Bijlage 1: Spreidingskaarten bibliotheekmateriaal en aantal leners (6 kaarten) 32 Bijlage 2: Personeelsgegevens openbare bibliotheken in tabelvorm 35

Transcriptie

1

2 1 INHOUDSTAFEL VOORWOORD 3 HOOFDSTUK 1: SITUATIESCHETS en SWOT-ANALYSE 4 1. Algemene beschrijving van Vlaams-Brabant (Vlaams-Brabant in cijfers) 4 2. Algemene beschrijving van de bibliotheken in Vlaams-Brabant (cultuuratlas Jan Colpaert) 5 Spreiding van het aantal gedrukte materialen in de openbare bibliotheken 6 Spreiding van de audiovisuele materialen in de openbare bibliotheken 7 Aantal actieve leden van de bibliotheek in de gemeente 8 Algemeen 9 Collectiegegevens van de openbare bibliotheken van Vlaams-Brabant in Personeelsbezetting in de openbare bibliotheken van Vlaams-Brabant Algemene beschrijving van de bibliotheekwerking van de provincie tot nu toe Subsidies RIS-project Studiereizen Promotiecampagnes Activiteiten en ondersteuning van de bibliotheken in de faciliteitengemeenten in de Rand rond Brussel Vlaams-Brabants documentatiecentrum Communicatie met het werkveld Personeel Adviesraad Streekgericht Bibliotheekbeleid SWOT-analyse Sterktes Zwaktes Kansen Bedreigingen 18 HOOFDSTUK 2: MISSIE, DOELSTELLINGEN en ACTIES Missie Cluster 1: Positieversterking openbare bibliotheken door samenwerking [netwerking] Cluster 2: Bibliotheektechnologie Cluster 3: Ondersteuning, publiekswerking en promotie Cluster 4: Consulting, management en algemene ondersteuning Cluster 5: Gedecentraliseerd bibliotheekwerk 27 HOOFDSTUK 3: MIDDELENTOEWIJZING 28 HOOFDSTUK 4: EFFECTEN en INDICATOREN 30 BIJLAGEN 32

3 2 Bijlage 1: Spreidingskaarten bibliotheekmateriaal en aantal leners (6 kaarten) 32 Bijlage 2: Personeelsgegevens openbare bibliotheken in tabelvorm 35 Bijlage 3: Statuten van de adviesraad streekgericht bibliotheekbeleid 37 Bijlage 4: Samenstelling van de adviesraad SBB d.d. 4 juli Bijlage 5: Convenant tussen de Vlaamse Gemeenschap en provincie Vlaams-Brabant 40 m.b.t. de organisatie van het streekgericht bibliotheekbeleid Bijlage 6: Concept en definiëring Provinciaal Bibliotheeksysteem 44 Bijlage 7: Gebruikte afkortingen 58

4 3 VOORWOORD De toekomst voor de bibliotheken in Vlaanderen, en dus ook in Vlaams-Brabant houdt heel wat uitdagingen in. Op 13 juli 2001 werd het decreet houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal lokaal cultuurbeleid gestemd. Dit decreet heeft tot doel de gemeentebesturen te stimuleren om te komen tot een kwalitatief en integraal cultuurbeleid. De uitbouw van de werking van de openbare bibliotheken vormt hier een onderdeel van. Hierin wordt ook voorzien dat elk provinciebestuur het initiatief neemt tot een streekgericht bibliotheekbeleid ter ondersteuning van de bibliotheekwerking van elke gemeente. De bibliotheken van morgen zijn niet van gisteren! Ook voor de taken van de provincie verandert er heel wat. Waar we vroeger een meer administratieve band hadden met de bibliotheken, namelijk als subsidieverstrekker, zullen we in de toekomst een eigen streekgericht bibliotheekbeleid uitbouwen. In artikel 11 van het decreet wordt een lijst van 10 taken toegewezen aan dit streekgericht bibliotheekbeleid. Er wordt ook verwacht dat de provincie een beleidsplan ontwikkelt, en een adviescommissie installeert. De provincie Vlaams-Brabant heeft dan ook beslist om actief werk te maken van dit hele proces van beleidsplanning. We zijn gestart met een algemene vergadering waarop alle bibliothecarissen werden uitgenodigd om mee na te denken over de algemene principes van het streekgericht bibliotheekbeleid. Eveneens op deze algemene vergadering werd een ad-hocwerkgroep van bibliothecarissen opgericht, die in een intensief proces van verschillende vergaderingen meewerkten aan een ontwerpbeleidsplan. De input van deze veldwerkers zorgde voor een realistisch haalbaar voorliggend plan. Daarna kwamen de officiële adviesorganen aan bod, die de uiteindelijke tekst van het beleidsplan mee hielpen scherp stellen: - de adviesraad streekgericht bibliotheekbeleid besprak de tekst op 16 september 2002, - de provinciale cultuurraad, commissie volksontwikkeling deed hetzelfde op 24 september 2002, - de raadscommissie jeugd en cultuur verleende haar advies op 7 oktober Uiteindelijk keurde de provincieraad het beleidsplan streekgericht bibliotheekbeleid goed op 5 november 2002, waarna het ingediend werd bij de administratie Cultuur van de Vlaamse Gemeenschap. Op 25 februari 2003 ontving de provincie Vlaams-Brabant een brief van de Vlaamse minister van Cultuur, waarin de goedkeuring van het beleidsplan streekgericht bibliotheekbeleid meegedeeld werd. Investeren in het streekgericht bibliotheekbeleid en het realiseren van een provinciaal bibliotheeksysteem is zeker één van de belangrijke aandachtspunten in de toekomst. Het provinciaal cultuurbeleid wil zorg dragen voor de best mogelijke ontwikkelingskansen voor alle culturele actoren in onze provincie en voor een zo groot mogelijke participatie van elke Vlaams- Brabander. De provincie zorgt voor het netwerk; de gebruikers en de partners, in casu de bibliotheken, zijn de hoofdrolspelers. Jean-Pol Olbrechts, gedeputeerde voor cultuur provincie Vlaams-Brabant

5 4 HOOFDSTUK 1: SITUATIESCHETS en SWOT-ANALYSE 1. Algemene beschrijving van Vlaams-Brabant (Vlaams-Brabant in cijfers) Vlaams-Brabant bevindt zich binnen een straal van gemiddeld 30 tot 40 km rond Brussel en reikt boven van Londerzeel tot Diest en onder van Bever tot Landen, met Halle en het Pajottenland in het zuidwesten, Vilvoorde-Zaventem in het noordoosten, Leuven en het Hageland in het oosten en Tienen in het zuidoosten. De provincie Vlaams-Brabant beslaat een oppervlakte van 2106 km 2 en strekt zich van oost naar west uit over een afstand van ca. 90 km en van noord naar zuid over een afstand van ca. 40 km. Vlaams-Brabant bestaat uit 65 gemeenten verdeeld over 2 arrondissementen, nl. Leuven (30) en Halle-Vilvoorde (35). 7 van deze gemeenten zijn faciliteitengemeenten: Bever, Linkebeek, Drogenbos, Kraainem, Wemmel, Sint-Genesius-Rode en Wezembeek-Oppem. De laatste 6 zijn allen gelegen in de rand rond Brussel. Leuven, de provinciehoofdplaats, is volgens het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen in Vlaams-Brabant de enige centrumgemeente in een regionaalstedelijk gebied. Sterke troeven Vlaams-Brabant is nog steeds dé groeiregio in Vlaanderen, met een uitgesproken diensteneconomie. Meer dan 81 % van het totale tewerkstellingspotentieel werkt inderdaad in de tertiaire of dienstverlenende sector. Het arrondissement Leuven voert met 81 % op dit stuk de boventoon, Halle-Vilvoorde is voor 80 % tertiair gericht (Vlaanderen 69 %). Het overwegend agrarische Hageland en de met een verouderde industriële infrastructuur worstelende Zennevallei kennen alsnog een minder gunstig evoluerende sociaal-economische ontwikkeling dan de rest van de provincie. Vlaams-Brabant kan vijf sterke troeven uitspelen:! de nabijheid van "Brussel": Vlaams-Brabant dankt zijn gunstige economische ontwikkeling in hoge mate aan zijn ideale geografische ligging tegenover Brussel en de ermee verbonden intense sociaal-economische relaties;! de aanwezigheid van een internationale luchthaven;! een belangrijke onderzoeks- en ontwikkelingsoriëntatie (hoogtechnologische knowhow) met de K.U. Leuven, Imec en de researchparken van Zellik en Haasrode;! een zeer goed uitgebouwd opleidingsaanbod (universiteit, e.a.);! een aantrekkelijk aanbod voor (vooral dag-) recreatie en toerisme. Toch wordt Vlaams-Brabant ook met een aantal bijzondere uitdagingen geconfronteerd. Zo moet een duurzame economische ontwikkeling, gericht op het creëren van tewerkstelling, verzoend worden met de basisvoorwaarden voor een aangenaam leefklimaat. Voorts dient Vlaams-Brabant extra inspanningen te ondernemen om een actief welzijnsbeleid uit te bouwen ten behoeve van de kansarmen, zorg- en hulpbehoevende medeburgers, zonder de ontwikkelingssamenwerking te vergeten. Om de druk op de open ruimte in Vlaams-Brabant tegen te gaan, is er een provinciaal structuurplan voor de ruimtelijke ordening nodig. Voor de regio is een eigen afvalbeleid zeer belangrijk, evenals de blijvende zorg voor een gezond leefmilieu. Er moet een globaal mobiliteitsplan komen om de immense vervoers- en mobiliteitsproblemen in Vlaams-Brabant het hoofd te bieden. Met het oog op het garanderen van een goede en betaalbare huisvesting voor de inwoners van de regio is er een specifiek provinciaal grond- en huisvestingsbeleid nodig en worden alle krachten en initiatieven gebundeld. Daarnaast dient ook gewerkt aan de veiligheid van de Vlaams-Babanders via diverse maatregelen. Het provinciebestuur is bovendien aan zichzelf verplicht om een open bestuur te worden dat dicht bij de burger staat. Vlaams-Brabant moet tenslotte, bewust van zijn eigenheid en Vlaams karakter, maar zonder zich te isoleren, een actief cultuurbeleid voeren. Sociaal-economische radiografie

