Raadsnota. Raadsvergadering d.d.: 29 juni 2009 Agenda nr: Onderwerp: Toekomst Eigen Weg Curfs. Aan de gemeenteraad,

Transcriptie

1 Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 29 juni 2009 Agenda nr: Onderwerp: Toekomst Eigen Weg Curfs Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting en Advies van het raadsvoorstel Sinds enige tijd is de Eigen Weg Curfs door de eigenaar van de weg afgesloten voor het verkeer. Dit omdat uit een inspectie blijkt dat de veiligheid op de brug over de Geul niet kan worden gegarandeerd als gevolg van het achterstallige onderhoud en ontbrekende voorzieningen. De Eigen Weg en de brug hebben voor de eigenaar geen waarde meer. Zij zijn bereid deze te verkopen aan de gemeente. Er is dan ook behoefte aan een uitspraak over de gewenste toekomst van deze weg. De huidige afsluiting heeft zowel positieve effecten (toegenomen verkeersveiligheid en aantrekkelijkheid fietsroute Geulweg) als negatieve effecten (toegenomen verkeersdrukte en overlast in Houthem). Gelet echter op de unanieme steun van de ingediende motie, die mede gesteund wordt door vele bewoners van Berg en Houthem en ook door de Dorpsraden van Berg en Houthem, adviseren wij uw Raad om te kiezen voor openstelling van de brug met minimale voorzieningen, in ieder geval voor een tijdelijke periode zo lang de A2 werkzaamheden in Maastricht nog niet zijn afgerond. Wij wijzen daarbij wel op de nadelige effecten daarvan voor het fietsverkeer langs de Geulweg, maar stellen voor eerst de ontwikkelingen rondom de stadstraverse Maastricht af te wachten alvorens een besluit te nemen over de aanleg van een vrijliggend fietspad langs de Geulweg en een eventuele permanente oplossing wat betreft de brug. Wellicht dat in de nieuwe situatie alsnog afsluiting van de Eigen Weg tot de reële mogelijkheden behoort als de nieuwe verkeersstromen inzichtelijk zijn. Bij de keuze voor de openstelling adviseren wij uw Raad, ondanks de inspectieresultaten en verantwoordelijkheden bij een mogelijk ongeval, om daarbij in te zetten op de variant Situatie / Aanleiding / Probleem In de huidige situatie is de Eigen Weg Curfs geen openbare weg. De weg is weliswaar voor iedereen toegankelijk, maar duidelijk aangegeven is dat dit een eigen weg betreft. Niemand kan zich dan ook beroepen op de toegankelijkheid daarvan. De eigenaar van de weg (Ankerpoort) kan besluiten om de weg per direct af te sluiten voor alle verkeer. Naar aanleiding van de resultaten van een in opdracht van de gemeente uitgevoerde inspectie van de brug heeft Ankerpoort besloten de brug over de Geul af te sluiten voor alle verkeer. Dit omdat uit de inspectie bleek dat de veiligheid niet kan worden gegarandeerd. Ankerpoort en de gemeente hebben een principe-accoord bereikt over de overname van de weg en de grond rondom de loods voor een totaalbedrag van EUR ,-. De gemeente kan daarmee eigenaar worden van de weg en kan besluiten om de weg weer open te stellen voor alle verkeer. De gemeente wordt daarmee wegbeheerder en ook verantwoordelijk voor de veiligheid van de weggebruikers. Deze nota maakt de verschillende opties inzichtelijk waaruit gekozen kan worden indien besloten wordt tot overname van de weg en evt. openstelling van de brug. 3. Relatie met bestaand beleid Tot voor de afsluiting van de brug werd deze weg veelvuldig gebruikt door verkeer van en naar Geulhem/Berg, met name tijdens de ochtend en avondspits. In mei 2006 zijn er tellingen uitgevoerd op deze route, daaruit blij kt dat op een werkdag gemiddeld zo n 1550 motorvoertuigen gebruik Pagina 1 van 6

2 maken van deze weg. Ter vergelijking, op de Onderstestraat (parallele route) rijden er gemiddeld 3400 motorvoertuigen. Uit enquêtes van weggebruikers op deze route blijkt dat vele mensen deze gebruiken als kortste en snelste route richting A79/A2 of het betreffende achterland. Alternatieven voor deze weggebruikers zijn de volgende routes: - Geulhemmerweg-Onderstestraat-Strabeek/Vroenhof-A79-A2; - Rijksweg-Cauberg-Nieuweweg-Emmaberg/Broekhem-Beekstraat-A79-A2; - Rijksweg-Rasberg-Geusselt-A2. Deze routes werden om diverse redenen niet als aantrekkelijk beschouwd, dit in verband met de drukte of verkeersonveiligheid (onoverzichtelijkheid