HUIS VAN HET NEDERLANDS VLAAMS-BRABANT JAARVERSLAG 2011

Transcriptie

1 HUIS VAN HET NEDERLANDS VLAAMS-BRABANT JAARVERSLAG 2011 In 2011 zag het Huis Vlaams-Brabant haar basiswerking van intake en oriëntering verder groeien. In de verschillende regio's waren de antenneverantwoordelijken opnieuw lokaal betrokken bij verscheidene overlegmomenten en promotie-acties. Daarnaast werden tal van projecten in de schoot van het Huis uitgewerkt. In wat volgt worden de verschillende activiteiten van het Huis verder toegelicht, te starten met het cijferverslag van de basiswerking intake en oriëntering, de regionale werkingen van het Huis waarna de verschillende projecten aan bod komen. Inhoud: Intake en coördinatie NT2 Deel 1: Centrale werking Deel 2: Decentrale werking Deel 3: Kwalitatieve werking van de educatieve consulenten Projecten taalbeleid en taalpromotie Deel 1 Procesbegeleidingen taalbeleid in bedrijven en organisaties Deel 2 Procesbegeleidingen taalbeleid in lokale besturen Deel 3 Taalbeleid in onderwijs: EIF geïntegreerde taaltrajecten in beroepsopleidingen Deel 4 Project taalpromotie: Bijt in je Vrije Tijd Deel 5 Vormingen Duidelijke Taal of ook 'communiceren met anderstaligen' Project logopedie in de klas 1. Deskundigheidsbevordering docenten 2. Ondersteuning cursisten 3. Nevenactiviteiten 1

2 Intake en coördinatie NT2 Opmerking vooraf: op basis van de gegevens in de databank Matrix, onderscheiden we twee onderdelen in dit verslag. De cijfers in 'centrale werking' slaan op alle cursisten die in het Huis van het Nederlands zijn langsgekomen. Deze gegevens worden gebruikt voor de evaluatie van de interne werking. De cijfers van het onderdeel 'decentrale werking' hebben betrekking op alle cursisten in de provincie Vlaams-Brabant. Deze cijfers worden immers gemaakt op basis van de gegevensuitwisseling tussen de centra en het Huis van het Nederlands. Deze categorie kan een foutenmarge bevatten omdat die gegevensuitwisseling nog niet optimaal functioneert. DEEL 1: Centrale werking 1. Aantal gesprekken In 2011 zagen we het aantal anderstaligen dat het Huis Vlaams-Brabant bezoekt, een beetje stijgen naar 7651 unieke personen (2010: 7575) of 8482 gesprekken. De tendens van het dalend aantal intakegesprekken zet zich verder: in 2008 was 70% van de gesprekken een eerste intake, in 2011 was dit nog 56%. Gelijktijdig stijgt het aantal gesprekken met mensen die zich een tweede of derde keer aanmelden bij het Huis ('voortgangsgesprek'), van 22% in 2008 naar 36% in Het aantal gesprekken met mensen die al in een andere provincie gekend zijn en zich vervolgens in Vlaams-Brabant aanmelden ('overnamegesprek') blijft stabiel sinds de start van de registratie (10%). Deze verhoudingen blijven behouden wanneer we de opsplitsing per regio maken. Ook in 2011 organiseerde het Huis een vorming gericht op de medewerkers van de sociale verhuurmaatschappijen en ocmw's waarin zij leren de mondelinge taalvaardigheid van kandidaathuurders vast te stellen. Deze vormingen hebben als doel die huurders die duidelijk over een mondeling niveau 2.1 of hoger beschikken (het grootste deel van deze mensen zijn Nederlandstaligen), de tocht naar het Huis te besparen. De 407 kandidaat-huurders die hier weergegeven zijn, zijn mensen die een attest voor de sociale verhuurmaatschappij kregen nadat ze geslaagd waren op de (snel)test. Diegene die niet slaagden op de (snel)test, kregen een doorverwijzing naar een cursus en worden beschouwd als een volwaardige intake. Zij zitten dus in de 8482 nieuwe gesprekken. Evolutie totaal aantal gesprekken van werkjaar 2005 tot en met 2011 (zonder attesten Wooncode):

3 Totaal Instap Overname Voortgang Wooncode (z/ gevolg) Evolutie van het totaal aantal gesprekken, per regio: Hageland Halle-Vilvoorde Leuven Standaard intake Standaard voortgang Heroriëntatie Klaswissel Niveautest Andere Attest Wooncode Hageland Halle-Vilvoorde Leuven TOTAAL Onderstaande tabel geeft tot slot een overzicht van het totaal aantal gesprekken per loket. Hier moet echter aan toegevoegd worden dat niet ieder loket ook effectieve permanentie van het Huis heeft; de loketten die cursief staan bestonden uit één of enkele infodagen in de maanden augustusseptember en januari Hageland Loket Aarschot Loket Diest Loket Tienen Loket Haacht Loket Landen Leuven Loket Leuven Loket Leuven VDAB * Loket Leuven (andere) ** Loket Leuven (beurs) * De afspraken met VDAB Leuven werden in 2010 gewijzigd: anderstalige werkzoekenden worden niet langer uitgenodigd voor een infosessie in het competentiecentrum in Haasrode, maar worden rechtstreeks naar de antenne Leuven doorverwezen waar ze een intake en doorverwijzing krijgen. ** Loket Leuven (andere) is de screening in de Gevangenis. In het verleden organiseerde Basiseducatie cursussen NT2 in de gevangenis waarvoor het Huis de screening op zich nam. Deze cursussen werden in 2010 omgevormd tot maatwerk, waardoor een screening door het Huis niet langer noodzakelijk was. 3

4 Halle-Vilvoorde Loket Asse Loket Beersel / Alsemberg Loket Dilbeek Loket Halle Loket St-P-Leeuw Loket Strombeek Loket Tervuren Loket Vilvoorde PERMANENTIE Loket Wolvertem Loket Zaventem Loket Asse VDAB Loket St-P-Leeuw VDAB Loket Vilvoorde VDAB Loket Drogenbos Loket Hoeilaart Loket Kortenberg Loket Kraainem Loket Lennik Loket Liedekerke Loket Linkebeek Loket Londerzeel Loket Lot Loket Overijse Loket Sint-Genesius-Rode Loket Steenokkerzeel Loket Ternat Loket Wemmel * Loket Wezembeek-Oppem Loket Zellik ** Loket Vilvoorde (andere) *** Loket Herne Loket Machelen Loket Roosdaal Loket 'taalbeleid' * Loket Wemmel bestond in 2010 uit twee infodagen (met erg hoge opkomst) en enkele screenings bij het OCMW in april, juni en augustus. ** De hoge opkomst in het loket Zellik in 2010 is dankzij de screening bij Delhaize (62 gesprekken; zie verder). In 2011 zijn deze screenings ondergebracht onder 'loket taalbeleid'. *** Vilvoorde (andere) zijn sceenings die gebeuren buiten de permanentie en de VDAB. Dit zijn ouders in interactie, screening de strijkwinkel, screening brucargo. 4

