Het spoor bijster. Het verminderen van normoverschrijdend gedrag in de trein

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het spoor bijster. Het verminderen van normoverschrijdend gedrag in de trein"

Transcriptie

1 Het spoor bijster Het verminderen van normoverschrijdend gedrag in de trein

2 Gedragsbeïnvloeding Hoe zorg je ervoor dat andere mensen doen wat jij wilt?

3 Gedragsbeïnvloeding Kortom De hele dag word je beïnvloed. En wat blijkt... Er is ook nog een studie van: Master Gedragsverandering (sociale psychologie)

4 Hoofdvraag Hoe verminder je normoverschrijdend gedrag in de trein?

5 Inhoud presentatie 1. Groepsgedrag 2. Normoverschrijdend gedrag 3. Beïnvloeden van gedrag 4. 2 experimenten onder reizigers 5. Slotwoord 6. Borrel!

6 Groepsgedrag Groep reizigers Social proof: je kijkt wat anderen doen en stemt daar je eigen gedrag op af. Vb: omhoog kijken. Asch experiment groepsconformiteit:

7 Groepsgedrag Mensen laten zich dus beïnvloeden door wat andere mensen doen. Kan positief/ negatief zijn. Omstanders effect in treinen/ op perron te zien.

8 Normoverschrijdend gedrag Naast de invloed van andere mensen, is er nog een bepalende factor in het sturen van ons gedrag, namelijk de omgeving Broken Windows Theory (Wilson & Kelling, 1982). Onderzoek Keizer, Lindenberg en Steg (2008)

9 Priming Kennis of associaties in het geheugen worden geactiveerd. Dijksterhuis en Knippenberg (1998): Triviant Bargh, Chen en Burrows (1996): Bejaarden

10 Beïnvloeding reizigers Ervaring conducteurs (temperatuur.( voetbalsupporters Hoe beïnvloed je reizigers zodat zij minder normoverschrijdend gedrag in de trein laten zien?

11 Vooronderzoek Enquêtes reizigers en conducteurs: welk normoverschrijdend gedrag komt voor? - niet stil zijn in de stiltecoupé - rondzwervend afval

12 Experiment stiltecoupé Aarts en Dijksterhuis (2003): de intentie om een bibliotheek te bezoeken zorgt voor een afname in stemgeluid. Joly, Stapel en Lindenberg (2008): gehumaniseerde bibliotheek activeert stiltegerelateerde normen.

13

14 Indeling trein

15 Methode ( zielig ) Van tot in de trein Afhankelijke variabelen Y1 = gespreksduur in seconden Y2 = aantal gesprekken Y3 = aantal decibel Onafhankelijke variabelen X1 = conditie (controlemeting/ interventiemeting) X2 = coupé (controlecoupé/ interventiecoupé) ( avondspits X3 = tijdstip van reizen (ochtendspits, overdag,

16 Resultaten Gespreksduur in seconden 2x2x3 ANCOVA Y = gespreksduur in seconden X = conditie, coupé en tijdstip van reizen Covariaten = aantal reizigers, aantal groepjes en aantal niet Nederlands sprekende reizigers

17 Resultaten Gespreksduur in seconden F(1,61) = 3.45, p = 0.07

18 Resultaten Aantal gesprekken 2x2x3 ANCOVA Y = aantal gesprekken X = conditie, coupé en tijdstip van reizen Covariaten = aantal reizigers, aantal groepjes en aantal niet Nederlands sprekende reizigers

19 Resultaten Aantal gesprekken F(1,61) = 3.53, p = 0.07

20 Resultaten Aantal Decibel db niet significant Geen invloed van sticker voor conditie en coupé op het aantal decibel. Treingeluid versus stemgeluid

21 Attitudemeting Enquêtes afgenomen op hetzelfde traject, vragen over beleving treinreis Controlemeting & interventiemeting Controlecoupé & interventiecoupé

22 Conclusie experiment stilte De foto van de gehumaniseerde bibliotheek zorgt ervoor dat treinreizigers minder vaak en minder lang met elkaar praten! Hoewel de attitude kennelijk niet verandert, verandert het gedrag wel. Handig i.v.m. voorkomen weerstand.

23

24 Experiment Afval We hebben al gezien hoe vervuilgedrag verklaard kan worden (Keizer et al., 2008), maar hoe kunnen we het sturen? In literatuur gekeken hoe je vervuilgedrag kan voorkomen, hoe schoonmaak gedrag stimuleren? ( 2005 ) Onderzoek Holland, Hendriks en Aarts

25 Experiment Afval

26 Experiment Afval

27 Resultaten Aantal stuks afval 2x2 ANOVA Y = aantal stuks afval X = conditie en bak

28 Resultaten Aantal stuks afval F(1, 64) = 3.94, p = 0.05

29 Gewicht en kranten Ook onderzocht wat het effect is van de geur op - Gewicht - Aantal kranten

30 Attitudemeting afval, F(1 gespannenminder Citroengeur 268) = 4.19, p = 0.04 Citroengeur lijken meer op gemak F(1,306) = 2.71, p = 0.10 ( marginaal ) Baron en Kalsher (1998): verklaarbaar!

31 Conclusie experiment afval De citroen schoonmaak geur zorgt ervoor dat reizigers minder stuks afval achter laten, dat zij zich minder gespannen voelen en meer op hun gemak lijken te zijn.

32 Slotwoord Vanuit onze invalshoek zijn we erin geslaagd om reizigers in de stiltecoupé stiller te krijgen en dat ze minder afval achterlaten! Enorm pluspunt: relatief lage kosten in verhouding tot wat het opbrengt.

33 Jaja, en wat zouden wij nog meer kunnen betekenen Gedrag van reizigers beïnvloeden (rookpalen stations/ weerstand wegnemen bij informatievoorziening) Gedrag van personeel beïnvloeden (weerstand ( veranderingen wegnemen bij Website/ producten NS En nog veel meer......

