Antonius College: Dementie

Transcriptie

1 Antonius College: Dementie

2 Sprekers Karel van Wieringen internist ouderengeneeskunde Doetie Visser verpleegkundig specialist geriatrie

3 Polikliniek Klinische Geriatrie Specifiek gericht op ouderen, maar ook jong dementerenden Geheugenpoli Vallen, meervoudige problematiek, evaluatie medicatie

4 Wat leeft er onder u? Literatuurlijst

5 Hoe groot is het probleem? Boven 90 jaar: 35% heeft dementie Hoe hoger de leeftijd hoe meer ziekte Risicogroepen: rokers, overgewicht, suikerziekte, hoge bloeddruk, hoog cholesterol, lage opleiding

6 Hoe groot is het probleem? 2011 Huisarts gevallen 2014 Verpleeghuis gevallen 2015 Schatting gevallen, waarvan ongeveer jonger is dan 65 jaar 2040 Prognose gevallen

7 Hoe groot is het probleem? Aantal nieuwe gevallen per jaar. Dat wil zeggen elk kwartier krijgt iemand in Nederland dementie! sterfgevallen t.g.v. dementie

8 Kosten 4,8 miljard euro formele kosten per jaar >4 miljard euro informele kosten per jaar Grootste kostenpost: verpleeghuis 70% woont thuis

9 Programma uur Deel 1: geheugen, dementie, gevolgen uur Pauze uur Deel 2: 1 e signalen, diagnostiek, behandeling uur Vragen uur Einde

10 Het geheugen Opnemen, bewaren en opdiepen van informatie Hersencellen Neurotransmitters Korte termijn, lange termijn en werkgeheugen

11 Vergeten Normaal of niet?

12 Normale vergeetachtigheid Komt op iedere leeftijd voor Meestal een probleem t.a.v. opdiepen van informatie Uiting van normaal verouderende hersenen

13 Oorzaken vergeetachtigheid Niet interessant Te druk Normaal ouderdomsverschijnsel Somberheid/depressie Benevelende medicijnen Delier/lichamelijke ziekte Dementie

14 Meer dan normale vergeetachtigheid Vaak geen besef van vergeten Niet alleen details maar ook grote lijnen vergeten Gevolgen voor dagelijks leven Hulp nodig om zelfstandig te blijven

15 Dementie Geen ziekte op zich Meer een geheel van stoornissen Beter: dementiesyndroom Verschillende oorzaken Niet te genezen, progressief

16 Kenmerken van dementie (1) Geheugenstoornissen Desoriëntatie Verlies van denkvermogen Stemmingswisselingen Taalproblemen Handelingsstoornissen Verwarring

17 Kenmerken van dementie (2) Fantaseren Herhalen Wegvallen fatsoensnormen Verstoring dag en nachtritme Waandenkbeelden Hallucinaties

18 Oorzaken van dementie Ziekte van Alzheimer Vasculaire dementie Mengbeeld dementie Lewy body dementie Andere oorzaken

19 Ziekte van Alzheimer % Meestal ouder dan 70 jaar, maar kan ook op jongere leeftijd Schade door verschrompelen van de hersenen (atrofie) Geleidelijk begin Wordt steeds slechter

20 Vasculaire dementie 10% Beschadiging kleinste bloedvaten Wisselend beeld Vaak bij mensen met hoge bloeddruk, suikerziekte, hart en vaatziekten, herseninfarcten (TIA / CVA)

21 Lewy body dementie Visuele hallucinaties Veranderd looppatroon Aandacht en overzichtsproblemen Geheugenstoornissen vaak later Sterk wisselend beeld

22 Belang van diagnostiek Onbegrepen klachten Informatie over ziektebeeld Hoe ga je ermee om? Hulp organiseren / structuur Zaken op tijd regelen Acute verwardheid voorkomen

23 Kortom Kwaliteit van leven staat voorop

24 Na de pauze 1 e signalen Diagnostiek Behandeling Vragen

25 Wat zijn de 1 e signalen van dementie?

26 Niet pluis gevoel Filmpje: vp_7yq%26hl=nb_no%26fs=1%26

27 De 10 signalen nog even op een rijtje 1. Vergeetachtigheid 2. Problemen met dagelijkse handelingen 3. Vergissingen met tijd en plaats 4. Taalproblemen 5. Kwijtraken van spullen

28 6. Slecht beoordelingsvermogen 7. Terugtrekken uit sociale activiteiten 8. Verandering in gedrag en karakter 9. Onrust 10. Problemen met het zien

29 Verwijzing naar geheugenpoli Partner/familie Huisarts Thuiszorg Buren, andere naasten Verpleegkundige tijdens ziekenhuisopname voor andere klacht

30 Diagnostiek op geheugenpoli 2 3 uren tijd Uitgebreid gesprek met patiënt en naasten Testen hersenfunctie Lichamelijk en neurologisch onderzoek Bloedonderzoek Vaak: MRI scan hersenen Soms: psychologisch onderzoek Soms: liquor (hersenvocht) onderzoek

31 Uitslaggesprek MRI beelden bekijken Diagnose vermelden Gevolgen bespreken Behandeling

32 Behandeling: Niet medicamenteus Medicamenteus

33 Niet medicamenteus Informatie over ziektebeeld Adviezen voor thuissituatie: STRUCTUUR Begeleiding voor patiënt en naasten

34 Begeleiding voor patiënt en naasten: Verpleegkundig consulenten poli Casemanager dementie Tinz Thuisbegeleiding

35 Gevoel van de patiënt Wel / geen besef van ziekte? Psychische pijn / rouw Somber Angstig door gripverlies Verdrietig Hulpeloos Machteloos

36 Gevolgen voor de naasten

37 Tips in de omgang Geduld Empathie (begrip voor angst) Discussie vermijden Inventief zijn Raak de persoon aan Sluit aan bij het gevoel

38

39 Beantwoorden vragen