5 2. Profiel van de cursisten Het profiel van de kandidaat-cursisten blijft doorheen de jaren erg stabiel, zowel wat scholing betreft als leeftijd en herkomstland. 2.1 Aantal jaren scholing Gemiddelde scholing voor de provincie Vlaams-Brabant in 2011: 11.61, in 2010: 11, Gemiddelde leeftijd 1 Gemiddelde leeftijd voor de provincie Vlaams-Brabant in 2011: 34,61, in 2010: 33, j 32% 10-20j 4% 50-60j 7% 40-50j 20% j 34% 1 Leeftijd op 1/1/2011 5

6 2.3 Geslacht De verhouding tussen mannen en vrouwen in 2011 voor Vlaams-Brabant (identiek aan de verhouding in 2010) V 54% M 46% 2.4 Geboorteland De top-drie van de meest voorkomende geboortelanden blijft, zoals in 2010 België, Marokko en Congo. Uit dit overzicht kunnen we opmaken dat het Huis Vlaams-Brabant een beperkt bereik heeft bij expats uit de meeste West-Europese landen. Het totaal aantal geboortelanden bedraagt 158. De 41 meest voorkomende geboortelanden voor Vlaams-Brabant in 2011 en 2010: België Marokko DR Congo Turkije Roemenië Nepal Polen Irak Russische Federatie Kameroen Rwanda Afghanistan Armenië China Frankrijk Guinea Kosovo Iran Thailand Brazilië Italië Ghana < Republiek Macedonië < Syrië Portugal India Angola Nigeria Servië < Slovaakse Republiek Spanje < Bulgarije < Filipijnen Pakistan < Tunesië < Albanië Algerije < Togo < Duitsland < Oekraïne < Verenigd Koninkrijk 63 < 45 6

7 De meest voorkomende geboortelanden in 2011, per regio: Hageland Halle-Vilvoorde Leuven Roemenië België Nepal Marokko Marokko Marokko Polen DR Congo Irak België Turkije China Turkije Roemenië DR Congo Russische Federatie Kameroen Polen DR Congo Rwanda Russische Federatie Kosovo Polen Roemenië Armenië Frankrijk België India Afghanistan Ghana 2.5 Moedertaal De 30 meest voorkomende moedertalen (van 106) in 2011 in Vlaams-Brabant zijn: Moedertaal Frans 1454 Berbers 111 Arabisch 1206 Italiaans 102 Lingala 452 Koerdisch 98 Andere 296 Farsi 87 Roemeens 288 Thais 84 Turks 287 Chinees 80 Spaans 270 Servo-Kroatisch 76 Nepalees 207 Kiswahili 75 Pools 204 Peul 67 Portugees 204 Slowaaks 61 Engels 196 Bulgaars 57 Albanees 180 Pashtu 53 Armeens 138 Tsjetsjeens 49 Russisch 137 Dari 47 Kinyarwanda 136 Duits 47 In totaal waren er 106 verschillende moedertalen. 2.6 Perspectief De grote meerderheid van de anderstaligen in de provincie volgen les omwille van professionele en sociale redenen (95%). Slechts 5% geeft aan een educatief perspectief te hebben. 'Educatief' wordt in het codeboek Matrix gedefinieerd als 'met als doel verdere studie aan hogeschool of universiteit' Sociaal + Professioneel % % Sociaal % % Professioneel % % Sociaal + Educatief Sociaal + Professioneel + Educatief % % Educatief Professioneel + Educatief 7

8 Educatief (incl. combinaties) 390 (5%) Sociaal + Professioneel 4012 (54%) Professioneel 1253 (17%) Sociaal 1780 (24%) 2.7 Woonplaats Onderstaande kaart geeft de spreiding van de kandidaat-cursisten die zich in het Huis hebben aangemeld in 2011 op basis van woonplaats weer: Vanuit andere provincies 2 : Brussel: 241 Namen: 3 Waals-Brabant: 88 West-Vlaanderen: 19 Antwerpen: 73 Limburg: 18 Oost-Vlaanderen: 26 Henegouwen: 13 Luik: Wervingskanalen Wervingskanaal geeft weer langs welke weg de kandidaat-cursist het Huis van het Nederlands gevonden heeft. Veruit het grootste wervingskanaal is VDAB, waarbij de wekelijkse infosessies in Vilvoorde, Asse en Sint-Pieters-Leeuw zwaar doorwegen. Maar daarnaast merken we dat ook steeds meer mensen aangeven dat ze via vrienden of familie, eigen initiatief of werkgever de weg naar het Huis gevonden hebben (netwerk cursist). Dit geeft aan dat bezoekers tevreden zijn over het advies dat ze krijgen in het Huis. 2 Op het moment van berekening van deze cijfers kan het zijn dat cursisten verhuisd zijn naar een verder gelegen provincie, waardoor het actief woonadres veranderd is t.o.v. het moment van intake en buiten Vlaams-Brabant is komen te liggen. 8

9 Gegroepeerde totalen m.b.t. wervingskanalen, voor heel Vlaams-Brabant in VDAB 1980 Netwerk Cursist 1956 Inburgering 967 OCMW 807 HvN Communicatie 576 Sociale Projecten 339 Stad / Gemeente 332 CVO 270 Asielcentrum / Asielopvang 163 CBE 129 School / CLB / OKAN 110 UTC 2 Wooncode (nadien op te volgen) Testing & Doorverwijzingen 3.1 Covaartesten Het Huis Vlaams-Brabant neemt een covaartest af van alle kandidaat-cursisten die tussen 8 en 12 jaar scholing hebben. Uitzondering op deze regel zijn kandidaat-cursisten die 12 jaar scholing hebben en hun diploma secundair in België behaalden. Uit een analyse van de scores van deze groep bleek immers dat zij bijna uitsluitend erg hoog scoorden op de op de covaartest. Het provinciaal afsprakenkader werd in 2009 in die zin ook aangepast. Totaal aantal covaartesten tov totaal aantal instapgesprekken, in Vlaams-Brabant in 2011: Aantal covaars % 51,53 58,16 57,73 57,17 54,89 De gemiddelde covaarscore voor Vlaams-Brabant in 2011 bedroeg 32,47, in 2010 was dat 33,00. Er zijn opvallende pieken bij de zeer hoge en zeer lage scores. Voor cursisten die 0/48 behaalden, was het oefenboekje meestal te moeilijk en zij legden de eigenlijke test dan ook niet meer af. Opvallend is dat slechts een beperkt aantal mensen in de zgn. 'grijze zone' scoort. < 22: % % > 30: % 9

