Analysenota. Gemeente Liedekerke GEMEENTEBESTUUR LIEDEKERKE. Gemeentebestuur Liedekerke i.s.m. OCMW Liedekerke en Politiezone TARL

Transcriptie

1 GEMEENTEBESTUUR OPPERSTRAAT LIEDEKERKE TEL FAX LIEDEKERKE NDC 692 Analysenota Gemeente Liedekerke Gemeentebestuur Liedekerke i.s.m. OCMW Liedekerke en Politiezone TARL

2 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 2 Inhoudsopgave 1 Voorwoord: Liedekerke op weg naar Analyse van de omgeving Externe analyse: focus op de uitdagingen binnen de gemeente Algemene kenmerken Demografisch Sociaal Economisch Educatief en recreatief Veilig en bereikbaar Technologisch en informatief Ecologisch en bouwkundig Politiek en bestuurlijk Interne analyse: focus op de mogelijkheden van het bestuur Gemeentebestuur OCMW Politie Nawoord: Slotbeschouwing

3 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 3 1 Voorwoord: Liedekerke op weg naar 2020 Bij de start van een nieuwe bestuursperiode zijn de verwachtingen hoog gespannen. Zovele wensen, zovele ideeën, zovele kansen en zovele uitdagingen. De nieuwe bestuursploeg staat voor enorme uitdagingen maar wordt daarnaast geconfronteerd met de financiële beperkingen van het lokale bestuur. Degelijk en verantwoordt besturen anno 2013 zal keuzes vergen soms zeker ook moeilijke. De uitdagingen zijn legio en de middelen beperkt. Dit zal daadkrachtig en creatief bestuur vergen met duidelijke prioriteiten voor ogen die beantwoorden aan de noden en wensen van de Liedekerkse burger. In welke gemeente willen we leven en wonen? Wat vinden we echt belangrijk? In welke omgeving willen we onze kinderen en kleinkinderen zien opgroeien? Welke zorg- en dienstverlening willen we bieden aan de maatschappelijk meest kwetsbaren zoals ouderen en laaggeschoolden? Hoe kan een uitgebreid cultureel aanbod een dam werpen tegen maatschappelijke verzuring. Hoe kan een net Liedekerke bijdragen aan een groter algemeen veiligheidsgevoel bij de burgers? Hoe zorgen we er voor de dat de burgers mee inspraak krijgen in onze toekomstige beleidskeuzes? Meer doen met minder middelen we zullen het de komende jaren nog vaak horen. De omgevingsanalyse geeft een zicht op de noden en behoeften binnen en buiten het lokaal bestuur. Aan de hand van deze analyse kan het bestuur beter onderbouwde beslissingen nemen over welke doelstellingen prioritair zijn in de beleidsperiode In de omgevingsanalyse zullen we trachten de verschillende factoren in beeld te brengen. Voor de opmaak van de externe omgevingsanalyse gebruiken we de DESTEP-checklist als hulpmiddel om de relevante ontwikkelingen in de gemeente Liedekerke in beeld te brengen. DESTEP staat voor Demografische, Economische, Sociale, Technologische, Ecologische en Politieke ontwikkelingen. Om de lokale besturen optimaal te ondersteunen bij de opmaak van de omgevingsanalyse, werkten de Studiedienst van de Vlaamse Regering en het Agentschap Binnenlands Bestuur aan een uitbreiding van de gemeentelijke profielschetsen (GPS) naar de GPS+. Daarnaast kan heel wat nuttig cijfermateriaal worden gehaald uit de omgevingsanalyse voor een sociaal beleid in Vlaams-Brabant 2010 van het steunpunt sociale planning van de provincie Vlaams-Brabant.

4 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 4 2 Analyse van de omgeving 2.1 Externe analyse: focus op de uitdagingen binnen de gemeente Algemene kenmerken Ontstaan en ontwikkeling De oorsprong van de huidige gemeente als administratieve eenheid gaat terug tot de Franse tijd. Bij de annexatie van de Zuidelijke Nederlanden door Frankrijk in 1795 werden de lokale politieke instellingen uit het Ancien Régime afgeschaft en werd de bestuurlijke organisatie geënt op 'Le décret sur les municipalités' dat sedert 1789 in voege was in Frankrijk. Het wapen van de familie van Gavere, heren van Liedekerke van het midden van de 12e tot het midden van de 15e eeuw, werd in 1951 als gemeentewapen aanvaard. Op een blazoen van keel (=rood) staan drie gouden leeuwen met klauwen en tong van lazuur (= blauw). Tot het begin van de 20e eeuw was Liedekerke een landbouwgemeente met kleinschalige landbouwbedrijfjes die hoofdzakelijk op zelfvoorziening waren gericht. De voornaamste teelten waren rogge, masteluin, tarwe, aardappelen en hoppe. Door de forse bevolkingsgroei in de tweede helft van de 19e eeuw werden de kleine landbouwbedrijfjes steeds verder opgesplitst zodat rond de eeuwwisseling de meeste gezinnen genoodzaakt waren wat bij te verdienen: de vrouwen als thuiswerkende kantwerkster of als arbeidster in een textielatelier, de mannen als steenbakker in één van de steenbakkerijen in de Dendervallei. In 1896 waren 701 vrouwen actief als kantwerkster. Na de eerste wereldoorlog groeide Liedekerke uit tot een pendelgemeente. In 1961 telde Liedekerke op een totale beroepsbevolking van inwoners pendelaars, van wie er 1907 in de Brusselse agglomeratie werkten Ligging De gemeente Liedekerke is gelegen in het westen van Vlaams-Brabant meer bepaald in het Pajottenland, aan de Dender die de grens vormt met de provincie Oost-Vlaanderen. Er is een duidelijk verschil tussen de zuidelijke en de noordelijke gemeenten van deze regio. Bever, Herne en Pepingen liggen tegen de taalgrens. Bever heeft taalfaciliteiten voor Franstaligen. Dilbeek ligt in de rand rond Brussel en heeft dus de meeste invloeden van daaruit. Ook Liedekerke ondervindt op taalvlak invloed van de nabijheid van Brussel. Er is weinig werkgelegenheid in de zuidwestelijke gemeenten, maar er is een sterke pendelbeweging naar Brussel. Ook Liedekerke is een pendelgemeente, met goede spoor- en busverbindingen naar Brussel. Wegens deze goede spoor- en busverbindingen vooral naar Brussel - hebben vele pendelaars Liedekerke als woonplaats gekozen.

5 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 5 Het station ligt op de lijn 50 en 50A Brussel-Gent. De reisduur naar Brussel-Zuid is amper 13 minuten. Vier buslijnen van De Lijn doen Liedekerke aan: 127 (Brussel - Ninove via de dorpen), 213 (Brussel - Asse - Ternat - Teralfene - Aalst), 355 (Brussel Noord Ternat - Liedekerke) en 625 (Pamel Liedekerke Essene). De gemeente is verder gemakkelijk bereikbaar langs de E40, uitrit 19A en verder de N Karakter De gemeente Liedekerke is net als Dilbeek, en iets minder Affligem en Ternat, een verstedelijkte gemeente. Er wonen meer dan mensen op 10 km². Bijna 13% van de bevolking is van vreemde origine. Waar de Dender, de verbindingsweg naar de autoweg en de spoorlijn samenkomen, bevindt zich de nijverheidszone 'Begijnenmeers'. Een 60-tal ondernemingen zijn er gevestigd, waarvan enkele met internationale uitvoer. De gemeente heeft een centrumfunctie voor de omgeving. Er zijn vele kleinhandelszaken gevestigd met een ruim aanbod evenals enkele belangrijke distributiecentra. Elke zaterdagvoormiddag is er een bloeiende markt op het Gemeenteplein en in de Stationsstraat. Het sportcentrum bestaat uit een schaatsbaan van BLOSO, een gemeentelijk zwembad, een gemeentelijke sporthal, een Finse piste, een skatepark en vier voetbalterreinen, waaronder een synthetisch veld. Dit sportcentrum is rijkelijk voorzien van parkeergelegenheid. Van het Liedekerkebos is 54 ha opengesteld voor het publiek. Op het grondgebied van de gemeente zijn enkele belangrijke installaties gevestigd: een grondstation van Belgacom voor satellietverbindingen de eerste mobiele colonne van de Civiele Bescherming een waterzuiveringsstation voor de regio van Aquafin

6 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Demografisch Bevolkingsaantal Het totale bevolkingsaantal is de voorbije 5 jaar gestegen met 3,5 %. Verhoudingsgewijs zijn er meer niet-belgen bijgekomen (46 % Belgen t.o.v. 54 % niet- Belgen). Opmerkelijk is dat er een grote groei was in 2009 en 2010 en dat er sindsdien een daling ingezet is. Deze negatieve evolutie is vooral een gevolg van de daling van het aantal Belgen. In 2012 is er zelfs sprake van een daling van het totaal aantal inwoners. Het aantal niet-belgen ten opzichte van de totale bevolking is gestegen van 3,1 % naar 4,8 %. Het aantal genaturaliseerde Belgen is niet meegerekend in dit aantal, dit zijn enkel de inwoners met vreemde nationaliteit. Belgen niet- Belgen mannen vrouwen totaal (Bron: statistieken rijksregister) Belgen niet- Belgen totaal mannen vrouwen Bevolkingsdichtheid Inwoners per vierkante kilometer: 1 263

7 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Samenstelling van de bevolking van vreemde nationaliteit EU-ers vormen met 51 % een nipte meerderheid binnen het totaal aantal inwoners met vreemde nationaliteit. Hun aantal is ook het meest gegroeid de voorbije jaren. Bij de inwoners van vreemde nationaliteit is het vooral de Congolese gemeenschap die opvalt; 40 % van de Afrikanen die in Liedekerke wonen, zijn van Congolese nationaliteit (in aantal zijn dit er 76 van de 188). Top 4 van de nationaliteiten voor 2012 (aantal t.o.v. totaal aantal vreemdelingen): 1. Congo - 12,5 % 2. Nederland - 9 % 3. Polen - 8,5 % 4. Frankrijk, Roemenië en Italië - 7,5 % Europese Europa Afrika Azië Amerika Unie buiten EU (Bron: statistieken rijksregister) EU Andere Europese Afrika Azië Amerika

8 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Leeftijdspiramide Alle leeftijdscategorieën evolueren in stijgende lijn behalve de (jong)volwassenen. Hun aandeel ten opzichte van de totale bevolking is wel het grootste, met 31 % van het totale aantal in Voor de overige categorieën is dit als volgt: - Kinderen en jongeren: 23 % - Medioren: 27 % - Senioren: 14 % - Ouderen: 5 % Als we de mensen met pensioengerechtigde leeftijd bij elkaar tellen, komen we voor het laatste jaar aan een totaal van 19 % van de bevolking. Ten opzichte van 2008 is dit een stijging met 1 %. Kinderen en jongeren 0-20 jaar (Jong)- volwassenen jaar Medioren jaar Senioren Ouderen 80+ Totaal (Bron: statistieken rijksregister)

9 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 9 Groene druk De groene druk is de verhouding tussen de jeugdige bevolking (0-19 jaar) en de bevolking op beroepsactieve leeftijd (20 59 jaar). Concreet geeft de groene druk aan hoeveel 0-19 jarigen er in de gemeente wonen per 100 inwoners van 20 tot 59 jaar. Bron: Steunpunt Sociale Planning, Provincie Vlaams-Brabant De groene druk is vooral groot in de suburbane gemeenten rond de twee grotere steden (Brussel en Leuven). Suburbane gemeenten hebben heel wat inwoners die werken in de nabije steden, maar die ervoor kiezen (en de financiële middelen hebben) om te wonen in de groene rand. Deze gemeenten hebben vaak een landelijk aanblik, maar zijn functioneel dus sterk verstedelijkt. Ouders die werken in deze steden kiezen vaak voor een huis met een tuin in een rustiger omgeving, waardoor de groene druk in deze gemeenten groot is. Liedekerke heeft samen met Affligem en Ternat een gelijkaardige groene druk die lager ligt dan het gemiddelde van Vlaams-Brabant. De groene druk ligt hoger in Roosdaal. Kaart Groene Druk in Vlaams-Brabant: 0-19 jarigen/ jarigen 48,4-51,9 44,4-48,3 42,4-44,3 38,4-42,3 32,0-38,3 gemiddelde= 42,4 Roosdaal Affligem Liedekerke Ternat Opwijk Lennik Asse Dilbeek Londerzeel Merchtem Meise Wemmel Kapelleopden- Bos Zemst Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Machelen Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Bertem Keerbergen Haacht Herent Rotselaar Leuven Oud-Heverlee Begijnendijk Tremelo Holsbeek Bierbeek Lubbeek Aarschot Boutersem Tielt-Winge Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Geetbets Zoutleeuw Bever Galmaarden Herne Gooik Pepingen Drogenbos Sint-Pieters-Leeuw Halle Beersel Linkebeek Sint- Genesius- Rode Hoeilaart Overijse Huldenberg Hoegaarden Kaart: Steunpunt sociale planning Bron data: rijksregister, verwerking steunpunt sociale planning Grenzen: Voorlopig rb gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (AGIV-product) Landen Bron: Steunpunt Sociale Planning, Vlaams-Brabant Conform de cijfers van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid bedroeg de groene druk van Liedekerke in ,53 % en is deze tegen 2010 opgelopen tot 41,19%.

10 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 10 Grijze druk De grijze druk is de verhouding tussen de leeftijdsgroep van ouderen (60 + jaar) en de bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-59 jaar). Concreet geeft de grijze druk aan hoeveel 60-plussers er in de gemeente wonen per 100 inwoners van 20 tot 59 jaar. Bron: Steunpunt Sociale Planning, Vlaams-Brabant Voor 100 personen op beroepsactieve leeftijd zijn er minstens 46,4 personen ouder dan 60 jaar in Liedekerke anno De ouderen wegen dus zwaar door in relatie tot de bevolking op arbeidsleeftijd. De grijze druk voor Liedekerke ligt beduidend hoger dan de andere gemeente van de TARL-zone en sluit aan bij de hoogste cijfers van de provincie. Kaart: Grijze druk in Vlaams-Brabant (2009): Ouderen 60+/ jarigen 46,4-51,2 43,4-46,3 41,4-43,3 38,4-41,3 34,7-38,3 gemiddelde= 43,3 Roosdaal Affligem Liedekerke Ternat Opwijk Lennik Asse Dilbeek Londerzeel Merchtem Meise Wemmel Kapelleopden- Bos Zemst Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Machelen Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Bertem Keerbergen Haacht Herent Rotselaar Leuven Oud-Heverlee Begijnendijk Tremelo Holsbeek Bierbeek Lubbeek Aarschot Boutersem Tielt-Winge Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Geetbets Zoutleeuw Bever Galmaarden Herne Gooik Pepingen Drogenbos Sint-Pieters-Leeuw Halle Beersel Linkebeek Sint- Genesius- Rode Hoeilaart Overijse Huldenberg Hoegaarden Kaart: Steunpunt sociale planning Bron data: rijksregister, verwerking steunpunt sociale planning Grenzen: Voorlopig rb gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (AGIV-product) Landen In 2010 is de grijze druk, conform de cijfers van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid verder opgelopen tot 47,34 %. Interne vergrijzing De interne vergrijzing is het aandeel van de bevolking van 80 jaar of ouder in de bevolking van 65 jaar of ouder. Een grote interne vergrijzing geeft weer dat de oudere bevolking uit vrij veel hoogbejaarden bestaat. We merken een stijging van de interne vergrijzing, wat dus wijst op een veroudering van de oudere bevolking. In 2002 bedroeg de interne vergrijzing voor Liedekerke 21,26% terwijl deze in 2012 reeds is opgelopen tot 26,61%. Hoewel dit hoger cijfers zijn liggen ze iets lager dan de interne vergrijzing binnen het Vlaams gewest welke 28,80% bedraagt.

11 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 11 Meer dan 65 jaar Meer dan 80 jaar Liedekerke Meer dan 65 jaar Meer dan 80 jaar BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Meer dan 65 jaar Meer dan 80 jaar Vlaams Gewest Bron: Gemeentelijke Profielschets (2013) Kaart: Interne vergrijzing 80-plus / 60-plus 22,8-25,4 20,8-22,7 19,8-20,7 17,8-19,7 16,5-17,7 gemiddelde= 20,7 Roosdaal Affligem Liedekerke Ternat Opwijk Lennik Asse Dilbeek Londerzeel Merchtem Meise Wemmel Kapelleopden- Bos Zemst Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Machelen Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Bertem Keerbergen Haacht Herent Rotselaar Leuven Oud-Heverlee Begijnendijk Tremelo Holsbeek Bierbeek Lubbeek Aarschot Boutersem Tielt-Winge Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Geetbets Zoutleeuw Bever Galmaarden Herne Gooik Pepingen Drogenbos Sint-Pieters-Leeuw Halle Beersel Linkebeek Sint- Genesius- Rode Hoeilaart Overijse Huldenberg Hoegaarden Kaart: Steunpunt sociale planning Bron data: rijksregister, verwerking steunpunt sociale planning Grenzen: Voorlopig rb gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (AGIV-product) Landen Bron: Steunpunt Sociale Planning (2009)

12 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 12 De Dependentiecoëfficiënt of afhankelijkheidsgraad De dependentiecoëfficiënt of afhankelijkheidsgraad meet de verhouding tussen het potentieel economisch niet-productieve deel van de bevolking, dus jongeren (-20 jarigen) en ouderen (65+ jaar) enerzijds en anderzijds dat deel dat potentieel wel economisch productief is, dus het aantal personen op actieve leeftijd (20-64 jaar). De afhankelijkheidsratio is concreet de druk van de niet actieve bevolking op de bevolking op actieve leeftijd. Bron: Steunpunt Sociale Planning, Vlaams-Brabant (2009) De afhankelijkheidsgraad in Liedekerke bedraagt 68,97 % in 2012 wat wil zeggen dat er per 100 personen met beroepsactieve leeftijd bijna 69 mensen met niet-actieve leeftijd zijn. Hiermee scoort Liedekerke bijna 2% hoger dan vergelijkbare gemeenten en 1,1% hoger dan de cijfers voor het Vlaams gewest. Wat vooral opvallend is dat de stijging veel sterker is voor Liedekerke. In 2002 bedroeg de afhankelijkheidsgraad slechts 59,29%. De afhankelijkheidsratio conform de omgevingsanalyse van het steunpunt Vlaams-Brabant waarbij we de beroepsactieve leeftijd reduceren tot 59 jaar, tonen de volgende cijfers voor Liedekerke jaar jaar Afhankelijkheidsratio 59,29 60,28 61,72 62,36 63,06 64,06 65,42 66,38 67,38 67,99 68,97 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) jaar jaar Afhankelijkheidsratio 63,64 63,77 64,21 64,49 64,85 64,80 64,88 65,29 66,02 66,37 67,02 Vlaams Gewest jaar jaar Afhankelijkheidsratio 66,06 66,11 66,33 66,64 66,74 66,52 66,48 66,77 67,14 67,33 67,87 Bron: Gemeentelijke Profielschets (2013)

13 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 13 Kaart: Afhankelijkheidsratio (2009) (0-19 jarigen en 60+) / jarigen 92,6-96,2 88,6-92,5 85,6-88,5 78,6-85,5 66,7-78,5 gemiddelde= 85,6 Roosdaal Affligem Liedekerke Ternat Opwijk Lennik Asse Dilbeek Londerzeel Merchtem Meise Wemmel Kapelleopden- Bos Zemst Grimbergen Kampenhout Vilvoorde Steenokkerzeel Machelen Zaventem Kraainem Wezembeek- Oppem Boortmeerbeek Kortenberg Tervuren Bertem Keerbergen Haacht Herent Rotselaar Leuven Oud-Heverlee Begijnendijk Tremelo Holsbeek Bierbeek Lubbeek Aarschot Boutersem Tielt-Winge Scherpenheuvel- Zichem Glabbeek Tienen Bekkevoort Diest Kortenaken Linter Geetbets Zoutleeuw Bever Galmaarden Herne Gooik Pepingen Drogenbos Sint-Pieters-Leeuw Halle Beersel Linkebeek Sint- Genesius- Rode Hoeilaart Overijse Huldenberg Hoegaarden Kaart: Steunpunt sociale planning Bron data: rijksregister, verwerking steunpunt sociale planning Grenzen: Voorlopig rb gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (AGIV-product) Landen In de Brusselse rand is de afhankelijkheidsratio het grootst, vooral in Wemmel, Dilbeek, Beersel, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode, Overijse, Tervuren en Wezembeek-Oppem. Naast de gemeenten in de Brusselse rand is de afhankelijkheidsratio ook groot in Kortenaken, Lubbeek, Bertem en Herne. Liedekerke heeft binnen de TARL-zone een gelijkaardige afhankelijkheidsgraad als Roosdaal. Beide gemeenten liggen boven het provinciaal gemiddelde terwijl de afhankelijkheidsgraad van Affligem en Ternat onder het provinciaal gemiddelde ligt Gezinsstructuur Grootte van de gezinnen De meeste gezinnen (35 %) bestaan op dit ogenblik uit 2 personen. Als we grote gezinnen - vanaf 5 gezinsleden - bij elkaar rekenen komen we aan een totaal van 6,5 %. Noot: Dit cijfer kan enkel opgezocht worden via een momentopname in het bevolkingsregister (dd. 25/04/2013).

14 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 14 Aantal leden Aantal gezinnen met dit aantal leden (alleenstaanden) Totaal: (Bron: Bevolkingsregister) Aantal huishoudens Het aantal huishoudens in Liedekerke kent een constante groei sinds De groei in Liedekerke is lager dan de groei in de vergelijkbare clustergemeenten (109,1%) en iets lager dan de groei in het Vlaams gewest (108,8%). Liedekerke Aantal huishoudens Groei (2000=100) ,0 101,4 102,1 103,0 103,6 104,2 104,6 105,6 106,9 107,6 Projecties van de huishoudens De verwachte groei van het aantal huishoudens houdt stand. Verwacht wordt dat er tegen huishoudens in Liedekerke zullen zijn. Liedekerke Totaal aantal huishoudens Groei (2010=100) ,0 101,2 102,2 103,2 104,1 105,1 105,9 106,7 107,4 108,1 108,7 Bron: Gemeentelijke Profielschets 2013 Verhouding alleenstaanden / gezinnen In de periode van 2007 tot 2009 werd ongeveer 25 % van de adressen in de gemeente bewoond door een alleenstaande. Een meerderheid hiervan betreft vrouwen (55 %).

15 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 15 Alleenstaanden Gezinnen Totaal (Bron: Provincie Vlaams-Brabant) Alleenstaande vrouwen Evolutie alleenstaande vrouwen en mannen Het aantal alleenwonende vrouwen blijft de laatste jaren vrij constant in Liedekerke terwijl deze groep sinds 2001 constant is toegenomen. In 2005 zagen we zelfs en terugval in het aantal alleenwonende vrouwen. De groei van het aantal alleenwonende vrouwen, toch wel een kwetsbare doelgroep met een hoger armoederisico, lag de afgelopen jaren in Liedekerke ruimschoots boven het Vlaams gewest (+11,5%) en gemeenten uit een vergelijkbare cluster (+6,2%). Liedekerke Aantal alleenwonende vrouwen Groei (2000=100) ,0 105,7 107,3 112,5 116,7 114,9 117,2 119,6 127,2 127,2 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal alleenwonende vrouwen Groei (2000=100) ,0 102,6 104,3 107,2 109,6 111,4 114,0 116,1 118,6 121,0 Vlaams Gewest Aantal alleenwonende vrouwen Groei (2000=100) ,0 102,4 103,8 105,7 107,5 109,2 110,9 112,5 114,2 115,7 Alleenstaande mannen Het aantal alleenwonende mannen is in Liedekerke procentueel nog veel sterker (+32,5%) toegenomen dan het aantal alleenwonende vrouwen. In absolute aantallen zijn ze weliswaar met minder dan de alleenwonende vrouwen.