34 Onze dank gaat uit naar Afdeling Concernveiligheid Afdeling Concernveiligheid Kamer 5k.02 Jerrimy van den Berg Hessel Buddelmeijer Tanja Deurloo John Dietz Klaas Esselink Sander van Guilik Mark van Hagen Kim Hauwert Ben Herbrink Corina de Jongh John Kok zette de deur open voor jut&jul tolereerde onze theekransjes maakte het treinverkeer met de 8658 mogelijk zorgde dat we niet van de opbrengst van statieflessen hoefden te leven van Annindriya, liet de trein langer fris ruiken was de veilige haven voor advies regelde toestemming voor het stickeren maakte zich hard voor een nieuwe invalshoek binnen NS was de ondersteuning op afstand maakte het enquêteren mogelijk zorgde voor een warm onthaal in Onnen moedigde ons project goed aan promootte eerst NS en daarna

Het spoor bijster? Het verminderen van normoverschrijdend gedrag in de trein. Nederlandse Spoorwegen John Dietz Sander van Guilik Mark van Hagen

Het spoor bijster? Het verminderen van normoverschrijdend gedrag in de trein. Nederlandse Spoorwegen John Dietz Sander van Guilik Mark van Hagen Het spoor bijster? Het verminderen van normoverschrijdend gedrag in de trein Nederlandse Spoorwegen John Dietz Sander van Guilik Mark van Hagen Radboud Universiteit Nijmegen Lonneke Debets Kirsten Ruitenburg

Nadere informatie

Presentatie Reiziger op 1,2,3! Datum 29 november 2018 Jeroen van Son Kirsten Ruitenburg

Presentatie Reiziger op 1,2,3! Datum 29 november 2018 Jeroen van Son Kirsten Ruitenburg Presentatie Reiziger op 1,2,3! Datum 29 november 2018 Jeroen van Son Kirsten Ruitenburg Folietoepassingen voor Openbaar vervoer Voor treinen, trams, metro's en bussen Folietoepassingen voor Gebouwen Voor

Nadere informatie

Workshop 1 Communicatie met de burger. Maaike Miedema

Workshop 1 Communicatie met de burger. Maaike Miedema Workshop 1 Communicatie met de burger Maaike Miedema Workshop Automatisch Gedrag Beïnvloeding maaike.miedema@wur.nl George Martens, mensen op straat, 1926. (groningermuseum.nl, 2008) Voorstellen Maaike

Nadere informatie

De hyperspits biedt kansen voor een betere spreiding binnen de spits. Thijs van Daalen. Nederlandse Spoorwegen 1. Niels Janssen

De hyperspits biedt kansen voor een betere spreiding binnen de spits. Thijs van Daalen. Nederlandse Spoorwegen 1. Niels Janssen TVW Tijdschrift Vervoerswetenschap Jaargang 54, nummer 2 augustus 2018 pp. 27-31 ISSN: 1571-9227 www.vervoerswetenschap.nl De hyperspits biedt kansen voor een betere spreiding binnen de spits Thijs van

Nadere informatie

Het slimme onbewuste

Het slimme onbewuste Het slimme onbewuste SAMENVATTING Dus jij denkt dat je bewustzijn de touwtjes stevig in handen heeft daarboven in je brein? Dat je bewust keuzes maakt en meningen vormt? Niets is minder waar, toont psycholoog

Nadere informatie

Rotterdam- Alexander. Bereikbaarheid in. Bereikbaarheid en verbetering leefomgeving! Samen aanpakken. Meedenken?

Rotterdam- Alexander. Bereikbaarheid in. Bereikbaarheid en verbetering leefomgeving! Samen aanpakken. Meedenken? Bereikbaarheid in Rotterdam- Alexander Het belang van een goede bereikbaarheid in het gebied Bereikbaarheid en verbetering leefomgeving! Opkomende ontwikkelingen Samen aanpakken Meedenken? Een goede bereikbaarheid

Nadere informatie

Het effect van een treinstoring op reizigers naar Amsterdam

Het effect van een treinstoring op reizigers naar Amsterdam Het effect van een treinstoring op reizigers naar Amsterdam 22 januari 2019 paste de NS door sneeuwval de dienstregeling aan en reden de hele dag minder treinen. Deze aanpassing was soms wat onhandig,

Nadere informatie

Stations. Op het station is meer te halen dan de trein...

Stations. Op het station is meer te halen dan de trein... Stations Op het station is meer te halen dan de trein... Welkom op het station Stations van nu zijn echte ontmoetingsplekken. Op ieder tijdstip van de dag vol drukte en beweging. Mensen komen er niet alleen

Nadere informatie

Aantal HSL-reizigers groeit fors: een succes en een uitdaging

Aantal HSL-reizigers groeit fors: een succes en een uitdaging Aantal HSL-reizigers groeit fors: een succes en een uitdaging Justin Hogenberg Nederlandse Spoorwegen justin.hogenberg@ns.nl Roswitha van de Kamer Nederlandse Spoorwegen roswitha.vandekamer@ns.nl Thijs

Nadere informatie

Duurzaam gedrag. 18 april 2017 Anjo Travaille

Duurzaam gedrag. 18 april 2017 Anjo Travaille Duurzaam gedrag 18 april 2017 Anjo Travaille Waar of niet waar? Duurzame energie is belangrijk Bewustwording is vaak de belangrijkste stap voor energiebesparing Keuzes van managers en bestuurders zijn

Nadere informatie

Voorgenomen besluit IenM voor wijzigingen ten aanzien van prestatie-indicatoren in de vervoerconcessie

Voorgenomen besluit IenM voor wijzigingen ten aanzien van prestatie-indicatoren in de vervoerconcessie Voorgenomen besluit IenM voor wijzigingen ten aanzien van prestatie-indicatoren in de vervoerconcessie 2015-2025 1. Wijzigingen in prestatie-indicatoren met betrekking tot klantoordelen 1.1 Inleiding NS