10 3.2 Niveautesten In totaal werden er in Vlaams-Brabant 1237 niveautesten afgenomen, tegenover 1185 in 2010, hoofdzakelijk voor de beginnersniveaus. 3.3 Doorverwijzingen Op basis van het intakegesprek en de testing worden de kandidaat-cursisten doorverwezen naar een bepaald type aanbod en een bepaalde cursus. Onderstaande tabel geeft deze doorverwijzingen weer. De categorie 'andere' bevat onvolledige intakes, doorverwijzing naar conversatiegroepen, School en Ouders, OKAN of geen doorverwijzen omwille van geen passend aanbod. Deze categorie stijgt omdat het steeds vaker voorkomt dat organisaties of werkgevers anderstaligen vragen aan te tonen welk niveau Nederlands ze hebben. Totaal aantal cursisten en percentage per categorie doorverwijzing voor Vlaams-Brabant in 2011: Aantal % % 240u ,97 28,47 180u 1 0, u ,00 65,83 80u 75 0,88 1,44 240u (30%) varia (7%) 80u (1%) Varia ,13 4,23 Totaal u (62%) We merken dat het advies voor een aantal kandidaat-cursisten niet correct was. Zij krijgen een heroriëntering wanneer zij hun cursus Nederlands willen verder zetten. In 2011 waren er 320 heroriënteringen waar het Huis rechtstreeks (cursist komt langs op de permanentie) of onrechtreeks (school brengt Huis op de hoogte van de heroriëntering) bij betrokken was. Aantal heroriënteringen 4 : 3 i.e. geen doorverwijzing, onvolledige intake, conversatie, School en Ouders, OKAN 10

11 Naar 240u Naar 120u Naar 180u Naar 80u 11 5 Totaal Doorheen de jaren blijft de verhouding tussen doorverwijzingen naar de types cursussen stabiel. Doorverwijzingen naar de diverse niveaus, zonder categorie varia 2% 5% 8% 84% 4. Vlaamse Wooncode Kandidaat-huurders van een sociale woning moeten sinds 2008 kunnen aantonen dat ze over voldoende mondelinge taalvaardigheden beschikken (d.i. mondeling 1.1 behaald hebben). Om dit aan te tonen, kunnen ze langskomen in het Huis van het Nederlands, waar ze een sneltest en / of een mondelinge test afleggen. In 2011 maakte het Huis 1103 attesten op: 798 attesten Mondelinge Taalvaardigheid 305 attesten Intake / Deelname Wie niet slaagt op de mondelinge test, wordt doorverwezen naar een cursus Nederlands. Het Huis heeft als taak de inschrijving en aanwezigheden van deze cursisten op te volgen, en indien dit niet 4 Waarbij het Huis van het Nederlands rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken was 11

12 correct gebeurt, de cursist ingebreke te stellen doormiddel van een brief. De kandidaat-huurder heeft vervolgens 15 dagen tijd heeft om zich terug in regel te stellen door zich aan te melden in het Huis. Doet hij dit niet, dan verstuurt het huis een inbreuk naar de verhuurder. Wanneer de kandidaathuurder zich alsnog in regel stelt, volgt een rechtzetting van zijn dossier. Aantal ingebrekestellingen: 104 (veel brieven komen terug, mensen zijn verhuisd,...) Aantal inbreuken: 65 (niet gereageerd) Aantal rechtzettingen na inbreuk: 7 Aantal attesten van opschorting: 39 In het totaal moet het Huis sinds 1/1/ dossiers opvolgen: Aantal actief op te volgen dossiers 289 Aantal nog niet actief op te volgen dossiers Aantal dossiers op te volgen door Inburgering 27 Aantal dossiers succesvol afgerond sinds 1/1/ Aantal momenteel opgeschorte dossiers 70 DEEL 2: Decentrale werking Zoals reeds vermeld worden de cijfergegevens uit dit onderdeel gebaseerd op de gegevens die de centra naar Matrix zenden. 1. Inschrijvingen In 2011 telde Vlaams-Brabant unieke cursisten die een inschrijving hadden in één of meerdere modules NT2 6. Dit is ten opzichte van 2010 (14.262) een daling van 491 personen (3%). Onderstaande tabel geeft de verdeling weer van het totaal aantal cursisten per centrum, waarbij het totaal van deze tabel iets hoger ligt dan het totaal unieke personen omdat één persoon soms in meerdere centra ingeschreven is. 5 Dit zijn dossiers die nog wachten op een signaal vanuit de Sociale Huisvestingsmaatschappij om in actieve opvolging te komen 6 Het gaat hier om inschrijvingen in een lesplaats binnen het werkingsgebied Vlaams-Brabant 12

13 Totaal aantal unieke cursisten per centrum 7 : 2011 verschil met GLTT-CVO CBE Halle Vilvoorde CVO Leuven / Landen CBE Leuven Hageland CVO Tervuren - Hoeilaart CVO Strombeek (Grimbergen) ACE-GROEP T CVO CVO Vilvoorde CVO De Nobel CVO Meise-Jette CVO Opleidingscent.Merchtem St.-Donatus CVO Crescendo CVO De Oranjerie ILT Totaal Vaststellingen: Er is een andere werkwijze gebeurd voor deze berekening, de verschillen zijn dus niet 100% correct. De grote stijging bij CVO Vilvoorde heeft te maken met een onderrapportering in 2010 (niet alle inschrijvingen kwamen binnen in matrix.) Evolutie van totaal aantal cursisten binnen Vlaams-Brabant Uit het totaal aantal inschrijvingen valt duidelijk op dat het leeuwendeel van de cursisten een basiscursus volgt: inschrijvingen. 7 Bij de berekening van deze tabel werd er enkel rekening gehouden met het eerste centrum waarin een cursist zich inschreef. Het kan zijn dat een cursist na een inschrijving bij een eerste centrum, later in 2011 ook in een ander centrum was ingeschreven. Deze cursisten tellen echter niet mee voor het totaal van dat tweede centrum. 8 ILT zendt enkel gegevens door van cursisten die verplicht op te volgen zijn (Inburgering) 13

14 Let op: 1 cursist kan zich inschrijven in meerdere modules. Het totaal aantal inschrijvingen ligt dus aanzienlijk hoger dan het totaal aantal unieke cursisten. Totaal aantal inschrijvingen 9 in modules behorende tot de diverse niveaus: Niveau Aantal Inschrijvingen 2011 verschil 2010 Aantal Inschrijvingen [ bevat 1.1.1; 1.1.2; Breakthrough 1-4; alfa start-9 ] [ bevat 1.2.1; 1.2.2; Waystage 1-2; alfa ] [ bevat 2.1.1; ] [ bevat 2.2.1; ] [ bevat 2.3.1; ] [ bevat 2.4.1; ] 2bisA [ bevat 2bisA.1; 2bisA.2 ] 2bisB [ bevat 2bisB.1; 2bisB.2 ] 2bisC [ bevat 2bisC.1; 2bisC.2 ] [ bevat 3.1.1; ] [ bevat 3.2.1; ] [ bevat 4.1.1; ] [ bevat 4.2.1; ] andere [ bevat NT2 Rijbewijs, NT2@PC, NEX, maatwerk ] Verklaring voor de sterke daling van het aantal cursisten vanaf 1.2 is de samenwerking met VDAB, waarin werkzoekenden die een basiskennis NT2 hebben naar vervolgcursussen bij VDAB doorstromen. Bovendien hebben veel mensen na 1.1 het gevoel zich al wat te kunnen behelpen in het Nederlands waardoor de hoogste nood aan lessen wat afneemt. Inschrijvingen in de diverse modules, gebundeld per ERK-niveau, uitgedrukt in % Onderstaande 2 tabellen geven het totaal aantal inschrijvingen weer (opgesplitst per module) en het totaal aantal modules. 9 Een unieke cursist kan meerdere inschrijvingen per jaar hebben. Een inschrijving wordt bovendien geregistreerd per module. 14

