BIJLAGE 6A Cluster culturele ontplooiing 1. OA

Transcriptie

1 BIJLAGE 6A Cluster culturele ontplooiing 1. OA Allochtonen Allochtonen zijn één van de doelgroepen van het minderhedenbeleid. In het kader van het minderhedenbeleid wordt onder allochtonen verstaan: mensen van een andere etnische afkomst, die vanwege hun afkomst of hun zwakke sociaaleconomische situatie in een achterstandspositie verkeren. Nationaliteitsgroepen De nationaliteit is slechts een indicatie voor de aanwezigheid van allochtonen, aangezien er door de jaren heen al zeer veel naturalisaties hebben plaatsgevonden. Bovendien verwerft de derde generatie bij de geboorte automatisch de Belgische nationaliteit. Algemeen geldt dat hoe langer er immigratie vanuit een bepaald land is, hoe meer mensen de Belgische nationaliteit hebben verworven en hoe minder de cijfers een zicht geven op de werkelijke situatie. Per nationaliteit zijn er ook verschillen in het aandeel naturalisaties. De Kongolezen bijvoorbeeld laten zich relatief gemakkelijk naturaliseren, zodat het aantal personen met de Kongolese nationaliteit in de bevolkingscijfers ook zal verkleinen. In de periode waren er in VlaamsBrabant nationaliteitswijzigingen tot Belg 1. De grootste groep hierbij waren de Marokkanen, met naturalisaties. Tweede groep zijn de Turken (1.062 naturalisaties) en derde groep de Kongolezen (991 naturalisaties). De Kongolezen nemen hier de derde plaats in, terwijl ze in de lijst van de nationaliteiten in volgorde van belangrijkheid stranden op de twaalfde plaats. De absolute cijfers van de nietbelgen moeten dus met de nodige omzichtigheid worden gebruikt. De cijfers geven wel een goed beeld van de geografische verspreiding per nationaliteit, de vergelijking tussen gemeenten is dus wel mogelijk. Aangezien er zo goed als geen andere cijfers beschikbaar zijn over allochtonen zijn we genoodzaakt toch met de nationaliteitscijfers te werken. Binnen de groep van de nietbelgen kunnen we grosso modo drie groepen onderscheiden: een rijke groep van EUambtenaren en werknemers van de internationale bedrijven in en rond Brussel, de groep afkomstig uit de traditionele migratielanden (Turkije, Marokko, Spanje, Italië...) en de groep van de nieuwkomers (recente migratielanden, erkende vluchtelingen...). In de zuidelijke gemeenten vormen de nietbelgen uit EUlanden de grootste groep. Ook in de gemeenten buiten de rand, Zemst, Kampenhout en Steenokkerzeel. 1 Bron: FOD Economie, Afdeling Statistiek

2 NietBelgen EU15 (voor uitbreiding) 2004 % op totaal nietbelgen < > 80 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint Pieters Leeuw Beersel Kapelle opden Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint Genesius Rode Zaventem Kraainem Wezembeek Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek OudHeverlee TieltWinge Hoegaarden Scherpenheuvel Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GISVlaanderen) Bron data: NIS, FOD Economie Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Tabel 35: nietbelgen met de nationaliteit van een EUland op 01/01/2004 Gemeente EUlanden totaal buurlanden enkel EU15 (voor uitbreiding) Spanje/Italië/Portugal aantal % aantal % aantal % aantal % Zemst , , , ,7 Kampenhout , , , ,0 Steenokkerzeel , , , ,7 Arr. HalleVilvoorde , , , ,4 VlaamsBrabant , , , ,3 Vlaams gewest , , , ,6 percentages t.o.v. totaal aantal vreemdelingen Bron: NIS, FOD Economie, Ecodata Spanje, Italië en Portugal zijn voormalige immigratielanden (voornamelijk jaren '40 en '50). We vinden deze nationaliteiten daardoor vooral terug in geïndustrialiseerde gemeenten, zoals Vilvoorde en Machelen en veel minder in de zuidelijke gemeenten in deze regio. De aanwezigheid van Brussel, met zijn internationale instellingen en (voormalige) industriële tewerkstelling, zorgt ervoor dat er veel EUvreemdelingen wonen, in het algemeen meer dan het Vlaams gemiddelde. Om een indicatie te hebben van de groep nietbelgen met een laag inkomen werd in functie van het sociaal impulsfonds (SIF) een indicator ontworpen (SIFvreemdelingen) waarbij de nationaliteiten uit de landen met een laag inkomen (laag BNP per hoofd) en de EUimmigratielanden (Spanje, Portugal, Griekenland, Italië) samen worden genomen. Dit betekent natuurlijk niet dat alle opgenomen niet Belgen een laag inkomen zullen hebben, het gaat zeker niet om een individuele beoordeling. Tabel 36 geeft een overzicht van deze nietbelgen uit lage inkomenslanden voor 1995, 1999 en De percentages zijn berekend ten opzichte van de bevolking en niet ten opzichte van het totaal aantal nietbelgen zoals in Tabel 35. In Zemst, Kampenhout en Steenokkerzeel waar deze Brusselse invloed minder heerst, vinden we lage aandelen. Algemeen is er een stijging van de nietbelgen uit lage inkomenslanden ten opzichte van 1995, al zijn er nergens grote verschillen.