Nadere informatie

Zichtbaar reinigen en beleving

Zichtbaar reinigen en beleving Zichtbaar reinigen en beleving Het verwijderen van zwerfaval door straatreinigers vindt op dit moment vaak plaats op momenten dat er weinig burgers op straat zijn (bijvoorbeeld in de vroege ochtend). Onderzoek

Nadere informatie

Theorie. Theorie. Experimenten. Experimenten. Interventies. Interventies. Opdracht. Opdracht

Theorie. Theorie. Experimenten. Experimenten. Interventies. Interventies. Opdracht. Opdracht mm-dd-yy 1 mm-dd-yy 2 Presentatie: Presentatie: Theorie Theorie Experimenten Experimenten Interventies Interventies Opdracht Opdracht mm-dd-yy 3 Broken Windows theory (Kelling & Wilson, 1982) New York,

Nadere informatie

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam:

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam: Met de trein naar Het Beroepenhuis Naam: 1 1) Beroepen - vul in: Bij de NMBS-Groep werken meer mensen dan je denkt. Weet jij wie wat moet doen? Kies uit het lijstje van beroepen en schrijf de naam van

Nadere informatie

Adviesrapport pilot ROC Friesland College Verminderen van zwerfvuil op het schoolplein

Adviesrapport pilot ROC Friesland College Verminderen van zwerfvuil op het schoolplein Adviesrapport pilot ROC Friesland College Verminderen van zwerfvuil op het schoolplein Novi Mores Documentnummer: NESCA23 Datum: 20-12-2013 Informatieblad Document voor: Nederland Schoon ROC Friesland

Nadere informatie

Opgeruimd!staat!netjes!

Opgeruimd!staat!netjes! Opgeruimdstaatnetjes Eenonderzoeknaarheteffectvanassociativeprimingdoorhetverspreidenvancitroengeurenhet saillantmakenvandesocialenormophetopruimgedragvanklanteninhetwarenhuisv&d. LarissaW.H.GoorhuisOudeSanderink,10557725

Nadere informatie

Hoe creatiever hoe beter?

Hoe creatiever hoe beter? Hoe creatiever hoe beter? Dr. L.R. Pol Vennoot Tabula Rasa Behavorial Change & Society Radboud University Psychologie Maastricht University Em. lector Overheidscommunicatie HU Creatieve verpakking van

Nadere informatie

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam:

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam: Met de trein naar Het Beroepenhuis Naam: 1 1) Beroepen - vul in: Bij de Spoorwegen werken meer mensen dan je denkt. Weet jij wie wat moet doen? Kies uit het lijstje van beroepen. Schrijf het nummer en/of

Nadere informatie

De eersteklas student!

De eersteklas student! De eersteklas student! Een onderzoek naar de invloed van het eerste klasse reizen onder Nederlandse studenten op de studieresultaten en het welzijn van deze studenten. 1 Dit is een uitgave van de Landelijke

Nadere informatie

5. Het ASE-model. Het ASE-model: attitude sociale invloeden eigen effectiviteit externe variabelen gedragsintentie barrières

5. Het ASE-model. Het ASE-model: attitude sociale invloeden eigen effectiviteit externe variabelen gedragsintentie barrières 5. Het ASE-model Inleiding Het ASE-model is een model waarmee gedrag verklaard en geanalyseerd kan worden. Het model geeft tevens een antwoord op de vraag hoe je gedrag kunt beïnvloeden. Vergelijk het

Nadere informatie

Stationsassistent Zuidbroek. Naam:

Stationsassistent Zuidbroek. Naam: Stationsassistent Zuidbroek Naam: 1 Inhoudsopgave Introductie - welkom 3 Vestibule - bij het loket 4 Wachtkamers - wachtkamers vergelijken 5 Doorgang - uniform kiezen 8 Bureau der Stationschef - seinen

Nadere informatie

GOEDE REIS! speciale editie. Check onze nieuwe dienstregeling, dan bent u altijd op tijd

GOEDE REIS! speciale editie. Check onze nieuwe dienstregeling, dan bent u altijd op tijd GOEDE REIS! speciale editie Check onze nieuwe dienstregeling, dan bent u altijd op tijd 04 08 INHOUD Deal? Bus 20,- p/m Klaar met je studie? Arriva Dalvrij Deal! Trein & Bus 45,- p/m Na je studie gewoon

Nadere informatie

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam:

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam: Met de trein naar Het Beroepenhuis Naam: 1 1) Beroepen - vul in: Bij de Spoorwegen werken meer mensen dan je denkt. Weet jij wie wat moet doen? Kies uit het lijstje van beroepen en schrijf de naam van

Nadere informatie

Bruggen bouwen voor het spoor van de toekomst 29 januari 2013

Bruggen bouwen voor het spoor van de toekomst 29 januari 2013 Bruggen bouwen voor het spoor van de toekomst 29 januari 2013 Joke van Veen Manager Business Development NS Reizigers Dimitri Kruik Manager Veranderprogramma 2012-2015 ProRail De NS strategie De NS strategie

Nadere informatie

De klantwaardering over onze basis dienstverlening heeft een plafond bij het rapportcijfer 7

De klantwaardering over onze basis dienstverlening heeft een plafond bij het rapportcijfer 7 Pagina 2/7 De klantwaardering over onze basis dienstverlening heeft een plafond bij het rapportcijfer 7 De meeste klantoordelen uit het vervoerplan zijn zogenaamde dissatisfiers. Een dissatisfier gaat

Nadere informatie

Meer grondstoffen scheiden in binnensteden

Meer grondstoffen scheiden in binnensteden Meer grondstoffen scheiden in binnensteden door beïnvloeding via automatisch gedrag Henk Klein Teeselink HKT projecten 06-53936085 Kijk ook eens: www.kenniswijzerzwerafval.nl Zwerfafval gedrag : >90% heeft

