Begeleidende informatie bij het structuurschema onderwijs aan gedetineerden

Transcriptie

1 Begeleidende informatie bij het structuurschema onderwijs aan gedetineerden Het volwassenenonderwijs in Vlaanderen De centra Het volwassenenonderwijs in Vlaanderen (en Brussel) wordt ingericht door centra voor volwassenenonderwijs en centra voor basiseducatie. Centra voor volwassenenonderwijs De centra voor volwassenenonderwijs zijn meestal zeer lokaal ingebed. Vaak hebben ze meerdere lesplaatsen binnen dezelfde regio. Elk centrum heeft één hoofdvestigingsplaats (hoofdzetel). In totaal zijn er 111 centra voor volwassenenonderwijs in Vlaanderen en Brussel. Centra voor basiseducatie De centra voor basiseducatie hebben een vastgelegd werkingsgebied en richten binnen dit werkingsgebied verschillende lesplaatsen in. Er zijn in Vlaanderen en Brussel 13 centra voor basiseducatie. De onderwijsniveaus Het volwassenenonderwijs in Vlaanderen en Brussel wordt ingericht op drie onderwijsniveaus: - basiseducatie : onderwijs op het niveau van het basisonderwijs en de eerste graad van het secundair onderwijs; de basiseducatie richt zich meestal naar kortgeschoolde cursisten - secundair volwassenenonderwijs : onderwijs op het niveau van de tweede en derde graad van het secundair onderwijs; hieronder valt het tweedekansonderwijs - hoger beroepsonderwijs : onderwijsniveau dat zich situeert net onder het niveau van de professionele bachelor; opleidingen in het hoger beroepsonderwijs hebben meestal een duur van twee jaar Opleidingen op het niveau basiseducatie worden ingericht door de centra voor basiseducatie. Opleidingen op het niveau secundair volwassenenonderwijs en hoger beroepsonderwijs worden ingericht door de centra voor volwassenenonderwijs. Hoger beroepsonderwijs wordt ook ingericht buiten het volwassenenonderwijs, met name door hogescholen. Modulaire structuur Het volledige opleidingsaanbod in het volwassenenonderwijs is modulair gestructureerd. Een centrum hoeft hierdoor geen volledige opleiding aan te bieden om officiële attesten te kunnen uitreiken. Dankzij de modulaire structuur zijn er ook meerdere instapmomenten per jaar en kunnen cursisten trajecten op maat volgen. 1

2 Studiebewijzen Elke module uit het reguliere aanbod van het volwassenenonderwijs leidt tot een officieel (deel)attest. Meerdere attesten uit dezelfde opleiding kunnen leiden tot getuigschriften, certificaten of zelfs tot volledige diploma s secundair onderwijs. Een opleiding in het hoger beroepsonderwijs leidt tot een graduaatsdiploma. Studiebewijzen uit het volwassenenonderwijs hebben een civiel effect en kunnen leiden tot vrijstellingen in andere onderwijsniveaus of richtingen. Opleidingsaanbod Basiseducatie (centra voor basiseducatie) Alle opleidingen van de centra voor basiseducatie vallen onder de volgende leergebieden : - Alfabetisering Nederlands tweede taal - Nederlands - Nederlands voor anderstaligen - Wiskunde - Maatschappij-oriëntatie - ICT - Talen Secundair volwassenenonderwijs (centra voor volwassenenonderwijs) In het secundair volwassenenonderwijs worden de volgende studiegebieden onderscheiden : - Algemene vorming - Auto - Bibliotheek-, archief-, en documentatiekunde - Bijzondere educatieve noden - Boekbinden - Bouw - Chemie - Decoratieve technieken - Grafische technieken - Handel - Hout - Huishoudelijk onderwijs - ICT - Juwelen - Kant - Koeling en warmte - Land- en tuinbouw - Lederbewerking - Lichaamsverzorging - Mechanica-elektriciteit - Mode - Muziekinstrumentenbouw - Nederlands tweede taal - Personenzorg - Smeden 2

3 - Talen - Textiel - Voeding Hoger beroepsonderwijs (centra voor volwassenenonderwijs) Het hoger beroepsonderwijs wordt onderverdeeld in de volgende studiegebieden : - Biotechniek - Gezondheidszorg - Handelswetenschappen en Bedrijfskunde - Industriële wetenschappen en Technologie - Sociaal-agogisch werk - Lerarenopleiding Samenwerkingsstructuren De onderwijsnetten De meeste centra voor volwassenenonderwijs zijn aangesloten bij een onderwijsnet of koepel. Er zijn vier grote onderwijsnetten (koepels) in Vlaanderen (en Brussel) : o VSKO : vrij (katholieke) net o GO! : gemeenschapsonderwijs o OVSG : stedelijk en gemeentelijk onderwijs o POV : provinciaal onderwijs De hoofddoelstelling van de onderwijsnetten is belangenbehartiging, belangenbewaking en ondersteuning van de centra en scholengroepen op diverse terreinen. Sommige centra voor volwassenenonderwijs zijn niet netgebonden of vallen onder een kleinere koepel. De centra voor basiseducatie zijn niet netgebonden. Zij zijn wel verenigd in de Federatie Centra voor Basiseducatie. De consortia volwassenenonderwijs Alle centra zijn aangesloten bij een consortium volwassenenonderwijs. Dit zijn (in tegenstelling tot de Vlaamse onderwijsnetten) regionale netoverschrijdende samenwerkingsverbanden tussen de centra. De consortia hebben een vastgelegd werkingsgebied, waarvan de grenzen samenvallen met de grenzen van de centra voor basiseducatie. Er zijn in totaal 13 consortia volwassenenonderwijs. Elk consortium bestaat uit één centrum voor basiseducatie en meerdere centra voor volwassenenonderwijs uit dezelfde regio. De hoofdopdracht van de consortia volwassenenonderwijs is het gezamenlijk uitbouwen en onderling afstemmen van het regionale aanbod van het volwassenenonderwijs. Er dient ook afgestemd te worden met andere lokale aanbodverstrekkers zoals VDAB, Syntra, stad of gemeente, Pedagogische ondersteuning Elk centrum kan rekenen op pedagogische ondersteuning of begeleiding van de pedagogische begeleidingsdiensten van de onderwijsnetten. 3