15 Totaal aantal inschrijvingen, opgesplitst per module: : 120u Module Aantal Inschrijvingen Module Aantal Inschrijvingen Breakthrough A 4969 Breakthrough Breakthrough B 4644 Breakthrough Waystage A 3164 Breakthrough Waystage B 2909 Breakthrough Threshold 1 A 2121 Waystage mondeling Threshold 1 B 1969 Waystage mondeling Threshold 1bis A 149 Waystage schriftelijk Threshold 1bis B 149 Waystage schriftelijk Threshold 2 A 1362 totaal 6462 Threshold 2 B 1379 Threshold 2bis A u (alfa) Threshold 2bis B 71 Module Aantal Inschrijvingen Threshold 3 A 789 Threshold 3 B 656 Alfa Breakthrough start 254 Threshold 3bis A 63 Alfa Breakthrough Threshold 3bis B 63 Alfa Breakthrough Threshold 4 A 421 Alfa Breakthrough Threshold 4 B 320 Alfa Breakthrough Vantage 1 A 257 Alfa Breakthrough Vantage 1 B 238 Alfa Breakthrough Vantage 2 A 121 Alfa Breakthrough Vantage 2 B 66 Alfa Breakthrough Effectiveness 1 A 146 Alfa Breakthrough Effectiveness 1 B 136 Alfa Waystage Effectiveness 2 A 274 Alfa Waystage Effectiveness 2 B 23 Alfa Waystage andere 112 Alfa Waystage totaal Alfa Waystage totaal u Lesmoment: Aantal lesmomenten / week Aantal Modules Lesmoment Aantal Modules Lesmoment Aantal modules voormiddag 931 week namiddag 263 weekend avond 610 combinatie combinatie Het zwaartepunt van het aanbod ligt bij de modules van 2 en 4x per week die in de voormiddag en avond ingericht worden. Zeer intensieve cursussen van 5x per week zijn beperkt, ook het namiddagaanbod is aanzienlijk kleiner. Tot slot zien we dat er ook een beperkt aantal cursussen in het weekend gegeven worden. We merken echter dat het aanbod voldoende behoeftedekkend is wat weekendcursussen betreft; de meeste cursisten die hierin geïnteresseerd zijn, kunnen zich ook effectief inschrijven. 15

16 2. Verhouding centrale / decentrale intakes Het Huis van het Nederlands streeft een zo centraal mogelijke intake na. Die wordt effectief gerealiseerd in de regio Hageland. Maar om de drempel naar een cursus Nederlands zo laag mogelijk te houden, heeft het Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant zich zo georganiseerd dat kandidaatcursisten ook decentraal gescreend kunnen worden. Onderstaande grafiek geeft weer hoeveel % van de cursisten in 2011 gescreend werd in het Huis (centraal), en hoeveel % een eerste intake bij de aanbodverstrekker had (decentraal). Bestaande cursisten zijn cursisten die een intake hadden vóór Bestaande cursisten 6816 (55%) 7276 (51%) 8197 (60 %) Nieuw centraal 2170 (18%) 4413 (31%) 2748 (20%) Nieuw decentraal 3299 (27%) 2573 (18%) 2826 (20%) Totaal Nieuwe cursisten (centraal) % Nieuwe cursisten (decentraal) % Bestaande cursisten % We gaan dieper in op deze cijfers en we gaan per centrum na waar de nieuwe cursisten hun intake kregen: We zien dan dat in het arrondissement Leuven met de meeste centra zo goed als volledig centraal werken. In de regio Tervuren - Sint-Genesius-Rode heeft het Huis het laagste bereik van nieuwe cursisten. Verklaring voor Sint-Genesius-Rode ligt voor de hand; het Huis heeft in deze gemeente immers geen permanentie. In Tervuren is die er wel (wekelijks van 14 tot 17u), maar we merken daar dat er buiten de piek augustus / september verhoudingsgewijs minder kandidaat-cursisten zich aanmelden. In de grotere steden zoals Leuven en Vilvoorde blijft het aantal aanmeldingen gedurende het hele jaar hoger. Met het ILT worden enkel gegevens uitgewisseld over de verplicht op te volgen cursisten, i.c. de inburgeraars. Als gevolg van de afspraken met het onthaalbureau worden deze mensen normaliter altijd centraal gescreend. 16

17 Nieuwe cursisten die in 2011 een eerste intake kregen (totaal 5574): Nieuwe cursisten centraal % decentraal % ACE-GROEP T CVO CBE Halle Vilvoorde CBE Leuven Hageland CVO Crescendo CVO De Nobel CVO De Oranjerie CVO Leuven / Landen CVO Meise-Jette CVO Opl. Merchtem St.-Donatus CVO Strombeek (Grimbergen) CVO Tervuren Hoeilaart CVO Vilvoorde GLTT-CVO ILT Totaal Aangezien voor de subsidiëring van de Huizen enkel de decentrale intakes in 1.1 meetellen, bekijken we de verhouding decentraal-centraal ook op dit niveau. Enkel niveau 1.1: Nieuwe cursisten 1.1 centraal % decentraal % ACE-GROEP T CVO CBE Halle Vilvoorde CBE Leuven Hageland CVO Crescendo CVO De Nobel CVO De Oranjerie CVO Leuven / Landen CVO Meise-Jette CVO Opl. Merchtem St.-Donatus CVO Strombeek (Grimbergen) CVO Tervuren Hoeilaart CVO Vilvoorde GLTT-CVO ILT Totaal Alle andere niveaus: Nieuwe cursisten niveaus > 1.1 centraal % decentraal % ACE-GROEP T CVO CBE Halle Vilvoorde CBE Leuven Hageland CVO Crescendo CVO De Nobel CVO De Oranjerie CVO Leuven / Landen CVO Meise-Jette CVO Opl. Merchtem St.-Donatus CVO Strombeek (Grimbergen) CVO Tervuren Hoeilaart CVO Vilvoorde GLTT-CVO ILT Totaal