6 5! Bevolking (op 1/1/2001): inwoners, waarvan 55% in het arrondissement Halle- Vilvoorde ( inwoners) en 45% ( inwoners) in het arrondissement Leuven.! Bevolkingsdichtheid: (op 1/1/2001) 484 inwoners per km², Vlaams-Brabant is na de provincie Antwerpen de dichtst bevolkte Belgische provincie, Halle-Vilvoorde telt 594 inwoners per km², Leuven 394 inwoners per km² (Vlaanderen 440).! Migrantengegevens: (op 1/1/2001) Vlaams-Brabant telt migranten (5,77% op een totale bevolking van inwoners). 76,5% daarvan (44.989) is afkomstig uit Europa, 10% (5869) uit Afrika, 5,8% (3420) uit Amerika, 5,4% (3144) uit Azië en 0,3% (170) uit Oceanië. 2% (1199) zijn vluchtelingen en vaderlandslozen. Een totaal van 77,4% (34.831) van de Europese migranten is afkomstig uit Nederland (8638), Groot-Brittannië (6429), Italië (5909), Frankrijk (4961), Duitsland (4667) en Spanje (4227). De Aziatische migranten zijn afkomstig uit China (605), Japan (410), India (355), Filippijnen (276), Thailand (208), Pakistan (112) en Israël (95). Van de 3420 Amerikaanse migranten is 66% (2256) afkomstig uit de Verenigde Staten. Van de 5869 Afrikaanse migranten is 58,9% (3455) afkomstig uit Marokko. Van de Europese migranten woont 67% in arr. Halle-Vilvoorde en 33% in arr. Leuven. Van de Afrikaanse migranten woont 67,5% in arr. Halle-Vilvoorde en 32,5% in arr. Leuven. Van de Amerikaanse migranten woont 60% in arr. Halle-Vilvoorde en 40% in arr. Leuven. Van de Aziatische migranten woont 40,5% in arr. Halle-Vilvoorde en 59,5% in arr. Leuven. Van de migranten afkomstig uit Oceanië woont 53% in arr. Halle-Vilvoorde en 47% in arr. Leuven.! Werkgelegenheid: (cijfers 1999) tewerkstellingsplaatsen, waarvan zelfstandigen (19% van het totaal) en loontrekkenden (81% van het totaal). 60% van de totale werkgelegenheid in Vlaams-Brabant situeert zich in arr. Halle-Vilvoorde en 40% in arr. Leuven. 57% van de zelfstandige arbeid bevindt zich in het arr. Halle-Vilvoorde, 43% in arr. Leuven. Van de loontrekkende arbeid bevindt 61% zich in het arr. Halle- Vilvoorde en 39% in het arr. Leuven.! Werkgelegenheidsstructuur: (op 30/6/1999) 81% van het totaal aantal loontrekkende arbeidsplaatsen situeert zich in de dienstverlenende sector, in Halle-Vilvoorde bedraagt het aandeel van de dienstverlenende sector in het globaal aantal arbeidsplaatsen 80%; in Leuven 81% (Vlaanderen 69%). De secundaire sector neemt 18% van de werkgelegenheid voor haar rekening (Halle-Vilvoorde 19%, Leuven 18% en Vlaanderen 30%). De primaire sector vertegenwoordigt amper 1% van de tewerkstelling in Vlaams-Brabant, met een globaal aandeel van Halle-Vilvoorde van 0,53% en van Leuven van 1,38% (Vlaanderen 1,40%).! Industriële en handelsvestigingen (op 30/6/1999): vestigingen, waarvan 57% in Halle-Vilvoorde en 43% in Leuven.! Inkomen (aanslagjaar 1999): BEF per inwoner. Vlaams-Brabant is hiermee de provincie met het hoogste gemiddelde inkomen per inwoner van het gewest (Vlaanderen BEF); Leuven BEF per inwoner, Halle-Vilvoorde BEF: het arrondissement met het hoogste gemiddelde inkomen per inwoner van het land.! Werkloosheidsgraad: (op 30/6/2002) 4,67 tegenover 6,29 in Vlaanderen (Leuven 4,84 - Halle-Vilvoorde 4,53).! Wegennet : 24 % van het wegennet van Vlaams-Brabant bestaat uit autosnelwegen (Vlaanderen 15%). De Brusselse ring ligt voor 85% op Vlaams-Brabants grondgebied. 2. Algemene beschrijving van de bibliotheken in Vlaams-Brabant (cultuuratlas Jan Colpaert) In 2000 schreef de provincie Vlaams-Brabant een onderzoeksopdracht uit rond het cultuuraanbod en de geografische spreiding ervan in de provincie. Deze onderzoeksopdracht werd toegekend aan de EHSAL. De resultaten van dit onderzoek werden in 2002 gepubliceerd in de Cultuuratlas van Vlaams-Brabant (Jan Colpaert). In deze cultuuratlas werden ook data verzameld en verwerkt over de openbare bibliotheken in de provincie.

7 De voor deze Cultuuratlas verzamelde data over de openbare bibliotheken in Vlaams-Brabant werden verkregen via het VCOB (Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken) en de Vlabidocgids van de VVBAD (Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief- en Documentatiewezen). De volgende data (uit 1998 en 1999) werden verzameld: - naam van de bibliotheek - adres - aantal gedrukte materialen (jeugd, fictie, non-fictie) - aantal in leeszaalcollectie (naslagwerken, documentatie, tijdschriften en dagbladen) - totaal aantal uitleningen van het gedrukt materiaal - aantal audiovisuele materialen (cd, cd-rom, DVD, VHS, ander) - totaal aantal uitleningen van audiovisuele materialen - aantal leners (effectief aantal actieve leden) van 15 jaar en jonger - aantal leners (actieve leden) ouder dan 15 jaar. De data hebben betrekking op de 59 openbare bibliotheken die in 1998 en 1999 erkend waren. Er werden geen gegevens opgenomen voor de bibliotheken die in 1998 en 1999 nog niet erkend waren, nl. Boortmeerbeek, Drogenbos, Kraainem, Linkebeek en Steenokkerzeel 1. De provincie Vlaams-Brabant telt 65 gemeenten. Slechts één gemeente, nl. Bever (1982 inwoners 2 ), beschikt niet over een bibliotheek. Van de 64 overige gemeenten beschikten er 60 over een erkende plaatselijke openbare bibliotheek (POB) op 31 december 2001 (volgens de bepalingen van het decreet van 19 juni 1978 betreffende het Nederlandstalige openbare bibliotheekwerk). De 4 overige gemeenten, Boortmeerbeek, Drogenbos, Kraainem en Linkebeek, voldeden niet aan de bepalingen van het decreet van 1978, en beschikten over een niet-erkende openbare bibliotheek. Van de 60 erkende openbare bibliotheken zijn er 16 gelegen in een gemeente met meer dan inwoners, 23 in een gemeente met inwoneraantal tussen en en 21 in een gemeente met minder dan inwoners 3. Naast de gegevens van de Cultuuratlas (Jan Colpaert) werden in deze situatieschets ook gegevens opgenomen over de personeelsbezetting in de openbare bibliotheken van Vlaams- Brabant. De gebruikte gegevens zijn de Bios-gegevens van de Vlaamse Gemeenschap voor de jaren 1998, 1999 en Spreiding van het aantal gedrukte materialen 4 in de openbare bibliotheken (bron gegevens: Cultuuratlas) Vlaams-Brabant bezit jeugd-, fictie- of non-fictieboeken in de openbare bibliotheken. Dit komt neer op een densiteit van 274,5 gedrukte materialen per 100 inwoners van de provincie. Tabel 1 geeft aantallen en densiteit van gedrukt materiaal weer voor elk van de 5 Vlaamse provincies en voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 6 Tabel 1. Aantallen en densiteit van gedrukt materiaal per provincie en voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Aantal Aantal per 100 inwoners Antwerpen ,9 1 De bibliotheek van Steenokkerzeel werd erkend in De hier gehanteerde bevolkingscijfers dateren van 1 januari De hier gehanteerde bevolkingscijfers dateren van 1 januari De cijfergegevens voor gedrukte materialen omvatten hier zowel de jeugdboeken, als fictie en non-fictie voor volwassenen.

8 7 Limburg ,3 Oost-Vlaanderen ,2 Vlaams-Brabant ,5 West-Vlaanderen ,9 Vlaanderen ,4 Brussel ,4 In Vlaams-Brabant heeft Leuven het grootst aantal gedrukte materialen (tussen en gedrukte materialen). Ook Brussel (Hoofdstedelijk Gewest) heeft tussen en gedrukte materialen. 10 gemeenten (in dalende volgorde van aantallen: Dilbeek, Aarschot, Tienen, Sint-Pieters- Leeuw, Grimbergen, Halle, Vilvoorde, Asse, Zaventem en Londerzeel) bezitten tussen tot gedrukte materialen. 24 gemeenten (in alfabetische volgorde: Beersel, Begijnendijk, Bertem, Bierbeek, Diest, Gooik, Haacht, Herent, Keerbergen, Kortenberg, Lubbeek, Machelen, Meise, Merchtem, Opwijk, Oud- Heverlee, Overijse, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Genesius-Rode, Tervuren, Tielt-Winge, Tremelo, Wezembeek-Oppem en Zemst) bezitten tussen en gedrukte materialen. Eveneens 24 gemeenten (in alfabetische volgorde: Affligem, Bekkevoort, Boutersem, Galmaarden, Geetbets, Glabbeek, Herne, Hoegaarden, Hoeilaart, Holsbeek, Huldenberg, Kampenhout, Kapelle-op-den-Bos, Kortenaken, Landen, Lennik, Liedekerke, Linter, Pepingen, Roosdaal, Rotselaar, Ternat, Wemmel en Zoutleeuw) bezitten tussen 1 en gedrukte materialen. Zie bijlage 1, kaart 1. Vlaams-Brabant heeft een densiteit van 274,5 gedrukte materialen per 100 inwoners. Dit is een eerder lage densiteit in vergelijking met de overige Vlaamse provincies (zie tabel 1). 9 gemeenten hebben een densiteit tussen 400 en 591 gedrukte materialen per 100 inwoners: Gooik, Aarschot, Bertem, Tielt-Winge, Bierbeek, Begijnendijk, Machelen, Dilbeek en Londerzeel. 18 gemeenten hebben een densiteit tussen 288 en 400 gedrukte materialen per 100 inwoners: Glabbeek, Hoegaarden, Leuven, Sint-Pieters-Leeuw, Tienen, Kortenaken, Merchtem, Opwijk, Keerbergen, Oud-Heverlee, Tremelo, Boutersem, Kortenberg, Linter, Grimbergen, Halle, Wezembeek-Oppem en Asse. 22 gemeenten hebben een densiteit tussen 241 en 288 gedrukte materialen per 100 inwoners: (in alfabetische volgorde) Affligem, Beersel, Diest, Galmaarden, Geetbets, Haacht, Herent, Hoeilaart, Liedekerke, Lubbeek, Meise, Overijse, Pepingen, Roosdaal, Rotselaar, Scherpenheuvel- Zichem, Tervuren, Vilvoorde, Wemmel, Zaventem, Zemst en Zoutleeuw. 10 gemeenten hebben een densiteit tussen 0,01 en 241 gedrukte materialen per 100 inwoners: (in alfabetische volgorde) Bekkevoort, Herne, Holsbeek, Huldenberg, Kampenhout, Kapelle-opden-Bos, Landen, Lennik, Sint-Genesius-Rode en Ternat. Brussel (Hoofdstedelijk Gewest) heeft een eerder lage densiteit, namelijk 183 gedrukte materialen per 100 inwoners. Zie bijlage 1, kaart 2. Spreiding van audiovisuele materialen 5 in de openbare bibliotheken (bron gegevens: Cultuuratlas) Tabel 2 toont dat Vlaams-Brabant met audiovisuele materialen, in vergelijking met de ander provincies, een zeer klein aanbod heeft. De cijfers beschrijven de jaren 1998 en 1999; het aanbod van audiovisuele materialen is de laatste jaren wel sterk toegenomen. Tabel 2. Aantal en densiteit van audiovisueel materiaal Aantal Aantal per 100 inwoners Antwerpen ,8 Limburg ,8 5 Onder audiovisuele materialen verstaat men cd s, cd-rom s, DVD en VHS.

9 8 Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen ,4 Vlaanderen ,1 Brussel ,0 In Vlaams-Brabant zijn er 7 gemeenten met een aanbod audiovisueel materiaal tussen en stuks: het zijn Leuven, Dilbeek, Grimbergen, Zaventem, Tienen, Halle en Vilvoorde. 21 gemeenten hebben nog een aanbod tussen 900 en audiovisuele materialen: Affligem, Beersel, Begijnendijk, Bertem, Boutersem, Geetbets, Gooik, Hoegaarden, Kampenhout, Keerbergen, Kortenaken, Kortenberg, Liedekerke, Linter, Londerzeel, Lubbeek, Merchtem, Opwijk, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Pieters-Leeuw en Tervuren, 14 gemeenten hebben een eerder beperkt aanbod, nl. tussen 1 en 900 audiovisuele materialen: Asse, Diest, Glabbeek, Huldenberg, Meise, Oud-Heverlee, Overijse, Pepingen, Roosdaal, Ternat, Tielt-Winge, Tremelo, Wemmel en Zoutleeuw. 16 gemeenten hebben geen aanbod van audiovisuele materialen in de openbare bibliotheek: (in alfabetische volgorde) Bekkevoort, Bierbeek, Galmaarden, Haacht, Herent, Herne, Hoeilaart, Holsbeek, Kapelle-op-den-Bos, Landen, Lennik, Machelen, Rotselaar, Sint-Genesius-Rode, Wezembeek-Oppem en Zemst. De grotere aantallen audiovisueel materiaal bevinden zich vooral in de steden en de grotere gemeenten. Brussel (Hoofdstedelijk Gewest) beschikt over audiovisuele materialen. Over Aarschot waren geen gegevens beschikbaar. Zie bijlage 1, kaart 3. Vlaams-Brabant heeft 21 gemeenten met een densiteit tussen 26 en 59 audiovisuele materialen per 100 inwoners: Hoegaarden, Boutersem, Geetbets, Dilbeek, Lubbeek, Begijnendijk, Zaventem, Merchtem, Londerzeel, Gooik, Grimbergen, Opwijk, Keerbergen, Linter, Tienen, Bertem, Leuven, Kortenaken, Halle, Kampenhout en Vilvoorde. 7 gemeenten hebben een densiteit tussen 5 en 26 audiovisuele materialen per 100 inwoners: Scherpenheuvel-Zichem, Kortenberg, Tervuren, Beersel, Sint-Pieters-Leeuw, Affligem en Liedekerke. 14 gemeenten hebben een densiteit tussen 0,01 en 5 audiovisuele materialen per 100 inwoners: (in alfabetische volgorde) Asse, Diest, Glabbeek, Huldenberg, Meise, Oud-Heverlee, Overijse, Pepingen, Roosdaal, Ternat, Tielt-Winge, Tremelo, Wemmel en Zoutleeuw. Wat betreft het audiovisueel materiaal heeft Brussel (Hoofdstedelijk Gewest) een densiteit tussen 26 en 59 per 100 inwoners. Het audiovisueel materiaal wordt voornamelijk aangeboden in de grotere gemeenten. In het noordoosten 6 en het zuidwesten van Vlaams-Brabant is het aanbod duidelijk kleiner dan elders. Zie bijlage 1, kaart 4. Aantal actieve leden van de bibliotheek in de gemeente 7 (bron gegevens: Cultuuratlas) Tabel 3 geeft de lenersaantallen en de densiteit van het aantal leners per 100 inwoners weer voor elk van de 5 Vlaamse provincies en voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Tabel 3. Aantal en densiteit van de leners per provincie en voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Aantal Aantal per 100 inwoners Antwerpen ,7 Limburg ,4 Oost-Vlaanderen ,3 Vlaams-Brabant ,4 6 Gegevens over Aarschot ontbreken. 7 Onder een actief lid verstaat men een persoon die een lidkaart heeft en die minstens één item ontleent.