16 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 16 Hun groei volgde de evolutie in de vergelijkbare clustergemeenten maar lag 8,7% hoger dan in het Vlaams gewest Aantal alleenwonende mannen Groei (2000=100) Liedekerke ,0 114,0 122,0 121,5 119,4 120,8 122,7 122,0 128,5 132,5 Aantal alleenwonende mannen Groei (2000=100) BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) ,0 103,8 107,7 110,8 113,4 118,4 122,6 125,0 129,1 132,1 Aantal alleenwonende mannen Groei (2000=100) Vlaams Gewest ,0 102,8 105,4 108,8 111,8 114,2 116,8 119,8 121,9 123,8 Alleenstaande vrouwen Projecties alleenstaande vrouwen en mannen De projecties tonen een verdere groei van het aantal alleenwonende vrouwen. De groei voor Liedekerke volgt de trend binnen de vergelijkbare clustergemeenten en ligt ook ruimschoots boven de verwachte groei in het Vlaams gewest. Alleenwonende vrouwen Groei (2010=100) Liedekerke ,0 101,9 104,1 106,1 107,7 109,7 111,0 112,4 114,0 115,4 116,8 Alleenwonende vrouwen Groei (2010=100) BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) ,0 102,1 104,0 105,9 107,7 109,4 111,1 112,5 114,0 115,5 117,0

17 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 17 Alleenwonende vrouwen Groei (2010=100) Vlaams Gewest ,0 101,6 103,1 104,6 106,1 107,5 108,8 109,9 111,0 112,1 113,2 Alleenstaande mannen De verwachtte groei van het aantal alleenwonende mannen bedraagt 12,8%. Deze groei ligt, net zoals de verwachte groei van de alleenwonende vrouwen, gelijkaardig aan de verwachte groei in de vergelijkbare clustergemeenten en ligt ook ruimschoots boven de verwachte groei in het Vlaams gewest. Alleenwonende mannen Groei (2010=100) Liedekerke ,0 101,8 103,1 104,3 105,9 107,2 108,6 109,5 110,8 111,9 112,8 Alleenwonende mannen Groei (2010=100) BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) ,0 101,5 103,0 104,4 105,7 106,9 108,1 109,2 110,3 111,3 112,3 Alleenwonende mannen Groei (2010=100) Vlaams Gewest ,0 101,4 102,7 103,9 105,1 106,2 107,3 108,2 109,0 109,7 110,3 Verhouding alleenstaanden / gezinnen met kinderen Er zijn steeds meer alleenstaanden met kinderen, er is een stijging waar te nemen van 15 % gedurende de voorbije 5 jaar. Bij de gezinnen is dit aantal tamelijk stabiel. Binnen de gezinnen zien we een stijging van het gemiddeld aantal kinderen, dit is van 1,67 gestegen naar 1,75. Bij de alleenstaanden is de stijging iets minder sterk.

18 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 18 Alleenstaanden met kinderen Gezinnen met kinderen minderjarigen 276 meerderjarigen minderjarigen 948 meerderjarigen Gemiddeld 1,47 kinderen per alleenstaande Gemiddeld 1,67 kinderen per gezin minderjarigen 281 meerderjarigen minderjarigen 948 meerderjarigen Gemiddeld 1,46 kinderen per alleenstaande Gemiddeld 1,7 kinderen per gezin minderjarigen 305 meerderjarigen minderjarigen 970 meerderjarigen Gemiddeld 1,45 kinderen per alleenstaande Gemiddeld 1,72 kinderen per gezin minderjarigen 314 meerderjarigen minderjarigen 967 meerderjarigen Gemiddeld 1,48 kinderen per alleenstaande Gemiddeld 1,73 kinderen per gezin minderjarigen 319 meerderjarigen minderjarigen meerderjarigen Gemiddeld 1,51 kinderen per alleenstaande (Bron: Provincie Vlaams-Brabant) Gemiddeld 1,75 kinderen per gezin Aantal kinderen Het aantal kinderen (-11jaar) in Liedekerke is de afgelopen vijf jaren in absolute aantallen toegenomen met 114. Dit is op zich geen grote groei (conform de eerder lage groene druk voor Liedekerke). Het aantal jongeren is sinds 2008 slechts gestegen met 24. Kinderen 0-2,5 jaar Kinderen 2,5-5 jaar Kinderen 6-11 jaar Jongeren jaar Liedekerke

19 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 19 Kinderen 0-2,5 jaar Kinderen 2,5-5 jaar Kinderen 6-11 jaar Jongeren jaar BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Kinderen 0-2,5 jaar Kinderen 2,5-5 jaar Kinderen 6-11 jaar Jongeren jaar Vlaams Gewest Migratie Instroom Immigratie vanuit Belgische gemeenten: In 2012 kwamen de nieuwe inwoners vooral uit Vlaams-Brabant: 33 % waarvan het overgrote deel uit Halle-Vilvoorde (98 %). Oost-Vlaanderen (31 %) en Brussel-Hoofdstad (26 %) staan op nummer 2 en 3. Binnen Oost-Vlaanderen zijn het vooral Aalstenaars die naar Liedekerke verhuizen (200 van de 227 ofwel 88 %). Het is vooral het aantal aankomsten vanuit een andere Belgische gemeenten dat stijgt; geboortes en aankomsten vanuit het buitenland zijn vrij stabiel de voorbije 5 jaar. Geboorte Aankomst vanuit andere Belgische gemeente Aankomst vanuit buitenland Totaal (Bron: statistieken rijksregister)

20 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 20 Uitstroom Emigratie naar Belgische gemeenten: In 2012 verhuisde 50 % van de inwoners naar Oost-Vlaanderen. Vooral Aalst is een favoriete bestemming met 85 %. Het jaar 2012 vertoont een opmerkelijke stijging: in totaal aantal vertrekkers; terwijl dit tussen 2008 en 2011 tamelijk stabiel bleef is er plots een verhoging bij het aantal overlijdens, vertrekkers en ambtshalve schrappingen. Overlijden Vertrek naar andere Belgische gemeente Vertrek naar buitenland Ambtshalve schrappingen Totaal (Bron: statistieken rijksregister) Aangroei; verschil tussen binnenkomers en vertrekkers Na in 2008 gestart te zijn met een saldo dat quasi in balans was, is er vervolgens gedurende 3 jaar een serieuze groei waar te nemen, die in 2012 opnieuw stagneert. Emigratie Immigratie Verschil (Bron: statistieken rijksregister) Personen van vreemde herkomst (met een andere nationaliteit bij geboorte) Met 5,2% heeft Liederke één van de hoogste aandelen personen van vreemde herkomst (met een andere nationaliteit bij geboorte) in de regio. Enkel Dilbeek en Asse doen beter, maar het aandeel in Affligem, Ternat, Roosdaal en Lennik ligt merkbaar lager. Het aandeel in Gooik, Galmaarden en Pepingen ligt nog een stuk lager. Dit is duidelijk zichtbaar op onderstaande kaart.

21 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Liedekerke ,2 (Bron: Steunpunt Sociale Planning Vlaams-Brabant) Aantal Belgen met een andere nationaliteit bij geboorte (2011) % van de totale bevolking Aantal 9,0-14,9 5,0-8,9 3,0-4,9 2,0-2,9 0,8-1,9 Vlaams-Brabant: 4,9 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Affligem Roosdaal Gooik Opwijk Ternat Asse Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Merchtem Gegevens 1 januari 2011 NIScode Gemeente Belgen met Belgen met Totaal % van de nationaliteit van andere totale EU-land of rijk nationaliteit bij bevolking OESO-land bij geboorte geboorte (behalve (behalve België) België) Vlaams Gewest prov. Vlaams ,9 Brabant arr. Halle-Vilvoorde ,4 arr. Leuven ,1 Sint- Pieters- Leeuw Meise Wemmel Beersel Kapelle- op-den- Bos Drogenbos nationaliteit van EU-land of rijk OESO-land bij geboorte andere niet-belgische nationaliteit bij geboorte GrimbergenVilvoorde Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zemst Steenokkerzeel Machelen Kortenberg Zaventem Wezembeek- Kraainem Oppem Tervuren Hoeilaart Boortmeerbeek Overijse Kampenhout Keerbergen Bertem Huldenberg Haacht Herent Rotselaar Leuven Tremelo Begijnendijk Holsbeek Oud-Heverlee Bierbeek Aarschot Tielt-Winge Lubbeek Glabbeek Boutersem Hoegaarden Scherpenheuvel -Zichem Bekkevoort Tienen Diest Kortenaken Kaart: Steunpunt sociale planning Bron data: Rijksregister, verwerking Steunpunt sociale planning Grenzen: Voorlopig rb gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (AGIV-product) Linter Zoutleeuw Landen Geetbets (Bron: Steunpunt Sociale Planning Vlaams-Brabant) Noot: Voor het vaststellen van het aantal en aandeel personen van vreemde origine is het belangrijk rekening te houden met mogelijke naturalisaties. Bovendien krijgen kinderen bij geboorte vaak automatisch de Belgische nationaliteit, ook al hebben hun ouders een andere origine. Via de berekening van de Lokale Inburgerings- en Integratiemonotor (Vlaanderen) wordt het aantal personen van vreemde origine in 2011 vastgesteld op 1598; een aandeel van 12,8 % ten opzichte van de totale bevolking van Liedekerke.

22 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 22! De Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor hanteerde voor deze cijfers volgende definitie voor personen van vreemde herkomst: << Vreemde herkomst : oudste niet-belgische nationaliteit van de persoon zelf en bij diegenen die nog thuis wonen en oudste niet-belgische nationaliteit van de moeder (of de vader bij alleenstaande vaders)>> (Bron: Bijzondere bevolkingscategorieën Asielzoekers (Bevolking ingeschreven in wachtregister) Voor de gemeente Liedekerke anno 2011 tekende het Steunpunt Sociale Planning Vlaams- Brabant 81 asielzoekers op. Samen met Affligem (69) is dit van het hoogste in de regio. Slechts wanneer we naar gemeenten dichter bij de Vlaamse Rand gaan kijken, zoals Dilbeek en Sint-Pieters-Leeuw vinden we nog dergelijke vertegenwoordiging ten opzichte van de totale bevolking. In 2008 lag het cijfer in Liedekerke nog op 66. EU-ambtenaren en geprivilegieerde vreemdelingen In Liedekerke is het aandeel EU-ambtenaren en geprivilegieerde vreemdelingen te verwaarlozen, volgens de cijfers van Steunpunt Sociale Planning Vlaams-Brabant. Zij tekenden namelijk 2 EU-ambtenaren en 4 geprivilegieerde vreemdelingen op anno Dit cijfer is in het algemeen vrij laag in deze regio. Slechts wanneer we kijken naar de omgeving van Zaventem, zien we dit cijfer drastisch stijgen, vermoedelijk wegens de nabijheid van de luchthaven. Woonwagenbewoners Te oordelen naar de cijfers van de Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor is ook het aandeel woonwagenbewoners niet hoog in Liedekerke. De monitor geeft een vertegenwoordiging van tussen 0 en 5 woonwagengezinnen aan voor Liedekerke in Sinds 2008 is hier geen merkbare evolutie. Toch wordt er informele melding gemaakt van een toename van Irish Travellers in Camping Roosdaal, op de grens met Liedekerke. Dit is mogelijk problematisch wegens signalen van incidenten omtrent schoolverzuim en onveiligheid. Nieuwkomers De Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor leert ons dat in 2011 zich 30 nieuwkomers kwamen vestigen in Liedekerke. De verhouding man-vrouw is quasi gelijk, maar er is een duidelijke leeftijdsdifferentiatie; 90% van de nieuwkomers is tussen 18 en 64 jaar oud, slechts 10% is 65+.

23 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 23 De nieuwkomers zijn vooral derdelanders, 21; de overige 9 komen uit de EU. Het statuut van deze nieuwkomers is overwegend gezinshereniger, namelijk 60%. De andere meest voorkomende statuten zijn arbeidsmigrant (13,3%) en asielzoeker (13,3%). De resterende 10% werd geregulariseerd.! De Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor hanteerde voor deze cijfers volgende definitie voor nieuwkomers: << Nieuwkomers = personen die zich recentelijk, voor het eerst en voor lange duur (meer dan 3 maanden) in Vlaanderen komen vestigen.>> (Bron:

24 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Sociaal Armoede Kansarmoede De kansarmoede-index stijgt eveneens in Liedekerke van 1,82% in 1999 tot 5,04% in 2011 maar blijft significant lager dan de kansarmoede index voor het Vlaams gewest, de provincie Vlaams-Brabant, het arrondissement Halle-Vilvoorde en het arrondissement Leuven. Gemiddeld aantal geboorten Liedekerke: 127 5,04 Vlaams Gewest ,70 prov. Vlaams-Brabant ,90 Arr. Halle-Vilvoorde ,70 Arr. Leuven ,30 kansarmoede-index Geboorten in kansarme gezinnen Kind en Gezin definieert een gezin als kansarm wanneer aan minstens 3 van 6 toetsingscriteria is voldaan: - Het beschikbaar maandinkomen - De opleiding van de ouders - De arbeidssituatie van de ouder(s) - Laag stimulatieniveau - Huisvesting - Gezondheid 9,75% van het totaal aantal geboorten in Vlaanderen in de periode vond plaats in een kansarm gezin, leert ons de kansarmoede-index van Kind en Gezin. Dit percentage is sinds 2005 opvallend gestegen. Om armoede op een structurele manier aan te pakken en de generatiearmoede een halt toe te roepen, moeten we blijvend inzetten op de strijd tegen armoede van kinderen en van de gezinnen waarin ze opgroeien. (bron: Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Afdeling Welzijn en Samenleving) Vooral de afgelopen jaren is een enorme stijging van kinderarmoede waar te nemen. In België leven meer kinderen met een verhoogd armoederisico dan de gehele Belgische bevolking. In 2010 bedroeg het armoederisico bij kinderen tussen 0 en 17 jaar 18,5% terwijl dit cijfer voor de gehele Belgische bevolking 14,6% bedroeg. In 2009 bedroeg het cijfer nog 16,6%. Op 1 jaar tijd vond dus een stijging plaats met 1,9% wat neerkomt op een verhoging met kinderen ( ten opzichte van ) op één jaar tijd.

25 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 25 Geboorten in kansarme gezinnen ( ) kansarmoede-index 9,2-14,8 6,0-9,1 4,5-5,9 2,8-4,4 0,7-2,7 Vlaams-Brabant: 5,9 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Affligem Roosdaal Gooik Opwijk Ternat Asse Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Merchtem Sint- Pieters- Leeuw Meise Wemmel Beersel Kapelle- op-den- Bos Drogenbos GrimbergenVilvoorde Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zemst Kortenberg Zaventem Wezembeek- Kraainem Oppem Tervuren Hoeilaart Keerbergen Boortmeerbeek Steenokkerzeel Machelen Gemiddeld aantal geboorten Overijse Kampenhout Bertem Huldenberg Haacht Herent Rotselaar Leuven Tremelo Begijnendijk Holsbeek Oud-Heverlee Bierbeek Aarschot Tielt-Winge Lubbeek Glabbeek Boutersem Hoegaarden Scherpenheuvel -Zichem Bekkevoort Tienen Diest Kortenaken Kaart: Steunpunt sociale planning Bron data: Rijksregister, verwerking Steunpunt sociale planning Grenzen: Voorlopig rb gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (AGIV-product) Linter Zoutleeuw Landen Geetbets 12,0 Geboorten in kansarme gezinnen Kansarmoede-index 10,0 8,0 6,0 4,0 Vlaams Gewest prov. Vlaams-Brabant arr. Halle-Vilvoorde arr. Leuven 2,0 0, Liedekerke ,8 0,9 0,9 0,6 0,3 2,0 2,6 3,7 3,7 5,0 5,0

26 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 26 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) ,1 3,3 3,4 3,1 2,7 2,9 3,4 4,0 3,9 3,9 4,5 Vlaams Gewest ,0 6,3 6,4 6,4 6,5 6,9 7,4 7,9 8,2 8,6 9,7! Vaststelling omtrent kansarme gezinnen (geboorte) volgens de Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor voor de periode : Met betrekking tot de geboorte in kansarme gezinnen in Liedekerke wordt de grootste groep gevormd door Belgische gezinnen en gezinnen komende uit geïndustrialiseerde landen, samen 55% van de totale gezinnen die leven in kansarmoede. De overige 45% worden gevormd door gezinnen van Mahrebijnse, andere of onbekende afkomst. De herkomst van het gezin werd gebaseerd op de oudste nationaliteit van de moeder. De verdeling van kansarmoede tussen Belgische en andere gezinnen is dus min of meer evenredig Sociale bijstand Schuldbemiddeling Schuldbemiddeling (zonder budgetbegeleiding of budgetbeheer) De daling in het aantal dossiers schuldbemiddeling an sich voor 2011 op Vlaams niveau kan mogelijks worden verklaard door de toename van het aantal instellingen die hun eenmalige bemiddelingen niet meer bijhouden. Het aantal voor 2011 is dus wellicht onderschat. Evolutie dossiers schuldbemiddeling (zonder budgetbegeleiding of budgetbeheer): Vlaams niveau Liedekerke Geen cijfers Geen cijfers Geen cijfers Geen cijfers 2012 Geen cijfers 106 Bron: Sociale Dienst, OCMW Liedekerke

27 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 27 Schuldbemiddeling met budgetbegeleiding Definitie Budgetbegeleiding: Bij budgetbegeleiding behoudt de cliënt het beheersrecht over zijn inkomen en beheert hij zijn budget met advies en steun van de begeleider. Aantal dossiers schuldbemiddeling gecombineerd met budgetbegeleiding: Vlaams niveau Liedekerke Geen cijfers Geen cijfers Geen cijfers Geen cijfers 2012 Geen cijfers 20 Bron: Sociale Dienst, OCMW Liedekerke Schuldbemiddeling met budgetbeheer Definitie Budgetbeheer: Bij budgetbeheer wordt het beheer van de gelden van de cliënt geheel of gedeeltelijk overgelaten aan het OCMW (of CAW). Het aantal dossiers schuldbemiddeling met budgetbeheer bedraagt op Vlaams niveau sinds 2008 steeds meer dan het drievoudige van het aantal dossiers schuldbemiddeling met budgetbegeleiding. Aantal dossiers schuldbemiddeling gecombineerd met budgetbeheer: Vlaams niveau Liedekerke Geen cijfers Geen cijfers 37 Bron: Sociale Dienst, OCMW Liedekerke Collectieve schuldenregeling Vlaams niveau Liedekerke Geen cijfers Geen cijfers Geen cijfers Geen cijfers 20

28 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 28 Totaal aantal dossiers schuldbemiddeling Het totale aantal dossiers budgetbegeleiding en budgetbeheer, ongeacht of er budgethulpverlening of schuldhulpverlening wordt aangeboden stijgt op Vlaams niveau jaar na jaar tot dossiers in Deze cijfers gaan enkel om cliënten die gekend zijn bij OCMW s en CAW s. Cijfers voor mensen in budget- en schuldhulpverlening bij een advocaat zijn niet voorhanden. Bepaalde bevolkingsgroepen zijn duidelijk extra gevoelig om in schuldhulpverlening verzeild te geraken: - leeftijdsklasse jaar (26,11%) en jaar (25,09%). - huurders van een woning - laaggeschoolden - alleenwonenden, eenoudergezinnen en werkloze gezinnen - niet-belgen De belangrijkste oorzaken van schuldenproblemen: - wijzigingen in het inkomsten- en/of uitgavenpatroon - gebrek aan inkomsten - tekort aan administratieve vaardigheden De top drie van schuldensoorten: - energieschulden - gezondheidsschulden - leningen op afbetaling Ook in Liedekerke zien we een stijgend aantal dossiers van collectieve schuldenregeling, schuldbemiddeling an sich, budgetbeheer, al dan niet in combinatie met budgetbegeleiding en/of schuldbemiddeling en de dossiers budgetbeheer, al dan niet in combinatie met budgetbegeleiding en/of schuldbemiddeling. Totaal aantal dossiers schuldbemiddeling: Vlaams niveau Geen cijfers Geen cijfers Geen cijfers Geen cijfers 2012 Geen cijfers 183 Dezelfde conclusie zien we in de cijfers van de Welzijnskoepel West Brabant. Het aantal dossiers collectieve schuldenregeling (aan hen toegekend) steeg systematisch de afgelopen jaren.

29 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Aantal dossiers CSR Het is duidelijk dat meer en meer personen en gezinnen in de problemen raken om hun facturen tijdig betaald te krijgen. Financiële steunaanvragen Ook op vlak van de financiële steunen toegekend door OCMW Liedekerke zien we de afgelopen jaren een systematische stijging van het aantal dossiers. In 2010 merkten we ten gevolge van de economische crisis en het daaraan gekoppelde jobverlies een toename van het aantal steunaanvragen. De nieuwe steundossiers betroffen vaak voorschotten op werkloosheidsuitkeringen en steun voor tweeverdiener gezinnen die op één inkomen of een vervangingsinkomen terugvielen en hun financiële engagementen (hypothecaire lening, persoonlijke kredieten, ) niet meer konden nakomen. Ook in 2011 zagen we opnieuw een grote toename van het aantal steundossiers, namelijk een stijging van 30% ten opzichte van De terugvorderbare steunaanvragen stegen met 34 %, naar 79. De niet-terugvorderbare steunaanvragen zijn nog meer verhoogd, namelijk naar 52 dossiers, een stijging met maar liefst 54%. In 2012 heeft deze stijgende trend zich verder gezet. Het totale aantal financiële steunen is van 226 in 2011 gestegen naar 245. Voor de globale stijging zijn opnieuw vooral de stijging van de terugvorderbare steunen verantwoordelijk. Deze zijn van 79 dossiers in 2011 verder opgelopen naar 103 in Naast de hoge huurprijzen, zien we steeds meer de hoge energieprijzen als oorzaak van een hulpvraag aan het OCMW.

30 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 30 Nr. Aantal 2012 Aantal aantal aantal Steun types Steun terugvorderbaar Steun niet terugvorderbare Creg Eandis terugvorderbaar min. levering aardgas Steun opleg rusthuisbewoners Steun warme maaltijden Kansenpas - individueel steun tv voorschot op uitkering steun tv medische kosten ntv verwarming ps installatiepremie Aantal 2012 Aantal 2011 aantal 2010 aantal 2009 Lokale adviescommissies LAC Het OCMW en de Lokale adviescommissies (LAC) werken samen om die personen die problemen hebben met de betalingen van de facturen gas/elektriciteit en water te helpen.

31 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 31 Het is duidelijk merkbaar dat deze cliënten niet enkel problemen hebben met het betalen van hun energie- en waterfacturen, maar het ook moeilijk hebben op andere gebieden (huisvestingsproblemen, psychologische problemen, financiële problemen, ). Door de opvolging van het OCMW en het gericht doorverwijzen naar zowel interne als externe diensten worden deze cliënten op een zo breed mogelijke manier geholpen. Na de piek in 2010 zien vanaf 2011 een significante toename van het aantal dossiers de afgelopen jaren. Dit is conform met de bovenstaande cijfers waaruit blijkt dat energieschulden behoren tot de belangrijkste schuldensoort. Opvallend de afgelopen jaren is de vaststelling dat het cliënteel dat op een LAC-zitting moet verschijnen niet onmiddellijk cliënteel is bij het OCMW. Meestal gaat het hier zelfs om personen die de weg naar het OCMW/Sociaal Huis nog niet gevonden hebben. Evolutie in het aantal dossiers voor het LAC binnen OCMW Liedekerke: Aantal dossiers gas en elektriciteit Aantal dossiers water Totaal aantal dossiers Leefloon Het totaal aantal leefloontrekkkers binnen Liedekerke is zwaar gestegen van 1,4 per 1000 inwoners in 2001 tot het een piek van 3,8 in Sindsdien is het aantal terug afgenomen tot 2,6 in Na 2010 werd opnieuw een stijgende trend ingezet en in 2011 waren er in Liedekerke per 1000 inwoners 2,9 leefloongerechtigden. Deze evolutie is eerder aspecifiek in vergelijking met de clustergemeenten en de evoluties binnen het Vlaams gewest. In 2011 positioneren de cijfers voor Liedekerke zich tussenin deze van de clustergemeenten en het Vlaams gewest.