3 Tabel 36: SIFvreemdelingen evolutie Gemeente aantal % aantal % aantal % Zemst 153 0, , ,6 Kampenhout 106 1,0 91 0,8 84 0,8 Steenokkerzeel 148 1, , ,5 Arr. HalleVilvoorde , , ,1 VlaamsBrabant , , ,4 Vlaams gewest , , ,8 % t.o.v. de bevolking Bron: NIS, FOD Economie, bevolkingsstatistieken NietBelgen lage inkomenslanden 2003 % op totale bevolking < 0,5 0,5 0,9 0,9 2,5 2,5 5,0 > 5,0 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint Pieters Leeuw Beersel Kapelle opden Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint Genesius Rode Zaventem Kraainem Wezembeek Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek OudHeverlee TieltWinge Hoegaarden Scherpenheuvel Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GISVlaanderen) Bron data: NIS, bewerking APS Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be Tabel 37 geeft een overzicht van de aanwezigheid van personen met de Marokkaanse en Turkse nationaliteit. Dit zijn twee nationaliteiten waarvan al veel mensen de Belgische nationaliteit hebben verworven. Tabel 37: nietbelgen met de Turkse en Marokkaanse nationaliteit op 01/01/2005 Gemeente aantal per duizend inwoners jongeren (<20) actieve leeftijd (2065) ouderen (65+) Zemst 20 0,9 <5 15 <5 Kampenhout 9 0,8 <5 6 <5 Steenokkerzeel 15 1, Arr. HalleVilvoorde , VlaamsBrabant , Vlaams gewest ,

4 NietBelgen van Marokko en Turkije % op totale bevolking < 0,02 0,02 0,06 0,06 0,20 0,20 0,50 > 0,50 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem Gooik Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Sint Pieters Leeuw Beersel Kapelle opden Bos Zemst Opwijk Meise Haacht Merchtem Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Asse Wemmel Machelen Herent Drogenbos Linkebeek Sint Genesius Rode Zaventem Kraainem Wezembeek Oppem Hoeilaart Keerbergen Begijnendijk Tremelo Aarschot Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Overijse Bertem Huldenberg Rotselaar Leuven Holsbeek Lubbeek Boutersem Bierbeek OudHeverlee TieltWinge Hoegaarden Scherpenheuvel Zichem Glabbeek Tienen voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (OC GISVlaanderen) Bron data: NIS, FOD Economie Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Landen Geetbets Zoutleeuw Sociale planning dienst welzijn en gezondheid Info: socialeplanning@vlaamsbrabant.be De cijfers van de nieuwkomers (immigranten) omvatten als grootste groepen: de personen die in het kader van een gezinshereniging of gezinsvorming (huwelijken) immigreren, de ontvankelijk verklaarde asielzoekers (OVA) en de erkende vluchtelingen. Zemst, Kampenhout en Grimbergen blijven onder het gemiddelde van het Vlaams gewest. Tabel 39: nieuwkomers Gemeente per duizend inwoners Zemst 1, Kampenhout 2, Steenokkerzeel 12, Arr. HalleVilvoorde 7, VlaamsBrabant 7, Vlaams gewest 6, Bron: APS, portaal lokale statistieken

