Jo Robeerst, voorzitter Regio Nijmegen
Dementievriendelijke samenleving Kenniscirkel Dementievriendelijke Gemeente Wijchen, 8 maart 2016 Jo Robeerst, voorzitter Regio Nijmegen Prognose groei Inleiding Dementie Wat is dementie? Dementie in beeld
Nadere informatieParkinson en Dementie
Parkinson en Dementie Alzheimer Café 4 februari 2019 dr. Arthur G.G.C. Korten neuroloog geheugenpolikliniek Laurentius Ziekenhuis Roermond Inhoud De ziekte van Parkinson Dementie Lewy Body Ziekte en Parkinsondementie
Nadere informatieNeuropsychologisch. Anne M. Buunk Neuropsycholoog UMCG Wetenschappelijk onderzoek gevolgen SAB
Neuropsychologisch onderzoek (NPO) na een SAB Anne M. Buunk Neuropsycholoog UMCG Wetenschappelijk onderzoek gevolgen SAB Waarom? Ik wil graag weer aan het werk! Ik ben erg moe en prikkelbaar. Ik kan slecht
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Depressies
Praktische opdracht ANW Depressies Praktische-opdracht door een scholier 1714 woorden 27 februari 2002 7,9 16 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding: Deze brochure gaat over depressies. Op het moment hebben
Nadere informatieFunc/onele achteruitgang
Veroudering Vergeetach/gheid Func/onele achteruitgang DEMENTIE Leeftijdsafhankelijk geheugenverlies 0 Lee?ijd 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 % Geheugen - 5-10 - 15-20 - 25 Leeftijdsafhankelijk
Nadere informatieBang, boos en in de war Mantelzorgdag 23 september 2013
Bang, boos en in de war Mantelzorgdag 23 september 2013 Margreet Smorenburg, casemanager Geriant Ellen Ruijer, psycholoog Geriant Wat gaan we doen? Wat gebeurt er bij dementie in het hoofd? Gedragsveranderingen
Nadere informatieWat u moet weten over acute. verwardheid. Wat u moet weten over acute verwardheid. patiënteninformatie. patiënteninformatie.
0000/020/0 - GZA - november 2016 Wat u moet weten over acute Sint-Augustinus verwardheid Sint-Vincentius Sint-Jozef patiënteninformatie Wat u moet weten over acute verwardheid campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan
Nadere informatieCognitief functioneren en de bipolaire stoornis
Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Dr. Nienke Jabben Amsterdam 5 november 2011 Academische werkplaats Bipolaire Stoornissen GGZ ingeest n.jabben@ggzingeest.nl Overzicht Wat is cognitief functioneren?
Nadere informatiedementie ZorgSaam Ziekenhuis ZorgSaam Ziekenhuis ZorgSaam Ziekenhuis
dementie ZorgSaam 1 2 Inleiding Dementie is een ernstige aandoening, die het leven van mensen ingrijpend verandert. In Nederland zijn er ongeveer 250.000 mensen met dementie. De meesten krijgen dementie
Nadere informatieProbleemgedrag bij ouderen
Probleemgedrag bij ouderen https://www.youtube.com/watch?v=8sbtxdpcndg https://www.youtube.com/watch?v=5tu-1faasp8&t Definitie probleemgedrag Alle gedrag van de patiënt dat door deze patiënt en/of zijn
Nadere informatieH.40001.0915. Zorg voor kwetsbare ouderen
H.40001.0915 Zorg voor kwetsbare ouderen 2 Inleiding Uw naaste is opgenomen in het ziekenhuis. Een oudere patiënt is kwetsbaar als er sprake is van een wankel evenwicht in de gezondheid en het dagelijks
Nadere informatieWat u moet weten over acute verwardheid
0000/020/0 - GZA - mei 2013 Sint-Augustinus Sint-Vincentius Sint-Jozef Wat u moet weten over acute verwardheid campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 BE-2610 WILRIJK tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius
Nadere informatieInformatie. Aandachtspunten voor mantelzorgers van mensen met dementie
Informatie Aandachtspunten voor mantelzorgers van mensen met dementie Inleiding Dementerende patiënten zijn vaak gedeeltelijk of volledig afhankelijk van mantelzorgers. Vaak hebben ze een bijzondere relatie
Nadere informatieVeel meer dan vergeten
Veel meer dan vergeten 19 april 2017 Josephine Lambregts Jos van der Poel Programma Wat wil Alzheimer Nederland Vergeetachtigheid of dementie? Wat is dementie vormen en kenmerken Betekenis voor patiënt
Nadere informatieWaar of niet waar? Naarmate de mens ouder wordt, vergeet hij ook meer. Hoe praat je het beste met een persoon met dementie?