Nadere informatie

Effecten van storingen voor treinreizigers

Effecten van storingen voor treinreizigers Effecten van storingen voor treinreizigers Inleiding Dit onderzoek is gebaseerd op de treinstoringen die door NS Reisinformatie worden gepubliceerd op ns.nl. Deze storingsinformatie is ook beschikbaar

Nadere informatie

P+R en NS Bert Vaessens Asset Development Leergroepbijeenkomst P+R; 11 juni 2013

P+R en NS Bert Vaessens Asset Development Leergroepbijeenkomst P+R; 11 juni 2013 Bert Vaessens Asset Development Leergroepbijeenkomst P+R; 11 juni 2013 Inhoud 1. Voorstellen 2. NS Stations Deur tot deur Stationsproces 3. P+R op stations De reiziger Kwaliteit Proces Resultaten Na de

Nadere informatie

Adviesrapport pilot ROC Koning Willem I College Pilot 2 verminderen van zwerfafval op het schoolplein

Adviesrapport pilot ROC Koning Willem I College Pilot 2 verminderen van zwerfafval op het schoolplein Adviesrapport pilot ROC Koning Willem I College Pilot 2 verminderen van zwerfafval op het schoolplein Novi Mores Documentnummer: NESCA15.v3.0 Datum: 28-09-2012 Informatieblad Document voor: Nederland Schoon

Nadere informatie

Zet m op 70! De Vruchtenbuurt

Zet m op 70! De Vruchtenbuurt Zet m op 70! De Vruchtenbuurt 1 24 mei 2019 Valentijn Grapperhaus Gemeente Den Haag Student Technische bestuurskunde/ TU Delft Inhoud Onderzoeksvragen Introductie onderzoek "Zet m op 70! Resultaten Conclusie

Nadere informatie

20 april 2015. Onderzoek: agressie in het OV

20 april 2015. Onderzoek: agressie in het OV 20 april 2015 Onderzoek: agressie in het OV Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Agenda. Inleiding Drieluik in veiligheid Veiligheidscultuur. Groepsgedrag Gedrag beïnvloeden Af en aanspreken. Aan de slag. www.denf.

Agenda. Inleiding Drieluik in veiligheid Veiligheidscultuur. Groepsgedrag Gedrag beïnvloeden Af en aanspreken. Aan de slag. www.denf. www.denf.nl 1 Agenda Inleiding Drieluik in veiligheid Veiligheidscultuur Groepsgedrag Gedrag beïnvloeden Af en aanspreken Aan de slag www.denf.nl 2 1 Drieluik in veiligheid www.denf.nl 3 Drieluik in veiligheid

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding 3 Concept 3 Onderzoek 3 Conclusie 7 Bijlage 8 Bronnen

Inhoudsopgave. Inleiding 3 Concept 3 Onderzoek 3 Conclusie 7 Bijlage 8 Bronnen 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Concept 3 Onderzoek 3 Conclusie 7 Bijlage 8 Bronnen 2 Inleiding In dit verslag kunt u lezen hoe wij onze onderzoek hebben gedaan om onze applicatie te kunnen maken. Er zijn

Nadere informatie

How to present online information to older cancer patients N. Bol

How to present online information to older cancer patients N. Bol How to present online information to older cancer patients N. Bol Dutch summary (Nederlandse samenvatting) Dutch summary (Nederlandse samenvatting) Goede informatievoorziening is essentieel voor effectieve

Nadere informatie

Aanleiding. Concessie. Aan de leden van de Statencommissie Economie en Mobiliteit

Aanleiding. Concessie. Aan de leden van de Statencommissie Economie en Mobiliteit Aan de leden van de Statencommissie Economie en Mobiliteit Datum : Briefnummer : 2007-41.069, VV Zaaknummer: 56530 Behandeld door : Bonder T. Telefoonnummer : (050) 316 4109 Antwoord op : Bijlage : 1 Onderwerp

Nadere informatie

The Boston Consulting Group

The Boston Consulting Group NEDERLANDSE SPOORWEGEN SAMENVATTING VAN DE ANALYSE VAN NS PRESTATIES OVER DE PERIODE JANUARI 2005 TOT OKTOBER 2005 Utrecht, 22 december 2005 The Boston Consulting Group ACHTERGROND EN INTRODUCTIE NS heeft

Nadere informatie

OORDEEL EN BELEVING OV-CHIPKAART NA UITFASERING NVB

OORDEEL EN BELEVING OV-CHIPKAART NA UITFASERING NVB OORDEEL EN BELEVING OV-CHIPKAART NA UITFASERING NVB Kwantitatief Onderzoek in de Regio Rotterdam MEIJERS RESEARCH Maart 2010 10011/01 1. Inleiding. Per 11 februari 2010 is het NVB in de regio Rotterdam

Nadere informatie

Reisverslag Boedapest 2015 Deel 5 [1]

Reisverslag Boedapest 2015 Deel 5 [1] Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Boedapest 2015 Deel 5 Reisverslag Boedapest 2015 Deel 5 [1] Door wjvanderzanden[2]op za, 07/25/2015-17:50 Tags:reizen

Nadere informatie

Puzzel OVCP - Wal. Beste medewerker,

Puzzel OVCP - Wal. Beste medewerker, Puzzel OVCP - Wal Beste medewerker, Beantwoord onderstaande vragen en vul de letter achter het juiste antwoord steeds in bij de oplossing (onderaan dit document). Hierdoor ontstaat er één woord. Op deze

Nadere informatie

Kernboodschap aangepaste dienstregeling op dinsdag 12 maart 2013.

Kernboodschap aangepaste dienstregeling op dinsdag 12 maart 2013. Kernboodschap aangepaste dienstregeling op dinsdag 12 maart 2013. NB de kernboodschap is de inhoudelijke basisboodschap waaruit alle disciplines hun informatie halen die voor hun proces van belang is.

Nadere informatie

Vraag. Belangrijk. Legenda. Deze PDF staat uit meerdere pagina's. Projectleider OV & Verkeer. Interessante plenaire sessie.