32 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 32 Leefloontrekkers algemeen Aantal leefloontrekkers per 1000 inwoners: Liedekerke Aantal leefloontrekkers Totale bevolking Aantal leefloontrekkers per inwoners 1,4 1,5 1,7 2,2 2,1 2,7 3,1 3,8 3,5 2,6 2,9 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal leefloontrekkers Totale bevolking Aantal leefloontrekkers per inwoners 2,0 1,9 2,0 1,9 1,9 2,0 1,9 2,0 2,3 2,3 2,2 Vlaams Gewest Aantal leefloontrekkers Totale bevolking Aantal per inwoners ,4 3,5 3,9 3,7 3,6 3,7 3,6 3,6 4,0 4,1 3,8 Bron: Gemeentelijke Profielschets, Agentschap voor Binnenlands Bestuur Leefloontrekkers van 18 tot en met 24 jaar Als we kijken naar de leeftijd van de leefloon gerechtigden zien we dat de jongere leefloontrekkers oververtegenwoordigd zijn in Liedekerke. Het aantal leefloontrekkers van 18 tot en met 24 jaar per inwoners van 18 tot en met 24 jaar is in Liedekerke meer dan het dubbele dan in vergelijkbare clustergemeenten. aantal leefloontrekkers van 18 tot en met 24 jaar per inwoners van 18 tot en met 24 jaar: Liedekerke Aantal leefloontrekkers (18-24) Aantal jarigen Aantal leefloontrekkers (18-24) per inwoners 1,0 2,2 4,3 10,1 7,1 12,2 14,2 15,5 17,5 14,5 16,4 (18-24)

33 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 33 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal leefloontrekkers (18-24) Aantal jarigen Aantal leefloontrekkers (18-24) per ,7 4,9 5,3 5,9 6,2 6,8 6,7 7,2 9,2 9,1 8,1 inwoners (18-24) Aantal leefloontrekkers (18-24) Vlaams Gewest Aantal jarigen Aantal leefloontrekkers (18-24) per inwoners (18-24) 9,0 9,6 11,2 11,1 11,3 11,6 11,4 11,5 13,5 13,8 12,4 Uit het jaarverslag van OCMW Liedekerke halen we het volgende cijfermateriaal: Het aantal inwoners van Liedekerke dat een leefloon geniet, steeg de voorbije jaren. Deze trend is ook merkbaar in Vlaanderen. De stijging liet zich het sterkst voelen bij jongeren tot 30 jaar. Uit bovenstaande grafiek zien we deze trend ook in Liedekerke. In 2011 was er voor het eerst sinds een aantal jaren een daling merkbaar van het totaal aantal leefloondossiers. In vergelijking met 2010 zagen we in 2011 een daling van bijna 17%. In 2012 zijn het aantal dossiers leefloon opnieuw toegenomen tot op het niveau van We zien vooral een sterke stijging van dossiers van personen -25 jaar. Deze trend is vergelijkbaar met de algemene trend in Vlaanderen waar we ook zien dat de groep van studenten met leefloon blijft stijgen.

34 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 34 De groep 30 jarigen blijft de grootste groep. Met 51 dossiers ten opzichte van het totaal van 81, maakt het 63 % uit van alle leefloondossiers. In 2011 maakte deze groep 52 % uit van alle leefloondossiers. Leefloontrekkers volgens nationaliteitsgroep Via de Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor zien we dat er meer Niet-Belgen dan Belgen, en dan voornamelijk niet-eu ers, in 2010 in Liedekerke een leefloon ontvingen. Volgende gegevens zijn te vinden met betrekking tot het aantal personen dat in 2010 in Liedekerke een (equivalent) leefloon ontving, weergegeven volgens nationaliteitsgroep: Nationaliteitsgroep Aantal % t.o.v. aantal inwoners per nationaliteitsgroep België 24 0,2 EU (zonder België) 3 1,1 Niet-EU 26 11, Welzijnsvoorzieningen Kinderopvang Uit de demografische cijfers blijkt een forse bevolkingsgroei binnen de categorie kinderen ; deze groep groeit in 9/10 van de gemeenten. Ook in Liedekerke stijgt het aantal kinderen tussen 0 en 20 jaar (van in 2008 naar in 2012). Dit heeft gevolgen voor de afweging van middelenbesteding: namelijk de zorg voor meer kinderen en jongeren moet worden opgevangen met minder middelen. Daarnaast is er een evenwichtsoefening tussen de kost voor ouderenzorg tegenover de kost voor kinderzorg. Een toename van het aantal kinderen brengt een grotere nood aan kinderopvang met zich mee. Totaal aantal kinderopvang plaatsen (Capaciteit) Liedekerke kampt met grote tekorten op vlak van kinderopvang. Het aantal opvangplaatsen is zeer beperkt. We zien zelfs een daling met 10,9% sinds 2009 in de voorschoolse opvang. Het aantal opvangplaatsen van de buitenschoolse opvang is constant gebleven sinds Bekijken we de vergelijkbare clustergemeenten merken we hier een groei in het aantal opvangplaatsen voorschoolse opvang met 11,1% en een groei van 5,2% in de buitenschoolse opvang. In het Vlaams gewest merken we een respectievelijke groei van 11,3% en 10,3%. Liedekerke scoort dus echt zwak op vlak van kinderopvang. Dit is ook een vaak gehoorde klacht bij de cliënten van de sociale dienst. Het gebrek aan mogelijkheden voor kinderopvang vormt een grote belemmering om enerzijds taalcursussen te volgen en anderzijds beperkt het de zoektocht naar werk. Het is op deze manier niet altijd evident om de werkbereidheid correct in te schatten van een alleenstaande moeder met kinderen.

35 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 35 Totaal aantal opvangplaatsen: Liedekerke Voorschoolse opvang Totaal aantal opvangplaatsen (capaciteit) Groei (2009=100) 100,0 110,3 95,9 89,1 Buitenschoolse opvang Totaal aantal opvangplaatsen (capaciteit) Groei (2009= 100) 100,0 100,0 100,0 100,0 Voorschoolse opvang Buitenschoolse opvang Totaal aantal opvangplaatsen (capaciteit) BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Groei (2009=100) 100,0 105,9 109,6 111,1 Totaal aantal opvangplaatsen (capaciteit) Groei (2009=100) 100,0 103,1 103,0 105,2 Vlaams Gewest Voorschoolse opvang Totaal aantal opvangplaatsen (capaciteit) Groei (2009=100) 100,0 104,9 108,7 111,3 Buitenschoolse opvang Totaal aantal opvangplaatsen (capaciteit) Groei (2009=100) 100,0 103,2 106,7 110,3 Woonzorgcentra en Serviceflats Het aantal plaatsen in erkende woonzorgcentra en serviceflats per 1000 inwoners ligt in Liedekerke hoog. De programmatie is met andere woorden met 91,1% goed ingevuld. Dit heeft te maken met een grote speler op vlak van ouderenzorg binnen Liedekerke, zijnde woonzorgcentrum St Rafaël. Woonzorgcentrum St. Rafaël is een VZW en behoort tot de vzw Zorg-Saam Zusters Kindsheid Jesu. WZC Sint Rafaël biedt opvang en zorg aan: 230 bewoners in het woonzorgcentrum. 5 bejaarden in het kortverblijf. 15 gasten in de dagverzorging. De campus biedt eveneens 42 serviceflats aan. Deze zijn echter gelegen op het grondgebied van Denderleeuw vandaar het niet ingevulde programmatiecijfer wat betreft de serviceflats. Sint Rafaël heeft toekomstplannen om zowel het aantal woongelegenheden in zijn woonzorgcentrum als woongelegenheden in serviceflats uit te breiden op het grondgebied van Liedekerke.

36 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 36 In de toekomstige situatie zal St.Rafaël de volgende opvang en zorg aanbieden: 230 bewoners in het woonzorgcentrum. 10 woongelegenheden in het kortverblijf: uitbreiding met 5 plaatsen. 24 gasten in de dagverzorging, uitbreiding met 9 plaatsen. Bovendien komt er een uitbreiding met 12 serviceflats en zal St Rafaël in het totaal 54 serviceflats aanbieden op twee campi. Het OCMW en de gemeente Liedekerke hebben zijn in 2010 overgegaan tot de bouw van 36 serviceflats in samenwerking met ServiceflatsInvest binnen een BEVAK-formule. Begin 2012 werd de laatste hand gelegd aan de bouw van het serviceflatgebouw met 36 flats. De voorlopige oplevering vond plaats op 17 februari De eerste bewoner nam zijn intrek in de serviceflats op 9 maart Eind mei 2012 zijn er 25 flats effectief bewoond of toegewezen. De bezetting loopt minder vlot dan zou verwacht kunnen worden gelet op de grote vraag naar deze woonvorm en de lange wachtlijsten. Het project kende zeker enkel tegenslagen. Zo zijn reeds 3 bewoners overleden en 2 andere bewoners namen de beslissing om te verhuizen naar een woonzorgcentrum. Aantal erkende serviceflats en aantal erkende plaatsen in woorzorgcentra per plussers: Liedekerke Aantal erkende plaatsen - serviceflats Aantal erkende plaatsen - woonzorgcentra Aantal 65-plussers Aantal plaatsen per plussers 115,3 111,7 109,3 107,4 106,5 105,9 104,7 103,5 101,1 99,2 96,1 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal erkende plaatsen serviceflats Aantal erkende plaatsen woonzorgcentra Aantal 65-plussers Aantal plaatsen per plussers 72,9 72,0 73,8 75,6 75,9 76,0 76,3 75,5 76,1 77,3 78,0 Vlaams Gewest Aantal erkende plaatsen serviceflats Aantal erkende plaatsen woonzorgcentra Aantal 65-plussers Aantal plaatsen per plussers 68,2 67,8 68,2 68,1 68,5 69,0 69,5 69,6 70,4 70,4 70,0

37 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Gezondheidszorg Ziekenzorg Ziekteverzekering Het aantal personen met een voorkeursregeling in de ziekteverzekering kent een forse groei in Liedekerke. Deze groei is significant groter dan de groei binnen de gelijkaardige Belfius cluster alsook binnen het Vlaams gewest. Aantal personen met een voorkeursregeling in de ziekteverzekering: Aantal titularissen met voorkeursregeling in de ziekteverzekering Liedekerke Groei (2008=100) 100,0 102,1 106,1 114,5 118,2 Gehandicaptenzorg Het betreft hier een statistiek van alle begunstigden van de huidige nog actieve stelsels van tegemoetkomingen, zowel voor personen op actieve leeftijd als voor personen die bejaard zijn. Alle begunstigden van zowel het uitdovende oude stelsel van 1969 (gewone en bijzondere tegemoetkoming, tegemoetkoming voor hulp van derden, aanvullende tegemoetkoming, tegemoetkoming ter aanvulling van het gewaarborgd inkomen voor bejaarden), als van het stelsel van 1987 (inkomensvervangende en integratietegemoetkoming, tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden) zijn opgeteld. Tegemoetkoming aan personen met een handicap (totaal) Liedekerke telt 415 rechthebbenden op een tegemoetkoming en het aantal stijgt. De rechthebbenden zijn vooral vrouwen in de leeftijdsklasse van 65 jaar en ouder. Aantal rechthebbenden op een tegemoetkoming (totaal) - naar geslacht: Mannen Vrouwen Onbekend Totaal

38 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 38 Aantal rechthebbenden op een tegemoetkoming (totaal- - naar leeftijdsklasse: Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse > Totaal Tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden Er zijn in Liedekerke 234 rechthebbenden op een tegemoetkoming hulp aan bejaarden. Ook bij deze rechthebbenden zijn de vrouwen oververtegenwoordigd. Aantal rechthebbenden op een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden naar geslacht: Mannen Vrouwen Onbekend Aantal rechthebbenden op een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden naar leeftijdsklasse: Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse > Totaal Inkomensvervangende tegemoetkoming Liedekerke telt in rechthebbenden op een inkomensvervangende tegemoetkoming. Dit betreft in hoofdzaak jong volwassenen in de leeftijdscategorie jaar. Aantal rechthebbenden op enkel een inkomensvervangende tegemoetkoming - naar geslacht: Mannen Vrouwen Totaal

39 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 39 Aantal rechthebbenden op enkel een inkomensvervangende tegemoetkoming - naar leeftijdsklasse: Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse > Totaal Integratietegemoetkoming Liedekerke telt 46 rechthebbenden op een integratietegemoetkoming. Dit aantal is continu gedaald sinds Aantal rechthebbenden op een integratietegemoetkoming - naar geslacht: Mannen Vrouwen Totaal Aantal rechthebbenden op een integratietegemoetkoming - naar leeftijdsklasse: Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse Leeftijdsklasse > Totaal Ouderenzorg Mantel- en thuiszorgpremie Per plussers kent Liedekerke een beduidend groter aantal rechthebbenden op mantelen thuiszorgpremie. Het verschil is significant hoger dan een vergelijkbare clustergemeente en zeker hoger dan de gemeenten binnen het Vlaams gewest.

40 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 40 Aantal gerechtigden mantel & thuiszorg per plussers: Aantal gerechtigden mantel & thuiszorg (65 plussers) Liedekerke plussers Aantal gerechtigden mantel & thuiszorg per plussers 94,7 107,8 106,4 128,2 132,2 125,2 133,2 151,3 154,0 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal gerechtigden mantel & thuiszorg (65 plussers) 65 plussers Aantal gerechtigden mantel & thuiszorg per plussers 75,3 77,1 81,6 90,1 97,0 103,2 114,8 122,3 122,3 Aantal gerechtigden mantel & thuiszorg (65 plussers) Vlaams Gewest plussers Aantal gerechtigden mantel & thuiszorg per plussers 59,0 59,5 63,2 69,9 75,1 79,4 85,2 89,5 92, Inburgering In 2011 tekende de Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor 30 nieuwkomers op voor Liedekerke; hiervan waren 16 verplichte en 12 rechthebbende inburgeraars. Er hebben zich dat jaar in totaal echter slechts 15 personen aangemeld bij het Onthaalbureau. Bovendien zijn in principe alle (nieuwe) inwoners van vreemde origine rechthebbend, hetgeen betekent dat zij ook in aanmerking komen voor een inburgeringscursus. We constateren dus dat een heel grote groep van mensen niet wordt bereikt via het inburgeringsprogramma, waar velen van hen nochtans recht op hebben. Bovendien behaalt niet iedereen die zich aanmeldt en/of een contract ondertekent ook effectief een attest. Aantal inburgeraars dat een inburgeringsattest heeft behaald: Liedekerke EU+ 1 0 Derdelander 2 13 Onbepaald 0 0 Totaal 3 13

41 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 41 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) EU Derdelander Onbepaald 5 11 Totaal Vlaams Gewest EU Derdelander Onbepaald Totaal (Bron: ABB, Gemeentelijke profielschets Liedekerke update 2013) Onthaalbureau Vlaams Brabant Het Provinciaal Onthaalbureau Inburgering Vlaams-Brabant staat in voor de uitvoering van het Vlaams inburgeringbeleid in de provincie Vlaams-Brabant. Hiervoor werken zij samen met een aantal partners. De doelstelling is het begeleiden van inburgeraars naar een volwaardige participatie in de Belgische samenleving. De belangrijkste partners van het Provinciaal Onthaalbureau Inburgering Vlaams-Brabant zijn de gemeenten, de scholen die Nederlands voor anderstaligen inrichten (NT2), het Huis van het Nederlands, de VDAB, het OCMW, de sociale huisvestingsmaatschappijen en lokale sociale organisaties. Het Provinciaal Onthaalbureau Inburgering Vlaams-Brabant heeft diverse kantoren verspreid over de provincie. De gemeente Liedekerke valt onder de bevoegdheid van het Onthaalbureau van de gemeente Asse. Huis van het Nederlands (Vlaams-Brabant) De Huizen van het Nederlands zijn een initiatief van de Vlaamse Gemeenschap. Ze helpen de (lokale) overheid bij de realisatie van het maatschappelijk beleid door het signaleren van leemtes, knelpunten, behoeften en het aanreiken van eventuele oplossingen. Ze helpen ook anderstaligen die Nederlandse taalles willen volgen op weg. Zelf organiseren ze geen cursussen maar ze beschikken wel over een volledig overzicht van alle cursussen NT2 die op hun grondgebied worden georganiseerd. In Liedekerke is geen antenne of vestiging van het Huis, maar kandidaten NT2 kunnen contact opnemen met de antennes in de buurt; dichtstbijzijnde zijn Asse en Ninove.

42 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 42 Eén tot twee maal per jaar wordt echter een info- en intakemoment in Liedekerke gehouden, waar alle inwoners van op de hoogte worden gebracht via flyer die in elke brievenbus wordt gepost Ontwikkelingssamenwerking Fair Trade Liedekerke is (nog) geen Fair Trade gemeente. Omliggende buurgemeenten hebben wel reeds concrete stappen ondernomen op dit terrein: Affligem heeft intussen de titel van Fair Trade gemeente behaald, Denderleeuw heeft in 2012 een officiële aanvraag ingediend en ook Roosdaal onderneemt hieromtrent heel wat klein- en grootschalige initiatieven. Oxfam Wereldwinkel In samenwerking met buurtgemeente Denderleeuw beschikt Liedekerke wel over een Oxfam Wereldwinkel; weliswaar op het grondgebied van Denderleeuw, namelijk Collegestraat 14. Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking (GROS) Er is in Liedekerke een Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking actief. De GROS heeft als opdracht een integraal ontwikkelingsbeleid in de gemeente te bevorderen. Om deze doelstelling te realiseren brengt de raad adviezen uit over het beleid, coördineert hij de activiteiten binnen de sector en worden er eigen activiteiten op touw gezet. Ook bij de start van de nieuwe legislatuur hebben zich wederom kandidaten aangeboden om in deze raad te zetelen. Wereldfeest Tinga Tinga Eén van de voornaamste activiteiten die ondersteund wordt vanuit de werking van de GROS Liedekerke is het wereldcultuurfestival Tinga Tinga dat jaarlijks in het Pastoriepark wordt georganiseerd. In september 2013 is het initiatief aan haar 9 e jaargang toe. Dit evenement is een ideale gelegenheid om alle organisaties en verenigingen in beeld te brengen die werkzaam zijn rond ontwikkelingssamenwerking: onder andere Broederlijk Delen, , Wereldsolidariteit, en andere. Tevens is dit een uitgelezen kans voor inwoners van uiteenlopende origine om elkaar te ontmoeten in een multiculturele sfeer van openheid en solidariteit.

43 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Economisch Tewerkstelling Liedekerke is in hoofdzaak een pendelgemeente. De werkgelegenheidsgraad positioneert zich tussen de 30,8% en 50,7% wat gelijklopend is met deze in de aangrenzende gemeenten. In Affligem is de werkgelegenheidsgraad lager en in Ternat is deze hoger. Dit is opmerkelijk lager dan het Vlaams-Brabantse gemiddelde van 60,7%. Het gemiddelde inkomen ligt onder het Vlaams-Brabantse gemiddelde en is lager dan het gemiddelde van de aangrenzende Vlaams-Brabantse gemeenten. Uit onderstaande kaart kunnen we concluderen dat 80% tot 89% van de loontrekkenden werkt buiten de gemeentegrenzen en hiervoor verschillende vervoersmodi gebruikt. Bron: Vlaamse Arbeidsrekening (Bewerking Steunpunt WSE/Departement WSE)

44 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 44 Jobratio (= aantal jobs t.o.v. de bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-64 jaar)) De jobratio voor Liedekerke alsook voor vergelijkbare clustergemeenten liggen zeer laag in vergelijking met de cijfers voor het Vlaams gewest. Bijna 40% van de beroepsactieve bevolking kan geen beroep doen op een job in Liedekerke. Liedekerke Aantal jobs Bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-64 jaar) Jobratio 36,1 35,8 37,4 38,4 39,5 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal jobs Bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-64 jaar) Jobratio 37,8 38,4 39,0 39,4 39,9 Vlaams Gewest Aantal jobs Bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-64 jaar) Jobratio 71,8 72,8 73,6 73,4 73,6 Werkzaamheid De werkzaamheidsgraad wordt uitgedrukt in de procentuele verhouding van het aantal werkenden ten opzichte van de bevolking. De werkzaamheidsgraad voor Liedekerke bedraagt in onderstaande cijfertabel in ,4%. In combinatie met de jobratio kunnen we concluderen dat de meeste Liedekerkenaren tewerkgesteld zijn buiten Liedekerke. De werkzaamheidsgraad voor Liedekerke ligt op vergelijkbare cijfers met de clustergemeenten maar opmerkelijk hoger dan in het Vlaams gewest. De werkzaamheidsgraad ligt iets hoger bij mannen dan bij vrouwen. Sinds 2003 is de werkzaamheidsgraad steeds lichtjes toegenomen maar vanaf 2009 werd een dalende trend ingezet. Deze trend volgt de evolutie in vergelijkbare clustergemeenten alsook binnen het Vlaams gewest.

45 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 45 Werkzaamheidsgraad (20-64 jaar) = (werkenden/bevolking)* 100: mannen vrouwen totaal Liedekerke ,74 78,84 78,00 78,09 78,57 78,88 78,17 77,31 64,35 65,84 65,63 67,13 67,66 69,27 68,79 69,51 71,62 72,41 71,89 72,68 73,17 74,12 73,50 73,42 mannen vrouwen totaal BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) ,43 79,60 79,69 79,49 79,96 80,27 79,47 79,11 62,24 63,15 64,11 65,56 66,70 68,14 68,76 69,31 70,96 71,49 72,02 72,62 73,41 74,27 74,17 74,26 mannen vrouwen totaal Vlaams Gewest ,04 77,09 77,16 77,07 77,73 77,97 76,81 76,46 60,33 61,25 61,94 63,13 64,10 65,42 65,72 66,13 68,78 69,26 69,63 70,17 70,99 71,76 71,32 71,35 Bron: Gemeentelijke Profielschets, ABB Werkloosheid De werkloosheidsgraad wordt uitgedrukt in de procentuele verhouding van het aantal niet-werkende werkzoekenden ten opzichte van de bevolking. De cijfers voor de werkloosheidsgraad volgen (uiteraard) de cijfers van de werkzaamheidsgraad. Zowel op niveau van het Vlaams gewest als binnen de vergelijkbare clustergemeenten volgt Liedekerke dezelfde trends. Ook hier kunnen we echter concluderen dat zowel voor Liedekerke als voor vergelijkbare clustergemeenten de werkloosheidsgraad significant lager ligt dan binnen het Vlaams gewest. Werkloosheidsgraad (20-64 jaar) = (NWWZ/beroepsbevolking)*100: Bron: Gemeentelijke Profielschets, ABB (2013) De werkloosheidsgraad in Liedekerke komt overeen met het Vlaams-Brabantse gemiddelde. 5,7% van de 18 tot 64-jarigen is werkloos. 50% van de laaggeschoolden is werkzoekend. Onderstaande kaart toont aan dat anno 2011 Liedekerke, wat werkloosheid betreft, lager geplaatst is dan Asse en Dilbeek, maar wel een hogere werkloosheidsgraad heeft dan rechtstreekse buurtgemeenten Affligem, Ternat en Roosdaal.

46 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 46 Werkloosheidsgraad (2011) % NWWZ (18-64 jaar) t.o.v. de beroepsbevolking 6,5-9,4 5,5-6,4 4,5-5,4 3,5-4,4 2,9-3,4 Vlaams-Brabant: 5,4 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Affligem Roosdaal Gooik Opwijk Ternat Asse Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Merchtem Sint- Pieters- Leeuw Meise Wemmel Beersel Kapelle- op-den- Bos Drogenbos GrimbergenVilvoorde Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zemst Steenokkerzeel Machelen Kortenberg Zaventem Wezembeek- Kraainem Oppem Tervuren Hoeilaart Overijse Aantal NWWZ Boortmeerbeek Kampenhout Keerbergen Bertem Huldenberg Haacht Herent Rotselaar Leuven Tremelo Begijnendijk Holsbeek Oud-Heverlee Bierbeek Aarschot Tielt-Winge Lubbeek Glabbeek Boutersem Hoegaarden Scherpenheuvel -Zichem Bekkevoort Tienen Diest Kortenaken Linter Kaart: Steunpunt sociale planning Bron data: VDAB, via ARVASTAT Grenzen: Voorlopig rb gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (AGIV-product) Zoutleeuw Landen Geetbets Profiel Niet-werkende werkzoekenden (NWWZ) Kenmerken van de Niet-Werkende Werkzoekenden (NWWZ) anno maart 2013 NWWZ Subgroep Maart % Maart verschil Categorie WZUA ,0% ,4% BIT 33 9,2% ,9% Vrij ingeschreven 25 7,0% ,6% Andere 35 9,8% % Geslacht Mannen ,2% ,0% Vrouwen ,8% ,9% Leeftijd < 25 jaar 79 22,1% ,5% 25 tot 50 jaar ,0% ,5% >/= 50 jaar 75 20,9% 74 +1,4% Studieniveau Laaggeschoold ,6% ,5%

47 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 47 Middengeschoold ,7% ,3% Hooggeschoold 42 11,7% ,5% Werkloosheidsduur < 1 jaar ,3% ,5% 1 tot 2 jaar 67 18,7% 60 11,7% >/= 2 jaar 75 20,9% % Nationaliteit Niet-EU 26 7,3% 31-16,1% Origine Allochtonen 87 27,3% 84 +3,6% Arbeids ,9% 41-4,9% gehandicapten WZ in een ,5% 240-9,6% kansengroep Totaal ,00% ,2% Bron: Arvastat Niet-werkende werkzoekenden naar herkomst De Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor raadplegend, komen we tot volgende bevindingen: Op een totaal van 307 Niet-werkende werkzoekende Liedekerkenaren in 2011 is 70 % van Belgische origine; de overige 30% betreft inwoners van vreemde origine. Een 13% is afkomstig uit Europa, Midden-Oosten en Marokko; de overige 17% vindt herkomst in andere landen. Bij oudere NWWZ en bij jobloze schoolverlaters ligt het percentage inwoners van vreemde origine opmerkelijk lager (tussen de 12 en de 15%) dan bij de laagopgeleide en de langdurig tot zeer langdurig NWWZ; hier schommelt het aandeel inwoners van vreemde origine rond de 25%. Werkloosheidsuitkering Vanaf november 2013 werden belangrijke wijzigingen ingevoerd op het recht op uitkeringen in het geval van volledige werkloosheid. De regering heeft beslist om enerzijds enkele versoepelingen door te voeren: - de toegangsvoorwaarden tot het recht op werkloosheidsuitkeringen en de voorwaarden om, na werkhervatting, opnieuw uitkeringen te ontvangen, versoepelen. - Het uitkeringsbedrag bij de aanvang van de werkloosheid verhoogt.