Grendelplein/Onderstestraat). De verwachting was dat het grootste gedeelte van het verkeer over de Eigen Weg Curfs bij opheffing zou kiezen voor de route Onderstestraat. Nu de brug over de Geul is afgesloten zijn er wederom tellingen verricht op de Onderstestraat. Uit de gegevens blijkt dat er nu ca mvt gebruik maken van deze route. Dit betekent dat de toename op de Onderstestraat (ca. 600 mvt/etmaal) lang niet evenredig is aan het aantal voertuigen dat voorheen over de Eigen Weg Curfs ging (ca mvt/etmaal). Een groot gedeelte kiest nu kennelijk voor een alternatieve route. Voordeel van de afsluiting is de enorme toename van de veiligheid voor het langzaam verkeer op de Geulweg. In de oude situatie hebben wij daar regelmatig klachten over ontvangen. Met name tussen schoolgaande jeugd en het gemotoriseerd verkeer deden zich onveilige situaties voor. Gericht op de ontwikkeling van een aantrekkelijke wandel en fietsverbinding in het kader van de gebiedsontwikkeling is de afsluiting van de Eigen Weg een belangrijk onderdeel. Wordt de weg weer opengesteld voor alle verkeer dan is een alternatief voor het langzame verkeer wenselijk (aparte vrijliggende voorziening). Nadeel van de afsluiting van de brug is de toegenomen drukte op de Onderstestraat. Met name in de spits leidt dit tot onoverzichtelijke situaties en/of verkeersopstoppingen ter plaatse van de wegversmallingen. De functie van de Eigen Weg Curfs en de Onderstestraat in Houthem heeft een relatie met de volgende projecten: Afrit Beekstraat: Aan de Beekstraat wordt een nieuwe afrit van de A79 uit de richting Heerlen gepland. Het voornaamste doel van deze afrit is het verbeteren van de doorstroming van het verkeer in Valkenburg-centrum. De afrit zal naast bestemmingsverkeer voor Valkenburg ook gebruikt gaan worden door verkeer dat nu via de afrit 4 (Hulsberg/Valkenburg) en de Cauberg of via de afrit 2 (Meerssen/Houthem) richting Berg en Terblijt/Bemelen/Maastricht rijdt. Een gedeelte van dit verkeer zal straks via de Onderstestraat gaan rijden. Dit blijkt ook uit een onderzoek met een verkeersmodel. Als de Eigen Weg Curfs wordt afgesloten zal er nog meer verkeer gebruik gaan maken van deze route. Verkeersarrangement Houthem: Op dit moment loopt er in Houthem een zogenaamd verkeersarrangement onder begeleiding van het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Limburg (ROVL). In dit traject worden de huidige verkeersproblemen en leefbaarheidsproblemen (t.a.v. verkeer) in kaart gebracht en worden in overleg met bewonersafgevaardigden voorstellen gedaan om de situatie te verbeteren. De conceptplannen zijn daarvan gereed. Dit betreft het onaantrekkelijker maken van de doorgaande route door Houthem (toepassen wisselend parkeren in combinatie met bloembakken/obstakels), het anders inrichten van het kruispunt St. Gerlachstraat/Vroenhof/St. Gerlach, het toepassen van komremmers en het veranderen van de voorrangssituaties in de Onderstestraat. Doel daarvan is om het onnodig doorgaande verkeer (dat geen relatie of bestemming heeft op deze route) te weren op de route door Houthem (zowel voormalig provinciale weg Meerssen-Valkenburg en de route Pagina 2 van 6

3 Houthem-Geulhem). De Eigen Weg zou in dit geval kunnen dienen als alternatieve route. Vanuit de werkgroep wordt dan ook geadviseerd om de Eigen Weg open te houden en deze zelfs op te waarderen tot een volwaardige ontsluitingsroute voor doorgaand verkeer. Er wordt dan wel ook geadviseerd om langs de Geulweg vrijliggende fietsvoorzieningen aan te brengen. Op het moment dat de Eigen Weg afgesloten wordt zal het verkeer weer sneller geneigd zijn om toch via Houthem (Onderstestraat) te rijden, dit ondanks de voorstellen voor snelheidsremmende maatregelen vanuit het verkeersarrangement. Mocht de Eigen Weg permanent afgesloten blijven, dan zal dat de uitgangspunten van het verkeersarrangement dusdanig veranderen dat de werkgroep wellicht met een aangepast voorstel zal komen voor het Verkeersarrangement. A2-Stadstraverse Maastricht Als in Maastricht begonnen wordt aan de bouw van de stadstraverse is de vrees aanwezig dat het sluipverkeer zal gaan toenemen. Dit om de overlast van dit werk te vermijden. Voor Houthem zou dat een extra toename van