Vraag. Belangrijk. Legenda. Deze PDF staat uit meerdere pagina's. Projectleider OV & Verkeer. Interessante plenaire sessie. Vraag Belangrijk Legenda Met de klok mee Start op 1 uur Leestip Van het midden uit naar buiten Per tak van boven naar beneden Deze PDF staat uit meerdere pagina's Projectleider OV & Interessante plenaire

Nadere informatie

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam:

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam: Met de trein naar Het Beroepenhuis Naam: 1 1) Beroepen - vul in: Bij de Spoorwegen werken meer mensen dan je denkt. Weet jij wie wat moet doen? Kies uit het lijstje van beroepen en schrijf de naam van

Nadere informatie

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam:

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam: Met de trein naar Het Beroepenhuis Naam: 1 1) Beroepen - vul in: Bij de Spoorwegen werken meer mensen dan je denkt. Weet jij wie wat moet doen? Kies uit het lijstje van beroepen en schrijf de naam van

Nadere informatie

Psychische problemen vóór abortus en ongewenste zwangerschap

Psychische problemen vóór abortus en ongewenste zwangerschap Psychische problemen vóór abortus en ongewenste zwangerschap Jenneke van Ditzhuijzen Margreet ten Have Ron de Graaf Carol van Nijnatten Wilma Vollebergh Achtergrond ZonMw kreeg van VWS opdracht om longitudinaal

Nadere informatie

O help, straks herkent ze mij. Ik draai me snel om. Ze mag niet zien dat ik het ben. Ik doe net of ik iemand anders ben.

O help, straks herkent ze mij. Ik draai me snel om. Ze mag niet zien dat ik het ben. Ik doe net of ik iemand anders ben. Psst. Hè. Hallo. Zie je mij? Kijk eens goed om je heen. Je ziet me niet hè. Goed zo, want je mag me ook niet zien. Ik ben verstopt. Je hoort me wel, maar je ziet me niet. Zie je dat meisje daar? Dat is

Nadere informatie

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam:

Met de trein naar Het Beroepenhuis. Naam: Met de trein naar Het Beroepenhuis Naam: 1 1) Beroepen - vul in: Bij de Spoorwegen werken meer mensen dan je denkt. Weet jij wie wat moet doen? Kies uit het lijstje van beroepen en schrijf de naam van

Nadere informatie

Onder andere in dit nummer: Welkom Kort nieuws binnenland Kort nieuws materieel Een jaar geleden Sprinter/SLT (2)

Onder andere in dit nummer: Welkom Kort nieuws binnenland Kort nieuws materieel Een jaar geleden Sprinter/SLT (2) Onder andere in dit nummer: Welkom Kort nieuws binnenland Kort nieuws materieel Een jaar geleden Sprinter/SLT (2) Welkom Helaas was het eerste nummer vertraagd, dit nummer niet. Ook in dit nummer zal weer

Nadere informatie

Klantonderzoeken bij NS

Klantonderzoeken bij NS Klantonderzoeken bij NS Colloquium Door de ogen van de klant Driebergen 11 september 2009 Mark van Hagen Senior projectleider NS Commercie Belangrijkste doelen 1. Elkaar leren kennen 2. Leren van elkaar

Nadere informatie

Everything should be kept as simple as possible, but not simpler Albert Einstein. Integraal kijken naar behoeften van de klant.

Everything should be kept as simple as possible, but not simpler Albert Einstein. Integraal kijken naar behoeften van de klant. Everything should be kept as simple as possible, but not simpler Albert Einstein Integraal kijken naar behoeften van de klant Joke van Veen De opdracht van NS - maximale reizigersgroei en klanttevredenheid

Nadere informatie

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1 PAG > 1 GELOVEN IN DE WERELD VOORTGEZET ONDERWIJS LESBRIEF WAAR GELOOF JIJ IN? Overal in de wereld geloven mensen. Ze geloven in goden, natuurkrachten, voorouders of geloven juist dat dit allemaal niet

Nadere informatie

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) Corridor Amsterdam - Alkmaar

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) Corridor Amsterdam - Alkmaar Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) Corridor Amsterdam - Alkmaar Raadscie Stadsontwikkeling Heerhugowaard 3 juni 2014 Robert de Jong (IenM) Inhoud presentatie Programma Hoogfrequent Spoorvervoer

Nadere informatie

Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr (prof. mr. M.L. Hendrikse, voorzitter en mr. S. Rutten, secretaris)

Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr (prof. mr. M.L. Hendrikse, voorzitter en mr. S. Rutten, secretaris) Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2018-676 (prof. mr. M.L. Hendrikse, voorzitter en mr. S. Rutten, secretaris) Klacht ontvangen op : 7 februari 2018 Ingediend door : Consument

Nadere informatie

Interne memo. P. Verheijdt Projectleider RB Telefoon /1. Aan Provinciale Staten. Van P. Verheijdt

Interne memo. P. Verheijdt Projectleider RB Telefoon /1. Aan Provinciale Staten. Van P. Verheijdt Interne memo Aan Provinciale Staten Van P. Verheijdt cc De komende maanden worden in overleg met de griffie enkele informatie bijeenkomsten gepland om investeringen in de Vechtdallijnen en investeringen

Nadere informatie

Hoe kunnen we de staanplaatsen in de gangpaden van de Valleilijn trein aantrekkelijker maken?