48 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 48 Anderzijds worden de regels voor de geleidelijke vermindering van het uitkeringsbedrag ( de degressiviteit ) uitgebreid en verscherpt in functie van de werkloosheidsduur en het beroepsverleden als loontrekkende. De minimabedragen blijven weliswaar ongewijzigd. Zonder de volledige techniciteit van de regelgeving te willen weergeven, beklemtonen we toch graag enkele gevolgen van deze degressieve maatregelen met betrekking tot de werkloosheidsuitkeringen. De hervormingen, zijnde een vermindering van de werkloosheidsuitkering zullen vooral de volgende categorieën treffen: - Samenwonenden met gezinslast waarbij er in het gezin ook andere inkomsten zijn; - Personen die een beperkt beroepsverleden hebben opgebouwd. Het zijn precies kwetsbare doelgroepen en laaggeschoolden (jongeren) die vaak weinig (kansen hebben gekregen om een) beroepsverleden op te bouwen en nu dus sneller op de minimabedragen zullen terugvallen. Bovendien zal de RVA de uitkeringen tijdelijk verlagen in afwachting van de berekening van het beroepsverleden in die gevallen waar het beroepsverleden nog nooit eerder werd berekend. OCMW s verwachten ten gevolge van de degressieve maatregelen van de werkloosheidsuitkeringen een stijging van steunaanvragen allerhande Handel & diensten De handelsactiviteiten binnen de gemeente bevinden zich verspreid over het grondgebied van de gemeente, doch situeren zich hoofdzakelijk rondom het gemeenteplein, het gedeelte van de Stationsstraat gelegen tussen de Pijpstraat en het centrumplein, de Warandestraat en delen van de Opperstraat. Ook ter hoogte van de stationsomgeving en langsheen de gewestweg N208 is er clustering van een gedifferentieerd aanbod aan handelsactiviteiten. Het wekelijks marktgebeuren wordt elke zaterdag bezocht door een publiek afkomstig uit de bredere regio. De jaarlijkse braderie in de Stationsstraat en de Opperstraat, de Vakantiemarkt in juni en de Kerstmarkt zijn zwaartepunten voor de lokale handel en horeca. Tijdens het jaar zijn er vijf over het grondgebied gespreide kermissen met hieraan gekoppelde culturele initiatieven (vb. Plesj Rockt) die de lokale horeca ten goede komt. De afgelopen jaren heeft de gemeente de potentie van de eigen handelskern laten onderzoeken. Het eindrapport van het distributieplanologisch onderzoek (opgemaakt door BRO in 2008) formuleert belangrijke aanbevelingen die de handel binnen zowel Liedekerke als binnen de ruimere regio kunnen versterken.

49 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 49 De gemeente neemt momenteel flankerende initiatieven om de lokale economie binnen het winkelkerngebied te stimuleren. Op 5 december 2011 werd een samenwerkingsovereenkomst met het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en het Vlaams Fonds voor Flankerend Economisch Beleid (Hermes) afgesloten waarbij financiële middelen ter beschikking worden gesteld van eigenaars gelegen binnen het Kernwinkelgebied om de commerciële uitstraling van hun handelspand te versterken. Op 1 december 2011 werd middels een besluit van de deputatie Vlaams-Brabant een samenwerkingsovereenkomst met de provincie Vlaams-Brabant afgesloten die initiatieven met betrekking tot het bovenwinkelwonen financieel ondersteunt. In aansluiting op de vernieuwde stationsomgeving voorziet de gemeentelijke ontwikkelingsvisie in een zone voor de lokalisatie van diensten. De zone sluit aan bij de gewestweg N207 en is vlot bereikbaar met het openbaar vervoer. De subsidiemogelijkheden worden volop benut en initiatiefnemers kunnen momenteel nog dossiers indienen. De toewijzing van subsidie is afhankelijk van de financiële reserve en de goedgekeurde subsidietermijnen. - Bovenwinkelwonen: laatste uitbetalingen december Herinrichting leegstaande handelspanden: laatste uitbetalingen juni Gevelrenovatie handelspanden: laatste uitbetalingen juni 2014 Actuele stand van zaken subsidiebedragen: Locatie Bovenwinkelwonen Leegstaand handelspand Stationsstraat 21 Opperstraat 16 Stationsstraat 2 Stationsstraat 94A G. Mertensstraat 19 Stationsstraat 32 Stationsstraat euro euro / / / / / euro euro / euro / euro gevelrenovatie euro euro euro euro euro euro euro Totaal euro euro euro Totaal subsidie euro euro

50 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 50 Synthesekaart handelskernversterkende initiatieven Potentiële dienstenzone gelegen langs de gewestweg N207: Dienstenzone langs N207 - Stedenbouwkundige visie gebiedsontwikkeling Laan I Rozenlaan (Fris in het Landschap)

51 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Industrie Het zwaartepunt met betrekking tot industriële activiteiten is gelegen binnen de industriezone Begijnenmeers. Binnen de bedrijvenzone is het aantal gronden welke onmiddellijk kunnen worden ontwikkeld eerder beperkt. Meerdere bedrijven worden omwille van grondgebrek gehinderd bij hun expansie. De gemeente stimuleert daarom initiatieven van gecontroleerde verdichting. Tevens wordt er vastgesteld dat het handelsgedeelte verbonden aan de industriële activiteiten stilaan de bovenhand krijgt op de productontwikkeling. De industriezone staat ook onder druk omwille van zijn ligging op korte afstand van de E40 en langsheen de gewestweg N208. Meerdere bedrijven vragen de gemeente om de logistieke activiteiten van hun bedrijfsvoering te kunnen lokaliseren binnen de gemeentelijke bedrijvenzone. Tijdens de opmaak van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan werd er onderzocht welke gebieden konden herbestemd worden in functie van het ontwikkelen van bijkomende industriegronden. De zoekzones werden niet weerhouden in de goedgekeurde bundel. De verspreide industriële activiteiten laten zich verweven binnen de woonzone. Ter hoogte van de westelijke poort tot de leefkern Impegem werden de oude bedrijfsgronden gesaneerd en herontwikkeld. Er is nog een restzone van gronden welke gelegen zijn binnen de bestemming industriegebied aanwezig. De ontwikkeling ervan wordt bemoeilijkt omwille van problematische waterhuishouding van het ruimere gebied (Dendervallei).

52 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 52 Industriezone ter hoogte van L-door - Denderstraat Inkomen en koopkracht Gemiddeld inkomen per inwoner Het gemiddeld inkomen van de Liedekerkse burger lag tot 2008 hoger dan het gemiddeld inkomen in vergelijkbare clustergemeente en het gemiddelde binnen het Vlaams gewest. In 2009 dook het gemiddelde inkomen net onder dat van de vergelijkbare clustergemeenten en in 2010 werd het verschil met de vergelijkbare clustergemeenten nog groter. Het gemiddeld inkomen van de Liedekerkse burger blijft wel hoger dan het gemiddelde voor het Vlaams gewest maar het verschil wordt in ieder geval kleiner. Gemiddeld inkomen per inwoner (in ): Liedekerke Netto belastbaar inkomen (x 1 miljoen) 179, , , , , ,523 Totale bevolking

53 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 53 Gemiddeld inkomen per inwoner (in ) BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Netto belastbaar inkomen (x 1 miljoen) 4.314, , , , , ,571 Totale bevolking Gemiddeld inkomen per inwoner (in ) Vlaams Gewest Netto belastbaar inkomen (* 1 miljoen) , , , , , ,991 Totale bevolking Gemiddeld inkomen per inwoner (in ) We mogen concluderen dat de liedekerkse burger er de afgelopen jaren armer op is geworden. Gemiddeld inkomen per aangifte Het procentueel aandeel aangiften kleiner dan ligt in Liedekerke de afgelopen jaren lager dan binnen vergelijkbare clustergemeenten en het Vlaams gewest. Enkel in 2010 wordt dit aandeel 0.1% hoger dan in de vergelijkbare clustergemeenten. Gemiddeld inkomen per aangifte (in ): Liedekerke Aantal aangiften kleiner dan Totaal aantal aangiften (zonder nulaangiften) Aandeel aangiften kleiner dan ,5 15,6 14,9 13,1 12,7 13,3 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal aangiften kleiner dan Totaal aantal aangiften (zonder nulaangiften) Aandeel aangiften kleiner dan ,8 16,3 14,9 13,6 12,8 13,2 Vlaams Gewest Aantal aangiften kleiner dan Totaal aantal aangiften (zonder nulaangiften) Aandeel aangiften kleiner dan ,1 18,6 17,4 15,9 15,1 15,1

54 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Educatief en recreatief Onderwijs De gemeente Liedekerke telt 12 scholen op haar grondgebied: basisonderwijs, secundair onderwijs, volwassenenonderwijs (CVO) en kunstonderwijs Onderwijsinstellingen Capaciteitsproblemen wegens forse stijging aantal kinderen tussen 0 en 20 jaar, zie demografische gegevens. Kleuteronderwijs 97,2% van de kleuters in Liedekerke is ingeschreven in het gewoon of buitengewoon kleuteronderwijs. Dit percentage ligt iets lager dan de percentages voor vergelijkbare clustergemeenten enerzijds en het Vlaams gewest anderzijds. Het aantal ingeschreven leerlingen van een bepaald onderwijstype op 1 februari van het beschouwde schooljaar (volgens Gemeentelijke Profielschets): Liedekerke Aantal kleuters Aantal kinderen tussen 2,5 en 5 jaar Aandeel kleuters t.o.v. kleuterpopulatie 96,2 93,6 97,5 100,5 99,1 95,7 96,4 100,2 100,0 97,2 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal kleuters Aantal kinderen tussen 2,5 en 5 jaar Aandeel kleuters t.o.v. kleuterpopulatie 98,4 98,3 99,9 101,0 100,6 100,2 99,2 99,0 99,1 99,4 Aandeel kleuters t.o.v. kleuterpopulatie 101,6 102,0 102,3 102,4 102,4 102,3 102,2 102,2 102,3 102,2 Vlaams Gewest Aantal kleuters Aantal kinderen tussen 2,5 en 5 jaar

55 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 55 kansarmoede indicator (ook leerlingenkenmerken ): De OKI is samengesteld uit 4 leerlingenkenmerken: - Laag opleidingsniveau van de moeder - Gezinstaal niet Nederlands - Buurt met hoge mate van schoolse vertraging - Schooltoelage De OKI wordt berekend als het aantal leerlingenkenmerken waarvoor de leerling aantikt en is bijgevolg een cijfer tussen 0 en 4. Een hoger cijfer wijst op een hogere indicatie van kansarmoede. Bron: Departement Onderwijs Thuistaal kleuters We grijpen even naar de Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor om te kijken hoe het met de thuistaal van leerlingen in het kleuteronderwijs is gesteld: Leerlingen in het kleuteronderwijs (2010) Thuistaal Aantal % t.o.v. totaal aantal leerlingen Nederlands ,0 Niet Nederlands ,5 Onbekend 7 1,6 We zien dat 1 op 4 in het kleuteronderwijs thuis een andere taal dan het Nederlands spreekt. Dit legt vanzelfsprekend een hoge druk op de leerkrachten, zowel in de klas als tijdens het contact met de ouders. Gemeentelijke Kleuterschool Dol-Fijn De gemeentelijke kleuterschool Dol-Fijn (GKI) is ingericht door het gemeentebestuur van Liedekerke. De kleuterschool heeft als doel te ijveren naar een volwaardige, menselijke ontplooiing van het kind, met het oog op een verdere gelukkige en rechtvaardige opbouw in de maatschappij. Het schooltje is gelegen in de wijk 'Impegem' aan de rand van de gemeente. De kleuters vertoeven er in een zeer kindvriendelijke omgeving, klasjes en speelplaats, waar ze zich optimaal kunnen uitleven en thuis voelen. Vanaf schooljaar wordt de capaciteitsbeperking ingevoerd: 24 kleuters per klas.

56 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 56 Leerlingenkenmerken ( OKI ): Aantal lln Indicator "opleiding moeder" Indicator "schooltoelage" Indicator "thuistaal" Indicator "buurt" (Bron: Overzicht leerlingenkenmerken basisonderwijs schooljaar AgODi vzw) Lager onderwijs 78,5% van de kinderen tussen 6 en 11 jaar in Liedekerke is ingeschreven in het gewoon of buitengewoon lager onderwijs. Dit percentage ligt significant lager dan de percentages voor vergelijkbare clustergemeenten enerzijds en het Vlaams gewest anderzijds. Ondanks dat Liedekerke niet in een LOP-gebied (Lokaal Overleg Platform) ligt, valt hier wel een hoog aandeel GOK-leerlingen waar te nemen. Aantal leerlingen gewoon en buitengewoon lager onderwijs t.o.v jarigen: Liedekerke Aantal leerlingen lager onderwijs Aantal kinderen tussen 6 en 11 jaar Aandeel leerlingen t.o.v jarigen 82,3 81,6 80,8 80,8 81,3 79,9 80,0 80,2 77,6 78,5 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal leerlingen lager onderwijs Aantal kinderen tussen 6 en 11 jaar Aandeel leerlingen t.o.v jarigen 96,0 96,0 95,8 95,3 95,2 94,4 94,2 94,6 93,2 93,6 Vlaams Gewest Aantal leerlingen lager onderwijs Aantal kinderen tussen 6 en 11 jaar Aandeel leerlingen t.o.v jarigen 100,8 101,0 101,0 100,7 98,3 98,0 98,0 97,8 97,5 97,6 Schoolse vertraging in het gewoon lager onderwijs: Zoals uit bovenstaande tabellen blijkt, kent Liedekerke een zeer hoog percentage van schoolse vertraging in het gewoon lager onderwijs. De cijfers voor jongens en meisjes zijn vergelijkbaar.

57 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 57 Schoolse vertraging in het gewoon lager onderwijs (o.b.v. cijfers uit de Gemeentelijke Profielschets (2013)): Liedekerke Aantal lln - jongens Aantal lln met schoolse vertraging - jongens Aandeel schoolse vertraging - jongens 17,3 14,3 14,6 14,6 15,0 17,6 20,9 24,5 25,9 24,2 Aantal lln - meisjes Aantal lln met schoolse vertraging - meisjes Aandeel schoolse vertraging - meisjes 12,3 11,9 13,1 15,0 16,1 16,9 18,2 19,6 20,8 23,7 Aantal lln - totaal Aantal lln met schoolse vertraging - totaal Aandeel schoolse vertraging - totaal 14,7 13,1 13,8 14,8 15,6 17,2 19,5 22,0 23,2 24,0 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal lln - jongens Aantal lln met schoolse vertraging - jongens Aandeel schoolse vertraging - jongens 13,2 13,2 13,4 13,5 14,0 14,4 14,1 14,3 14,6 14,3 Aantal lln - meisjes Aantal lln met schoolse vertraging meisjes Aandeel schoolse vertraging - meisjes 11,0 11,2 11,1 11,2 11,4 11,5 11,9 12,5 13,5 13,4 Aantal lln - totaal Aantal lln met schoolse vertraging - totaal Aandeel schoolse vertraging - totaal 12,1 12,2 12,3 12,4 12,7 12,9 13,0 13,4 14,0 13,9 Vlaams Gewest Aantal lln - jongens Aantal lln met schoolse vertraging jongens Aandeel schoolse vertraging - jongens 15,8 15,8 15,9 15,9 15,7 15,9 16,1 16,3 16,2 16,0 Aantal lln - meisjes Aantal lln met schoolse vertraging - meisjes Aandeel schoolse vertraging - meisjes 13,7 13,9 14,2 14,2 14,0 14,3 14,5 14,6 14,9 14,8 Aantal lln - totaal Aantal lln met schoolse vertraging - totaal Aandeel schoolse vertraging - totaal 14,7 14,9 15,1 15,1 14,9 15,1 15,3 15,5 15,5 15,4

58 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 58 Thuistaal van leerlingen We grijpen even naar de Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor om te kijken hoe het met de thuistaal van leerlingen in het lager onderwijs is gesteld: Leerlingen in het lager onderwijs (2010) Thuistaal Aantal % t.o.v. totaal aantal leerlingen Nederlands ,3 Niet Nederlands ,6 Onbekend 1 0,1 We zien dat 1 op 5 in het lager onderwijs thuis een andere taal dan het Nederlands spreekt. Dit legt vanzelfsprekend een hoge druk op de leerkrachten, zowel in de klas als tijdens het contact met de ouders. Basisschool De Bij Gemeenschapsonderwijs Inrichtende macht: Scholengroep 19 'Dender' Scholengemeenschap: Denderleeuw-Liedekerke-Ninove Leerlingenkenmerken: Aantal lln. Indicator "opleiding moeder" Indicator "schooltoelage" Indicator "thuistaal" Indicator "buurt" (Bron: Overzicht leerlingenkenmerken basisonderwijs schooljaar AgODi vzw) Vrij onderwijs Basisschool Sint-Antonius Schoolbestuur: Katholieke Basisscholen Liedekerke vzw

59 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 59 Leerlingenkenmerken: Aantal lln. Indicator "opleiding moeder" Indicator "schooltoelage" Indicator "thuistaal" Indicator "buurt" (Bron: Overzicht leerlingenkenmerken basisonderwijs schooljaar AgODi vzw) Vrij onderwijs Basisschool Sint-Gabriël (Afdeling De Boomgaard) Schoolbestuur: Katholieke Basisscholen Liedekerke vzw Leerlingenkenmerken: Aantal lln. Indicator "opleiding moeder" Indicator "schooltoelage" Indicator "thuistaal" Indicator "buurt" (Bron: Overzicht leerlingenkenmerken basisonderwijs schooljaar AgODi vzw) Vrij onderwijs Basisschool Sint-Gabriël (Afdeling Knipoog) Schoolbestuur: Katholieke Basisscholen Liedekerke vzw Secundair onderwijs Schoolse vertraging in het gewoon secundair onderwijs In het gewoon secundair onderwijs lopen de percentages voor schoolse achterstand hallucinant hoog op. Meer dan 55% van de scholieren kampt met schoolse achterstand. Met andere woorden, 1 op 2 jongeren moet gedurende de schoolloopbaan in het secundair onderwijs zittenblijven. Ook in deze cijfers is er weinig verschil te merken tussen jongens en meisjes.

60 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 60 Schoolse vertraging in het gewoon secundair onderwijs (Gemeentelijke Profielschets): Liedekerke Aantal lln - jongens Aantal lln met schoolse vertraging - jongens Aandeel schoolse vertraging - jongens 50,5 51,0 51,1 51,6 52,2 57,1 52,5 54,7 57,2 56,9 Aantal lln - meisjes Aantal lln met schoolse vertraging - meisjes Aandeel schoolse vertraging - meisjes 48,5 47,1 45,5 54,2 55,1 55,0 58,3 55,7 57,7 52,0 Aantal lln - totaal Aantal lln met schoolse vertraging - totaal Aandeel schoolse vertraging - totaal 50,1 50,4 50,0 52,1 52,8 56,7 53,7 54,9 57,3 55,7 BELFIUS.Weinig verstedelijkte gemeenten met demografische achteruitgang (Cluster V6) Aantal lln - jongens Aantal lln met schoolse vertraging - jongens Aandeel schoolse vertraging - jongens 28,9 28,0 26,7 26,3 26,7 28,2 28,6 29,5 29,2 28,9 Aantal lln - meisjes Aantal lln met schoolse vertraging - meisjes Aandeel schoolse vertraging - meisjes 16,9 16,2 16,2 16,4 16,7 17,0 17,4 17,7 17,6 18,5 Aantal lln - totaal Aantal lln met schoolse vertraging - totaal Aandeel schoolse vertraging - totaal 23,2 22,4 21,7 21,5 21,9 22,8 23,1 23,7 23,5 23,8 Vlaams Gewest Aantal lln - jongens Aantal lln met schoolse vertraging - jongens Aandeel schoolse vertraging- jongens 33,1 32,8 32,2 32,0 32,2 32,6 32,6 32,6 32,4 32,1 Aantal lln - meisjes Aantal lln met schoolse vertraging - meisjes Aandeel schoolse vertraging - meisjes 24,0 23,8 23,8 23,7 24,2 24,6 25,2 25,4 25,5 25,5 Aantal lln - totaal Aantal lln met schoolse vertraging - totaal Aandeel schoolse vertraging - totaal 28,7 28,4 28,1 27,9 28,3 28,7 29,0 29,0 29,0 28,8

61 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 61! Met betrekking tot schoolse vertraging in het secundair onderwijs volgens thuistaal geeft de Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor volgende cijfers weer: leerlingen met schoolse vertraging bij wie thuistaal het Nederlands is - dit is 23,1% van alle leerlingen (uit het secundair) bij wie thuistaal het Nederlands is - 43 leerlingen met schoolse vertraging bij wie thuistaal niet het Nederlands is - dit is 64,2% van alle leerlingen (secundair) bij wie thuistaal niet het Nederlands is Vrij onderwijs Sint-Gabriëlinstituut Inrichtende macht Sint-Gabriëlinstituut S.O. Scholengemeenschap Denderland Studierichtingen Technisch onderwijs 1 e graad o 1 e leerjaar A Handel Techniek o 2 e leerjaar Handel Mechanica-Elektriciteit 2 e graad o Handel o Elektromechanica o Elektrotechnieken 3 e graad o Boekhouden-informatica o Handel o Secretariaat-Talen o Elektromechanica o Elektrische Installatietechnieken Beroepsonderwijs 1 e graad o 1 e leerjaar B o 2 e beroepsvoorbereidend leerjaar 2 e graad o Basismechanica 3 e graad o Lassen Constructie o Auto

62 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz e specialisatiejaar o Diesel- en LPG motoren Leerlingenkenmerken: Aantal lln. Indicator "opleiding moeder" Indicator "schooltoelage" Indicator "thuistaal" Indicator "buurt" (Bron: Overzicht leerlingenkenmerken secundair onderwijs schooljaar AgODi vzw) Middenschool Liedekerke Gemeenschapsonderwijs 1 e graad Inrichtende macht Scholengroep 19 'Dender' Scholengemeenschap Denderleeuw-Liedekerke-Ninove Studierichtingen 1 e jaar o 1A o 2 e jaar o o 1 B 2A BVL Latijn Wetenschappelijk werk - Technologische opvoeding Wetenschappelijk werk - Economie Economie - Lichamelijke opvoeding Technologische opvoeding - Lichamelijke opvoeding Latijn Moderne wetenschappen Mechanica - Elektriciteit Kantoor - Verkoop Haarzorg Elektriciteit Hout

63 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 63 Koninklijk Technisch Atheneum Gemeenschapsonderwijs 2 e en 3 e graad Inrichtende macht Scholengroep 19 'Dender' Scholengemeenschap Denderleeuw-Liedekerke-Ninove Studierichtingen Technisch onderwijs Elektriciteit - Elektronica Beroepsonderwijs Haarzorg Hout Schrijnwerkerij Centrale verwarming Elektrische installaties 7 e Algemeen jaar (Diploma Secundair Onderwijs) Leerlingenkenmerken: Aantal lln. Indicator "opleiding moeder" Indicator "schooltoelage" Indicator "thuistaal" Indicator "buurt" (Bron: Overzicht leerlingenkenmerken secundair onderwijs schooljaar AgODi vzw) Volwassenenonderwijs Door aanwezigheid van vreemdelingen en personen van vreemde origine en bovendien een significante instroom vanuit Brussel, is er een grote vraag naar en nood aan cursussen Nederlands voor anderstaligen in Liedekerke. CVO Viva-SVV Liedekerke Realisatie van dameskleding (120 lestijden) Koken (2 modules van 80 lestijden per schooljaar) Accessoires (80 lestijden) Kleuradvies Stijladvies