verkeer kunnen betekenen. Vooralsnog is het onduidelijk in hoeverre dit daadwerkelijk zo zal zijn. Er is nog onvoldoende zicht op de uiteindelijke variant en de maatregelen tijdens de bouwperiode. Er is wel reeds contact gezocht met het projectbureau om onze zorgen kenbaar te maken. Daar gaat men er vanuit dat deze zorgen onterecht zijn en dat de maatregelen tijdens de bouw niet voor extra overlast gaan zorgen in Houthem. Uiteraard zullen wij de ontwikkelingen kritisch blijven volgen. Wij zullen ook pleiten voor aanvullende maatregelen indien toch sprake is van toenemende hinder als gevolg van de werkzaamheden. Op dit moment is het traject daar echter nog niet ver genoeg voor gevorderd. Inspectieresultaten: Omdat er een nadrukkelijke wens vanuit de politiek bestaat om de brug (in ieder geval voor een periode van 5 jaar) open te houden hebben wij door een extern adviesbureau een onderzoek laten doen naar de toestand van de brug. Uit dit onderzoek komt een pakket aan maatregelen naar voren die doorgevoerd moeten worden om de brug weer verantwoord te kunnen openstellen en die ook noodzakelijk zijn om de constructieve sterkte naar de toekomst te kunnen waarborgen. 4. Gewenst beleid en mogelijke opties Onderstaand wordt ingegaan op een 3-tal varianten. Naast de directe kosten die gepaard gaan aan de variant (met name ten aanzien van de brug) wordt ook een doorkijk gemaakt naar de overige bijkomende kosten die in dit kader vervolgens te verwachten zijn. Variant 1: geen overname weg en permanente afsluiting van de Eigen Weg Curfs In deze variant wordt de huidige situatie definitief gemaakt. De weg wordt niet overgenomen van Ankerpoort en zal aan derden verkocht worden. De weg zal worden opgeruimd. De uitgangspunten van het Verkeersarrangement zullen daarop afgestemd moeten worden, dit zal naar verwachting leiden tot aanpassingen in de voorgestelde maatregelen vanuit het verkeersarrangement. Wij schatten de extra kosten voor het verkeersarrangement daarbij in op ca. EUR ,- excl. BTW. Overzicht totaal kosten variant 1: Directe kosten brug: EUR ,- (reeds gemaakte kosten van onderzoek naar toestand brug) Bijkomende kosten: EUR ,- (schatting benodigde extra krediet voor Verkeersarrangement) Totaal: EUR ,- Variant 2: overname weg en minimale voorzieningen. Leggen wij het advies van de externe adviseur terzijde en stappen wij over tot een zeer simpele vorm van tijdelijke maatregelen bestaande uit het verder versmallen van de brug zodat deze fysiek alleen toegankelij k is voor personenauto s, het plaatsen van een verbod voor vrachtauto s en het aanbrengen van een eenvoudige leuning, dan kan het risico naar nagenoeg nul worden teruggebracht. Feit is wel dat mocht er onvoorzien toch iets fout gaan, wij als gemeente volledig aansprakelijk zullen zijn. Er ligt immers een duidelijke rapportage over de huidige gebreken aan de brug waardoor de veiligheid niet gegarandeerd kan worden. Dit ondanks de conclusie van de inspectie dat er nog geen constructieve schade is. Door de slechte onderhoudstoestand kan dat echter wel op korte termijn ontstaan. Indien uw Raad voor deze optie kiest betekent dit dat wij Pagina 3 van 6

4 daarmee de verantwoordelijkheid/aansprakelijkheid op ons nemen. Wij ramen de kosten van de maatregelen op EUR ,-. Samen met de kosten voor overname van de grond en de onderzoekskosten maakt dat een totaalkostenplaatje van EUR ,- excl. BTW. Directe kosten brug: EUR ,- excl. BTW (onderzoek, aankoop grond en eenvoudige maatregelen) Bijkomende kosten: EUR ,- excl. BTW (voor asfaltreparatie aan het wegdek, er kan ook gekozen worden voor het afzetten van de slechte weggedeelten, daarmee kan bespaard worden op deze post) EUR ,- excl. BTW (voor vrijliggende fietsvoorzieningen langs de Geulweg, dit als besloten wordt om de route naar de toekomst open te houden voor gemotoriseerd verkeer. Er zal dan een aantrekkelijk alternatief voor langzaam verkeer noodzakelijk zijn). Totaal: EUR Variant 3: overname weg en noodzakelijke voorzieningen conform extern advies. In deze variant worden de maatregelen doorgevoerd die door de extern adviseur worden voorgesteld. Met deze maatregelen kan de brug op een verantwoorde wijze weer voor alle verkeer worden opengesteld. Het