10 9 West-Vlaanderen ,4 Vlaanderen ,6 Brussel ,0 De tabel toont dat Vlaams-Brabant met het laagst aantal leners heeft in Vlaanderen. 13 % van het totaal aantal leners in Vlaanderen is Vlaams-Brabander, terwijl de Vlaams-Brabantse bevolking 17% van de Vlaamse bevolking uitmaakt. Het aantal leners per 100 inwoners in Vlaams-Brabant is 20,4. Ook dit is veruit het laagste aantal in vergelijking met de andere Vlaamse provincies. Leuven en Brussel (Hoofdstedelijk Gewest) hebben een lenersaantal tussen en gemeenten hebben een lenersaantal tussen en : Dilbeek, Vilvoorde, Halle, Tienen, Grimbergen en Diest. 21 gemeenten hebben een lenersaantal tussen en 6.300: (in alfabetische volgorde) Asse, Beersel, Haacht, Herent, Kampenhout, Keerbergen, Kortenberg, Liedekerke, Londerzeel, Lubbeek, Merchtem, Oud-Heverlee, Overijse, Rotselaar, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Genesius- Rode, Sint-Pieters-Leeuw, Ternat, Tervuren, Zaventem en Zemst. 30 gemeenten hebben een lenersaantal tussen 1 en 2.700: (in alfabetische volgorde) Affligem, Begijnendijk, Bekkevoort, Bertem, Bierbeek, Boutersem, Galmaarden, Geetbets, Glabbeek, Gooik, Herne, Hoegaarden, Hoeilaart, Holsbeek, Huldenberg, Kapelle-op-den-Bos, Kortenaken, Landen, Lennik, Linter, Machelen, Meise, Opwijk, Pepingen, Roosdaal, Tielt-Winge, Tremelo, Wemmel, Wezembeek-Oppem en Zoutleeuw. Voor Aarschot waren er geen cijfers beschikbaar. Zie bijlage 1, kaart 5. In Vlaams-Brabant hebben 21 gemeenten een densiteit tussen 23,6 en 35 leners per 100 inwoners: Hoegaarden, Liedekerke, Diest, Dilbeek, Keerbergen, Leuven, Rotselaar, Halle, Boutersem, Oud-Heverlee, Vilvoorde, Tienen, Kampenhout, Haacht, Gooik, Merchtem, Herent, Lubbeek, Pepingen, Tervuren en Grimbergen. Deze gemeenten bevinden zich vooral in het midden van Vlaams-Brabant en in het arrondissement Leuven. 24 gemeenten hebben een densiteit tussen 17,2 en 23,5 leners per 100 inwoners: (in alfabetische volgorde: Beersel, Begijnendijk, Bierbeek, Galmaarden, Geetbets, Glabbeek, Huldenberg, Kapelle-op-den-Bos, Kortenaken, Kortenberg, Londerzeel, Machelen, Opwijk, Overijse, Roosdaal, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Genesius-Rode, Sint-Pieters-Leeuw, Ternat, Tielt-Winge, Tremelo, Zaventem, Zemst en Zoutleeuw. 13 gemeenten hebben een densiteit tussen 5 en 17,1 leners per 100 inwoners: (in alfabetische volgorde) Affligem, Asse, Bekkevoort, Bertem, Herne, Hoeilaart, Holsbeek, Landen, Lennik, Linter, Merchtem, Wemmel en Wezembeek-Oppem. Zie bijlage 1, kaart 6. Algemeen (bron gegevens: Cultuuratlas) Het zwakke aanbod (van zowel gedrukte als audiovisuele materialen) en het lage lenersaantal is opvallend in Vlaams-Brabant, zeker in vergelijking met de andere provincies. Open vraag blijft voorlopig of een toename van het aanbod in de openbare bibliotheken werkelijk leidt tot een evenredige toename van het bibliotheekbezoek. Een mogelijke oorzaak betreft de gevoerde provinciale subsidiepolitiek in het verleden. De eerder zwakke stimuleringspolitiek van de provincie Brabant voor de splitsing - resulteerde, in vergelijking met de overige Vlaamse provincies, tot een minder uitgebouwde dienstverlening. Daarbij moet wel gezegd dat het gaat om een mogelijk verklarende factor die bijkomend onderzoek vergt. Collectiegegevens van de openbare bibliotheken van Vlaams-Brabant in Deze paragraaf staat los van de gegevens gebruikt en verwerkt in het onderzoek naar de cultuurspreiding in Vlaams-Brabant van Jan Colpaert. De gebruikte collectiegegevens zijn gebaseerd op de gegevens in het Jaarverslag 2000 van de Afdeling Volksontwikkeling en Bibliotheken van de Vlaamse Gemeenschap en op de Bios-gegevens van de Vlaamse Gemeenschap van 1998, 1999 en 2000.

11 10 In 2000 hebben Leuven en Brussel (Hoofdstedelijk Gewest) het grootst aantal gedrukte materialen (tussen en gedrukte materialen). 10 gemeenten bezitten tussen en gedrukte materialen (in alfabetische volgorde: Asse, Dilbeek, Grimbergen, Halle, Londerzeel, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Pieters-Leeuw, Tienen, Vilvoorde en Zaventem). 23 gemeenten (in alfabetische volgorde: Beersel, Begijnendijk, Bertem, Bierbeek, Diest, Gooik, Haacht, Herent, Keerbergen, Kortenberg, Lubbeek, Machelen, Meise, Merchtem, Opwijk, Oud- Heverlee, Overijse, Sint-Genesius-Rode, Tervuren, Tielt-Winge, Tremelo, Wezembeek-Oppem en Zemst) bezitten tussen en gedrukte materialen. Eveneens 24 gemeenten (in alfabetische volgorde: Affligem, Bekkevoort, Boutersem, Galmaarden, Geetbets, Glabbeek, Herne, Hoegaarden, Hoeilaart, Holsbeek, Huldenberg, Kampenhout, Kapelle-op-den-Bos, Kortenaken, Landen, Lennik, Liedekerke, Linter, Pepingen, Roosdaal, Rotselaar, Ternat, Wemmel en Zoutleeuw) bezitten tussen 1 en gedrukte materialen. In 2000 waren er in Vlaams-Brabant 7 gemeenten met een aanbod audiovisueel materiaal tussen en stuks: het zijn Leuven, Dilbeek, Grimbergen, Zaventem, Tienen, Halle en Vilvoorde. Ter vergelijking: Brussel (Hoofdstedelijk Gewest) had in 2000 een aanbod audiovisueel materiaal van gemeenten hebben een aanbod tussen 900 en audiovisuele materialen: Affligem, Beersel, Begijnendijk, Bertem, Boutersem, Diest, Geetbets, Gooik, Hoegaarden, Kampenhout, Keerbergen, Kortenaken, Kortenberg, Liedekerke, Linter, Londerzeel, Lubbeek, Merchtem, Opwijk, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Pieters-Leeuw en Tervuren, 18 gemeenten hebben een eerder beperkt aanbod, nl. tussen 1 en 900 audiovisuele materialen: Asse, Bekkevoort, Glabbeek, Herent, Huldenberg, Landen, Meise, Oud-Heverlee, Overijse, Pepingen, Roosdaal, Rotselaar, Ternat, Tielt-Winge, Tremelo, Wemmel, Zemst en Zoutleeuw. 11 gemeenten hebben geen aanbod van audiovisuele materialen in de openbare bibliotheek: (in alfabetische volgorde) Bierbeek, Galmaarden, Haacht, Herne, Hoeilaart, Holsbeek, Kapelle-opden-Bos, Lennik, Machelen, Sint-Genesius-Rode en Wezembeek-Oppem. In 2000 hebben Leuven en Brussel (Hoofdstedelijk Gewest) een lenersaantal tussen en gemeenten hebben een lenersaantal tussen en : Dilbeek, Vilvoorde, Halle, Tienen, Grimbergen en Diest. 22 gemeenten hebben een lenersaantal tussen en 6.100: (in alfabetische volgorde) Asse, Beersel, Gooik, Haacht, Herent, Hoegaarden, Kampenhout, Keerbergen, Kortenberg, Liedekerke, Londerzeel, Lubbeek, Meise, Merchtem, Oud-Heverlee, Overijse, Scherpenheuvel- Zichem, Sint-Genesius-Rode, Sint-Pieters-Leeuw, Tervuren, Zaventem en Zemst. 29 gemeenten hebben een lenersaantal tussen 1 en 2.700: (in alfabetische volgorde) Affligem, Begijnendijk, Bekkevoort, Bertem, Bierbeek, Boutersem, Galmaarden, Geetbets, Glabbeek, Herne, Hoeilaart, Holsbeek, Huldenberg, Kapelle-op-den-Bos, Kortenaken, Landen, Lennik, Linter, Machelen, Opwijk, Pepingen, Roosdaal, Rotselaar, Ternat, Tielt-Winge, Tremelo, Wemmel, Wezembeek-Oppem en Zoutleeuw. Personeelsbezetting in de openbare bibliotheken van Vlaams-Brabant 9 (bron gegevens: Biosgegevens Vlaamse Gemeenschap) Leidinggevend personeel (zie ook bijlage 2, tabel 1): In 1998 beschikte van de toenmalig erkende openbare bibliotheken (58) enkel de bibliotheek van Leuven over 2 voltijdse bibliothecarissen. 31 bibliotheken beschikten over 1 voltijdse bibliothecaris en de 25 andere beschikten over 1 deeltijdse bibliothecaris (het FTE variërend 9 Deze paragraaf staat los van de gegevens gebruikt en verwerkt in het onderzoek naar de cultuurspreiding in Vlaams-Brabant van Jan Colpaert. De gebruikte personeelscijfers zijn gebaseerd op de Bios-gegevens van de Vlaamse Gemeenschap van 1998, 1999 en 2000.