64 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 64 Vrij technisch instituut Inrichtende macht VZW ECOV Studierichtingen Secundair onderwijs Technisch o Getuigschrift van bedrijfsbeheer (modulair): Aalst en Liedekerke o Mecanicien personen- en lichte vrachtwagens (modulair): Aalst o Openbare werken: Aalst o Informatica toepassingssoftware (modulair): Aalst en Liedekerke o Podiumtechnieken (modulair): Aalst o Industriële elektrotechnieken: Aalst Beroeps o Functionele taalvaardigheid (modulair): Aalst en Liedekerke o Carrosserie (modulair): Aalst o Auto-elektronica: Aalst o Hulpmecanicien (modulair): Aalst o Bouw - metselwerk (modulair): Aalst o Industriële schilder- en decoratietechnieken: Aalst o Houtbewerking - schrijnwerkerij (modulair): Aalst o Assistent podiumtechnieken (modulair): Aalst o Lassen: Aalst en Liedekerke Taalleergangen o Chinees (modulair): Liedekerke o Duits (modulair): Liedekerke o Engels (modulair): Liedekerke o Frans (modulair): Liedekerke o Italiaans (modulair): Liedekerke o Russisch (modulair): Liedekerke o Spaans (modulair): Liedekerke o Zweeds (modulair): Liedekerke Hoger onderwijs van het korte type Economisch o Bedrijfsorganisatie (modulair): Liedekerke o Boekhouden (modulair): Liedekerke o Fiscale wetenschappen (modulair): Liedekerke o Meertalig secretariaat (modulair): Liedekerke o Informatica (modulair): Aalst en Liedekerke Pedagogisch o GPB-opleiding (modulair): Aalst

65 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 65 Technisch o Bedrijfsautomatisering: Aalst o Bouw- en houtconstructie: Aalst o Industriële elektronica: Aalst CVO Opleidingscentrum Kruikenburg Door aanwezigheid van vreemdelingen en personen van vreemde origine en bovendien een significante instroom vanuit Brussel, is er een grote vraag naar en nood aan cursussen Nederlands voor anderstaligen in Liedekerke. Huidig cursusaanbod in Liedekerke voor hooggeschoolde anderstaligen en aantal cursisten voor 2013: - cursus 1.1 niet intensief, op woensdagavond: 20 cursisten - cursus 1.2 niet intensief, op dinsdagavond: 20 cursisten - cursus 1.1 intensief, overdag, viermaal per week: 25 cursisten CBE Halle Vilvoorde Huidig cursusaanbod in Liedekerke voor laaggeschoolde anderstaligen en aantal cursisten voor 2013: - Cursus ouders in interactie op school voor beginners: 10 deelnemers - Cursus ouders in interactie op school voor gevordereden: 10 deelnemers (Deeltijds) Kunstonderwijs Academie voor Beeldende Kunst De Gemeentelijke Academie voor Beeldende Kunsten te Liedekerke werd opgestart in Doorheen de jaren groeide de academie verder vanuit 5 verschillende locaties: Liedekerke, Ninove, Asse, Gooik en Opwijk. De GABK vergrootte permanent haar artistieke uitstraling in de regio en telt vandaag meer dan 1000 studenten. Onder leiding van getalenteerde professoren en een goed uitgeruste infrastructuur, biedt onze academie een inspirerende studie en werkruimte aan alle leeftijdsgroepen. Het accent ligt op beeldende creativiteit, zelfuitdrukking en artistiek engagement. Er is de Lagere Graad voor de 6 tot 12 jarigen, de Middelbare Graad voor de jongeren vanaf 12 tot 18, Middelbare Graad voor volwassenen vanaf 18 jaar 4 uur per week en de Hogere Graad voor de volwassenen vanaf 18 jaar. In de Hogere Graad (Liedekerke en Ninove) kan men kiezen voor 6 verschillende afdelingen: Tekenkunst, Schilderkunst, Keramiek, Monumentale Kunsten, Beeldhouwkunst en Kantwerk.

66 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 66 De academie maakt deel uit van het Deeltijds Kunstonderwijs (DKO) en start elk schooljaar op 1 september. Academie voor Woord, Muziek en Dans De academie is een filiaal van de academie 'August De Boeck' van Asse. Aanbod In Liedekerke kunnen volgende opleidingen gevolgd worden: notenleer instrumenten o slagwerk o piano o klarinet o gitaar o samenspel o dwarsfluit o orgel o viool o ensemble o koper algemene muziekcultuur dictie voordracht dramatische expressie toneel dans Sport Een algemene tendens is daling van het budget; ook in het sportlandschap is de boodschap meer gaan doen met minder middelen. Het gemiddelde budget in Vlaanderen bedraagt 46 per inwoner. Gemiddeld 3% van totaal budget van de gemeente wordt besteed aan sport. We stellen vast dat sport steeds vaker een onderdeel is van een ruimere dienst; dit is ook het geval binnen de gemeentelijke clusterdienst vrije tijd in Liedekerke. Intergemeentelijke samenwerking is een noodzaak: vooral wat betreft infrastructuur: de uitdaging bestaat er in om nieuwe partners te vinden voor het zwembad in Liedekerke.

67 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 67 Daarnaast zijn vrijwilligers steeds moeilijker te rekruteren maar tevens een belangrijke aanvulling op het vaste personeel. Men zoekt ook steeds meer samenwerking met andere diensten. Het gebruik van elektronische communicatie en toepassingen stijgt: Facebook, Twitter, digitale nieuwsbrief, mailing, online toepassingen,... Sporten in los verband wordt steeds populairder, ten koste van het verenigingsleven dat onder druk komt te staan. Het faciliteren van de werking van verenigingen blijft noodzakelijk om tot professionalisering te komen en kwaliteit te garanderen. Sport wordt steeds vaker als middel voor gezondheidspromotie gebruikt. De aandacht voor ziektepreventie via sport en beweging groeit. We stellen echter ook vast dat kansengroepen nog steeds ondervertegenwoordigd zijn in het vrijetijdsleven. Er is weliswaar een lichte verbetering merkbaar, echter onvoldoende en ongestructureerd. (Bronnen: Cijferboek lokaal sportbeleid ; Tendensen in lokaal sportbeleid - ISB vzw) Sportclubs We tellen weinig tot geen clubs met een G-werking (voor gehandicapten of functiebeperkten) of seniorenwerking. Het aantal verenigingen met een jeugdwerking bedraagt 11; een aantal clubs heeft op dit vlak dus nog groeimarge. Bovendien nemen we ook geen indicatieve stijging van het aantal gediplomeerde trainers waar.

68 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 68 a. aantal sportverenigingen en hun leden Naam Aantal leden 1 Aikido Liedekerke 25 2 Club 4 Divers 50 3 De Skamanders 20 4 DIOS 70 5 Duikschool Alpha 50 6 Duivensport De vereniging 20 7 FC Krak Boys 30 8 Judoschool Berrevoesj Kunstschaatsclub Heuvelkouter Liedekerke Lions Liedekerkse Muay-Thai Club Liedekerkse Pallieters Liekerk Jogging Team LRV L-Stars Liedekerke Snelschaatsclub Heuvelkouter S-sport Turnkring Liedekerke VC Daatmet Liedekerke VK Impegem VK Liedekerke Vzw De Liedekerkse Pijl nvt 22 vzw ZIOS W.T.C. t Klieksken WIOS WTC Blijf Fit ZVC De Vengers 15 Totaal 1890

69 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 69 b. kwaliteit van de sportverenigingen Totaal aantal JSB Aantal JSB met diploma Regent/ Bachelor LO Aantal JSB met diploma Licentiaat/ Master LO JSB: jeugdsportbegeleiders JSC: jeugdsportcoördinators Evolutie van het aantal gediplomeerde trainers: er zijn minder begeleiders maar de gediplomeerden blijven wel constant of stijgen lichtjes. Hieraan merken we dat vrijwilligerswerk niet meer vanzelfsprekend is, maar dat geëngageerde mensen met een diploma mogelijk langer hun engagement opnemen. Zwembad De grootste groep gebruikers bestaat uit jaarabonnementen, clubs en scholen. a. Bezoekersaantallen soort 2012 Clubs Scholen Tickets inwoners 8547 Tickets niet-inwoners beurten inwoners beurten niet-inwoners beurten inwoners beurten niet-inwoners 2571 Jaarabonnementen inwoners Jaarabonnementen niet-inwoners 2824 Totaal

70 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 70 Lokaal aanbod 1. Start to Run Loop je fit deelnemers jaarlijks 14 lessen start in voorjaar 2. Bijscholing redders - 30 deelnemers 3. Denderloop deelnemers 4. Scholenveldloop deelnemers 5. Sportquiz - 25 ploegen van 4 6. Sportlaureatenverkiezing genodigden 7. Pajot Run deelnemers 8. Schoolsportdagen deelnemers 9. Badminton - 15 deelnemers wekelijks wekelijks op maandag 19u00-20u Curve Bowls - 10 deelnemers wekelijks wekelijks op dinsdag 17u30-19u BBB voor dames abonnees per jaar wekelijks op dinsdag 19u00-20u Zumba abonnees per jaar wekelijks op dinsdag en donderdag 13. Fitball - 20 abonnees per jaar wekelijks op donderdag 20u00-21u Ochtendzwemmen - dagelijks 20 deelnemers dagelijks tussen 7u30-9u00 Raming: per jaar doen naar schatting zo n 7000 mensen mee aan lokale activiteiten per jaar. Regionaal aanbod Senioren: - Busvervoer provinciale seniorensportdag - 30 deelnemers uit Liedekerke - Regionale seniorensportdag - 30 deelnemers uit Liedekerke - Curve Bowls tornooi - 10 deelnemers uit Liedekerke Jeugd: -Busvervoer jeugdsportival (10-18 jaar) -Avonturendag (13-18 jaar) -Zeesportdag (13-18 jaar) -Project Hopsakee (3-5 jaar) -Kleuterhappening (3-8 jaar) -Kijk! Ik fiets! (4-8 jaar) -Fitzorg (12-13 jaar) -Inline (alle leeftijden) -Uitgave Jeugdsportgids -Alles op wieltjes alle kleuterscholen uit Liedekerke idem deelnemers in Liedekerke middelbare school vakantiekampen 1000 exemplaren Algemeen aanbod -Sportdag gemeentepersoneel -Sport Special -Fietstocht 400 km

71 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 71 Sportinfrastructuur a. Sporthal Heuvelkouter - polyvalente zaal en grote sportzaal b. Zwembad Heuvelkouter c. voetbalstadion Heuvelkouter d. kunstgrasveld en voetbalterreinen C en D e. Sportpark, Sportlaan (skatepark, 1 basketbalveld en 2 volleybalterreinen) f. BLOSO ijshal Heuvelkouter, Sportlaan g. Finse Piste, Sportlaan h. Liedekerkebos i. Petanquepleinen, Pastoriepark j. Voetbalterrein VK Impegem k. Wandelroute De Lus l. Wandelroute Tweedorpenwandeling m. Fietsroute Boerenkrijgroute n. Fietsknooppuntennetwerk o. sporthal Sint-Gabriël, IKSO Liedekerke en Sint-Antonius p. gevechtssportzaal Stationsstraat Cultuur Algemene uitdagingen 1. Vergrijzing We moeten gedifferentieerder leren denken over die grijze burgers: in plaats van de klassieke derde leeftijd komt er nog een 4de en 5de leeftijd. Vele van deze senioren zullen tot op hoge leeftijd actieve en zelfbewuste burgers blijven die een kwaliteitsvolle besteding van hun vrije tijd wensen, met inbegrip van cultuur. 2. Vergroening Jongeren groeien op in hun (deel)gemeenten en komen in aanraking met het onderwijs, kinderopvang, publieke ruimte, cultuur en sport of vrije tijd in het algemeen. Binnen de vrijetijdssector wordt stilaan vanuit een globale aanpak gedacht en gewerkt, ook in Liedekerke. 3. Verkleuring In Vlaanderen hebben de cultuursector en de vrijetijdssector nog onvoldoende bereikt op dit gebied. Dat uit zich op de diverse aspecten: zowel in aanbod en werking, bereikt publiek, personeel als bestuur. Dat bewijst het nog witte middenklasse publiek in cultuur- en gemeenschapscentra. Het is de opdracht om écht drempels weg te halen, om publiek uit alle sociale lagen te laten deelnemen. Dat betekent dat we ook het aanbod, de manier van werken en onze manier van kijken moeten in vraag stellen.

72 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Verdunning We hebben het niet over scheikundige verdunning maar over de steeds kleinere samenstelling van de gezinnen. Daardoor dreigt er niet alleen vereenzaming bij de klassieke groepen zoals oudere alleenstaanden maar bijvoorbeeld ook bij één-oudergezinnen of van de singles die er niet bewust voor kozen om alleen te leven. Dat is meteen een appèl aan het vrijetijdsbeleid om het lokale sociale weefsel te behouden en te vergroten, alle virtuele werkelijkheden ten spijt. Het kleine ontmoeten in de publieke plekken biedt een deel van het antwoord. 5. Individualisering De individualisering heeft vaak bevrijdend gewerkt maar lijkt ook doorgeschoten met een klagende burger tot gevolg zoals Mark Suykens dat stelt. Uit cijferboeken jeugd, cultuur en sport blijkt wel dat het verenigingsleven nog steeds bloeit. We moeten dat vrijwilligerswerk en verenigingsleven in al zijn vormen, traditioneel, nieuw, eenmalig of langdurig, op al die uiteenlopende terreinen binnen de vrijetijd maar ook binnen welzijn of natuur, koesteren. Het is een sterk Vlaams merk! 6. Dualisering. Ook in de sectoren binnen vrijetijd is er sprake van een dualisering, tussen participanten en niet-participanten, tussen hoger- en lageropgeleiden. In principe hechten alle culturen vrijetijdssectoren veel belang aan een hoge toegankelijkheid voor alle groepen in de samenleving. In de praktijk zien we dat kansarmen nog tegen heel aantal participatiedrempels aanbotsen. 7. Digitalisering Wel moeten we vaststellen dat de sociale media meestal enkel worden ingezet om te informeren, veel discussie en interactie zien we nog niet. Hier liggen dus nog vele mogelijkheden open. Digitalisering biedt heel wat mogelijkheden om een breder publiek te bereiken. Natuurlijk mogen we de ogen niet sluiten voor enkele risico s van digitalisering. In de eerste plaats heeft niet iedereen gelijke toegang tot de nieuwe media of kan er evengoed mee om. 8. Duurzaamheid De aandacht voor de ecologische voetafdruk van zowel het aanbod als de infrastructuur binnen het cultuur- en vrijetijdsbeleid stijgt recht evenredig met de bewustwording van deze problematiek. (Bron: 'Het lokale samenspel' Miek De Kepper Publicatiedatum: ) (

73 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 73 Specifieke uitdagingen kansengroepen vinden nog (te) weinig te weg naar cultuur bezettingsgraden van GC Warande zijn onvoorspelbaar betaalbaar houden van cultuurprogrammatie Subsidiëring voor verenigingen creatief omspringen met beperktere budgetten Participatie van verenigingen aan het beleid Bekendheid van de UiT-databank Infrastructuur: GC Warande, Parochiehuis en Ontmoetingscentrum Ter Muilen o beschikbaarheid weekends o veroudering o toezicht o bergruimte o sleutelbeleid Samenwerking omliggende gemeenten en cultuurcentra Samenwerking academies Samenwerking middenstand Nieuwe Online applicaties Activiteiten op extramuros locaties Erfgoed: groeiende werking en samenwerking heemkring Mooi en ruim cultuuraanbod, mede dankzij groot aantal verenigingen Socio-culturele verenigingen Femma Ter Muilen De Plesj Rockt Pajot Swing Jazzband SPA. Gepensioneerden VIVA-SVV KWB Liedekerke Wereldwinkel KVL Curieus Rode Kruis Liedekerke CD &V Kultuurkring Verenigd Liedekerke SVV Liedekerke Gezinsbond Liedekerke Gemeentelijke academie voor beeldende kunst NEOS Kamer van Rhetorica De Waag Gregoriaans koor Gaudeamus

74 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 74 Jongsocialisten PASAR Gemengd koor ter Muilen Flapuit Centrum Louis Steens Natuurpunt Femma, ACV, CD&V LOC-roep Gezinsbond Liedekerke Liedekerks Heemkundig genootschap Vertegenwoordiging seniorenraad Toneel de Motoen Steinfurtcomité OKRA Liedekerke KVG Liedekerke Academie voor muziek & woord Straatcomité Bombardon Open Vld Liedekerke Buurtcomité Nieuwstraat MJA SP.A KWB Liedekerke Kantclub De Snufdooze Mannen- en vrouwenkoor Parochieploeg St. Niklaas LHG GABK vertegenwoordigen Vlaamse Kring Liedekerke Liberale Vrouwen Wijnmakersgilde LHG JOMO Herdenkingscomité Buta Tinga Tinga Vzw De Eekhoorn FSMB Liedekerke Theater- en muziekarchief Vertegenwoordiging Comista De Valier CM Bestuur

75 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 75 KVG Liedekerke Toneelkring De Waag Parochieploeg Sint-Niklaas Harmonie Kunst & Vermaak Gemeenschapscentrum (GC Warande) Aantal toeschouwers per jaar en per categorie (gemeenschapscentrum): Avondvullende voorstelling Lezingen Cursussen Familievoorstellingen Schoolvoorstellingen Tentoonstellingen Projecten TOTAAL : Aantal unieke bezoekers = 1503 waarvan 782 niet-liedekerkenaren (Bron: Antigone: unieke klanten seizoen ) Bibliotheek De samenleving wordt diverser en complexer, er is niet een bepaald leefpatroon dat als norm geldt. Redeneren vanuit één aanbod voor iedereen verliest hierdoor betekenis, individuele vragen en behoeften bepalen steeds meer het aanbod en de dienstverlening. (Bron: Bib 2020: discussietekst (website Locus)) Wie op jonge leeftijd participeerde vindt als volwassene gemakkelijker de weg. We constateren een daling van het klassieke bibliotheekgebruik (uitleenfunctie). Er lijkt daarentegen een (ver)nieuw(d)e rol voor openbare bibliotheken te zijn weggelegd in het digitale landschap ( De 4 kernproducten van de bib : Vraag creëren Presentatie/interactie plaats Collectie). (gebaseerd op: Repositioning public libraries in a new digital landscape: the unique selling proposition of the public library / Jan Braeckman (European Congress on E-inclusion: transforming access to digital Europe in Public Libraries (ECEI11 Brussels, 6-7 september 2011)).)

76 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 76 Hierbij sluit de visie aan van functieverbreding / andere vormen van gebruik van openbare bibliotheken: vrijetijdsloket ontmoetingsplaats: bib als leefkamer leerplek werkplaats ( nomad workers ) Bibliotheekpubliek is allesbehalve een weerspiegeling van de Vlaamse bevolking. 21% van de Belgische bevolking loopt risico op armoede of sociale uitsluiting, maar bibliotheken bereiken voornamelijk hogeropgeleiden, diegenen die het gevoel hebben goed te kunnen rondkomen, personen met een eerder groot sociaal netwerk, kinderen uit sociaal-economische goede gezinssituaties, (Bron: Bib 2020: discussietekst (website Locus)) Er is een toenemende behoefte aan kwaliteitsvolle publieke ruimte. De klassieke inhoud wordt gedigitaliseerd (woord, beeld, geluid): overvloed van gratis beschikbare content onmiddellijke beschikbaarheid van content: Google, Spotify zijn 24u/24u open tablets bieden een alternatief voor klassieke gedrukte bibliotheekmaterialen: boeken, tijdschriften, Er is bovendien behoefte aan een selectie van media in een aantrekkelijke presentatie. En toch is digitaal (nog) niet normaal. Internet is een paradijs voor diegenen die over de vaardigheden beschikken om ermee om te gaan, maar een hel voor wie deze kennis en vaardigheden mist. Eén op zeven Vlamingen heeft niet voldoende vaardigheden om die stortvloed aan informatie te verwerken. Meer dan 30% Vlamingen loopt het risico niet meer mee te kunnen in de sterk evoluerende kennis- en informatiemaatschappij. Ook jongeren - de zogenaamde digital natives - scoren in onderzoeken niet bijster goed als het gaat over het verwerken van de informatie die ze via digitale media verzamelen. (Bron: Bib 2020: discussietekst (website Locus)) Aanbod - enige bib in TARL met multimediale collectie: gedrukte media, muziek, film - bibliotheek aan huis voor minder mobiele inwoners - maandelijks voorleesuurtje voor 4-6 jarigen - maandelijks In de Kijker (presentatie van boeken over een bepaald thema) - jaarlijkse verwendag voor bibliotheekgebruikers (tweede weekend oktober) - jaarlijks een lezing voor volwassenen (Artiest Geboekt) - gestructureerde scholenwerking voor Liedekerkse basisscholen

77 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 77 ieder klas kan jaarlijks intekenen op een aan de doelgroep aangepast geleid klasbezoek auteurslezing voor alle (1e tem 6e leerj) van de Liedekerkse basisscholen kleuterpakketten voor alle Liedekerkse kleuterklassen Publieksbereik Bib / vrijetijdshuis is één van de meest bezochte culturele instellingen van Liedekerke 2012 uitgaande bezoekers uitleensessies januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december TOTAAL Uitleensessie: 1 gebruiker die met zijn ID 1 of meerdere materialen uitleent

78 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 78 aantal ingeschreven gebruikers 2012 (personen met minimum 1 uitlening) (gebruikers die bib bezoeken en niets uitlenen worden niet geregistreerd) jeugd (0-14) volwassenen totaal totaal jeugd (0-14) Vlaamse trend

79 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 79 participatiegraad (in %) per leeftijdscategorie (van de Liedekerkse gebruikers (2012)) totale bevolking vrouwen mannen totale bevolking Liedekerkse gezinnen met minimum één bibliotheekgebruiker (2012) In 1305 (27,5 %) van de 4760 huishoudens is er minimum 1 bibliotheekgebruiker.