Waar of niet waar? Naarmate de mens ouder wordt, vergeet hij ook meer. Hoe praat je het beste met een persoon met dementie? Welk teken past niet bij de ziekte dementie? Oriëntatie in de tijd: niet meer
Nadere informatieDEMENTIE EN HET GENETISCH ONDERZOEK
DEMENTIE EN HET GENETISCH ONDERZOEK Prof. Dr. Julie van der Zee, PhD Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium Neurogenetica, Instituut Born Bunge, Universiteit
Nadere informatieDepressie bij ouderen
Depressie bij ouderen 2 Depressie bij ouderen komt vaak voor, maar is soms moeilijk te herkennen. Deze folder geeft informatie over de kenmerken en de behandeling van een depressie bij ouderen. Wat is
Nadere informatieAlzheimer: Wat u moet weten over deze complexe ziekte. Prof dr Marcel Olde Rikkert, Hoofd Afd Geriatrie/ Radboudumc Alzheimer Centrum
Alzheimer: Wat u moet weten over deze complexe ziekte. Prof dr Marcel Olde Rikkert, Hoofd Afd Geriatrie/ Radboudumc Alzheimer Centrum Alzheimer: wat moet je ervan weten -1.Not all misery -2.Wat gebeurt
Nadere informatieAutor pictogramas: Procedenci a: Licencia: Autora: Traducción
INZICHT IN AUTISME WAT IS AUTISME? Autisme is geen ziekte, het kan niet genezen worden met medicijnen. Autisme is een andere werking van het brein Het is alsof uw besturingssysteem anders is. Alsof de
Nadere informatieSchizofrenie. Leven in een andere wereld. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over schizofrenie
ggz voor doven & slechthorenden Schizofrenie Leven in een andere wereld Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over schizofrenie Herkent u dit? Denkt u wel eens dingen te zien
Nadere informatieWerkstuk Biologie Dementie
Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk door een scholier 1045 woorden 22 december 2003 5,3 40 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is dementie: Vanuit het Latijn vertaald betekent dementie letterlijk ontgeestelijk-zijn.
Nadere informatieStart Alzheimercafe s in Bère Miesen, psycholoog, psychogerontoloog
Start Alzheimercafe s in 1997 Bère Miesen, psycholoog, psychogerontoloog 8 Alzheimer cafe s + 1 Jungheimercafe Oosterwolde/Drachten/Leeuwarden/Franeker/Wolvega/ Sneek/Dokkum/Drachten Dementie is de naam
Nadere informatieOntdekken van cognitieve. vaardigheden. (bij dementie) Rolinka Schim van der Loeff Ouderenpsycholoog ZZG zorggroep
Ontdekken van cognitieve vaardigheden (bij dementie) Rolinka Schim van der Loeff Ouderenpsycholoog ZZG zorggroep Programma 1. Welbevinden: niet ondervragen, niet overvragen 2. Verwachtingen kwaliteitskader
Nadere informatieTips bij het handhaven van de orde in de klas
Tips bij het handhaven van de orde in de klas 1 Uitgangspunten bij de tips 1. Ga na waar je sterk in bent. 2. Ga na op welke manier jij het liefst het contact met de leerlingen onderhoudt. 3. Kies die
Nadere informatieVoorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis. Handleiding voor patiënten
Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis Handleiding voor patiënten Waarom deze handleiding? Deze handleiding hoort bij de patiëntveiligheidskaart Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis
Nadere informatieinleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding mantelzorg samen afhankelijkheid financiën leven zorglast
inleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding relatie mantelzorg samen afhankelijkheid chronisch gezondheid comfort gevoel handelen leven financiën administratie
Nadere informatieDE ZIEKTE VAN ALZHEIMER ONTSTAAT MEESTAL SPONTAAN.
Aubaine tekstproef CAPS_ZVZO 24-09-10 15:29 Pagina 4 VOOR U LIGT EEN EXEMPLAAR VAN HOUVAST VOOR MENSEN DIE OP ZOEK ZIJN NAAR MEER INFORMATIE OVER DEMENTIE EN DE VOORZIENINGEN EN MOGELIJKHEDEN DIE IN ZEEUWS-VLAANDEREN
Nadere informatieDepressie. Informatiefolder voor cliënt en naasten. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober
Depressie Informatiefolder voor cliënt en naasten Zorgprogramma Doen bij Depressie Versie 2013-oktober Inleiding Deze folder bevat informatie over de klachten die bij een depressie horen en welke oorzaken
Nadere informatieDe ziekte van Alzheimer. Diagnose
De ziekte van Alzheimer Bij dementie is er sprake van een globale achteruitgang van de cognitieve functies, zoals het geheugen of de taalfuncties. Deze achteruitgang leidt tot functionele beperkingen in
Nadere informatie28-11-12. Leren en hulpmiddelen. Roy Kessels. Mariëlle Hammer-Schilderman. Mevrouw Wesseling
Mevrouw Wesseling Leren en hulpmiddelen Roy Kessels Hooglereaar neuropsychologie Radboud Alzheimer Centrum & RU Nijmegen Mariëlle Hammer-Schilderman Ergotherapeut, Zorggroep Sint Maarten Wat is leren?