12 tussen 0,26 en 0,88). Volgens de gegevens was er in 1998 geen bibliothecaris in de bibliotheek van Halle. In 1999 beschikte van de toenmalig erkende openbare bibliotheken (59) enkel de bibliotheek van Leuven over 2 voltijdse bibliothecarissen. 32 bibliotheken beschikten over 1 voltijdse bibliothecaris en de 26 andere beschikten over 1 deeltijdse bibliothecaris (het FTE variërend tussen 0,26 en 0,88). In 2000 beschikte van de toenmalig erkende openbare bibliotheken (59) enkel de bibliotheek van Leuven over 2 voltijdse bibliothecarissen. 33 bibliotheken beschikten over 1 voltijdse bibliothecaris en de 25 andere beschikten over 1 deeltijdse bibliothecaris (het FTE variërend tussen 0,26 en 0,88). Van 1998 tot en met 2000 beschikte geen enkele bibliotheek over een directeur-bibliothecaris. De bibliotheek van Leuven was bovendien de enige die in deze periode 1 voltijds hoofdbibliothecaris en 1 voltijds dienstleider tewerkstelde. In 1998 waren er in 12 openbare bibliotheken assistent-dienstleiders actief: in 4 bibliotheken ging het om een voltijdse functie, in 3 bibliotheken ging het om een halftijdse functie. De overige 5 beschikten over meer dan 1 assistent-dienstleider, met het FTE variërend tussen 1,15 en 7,10 (Leuven). In 1999 en 2000 waren er in 11 openbare bibliotheken assistent-dienstleiders actief: in 2 bibliotheken ging het om een voltijdse functie, in 3 bibliotheken ging het om een halftijdse functie. De overige 6 beschikten over meer dan 1 assistent-dienstleider, met het FTE in 1999 variërend tussen 1,15 en 6,30 (Leuven) en in 2000 tussen 1,15 en 5,30 (Leuven). Technisch personeel (zie ook bijlage 2, tabel 2): In 1998 beschikten van de toenmalig erkende openbare bibliotheken (58) 39 bibliotheken over minstens 1 voltijds bibliotheekassistent, het FTE variërend van 1,00 tot 11,97 (Leuven). 18 bibliotheken beschikten over minder dan 1 voltijds bibliotheekassistent, het FTE variërend van 0,26 tot 0,92. Enkel de bibliotheek van Geetbets had in 1998 geen bibliotheekassistent in dienst. In 1999 beschikten van de toenmalig erkende openbare bibliotheken (59) 39 bibliotheken over minstens 1 voltijds bibliotheekassistent, het FTE variërend van 1,10 tot 9,17 (Leuven). 20 bibliotheken beschikten over minder dan 1 voltijds bibliotheekassistent, het FTE variërend van 0,26 tot 0,80. In 2000 beschikten van de toenmalig erkende openbare bibliotheken (59) 41 bibliotheken over minstens 1 voltijds bibliotheekassistent, het FTE variërend van 1,00 tot 10,67 (Leuven). 18 bibliotheken beschikten over minder dan 1 voltijds bibliotheekassistent, het FTE variërend van 0,26 tot 0,92. In 1998 beschikten van de toenmalig erkende openbare bibliotheken (58) 8 bibliotheken over minstens 1 voltijds bibliotheekbediende, het FTE variërend van 1,00 tot 7,04 (Leuven). 13 bibliotheken beschikten over minder dan 1 voltijds bibliotheekassistent, het FTE variërend van 0,11 tot 0, bibliotheken hadden geen bibliotheekbediende in dienst. In 1999 beschikten van de toenmalig erkende openbare bibliotheken (59) 8 bibliotheken over minstens 1 voltijds bibliotheekbediende, het FTE variërend van 1,00 tot 6,16 (Leuven). 13 bibliotheken beschikten over minder dan 1 voltijds bibliotheekassistent, het FTE variërend van 0,11 tot 0, bibliotheken hadden geen bibliotheekbediende in dienst. In 2000 beschikten van de toenmalig erkende openbare bibliotheken (59) 8 bibliotheken over minstens 1 voltijds bibliotheekbediende, het FTE variërend van 1,00 tot 5,90 (Leuven). 11 bibliotheken beschikten over minder dan 1 voltijds bibliotheekassistent, het FTE variërend van 0,20 tot 0, bibliotheken hadden geen bibliotheekbediende in dienst. Ander (zie ook bijlage 3, tabel 3): In 1998 was er in 12 bibliotheken administratief personeel actief: in 7 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,20 tot 0,60), in 5 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 5,10 (Leuven)). In 1999 was er eveneens in 12 bibliotheken administratief personeel actief: in 6 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,20 tot 0,58), in 6 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 3,60 (Leuven)). In 2000 was er in 10 bibliotheken administratief personeel actief: in 4 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,10 tot 0,50), in 6 11

13 12 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend tussen 1,00 en 3,60 (Leuven)). In 1998 was er in 9 bibliotheken collectieverzorgend personeel actief: in 3 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,15 tot 0,50), in 6 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 5,00 (Leuven)). In 1999 was er eveneens in 9 bibliotheken collectieverzorgend personeel actief: in 3 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,15 tot 0,50), in 6 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 6,00 (Leuven)). In 2000 was er in 10 bibliotheken collectieverzorgend personeel actief: in 3 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,15 tot 0,50), in 7 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 5,00 (Leuven)). In 1998 was er in 41 bibliotheken onderhoudspersoneel actief: in 31 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,10 tot 0,98), in 10 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 2,00 (Leuven)). In 1999 was er in 45 bibliotheken onderhoudspersoneel actief: in 32 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,10 tot 0,98), in 13 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 2,00 (Leuven)). In 2000 was er in 48 bibliotheken onderhoudspersoneel actief: in 36 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,02 tot 0,98), in 12 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 2,00 (Leuven)). In 1998 en 1999 was er enkel in de bibliotheek van Leuven een voltijdse functie van werkman ingevuld. In 2000 werd tevens in de bibliotheek van Landen een deeltijdse functie van werkman ingevuld. In 1998 waren er in 40 bibliotheken mensen tewerkgesteld in GECO-statuut: in 17 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,10 tot 0,84), in 23 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 4,50). In 1999 waren er in 41 bibliotheken mensen tewerkgesteld in GECO-statuut: in 17 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,11 tot 0,84), in 24 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 4,00). In 2000 waren er in 42 bibliotheken mensen tewerkgesteld in GECO-statuut: in 17 gevallen ging het om een deeltijdse functie (het FTE variërend van 0,11 tot 0,84), in 25 gevallen ging het om minstens 1 voltijdse functie (het FTE variërend van 1,00 tot 13,40). 3. Algemene beschrijving van de bibliotheekwerking van de provincie tot nu toe (bron: jaarverslagen cultuur, jaarverslag directie (i.v.m. activiteiten in de Rand), 3.1. Subsidies Ingevolge het decreet van 19 juni 1978 betreffende het Nederlandstalig Openbare bibliotheekwerk en het Besluit van de Vlaamse Executieve d.d.. 13 november 1991 subsidieert de provincie de werkingskosten van de toenmalig erkende plaatselijke bibliotheken en de centrale openbare bibliotheek in Leuven. Bovendien werd aan de centrale openbare bibliotheek van Leuven een subsidie toegekend voor de aankoop van de voor regionaal gebruik bestemde collecties. Door deze subsidie werd de wisselcollectie verder uitgebreid en werd ook de nodige aandacht geschonken aan de uitbouw van de bovenbouwcollectie en de vakliteratuur. " Subsidies vorige jaren : 53 P.O.B. s : BEF 10 De vermelde jaartallen hebben betrekking op het jaar waarin de subsidie uitgekeerd werd.

14 : 54 P.O.B. s : BEF 1997 : 56 P.O.B. s : BEF 1998 : 57 P.O.B. s : BEF 1999 : 58 P.O.B. s : BEF 2000 : 59 P.O.B. s : BEF 2001 : 59 P.O.B. s : BEF 2002 : 60 P.O.B. s : subsidiedossiers in behandeling 3.2. RIS-project RIS is gegroeid uit het Europese LIBERATOR-project. Liberator zette in drie verschillende regio s (namelijk het Portugese Alentejo, het Franse Aquitanië en Vlaams-Brabant) met het reeds bestaande systeem in North of England als model, een Regionale Informatie Service (RIS) op. Eind januari 2000 liep het Europese project af, en besliste de bestendige deputatie de RIS voort te zetten met eigen middelen. RIS vertrekt vanuit de overtuiging dat een regionale informatieservice een publieke dienst is die tegemoetkomt aan de informatiebehoeften van de burgers. Het belangrijkste onderdeel van elke RIS is een regionale website die zou moeten uitgroeien tot een kruispunt van de beschikbare regionale digitale informatie. De openbare bibliotheek speelt in dit systeem de rol van actieve en passieve informatiebemiddelaar. Dit leidde tot een uniek samenwerkingsmodel tussen de verschillende openbare bibliotheken in onze provincie. In een initieel stadium waren zeven bibliotheken bereid om dit project mee gestalte te geven. Dit aantal is intussen uitgegroeid tot vijftien partnerbibliotheken: Bertem, Boutersem, Diest, Grimbergen, Halle, Haacht, Hoegaarden, Kapelle-op-den-Bos, Keerbergen, Leuven, Londerzeel, Pepingen, Rotselaar, Sint-Pieters-Leeuw en Vilvoorde. Samen met medewerkers van de provincie Vlaams-Brabant (directie informatica, dienst informatie en dienst cultuur) en de twee RISmedewerkers zetelen zij in de RIS-stuurgroep. Deze stuurgroep komt om de twee maanden bijeen om de verdere stappen van het project te bespreken. De bibliothecarissen hebben als taak om de informatie van hun eigen regio onder elk van de 10 items in elektronische vorm ter beschikking te stellen, waarvoor ze een specifieke opleiding kregen. Dit kan gebeuren door externe hyperlinks vanuit de RIS-website naar andere sites aan te maken of door zelf bestaande papieren informatie om te zetten in html-documenten. Regelmatig krijgen we van gebruikers nieuwe informatie via de knop site suggestie op de website. Het is de bedoeling om de regio Vlaams-Brabant in zijn totaliteit on line zichtbaar te maken. Dit betekent dat alle kennisdomeinen die relevant zijn voor de inwoners van Vlaams-Brabant een plaats moeten krijgen in deze portaalsite. Een optimaal werkende regionale informatieservice vergroot niet alleen de toegang tot regionale informatie maar stimuleert tevens het gebruik van interactieve communicatie en vormt op die manier een strategisch instrument voor regionale ontwikkeling. Een dergelijke service kan zonder twijfel ook bijdragen tot het vergroten van de zichtbaarheid en uitstraling van de provincie Vlaams-Brabant en haar op die manier dichter bij de mensen brengen. U kunt de RIS vinden op volgende URL s: Studiereizen Occasioneel organiseert de provincie een vormende studiereis voor bibliothecarissen, ter inspiratie. Zo werd in 1999 de COB Nijvel bezocht om de situatie in Waals-Brabant te leren kennen. In 2001 ging men op bezoek bij de bibliothèque Nationale in Parijs, en bezocht men daar eveneens de bibliotheek van het Centre Pompidou Promotiecampagnes