4 De centra die niet netgebonden zijn (waaronder alle centra voor basiseducatie) worden pedagogisch ondersteund door het Vocvo, het Vlaamse Ondersteuningscentrum voor het Volwassenenonderwijs. De vier pedagogische begeleidingsdiensten van de onderwijsnetten zijn verenigd in het SNPB (Samenwerkingsverband Netgebonden Pedagogische Begeleidingsdiensten), waarbinnen gemeenschappelijke projecten in verband met pedagogische begeleiding en ondersteuning worden uitgewerkt. Het SNPB werkt hiervoor ook samen met Vocvo. Daarnaast werkt SNPB ook samen met Vocvo binnen het samenwerkingsverband kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs, dat aangestuurd wordt door de decretale stuurgroep volwassenenonderwijs. Hier worden gezamenlijke projecten in verband met kennis- en expertiseontwikkeling uitgewerkt. Het volwassenenonderwijs in de gevangenis Regionale organisatie Elk consortium volwassenenonderwijs met één of meerdere gevangenissen op zijn grondgebied heeft een specifieke coördinatie-opdracht naar onderwijs aan gedetineerden toe. Deze opdracht wordt uitgevoerd door de onderwijscoördinator, een werknemer van het consortium. De onderwijscoördinator is de link tussen de gevangenis en het consortium, en dient het onderwijs in de gevangenis te organiseren, uit te bouwen en te faciliteren in samenwerking met de centra en de gevangenisdirectie. De uitvoering van het onderwijsaanbod in de gevangenis (in tegenstelling tot de coördinatie) gebeurt door de centra. Het consortium volwassenenonderwijs heeft hierin geen bevoegdheid. De gevangenis wordt door de aanwezige centra beschouwd als een extra (maar reguliere) lesplaats. Het aanbod in de gevangenis dient dan ook te voldoen aan dezelfde kwaliteits- en inhoudelijke normen als het aanbod buiten, wat ook als gevolg heeft dat een attest behaald binnen de gevangenis identiek is aan een attest behaald buiten. Van de 13 consortia volwassenenonderwijs in Vlaanderen en Brussel zijn er 11 met één of meerdere gevangenissen op hun grondgebied. Er zijn geen gevangenissen in consortium De groene rand (Vlaams-Brabant) en in consortium Limburg-Noord. Het aantal VTE onderwijscoördinatoren dat de consortia ter beschikking gesteld wordt, wordt berekend op basis van het aantal gedetineerden in de lokale gevangenissen. Bovenlokale organisatie De decretale stuurgroep volwassenenonderwijs heeft de opdracht om het onderwijs aan gedetineerden op Vlaams niveau te ondersteunen. Hiertoe is een projectmedewerker onderwijs aan gedetineerden aangesteld, die administratief verbonden is aan het Vocvo. De link van de projectmedewerker met het Vocvo is historisch gegroeid. De oorspronkelijke lokale coördinatie-opdracht voor onderwijs aan gedetineerden, op dit moment toevertrouwd aan de consortia, was vroeger een opdracht van de centra voor basiseducatie. Als pedagogische begeleidingsdienst van de centra voor basiseducatie lag de keuze van het Vocvo (toen nog VOCB Vlaams Ondersteuningscentrum voor de Basiseducatie) voor de hand. 4

5 Met het verschuiven van de lokale coördinatie-opdracht naar de consortia is ook de bovenlokale ondersteuningsopdracht verschoven naar de decretale stuurgroep volwassenenonderwijs. De projectmedewerker is administratief wel verbonden gebleven aan het Vocvo. De decretale stuurgroep volwassenenonderwijs heeft binnen het project onderwijs aan gedetineerden de opdracht om de onderwijscoördinatoren te ondersteunen en kennis en expertise rond onderwijs aan gedetineerden op te bouwen en ter beschikking te stellen. Meer informatie? Via de volgende links kan meer informatie gevonden worden : - onderwijs aan gedetineerden - volwassenenonderwijs in Vlaanderen en Brussel - volwassenenonderwijs in Vlaanderen en Brussel 5