Hoe kunnen we de staanplaatsen in de gangpaden van de Valleilijn trein aantrekkelijker maken? Hoe kunnen we de staanplaatsen in de gangpaden van de Valleilijn trein aantrekkelijker maken? Prijzengeld: 5.000,- Deadline: 10 juli 2015 Introductie Connexxion is één van de grootste vervoersmaatschappijen

Nadere informatie

Presentatie Café Beter Benutten Practical Knowledge. 21 juni 2012

Presentatie Café Beter Benutten Practical Knowledge. 21 juni 2012 Reizigersgedrag Beter Benutten! Presentatie Café Beter Benutten Practical Knowledge Paul Veelenturf, programmamanager MB 21 juni 2012 1 Waarover gaat het? Waarom reizigers centraal? Hoe heeft MB dat georganiseerd

Nadere informatie

Speelveld van tarieven Andrike Mastebroek Sr. Pricing marketeer NS

Speelveld van tarieven Andrike Mastebroek Sr. Pricing marketeer NS Andrike Mastebroek Sr. Pricing marketeer NS Stellingen Elastiek is aan veroudering onderhevig en moet onderhouden worden. Voor wat, hoort wat. Prijzen naar waarde, niet naar km = Transparantie excel tabel

Nadere informatie

Graduation Document. General Information. Master of Science Architecture, Urbanism & Building Sciences. Student Number

Graduation Document. General Information. Master of Science Architecture, Urbanism & Building Sciences. Student Number Graduation Document Master of Science Architecture, Urbanism & Building Sciences General Information Student Number 4106105 Student Name Nicky Joy Sargentini E. nickysargentini@gmail.com T. 06 10 56 52

Nadere informatie

Geen uren, maar diensten

Geen uren, maar diensten Geen uren, maar diensten NS hecht sterk aan klanttevredenheid en medewerkerstevredenheid. Om daar goed in te kunnen scoren is het belangrijk dat klanten veilig kunnen reizen en medewerkers veilig kunnen

Nadere informatie

1. Reductie van error variantie en dus verhogen van power op F-test

1. Reductie van error variantie en dus verhogen van power op F-test Werkboek 2013-2014 ANCOVA Covariantie analyse bestaat uit regressieanalyse en variantieanalyse. Er wordt een afhankelijke variabele (intervalniveau) voorspeld uit meerdere onafhankelijke variabelen. De

Nadere informatie

Met communicatie gedrag veranderen Van wens naar werkelijkheid.

Met communicatie gedrag veranderen Van wens naar werkelijkheid. Met communicatie gedrag veranderen Van wens naar werkelijkheid. Reint Jan Renes Lector Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein Hogeschool Utrecht Universitair Hoofddocent Gezondheidscommunicatie

Nadere informatie

CT2710 Transport & Planning Sommencollege delen 1 en 2

CT2710 Transport & Planning Sommencollege delen 1 en 2 CT2710 Transport & Planning Sommencollege delen 1 en 2 Rob van Nes, Transport & Planning 11-5-2012 Delft University of Technology Challenge the future Tentamenvorm Elektronisch tentamen (Etude) Open rekenvragen

Nadere informatie

Passantenonderzoek. Station Laan van NOI te Den Haag/Voorburg Najaar 2015

Passantenonderzoek. Station Laan van NOI te Den Haag/Voorburg Najaar 2015 Station Laan van NOI te Den Haag/Voorburg Najaar 2015 Opdrachtnummer: 33-2573 Dataverzameling: oktober 2015 Oplevering: oktober 2015 Projectbegeleiding: drs. J.P. Verwaaijen Strabo bv Marktonderzoek en

Nadere informatie

Beslissen, en gedragsverandering. 18 februari 2016 Anjo Travaille

Beslissen, en gedragsverandering. 18 februari 2016 Anjo Travaille Beslissen, en gedragsverandering 18 februari 2016 Anjo Travaille Mijn doel voor vandaag Argumenten Persoonlijk contact Informatie geven Autoriteit Opknippen Default Sociale norm Consistentie Belonen..

Nadere informatie

Betreft: Schriftelijke vragen GemeenteBelangen Eemsmond aan het college inzake invoering OV chipkaart

Betreft: Schriftelijke vragen GemeenteBelangen Eemsmond aan het college inzake invoering OV chipkaart Uithuizen, 26 oktober 2010 Geacht college, Betreft: Schriftelijke vragen GemeenteBelangen Eemsmond aan het college inzake invoering OV chipkaart Enige tijd geleden werden wij middels een artikel in het

Nadere informatie

Inhoudsopgave: AGRITON

Inhoudsopgave: AGRITON ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ Inhoudsopgave: 1. Doel proef.... 2 2. Proefgegevens.... 2 3. Objecten.... 2 4. Resultaten.... 4 4.1 Algemeen.... 4 4.2 Resultaten

Nadere informatie

Ontwikkeling prestatie-indicatoren Concessie voor het hoofdrailnet

Ontwikkeling prestatie-indicatoren Concessie voor het hoofdrailnet Ontwikkeling prestatie-indicatoren Concessie voor het hoofdrailnet 2015-2024 1. Algemeen klantoordeel Het Algemeen klantoordeel geeft het percentage reizigers weer dat hun reis waardeert met een 7 of hoger.

Nadere informatie

Reizigersstromen in trein en station

Reizigersstromen in trein en station Reizigersstromen in trein en station Bijdrage voor IPMA projectmanagementparade Edward Neuteboom Projectmanager Eva van der Laan Trainee 19 april 2016 Agenda Wie zijn Eva en Edward? Waarom systeem? Project

Nadere informatie

Het Rendement van Schoon Deel sessie 1 Retail & stations omgeving

Het Rendement van Schoon Deel sessie 1 Retail & stations omgeving Vraag Belangrijk Legenda Leestip Met de klok mee Start op 1 uur Van het midden uit naar buiten Per tak van boven naar beneden Deze PDF staat uit meerdere pagina's Welkom Hoop bekende gezichten Leuk mix

Nadere informatie

We hebben een nieuwe dienstregeling

We hebben een nieuwe dienstregeling Goed om te weten We hebben een nieuwe dienstregeling Vanaf zondag 9 december gaat onze nieuwe dienstregeling van start. Weten wat er voor jou verandert? Plan je reis op www.ret.nl ret.nl/nieuwedienstregeling

Nadere informatie

Persbericht 14 februari 2014

Persbericht 14 februari 2014 Persbericht 14 februari 2014 NS kijkt terug op turbulent 2013 en scherpt koers aan Jaarcijfers 2013 NV Nederlandse Spoorwegen 2013 was voor NS een zwaar jaar. Na het uit dienst nemen van de Fyra/V250 moest

Nadere informatie

Reizen zonder spoorboekje. Programma Hoogfrequent Spoorvervoer

Reizen zonder spoorboekje. Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Reizen zonder spoorboekje Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Reizen zonder spoorboekje Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Reizen zonder spoorboekje Zes intercity s en zes sprinters per uur in de drukste

Nadere informatie

Persuasive design technieken voor een nieuwe webshop

Persuasive design technieken voor een nieuwe webshop Persuasive design technieken voor een nieuwe webshop Whitepaper Floris Rokebrand 10-12- 2018 MS303C Inhoudsopgave Voorpagina 1 Inhoudsopgave 2 Inleiding 3 Doelgroep 4 Marketing funnel 5&6 Conclusie 7 Inleiding

Nadere informatie

Bent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A.