80 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 80

81 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 81 Gebruikers van buiten Liedekerke (2012) 48 % van de ingeschreven gebruikers (2012) zijn niet-liedekerkenaren. 9% 6% 2% 5% 10% 16% 52% Liedekerke Affligem Denderleeuw Roosdaal

82 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 82 aantal uitleningen ( ) uitleningen Vlaamse trend Uitleningen naar soort materiaal (2012) 9% 21% 24% 2% 14% 17% 13% JEUGD gedrukt VOLW fictie VOLW strip CD JEUGD strip VOLW informatief DVD

83 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 83 Bibliotheek vergeleken met andere bibliotheken (cijfers 2011) gemeenten uit dezelfde Belfius-cluster (cfr. sociaaleconomisch profiel) Bibliotheek inwoners openingsuren leners leners buiten gemeente particip. eigen inw. % LIEDEKERKE (46 %) 17,79 GEMIDDELDE CLUSTER 13909,95 20, , (20 %) 18,73 MEDIAAN CLUSTER (17 %) 17,79 Bibliotheek inwoners uitleningen uitleningen / inw. lidgeld leengeld cd leengeld dvd LIEDEKERKE , GEMIDDELDE CLUSTER 13909, ,11 7,56 1,17 0,14 0,37 MEDIAAN CLUSTER , Bibliotheek inwoners bibpersoneel in vte opmerkingen LIEDEKERKE ,7 3,7 vanaf 01/01/2013 GEMIDDELDE CLUSTER 13909,95 4,79 MEDIAAN CLUSTER ,5 Bibliotheek collectie-uitg. collectie-uitg. / inw. collectie-uitg. / lener LIEDEKERKE *27294,99 2,18 6,62 GEMIDDELDE CLUSTER 49548,42 3,57 15,76 MEDIAAN CLUSTER 51058,15 3,39 15,12 *37000 in 2012, in 2013 Bibliotheek personeelssubs. Vl overh. eigen ink. bib. LIEDEKERKE , ,59 GEMIDDELDE CLUSTER 93243, ,42 MEDIAAN CLUSTER 96984, ,54

84 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 84 Aandachtspunten Nieuwe openbare bibliotheken in de buurgemeenten: - Affligem (opening mei 2013) - Ternat (opening eind 2014) Toename van aanbod digitale content en dienstverlening via bibliotheekportaal (Vlaamse overheid). Dit aanbod is alleen toegankelijk voor bibliotheken aangesloten bij het provinciaal bibliotheeksysteem. Aanbod van e-boeken voor openbare bibliotheken via Vlaams e-boekplatform (VEP) Jeugd We tekenden bij demografische gegevens voor Liedekerke reeds een aanzienlijke stijging van het aantal kinderen tussen 0 en 20 op; namelijk van (in 2008) naar 2916 (in 2012). Jeugd vormt als beleid vaak een onderdeel van het vrijetijdsbeleid, toch heeft jeugdbeleid ook banden met andere terreinen, zoals welzijn, onderwijs, milieu, ruimtelijke ordening, Daarnaast wordt er tegenwoordig binnen deze doelgroep ook veel aandacht besteed aan het bereiken van maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren en de participatie van deze subgroep. Ondanks de stijging van het aantal kinderen en jongeren in de gemeente, nemen we een daling van het aantal jeugdverenigingen waar in Liedekerke; deze tendens is ook in Vlaanderen zichtbaar, sinds 1998). De ondersteuning van (jeugd)verenigingen is dus van primordiaal belang. (Bronnen: - Cijferboek lokaal jeugdbeleid Moeilijke tijden met veranderingen én kansen jeugdcongres Ternat, VVSG) Liedekerkse Jeugdverenigingen (vertegenwoordigd in jeugdraad) - Chiro Kreatien - Jeugdtoneel Jong Motoen - Jeugdtoneel Jong Ge-Waag-D - Jeugd Rode Kruis - Jong CD&V

85 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 85 Jeugdactiviteiten (en aantal deelnemers) - Paaseierenraap Jaarlijks circa 350 deelnemers - Tienerworkshops Hip hop Dj: 10 deelnemers Workshop Animatiefilm: 3 deelnemers Workshop Retrocinema: geannuleerd wegens te weinig inschrijvingen Workshop graffiti: 13 deelnemers - Vakantiekampen Pasen 2010: : : 164 deelnemers - Vakantiekampen Zomer 2010: : : 746 deelnemers - Zomerschool 2009: 33 deelnemers 2010: 38 deelnemers 2011: 40 deelnemers 2012: 33 deelnemers - Parkconcerten Circa 500 toeschouwers/concert - Roefel (vanaf 2013 geïntegreerd in scholensportdag) Circa 350 deelnemers - Weekend van de Jeugd Circa 200 deelnemers Jeugdinfrastructuur Jeugdinfrastructuur - openbare speelpleintjes - skatepark - jeugdhuis (in opbouw) -

86 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Veilig en bereikbaar Criminaliteit Criminaliteitsgraad De registratiegraad geeft een aanduiding van de mate waarin zich criminaliteitsfenomenen voordoen op het grondgebied van de gemeente Liedekerke. Weliswaar heeft het gebruik ervan zijn beperkingen (door al dan niet gebrek aan meldings- en registratiebereidheid) maar de registratiegraad geeft toch een indicatie. Op basis van de verstedelijking van gemeenten is het mogelijk om Liedekerke te vergelijken met de andere gemeenten van de zone (die alle van het type Sterk morfologisch verstedelijkt zijn) en met 9 gelijkaardige gemeenten in het bestuurlijke arrondissement Halle-Vilvoorde (Hoeilaart, Kapelle-Op-Den-Bos, Zemst, Londerzeel, Meise, Merchtem, Opwijk, Overijse, Steenokkerzeel). Enkel de gerechtelijke feiten worden weerhouden voor deze vergelijking (dus bijvoorbeeld niet de feiten van verlies of terugvinden). De vergelijking voor het jaar 2012 leverde volgende overzicht: Bevolking Gerechtelijke feiten Graad per inwoners LIEDEKERKE ,9 TERNAT ,5 AFFLIGEM ,2 ROOSDAAL ,3 TARL ,3 Totaal 13 gemeenten ,7 (Bron: Algemene Nationale Gegevensbank) Liedekerke staat op nummer 1 in de lijst van 13 gemeenten. Enkel de gemeente Roosdaal zit onder de gemiddelde graad. In vergelijking met 2011 is de criminaliteitsgraad enkel in de gemeente Ternat gedaald. Opvallend is de stijging voor de gemeente Affligem. Ook de evolutie van de registratiegraad wordt jaarlijks opgevolgd: Trend Liedekerke TARL Ternat Affligem Roosdaal (Bron: Algemene Nationale Gegevensbank)

87 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 87 Evolutie geregistreerde gerechtelijke feiten De meest opvallende vaststelling is dat, daar waar de gemeente Ternat steeds het hoogst aantal geregistreerde feiten telde, Liedekerke in 2012 de rol overnam. Gemeente Verschil Liedekerke ,2% Ternat ,3% Roosdaal ,2% Affligem ,7% TOTAAL ,3% (Bron: Algemene Nationale Gegevensbank) Liedekerke Ternat Roosdaal Affligem (Bron: Algemene Nationale Gegevensbank) Aard en evolutie van de geregistreerde gerechtelijke feiten Fenomeen A. Diefstal 1. Diefstallen uit/aan voertuigen Diefstal van voertuigen Garagediefstallen (Brom)Fietsdiefstallen 5. Diefstallen gewapenderhand 5a. Diefstal gewapenderhand (type 1+2) 5c. Homejackings 5d. Carjackings 6. Diefstallen in handelszaken

88 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 88 6a. gewone diefstallen in handelszaken 6b. zware diefstallen in handelszaken 7. Diefstallen in woningen 7a. Diefstal met verzw. omst. in woningen 7b. Gewone diefstal in woning 8. Diefstallen met geweld en bedreiging 9. Vandalisme & vernielingen 9a Voertuigvandalisme 9b. Graffiti 9c. Grafschennis 9d. Vandalisme ander (overige vernielingen) 10. Werfdiefstal 11. Metaaldiefstal 12. Winkeldiefstal 13. Sacjacking 14. Zakkenrollerij 15. handtasroof B. Illegale wapens 1. Illegale wapenhandel & wapenproductie 2. Illegaal wapenbezit/wapendracht C. Illegale immigratie 1. Illegale immigratie D. Kunst- & antiekzwendel 1. Kunst- & antiekzwendel E. Economische & financiële criminaliteit 1. Namaak en inbreuk op auteursrechten 2. Valsmunterij en vervalste betaalmiddelen 3. Betaalkaartfraude F. Aantasting van de lichamelijke integriteit Verdwijningen & ontvluchtingen 2. Criminele ontvoeringen & gijzelingen 3. Misdrijven tegen lichamelijke integriteit 4. Intrafamiliaal geweld 4a. Fysiek intrafamiliaal geweld 4b. Psychisch intrafamiliaal geweld 4c. Seksueel intrafamiliaal geweld 4d. Economisch/Ander intrafamiliaal geweld G. Hormonen & Drugs 1. Hormonen 2. Drugsdelicten 2a. Drugs in en uitvoer

89 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 89 2b. Drugs fabricatie d. Drugs - verkoop c. Drugs gebruik/bezit e. Drugs -andere H. Leefmilieu Leefmilieucriminaliteit (totaal) (Bron: Algemene Nationale Gegevensbank) Top 5 van de meest voorkomende fenomenen Top 5: criminele feiten Vandalisme & vernielingen (Brom)Fietsdiefstallen Misdrijven tegen lichamelijke integriteit Diefstallen in woningen Intrafamiliaal geweld (Bron: Algemene Nationale Gegevensbank) Evolutie van de meest voorkomende fenomenen De evolutie van de meest voorkomende fenomenen in de gemeente en in de politiezone TARL wordt opgevolgd door het gemiddelde voor de periode te vergelijken met het gemiddelde van deze fenomenen in de periode Algemeen kan gesteld worden dat, op basis van onderstaande cijfers, de evolutie als positief mag beschouwd worden. Ondanks de nabijheid van Brussel, de talrijke in- en uitvalswegen en een relatief groot aantal potentiële doelwitten blijft de politiezone gespaard van ernstige geweldmisdrijven (home- en carjacking, HU). Een appreciatie wordt gegeven aan de hand van een smiley. Vandalisme Ternat Affligem Roosdaal Liedekerke PZ TARL (Brom)fietsdiefstallen Ternat Affligem Roosdaal Liedekerke PZ TARL

90 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 90 Misdrijven tegen lichamelijke integriteit Ternat Affligem Roosdaal Liedekerke PZ TARL Diefstal in woning Ternat Affligem Roosdaal Liedekerke PZ TARL Intrafamiliaal geweld Ternat Affligem Roosdaal Liedekerke PZ TARL Diefstal uit voertuigen Ternat Affligem Roosdaal Liedekerke PZ TARL Diefstal in handelszaak Ternat Affligem Roosdaal Liedekerke PZ TARL (Bron: Algemene Nationale Gegevensbank) Inbraakgevoelig is de zone die nabij de N208 en E40 ligt (voor criminelen is dit de aangewezen in- en uitvalsweg. Opvallende vaststelling is de constante aanwezigheid van het fenomeen van fietsdiefstallen in de top 5 van de gemeente Liedekerke. Fietsdiefstallen komen in hoofdzaak voor op de parkings van het NMBS-station. Vandalisme komt relatief verspreid voor. Wel wordt vastgesteld dat in 2012 meer dan 12% van de feiten van vandalisme plaats gevonden hebben in de omgeving van het NMBS-station. Intrafamiliaal geweld is een fenomeen dat sterk gebonden is aan meldingsbereidheid van het slachtoffer en registratiebereidheid van de politie.

91 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 91 De drugproblematiek wordt ervaren als een toenemend probleem. Dit blijkt niet zozeer uit registraties maar wel uit contacten met inwoners (zie ook de bevolkingsbevraging), uit de activiteiten op hotspots en de talrijke zachte informatie. Omdat de drugproblematiek zowel een gezondheids- en welzijnsprobleem als een veiligheidsprobleem is, is het, bij uitstek, een fenomeen dat een multidisciplinaire aanpak behoeft. De gemeente Liedekerke sloot een overeenkomst met de v.z.w. Pisad Verkeer Verkeersongevallen (met lichamelijk lestsel) De gemeente Liedekerke kent, net als de gemeente Ternat, een lichte afname van het aantal verkeersongevallen met lichamelijk letsel maar scoort toch nog steeds opmerkelijk hoger dan de jaren 2009 en (Bron: de Verkeersbarometer) Evolutie aantal verkeersongevallen Het aantal verkeersongevallen stijgt in elke gemeente in meer of mindere mate ten opzichte van het gemiddelde van de voorbije 3 jaren. In vergelijking met de andere gemeenten binnen de (TARL) zone blijft de toename relatief beperkt.

92 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 92 Gemiddelde 3 laatste jaren 2012 Ternat 49,7 53 Affligem Roosdaal 22,7 33 Liedekerke 36,7 40 PZ TARL (Bron: de Verkeersbarometer) Locatie van de verkeersongevallen De wegen die het meest aandacht vragen inzake verkeersongevallen zijn de N207 Affligemsestraat (totaal van 10 ongevallen in 2012) en Pamelsestraat (totaal van 6 ongevallen). Opvallende omstandigheden In 13,92% van de verkeersongevallen was er sprake van strafbare alcoholintoxicatie. Bij10,1% van de verkeersongevallen werd er vluchtmisdrijf gepleegd. Opvallend is ook het relatief hoog aantal zwakke weggebruikers betrokken in een verkeersongeval met lichamelijk letsel: 21,81% fietsers en 7,45% voetgangers Overlast In de gemeente Liedekerke is een reglement op de openbare overlast van kracht. Hierin zijn een aantal gedragingen opgenomen die als overlast worden beschouwd en administratieve boetes tot gevolg kunnen hebben. Voortgaand op het aantal PV s en verslagen die worden opgesteld op basis van deze regelgeving, blijkt de overlast zich te beperken tot loslopende dieren, nachtlawaai en vuurtje stook. In verband met de GAS-reglementering dringt zich overigens een evaluatie en eventuele bijsturing op. De politiezone heeft in het verleden, bij gebrek aan een eenduidige definitie, nooit de overlast als dusdanig opgevolgd. Het Nationaal Veiligheidsplan geeft een werkdefinitie voor de afbakening van de verschijningsvormen van (openbare) overlast, alsook een typologie op maat van de Belgische situatie. Deze typologie kan de lokale overheden inspireren bij de afbakening van de overlast en de aanpak ervan. Specifieke plaatsen die overlast (kunnen) genereren op het grondgebied van de gemeente Liedekerke (op basis van incidenten, klachten van omwonenden) zijn: schoolomgevingen (rondhangende jongeren), camping Aldriezen te Liedekerke (aanwezigheid van Engelse en Ierse onderdanen die gelinkt worden aan criminele activiteiten), het Warandepark en omgeving (rondhangende jongeren, druggebruik en mogelijke drugdealing), de Sportlaan (rondhangende jongeren, vandalisme). Naar analogie van de problemen die zich stellen binnen de gemeenten Ternat en Roosdaal mag ook bij het toekomstig jeugdhuis rekening gehouden worden met (mogelijke) overlast. Er zijn talrijke evenementen die impact (kunnen) hebben op de leefbaarheid.

93 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Openbare orde Binnen de zone is sociale onrust vrijwel onbestaande. De gemeenten worden ook niet geconfronteerd met grote manifestaties die een zware impact hebben op de openbare orde of veiligheid Onveiligheidsgevoel De gegevens van de veiligheidsmonitor dateren van 2004 en zijn dus niet echt meer relevant. In 2004 werd ook geen differentiatie per gemeente gemaakt. Onder meer om budgettaire redenen werd niet ingetekend op een nieuwe veiligheidsmonitor. De wijkpolitie maakt melding van een onveiligheidsgevoel bij bepaalde bewoners door de toename van mensen van Afrikaanse afkomst Mobiliteit Inleiding De gemeente Liedekerke beschikt over een goedgekeurd ruimtelijk structuurplan en een goedgekeurd mobiliteitsplan van de tweede generatie. Situering in de ruime omgeving en de in de onmiddellijke omgeving De gemeente Liedekerke ligt tussen Brussel en Gent in het westen van de provincie Vlaams- Brabant, op de grens met de provincie Oost-Vlaanderen. Liedekerke ligt op 20 tot 25 km ten westen van Brussel, 10 tot 15 km ten zuidoosten van Aalst en 5 tot 10 km ten noordoosten van Ninove. De hoofdverbindingsas voor het autoverkeer vanuit de gemeente Liedekerke is de E40 Brussel-Oostende, waar de gemeente via de recent aangelegde N208 op aangesloten is. Voor het openbaar vervoer is de gemeente met haar IC-station rechtstreeks ontsloten via de spoorlijn Brussel-Aalst-Gent. De gemeente ligt tussen de N8 en N9 die belangrijke historische verbindingswegen zijn tussen respectievelijk Ninove en Brussel en Aalst en Brussel.

94 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 94 In wijzerzin grenzen volgende gemeenten aan Liedekerke: Affligem, Ternat, Roosdaal, Ninove (Oost-Vlaanderen) en Denderleeuw (Oost-Vlaanderen). De Pamelsestraat Affligemsestraat is een belangrijke ontsluitingsweg voor Roosdaal naar de E40. Het bedrijventerrein Begijnenmeers ligt in het uiterste noorden van de gemeente en wordt ontsloten via de N208. Verkeersgenererende polen Belangrijke verkeersgenererende polen die gedurende de ganse week verkeer aantrekken zijn: - het centrum met de (gemeente)diensten en handelsconcentraties - het bedrijventerrein Begijnenmeers - de handelsvestigingen in de Kasteelstraat (Denderleeuw) - de ontsluiting naar de E40 Op welbepaalde tijdstippen wordt er tijdelijk extra verkeer aangetrokken: - het station trekt vooral gedurende de week tijdens de spits veel verkeer aan - het sportgebied aan de Sportlaan trekt vooral s avonds en gedurende de weekends verkeer aan - het centrum tijdens de markt (1 x per week) en soms s avonds bij een combinatie van culturele activiteiten (academie bvb) - Liedekerkebos trekt vooral in het weekend verkeer (recreanten) aan.

95 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 95 Wegeninfrastructuur De wegen binnen de gemeente vertonen een rastervormig patroon. Wegen werden vaak parallel aan de Dender of loodrecht erop aangelegd. Het tracé van de straten, en vooral de bebouwing erlangs, vertoont vaak grillige patronen, wat weinig ruimte laat voor het doorgaand verkeer. Daarom werd de Affligemsestraat om de kern heen getrokken (N207). Ze sluit aan op de Pamelsestraat die verder zuidwaarts via de kern van Pamel (Roosdaal) aansluiting geeft de op N8 Ninove-Brussel. Deze snellere verbindingsweg heeft echter een extra aanzuigend effect gehad, waardoor er ter hoogte van het station een belangrijk conflict ontstaan is tussen het doorgaand en het plaatselijk verkeer (van en naar de pendelparking). Hoofdontsluiting De hoofdontsluiting van de gemeente naar het hogere wegennet gebeurt via het rond punt van de Affligemsestraat (N207) en de recent aangelegde N208 naar de E40, die een tweetal km ten noorden van de gemeente ligt. Ook het bedrijventerrein Begijnenmeers en het centrum van Denderleeuw zijn via de N208 ontsloten. Naast de hoofdontsluiting zijn er verbindingswegen en ontsluitingswegen. Openbaar vervoer Spoorwegen De gemeente wordt zeer goed bediend door het spoor. Doordat het station van Liedekerke als IC-station geselecteerd is, zijn er zeer vlotte verbindingen. Momenteel heeft men 7 tot 8 treinen per uur naar Brussel in de spits. Maar ook naar Gent en naar Aalst vertrekken er 1 of 2 treinen per uur. Bovendien komen in buurgemeente Denderleeuw verschillende lijnen (Ninove, Aalst en Gent) samen, zodat te Liedekerke een hoge frequentie aangeboden wordt. Dit verklaart het hoge aantal opstappers. Buslijnen De huidige buslijnen zijn: - lijn 127: Ninove Liedekerke Brussel - lijn 213: Aalst Ternat Asse - lijn 355: Brussel Noord Liedekerke - lijn 625: Essene Liedekerke Pamel

96 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 96 Fietsvoorzieningen Langs de Dender loopt een belangrijke recreatieve fietsroute waarlangs men van in Geraardsbergen via Ninove, Liedekerke en Denderleeuw tot voorbij Aalst kan fietsen. Deze route is een hoofdroute in het recreatieve fietsroutenetwerk van de provincie. Een tweede, iets minder belangrijke route in dit recreatieve netwerk loopt net ten oosten van de gemeente via Liedekerkebos door Ternat. Ook het functionele fietsroutenetwerk van de provincie is goed uitgebouwd. Belangrijke tracés daarvan lopen van Roosdaal via de N207 naar het station van Liedekerke en verder door naar Teralfene, vanuit Gravenbos via de Opperstraat naar Denderleeuw en via de Muilenstraat naar Ternat. De gemeente werkt aan de uitbouw van een eigen attractieve fietsroute vertrekkende aan het station, via de Stationsstraat, Muilenstraat, Molenstraat, Opperstraat, Steinfurtdreef, centrum, Heuvelkouterweg, tot aan het sportcomplex. Deze zachte as zorgt voor een aaneenschakeling van meerdere publiekstrekkers (ontmoetingscentrum, scholen, administratief centrum, sportcomplex, ) In het centrum van de gemeente zijn tal van straten door hun historische smalle tracé niet geschikt voor autoverkeer. Deze verkeersarme woonstraatjes worden vaak door fietsers gebruikt, maar het geheel vormt geen samenhangend netwerk. Naast een uitgebreide fietsenstalling aan het station zijn er enkele kleinere in het centrum. Voetgangersvoorzieningen Het voetgangersnetwerk is van belang bij verplaatsingen binnen een straal van 1 km (verplaatsing binnen de kern, woon-school en woon-winkel) en als voor- en natransport van het openbaar vervoer. De aanwezigheid van kwalitatieve voetgangersvoorzieningen is vooral van belang in de verschillende verblijfsgebieden. Volgens het mobiliteitsplan zijn volgende verblijfsgebieden afgebakend: Centrumgebieden - kern van Liedekerke, begrensd door het station in het noorden en het sportgebied in het zuiden Woonzones / woonkernen - Opperstraat, met weefsel van dwarsstraatjes - Holstraat - Impegemstraat Houtmarktstraat

97 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 97 Woonwijken - Gravenbos - verkaveling Bosland - verkaveling Kruisbeekveld - verkaveling Monnikbos - verkaveling Monnikveld In deze woongebieden en in de schoolomgevingen wordt / is een zone 30 ingesteld. Liedekerke beschikt reeds over een recreatief voetgangersnetwerk. Om het netwerk verder te vervolledigen dienen nog een aantal missing links te worden gerealiseerd. Autoverkeer Wegencategorisering Op grondgebied Liedekerke is de N208 geselecteerd als secundaire weg type II. De N208 ontsluit Denderleeuw en Liedekerke (inclusief de bedrijvenzone) naar de E40 in Affligem. Aansluitend op de categorisering van het hogere wegennet, worden tevens de wegen van het gemeentelijk wegennet gecategoriseerd. Deze lokale wegen worden in het mobiliteitsplan ondergebracht in drie grote categorieën: de lokale verbindingswegen, lokale ontsluitingswegen en erfontsluitingswegen. De lokale verbindingswegen zorgen voor een maasverkleining van de primaire en secundaire wegen zonder een functie op Vlaams gewestelijk niveau te vervullen. De hoofdfunctie is het verbinden en/of verzamelen op gemeentelijk en intergemeentelijk niveau. Het verschaffen van toegang kan als aanvullende functie worden beschouwd. De lokale ontsluitingswegen geven ontsluiting van woonwijken/-entiteiten naar de gemeentelijke en bovengemeentelijke verbindingswegen. Hun functie is het verzamelen op woonkern/wijkniveau met als aanvullende functie toegang geven. De overige straten hebben in hoofdzaak een toegang gevende functie en een verblijfsfunctie. Bestaande snelheidsregimes In combinatie met de wegencategorisering en de daaraan gekoppelde inrichtingseisen, werden er wenselijke snelheidsregimes voor elk van de categorieën aangegeven.

98 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 98 In Liedekerke kunnen daarom de volgende waarden gehanteerd worden: - secundaire wegen: 70 km/u buiten de bebouwde kom en 50 km/u binnen de bebouwde kom; - lokale wegen type I: lokale verbindingswegen: 70 of 50 km/u, naargelang de concentratie van bebouwing langs de weg. Plaatselijk is er beperking tot 30 km/u mogelijk; - lokale wegen type II: lokale ontsluitingswegen: 50 km/u (in principe, waar scheiding van verkeer mogelijk is); - overige (lokale) wegen: max. 50 km/u - verblijfsgebieden met woonfunctie: 30 km/u Vrachtverkeer Met uitzondering van de N208 (ontsluiting van Denderleeuw en Liedekerke naar de E40) en de bedrijvenzone Begijnenmeers (langsheen de N208) wordt in de volledige gemeente een tonnenmaatbeperking ingesteld, met uitzondering van laden en lossen bij winkels/bedrijven op het grondgebied Liedekerke. Leveringen op het grondgebied van een andere gemeente moeten gebeuren via de wegen van die gemeente. Zo worden bijvoorbeeld de handelszaken in de Kasteelstraat (Denderleeuw) bevoorraad via de wegen in Denderleeuw en niet doorheen het centrum van Liedekerke. Deze maatregel moet het centrum maximaal vrijwaren van doorgaand zwaar verkeer en het sluipvrachtverkeer, veroorzaakt door de congestieproblemen op de N285 in Ternat, tegengaan. Deze maatregel werd ingevoerd in samenspraak met de buurgemeenten Roosdaal, Affligem, Ternat en Denderleeuw zodat de problematiek gebiedsdekkend en integraal wordt aangepakt en niet wordt afgewenteld. Parkeren Parkeren aan het station De stationsomgeving krijgt drie parkings. De bestaande parkings aan de noordzijde van de spoorweg worden heringericht met veel groen. Bij de Stationsstraat komt een nieuwe, kleinere parking voor kortparkeerders. In totaal zullen er 545 parkeerplaatsen voorzien worden. In de stationsomgeving geldt een regime van betalend parkeren. Tussen de spoorweg en de rotonde wordt een ventweg aangelegd in functie van parkeren. Hier worden parkeerplaatsen gebonden aan bewoners en zal een 'kiss and ride' ingericht worden in functie van het station. Parkeren in het centrum Parkeren in het centrum is gratis. De parking achter, ten westen en rond de Sint-Niklaaskerk blijft behouden, evenals de parking op de binnenplaats van het gemeentehuis en de bibliotheek.