15 14 De laatste 2 jaren organiseerde de provincie Vlaams-Brabant tijdens de week van de openbare bibliotheek, de bibliotheekwedstrijd De gouden Lettertrekker. Bedoeling is de nationale campagnes regionaal te vertalen, en extra promotie voor het bibliotheekwezen te voeren. Hiervoor werd dan ook samengewerkt met Radio 2. De winnaar van de wedstrijd ontving een computer, geschonken door het provinciebestuur. Een lettertrekker is, volgens de Van Dale, een dun kwastje voor het opbrengen van letters Activiteiten en ondersteuning van de bibliotheken in faciliteitengemeenten in de Rand rond Brussel Het beleid Vlaams karakter heeft tot doel het Vlaamse karakter van de provincie Vlaams- Brabant te vrijwaren en te bevorderen. Aangezien dit Vlaamse karakter het meest bedreigd wordt in de Vlaamse rand rond Brussel spitst het beleid zich voornamelijk, maar niet uitsluitend, toe op deze regio. Bij de uitvoering van het beleid worden vele beleidsdomeinen rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken. De coördinatie van het beleid gebeurt door de stafmedewerker Vlaams karakter, een functie die organisatorisch aansluit bij de directie cultuur en onderwijs. Eind 1996 werd de vzw de Rand 11 opgericht door de Vlaamse regering met als doel het Nederlandstalig karakter van de Vlaamse rand te ondersteunen. In het kader van het beleid Vlaams karakter werden er ook activiteiten georganiseerd in en subsidies verleend aan de openbare bibliotheken van de faciliteitengemeenten. Sinds 1996 ontvingen de niet-erkende openbare bibliotheken van Drogenbos, Kraainem en Linkebeek een subsidie ( BEF per bibliotheek) om hen te helpen tegemoet te komen aan de decretale bepaling dat minstens 75% van de boeken in de bibliotheekcollectie Nederlandstalig moet zijn. Deze subsidie mag enkel besteed worden aan de aankoop van Nederlandstalige boeken. Toen bleek dat enkel de bibliotheek van Kraainem de haar verleende subsidie volledig besteedde 12, werd beslist de steun over een andere boeg te gooien. In 1999 gaf de provincie de Centrale Openbare Bibliotheek Leuven (COB) de opdracht om een wisselcollectie van Nederlandstalige boeken uit te bouwen voor de drie bibliotheken. De COB kreeg daartoe de volledige subsidie ( BEF) toegewezen. De collectie werd uitgebouwd in overleg met de lokale bibliothecarissen. Dankzij deze maatregel zagen de drie bibliotheken zich verzekerd van een ruim pakket van nieuwe Nederlandstalige boeken. In 2000 werd deze subsidie teruggebracht tot BEF omdat de COB op het einde van het jaar nog volop bezig was met de verwerking van de collectie aangekocht in In 2001 ontving COB Leuven een subsidie van BEF voor de uitbouw van deze wisselcollectie. Naast het toekennen van subsidies organiseert het beleid Vlaams karakter zelf ook leesbevorderingsactiviteiten in de openbare bibliotheken van de faciliteitengemeenten. De organisatie van leesbevorderingsactiviteiten groeide uit de vraag van de lokale bibliotheken om vooral de jeugd ertoe aan te zetten meer gebruik te maken van de bibliotheek. Het gaat daarbij om lezingen van jeugdauteurs (Ronni Hermans en illustrator André Sollie, Mieke Vanpol, Beatrijs Peeters, Leen van den Berg, Stefan Boonen en illustrator Jan De Kinder) en vertelnamiddagen (Marleen Verdegem, Soetkin Verwilt). COB Leuven zorgde steeds voor een wisselcollectie met de werken van de auteurs in kwestie zodat de activiteit in de klas kon voorbereid worden en de kinderen nadien nog de kans hadden om de boeken in de bibliotheek uit te lenen. Via de bibliothecarissen werden alle lagere scholen, zowel Nederlandstalige als Franstalige, uitgenodigd om deel te nemen. De provincie Vlaams-Brabant besteedde respectievelijk in 1999, 2000 en 11 Vzw de Rand overkoepelt zes gemeenschapscentra: de Zandloper in Wemmel, de Lijsterbes in Kraainem, de Kam in Wezembeek-Oppem, de Bosuil in Jezus-Eik, de Boesdaalhoeve in Sint-Genesius-Rode en de Moelie in Linkebeek. Om hun doelstellingen te realiseren ontplooien deze centra een ruime sociaal-culturele werking en bieden tevens informatie en dienstverlening, o.m. inzake huisvesting, taal, buitenschoolse kinderopvang, tewerkstelling, enz. Op die wijze groeien de centra uit tot volwaardige en objectieve informatieloketten voor bewoners van de rand. 12 In Drogenbos en Linkebeek kon geen verhoging van het aantal Nederlandstalige boeken t.o.v. het aantal anderstalige boeken worden vastgesteld.

16 BEF, BEF en BEF aan deze leesbevorderingsactiviteiten in de Vlaamse Rand Vlaams-Brabants documentatiecentrum Het Documentatiecentrum Vlaams-Brabant is gevestigd in gebouw Tweebronnen in Leuven, en bevindt zich in de leeszaal van de bibliotheek. Het documentatiecentrum biedt actuele informatie over de provincie Vlaams-Brabant en historische informatie over het hertogdom Brabant en de provincies die daaruit voortgekomen zijn: Waals-Brabant, Antwerpen en Noord- Brabant. Tot de belangrijkste informatie van de provincie behoort het bestuursmemoriaal en video s van de provinciale uitzendingen op de regionale televisie-omroepen. De documentatie over (Vlaams-)Brabant, gaat van standaardwerken, kaartmateriaal, heemkundige tijdschriften, krantenknipsels tot lokale publicaties. De publicaties die beschikbaar zijn op het rek zijn opgenomen in de catalogus van de openbare bibliotheek onder de signatuur COB Leuven HBPC, Vlaams-Brabant. De boeken van voor 1918 zullen beschikbaar gesteld worden in de leeszaal van het archief, eveneens in het gebouw Tweebronnen. Dankzij het documentatiecentrum Vlaams-Brabant zullen vragen in verband met lokale en regionale geschiedenis, monumenten, gewoonten, tradities, gebeurtenissen, families e.d. op een vlotte manier beantwoord kunnen worden Communicatie met het werkveld Een jaarlijkse algemene vergadering moet de brede groep van bibliothecarissen bereiken. 4 collega-groepen van bibliothecarissen ontmoeten elkaar regelmatig in een informeel verband. De regio s zijn: Pajottenland 13, Noorderrand 14, Leuven 15 en Hageland 16. Een elektronische nieuwsbrief ( Bovendien ) speelt kort op de bal en wisselt nieuwtjes uit met het werkveld Personeel Voor de subsidie en algemene beleidsopvolging m.b.t. de openbare bibliotheken waren er tot nu toe 1 bestuurssecretaris en 1 deskundige beschikbaar. Naast bibliotheken hadden ze echter ook nog andere opdrachten. Voor RIS waren er 2 bestuurssecretarissen op projectmatige basis ingezet. 1 bestuurssecretaris Vlaamse Rand organiseerde, als een deelfacet van zijn opdracht, activiteiten leesbevordering in bibliotheken in de faciliteitengemeenten. Het Vlaams-Brabants documentatiecentrum heeft een documentalist in dienst, en 2 deeltijdse administratieve krachten. Deze worden gesuperviseerd door een bestuurssecretaris historische projecten. Vanaf het najaar 2002 wordt binnen de dienst cultuur geleidelijk een team streekgericht bibliotheekbeleid uitgebouwd. Dit team zal in een eerste periode bestaan uit:! 2 bibliotheekconsulenten (voltijds en op het niveau bestuurssecretaris) die verantwoordelijk worden voor het algemeen en subregionaal beleid! 1 administratief medewerker (voltijds en op het niveau administratief medewerker)! 1 RIS-verantwoordelijke (voltijds en op het niveau bestuurssecretaris) 13 Affligem, Beersel, Dilbeek, Galmaarden, Gooik, Halle, Herne, Lennik, Liedekerke, Pepingen, Roosdaal, Sint- Genesius-Rode, Sint-Pieters-Leeuw, Ternat. 14 Asse, Grimbergen, Hoeilaart, Kapelle-op-den-Bos, Londerzeel, Machelen, Meise, Merchtem, Opwijk, Steenokkerzeel, Vilvoorde, Wemmel, Wezembeek-Oppem, Zaventem, Zemst. 15 Begijnendijk, Bertem, Bierbeek, Haacht, Herent, Holsbeek, Huldenberg, Kampenhout, Keerbergen, Kortenberg, Leuven, Lubbeek, Oud-Heverlee, Overijse, Rotselaar, Tervuren, Tremelo. 16 Aarschot, Bekkevoort, Boutersem, Diest, Geetbets, Glabbeek, Hoegaarden, Kortenaken, Landen, Linter, Scherpenheuvel-Zichem, Tielt-Winge, Tienen, Zoutleeuw.

17 ! 1 documentalist (voltijds en op het niveau deskundige) en 2 administratieve medewerkers (deeltijds en op niveau administratief medewerker) voor het Vlaams-Brabants documentatiecentrum! 1 informaticus voor de uitbouw van het provinciaal bibliotheeksysteem (voltijds, op het niveau bestuurssecretaris, feitelijk in dienst van het provinciaal autonoom overheidsbedrijf VERA)! voor specifieke projecten kan uiteraard een beroep gedaan worden op de deskundigheid van andere collega s zoals i.v.m. publiekswerking, situatie faciliteitengemeenten, historische projecten, letterkunde, financiën, enz Adviesraad Streekgericht Bibliotheekbeleid Ter uitvoering van artikel 46 2 van het decreet werd een adviesraad streekgericht bibliotheekbeleid aangesteld. Naast zijn decretaal bepaalde taak, nl. advies uitbrengen bij de opmaak van het provinciale beleidsplan, dient de adviesraad ook te adviseren bij de opmaak en de evaluatie van de jaarplannen. De adviesraad SBB is samengesteld uit 10 stemgerechtigde leden, waarvan 5 bibliothecarissen en 5 mandatarissen, en 5 niet-stemgerechtigde permanente waarnemers (afkomstig uit belendende sectoren). Het voorzitterschap wordt waargenomen door de gedeputeerde voor cultuur van de provincie Vlaams-Brabant. Daarnaast zijn in de adviesraad ook personeelsleden van de administratie cultuur aanwezig (niet-stemgerechtigd). Bij de samenstelling van de adviesraad werd rekening gehouden met de man-vrouwverhoudingen (maximaal 2/3 van de leden mogen van hetzelfde geslacht zijn), met de regionale spreiding (een evenredig aantal vertegenwoordigers uit de beide arrondissementen) en met de grootte van de gemeenten (evenwichtige vertegenwoordiging van kleine, middelgrote en grote gemeenten). Het mandaat van de adviesraad valt samen met de duur van het provinciale beleidsplan, m.a.w. tot en met 2007 (6 jaar). Bijlage 3: statuten van de adviesraad streekgericht bibliotheekbeleid. Bijlage 4: samenstelling adviesraad SBB d.d. 4 juli

18 17 4. SWOT-analyse 4.1. Sterktes Personeel. 2 provinciale bibliotheekconsulenten (voltijds) volgen het streekgericht bibliotheekbeleid op;. 1 voltijds informaticus volgt het PBS op per 15 november. Deze persoon is tewerkgesteld bij het autonoom provinciebedrijf VERA, en werkt dus in een informaticaomgeving;. het Vlaams-Brabants Documentatiecentrum beschikt over een personeelsformatie van 1 voltijdse documentalist en 2 deeltijdse administratieve medewerkers;. een halftijdse interimkracht die tot taak heeft de wisselcollecties in de bibliotheek van Leuven te wieden en op punt te stellen. Deze persoon is in dienst per 18 juli Communicatie. een tweewekelijkse elektronische nieuwsbrief informeert de bibliotheken over het streekgericht bibliotheekbeleid van de provincie;. de stafmedewerkers van de dienst cultuur worden uitgenodigd op de vergaderingen van de regiogroepen;. de bibliotheken wonen de jaarlijkse algemene vergadering georganiseerd door de provincie bij;. de schepenen van cultuur wonen een jaarlijks infomoment over het cultuurbeleid van de provincie bij. Samenwerking. het provinciale beleidsplan wordt voorbereid in samenwerking met de bibliothecarissen, via een ad-hocwerkgroep van 13 bibliothecarissen;. binnen de dienst cultuur werken de verschillende sectoren (kunsten, cultureel erfgoed en sociaal-cultureel werk) samen;. de provincie Vlaams-Brabant maakt deel uit van een gestructureerd interprovinciaal overleg binnen de Vereniging van Vlaamse Provincies (VVP) Zwaktes Personeel. het personeel bestaat deels uit nieuwe mensen, en moet dus worden ingewerkt. Er is een verschuiving van taken van bestaand personeel naar nieuw personeel. Communicatie. geen elektronisch kanaal beschikbaar voor tweerichtingscommunicatie tussen provincie en openbare bibliotheken;. behalve de schriftelijke communicatie (al dan niet elektronisch), is er nog meer behoefte aan directe persoonlijke contacten;. de data van de Vlaamse Gemeenschap over en aangeleverd door de openbare bibliotheken staan niet ter beschikking van de provincie. Werking. de provincie trad tot nu toe vooral op als subsidieverstrekker. Samenwerking. tot nu toe werd er eerder op informele basis samengewerkt Kansen