18 DEEL 3: Kwalitatieve werking van de educatieve consulenten De educatieve consulenten van het Huis van het Nederlands houden verspreid over de hele provincie Vlaams-Brabant antennes en loketten open. Ze ontvangen er anderstalige kandidaat-cursisten en nemen een intake af. Daarnaast doen ze nog verscheidene andere taken. We geven er hieronder enkele weer: Promotie en bekendmaking: Bekendmaking van het Huis van het Nederlands, dit zowel bij doorverwijzers (zoals CLB's, OCMW's, gemeentes, lagere en secundaire scholen, werkwinkels, kinderopvang, bibliotheken, vakbonden,...); als bij anderstalige kandidaat-cursisten. Zo zijn de consulenten soms aanwezig op welkomstdagen van de gemeente voor nieuwe inwoners, op diverse beurzen (jobday op de luchthaven in Zaventem, de social-profit-beurs, welcome-fair in Brussel,...). Regelmatig doen de consulenten een grote mailing via de post van de flyers met openingsuren naar alle doorverwijzers. Daarnaast worden de flyers van de NT2-campagne in januari en september ook verstuurd naar de verschillende partners en doorverwijzers. Er vinden ook infosessies plaats waarbij het Huis, het NT2-werkveld en het volwassenenonderwijs wordt voorgesteld aan de partners. Via een bus-aan-bus-bedeling komen de flyers van de NT2-campagne ook bij elke inwoner die in de rand rond Brussel woont, terecht. De consulenten zorgen daarbij ook voor de organisatie van de verschillende extra infodagen in januari en september (reservatie lokaal, afspraken met de centra, materiaal, bekendmaking in lokale pers,...). Overleg met de regisseurs Regelmatig is er tussentijds contact met het onthaalbureau, VDAB en de sociale huisvestingsmaatschappijen om procedures af te stemmen, afspraken te maken, toelichtingen te geven, vragen te beantwoorden of onduidelijkheden weg te werken. De samenwerking met VDAB is in Halle-Vilvoorde intensief en vraagt een voortdurende opvolging en contact. Vormingen De educatieve consulenten geven enerzijds vormingen aan de sociale huisvestingsmaatschappijen over het bepalen van het mondeling niveau 1.1. en anderzijds geven ze aan de centra volwassenenonderwijs in Vlaams-Brabant vorming ivm de intakeprocedure NT2. Behoeftedekkend aanbod Door de sterk uitgebouwde eerste lijnswerking van het Huis, detecteren de consulenten doorheen de intakes eventuele noden in het aanbod NT2. Ze signaleren dit tussentijds en tijdens overlegmomenten aan de betrokken centra om het aanbod te optimaliseren. Daarnaast houden ze het overzicht van het cursusaanbod voortdurend up-to-date. Thematisch overleg als kwaliteitsbevordering Er vindt ook regelmatig thematisch overleg plaats rond bv. doorstroom CBE-CVO, 'school & ouders', niveautesten, wachtlijsten,... 18

19 Organisatie en ondersteuning van NT2-trefdag In mei 2011 vond in Leuven de NT2-trefdag plaats voor leerkrachten NT2. Enkele consulenten werkten intensief mee aan de voorbereiding (inhoudelijk en praktisch) en aan het welslagen van de dag zelf. Deelname aan lokaal overleg vanuit de expertise NT2 De educatieve consulenten worden veel gevraagd voor lokaal overleg in o.a. LOP, projecten 'ouders in interactie', bij de opmaak van het lokaal sociaal beleidsplan, praatcafé Kom-Binnen,... Wanneer NT2 op de agenda staat, probeert iemand aanwezig te zijn. Het regionaal NT2-overleg wordt eveneens door de consulenten voorbereid en vorm gegeven. Opvolgen cursisten Wanneer cursisten langskomen op het moment dat het aanbod nog niet gekend is, worden ze opgevolgd. De consulenten sturen een brief met de nodige informatie wanneer het aanbod voor de volgende start van de cursussen bekend is. Cursisten die in het kader van wooncode les volgen, worden opgevolgd door het Huis. Wanneer ze niet tijdig starten met een cursus, vaak afwezig zijn of een andere inbreuk plegen worden ze per brief op de hoogte gesteld en opnieuw opgeroepen. 19

20 Projecten taalbeleid en taalpromotie DEEL 1: Procesbegeleidingen taalbeleid in bedrijven en organisaties 1. Lopende procesbegeleidingen taalbeleid Dit is de continuering van processen gestart in 2009 en Taalbeleid in het OCMW Halle In 2011 werd ook in de dienst Woon-Zorg (WZC, Serviceflats en Thuiszorg) een taalwerkgroep gestart om de aandacht voor taal ook in deze afdeling van het OCMW ingang te doen vinden. In deze werkgroep werd in vier sessies een taalvisie en bijhorende afsprakennota uitgeschreven. De taalvisie werd overgenomen door de andere afdelingen van het OCMW omdat ze ook voor hen van toepassing was. De afsprakennota werd per afdeling aangepast. Voor de dienst Woon-Zorg stelde het Huis ook taalprofielen op voor de functies van verzorgende, logistiek medewerker, huishoudelijk medewerker, hulpkok en poetshulp. Ook de werkgroep binnen de dienst Welzijn bleef actief en werkte een aantal acties uit zoals voorleesmomenten en een 'mooie-woorden-boom' om het cliënteel te sensibiliseren en te motiveren meer Nederlands te gebruiken. Om alle acties op te volgen en het kader te bewaken is er ook een stuurgroep Taal die 4 keer per jaar samen komt. Taalbeleid in het ACV regio Halle-Vilvoorde In maart 2011 gaf het Huis 2 vormingssessies voor de dienstverleners van ACV Halle Vilvoorde. Tijdens deze sessie kregen zij tips aangeboden om hen te helpen hun gesprekken met ook anderstalige leden in het Nederlands te voeren. Om de dienstverleners hierin te sterken ontwikkelde ACV Halle Vilvoorde vanuit de taalwerkgroep ook promotiemateriaal. In affiches en folders krijgen de leden informatie over het belang van het Nederlands in de regio Halle-Vilvoorde er wordt ook in uitgelegd waarom ACV zijn communicatie vooral in het Nederlands voert en wat de taalvisie is van ACV Halle Vilvoorde. Het Huis blijft de taalwerkgroep verder ondersteunen. Delhaize Zellik Net als in 2010 deed het Huis in 2011 een screening in het distributiecentrum van Delhaize in Zellik. Op 2 dagen werden 38 personen gescreend waarvan er 22 in een module 1.1 konden starten die ter plaatse werd georganiseerd door CVO Meise-Jette. Groep Intro Halle-Vilvoorde In opvolging van de vormingen die het Huis in 2010 organiseerde bij Groep Intro, gaf het Huis in 2011 drie vormingsessies voor de Nederlandstalige doelgroepmedewerkers. In totaal waren er 57 deelnemers aan deze sessies. In deze sessies kregen de medewerkers een aantal instrumenten mee om de communicatie met hun anderstalige collega's te verbeteren. Ze werden ook bewust gemaakt van de rol die zij kunnen spelen in het taalgroeiproces van hun collega's. Voor het werkervaringsproject 'Comida' (sociaal restaurant) stelde het Huis, samen met de taalcoach, een taalprofiel op voor de keukenmedewerkers. Ook bij Groep Intro worden alle taalacties vanuit een taalwerkgroep gecoördineerd. 20