Nadere informatieJaarcongres veilige zorg voor ouderen 11 okt Workshop agressiehantering bij ouderen met dementie
Jaarcongres veilige zorg voor ouderen 11 okt 2016 Workshop agressiehantering bij ouderen met dementie Programma workshop agressiehantering bij ouderen met dementie Wat is dementie? Wat is agressie? Beinvloedbare
Nadere informatieLevensloop en inspiratie, Schagen, 18-02- 2015 Yvonne G. van Ingen, ouderenarts,
Levensloop en inspiratie, Schagen, 18-02- 2015 Yvonne G. van Ingen, ouderenarts, 2 3 Leefstijl Bewegen Roken Drinken Intimiteit en seksualiteit Medicijnen en veroudering: de juiste pillen in de goede dosering
Nadere informatieAutorijden en dementie
Dementie Bij u of bij uw naaste is een vorm van dementie vastgesteld. In deze folder vindt u informatie over dementie en de gevolgen ervan. Er bestaan zeer veel verschillende vormen van dementie, die elk
Nadere informatieVerzamelstoornis Marjolijn Korteweg, Danielle Cath. Presentatie
Verzamelstoornis Marjolijn Korteweg, Danielle Cath Presentatie 11-10-2017 Protocol verzamelstoornis Cliëntenwerkboek Handleiding Voor behandelaren cognitieve gedragstherapie Voor thuisbegeleiders Taakverdeling
Nadere informatieWie-ik-ben-document. Extra informatie bij het referentiekader voor kwaliteit van leven, wonen en zorg voor personen met dementie
Extra informatie bij het referentiekader voor kwaliteit van leven, wonen en zorg voor personen met dementie Wie-ik-ben-document Dit is een persoonsgericht informatiedocument voor mensen met dementie, gebaseerd
Nadere informatieDelirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0
Delirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0 De informatie over deze CAP-code wordt opgesplitst in twee delen: (I) Betekenis: De betekenis van code 0 bij de Delirium-CAP. (II) Richtlijnen: De stappen
Nadere informatieWorkshop dementie diagnostiek
Workshop dementie diagnostiek Bernard Prins, huisarts Medisch Centrum Gelderlandplein, lid Academisch Huisartsen Netwerk van het Vumc en Coöperatie Huisartsen in Amsterdam Zuid Karel Brühl, specialist
Nadere informatieHoe blijf je mentaal fit?
Hoe blijf je mentaal fit? Themadag (pre)dialyserenden en getransplanteerden (West Nederland), Leiden 31 10 2015 Prof.dr. Huub A.M. Middelkoop Klinisch neuropsycholoog, LUMC en UL FSW LUMC NEUROLOGIE NEUROPSYCHOLOGIE
Nadere informatieMedicatie bij dementie
Medicatie bij dementie Dementie Dementie is een ernstige ziekte die de duur van het leven bekort Tijdens beloop kunnen allerlei problemen ontstaan Een behandeling die gericht is op herstel bestaat niet
Nadere informatieDEMENTIE TIPS VOOR MANTELZORGERS. - Patiëntinformatie -
DEMENTIE TIPS VOOR MANTELZORGERS - Patiëntinformatie - Zorgen voor iemand met dementie vraagt veel energie, geduld en inlevingsvermogen. De persoon glijdt langzaam weg omdat dementie zich kenmerkt door
Nadere informatieInformatiefolder delier
Informatiefolder delier Informatiefolder delier Het gedrag en de reactie van uw partner, familielid, vriend(in) of kennis zijn anders dan u gewend bent. Hij of zij is onrustig, begrijpt u niet, geeft vreemde
Nadere informatieZiektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM)
Ellen Bos-Ruijer, GZ-(neuro)psycholoog Wat gaan we doen? Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM) Ellen Bos-Ruijer, GZ-(neuro)psycholoog Algemeen
Nadere informatie1 Iedereen vergeet...4. 2 Normale vergeetachtigheid...5
Geheugenproblemen Inhoud 1 Iedereen vergeet...4 2 Normale vergeetachtigheid...5 2.1 Factoren die het onthouden van nieuwe informatie beïnvloeden...5 2.2 Strategieën...7 2.3 Besluit...8 3 Geheugenproblemen...9
Nadere informatieWat is dementie? 2 Gevolgen 2. Ziekteverloop bij verschillende vormen van dementie
Wat is dementie? 2 Gevolgen 2 Ziekteverloop bij verschillende vormen van dementie Mogelijke gevolgen van de dementie 4 Behandeling 4 Medicijnen 4 Autorijden 5 Zorgen voor iemand met dementie 5 Levenstestament/Volmacht
Nadere informatie