5 2. SWOTanlayse In de SWOTanalyse hebben we culturele ontplooiing en kinderen en jongeren en onderwijs samengenomen Thema Culturele ontwikkeling dagopvang sterkten dagopvang kerstpakketten worden geapprecieerd men doet altijd één act. met de thuiszorgdienst zwakten veel mensen voelen zich eenzaam nood aan plaats om gezamenlijk te eten, ontspannen tekort aan steunfiguren voor sociaal geïsoleerden (luisterend oor, signaalfunctie) thuisoppas thuisoppas eenzaamheid tekort aan steunfiguren dagopvang voor bejaarde of zieke personen opvang en begeleiding anderstaligen behoefte aan bejaardenoppas Vervoer belbus gratis aangesloten bij DAV Socioculturele culturele verenigingen berichtgeving is goed bejaarden Kinderopvang onthaal nieuwe inwoners is goed open muziekavonden niet erkenning zorgt voor vrijheid, maar probl met geld Kinderopvang info over scholen in kribbes te weinig flexibele opvang te weinig opvang (vooral voor laagopgeleide) probl 2,5 tot 3 jarigen probl grote vakantie scholen veel scholen dichtbij scholen zijn antenneposten/hebben signaalfunctie voor verdoken problemen lichte stijging anderstaligen

6 Thema Culturele ontwikkeling dagopvang thuisoppas Vervoer kansen Onderzoeken of onderstaande interessant is om te overwegen dagcentrum waar zelfstandig wonende personen terecht kunnen voor een maaltijd en gezelschap uitbreiden animatiewerking bevraging van huidige en toekomstige noden dinsdmid. Bvb. marktbus bus nr activiteiten verenigingen? uit de grond stampen van een soort bejaarden oppasdienst/gezelschapsdienst voor mensen die slecht te been zijn en sociaal geïsoleerd dreigen te worden promotie belbus Socioculturele culturele verenigingen sociale jongerenpas contact tss bepaalde doelgroepen mensen in contact brengen met organisaties meer coördinatie tss verenigingen en diensten, kalender, promotie, op AV s van verenigingen OCMW eens voorstellen bejaarden act. van fanfares nr rusthuizen bejaarden verruimen activiteiten Kinderopvang één centrale wachtlijst (geen dubbeltellingen) scholen samenwerking opzetten buiten de schole schooluren preventieve schuldbemiddeling allerlei 50tigers en 60 tigers die graag iets allerlei zouden doen, hetzij vrijwilligerswerk, hetzij bij een vereniging gaan, maar ze durven niet. OCMW kan daar misschien meer in leiden Bekijken wat er kan gebeuren rond eenzaamheid en verdoken armoede Bvb. huisartsen opzoeken een signaalfunctie te promoten NLse lessen bedreigingen lichte stijging anderstaligen

7 BIJLAGE 6B Cluster ONDERWIJS, kinderen en jeugd: OA + SWOT analyse 1. OA De schoolse vertraging of schoolse achterstand is de vertraging die een leerling oploopt ten opzichte van de groep leerlingen waarmee hij of zij gestart is (generatiegenoten, jongeren van hetzelfde geboortejaar). Schoolse vertraging is niet noodzakelijk een gevolg van zittenblijven, maar kan ook veroorzaakt worden door ziekte en atypische studieovergangen. Leerlingen in het buitengewoon onderwijs en leerlingen met schoolse vertraging hebben een hoger risico op het niet voltooien van de schoolcarrière, een lagere eindkwalificatie en bijgevolg een groter risico om als volwassene een maatschappelijke zwakkere positie te bekleden. Tabel 32 geeft het percentage leerlingen dat te maken heeft met schoolse vertraging, in het lager en in het secundair onderwijs. Tabel 33 geeft de aandelen leerlingen in het buitengewoon onderwijs in het kleuter, lager en secundair onderwijs. In het secundair onderwijs worden zowel deeltijds beroepssecundair onderwijs (DBSO) als buitengewoon onderwijs (BuSO) meegerekend. De schoolse vertraging neemt toe van het lager naar het secundair onderwijs, want wordt doorheen de jaren opgebouwd. Wat betreft de schoolse vertraging zijn de cijfers voor Kampenhout vergelijkbaar met die van het arrondissement en lager dan het Vlaams gemiddelde. Tabel 32: schoolse vertraging in het lager en secundair onderwijs, schooljaar Gemeente lager % secundair % Zemst 9,3 25,5 Kampenhout 11,7 26,3 Steenokkerzeel 8,6 25,6 Arr. HalleVilvoorde 11,8 26,3 VlaamsBrabant 10,7 25,4 Vlaamse Gemeenschap 15,3 28,4 Modulair onderwijs, zevende jaren, vierde graad en anderstalige nieuwkomers niet meegerekend. percentages t.o.v. totaal aantal leerlingen in het basis of secundair onderwijs Bron: Min. van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs Kampenhout heeft relatief weinig leerlingen in het buitengewoon onderwijs. Tabel 33: leerlingen in het buitengewoon onderwijs, schooljaar gemeente kleuter % lager % secundair % Zemst 0,71 4,75 3,49 Kampenhout 0,66 2,99 2,78 Steenokkerzeel 0,25 5,70 2,82 Arr. HalleVilvoorde 0,69 4,73 3,63 VlaamsBrabant 0,75 5,27 3,63 percentages t.o.v. totaal aantal leerlingen in het kleuter, basis of secundair onderwijs Bron: Min. van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs Buitenschoolse opvang Onderstaand kaartje (uit: Kinderopvang in VlaamsBrabant in kaart, 2005, Kind en Gezin) brengt het aantal buitenschoolse opvangplaatsen (erkende en zelfstandige sector) per 100 schoolgaande kinderen in beeld. Voor nog meer informatie kan men het rapport raadplegen op de website.