21 Strijkwinkels Vilvoorde (Sociale tewerkstelling) Het huis gaf in maart 2011 een vervolgvorming om bij de medewerkers van de strijkwinkel nog eens het belang van het Nederlands te onderstrepen en om actief in te oefenen hoe je Nederlands kan praten met anderstalige collega's. Na deze sessie werd er ook besloten om binnen een taalwerkgroep te bekijken hoe dit structureel kon opgenomen worden. In een eerste bijeenkomst bekeken we, samen met anderstalige medewerkers waarom voor hen Nederlands belangrijk is en waarom Nederlands bij de Strijkwinkel belangrijk is. Op basis hiervan werkte de strijkwinkel een slogancampagne uit. De medewerkers konden zelf voorstellen doen en stemmen voor een slogan waarmee de Strijkwinkel de aandacht voor taal uit wil dragen naar de klanten. 2. Nieuwe begeleidingen gestart in 2011 Sara Lee In december 2011 was er een eerste verkennend gesprek met Sara Lee Grimbergen (groothandel in koffie, thee, cacao en specerijen). Recent merkten zij op dat de instroom aan anderstalig personeel via hun inhouse-interimkantoren toenam en dat deze mensen vaak problemen hadden bij de assesmenttesten in hun developmentcenter. In eerste instantie willen zij graag het taalgebruik op de werkvloer in kaart brengen om daarna de vereiste taalkennis op de werkvloer te matchen aan de testen. Begin 2012 zal het Huis een taalscan afnemen en een taalprofiel voor een machineoperator opstellen. Televil In de kringwinkels van Televil (Vilvoorde, Dilbeek, Sint-Pieters- Leeuw, Halle, Strombeek en Sint- Genesius-Rode) werken er veel anderstaligen. Ook bij de klanten zijn er heel wat anderstaligen. Televil wil het gebruik van het Nederlands op de werkvloer en in de winkels stimuleren. In het voorjaar van 2011 gaf het Huis voor Televil 2 vormingssessies. Eén sessie voor de werkvloerbegeleiders en één sessie voor de Nederlandstalige doelgroepmedewerkers. Naar aanleiding van deze vormingen besloot Televil in zee te gaan met het Huis om via een taalwerkgroep een taalvisie uit te schrijven. Na vier sessies staat er een visie op papier. In 2012 zal deze visie en afsprakennota gecommuniceerd worden naar het personeel en zullen er allerlei taalacties uitgewerkt worden. CAW Delta CAW Delta wil laagdrempeligheid naar cliënten combineren met de taalwetgeving en het Vlaamse karakter van haar regio. Onder begeleiding van het Huis denken de teamverantwoordelijken van het CAW in een taalwerkgroep na over een werkbare taalvisie en afspraken voor hun organisatie. Na een afsluitende sessie in het voorjaar van 2012 zal de definitieve versie van de taalvisie en afspraken voorgelegd worden aan de raad van bestuur. Enkele van de concrete acties zijn: betere afspraken rond het gebruik van tolken(diensten), duidelijke informatie aan de cliënten over welke dienstverlening hij/zij in het Nederlands kan verwachten, stimuleren van cliënten via flyers van het Huis om Nederlands te leren, betere informatie over en contacten met Franstalige diensten voor een vlottere doorverwijzing van anderstalige klanten,... vzw In-Z Deze vzw is, via dienstencheques, actief in de thuishulp en thuiszorg en is van oorsprong vooral in Limburg en Oost-Brabant actief. Sinds zij in 2009 een vestiging in Merchtem startten, kwamen zij ook in aanmerking met de taalproblematiek. Het Huis voerde enkele voorbereidende gesprekken met de verantwoordelijken van de hoofdzetel en de vestiging in Merchtem. Hieruit volgde een screening van het anderstalig personeel in Merchtem. Naast het opstellen van een taalprofiel voor een poetshulp en een medewerker in de seniorenoppas staat ook het uitschrijven van een taalvisie op het programma. De doelstelling van IN-Z is een gepast (taal)traject voor elke medewerker uitwerken. 21

22 Stad Halle Voor de stad Halle stelde het Huis taalprofielen op voor de functies van arbeider, begeleider buitenschoolse kinderopvang en poetshulp. De stad wil zich profileren naar anderstalige inwoners als mogelijke werkgever. Ook kandidaten die niet vloeiend Nederlands spreken maken kans op een job bij de stad. De stad hoopt dat deze taalprofielen drempelverlagend kunnen werken voor anderstalige werkzoekenden die Nederlands leren. 3. Lerend Netwerk Taalstrategie in de Zorg Gedurende dit lerende netwerk, dat startte eind 2010 ism VOKA Halle-Vilvoorde, worden 5 verzorgingsinstellingen begeleid in hun taalbeleidsproces. Tijdens 6 gemeenschappelijke sessies krijgen zij een aantal principes, instrumenten en tips aangereikt die ze elk binnen hun eigen werking naar eigen goeddunken kunnen inzetten. Tussen de sessies door begeleidt een medewerker van het Huis de instellingen op individuele basis. WZC Zonnig Huis Halle - Zie onder OCMW Halle WZC Zonieën Tervuren Dit centrum liet het anderstalig personeel van de logistieke diensten screenen door het Huis en besloot om niet te werken aan een taalvisie maar ruimer te gaan en een visie op diversiteit uit te werken. Het centrum werkte ook mee aan de DVD die op dit ogenblik afgewerkt wordt. WZC Marieëndal Overijse Dit centrum uit Overijse besloot geen gebruik te maken van de individuele begeleiding en af te wachten welke houding de gemeente en het OCMW waarvan het afhangt, aannemen. Residentie Maria Assumpta Het anderstalig personeel van deze instelling werd gescreend door het Huis. Via Vokans ging er ook een taalcoach aan de slag die zal problemen het gebruik van het Nederlands op de werkvloer te stimuleren. vzw Hestia Wemmel Voor deze groep van rusthuizen in Wemmel stelde het Huis een taalprofiel op voor een zorg- en verpleegkundige. Al het anderstalig personeel werd ook na een screening doorverwezen naar een cursus Nederlands uit het regulier aanbod. Residentie Maiderop Ook het anderstalig personeel van deze residentie uit Drogenbos werd gescreend. VDAB zal in het voorjaar van 2012 starten met een groep NODW en voor de Nederlandstaligen zal de VDABinstructeur een HELP-module (hoe efficiënt luisteren en praten met anderstaligen) voorzien. 4. Overleg en expertise-uitwisseling taalbeleid Overleg taalondersteuners Tweemaal per jaar komen we in de rand samen met RESOC, VDAB, Vokans en CBE om elkaars activiteiten en de cases af te stemmen en uit te wisselen. 22