99 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 99 In het dichtbebouwde gedeelte van Liedekerke-centrum (tussen N207, Beysstraat, Gaston Mertensstraat en Poortstraat) wordt een duidelijke parkeerregeling uitgewerkt en wel in die zin dat de parkeervakken op termijn duidelijk worden afgebakend. Hierbij wordt rekening gehouden met het eenrichtingsverkeer dat in een aantal centrumstraten wordt ingesteld, of reeds is ingevoerd. Door de parkeervakken afwisselend links en rechts van de rijbaan te voorzien, wordt een snelheidsremmend effect bekomen. Op die manier kan de ingestelde snelheidsbeperking van 30 km/u worden afgedwongen en ken het fietsen in het centrum (gelet op het plaatsgebrek moet dit gemengd met het autoverkeer gebeuren) aangenamer en veiliger worden gemaakt. Eveneens is er parkeergelegenheid in/aan: - de Poortstraat / Pijpstraat - de Papenbergstraat - de Steinfurtdreef In totaal hebben deze parkings een capaciteit van 262 parkeerplaatsen. Op drukke momenten, onder andere tijdens eucharistievieringen in de kerk in het centrum of tijdens de zaterdagmarkt, is er in het centrum parkeeroverlast. Verder is er een parking voorzien aan: - de kerk van Ter Muilen - het kruispunt van de Muilenstraat met de N207 - het mortuarium in de Populierenlaan. Tot slot voorziet de gemeente nieuwe parkings, namelijk: - Denderfront: tussen de Poortstraat en de Oude Dender, aansluitend op de parking van de Delhaize. Op deze wijze ontstaat er een grotere parking die in functie staat van het centrum en de handelszaken in de Kasteelstraat. - buurtparking in de Beysstraat: ter hoogte van het kruispunt met de Bakkerijstraat. Parkeren aan het sportcentrum Het sportcomplex beschikt over een ruim parkeeraanbod, namelijk 536 plaatsen. Hier stelt zich geen probleem qua capaciteit. Parkeren van het zwaar vrachtvervoer Gezien het vrachtverkeer geweerd wordt uit het woonweefsel en het centrum van Liedekerke, wordt vanzelfsprekend ook het parkeren binnen het woonweefsel en het centrum geweerd. Het parkeren van vrachtwagens dient te gebeuren in de bedrijvenzone aan de N208. Voor zelfstandige vrachtwagenchauffeurs, die woonachtig zijn in Liedekerke, zal worden gezocht of er mogelijkheden zijn of kunnen worden gecreëerd om vrachtwagens te parkeren langsheen of in de onmiddellijke omgeving van de N207. In dit laatste geval moet er wel een rechtstreekse ontsluiting zijn naar de N207 zonder hinder te veroorzaken voor het woonweefsel.

100 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 100 Stedenbouwkundige verordening parkeren Door de gemeenteraad werd in zitting van 20 september 2007 een stedenbouwkundige verordening op het aanleggen van parkeerplaatsen en fietsenstallingen buiten de openbare weg goedgekeurd. Deze verordening regelt het verplicht voorzien van het nodige aantal parkeerplaatsen en fietsenstallingen bij het optrekken van nieuwe gebouwen, het uitvoeren van bestemmingswijzigingen en het uitvoeren van vergunningsplichtige verbouwingswerken (voor zover het totale volume van het gebouw meer dan 1000 m³ bedraagt en de uitbreiding minimaal 25% van het eindvolume bedraagt). In deze verordening wordt duidelijk omschreven hoe het aantal parkeerplaatsen en/of fietsenstallingen moet worden berekend en aan welke eisen deze parkeerplaatsen en fietsenstallingen moeten voldoen. Aan het niet of niet kunnen nakomen van deze verplichting is een belasting verbonden ter compensatie. De inkomsten van deze belastingen worden door de gemeente aangewend om een duurzaam mobiliteitsbeleid te realiseren. Nieuw mobiliteitsdecreet Sinds 1 maart 2013 vervangt het mobiliteitsdecreet het mobiliteitsconvenant. De gemeentelijke mobiliteitscommissie (GBC) zal worden vernieuwd. Deze commissie krijgt meer dan vroeger een sleutelrol in het mobiliteitsverhaal binnen de gemeente. Voor de projecten waarover in de GBC een consensus wordt bereikt, valt de extra toets door de vroegere provinciale auditcommissie weg. De vroegere modules worden vervangen door samenwerkingsovereenkomsten en subsidieprojecten Constatering en monitoring Voetgangersvoorzieningen - Het voetgangersnetwerk zal samen met het openbaar vervoer en het fietsroutenetwerk een belangrijke rol spelen binnen het scenario van duurzame mobiliteit. Het STOP-principe stelt voetgangers voorop. Het voetgangersnetwerk is van belang verplaatsingen binnen een straal van 1 km (verplaatsing binnen de kern, woon-school -en woon-winkelverkeer) en als voor en natransport van het openbaar vervoer. Aantrekkelijke, veilige en comfortabele voetpaden zullen door de inwoners worden gevraagd. - Het recreatief te voet bewegen zit in de lift. Het recreatief voetgangersnetwerk dient verder uitgebouwd te worden. Er zijn nog een aantal missing links trage wegen. - De heraanleg van de stationsomgeving zal de toegankelijkheid en veiligheid voor de voetgangers verhogen. - Bij de herinrichting van het Gemeenteplein en zijn directe omgeving zal worden gestreefd naar een samenhangend voetgangersgebied. De aanleg van de publieke ruimte zal voldoende rekening met het comfort en de veiligheid van de voetgangers

101 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 101 Fietvoorzieningen - Het functioneel fietsverkeer (woon/werk) stagneert in Vlaanderen. Voor korte afstanden (tot 10 km) wordt nog te veel de auto gebruikt. - Om het gebruik van de auto te ontmoedigen, vooral voor korte afstanden, en om het gebruik van de fiets daarvoor in de plaats te stellen, is de uitbouw van een efficiënt, functioneel en uitnodigend fietsroutenetwerk noodzakelijk. De uitvoeringsvorm van fietsvoorzieningen dient gerelateerd aan de wegencategorisering. Binnen de bebouwde kom dient in principe tot menging van de verkeerssoorten te worden overgegaan, temeer omdat in veel situatie geen ruimte beschikbaar is om afzonderlijk fietsvoorzieningen aan te leggen. - Het elektrisch fietsen zit in de lift. Openbare oplaadpunten zullen een belangrijke rol spelen om elektrische mobiliteit zichtbaar te maken voor het grote publiek. - Ook het recreatief fietsen zit duidelijk in de lift. Voor de realisatie van functionele of recreatieve fietsroutes op ons grondgebied kan worden beroep gedaan op de provinciale subsidies of de subsidie van het vernieuwde fietsfonds. Het grensoverschrijdend provinciaal fietsroutenetwerk vormt de basis voor de verdere uitbreiding. - De herinrichting van de stationsomgeving voorziet een verhoging van het aantal beschikbare fietsstallingen tot 900 fietsstallingsplaatsen, met een bijhorend fietspunt. Langsheen de wegenis zullen vrijliggende fietspaden worden ingericht. Hiernaast zal een fiets- en voetgangersbrug over de Begijnengracht worden aangelegd die het station verbindt met de Stationsstraat en het fietspad langsheen het spoorwegtalud. - Het op peil houden van de kwalitatieve fietsvoorzieningen is een must om het fietsgebruik te bevorderen en vereist heel wat middelen. Openbaar vervoer - Spoorwegen - In het kader van het Gewestelijk Expresnet (GEN) worden op korte termijn een aantal GEN-assen uitgebouwd. Het GEN wil, naar aanleiding van de congestieproblematiek op de invalswegen naar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, een snel openbaar vervoersnet naar Brussel uitbouwen. Het station van Liedekerke is opgenomen in dit GEN. Men verwacht dat het aantal reizigers te Liedekerke nog zal toenemen. Momenteel maken meer dan reizigers dagelijks gebruik van het station van Liedekerke. De geplande herinrichting van de stationsomgeving speelt hierop in. Het station wordt uitgebouwd als een openbaar vervoersknooppunt. - De provincie Vlaams-Brabant heeft het Brant-Brussel-net (BB-net) voorgesteld. Het station van Liedekerke wordt door drie lijnen van het BB-net bediend.

102 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 102 Uit bovenstaande kaart constateren we dat 12% tot 28% van de pendelaars hoofdzakelijk gebruik maken van de trein als hoofdvervoermiddel. Bron: NIS, SEE/ESE-2001: Analyse en cartografie: UAntwerpen, UCLouvain, KULeuven Openbaar vervoer - DeLijn - De mobiliteitsvisie 2020 van De Lijn bouwt voor de regio Vlaams-Brabant - Brussel deels verder op het bestaande Pegasus-Plan Regionet Brabant-Brussel, maar is aangepast aan de mobiliteitsbehoeften in Het globaal beeld van het Regionet blijft behouden maar op basis van noden en opportuniteiten worden aanpassingen doorgevoerd en lijnen opgewaardeerd naar een hoger kwalitatief niveau. De gewenste structuur is gebaseerd op twee radiale structuren, één rond Brussel, één rond Leuven. De Mobiliteitsvisie 2020 suggereert lighttrains in Vlaams-Brabant (GEN) vanuit alle invalsassen, waaronder Dendermonde en Ninove. Voor Liedekerke zijn spoorlijn 50 (as Gent Denderleeuw Brussel en de tramverbinding op de N8 (as Ninove Roosdaal Brussel) van belang. Voor de gemeente Liedekerke wordt in de gewenste structuur een ontsluitende streeklijn voorzien. Ontsluitende streeklijnen hebben enerzijds de functie om zoveel mogelijk pendelaars naar een halte of station te brengen (het station van Liedekerke) waar kan overgestapt worden naar een sneller openbaarvervoersysteem. Daarnaast ontdubbelen ze ook de sneltram- en snelbusverbindingen om op een lager niveau een ontsluitende functie te vervullen.

103 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Openbaar vervoer blijft in een moeilijke marktpositie. Zo zijn er problemen op vlak van doorstroming en beschikbaarheid. Ook de Lijn moet besparen in zijn uitgaven. - De herinrichting van de stationsomgeving moet bijdragen tot een beter voor- en natransport met de bus en een betere doorstroming. - De ontbrekende en gewenste busverbinding met onze buurgemeente Denderleeuw zal op de agenda worden geplaatst. - De Lijn wenst meer en beter samen te werken met de gemeenten. - Het derdebetalersysteem staat onder druk. De tussenkomsten dalen als gevolg van de niet gunstige gemeentefinanciën. Dit zal een gevolg hebben voor het aantal gebruikers van de Lijn Gemeentekaarten Met de gemeentekaart van 5 euro kan de inwoner 10 ritten uitvoeren binnen de gemeente. De gemeente betaalt, als derdebetaler, 0,40 euro/verplaatsing binnen Liedekerke. Dit is immers het verschil tussen de ritprijs van 0,90 euro en de bijdrage van de reiziger van 0,50 euro.

104 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 104 Jaarabonnementen De gemeente komt tussen op een aantal jaarabonnementen van De Lijn. Bij de start van het derdebetalersysteem werd een tussenkomst van 75% aangeboden. Vanaf juni 2012 bedraag de tussenkomst op abonnementen slecht 25%. Dit resulteert slechts in een lichte daling van de abonnementen in De verkoop van Buzzy Pazz (6 t/m 24 jaar) vertegenwoordigt 72% van de verkochte abonnementen. 28% van de verkochte abonnementen zijn Omnipasabonnementen (25 jaar t/m 60+). Autoverkeer - Door de bevolkingsgroei in onze gemeente zullen steeds meer mensen zich verplaatsen in zonde gemeente. Bovendien stijgt het aantal wagens per inwoners. Er zijn ook meer activiteiten binnen de gemeente. Mensen nemen steeds vaker de auto. De verkeersdrukte neemt toe, wat voor problemen zorgt op vlak van verkeersleefbaarheid en verkeersveiligheid. De verkeersdoorstroming zal negatief worden beïnvloed. (cijfers multimodaal model Vlaams-Brabant 2020) - Er wordt niet direct een fundamentele wijziging in de vervoerswijzekeuze verwacht. - De congestieproblematiek op de invalswegen (lees E40) naar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geraakt niet onmiddellijk opgelost. - Om de verkeerscongestie langsheen de gewestwegen N207/N208 en in de stationsomgeving tegen te gaan, zal bij de herinrichting van de stationsomgeving een nieuwe rotonde met bypass en een nieuwe spoorwegtunnel worden aangelegd. - De voorgestelde inrichtingsprincipes uit het mobiliteitsplan per gecategoriseerde weg kunnen niet overal in onze gemeente worden toegepast, gelet op de beschikbare rooilijnbreedtes.

105 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz In de toekomst zullen er meer elektrische wagens rijden. Openbare oplaadplaatsen zullen een belangrijke rol spelen om de elektrische mobiliteit zichtbaar te maken voor het grote publiek. 32% tot 58% gebruik de auto als hoofdvoertuig om te pendelen tussen wonen en werk. Dit ligt lager dan het gemiddelde en hangt af van de bereikbaarheid van openbaar vervoer (trein) binnen de gemeente. Bron: NIS, SEE/ESE-2001: Analyse en cartografie: UAntwerpen, UCLouvain, KULeuven

106 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Personenwagenpark Personenwagenpark Personenwagenpark Personenwagenpark/1000 inw. Vrachtverkeer - Op regionaal niveau wordt een vrachtroutenetwerk uitgewerkt dat moet leiden tot een vrachtroutenetwerk van en naar een selectie van bedrijventerreinen en multimodale knooppunten, en tot een bewegwijzeringsmodel dat toegepast wordt op alle geselecteerde bedrijventerreinen en multimodale knooppunten. - De uitwerking van het PIEK 2-project zorgt voor stillen leveringen in de dagrand en leidt het goederenvervoer op ons grondgebied in goede banen.

107 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 107 Parkeren - Door het toenemend autogebruik zal ook de parkeerdruk en de klachten i.v.m. parkeren in de directe kern van de gemeente stijgen. Er zal onvoldoende ruimte zijn voor het parkeren voor eigen deur. De bestaande parkeerregimes zullen herbekeken moeten worden. - De stedenbouwkundige verordening op het aanleggen van parkeerplaatsen buitend de openbare weg van 20 september 2007 is een hulpmiddel maar zal alleen het probleem niet oplossen. - De tarieven voor het betalend parkeren op de parkings in de omgeving van het station zullen meer moeten afgestemd worden op de toegepaste tarieven gehanteerd in de naburige spoorwegstations. - Op termijn zal de bouw van een parkeertoren op de parking aan de Nijverheidszone Begijnenmeers noodzakelijk zijn. - Bij de herinrichting van het dorpscentrum zal het parkeren ondergronds moeten worden georganiseerd wil men het plein autovrij maken en haar oorspronkelijk functie deels teruggeven. - De aanleg van (kleine) buurtparkings zal meer en meer noodzakelijk zijn. - Gezien het doorgaand vrachtverkeer geweerd wordt uit het woonweefsel en het centrum van Liedekerke wordt vanzelfsprekend ook gestreefd om het parkeren binnen het woonweefsel en het centrum te weren. Dit principe staat onder druk. Voor zelfstandige vrachtwagenchauffeurs die woonachtig zijn in Liedekerke, zal moeten worden onderzocht of er mogelijkheden kunnen worden gecreëerd om hun vrachtwegen te parkeren op het openbaar domein.

108 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Technologisch en informatief Media en communicatie Binnen Liedekerke zijn er een aantal lokale privé-initiatieven die aan eigen informatiegaring doen: Likert TV, Goeiedag. Mediawijsheid bij kinderen en jongeren Kinderen en jongeren zijn geboren in een digitale wereld, ze zijn bijna altijd online via de smartphone. Zij maken dus ten volle gebruik van de toenemende kansen tot digitalisering. 64% Vlamingen heeft een Facebookpagina. Uit onderzoek bij 15- tot 19-jarigen (2010) blijkt: 99% heeft gsm, 93% heeft internet, 87% heeft een MP3, 86% heeft een laptop). Er is dus nood aan mediawijsheid, zeker bij deze bevolkingsgroep! Personen van vreemde origine Opmerkelijk is dat personen van vreemde origine en dan zeker de kansarme personen binnen deze bevolkingsgroep zeer moeilijk bereikbaar is via de moderne mediakanalen. , Facebook en zelfs soms GSM zijn geen evidente communicatiemiddelen; daarbij is de Nederlandse taal vaak een extra drempel ICT De economische sector van de informatie- en communicatietechnologieën, in het Engels Information and Communication Technologies (ICT), is één van de belangrijkste innoverende sectoren van de kenniseconomie. Internet (infrastructuur) In juli 2011 (bronnen: BIPT & Communications Committee) waren er in België vaste breedbandlijnen voor internettoegang, d.i. een penetratiegraad van 31,6% (per 100 inwoners), die boven het EU-gemiddelde ligt (27,2%). Met deze score bekleedt ons land de zevende plaats van de EU, na onze buurlanden en de Scandinavische landen. Op het vlak van technologieën is 53% van de vaste lijnen in België aangesloten via DSL, tegen 46% via kabelmodem en 1% via een andere technologie. Het gemiddelde DSLpercentage in de EU is hoger (76,8 %), maar dit aandeel is zowel in België als in Europa geneigd licht af te nemen. De verdeling van de vaste lijnen per snelheid voor ons land ziet er als volgt uit: 1,6% tegen lage snelheid (tussen 144 Kbps en 2Mbps), 33,7% tegen hoge snelheid (tussen 2 Mbps en 10 Mbps), 34,8% tegen nog hogere snelheid (tussen 10 Mbps en 30 Mbps) en 29,9% tegen zeer hoge snelheid (meer dan 30 Mbps).

109 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 109 Internet (toegang) In 2011 (bron: Eurostat) hadden 77% van de Belgische gezinnen toegang tot het internet, tegen 54% in Dit percentage varieerde naar gelang van de gezinssamenstelling: 91% van de gezinnen met kind(eren) hadden toegang tot het internet, tegen slechts 71% voor de kinderloze gezinnen. Hiermee bekleedt ons land de negende plaats in de EU. Wat de digitale kloof ten aanzien van het internet betreft, heeft 14% van de in België gevestigde particulieren nog nooit gebruik hebben gemaakt van het internet. Dit percentage ligt onder het Europese gemiddelde (24%). Deze kloof lijkt langzaam maar zeker in ons land gedicht te worden, aangezien ze in 2011 op iets minder dan één zevende van de particulieren betrekking had, tegen ongeveer een derde (34%) zes jaar eerder. In België beloopt het percentage van ondernemingen (10 werknemers of meer) met internettoegang 96%, wat 1% meer is dan het Europese gemiddelde. Met deze score staat België op de elfde plaats. ICT-gebruik (gezinnen en particulieren) In 2011 (bron: Eurostat ) konden 77% van de Belgische gezinnen (via een van de gezinsleden) beschikken over een computer, d.i. 3% hoger dan het EU-percentage. Met deze score bekleedt ons land de achtste plaats in de EU. Het beste resultaat werd door Nederland behaald (92%). De meeste Belgische internetgebruikers (79%) maken dagelijks gebruik van het internet. E- mails worden hierbij het meest aangewend. Bij de in 2011 gevoerde enquête verklaarden 95% van de Belgische internetgebruikers gedurende de laatste drie maanden s te hebben verstuurd of ontvangen. Andere frequent toegepaste activiteiten (ten minste 50%) zijn het opzoeken van informatie over goederen en diensten (88%) en het gebruik van online bankdiensten (67%). Online diensten In 2011 (bron: Eurostat) bedroeg het percentage van in België gevestigde particulieren die tijdens de laatste twaalf maanden goederen of diensten via het internet bestelden 43%, juist op het Europese gemiddelde. Hiermee neemt ons land de elfde plaats in binnen de EU. Evolutie De recente evolutie van de ICT-markt wordt gekenmerkt door de ontwikkeling van internetgerelateerde diensten, met name cloud computing. Cloud computing, letterlijk vertaald informatica in de wolken, verwijst naar een dienst voor gegevensoverdracht via een netwerk van over heel de wereld verspreide servers die toegankelijk gemaakt werden voor entiteiten die voor deze diensten ingeschreven zijn. Cloud computing wordt gebruikt door ondernemingen die zelf niet willen instaan voor het beheer van hun servers en die deze taak overlaten aan een gespecialiseerde firma. Concreet worden software, het onderhoud van informatica, de breedbandkosten, enz. door de dienstverlener overgenomen.

110 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 110 De gegevens daarentegen worden op een externe server bewaard, maar kunnen op afstand beheerd worden en blijven toegankelijk aan de hand van verschillende dragers (computer, laptop, GSM).

111 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Ecologisch en bouwkundig Wonen Algemene cijfergegevens Constatering: De bevolkingsdichtheid (aantal inwoners per vierkante kilometer) is opmerkelijk (namelijk quasi het dubbele) ten opzichte van deze in de omliggende Vlaams-Brabantse gemeenten. De woonbehoeftestudie voor Liedekerke geeft slecht een geringe toename van de eigen bevolking aan. De eigen samenleving verandert qua demografie en wordt steeds dynamischer. Het totale bevolkingscijfer van Liedekerke bevat momenteel (cijfer 2011) inwoners. De gemiddelde bevolkingsdichtheid ligt hoger dan het Vlaams gemiddelde. In Liedekerke wonen er 1264 (cijfer 2011) inwoners per vierkante kilometer. De woondichtheid in Liedekerke bedraagt 38 woningen per hectare. In vergelijking met de omliggende gemeenten en het Vlaams gemiddelde is dit hoog. Meer dan 50% van de woningen dateren uit de periode van 1946 tot en met 1980 en 30% van de woningen is gebouwd in de periode na Eén op de drie van de woningen beschikt slechts over de basis woonkwaliteit. Binnen de gemeente zijn het vooral de woongebieden ter hoogte van de stationsomgeving en deze gelegen tussen de Velodroomstraat en de Fabrieksstraat/ Kleemputtenstraat die sterk verouderd zijn. In het hoofddorp Liedekerke zijn er nog diverse grootschalige gebieden met een aanzienlijk potentieel voor woningbouw. De stijging van de woning- en bouwgrondprijzen volgt de tendens van de provincie Vlaams- Brabant en het Vlaams Gewest. Gemiddeld kost één vierkante meter bouwgrond 150 euro. De gemiddelde woningprijs bedraagt een waarde tussen de euro en euro, wat aanzienlijk lager is dan het Vlaams-Brabantse gemiddelde van euro. De huurprijzen liggen, in vergelijking met de omliggende gemeenten, laag (275 à 500 euro per maand). De vraag naar betaalbare huurwoningen blijft groter dan het aanbod.

112 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 112 Monitoring: 40 woondichtheid woondichtheid Liedekerke Roosdaal Affligem Ternat Vlaams Brabant Vlaanderen Situering: De hoge woondichtheid is het gevolg van meerdere gebieden waar de percelen uiterst klein zijn gevormd. Binnen de gemeente zijn er echter nog tal van binnengebieden die ontwikkeld kunnen worden. Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan heeft met betrekking tot een gefaseerde en gecontroleerde ontwikkeling de prioriteiten vastgelegd. De gebieden E, F, H, J, K zijn afgebakend en nog niet volledig ingericht. Het binnengebied F gelegen tussen de Rozenlaan en de Laan I staat onder druk voor ontwikkeling maar de initiatieven verlopen moeizaam omwille van de kadastrale versnippering. De gemeente beschikt over een stedenbouwkundige visie die een kwaliteitsvolle ontwikkeling ondersteunt. Het binnengebied B is beoordeeld als niet prioritair doch staat onder druk voor ontwikkeling. Het initiatief verloopt moeizaam omwille van problematieken waterhuishouding;

113 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 113 Prioriteitsbepaling binnengebied (Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan) Ruimtelijke ontwikkelingen binnen het woongebied Constatering: In de gemeente zijn er vier bijzondere plannen van aanleg met rechtskracht: - BPA nummer 6 Paepenberg - BPA nummer 1 Centrum - BPA nummer 2 Saldoplan - BPA Stationsomgeving Het BPA nr. 6 Paepenberg is gedeeltelijk geactualiseerd volgens de procedure van ruimtelijke uitvoeringsplannen. Binnen de afbakening werden twee gebieden planologisch geherdefinieerd: - Deel RUP oude bioscoop - Deel RUP serviceflats De overige gebieden dienen nog uitgewerkt te worden. Het initiatief maakt deel uit van de ruimtelijke kernbeslissingen opgenomen in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Binnen het gebied dienen meerdere knelpunten aangepakt te worden: - overzicht knelpunten beschikbaar; - rooilijnen dienen herzien en afgestemd op de actuele mobiliteitsproblematiek; - zones voor inbreiding en ruimtelijke ontwikkeling dienen beleidsmatig aangeduid te worden; - gedeeltelijke herziening behoort tot de mogelijkheden. Delen dienen aangeduid zodat planologisch procedure kan opgestart worden;

114 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 114 Het BPA nr. 1 Centrum is als gevolg van een arrest Raad van State terug van kracht. Het plan is niet meer actueel en onvoldoende afgestemd op de maatschappelijke noden; Het BPA Saldoplan kreeg volledige invulling als gevolg van de realisatie: - verkaveling Rozemarijnlaan - woonwijk Pijnegem - sociale woonwijk Monnikbos Het BPA Stationsomgeving is de planologische basis voor de realisatie van de nieuwe stationsomgeving. Binnen het BPA zijn er nog bijkomende ontwikkelingsmogelijkheden opgenomen. Een gedeelte van het woongebied gelegen langs de Opperstraat werd omgezet naar het RUP Opperstraat zodat het sociaal woonproject gelegen tussen de Opperstraat en de Velodroomstraat kon vergund worden. De concrete ruimtelijk invulling met 45 sociale woningen is momenteel in uitvoering. Er gebeurde een randcorrectie van de woonzone zodat wachtgevels gelegen aan de grens van de Open Ruimte konden aangebouwd worden. Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan voorziet in de opmaak van het RUP Kerngebied. Het uitvoeringsplan beoogt een algemene versterking van de centrumfuncties. Voorbereidende studies onderbouwen de algemene visie. Het RUP Kerngebied bevindt zich gedeeltelijk binnen de contouren van het huidige BPA Centrum. De mogelijkheid bestaat om, middels aanpassing van de contour, de verouderde bepalingen van het huidige BPA Centrum op te heffen. Monitoring: Contouren BPA n 1, n 6 en het RUP Kerngebied

115 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 115 Syntheseplan uit de Centrumvisie (BRO) Situering: Het op te zetten planologische kader dient goedkeuring te genieten van tal van adviserende instanties. Het dient bijkomend gedragen door de Liedekerkse bevolking die tijdens het openbaar onderzoek de mogelijkheid krijgen bezwaren kenbaar te maken.