19 Personeel. personeel dat al een tijd in dienst is kan nieuwe collega s deels inwerken. Anderzijds kunnen nieuwe mensen ook een impuls geven. Communicatie. de nieuwe collega s zullen exclusief voor de bibliotheeksector werken. Het beleidsplan is al geschreven bij hun indiensttreding, dus kunnen zij volop werk maken van het opbouwen van contacten met het werkveld. Werking. de omschakeling van een provincie die subsidies verleent, naar een overheid die diensten aanbiedt is een uitdaging. Er is de mogelijkheid om concreet op de behoeften van de bibliotheken in onze provincie in te spelen;. de resultaten van de onderzoeken naar cultuurspreiding en cultuurparticipatie die in opdracht van de provincie Vlaams-Brabant gevoerd werden/worden, kunnen gebruikt worden voor het detecteren van andere/nieuwe doelstellingen en acties. Samenwerking. nieuwe projecten die ontwikkeld worden bieden kansen om nieuwe samenwerkingsverbanden op te zetten (met de Vlaamse Gemeenschapscommissie, doelgroepen, VERA, andere provincies, VCOB, regionale verbanden van bibliotheken, ) Bedreigingen Personeel. de tewerkstelling van de halftijdse interimkracht voor de wisselcollecties is slechts tijdelijk. Communicatie. de bibliotheken worden overspoeld door informatie, waardoor zij niet altijd de kans krijgen om de informatie van de provincie door te nemen;. de omvang van de groep (60 bibliotheken) laat nog te weinig persoonlijke en informele contacten toe met de bibliotheekconsulenten. Werking. aangezien de hele omschakeling van subsidieverlening naar een dienstenaanbod creëren tijd in beslag zal nemen, zit het risico erin dat dit niet snel genoeg concreet wordt voor de bibliotheken in het werkveld. Er zijn hoge verwachtingen die geschapen worden door het decreet;. het beleidsplan is al geschreven bij de indiensttreding van de bibliotheekconsulenten. Het kader waarbinnen zij moeten werken is dus al afgelijnd, waardoor er minder ruimte is voor eigen inbreng van de bibliotheekconsulenten;. het zeer gevarieerde bibliotheeklandschap (verschillen tussen grote en kleine bibliotheken, erkende en niet-erkende bibliotheken) maakt het moeilijk om een aanbod te creëren dat de behoeften van alle spelers op het veld in rekening neemt en tegelijk een zekere mate van uniformiteit waarborgt. Samenwerking. aangezien de werking volledig van nul vertrekt en de projecten nog moeten geconcretiseerd worden, is het ook moeilijk om nu al concrete samenwerkingsverbanden aan te gaan. 18

20 19 HOOFDSTUK 2: MISSIE, DOELSTELLINGEN en ACTIES 0. Missie De streekgerichte bibliotheekwerking van de provincie Vlaams-Brabant zal de werking van alle Vlaams-Brabantse bibliotheken ondersteunen en hun maatschappelijke rol en relevantie versterken. Deze missie zal de provincie Vlaams-Brabant trachten te realiseren door een concrete invulling van de 5 hieronder opgesomde clusters, nl.: - cluster 1: positieversterking openbare bibliotheken door samenwerking [netwerking] - cluster 2: bibliotheektechnologie - cluster 3: ondersteuning, publiekswerking en promotie - cluster 4: consulting, management en algemene ondersteuning - cluster 5: gedecentraliseerd bibliotheekwerk Zoals aangegeven in het convenant tussen de provincies en de Vlaamse Gemeenschap (bijlage 5) bestaat het streekgericht bibliotheekbeleid uit 5 clusters van opdrachten. Deze 5 clusters omvatten de 10 opdrachten voor het streekgericht bibliotheekbeleid, zoals bepaald in art. 13 van het decreet houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal lokaal cultuurbeleid. 1. Cluster 1: Positieversterking openbare bibliotheken door samenwerking [netwerking] # Algemene doelstelling: De netwerking, die de provincie Vlaams-Brabant coördineert, versterkt de maatschappelijke rol van de openbare bibliotheken en optimaliseert hun dienstverlening aan de burger. # Concrete doelstellingen (1) Bibliotheken hebben onderlinge contacten én met andere actoren inzake bibliotheekwerking, leescultuur, informatie en documentair erfgoed. (2) Bibliotheektaken zijn op elkaar afgestemd. (3) Bibliotheken zijn geëngageerd binnen een gestructureerd bovenlokaal overleg. Deze betrokkenheid optimaliseert de werking van het streekgericht bibliotheekbeleid. # Acties $ De bibliotheken komen samen in 4 regiogroepen (Hageland, Regio Leuven, Pajottenland en Noorderrand). Inhoudelijk: de bottom-up benadering vanuit de regiogroepen als collegiale groepen naar de provincie toe blijft behouden. Structureel / logistiek: De regiogroepen plegen op eigen initiatief overleg. Wanneer er in het kader van het streekgericht bibliotheekbeleid regiovergaderingen georganiseerd worden, dan zijn de provinciale bibliotheekconsulenten en de bibliotheekconsulenten van het VCOB hierop aanwezig. Alleen de kosten voor regiovergaderingen georganiseerd in het kader van het streekgericht bibliotheekbeleid vallen ten laste van de provincie.

21 20 De provincie Vlaams-Brabant en de regiogroepen houden wederzijds rekening met elkaars vergadermomenten en spelen de nodige documentatie hierover tijdig aan elkaar door. $ Organisatie van een algemene vergadering. Alle bibliothecarissen van Vlaams-Brabant komen jaarlijks minimaal eenmaal samen in een door de provincie Vlaams-Brabant georganiseerde algemene vergadering. Hierdoor wordt de inspraak van alle gemeenten gerealiseerd. $ Organisatie van een infomoment. De schepenen van cultuur en/of bibliotheken van alle Vlaams-Brabantse gemeenten worden elk jaar uitgenodigd voor een infomoment over het Vlaams-Brabantse cultuurbeleid, waar het streekgericht bibliotheekbeleid een onderdeel van is. Alle gemeenten worden daardoor betrokken bij het ruimere cultuurbeleid van Vlaams- Brabant, en dus ook het streekgericht bibliotheekbeleid. $ Uitbouw van een overlegstructuur. Er wordt een overlegstructuur met andere (sociaal-)culturele actoren uitgebouwd. Men denkt hierbij o.a. aan de cultuurbeleidscoördinatoren. Concreet zal het contact met andere culturele actoren ook verwezenlijkt worden via de permanente waarnemers in de adviesraad streekgericht bibliotheekbeleid. Deze permanente waarnemers dienen nl. afkomstig te zijn uit belendende sectoren. Er wordt tevens een overlegmoment georganiseerd tussen enerzijds de bibliothecarissen en anderzijds de schepenen van cultuur en/of bibliotheken. $ Elektronische nieuwsbrief. De provincie Vlaams-Brabant geeft op regelmatige basis een elektronische nieuwsbrief uit, die via verstuurd wordt naar alle bibliotheken in de provincie en ook naar andere geïnteresseerden. In overleg met de informatiedienst van de provincie Vlaams-Brabant wordt bekeken in hoeverre een archief van oude nummers raadpleegbaar moet gemaakt worden via de provinciale website. $ Ontwikkeling van tweerichtingscommunicatie. Met de ontwikkeling van een provinciaal bibliotheeksysteem (PBS) (cf. cluster 2) moet bekeken worden op welke manier tweerichtingscommunicatie tussen de provincie en de Vlaams-Brabantse bibliotheken in de toekomst mogelijk kan gemaakt worden.

22 21 2. Cluster 2: Bibliotheektechnologie Deze cluster geeft de provinciale optie weer op basis van de taakafbakeningen zoals die momenteel ter discussie gesteld worden door de 3 overheden (Vlaamse Gemeenschap, provincies en VVSG). Indien tussen de 3 overheden andere taakafbakeningen afgesproken worden, moet de inhoud van deze cluster mogelijk herzien worden. # Algemene doelstelling De provincie wil door het aanwenden van bibliotheektechnologie en ICT-netwerking het aanbod en de dienstverlening van de openbare bibliotheken nog kwaliteitsvoller en klantgerichter maken. # Concrete doelstellingen (1) Technologisch: streven naar een gedeelde ICT-infrastructuur waarbij de lokale bibliotheekautomatisering kan uitbesteed worden aan een bovenlokaal platform. (2) Organisatorisch: het herdenken van werkprocessen om de efficiëntie van de bibliotheektaken te optimaliseren. # Acties $ Meewerken aan het uitbouwen van VLACC II (Vlaamse Centrale Catalogus) in samenwerking tussen 3 overheden (Vlaamse Gemeenschap, VVP en VVSG) Besprekingen hieromtrent worden opgestart tussen de 3 overheden. De provincies vormen samen een projectgroep (met gemeenschappelijke projectmanager) die de volledige procedure zal begeleiden. Vanuit de provincie Vlaams- Brabant participeren de bibliotheekconsulenten voor het inhoudelijke gedeelte, een informaticus in dienst van VERA volgt de technische aspecten op. Ook de directie informatica wordt waar nodig bij het project betrokken. $ Opbouw van een provinciaal bibliotheeksysteem (PBS), afgestemd op deze Vlaamse Centrale Catalogus (VLACC II) [Aangezien dit aspect van het beleidsplan een bijzonder belangrijk onderdeel van het provinciaal bibliotheekbeleid zal uitmaken, is er een aparte conceptnota Concept en definiëring Provinciaal Bibliotheeksysteem uitgewerkt. U vindt deze nota als bijlage 6 bijgevoegd bij dit provinciaal beleidsplan. Hieronder wordt alleen de kern weergegeven.] Om de decretale opdracht inzake informaticaondersteuning van de lokale bibliotheken zo efficiënt mogelijk uit te werken, pleiten de provinciebesturen voor een schaalvergroting: migratie van een groot aantal lokale bibliotheeksystemen naar een beperkt aantal gecentraliseerde bibliotheeksystemen die gekoppeld worden aan één Vlaamse centrale catalogus. De uitbouw van provinciale bibliotheeksystemen bevorderen de structurele samenwerking tussen de lokale bibliotheken en kunnen de implementatie van VLACC II vereenvoudigen en versnellen. Het provinciale bibliotheeksysteem legt het accent in eerste instantie vooral op het aanbieden van centrale bibliotheekbeheerssoftware, waarbij de catalogusgegevens op termijn gehaald worden uit de Vlaamse Centrale Catalogus. VlACC II richt zich prioritair op de organisatorische en technologische uitbouw van een Vlaams centraal catalogiseringssysteem met de mogelijkheid om het bibliotheekbezit te koppelen aan digitale informatiebronnen (uitbouw virtuele bibliotheek Vlaanderen).

23 Om de decretale opdracht inzake informaticaondersteuning van de lokale bibliotheken zo efficiënt mogelijk uit te werken, pleiten de provinciebesturen voor een strategisch schaalgroottemodel, waarbij voor elk van de volgende functiegroepen de schaalgrootte wordt gekozen die de kans op slagen maximaliseert. De drie functiegroepen die hierbij van elkaar gescheiden moeten worden zijn : (1) de bouw en het onderhoud van een centrale referentiecatalogus. Dit is vooral een opdracht voor het op te richten orgaan dat de VLACC II uitbouwt; (2) het collectiebeheer en de bouw van een overkoepelende bezitscatalogus. Een bezitscatalogus is duidelijk een instrument van de lokale bibliotheek. De verschillende bezitscatalogi van de OB s centraal opslaan kan voordelen bieden. Een hoger niveau kan bv. beter in staat zijn om deze op internet gekoppeld aan te bieden, zodat gebruikers catalogi van verschillende bibliotheken kunnen doorzoeken. Een mogelijk model is dan dat de collectiecatalogus van een bibliotheek, en bij uitbreiding van alle bibliotheken, voor IBL-doeleinden wordt beheerd door de provincie, die ook de PBS als een webdienst aan de bibliotheken aanbiedt. (3) het uitleenbeheer inclusief IBL (interbibliothecair leenverkeer) zie verder bij de volgende acties. De provincie wil een ASP-model (Application Service Provider) voor bibliotheekautomatisering aanbieden, waarbij de automatisering van beheersfuncties van de bibliotheek op hogere schaal dan het lokale niveau wordt aangeboden. Door het centraal ter beschikking stellen van hardware (bijvoorbeeld gemeenschappelijke servers) zal er op lokaal niveau minder apparatuur nodig zijn. $ Ontwikkelen van de nodige netwerkinfrastructuur in overleg met VERA Het op provinciaal vlak aanbieden aan de gemeenten van een horizontaal geïntegreerde netwerkstructuur met voldoende bandbreedte, die toelaat niet alleen bibliotheek- maar ook andere diensten of informatie centraal ter beschikking te stellen. Op termijn kan via dit soort netwerking ook in de toegang naar andere soorten bibliotheken of instellingen worden voorzien (bv. wetenschappelijke bibliotheken, musea, schoolbibliotheken ) De privacy-aspecten van de databanken en het dataverkeer in verband met en over het bibliotheekgebruik en de -gebruikers zijn kritisch. Er zijn weinig bandbreedteissues (behalve wanneer men producten aan de gebruikers on line beschikbaar wil stellen). Qua beschikbaarheid is vooral de baliefunctie tijdens de openingstijden van de bibliotheken kritisch. De meeste functies kunnen bovenop een of andere netwerktoegang worden voorzien. De baliefunctie moet een hogere beschikbaarheidsgarantie krijgen, eventueel met een backup lijn. Deze opdracht wordt uitbesteed aan het autonoom provinciebedrijf VERA, dat reeds ervaring heeft met het ter beschikking stellen van netwerkinfrastructuur aan gemeentebesturen. $ Opbouw van de informaticaondersteuning van de openbare bibliotheken Samenhangend met het PBS wordt ook informaticaondersteuning naar bibliotheken georganiseerd. Dit kan gezien worden als een soort ICT-consulentschap. De ICTconsulent zal niet zozeer technische problemen van bibliotheken oplossen waarvoor ze bij de eigen leveranciers terechtkunnen, dan wel eerder onafhankelijk advies formuleren. Dit kan zijn in verband met: Ondersteuning bij het opmaken van systeemvereisten, bestekken Beoordelen van (bibliotheek)software, bv. voor specifieke doelgroepen Aanbieden van webruimte, ondersteuning bij bouw en opmaak van een website 22