23 Permanente Werkgroep Kansengroepen Deze werkgroep rond tewerkstelling voor kansengroepen komt elke maand samen en afhankelijk van de agenda is ook Het Huis van het Nederlands hierbij aanwezig. Taalacties zoals pictogrammenboekjes, bureaukalender, opstellen van taalprofielen en ook de samenwerking met VDAB in het kader van hun sluitend taalbeleid worden hier besproken. Resoc bevraagt de werkgevers, begeleidinginstanties en werkervaringprojecten onder andere ook over hun noden rond taal en legt ze voor aan het Huis. Intern taalbeleidsoverleg in het Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant Maandelijks komen de taalbeleidsmedewerkers van het Huis samen. We werken gemeenschappelijk projecten uit (bureaukalender, dvd, zie elders). We stellen samen vormingen op en wisselen methodieken uit. DEEL 2: Procesbegeleiding taalbeleid in lokale besturen Dankzij subsidies van de Provincie Vlaams-Brabant, dienst Vlaams karakter, kunnen we verschillende lokale besturen begeleiden bij het uitwerken van een eigen taalbeleid. We willen hen helpen op structurele en strategische wijze te reageren op de taalsituaties die zich voordoen om zo de communicatie met anderstalige inwoners en cliënten te verbeteren. Dit project verloopt in nauwe samenwerking met vzw de Rand, de provincie Vlaams-Brabant en het Provinciaal Integratiecentrum. 1. Lokale besturen die effectief gestart zijn Onderstaande gemeentebesturen en ocmw's hebben de goedkeuring gekregen van de beleidsverantwoordelijken om van start te gaan met een procesbegeleiding taalbeleid. Ook werd in elk lokaal bestuur minimum één persoon aangesteld die het proces mee trekt. Stadsbestuur Vilvoorde OCMW Vilvoorde OCMW Meise Gemeentebestuur Sint-Pieters-Leeuw OCMW Sint-Pieters-Leeuw Politie Sint-Pieters-Leeuw Gemeentebestuur Dilbeek OCMW Dilbeek Gemeentebestuur Liedekerke OCMW Liedekerke OCMW Zaventem 2. Lokale besturen in verkenningsfase Volgende lokale besturen wachten nog op het akkoord van het beleid of vinden intern niet de juiste persoon om het proces mee te trekken. Dit houdt hen tegen de eerste stappen naar een taalbeleid te zetten. Gemeentebestuur Meise Gemeentebestuur Grimbergen OCMW Grimbergen Gemeentebestuur Zaventem Gemeentebestuur Overijse 23

24 3. Inhoudelijke aanpak De procesbegeleiding die het huis biedt, bestaat uit 4 grote fasen: de noden en behoeften op vlak van taal worden in kaart gebracht er wordt een gemeenschappelijke visie opgesteld en een taalbeleidsplan uitgewerkt de acties uit het taalbeleidsplan worden gerealiseerd er wordt nazorg aangeboden, waarbij het Huis als helpdesk fungeert Hoewel er een zekere gemeenschappelijke basis is over de verschillende trajecten heen, blijft het noodzakelijk dat ieder traject telkens opnieuw aangepast wordt aan de lokale situatie. We beschrijven hieronder de reeds ondernomen acties. 3.1 Verkennend gesprek Tijdens een eerste gesprek wordt het project voorgesteld. We bespreken zowel de procesbegeleiding die het Huis van het Nederlands aanbiedt als enkele kritische voorwaarden (vb. aanstellen van een interne taalcoördinator, opstarten van een taalwerkgroep,...) waaraan het lokale bestuur moet voldoen. We staan ook stil bij de vragen en verwachtingen van het gemeentebestuur, het OCMW of de politie. Op het einde van het verkennend gesprek moet duidelijk zijn welke stappen beide partijen willen, kunnen en moeten nemen om van start te kunnen gaan. 3.2 Taalomgevingsanalyse We starten met observaties en gesprekken binnen de verschillende diensten om de talige situaties in kaart te brengen. Dit geeft niet alleen een beeld van de plaats die 'taal' inneemt, maar het geeft ook inzicht in de werking van de diensten en in de kennis, houding, vaardigheden en visies van medewerkers. Bovendien worden medewerkers op deze manier van bij het begin betrokken en gehoord. Tijdens deze observaties en gesprekken wordt in eerste instantie gepeild naar ervaringen, knelpunten, noden en behoeften. Vervolgens worden de bevindingen uitgeschreven in een 'taalomgevingsanalyse' en teruggekoppeld naar het bestuur. 3.3 Samenstelling taalwerkgroep Binnen elk lokaal bestuur krijgt een werkgroep het mandaat om een taalbeleidsplan en een gemeenschappelijke taalvisie te ontwikkelen. Doordat verschillende medewerkers mee denken, mee praten, voorbereiden, uitvoeren en evalueren, zorgen we voor een breed draagvlak. 3.4 Taalbeleidsplan De taalwerkgroep komt ongeveer 1 keer per maand samen om de belangrijkste doelstellingen te bepalen, de prioritaire taalacties te selecteren en een taalvisie uit te schrijven. Vervolgens gieten we dit in een taalbeleidsplan. De visie wordt vertaald naar concrete afspraken die een houvast kunnen bieden in dagelijkse situaties. Deze taalafspraken kunnen dienstgebonden verschillen vertonen. 4. Huidige stand van zaken 4.1 Vilvoorde Stadsbestuur Verschillende gesprekken zijn aan de taalomgevingsanalyse voorafgegaan. Om gedragenheid te creëren bij de beleidsverantwoordelijken werd het project eerst voorgesteld aan de burgemeester, daarna aan het schepencollege en als laatste op het diensthoofdenoverleg. Vervolgens hebben we 24

25 met medewerkers van álle stadsdiensten gesproken en vond er een observatie plaats aan de loketten van de dienst bevolking en burgerlijke stand. De taalomgevingsanalyse werd voorgelegd aan het bestuur en op basis hiervan hebben ze een taalwerkgroep samengesteld. Deze werkgroep is reeds twee maal samengekomen. We hebben de belangrijkste werkpunten bepaald OCMW Na een verkennend gesprek met het managementteam werd een bevraging gepland met de Sociale Dienst, Dienst Thuiszorg en medewerkers van het rusthuis. Begin 2012 kunnen we met een taalwerkgroep van start gaan. 4.2 Meise Gemeentebestuur Om een beeld te krijgen van de situatie in de gemeente werd een observatiemoment en overleg gepland binnen de dienst bevolking en burgerlijke stand. Verschillende gesprekken volgden daarop met schepenen, gemeentesecretaris, later ook met burgemeester en werkgroep Vlaams karakter, maar we zijn uiteindelijk geen samenwerking aangegaan. De voorwaarden die het Huis vooropstelt om een taalbeleid te kunnen uitwerken, werden niet vervuld OCMW Het OCMW van Meise wil een taalbeleid uitbouwen dat ook aandacht heeft voor de anderstalige werknemers die in het woonzorgcentrum zijn tewerkgesteld. Na een verkennend gesprek waaraan ook secretaris en voorzitter deelnamen, werd de observatie en gespreksronde opgestart. Zowel Nederlandstalige als anderstalige werknemers werden bevraagd. Vanuit de taalomgevingsanalyse heeft de taalwerkgroep de belangrijkste doelstellingen bepaald, prioritaire taalacties geselecteerd en een aanzet gegeven tot het formuleren van een taalvisie. Het woonzorgcentrum organiseert sinds oktober 2011 Nederlands op de werkvloer. 4.3 Sint-Pieters-Leeuw Overkoepelende stuurgroep We hebben een overkoepelende stuurgroep opgericht met de interne taalcoördinatoren van gemeente, OCMW en politie om het taalbeleid van de drie partners op elkaar af te stemmen. Deze stuurgroep heeft een gemeenschappelijke missie en visie geformuleerd waarmee de afzonderlijke taalwerkgroepen mee aan de slag kunnen Gemeentebestuur De gemeente heeft een taalwerkgroep opgericht na de nodige observaties en gesprekken. Deze werkgroep heeft de verschillende doelstellingen, die door de stuurgroep werden geformuleerd, geëvalueerd en aangevuld met mogelijke taalacties. Ook de gemeenschappelijke taalvisie werd besproken en aangepast waar nodig. Een mogelijk taalbeleidsplan ligt klaar en wordt begin 2012 teruggekoppeld naar het schepencollege OCMW Na een verkennend gesprek met het managementteam werden observaties en gesprekken gepland binnen de verschillende diensten van het ocmw. De taalwerkgroep is aan de slag gegaan met de taalomgevingsanalyse en met de missie en visie van de stuurgroep. Het schrijven van het taalbeleidsplan is in het OCMW wel voorafgegaan door enkele bewustmakingsopdrachten i.v.m. tweedetaalverwerving en het belang van oefenkansen. 25