116 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 116 Privatieve ontwikkelingen binnen het woongebied Constatering: De gemeente beschikt sinds 2007 over een goedgekeurd ruimtelijk structuurplan. Het plan voorziet meerdere ruimtelijke kernbeslissingen welke de afgelopen jaren werden geconcretiseerd. Sinds 2007 beschikt de gemeente over de noodzakelijke autonomie om het eigen vergunningenbeleid in te vullen. De versnelde procedures genereerden onmiddellijk na de ontvoogding een verhoogde dynamiek. Mede omwille van de economische crisis is de laatste jaren het aantal vergunningen sterk gedaald. Vanaf 2014 treden de bepalingen van de Omgevingsvergunning in werking. Dit houdt in dat de stedenbouwkundige vergunning en de milieuvergunning gekoppeld worden binnen één procedure die hoofdzakelijk gevoerd wordt door het lokale beleid. Monitoring: Overzicht aantal stedenbouwkundige vergunningen: Overzicht aantal onbebouwde percelen:

117 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 117 Situering: De decreetgever heeft de doorlooptermijnen voor het bekomen van stedenbouwkundige vergunningen vereenvoudigd en tal van initiatieven zijn vrijgesteld van vergunning. Ontwikkelingen met betrekking tot sociale woningbouw Constatering: Het realiseren van sociale en bescheiden woningen kan gebeuren op twee manieren. Enerzijds bepaalt het gemeentelijk reglement Sociaal Wonen, opgemaakt op basis van het decreet Grond- en Pandenbeleid. Het gemeentelijk reglement genereert tot op heden geen resultaten. Anderzijds is er de gemeentelijke taakstelling opgenomen binnen het Bindend Sociaal Objectief. De opgelegde taakstelling met betrekking tot een sociaal woonaanbod zit op schema, doch het concretiseren van het uitvoeringsprogramma van de sociale huisvestingsmaatschappijen dient best positief gestimuleerd te worden. De gemeente wordt geacht tegen 2023 te beschikken over: - sociale huurwoningen: 129 wooneenheden - sociale koopwoningen: 43 wooneenheden - sociale kavels: 2 kavels Monitoring: Resultaten toepassing gemeentelijk reglement Sociaal Wonen Groepswoningbouw Meergezinswoningen Verkavelingsvergunningen Toepassing gemeentelijk reglement sociaal wonen Goedgekeurd bij gemeenteraadsbesluit van 24 februari 2011 Verwezenlijken van sociaal woonaanbod van: - 20% in het geval van Vlaamse besturen - 10% in het geval van rechtspersonen

118 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 118 Planning realisatie Sociale koopwoningen Opstart dossier Ingebruikname Ligging Aantal Initiatiefnemer Weidestraat 17 Providentia Opperstraat 7 GMV Heidestraat 16 Providentia Schapenstraat 12 Providentia 2020 Totaal 52 Planning realisatie Sociale huurwoningen Opstart dossier Ingebruikname Ligging Aantal Initiatiefnemer Heidestraat 24 Providentia Opperstraat 38 GMV oud postgebouw 7 OCMW of GMV Webra Monnikbos 24 Providentia Monnikbos 24 Providentia Webra 5 Planning realisatie sociale kavels 2020 Totaal 130 Opstart Ingebruikname Ligging Aantal Graesbaan 15

119 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 119 Ruimtelijke ontwikkelingen binnen de woonuitbreidingsgebieden Constatering: De ontwikkelingsmogelijkheden worden aangegeven in de omzendbrief RO/2002/03 in verband met het opmaken van een gemeentelijke woonbehoeftestudie en het ontwikkelen van woonuitbreidingsgebieden met of zonder woonbehoeftestudie. Het beschikken over een woonbehoeftestudie is niet langer noodzakelijk. In Liedekerke zijn er nog vijf woonuitbreidingsgebieden, waarvan er twee ten dele reeds volgebouwd zijn. Er zijn geen echt grote woonuitbreidingsgebieden, waardoor de woningvoorraad in dit segment relatief beperkt is: 420 potentiële woningen, ofte 24,3% van de totale voorraad. Een gedeelte van het woonuitbreidingsgebied gelegen ter hoogte van de zuidelijke poort tot de Liedekerkse leefruimte werd planologisch in orde gebracht zodat een concrete ontwikkeling kan opgestart worden. De stedenbouwkundige bepalingen werden opgenomen in het RUP Graesbaan Sportlaan.

120 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Monitoring: Inventaris binnengebieden en woonuitbreidingsgebieden (GRS Liedekerke) Stedenbouwkundig plan RUP Graesbaan-Sportlaan Blz. 120

121 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 121 Ruimtelijke ontwikkelingen binnen het recreatiegebied Constatering: Het ontwerp van ruimtelijk uitvoeringsplan Sportlaan Heuvelkouter zit momenteel in zijn formele procedure. Het goedgekeurd uitvoeringsplan zal een verdere ontwikkeling van recreatieve infrastructuur mogelijk maken. De formele procedure werd onderbroken omwille van de procedure van bouwaanvraag Jeugdhuis gelegen binnen de recreatiecluster. De plenaire vergadering vond plaats op 29 juni Om het recreatiegebied volwaardig te kunnen ontwikkelen zijn diverse onteigeningen noodzakelijk. Het RUP regelt in beperkte mate de zonevreemdheid van bebouwing gelegen langs de Pamelsestraat en het Broekenbospad Er zijn nog mogelijkheden om nieuwe recreatieve initiatieven te localiseren in de daartoe bestemde zones. Monitoring: Binnen de gemeente zijn er drie recreatieve zones aanwezig: - Recreatiecluster Heuvelkouter - Camping Roosdaal (opgenomen in een provinciaal RUP) - Site van de Manège gelegen langs Monniksbosstraat Ontwerp Stedenbouwkundig plan RUP Sportlaan-Heuvelkouter Situering: - Gelet op de stopzetting formele procedure in 2010, dient een herneming van de procedure overwogen worden (daad van behoorlijk bestuur); - Diverse adviesverleners en provincie Vlaams-Brabant zijn belangrijke actoren in de procedure

122 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 122 Pleinen en gebouwen De gemeente beschikt over een centrumvisie die een kwaliteitsvolle ontwikkeling van het centrum mogelijk maakt. Rendering van het toekomstig centrum (BRO) Interlokale Vereniging Regionaal woonbeleid Noord-Pajottenland De Interlokale Vereniging Regionaal woonbeleid Noord-Pajottenland is het samenwerkingsverband tussen de gemeenten Affligem, Liedekerke en Roosdaal en hun respectievelijke OCMW's. De Interlokale Vereniging wil de gemeenten ondersteunen in hun lokaal woonbeleid. Dit project komt mede tot stand in samenwerking met de Vlaamse overheid en de provincie Vlaams-Brabant. Een klantgerichte dienstverlening is één van de prioriteiten. In de wooninfopunten kunnen inwoners bij een woonconsulent terecht met al hun vragen of problemen inzake wonen. Naast de dienstverlening staan wij ook in voor de ondersteuning bij het ontwikkelen van een gemeentelijke beleidsvisie rond wonen en voor de organisatie van het lokaal woonoverleg. Wij streven ook naar een verbetering van de kwaliteit van het woningpatrimonium, met aandacht voor kwetsbare doelgroepen.

123 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz Wegen en riolering Wegen Op het grondgebied van Liedekerke bevinden zich twee gewestwegen. De overige wegen zijn gemeentewegen. Deze kunnen worden onderverdeeld in wegen van groot verkeer, buurtwegen en andere. Het beheer gebeurt door de gemeente. De vernieuwing van de riolering heeft meestal de vernieuwing van de bovenbouw (rijweg voor autoverkeer, fietsinfrastructuur, voetgangersinfrastructuur, parkeerinfrastructuur en ruimtelijke beleving) tot gevolg. De omgevingsanalyse wegen dient om deze reden samen gelezen te worden met de omgevingsanalyse riolering. Constatering De gewestweg N208 wordt als secundaire weg type II geselecteerd in het provinciaal ruimtelijk structuurplan. De N207 wordt in het gemeentelijk mobiliteitsplan geselecteerd als lokale weg type I (verbindingsweg). De Affligemsestraat (deel tussen spoorweg en rotonde met N208) wordt vernieuwd naar aanleiding van de herinrichting van de stationsomgeving. Het gevaar bestaat dat de N207 wordt overgedragen aan de gemeente wat een grote extra belasting van de gemeentelijke financiële middelen tot gevolg zal hebben. De vernieuwing of herinrichting van de doortocht van de N207 (Fabrieksstraat tot rotonde Sportlaan) is niet prioritair voor de Afdeling Wegen en Verkeer Vlaams Brabant. De gemeente heeft een oppervlakte van 1008 ha en een zeer grote bevolkingsdichtheid van 1264 inwoners/km². Het is sterk verstedelijkt. Het aantal landwegen is vrij beperkt. Het grootste deel van de wegen moet bijgevolg goed worden uitgerust met aandacht voor voetgangers, fietsers, auto s, parkeren en groen. Hierdoor lopen de aanlegkosten gevoelig op. Anderzijds heeft de gemeente minder km gemeentewegen ten opzicht van de buurgemeenten. De wegzates behoren in verschillende straten nog tot het privaat domein wat nog meer aanleiding zal geven tot conflicten met de burgers. Rooi- en onteigeningsplannen zullen versneld moeten worden opgemaakt. TMVW wenst naast (drink)watervoorziening en sanering ook het beheer van de wegeninfrastructuur aan haar dienstverlening toe te voegen om synergie bij werken te promoten en het beheersen van de hinder die werken veroorzaken. Voor het onderhouden van de wegen wordt nog te veel ad hoc gewerkt. Een degelijk exploitatieplan ontbreekt. Voor het investeringsplan wordt de Bèta Visie van de rioleringen gebruikt. De doorlooptijd van wegenis- en rioleringsdossiers zal nog toenemen gelet op de steeds complexer wordende wetgeving.

124 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 124 Het verkeer neemt constant toe. Deze ontwikkeling veroorzaakt een grotere belasting van de wegen, waardoor de slijtage versneld wordt. Het onderhoud dient intenser te gebeuren en de behoefte aan vervangingsinvesteringen ontstaat sneller. Tegelijk wordt de weggebruiker steeds veeleisender en accepteert hij minder dan ooit gebreken aan de weginfrastructuur. Hij kan zich daarenboven evenmin verzoenen met de hinder, waarvan de frequentie onvermijdelijk het ritme van herstellingen en nieuwbouwwerken volgt. Hiertegenover staat de zuinig te besteden financiële middelen van de gemeente. De (on)beschikbaarheid van begrotingsmiddelen voor de samenhangende rioleringswerken is ongetwijfeld een determinerende factor waardoor infrastructuurwerken vertraging oplopen. Het belang van trage wegen om de mobiliteit van de zwakke weggebruikers te verbeteren, zal toenemen. Meer en meer zal een goede samenwerking tussen de netbeheerders van de nutsmaatschappijen en de gemeente belangrijk zijn voor de burger en cruciaal zijn in de goede dienstverlening die de gemeente beoogt. Zonder investeringen in infrastructuur van de overheden en nutsbedrijven, zullen bedrijven in deze sector beduidend minder werk krijgen of op termijn failliet gaan. Het beheer van de onbevaarbare waterlopen wordt door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) herbekeken in overleg met de provincies, de VVSG en gemeenten, de polders en wateringen. Voor de waterlopen van tweede en derde categorie zijn er vijf mogelijke opties. Waterwegen en Zeekanaal nv wenst de stuwsluis op de Dender (Huissegem) te vernieuwen en de stuwsluis in Teralfene af te schaffen. Het waterpeil van de Dender (tussen sluis Huissegem en Teralfene) zou aanzienlijk dalen wat positief is voor de overstromingsproblematiek van onze gemeente. Monitoring De gewestweg N208 heeft een lengte van 1,564 km op het grondgebied. De gewestweg N207 (Affligemsestraat / Pamelsestraat) heeft een lengte van 4,432 km. 450m van de N207 wordt in het project Stationsomgeving vernieuwd.

125 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 125 Bevolkingsdichtheid (2012) Inwoners per km² Vlaams-Brabant: 520 Bever Galmaarden Herne Liedekerke Affligem Roosdaal Gooik Opwijk Ternat Asse Lennik Pepingen Dilbeek Halle Londerzeel Merchtem Sint- Pieters- Leeuw Meise Wemmel Beersel Aantal inwoners Kapelle- op-den- Bos Drogenbos GrimbergenVilvoorde Linkebeek Sint- Genesius- Rode Zemst Steenokkerzeel Machelen Kortenberg Zaventem Wezembeek- Kraainem Oppem Tervuren Hoeilaart Boortmeerbeek Overijse Kampenhout Keerbergen Bertem Huldenberg Haacht Herent Rotselaar Leuven Tremelo Begijnendijk Holsbeek Oud-Heverlee Bierbeek Aarschot Tielt-Winge Lubbeek Glabbeek Boutersem Hoegaarden Scherpenheuvel -Zichem Bekkevoort Tienen Diest Kortenaken Kaart: Steunpunt sociale planning Bron data: ADSEI, FOD Economie Grenzen: Voorlopig rb gemeentegrenzen, toestand 22/05/2003 (AGIV-product) Linter Zoutleeuw Landen Geetbets Gemeentewegen 44,53 km, waarvan: - wegen groot verkeer: 11,011 km - buurtwegen: 20,403 km - andere: 13,495 km Voorziene werken nutsmaatschappijen: Eandis: - overschakeling gas van middendruk naar lage druk om veiligheidsredenen voor de burgers - vervanging van het bovengronds koperen laagspanningsnet Telenet / Infrax: - verdere vernieuwing net 39% van de bedrijven in de sector van infrastructuurwerken heeft door de aanslepende crisis en de krappe overheidsfinanciën beduidend minder werk dan de voor de zomer van Orderboekje infrastructuurbedrijven Werk voor minder dan 3 maanden 17% 21% Werk voor 3 tot 6 maanden 32% 51% Werk voor 6 tot 9 maanden 43% 21% Werk voor 9 tot 12 maanden 8% 7%

126 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 126 Bevaarbare waterlopen: 3 km Onbevaarbare waterlopen: 13 km Waterlopen eerste categorie - Bellebeek - Oude Dender Waterlopen tweede categorie - Boesdaalheidebeek - Bosbeek (benedenloop) - Hollebeek - Oude Dender (benedenloop) Waterlopen derde categorie - Begijnengracht - Kruisbeek (benedenloop) - Pallitsebeek (benedenloop) - Rulaartbeek Niet- geclassificeerde waterlopen - Bardellegracht - Bosbeek (bovenloop) - Hollebeek - Kruisbeek (bovenloop) - Pallitsebeek (bovenloop) Rioleringen De gemeente is op 1 januari 2005 toegetreden als Z-vennoot tot de zuiveringsactiviteit van de Tussengemeentelijke Maatschappij der Vlaanderen voor Waterbedeling (TMVW). De TMVW voert het beheer, de exploitatie, de uitbouw en de financiering van de afvalwater-, hemelwater-, en zuiveringsactiviteiten uit voor onze gemeente. Er werd een globaal plan (Bèta Visie) opgemaakt die uitgaat van een volledige sanering van het grondgebied van de gemeente tegen 2027 en dat als beleidsondersteunend document moet worden beschouwd. De uitgaven voor de investeringen en de exploitatie van het rioleringsnet, de uit te voeren rioolaansluitingen en de plaatsing van de IBA s (individuele behandelingsinstallaties), worden gefinancierd door het RioFIN budget en de eventueel te ontvangen subsidies.

127 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 127 De gemeente beschikt over een goedgekeurd zoneringsplan dat is opgemaakt in samenwerking met de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Het bekomen van een goede ecologische toestand van de waterlichamen, is het objectief van de Europese kaderrichtlijn Water. De goede ecologische toestand moet in principe worden bereikt tegen 2015, maar wanneer gefundeerd, is uitstel mogelijk tot Op het grondgebied van de gemeente Liedekerke en de gemeente Affligem, bevindt zich een rioolwaterzuiveringsstation, beheert door Aquafin. Sinds 1993 werden er door Aquafin een tiental collectoren aangelegd waardoor alle rechtstreekse lozingspunten van onze gemeentelijke rioleringen op de waterlopen, werden afgekoppeld. Een aantal gemeentelijke straten werden reeds voorzien van een gescheiden rioleringsstelsel. Voor de particulieren geldt een aansluitingsplicht op de riolering en in bepaalde gevallen een afkoppelingsplicht van afvalwater en regenwater. Constatering De VMM heeft de procedure opgestart voor de herziening van het goedgekeurd zoneringsplan en de opmaak van het gebiedsdekkend uitvoeringsplan. Deze herziening wordt geïntegreerd in de bekkenspecifieke delen van de tweede generatie stroomgebiedbeheersplannen. We verwachten een beperkt aantal wijzigingen aan het bestaand zoneringsplan. In uitvoering van het zoneringsplan moet een gebiedsdekkend uitvoeringsplan worden opgemaakt waarin de uitvoering en de timing van de projecten met betrekking tot respectievelijk de gemeentelijke en bovengemeentelijke saneringsverplichting geregeld zijn. Deze zonerings- en uitvoeringsplannen zijn bindend voor derden na goedkeuring door de Vlaamse Regering. De riolerings- en zuiveringsgraad in onze gemeente ligt zeer hoog en bedraagt ongeveer 99%. Rioleringsgraad: het theoretisch aantal inwoners waarvan het afvalwater aangesloten is op een riolering ten opzichte van het totaal aantal gedomicilieerde inwoners. Zuiveringsgraad: het theoretisch aantal inwoners waarvan het afvalwater behandeld wordt op een collectieve zuiveringsinstallatie ten opzichte van het totaal aantal gedomicilieerde inwoners. Na uitvoering van de projecten voorzien in het gebiedsdekkend uitvoeringsplan, zullen we de 100% riolerings- en zuiveringsgraad bereiken. Vlaanderen haalt op dit moment 80%. Tegen eind 2027 moet dit 100% zijn. De gemeente heeft in het verleden een belangrijke inspanning geleverd om de straten te voorzien van een riolering. Naast de verplicht uit te voeren projecten als gevolg van het bindend gebiedsdekkend uitvoeringsplan, zal de klemtoon liggen op het vervangen van (oudere) bestaande rioleringen. De ligging van het bestaand rioleringsstelsel is grotendeels geïnventariseerd. De bouwfysische staat van het bestaande rioolstelsel is momenteel niet of onvoldoende bekend. Bijgevolg kunnen toekomstige calamiteiten niet worden voorspeld. Via een putcamera-inspectie kan de structurele toestand van het rioolstelsel in kaart worden gebracht. Uit het voorgaande kunnen we besluiten dat de investeringskost voor de aanleg van nieuwe rioleringen (in niet gerioleerde gebieden) en voor de plaatsing van IBA s, redelijk laag ligt vergeleken met de gemiddelde Vlaamse gemeente.

128 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 128 De gemeente zal moeten zoeken naar een evenwicht tussen de voortgezette zuiveringsambitie/ vervangingsinvesteringen/exploitatiekosten en de beschikbare middelen. De beschikbare middelen (waterafvoerbijdragen en subsidies) zijn onvoldoende om het voorgestelde programma in de Bèta Visie te financieren. De planning van de vervangingsinvesteringen zal aangepast moeten worden of projecten zullen moeten worden geschrapt. De AquaRio-rapportering bevestigt dit tekort. De gemeente (TMVW) int reeds de maximale gemeentelijke saneringsbijdrage. Eén van de denksporen om het financieringstekort voor rioleringsprojecten aan te zuiveren, is het invoeren van een vermijdbare hemelwaterheffing gebaseerd op het aantal m² verharde oppervlakte die het hemelwater niet in de bodem laat infiltreren. Het subsidiebesluit voor de aanleg van gemeentelijke rioleringen is in herziening gesteld. Het subsidiepercentage zal lager liggen dan voorheen. Het subsidiepakket zal stijgen met ongeveer 13 miljoen euro. De kans is klein dat de gemeente subsidies binnenhaalt voor vervangingsinvesteringen. In het gebiedsdekkend uitvoeringsplan kan, vooral binnen stedelijke omgeving, worden afgeweken van de verplichting om een gescheiden rioleringsstelsel aan te leggen. De VMM heeft 75 gebieden in een 45-tal gemeenten geselecteerd en bestudeert deze verder. Liedekerke? De kostprijs voor de aanleg en onderhoud van een gescheiden rioleringsstelsel is veel duurder dan deze voor de aanleg van een gemengd stelsel of gedeeltelijk gescheiden stelsel. Monitoring Uit het bestaand zoneringsplan blijkt dat in het centraal gebied bijna alle straten zijn gerioleerd op vijf (kleine of delen van straten) na. In Vlaanderen heeft de VMM projecten geselecteerd! In het buitengebied moeten er een twintigtal woningen of clusters van woningen worden voorzien van een individuele behandelingsinstallatie (IBA). In Vlaanderen heeft de VMM IBA s geselecteerd! In 168 gemeenten dienen er minder van 50 IBA s te worden geplaatst. In 16 gemeenten dienen er meer dan 200 IBA s te worden geplaatst.

129 ANALYSENOTA GEMEENTE LIEDEKERKE 2013 Blz. 129 Riolerings -en zuiveringsgraden 100% 99% 99% 99% 99% 100% 100% 80% 60% 40% Riolering Zuivering na riolering 20% 0% Huidig GIP & OP GUP Uitvoeringsfase Rioleringsgraad en zuiveringsgraad op 3 verschillende uitvoeringsfases: 1. Huidige toestand 2. Na uitvoering van het reeds vastgelegd gemeentelijk (GIP) en bovengemeentelijk (OP) programma 3. Na uitvoering van het gebiedsdekkend uitvoeringsplan (GUP) De gemeente beschikt over 75,738 km aan rioleringen of 6,07 m per inwoner (Vlaanderen 6,30 m per inwoner). De renovatiekost van een riolering in centraal gebied bedraagt gemiddeld 455 euro/m. De bijhorende wegeniskost bedraagt eveneens gemiddeld 455 euro/lm. Om tegemoet te kunnen komen aan de Europese kaderrichtlijnen Water, zoekt de Vlaamse rioleringssector 300 miljoen euro extra per jaar. Het subsidiepakket voor rioleringsprojecten zal stijgen met 13 miljoen euro (afkomstig van de afbouw van de samenwerkingsovereenkomst milieu) tot ongeveer 120 miljoen euro. Voor 2006 werden zes gemeentelijke rioleringsdossiers gesubsidieerd. Na 2006 werd de subsidie voor zes gemeentelijke rioleringsdossiers vastgelegd. Op het rollend meerjarenprogramma staan vier gemeentelijke projecten (vervangingsinvesteringen) opgelijst.