8 Bron: Departement Onderwijs (2005) en Kind en Gezin (2005), verwerking Kind en Gezin Voor het arrondissement Halle Vilvoorde kan men algemeen stellen dat er weinig opvangplaatsen zijn voor kinderen van de lagere schoolleeftijd.

9 2. SWOTanalyse In de SWOTanalyse hebben we culturele ontplooiing en kinderen en jongeren en onderwijs samengenomen Thema Culturele ontwikkeling dagopvang thuisoppas Vervoer sterkten kerstpakketten worden geapprecieerd men doet altijd één act. met de thuiszorgdienst belbus gratis aangesloten bij DAV zwakten veel mensen voelen zich eenzaam nood aan plaats om gezamenlijk te eten, ontspannen tekort aan steunfiguren voor sociaal geïsoleerden (luisterend oor, signaalfunctie) eenzaamheid tekort aan steunfiguren dagopvang voor bejaarde of zieke personen opvang en begeleiding anderstaligen behoefte aan bejaardenoppas Socioculturele culturele verenigingen bejaarden Kinderopvang berichtgeving is goed onthaal nieuwe inwoners is goed open muziekavonden niet erkenning zorgt voor vrijheid, maar probl met geld info over scholen in kribbes te weinig flexibele opvang te weinig opvang (vooral voor laagopgeleide) probl 2,5 tot 3 jarigen probl grote vakantie scholen veel scholen dichtbij scholen zijn antenneposten/hebben signaalfunctie voor verdoken problemen lichte stijging anderstaligen

10 Thema Culturele ontwikkeling dagopvang thuisoppas Vervoer kansen Onderzoeken of onderstaande interessant is om te overwegen dagcentrum waar zelfstandig wonende personen terecht kunnen voor een maaltijd en gezelschap uitbreiden animatiewerking bevraging van huidige en toekomstige noden dinsdmid. Bvb. marktbus bus nr activiteiten verenigingen? uit de grond stampen van een soort bejaarden oppasdienst/gezelschapsdienst voor mensen die slecht te been zijn en sociaal geïsoleerd dreigen te worden promotie belbus Socioculturele culturele verenigingen sociale jongerenpas contact tss bepaalde doelgroepen mensen in contact brengen met organisaties meer coördinatie tss verenigingen en diensten, kalender, promotie, op AV s van verenigingen OCMW eens voorstellen bejaarden act. van fanfares nr rusthuizen bejaarden verruimen activiteiten Kinderopvang één centrale wachtlijst (geen dubbeltellingen) scholen samenwerking opzetten buiten de scholen schooluren preventieve schuldbemiddeling allerlei 50tigers en 60 tigers die graag iets allerlei zouden doen, hetzij vrijwilligerswerk, hetzij bij een vereniging gaan, maar ze durven niet. OCMW kan daar misschien meer in leiden Bekijken wat er kan gebeuren rond eenzaamheid en verdoken armoede Bvb. huisartsen opzoeken een signaalfunctie te promoten NLse lessen bedreigingen lichte stijging anderstaligen