26 4.3.4 Politie De taalomgevingsanalyse o.b.v. het verkennend gesprek op een diensthoofdenoverleg en de observatie en gespreksronde bij verschillende diensten werd besproken binnen de taalwerkgroep. De verdere planning wordt afgestemd op de stappen van het gemeentebestuur. 4.4 Dilbeek Gemeentebestuur Na een verkennend gesprek en een voorstelling van het project op een uitgebreid diensthoofdenoverleg werd een observatie en gespreksronde gepland binnen de verschillende gemeentediensten. Er werd een taalwerkgroep samengesteld en deze heeft de belangrijkste doelstellingen voor het taalbeleid geselecteerd. Er werden ook verschillende voorbeelden van taalbeleidsacties besproken OCMW Er werd een taalomgevingsanalyse geschreven o.b.v. observaties en gesprekken in het OCMW en het woonzorgcentrum. 4.5 Liedekerke Het gemeentebestuur en ocmw van Liedekerke willen samen een taalbeleid uitwerken. Een overkoepelende stuurgroep heeft een gemeenschappelijke taalvisie uitgeschreven, aangevuld met enkele doelstellingen en taalacties. 4.6 Grimbergen Gemeentebestuur De procesbegeleiding werd voorgesteld aan de gemeentesecretaris. Vervolgens heeft het schepencollege zijn akkoord gegeven voor de uitbouw van een taalbeleid binnen het gemeentebestuur en een ambtelijk-politieke werkgroep samengesteld die zich hierover zal buigen. In september 2011 vonden observaties en gesprekken plaats en werd de taalomgevingsanalyse overhandigd aan het bestuur OCMW Verschillende medewerkers van het OCMW, sociale dienst, dienstencentrum, onthaal, kinderopvang,... werden bevraagd. Er werd een taalomgevingsanalyse geschreven en het bestuur stelde een taalwerkgroep samen. 4.7 Zaventem Gemeentebestuur De gemeente Zaventem onderneemt, sinds het verkennend gesprek en een voorstelling voor een uitgebreid diensthoofdenoverleg geen actie om van start te gaan met een taalbeleid OCMW Het ocmw van Zaventem kiest ervoor om een taalbeleid uit te werken alleen binnen de sociale dienst. Toch zijn er naast de observaties en gesprekken op de sociale dienst ook gesprekken doorgegaan met medewerkers van het rusthuis, dienst thuisverpleging en dienst thuiszorg. De werkgroep taalbeleid heeft de taalvisie inhoudelijk bepaald en concrete taalacties geselecteerd. Begin 2012 wordt een eerste vorming 'duidelijke taal' georganiseerd voor alle medewerkers van de sociale dienst. 4.8 Overijse - De procesbegeleiding werd voorgesteld tijdens een kort verkennend gesprek en zal starten in

27 Deel 3: Taalbeleid in onderwijs: EIF: Geïntegreerde taaltrajecten in beroepsopleidingen Het project geïntegreerde taaltrajecten in beroepsopleidingen draagt bij tot het vergroten van de integratie van anderstaligen in de Vlaamse samenleving. Het project wil beroepsopleidingen talig toegankelijker maken zodat ook anderstaligen kansen krijgen om met een opleiding te starten en deze met succes kunnen afwerken. Het EIF-project oproep 192 loopt van 15/11/ /06/2012. De focus van het project in Vlaams-Brabant ligt op de opleidingen in de zorgsector en algemene vorming binnen tweedekansonderwijs. 1. Welke opleidingen en centra werden intensief begeleid in 2011? 1. CVO Meise-Jette: Opleiding polyvalent verzorgende in Wolvertem 2. CVO VTI: Opleiding polyvalent verzorgende in Tienen met sensibilisering naar Jeugd-en gehandicaptenzorg en Algemene Vorming 3. CVO De Oranjerie: Opleiding Algemene Vorming met sensibilisering naar Kinderzorg 4. CVO TKO Leuven: Opleiding Algemene Vorming met sensibilisering naar Jeugd- en gehandicaptenzorg 5. Landelijke Thuiszorg ism VDAB: Opleiding polyvalent verzorgende in Wijgmaal Via een diepgaande procesbegeleiding krijgen deze centra ondersteuning van het Huis om een taalbeleid te implementeren. In dit taalbeleid worden via een taalomgevingsanalyse de knelpunten, noden en behoeften binnen de opleiding in kaart gebracht. Via observaties van lessen, bevragingen bij cursisten en docenten wordt een analyse opgemaakt en een advies geformuleerd. Het centrum stelt een werkgroep taalbeleid samen en geeft feedback op de adviesnota van het Huis. De werkgroep werkt concrete acties uit naar vakdocenten, cursisten, directie, etc. op basis van de taalomgevingsanalyse. Deze acties worden in een taalbeleidsplan opgenomen en binnen een bepaalde periode uitgevoerd en geëvalueerd. Voor de opleiding bij CVO VTI en TKO Leuven werd een uitgebreidere taal- en leeromgevingsanalyse uitgevoerd i.s.m. Consortium L4 zodat ook de leerproblemen in kaart gebracht werden. 2. Welke acties werden gerealiseerd in 2011? 1. CVO Meise-Jette: Opleiding polyvalent verzorgende in Wolvertem: Directie/opleidingsverantwoordelijke: Opstarten van een werkgroep taalbeleid Cursisten: Gestructureerde aanpak taalcoaching cursisten Optimaliseren intakeprocedure: opstellen nieuwe taaltest Vakdocenten: Vorming 'Taalgericht vakonderwijs en interactieve werkvormen' Lesobservaties met individuele feedback/tips over taalgericht lesgeven Toekomst: Extra vormingen voor vakdocenten: Vorming 'Duidelijke toets-en examenvragen en toegankelijk cursusmateriaal' Leren leren traject via CBE voor cursisten 27