20 april Onderzoek: agressie in het OV

Transcriptie

1 20 april 2015 Onderzoek: agressie in het OV

2 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 60 tot 70 procent van de panelleden. 20 april 2015 Over dit onderzoek Aan het onderzoek deden leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 13 april tot en met 19 april Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onderzoeker Freek Damen: freek.damen@eenvandaag.nl 2

3 1. Samenvatting Eén op de vijf treinreizigers voelt zich wel eens onveilig Eén op de vijf ondervraagde treinreizigers (22%) voelt zich wel eens onveilig in de trein, door dreiging van agressie of geweld. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag en De Nationale Misdaadmeter, onder ruim 3300 mensen die regelmatig met de trein reizen. Een kwart van hen (24%) heeft in de afgelopen twee jaar wel eens agressief gedrag meegemaakt dat tegen een conducteur was gericht. De overheid en NS hebben onlangs een aantal maatregelen aangekondigd om agressie tegen treinpersoneel tegen te gaan. De meest effectieve maatregelen zijn volgens de ondervraagde reizigers een bezetting van minimaal twee conducteurs op de trein, uitbreiding van het aantal spoorwegagenten en sluiting van de toegangspoortjes op stations. Reiziger terughoudend om zelf in te grijpen Bij agressie tegen een conducteur zijn reizigers vrij terughoudend om zelf in te grijpen als een conducteur wordt belaagd. De meeste ondervraagden (66%) zijn wel geneigd om te bellen voor hulp. Een kwart (27%) zou een filmpje of foto maken van het incident als bewijs. Eveneens een kwart (25%) zou andere omstanders aansporen om te helpen. Eén op de tien ondervraagden zou de conducteur zelf te hulp schieten, door de dader aan te spreken (10%) of door fysiek in te grijpen (8%). Animo voor meer burgerparticipatie Voorzitter van de stichting Maatschappij en Veiligheid (SMV) mr. Pieter van Vollenhoven stelde voor om reizigers middels een korte cursus op te leiden hoe om te gaan met agressie in het OV. Eén op de tien ondervraagde reizigers (13%) geeft aan zich op te zullen geven voor een dergelijke training. Ook zouden zes op de tien ondervraagden (58%) gebruik maken van een speciale app om geweld in het OV te melden, als deze voorhanden is. 3

4 2. Veiligheid Voor de uitkomsten in dit rapport zijn alleen de resultaten meegenomen van deelnemers die regelmatig met de trein reizen. Deze groep bestaat uit deelnemers die minimaal een aantal keer per maand met de trein reizen, n = Is volgens u de agressie in de trein het afgelopen jaar toegenomen, afgenomen of gelijk gebleven? Onder agressie verstaan we zowel verbaal geweld zoals schreeuwen, schelden of bedreigen, als fysiek geweld, zoals duwen, slaan of schoppen. Toegenomen 39% Gelijk gebleven 39% Afgenomen 2% Weet niet / geen mening 20% Hoe veilig voelt u zich over het algemeen in de trein? Heel erg veilig 24% Een beetje veilig 70% Een beetje onveilig 5% Heel erg onveilig 1% Weet niet / geen mening 0% Hoe vaak voelt u zich onveilig in de trein door dreiging van agressie of geweld? Regelmatig 2% Af en toe 20% (Bijna) nooit 76% Weet niet / geen mening 2% 4

5 3. Eigen ervaringen Heeft u de afgelopen twee jaar in de trein of op het station wel eens agressief gedrag meegemaakt dat tegen een conducteur was gericht? Onder agressief gedrag verstaan we zowel verbaal geweld zoals schreeuwen, schelden of bedreigen als fysiek geweld, zoals duwen, slaan of schoppen. Ja 24% Nee 75% Weet niet / geen mening 1% Kunt u aangeven wat er zich tijdens dit incident of deze incidenten heeft voorgedaan? U kunt meerdere antwoorden aankruisen De dader schreeuwde naar de conducteur 74% De conducteur werd uitgescholden 77% De conducteur werd met fysiek geweld bedreigd 36% De conducteur werd met een wapen bedreigd 0% De conducteur werd met de dood bedreigd 6% De conducteur werd (weg)geduwd 31% De conducteur kreeg een klap / schop 6% De conducteur werd in elkaar geslagen 1% Anders, namelijk 4% Weet ik niet meer 2% Houd bij het beantwoorden van deze vraag het laatste incident in gedachten. Had de conducteur de situatie zelf nog onder controle? Ja 64% Nee 19% Weet niet / geen mening 17% Heeft u of een medereiziger ingegrepen tijdens het incident? U kunt meerdere antwoorden aankruisen Ja, ik heb zelf ingegrepen 10% Ja, een medereiziger heeft ingegrepen 17% Nee, niemand heeft ingegrepen 73% Weet ik niet / geen mening 4% 5