Bent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A. Bent u gemotiveerd? Een Experimenteel Onderzoek naar de Invloed van een op het Transtheoretisch Model Gebaseerde Interventie op de Compliance bij de Fysiotherapeutische Behandeling van Psychiatrische Patiënten

Nadere informatie

Communicatie. Architectuur in de digitale wereld. David N. Jansen

Communicatie. Architectuur in de digitale wereld. David N. Jansen Communicatie Architectuur in de digitale wereld David N. Jansen Doel communicatie in twee uur? onmogelijk jullie hebben elders al veel geleerd ik geef voorbeelden van indelingen jullie zoeken daarna meer

Nadere informatie

Experimentele manipulaties van self-affirmation: een overzicht van de verschillende toepassingen

Experimentele manipulaties van self-affirmation: een overzicht van de verschillende toepassingen Experimentele manipulaties van self-affirmation: een overzicht van de verschillende toepassingen Universiteit van Amsterdam, Media & Communicatie Instituut, Afdeling Communicatiewetenschap Naam: Jean-michel

Nadere informatie

Kevin de Goede Jorn Horstman

Kevin de Goede Jorn Horstman Kevin de Goede Jorn Horstman www.db-abs.com Terugblik dag 1: hoe werkt gedrag? Aan de slag met gedrag: Stappenplan gedragsbeïnvloeding Onbewuste beïnvloeding en associaties Waar komt gedrag vandaan? Redeneren

Nadere informatie

En wat verandert er voor mij?

En wat verandert er voor mij? Zondag 14 december Nieuw nationaal vervoersplan En wat verandert er voor mij? Ontdek het op nmbs.be NIEUW NATIONAAL VERVOERSPLAN Op 14 december lanceert NMS haar nieuwe nationale vervoersplan. Dit plan

Nadere informatie

Gewijzigde dienstregeling

Gewijzigde dienstregeling van 25 juli 22 augustus 2010 Gewijzigde dienstregeling rond Arnhem omreizen of bus in plaats van trein! Zwolle Deventer Amersfoort Apeldoorn Zutphen Schiphol Ö Rotterdam Centraal Den Haag Centraal Utrecht

Nadere informatie

De psychologie van de wanbetaler

De psychologie van de wanbetaler 07-10-2015 De psychologie van de wanbetaler Dr. Martijn Keizer Rijksuniversiteit Groningen m.keizer@rug.nl Deze presentatie Deze presentatie Hoe motiveren we debiteuren om actie te ondernemen? Overzicht

Nadere informatie

in September 2012 door: Bas v. Agten, David Hutten en Jonathan Marchal.

in September 2012 door: Bas v. Agten, David Hutten en Jonathan Marchal. Bijlage van Adviesrapport van Hot naar Her In deze bijlage vindt u de onderzoeksresultaten waar in het adviesrapport aan Designthinkers naar verwezen wordt en de bevindingen aan zijn afgeleid. Dit onderzoek

Nadere informatie

Maatregelenpakket Mobiliteitsmanagement in het kader van Beter Benutten en het Actieprogramma Luchtkwaliteit

Maatregelenpakket Mobiliteitsmanagement in het kader van Beter Benutten en het Actieprogramma Luchtkwaliteit Maatregelenpakket Mobiliteitsmanagement in het kader van Beter Benutten en het Actieprogramma Luchtkwaliteit Onderstaand Maatregelenpakket is opgesteld binnen de aanpak mobiliteitsmanagement in de gebieden

Nadere informatie

Verstoppingsproof station

Verstoppingsproof station Vragen over de opdracht Stel ze dan eerst aan je docent. Als hij/zij jullie Vragen over de Eureka!Day Mail deze naar: info@eurekacup.nl START OPDRACHTGEVER OPDRACHT AANPAK MEER... OPDRACHTGEVER Het Nederlandse

Nadere informatie

ALGEMENE VOORWAARDEN EN TARIEVEN FOTO- EN FILM ACTIVITEITEN OP STATIONS

ALGEMENE VOORWAARDEN EN TARIEVEN FOTO- EN FILM ACTIVITEITEN OP STATIONS ALGEMENE VOORWAARDEN EN TARIEVEN FOTO- EN FILM ACTIVITEITEN OP STATIONS Artikel 1: Toepasselijkheid 1. Deze algemene voorwaarden zijn van toepassing op alle activiteiten die samenhangen met fotograferen,

Nadere informatie

Hoe gaat het met het VN-verdrag handicap in Nederland na één jaar?