24 Informatie i.v.m. vorming en opleiding ICT voor bibliotheekpersoneel, bij lacunes dit ook organiseren I.v.m. PBS technische problemen oplossen Interpreteren van gegevens verkregen door het PBS Begeleiden van een technische werkgroep PBS die ontwikkeling en implementering van het systeem opvolgt. Een aantal beheersmatige taken opvolgen die onttrokken worden aan het lokale niveau $ Organisatie van het interbibliothecair leenverkeer (IBL) (gekoppeld aan een provinciaal bibliotheeksysteem) met o.a. coördinatie collectievorming, gebruikersfaciliteiten en gepersonaliseerde dienstverlening Eens het PBS volledig operationeel is zal het aantal aanvragen voor IBL vermoedelijk sterk stijgen. De verrekening van de kosten hiervan zal verder onderzocht worden. Daar IBL gemeenteoverschrijdend is, ziet men hier een rol voor de provincie. De aanvrager wordt voor een forfaitair bedrag gesubsidieerd, waarna de aanvrager de leverende bibliotheek betaalt. Het gebruik van IBL wordt gestimuleerd door de aanvrager te subsidiëren. Bovendien is de aanvrager alleen in de eigen provincie gesitueerd, bij leveranciers is dit moeilijker af te lijnen. Anderzijds wordt de inspanning van de leveranciers ook beloond door de verrekening van de aanvragende bibliotheken (dus ruimer dan alleen de portkosten). De verspreiding van de werken kan gebeuren door middel van een koerierdienst, de post, eventueel eigen vervoer door de provincie. Onderzoek van de IBL-gegevens kan ook duidelijk maken welke werken vooral gevraagd worden. Een betere coördinatie van de collectievorming is eveneens noodzakelijk voor een vlot IBL-verkeer binnen een bepaalde regio/de provincie. Er kan afgesproken worden dat bepaalde bibliotheken zich specialiseren in grotere thema's. 23 Voor de realisatie van alle voorgaande acties (VLACC II, PBS, netwerk, informaticaondersteuning) wordt er in hoofdzaak samengewerkt met het autonoom provinciebedrijf VERA (Vlaams- Brabants Extranet voor Regio en Administratie). Deze samenwerking is strategisch, organisatorisch en financieel het meest aangewezen, daar VERA zich prioritair bezighoudt met de netwerkdienstverlening aan de gemeenten. Ook voor de uitbouw van het PBS en de informaticaondersteuning aan de bibliotheken zal de dienst cultuur een beroep kunnen doen op een informaticamedewerker van VERA. In tegenstelling tot een nieuw aan te werven medewerker, werkt deze binnen de VERA-informaticaomgeving en blijft op die manier rechtstreeks op de hoogte van de uitbouw van de informaticaprojecten van VERA naar de gemeenten. De directie en de collega s binnen VERA zullen op deze manier ook betrokken blijven bij dit bibliotheekproject zodat de bibliotheken, in geval van ziekte of verlof van de informaticamedewerker voor bibliotheken, een beroep kunnen doen op andere VERAmedewerkers.

25 24 3. Cluster 3: Ondersteuning, publiekswerking en promotie # Algemene doelstelling De provincie ondersteunt de lokale bibliotheek als actor in de lokale gemeenschap ter bevordering van de cultuurparticipatie in het algemeen, de leescultuur, de informatie, cultuurspreiding en educatieve werking in het bijzonder. # Concrete doelstellingen (1) De ondersteuning van de provincie creëert een meerwaarde door een samenbrengen van individuele acties ontstaat er op ruimer vlak inspiratie, en overstijgen de plaatselijke bibliotheken hun mogelijkheden. Aan de andere kant zorgt de input van de provincie voor een kwaliteitsverhoging in de werking van de lokale bibliotheken. Ten derde bevordert de provincie de samenwerking tussen de bibliotheken onderling en andere actoren. (2) In verband met publiekswerking reikt de provincie modellen aan. (3) De provincie zorgt voor de promotie van de openbare bibliotheek en haar diensten en activiteiten. # Acties $ De landelijke campagnes van het VCOB een streekgericht karakter geven. Parallelle campagnes met landelijke campagnes leiden vaak tot verwarring bij de gebruiker. De Gouden Lettertrekker zal daarom niet georganiseerd worden in Tegen 2003 zal het concept herdacht worden in functie van de bibliotheekweek. Provinciale campagnes moeten bij een ruim publiek bekendgemaakt worden. De provincie biedt ook ondersteuning aan bovenlokale/regionale acties van bibliotheken. $ Ontwikkelen van kant-en-klare projecten. Promotionele activiteiten in de bibliotheek slorpen veel tijd op. Om deze druk op de bibliothecarissen te verlichten ontwikkelt de provincie een aanbod van kant-en-klare projecten die tijdig worden aangeboden. Dit kan zijn in de vorm van wisselcollecties ter ondersteuning van bepaalde campagnes, pakketten rond auteurs ter ondersteuning van leesgroepen, workshops, circuits van auteurs, animatieaanbod naar kinderen en jongeren, tentoonstellingen, mediagerichte acties, leesbevorderingsinitiatieven, promotiemateriaal $ Ontwikkelen van een subsidiereglement voor projectsubsidie aan bibliotheken die in samenwerking met andere bibliotheken, andere culturele actoren en/of andere instellingen of organisaties een project wensen op te zetten. In het kader van dit subsidiereglement worden de mogelijkheden van praktische ondersteuning (logistieke en/of financiële organisatie) voor bibliotheekprojecten onderzocht. De rol van de OB s kan in het plaatselijke gemeenschapsleven versterkt worden door meer samenwerking met cultuur- en gemeenschapscentra, archieven, musea, erfgoedinitiatieven, sociaal-cultureel werk, en de nieuwe cultuurbeleidscoördinatoren. De provinciale bibliotheekconsulent zal hieromtrent een gedachtewisseling organiseren met de andere overlegplatformen op provinciaal vlak. $ Aanleggen van een inspiratie gegevensbank. De provinciale bibliotheekconsulenten kunnen voorbeelden verzamelen van gemeenten waar samenwerking op een vernieuwende wijze wordt georganiseerd, ter inspiratie van andere bibliotheken. $ Onderzoek naar de regionale behoeften op het vlak van specifieke doelgroepen (zoals die o.a. blijken uit de resultaten van het cultuurparticipatieonderzoek en zoals

26 25 aangegeven in artikel 13, 5 van het decreet, m.n. langdurig zieken en personen die verblijven in een rust- of verzorgingstehuis), en implementatie van concrete projecten hieromtrent. De gegevens die verkregen worden in het cultuurparticipatieonderzoek verwerken en toespitsen op specifieke doelgroepen. $ Ontwikkelen van vernieuwende initiatieven op het vlak van informatievoorziening. De Regionale Informatie Service Vlaams-Brabant is een portaalsite waarop alle beschikbare digitale informatie in een overzichtelijke structuur wordt samengebracht die relevant is voor inwoners en bezoekers van de provincie. Het betreft hier een samenwerkingsverband tussen de provincie, VERA en de openbare bibliotheken. RIS wil op korte termijn uitgroeien tot een interactieve service die gebruikers op een snelle manier aan de gewenste informatie helpt en dit door de betrokkenheid van alle openbare bibliotheken van Vlaams-Brabant. Ook de gemeentelijke informatieambtenaren kunnen hierbij betrokken worden. Binnen de snel evoluerende context van het informatielandschap zien de bibliotheken zich hier een nieuw uitdaging weggelegd. De selectie van regiorelevante informatie is een arbeidsintensieve taak die deskundigheid en samenwerking tussen bibliotheken noodzakelijk maakt. RIS biedt bibliotheken de mogelijkheid om op een proactieve manier digitale informatie aan de gebruiker aan te bieden. Hiermee versterken ze hun sleutelrol in de informatiemaatschappij en spreken ze een ruimer doelpubliek aan. RIS kan misschien gekoppeld worden aan nog te ontwikkelen digitale versies van Quick Reference en Educatieve Wegwijzer (zie vlg. actie). $ Verdere ontwikkeling van Quick Reference en Educatieve Wegwijzer. Beiden vormen een essentieel onderdeel van de basisdienstverlening van de openbare bibliotheek. Naast de papieren versie wordt er gezocht naar alternatieve vormen van ontsluiting (bv. digitaal). Hierover wordt overleg gepleegd met LINC (Centrum voor Lezen en Informatie) en met andere betrokken partijen.

27 26 4. Cluster 4: Consulting, management en algemene ondersteuning # Algemene doelstelling: De provincie Vlaams-Brabant ondersteunt, stimuleert en coördineert - binnen duidelijke en transparante afspraken met andere bestuursniveaus en de bestaande bibliotheekorganisaties -algemene management-, marketing-, human resource management- en vormingsactiviteiten van de erkende openbare bibliotheken in de provincie met als doel het bevorderen van het professionalisme, het stimuleren van de samenwerking tussen de bibliotheken en het verminderen van de individuele back-office activiteiten. Dit alles wordt georganiseerd binnen een netwerk van verschillende bibliotheken samen. De provincie Vlaams-Brabant streeft naar de opbouw en opvolging van een systeem om tijdelijke personeelstekorten van de openbare bibliotheken te kunnen opvangen binnen de eigen regio. # Concrete doelstellingen (1) De provincie Vlaams-Brabant organiseert en coördineert een kwalitatieve werking m.b.t. opleidingen voor de bibliotheeksector. (2) De provincie Vlaams-Brabant organiseert en coördineert de opzet van een vervangingspool. (3) De provincie Vlaams-Brabant onderzoekt welke de mogelijkheden zijn van onderlinge taakverdeling tussen openbare bibliotheken. Dit is in grote mate afhankelijk van de realisatie van VLACC II, PBS en een goed werkend IBL (cf. cluster 2). # Acties $ De provincie Vlaams-Brabant inventariseert het ruime opleidingsaanbod dat nu al voorhanden is voor de bibliotheeksector, maar dat momenteel zeer gediversifieerd is (cf. aanbieders, aanbod, prijzen). $ De provincie Vlaams-Brabant zorgt voor een evenwichtige spreiding in het opleidingsaanbod dat beschikbaar is voor de bibliotheeksector (bereikbaarheid, bruikbaarheid, betaalbaarheid) en vult hiaten in het beschikbare opleidingsaanbod op door zelf opleidingen te organiseren. $ De provincie Vlaams-Brabant onderzoekt hoe de vereisten van een vervangingspool in overeenstemming kunnen gebracht worden met de praktische organisatie. Vereisten: bekwame kandidaten, snel inzetbaar, vlot inwerkbaar; raadpleegbaar in geval van minimum afwezigheid en uiterste noodzaak (wanneer percentage van personeel dat minimum aanwezig moet zijn om basisdienstverlening te verzekeren, niet gegarandeerd kan worden); Praktische organisatie: vorm van de vervangingspool (raamcontract met interim, ); verrekening van de kosten (loonkosten voor gemeenten, administratieve en organisatorische kosten voor provincie). $ Op basis van de resultaten van het onderzoek implementeert de provincie Vlaams- Brabant deze vervangingspool voor de openbare bibliotheeksector en promoot zij het gebruik ervan bij de gemeentebesturen. $ De provincie Vlaams-Brabant maakt een inventaris van de wenselijke mogelijkheden van onderlinge taakverdeling tussen openbare bibliotheken en neemt de technische vereisten hiervoor op binnen de functionaliteiten voor het PBS (cf. cluster 2). $ De provincie Vlaams-Brabant organiseert jaarlijks een studiereis waaraan alle Vlaams- Brabantse bibliothecarissen kunnen deelnemen.