6 Heeft u het afgelopen jaar in de trein of op het station wel eens agressief gedrag meegemaakt dat tegen uzelf of een medereiziger was gericht? Onder agressief gedrag verstaan we zowel verbaal geweld zoals schreeuwen, schelden of bedreigen en fysiek geweld, zoals duwen, slaan of schoppen. Ja, tegen mezelf 8% Ja, tegen een medereiziger 17% Nee 75% Weet niet / geen mening 0% Kunt u aangeven wat er zich tijdens dit incidenten of deze incidenten heeft voorgedaan? U kunt meerdere antwoorden aankruisen De dader schreeuwde naar mij / de medereiziger 67% Ik / de medereiziger werd uitgescholden 67% Ik / de medereiziger werd met fysiek geweld bedreigd 31% Ik / de medereiziger werd met een wapen bedreigd 1% Ik / de medereiziger werd met de dood bedreigd 3% Ik / de medereiziger werd (weg)geduwd 32% Ik / de medereiziger kreeg een klap / schop 7% Ik / de medereiziger werd in elkaar geslagen 0% Anders, namelijk 11% Weet ik niet meer 1% Houd bij het beantwoorden van deze vraag het laatste incident in gedachten. Had uzelf / de medereiziger de situatie zelf nog onder controle? Ja 64% Nee 28% Weet niet / geen mening 8% Heeft uzelf of een medereiziger ingegrepen tijdens het incident? U kunt meerdere antwoorden aankruisen Ja, ik heb zelf ingegrepen 24% Ja, een medereiziger heeft ingegrepen 20% Nee, niemand heeft ingegrepen 60% Weet ik niet / geen mening 1% 6

7 4. Maatregelen Vind u dat de overheid een rol moet spelen bij de bestrijding van agressie tegen treinpersoneel of vindt u dat dit vooral de verantwoordelijkheid is van de vervoerder (bijvoorbeeld de Nederlandse Spoorwegen) zelf? De overheid moet hier een rol in spelen 54% De vervoerder is hier zelf verantwoordelijk voor 39% Weet niet / geen mening 7% Wat vindt u van dit idee om beveiligers in de trein uit te rusten met een wapenstok en pepperspray? Een goed idee 48% Een slecht idee 39% Weet niet / geen mening 7% Welke invloed heeft het uitrusten van beveiligers met een wapenstok en pepperspray op uw gevoel van veiligheid? Ik voel me er veiliger door 22% Ik voel me er niet veiliger door, maar ook niet onveiliger 52% Ik voel me er onveiliger door 24% Weet niet / geen mening 2% Welke twee maatregelen zijn volgens u het meest effectief om agressie tegen spoorwegpersoneel tegen te gaan? U kunt maximaal 2 antwoorden aankruisen Komst stationsagent 41% Sluiten toegangspoortjes 35% Meer cameratoezicht 23% Invoering trein- en stationsverbod 23% Uitbreiding dubbele bemensing 52% 100 extra beveiligers 23% Weet niet 2% 7

8 Stel dat de overheid of de NS een speciale mobiele applicatie zouden ontwikkelen waarop geweldsincidenten tegen treinpersoneel direct gemeld kunnen worden. Denkt u dat u zelf gebruik zou maken van deze speciale mobiele applicatie om geweldsincidenten in de trein te melden? Ja 58% Nee 33% Weet niet / geen mening 9% Bent u bereid meer geld voor een treinkaartje te betalen wanneer het extra geld daarvan wordt gebruikt om agressie in de trein te bestrijden? Ja 13% Nee 81% Weet niet / geen mening 6% 8

9 5. Burgerparticipatie Vindt u het in het algemeen een goed of een slecht idee om reizigers in de trein en bus actief te laten meehelpen het OV veiliger te maken? Een goed idee 51% Een slecht idee 35% Weet niet / geen mening 14% Vindt u dat u zelf, als reiziger, in algemene zin medeverantwoordelijk bent voor veiligheid in het openbaar vervoer? Of hebben reizigers daar geen verantwoordelijkheid in? Reizigers zijn medeverantwoordelijk voor de veiligheid in het OV 68% Reizigers hebben geen verantwoordelijkheid voor de veiligheid in het OV 28% Weet niet / geen mening 4% Zou u uzelf opgeven voor een korte training (vergelijkbaar met een EHBOcursus) om te leren ingrijpen als er zich een dreigende situatie voordoet in het openbaar vervoer? Ik zou me zeker opgeven 13% Ik zou overwegen me op te geven 31% Ik zou me niet opgeven 54% Weet niet / geen mening 2% Verwacht u dat het trainen van groepen reizigers de agressie in het openbaar vervoer structureel zal verminderen? Ja, dat verwacht ik wel 26% Nee, dat verwacht ik niet 62% Weet niet / geen mening 12% 9

10 Zou u overwegen om op onderstaande manieren in te grijpen wanneer een medereiziger agressief gedrag vertoont naar een conducteur? Onder 'agressief gedrag' verstaan we zowel verbaal geweld zoals schreeuwen, schelden of bedreigen en fysiek geweld, zoals duwen, slaan of schoppen. Foto s of fimpjes maken Zou ik doen 27% Zou ik serieus overwegen 31% Zou ik waarschijnlijk niet doen 23% Zou ik zeker niet doen 16% Ik weet het niet 3% 112 of een ander nummer bellen voor hulp Zou ik doen 66% Zou ik serieus overwegen 25% Zou ik waarschijnlijk niet doen 6% Zou ik zeker niet doen 2% Ik weet het niet 1% Dader aanspreken Zou ik doen 10% Zou ik serieus overwegen 40% Zou ik waarschijnlijk niet doen 28% Zou ik zeker niet doen 18% Ik weet het niet 4% Fysiek ingrijpen Zou ik doen 8% Zou ik serieus overwegen 19% Zou ik waarschijnlijk niet doen 35% Zou ik zeker niet doen 34% Ik weet het niet 3% 10

11 Aansporen van anderen om te helpen Zou ik doen 25% Zou ik serieus overwegen 38% Zou ik waarschijnlijk niet doen 20% Zou ik zeker niet doen 11% Ik weet het niet 6% 11