Hoe gaat het met het VN-verdrag handicap in Nederland na één jaar? Hoe gaat het met het VN-verdrag handicap in Nederland na één jaar? VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking (VN-verdrag handicap) Iedereen meedoen In juli 2016 heeft de regering van Nederland

Nadere informatie

1

1 Geachte voorzitter, Hierbij zend ik u mijn antwoorden op de vragen van de leden Middendorp en Remco Dijkstra (beiden VVD) over de aanpassing van de dienstregeling van het treinverkeer in het Rivierengebied

Nadere informatie

PHS corridor Alkmaar Amsterdam Opstellen Sprinter materieel

PHS corridor Alkmaar Amsterdam Opstellen Sprinter materieel PHS corridor Alkmaar Amsterdam Opstellen Sprinter materieel 19:00 19:15 Presentatie IenM 19:15 20:00 Presentatie ProRail 20:00 21:00 Informatie markt 21:00 Gelegenheid tot plenair aandragen zorgen en belangen

Nadere informatie

Gewijzigde dienstregeling

Gewijzigde dienstregeling zaterdag 17 zondag 25 oktober 2009 Gewijzigde dienstregeling Rond Deventer omreizen of bus in plaats van trein in de herfstvakantie Groningen Leeuwarden Zwolle Wierden Almelo Wijhe Rijssen Olst Hengelo

Nadere informatie

Nederlandstalige samenvatting (summary in Dutch language)

Nederlandstalige samenvatting (summary in Dutch language) Nederlandstaligesamenvatting 145 Nederlandstaligesamenvatting (summaryindutchlanguage) Reizen is in de afgelopen eeuwen sneller, veiliger, comfortabeler, betrouwbaarder, efficiënter in het gebruik van

Nadere informatie

Onderwerp Kamervragen leden Van Hijum, Mastwijk, Duyvendak, Ten Broeke en De Krom inzake de problemen met de treinverbinding Almelo - Hengelo

Onderwerp Kamervragen leden Van Hijum, Mastwijk, Duyvendak, Ten Broeke en De Krom inzake de problemen met de treinverbinding Almelo - Hengelo abcdefgh De voorzitter van de Tweede Kamer der StatenGeneraal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Contactpersoon Datum 24 april 2007 Ons kenmerk DGP/SPO/U.07.01068 Doorkiesnummer Bijlage(n) Uw kenmerk Onderwerp

Nadere informatie

Onderzoek Tariefwijziging NS

Onderzoek Tariefwijziging NS Onderzoek Tariefwijziging NS 25 april 2014 Over dit onderzoek Aan het onderzoek deden 16.367 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Hiervan reizen 1077 mensen minstens 1x per week met de trein naar

Nadere informatie

Op Voeten en Fietsen 1

Op Voeten en Fietsen 1 Op Voeten en Fietsen 1 Hoe ga jij naar school? Een uitgave van Veilig Verkeer Nederland, schooljaar 2017-2018 groep 5/6 Je ziet de hoofdingang van een school. Op de weg en de stoep voor de school zie je

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Visualsafe. Uw houvast in veiligheid. Veilige looproutes voor iedereen

Visualsafe. Uw houvast in veiligheid. Veilige looproutes voor iedereen Visualsafe Uw houvast in veiligheid Veilige looproutes voor iedereen Op een veilige manier zelfstandig reizen is voor mensen met een visuele beperking niet altijd vanzelfsprekend. Zij zijn afhankelijk

Nadere informatie

Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen

Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen Elise van Beeck Maatschappelijke Gezondheidszorg & Medische Microbiologie en Infectieziekten Erasmus MC Rotterdam Overzicht presentatie Introductie: waar is het

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting 11 Nederlandse Samenvatting Bij beslissingen over het al dan niet vergoeden van behandelingen wordt vaak gebruikt gemaakt van kosteneffectiviteitsanalyses, waarin de kosten worden afgezet tegen de baten.

Nadere informatie

Verdichting, gedragsreacties en - interventies. Dr. Bert Pol Vennoot Tabula Rasa (Den Haag) Oud-lector Overheidscommunicatie

Verdichting, gedragsreacties en - interventies. Dr. Bert Pol Vennoot Tabula Rasa (Den Haag) Oud-lector Overheidscommunicatie Verdichting, gedragsreacties en - interventies Dr. Bert Pol Vennoot Tabula Rasa (Den Haag) Oud-lector Overheidscommunicatie Wat doet Tabula Rasa (en voor wie o.a.) Tabula Rasa gespecialiseerd in vraagstukken

Nadere informatie

Nijmegen Arnhem ( Utrecht Centraal)

Nijmegen Arnhem ( Utrecht Centraal) Nijmegen Arnhem ( Utrecht Centraal) Extra treinen in de nacht van zaterdag 13 op zondag 14 en de nacht van zondag 14 op maandag 15 juli Nijmegen 0 17 0 28 0 44 1 00 1 30 2 00 2 30 Nijmegen Lent 0 21 0

Nadere informatie

Reizen op de MerwedeLingelijn 2014

Reizen op de MerwedeLingelijn 2014 Reizen op de MerwedeLingelijn 2014 Ervaren veiligheid en overlast en klanttevredenheid In het voorjaar van 2014 heeft het Onderzoekcentrum Drechtsteden in opdracht van het Platform Sociale Veiligheid onderzocht

Nadere informatie

Landelijke bijeenkomst integraal veiligheidsbeleid Patrick van den Brink, directeur het CCV

Landelijke bijeenkomst integraal veiligheidsbeleid Patrick van den Brink, directeur het CCV Landelijke bijeenkomst integraal veiligheidsbeleid 2015 Patrick van den Brink, directeur het CCV Programma 12:30 Patrick van den Brink directeur Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV)

Nadere informatie

DURBUY ARDENNEN SURVIVALKAMP KLAS /2016. Kamp 1: maandag 30 mei t/m woensdag 1 juni Kamp 2: woensdag 1 t/m vrijdag 3 juni

DURBUY ARDENNEN SURVIVALKAMP KLAS /2016. Kamp 1: maandag 30 mei t/m woensdag 1 juni Kamp 2: woensdag 1 t/m vrijdag 3 juni SURVIVALKAMP KLAS 2 2015/2016 DURBUY ARDENNEN Kamp 1: maandag 30 mei t/m woensdag 1 juni Kamp 2: woensdag 1 t/m vrijdag 3 juni TENTINDELING? DEZE INDELING MAAK JE MET JE MENTOR! JONGENS BIJ JONGENS EN

Nadere informatie