28 27 5. Cluster 5: Gedecentraliseerd bibliotheekwerk # Algemene doelstelling: Elke inwoner van Vlaams-Brabant heeft, ongeacht zijn woonplaats, toegang tot het cultuuren informatieaanbod, dat via het netwerk van de openbare bibliotheken beschikbaar is. # Concrete doelstelling (1) De provincie Vlaams-Brabant coördineert en financiert de voortzetting van het wisselcollectiesysteem 17. (2) De provincie Vlaams-Brabant onderzoekt in overleg met de openbare bibliotheken mogelijke alternatieven van boek- en andere media-uitwisseling tussen bibliotheken onderling (als aanvulling op het systeem van gecentraliseerde wisselcollecties). (3) De provincie Vlaams-Brabant coördineert en/of ondersteunt samenwerkingsinitiatieven van openbare bibliotheken en/of gemeenten onderling die passen binnen een streekgerichte bibliotheekwerking. (4) De provincie Vlaams-Brabant ontwikkelt in overleg met de openbare bibliotheken een visie m.b.t. de rol van deze laatste inzake cultureel erfgoed. # Acties $ De provincie Vlaams-Brabant sluit m.b.t. de wisselcollecties een samenwerkingsovereenkomst met de bibliotheek van Leuven (voormalige COB Leuven). $ De provincie Vlaams-Brabant neemt het initiatief tot samenstelling van een werkgroep die zich zal beraden over de toekomst van de wisselcollecties (koerierdienst, het uitbreiden en updaten van de bestaande collecties, invoer wisselcollecties in bibliotheekcatalogi, ). $ De provincie Vlaams-Brabant overlegt met de bibliotheek van Leuven over de toekomst van de bovenbouwcollectie en de hierbijbehorende bewaarcollectie. $ De provincie Vlaams-Brabant ontwikkelt een reglement tot subsidiëring van gemeentelijke samenwerkingsinitiatieven passend binnen een streekgerichte bibliotheekwerking. In het bijzonder wordt gedacht aan ondersteuning van intergemeentelijke initiatieven tot het oprichten van een bibliobus ter vervanging van stroef werkende filialen en uitleenposten. $ De provincie Vlaams-Brabant onderzoekt hoe de werking van het Vlaams-Brabants documentatiecentrum kan ingepast worden in/uitgebouwd worden in functie van de te ontwikkelen visie m.b.t. de rol van de openbare bibliotheken inzake cultureel erfgoed. 17 Voor voortzetting Educatieve Wegwijzer en Quick Reference: zie cluster 3.

29 28 HOOFDSTUK 3: MIDDELENTOEWIJZING Het decreet houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal cultuurbeleid (13 juli 2001) stelt in art dat voor het realiseren van de opdrachten, bedoeld in artikel 13 van dit decreet, elk provinciebestuur minimaal een bedrag van 1,6 euro per inwoner van de provincie moet besteden. In afwijking van artikel 39, stelt artikel 72 2 dat voor het werkjaar 2002 elk provinciebestuur elke gemeente subsidieert voor een bedrag van 0,8 euro per inwoner van de gemeente als rechtstreekse ondersteuning van de werking van de openbare bibliotheek en minimaal een bedrag besteedt van 0,8 euro per inwoner van de provincie voor de uitbouw van een streekgericht bibliotheekbeleid. Concreet voor de provincie Vlaams-Brabant betekent dit dat de 0,8 euro rechtstreekse subsidie per inwoner van elke gemeente voor werkjaar 2002 zal uitbetaald worden in 2003, aangezien dit reeds de traditie was van uitbetaling ten tijde van het decreet van 1978 betreffende het Nederlandstalig Openbaar Bibliotheekwerk en 2004 Het provinciebestuur zal 1,6 euro per inwoner van de provincie besteden in het kader van het streekgericht bibliotheekbeleid. Uitgaand van de bevolkingscijfers zoals die vastgesteld werden op 1 januari 2001, nl inwoners, is er voor 2003 een totaal bedrag beschikbaar van euro. De helft daarvan, nl euro (0,8 euro per inwoner van elke gemeente), moet besteed worden in de vorm van rechtstreekse subsidie aan de openbare bibliotheken. Vanaf 2004 vervalt deze rechtstreekse subsidie en kan de 1,6 euro per inwoner van de provincie integraal besteed worden in het kader van het streekgericht bibliotheekbeleid. Voor 2004 gaan we uit van eenzelfde totaalbedrag, gebaseerd op dezelfde bevolkingscijfers, er rekening mee houdend dat deze cijfers in de loop der jaren kunnen wijzigen. Vanaf 2004 wordt er telkens een indexering toegepast op de bedragen van het voorgaande jaar. Deze indexering bedraagt 1% op de werkingskosten en 3% op de personeelskosten. De vaste personeelskosten omvatten:! 2 bestuurssecretarissen bibliotheekconsulent voltijds! 1 bestuurssecretaris RIS voltijds! 1 deskundige streekgericht bibliotheekbeleid voltijds! vanaf 2004 wordt hier nog in 1 deskundige streekgericht bibliotheekbeleid voltijds voorzien! 1 administratief medewerker voltijds! 1 deskundige documentalist Vlaams-Brabants documentatiecentrum voltijds! 1 administratief medewerker Vlaams-Brabants documentatiecentrum voltijds Voor de opvolging van het provinciale bibliotheeksysteem (cluster 2) is er ook in een voltijds informaticus voorzien. Deze is tewerkgesteld bij het autonoom provinciebedrijf VERA. De personeelskosten ( euro) voor deze informaticus behoren niet tot de vaste personeelskosten, maar worden via een dotatie aan VERA afgehouden van het bedrag beschikbaar voor cluster 2. In de in de tabel aangegeven clusters worden alle kosten voorzien, ook de projectsubsidies aan gemeentelijke bibliotheken

30 Vaste personeelskosten Rechtstreekse subsidie (aan 0, euro per inwoner van iedere gemeente in de provincie) Cluster Cluster voltijds informaticus Cluster Cluster Cluster Totaal Totaal beschikbaar Door de verplichte subsidie van 0,8 euro per inwoner van elke gemeente is in 2003 maar de helft van het totaalbedrag beschikbaar voor de opstart van het streekgericht bibliotheekbeleid. Omdat vooral cluster 2 (oprichting van een provinciaal bibliotheeksysteem) in de opstartfase extra investeringskosten mee zal brengen, wordt er voorgesteld een voorafname op de begroting 2004 vast te leggen. Zoals blijkt uit bovenstaande tabel wordt het totaal beschikbare budget over 2003 en 2004 echter niet overschreden. Het hierboven beschreven voorstel van middelentoewijzing kan ingepast worden in de voor 2003 bepaalde begrotingsfiches (personeelskosten, technische werkingskosten, administratieve werkingskosten, projectsubsidies en personeelssubsidies aan VERA). De provincies werken op dit ogenblik samen aan een studie over de inhoudelijke en technische specificaties en de kostprijs van een provinciaal bibliotheeksysteem. Afhankelijk van de resultaten hiervan zal bij begrotingswijziging een aanpassing van de begroting 2003 gevraagd worden. De voorafname in 2003 op de begroting 2004 zal allicht vooral buitengewone uitgaven (aankoop software van het provinciaal bibliotheeksysteem) betreffen Er wordt verwacht dat deze bedragen in dezelfde lijn zullen evolueren voor de jaren 2005, 2006 en Verwacht wordt dat in de loop der jaren cluster 2 minder investeringen zal vergen, dit ten voordele van de overige clusters. Een gedetailleerde middelentoewijzing voor deze jaren zal telkens gekoppeld worden aan de desbetreffende jaarplannen. 29

31 30 HOOFDSTUK 4: EFFECTEN en INDICATOREN De effecten van het te voeren streekgericht bibliotheekbeleid zullen beoordeeld worden aan de hand van kwantitatieve en kwalitatieve criteria. Hieronder wordt met de formulering van een aantal kwantitatieve en kwalitatieve criteria een aanzet gegeven tot de ontwikkeling van meer verfijnde indicatoren in de loop van de beleidsplanningsperiode, en dit in overleg met de andere Vlaamse provincies. Voor een groot deel van de opgesomde clusters zijn er nog geen representatieve cijfers beschikbaar (o.a. voor de nieuw te ontwikkelen diensten, activiteiten en projecten). De eerste meting zal daardoor noodzakelijkerwijs een nulmeting zijn. Representatieve indicatoren zullen ontwikkeld worden in functie van de jaarlijkse actieplannen. 1. Kwantitatieve criteria m.b.t. de doelstellingenclusters 1.1. Positieversterking openbare bibliotheken door samenwerking [netwerking]! het aantal regiovergaderingen georganiseerd in functie van het streekgericht bibliotheekbeleid! het aantal bibliothecarissen aanwezig op de jaarlijkse algemene vergadering! het aantal schepenen aanwezig op het jaarlijkse infomoment! het aantal abonnees dat de nieuwsbrief ontvangt 1.2. Bibliotheektechnologie! het aantal gemeenten dat participeert in het PBS! het aantal IBL-aanvragen en -leveringen 1.3. Ondersteuning, publiekswerking en promotie! het aantal deelnemers aan provinciale promotiecampagnes! het aantal openbare bibliotheken die deelnemen aan provinciale promotiecampagnes! het aantal ingediende projecten! het aantal toegekende projectsubsidies! het aantal geïmplementeerde projecten m.b.t. doelgroepenwerking! het aantal deelnemers aan het RIS-project! het aantal raadplegingen van de RIS-website! het aantal afnemers van Educatieve Wegwijzer en Quick Reference 1.4. Consulting, management en algemene ondersteuning! de kwantiteit van het opleidingsaanbod! het aantal deelnemers aan vorming! het aantal gebruikers van de vervangingspool! het aantal beschikbare krachten in de vervangingspool! het aantal deelnemers aan de jaarlijkse studiereis 1.5. Gedecentraliseerd bibliotheekwerk! het aantal bibliotheken die gebruikmaken van het wisselcollectiesysteem! het aantal uitgeleende wisselcollecties. 2. Kwalitatieve criteria m.b.t. de doelstellingenclusters

32 De hieronder aangehaalde kwalitatieve criteria zijn in tegenstelling tot de kwantitatieve criteria moeilijk in cijfers te vatten. Zij betreffen vaak evaluaties van kwaliteit en beleving van de ondernomen acties, die dan ook het best kunnen gemeten worden via gebruikersonderzoek (enquêtes) zowel bij de bibliothecarissen als bij de bibliotheekgebruikers Positieversterking openbare bibliotheken door samenwerking [netwerking]! evaluatie van de werking van de collegiale regiogroepen! waardering van kwaliteit en beleving van overlegmomenten! waardering van kwaliteit van de nieuwsbrief 2.2. Bibliotheektechnologie! waardering van de organisatie van en de aangeboden dienstverlening door het PBS! waardering van de kwaliteit van het IBL-verkeer (snelheid van verwerking en levering aanvraag, kostprijs) 2.3. Ondersteuning, publiekswerking en promotie! evaluatie van de kwaliteit van de ingediende projecten! evaluatie van de beleving van provinciale promotiecampagnes! evaluatie van de beleving van aangeboden kant-en-klare projecten! evaluatie van de beleving van projecten voor specifieke doelgroepen! evaluatie van de kwaliteit van de via RIS ontsloten informatie 2.4. Consulting, management en algemene ondersteuning! evaluatie van de kwaliteit van het opleidingsaanbod! evaluatie van de kwaliteit van de vervangingspool! evaluatie van de beleving van de jaarlijkse studiereis 2.5. Gedecentraliseerd bibliotheekwerk! evaluatie van de kwaliteit van de aangeboden wisselcollecties. 31

33 32 BIJLAGEN Bijlage 1: Spreidingskaarten bibliotheekmateriaal en aantal leners (6 kaarten) Kaart 1. Spreiding van het aantal gedrukt materiaal (jeugd, fictie, non-fictie) Kaart 2. De densiteit van het gedrukt materiaal (jeugd, fictie en non-fictie)

34 33 Kaart 3. De spreiding van het aantal audiovisueel materiaal Kaart 4. De densiteit van het audiovisueel materiaal

35 34 Kaart 5. De spreiding van het aantal leners Kaart 6. De densiteit van het aantal leners