aansprakelijkheidsverhaal komt daarmee te vervallen. De brug wordt daarmee dusdanig hersteld zodat de veiligheid kan worden gegarandeerd. Directe kosten brug: EUR ,- excl. BTW (onderzoek, aankoop grond en noodzakelijke maatregelen) Bijkomende kosten: EUR ,- excl. BTW (voor asfaltreparatie aan het wegdek, er kan ook gekozen worden voor het afzetten van de slechte weggedeelten, daarmee kan bespaard worden op deze post) EUR ,- excl. BTW (voor vrijliggende fietsvoorzieningen langs de Geulweg, dit als besloten wordt om de route naar de toekomst open te houden voor gemotoriseerd verkeer. Er zal dan een aantrekkelijk alternatief voor langzaam verkeer noodzakelijk zijn). Totaal: EUR ,- 5. Aanbestedingen Indien gekozen wordt voor variant 3 zullen de onderhoudswerkzaamheden worden aanbesteed. 6. Financiën Er zijn geen financiële middelen beschikbaar binnen de huidige begroting. Voorstel is dan ook om het rekeningoverschot, dat gereserveerd is voor het (deels) wegwerken van achterstallig onderhoud in te zetten voor de maatregelen op de Eigen Weg. Dit betekent dat minder andere wegen gerepareerd kunnen worden. Afhankelijk van de uiteindelijk gekozen variant betreft dat de volgende bedragen: Variant 1 Afsluiten EUR Variant 2 Minimale voorzieningen EUR Variant 3 Noodzakelijke voorzieningen EUR Communicatie Nadat duidelijkheid bestaat over de toekomst van de Eigen Weg Curfs zal dat worden gecommuniceerd via Heuvelland Aktueel. Daarnaast worden zowel de Dorpsraad Berg en Terblijt en de Dorpsraad Houthem hierover geïnformeerd. Beide Dorpsraden zijn voorstander van het openhouden van de weg. 8. Afwegingen en Advies Het openstellen van de Eigen Weg in de huidige verschijningsvorm zal de verkeersdruk in Houthem weer enigszins beperken, echter zal bij lange na de bestaande overlast niet wegnemen. Dit betekent dat naast de investering voor openstelling van de weg ook geïnvesteerd moet worden in de Pagina 4 van 6

5 maatregelen zoals voorgesteld vanuit het Verkeersarrangement. Daarnaast is de openstelling van de Eigen Weg een potentieel knelpunt voor de ontwikkeling van de aantrekkelijke langzaam verkeer route in Landgoederenzone vanuit de gebiedsontwikkeling Maastricht-Valkenburg. Afgevraagd moet worden of het niet verstandiger is om geen verdere investeringen te doen in deze route voor gemotoriseerd verkeer. Het ambtelijke voorstel is dan ook om daar niet verder in te investeren en de Geulweg als volwaardige kwalitatieve fiets en wandelroute te betitelen. Het ambtelijke voorstel is om nader te investeren in maatregelen in de Onderstestraat om daar met name de veiligheid voor fietsverkeer te verbeteren. Autoverkeer zou verder ontmoedigd kunnen worden. Vanuit die optiek is dan ook het voorstel om daar in de werkgroep van het Verkeersarrangement verder aandacht aan te besteden en aanvullende maatregelen voor te bereiden. Met deze upgrading van het Verkeersarrangement wordt dan toch aandacht besteed aan de verkeersproblematiek in Houthem, zoals deze door de bewoners met name wordt ervaren. Feit blijft dat het doorgaande verkeer (bijv. richting Berg) daar niet blij mee zal zijn. Ambtelijk is de mening dat de kosten voor het deugdelijk openstellen van de Eigen Weg echter niet opwegen tegen de baten, sterker nog, dit druist tegen de visie van de gebiedsontwikkeling in. Een rustige en aantrekkelijke fietsroute is daarmee immers uit den boze op dat gedeelte. Ook de Fietsersbond heeft in een eerste reactie al aangegeven zeer verbaast te zijn over het feit dat er zo grootschalig gepleit wordt voor de openstelling van de Eigen Weg, zonder aandacht te besteden aan de negatieve gevolgen daarvan voor het vele fietsverkeer (zowel schooljeugd als recreatief fietsverkeer) op de Geulweg. Gelet echter op de unanieme steun van de ingediende motie, die mede gesteund wordt door vele bewoners van Berg en Houthem en ook door de Dorpsraden van Berg en Houthem, adviseren wij uw Raad om toch te kiezen voor openstelling van de brug, in ieder geval voor een tijdelijke periode zo lang de A2 werkzaamheden in Maastricht nog niet zijn afgerond. Wij wijzen daarbij wel op de nadelige effecten daarvan voor het fietsverkeer langs de Geulweg, maar stellen voor om eerst de ontwikkelingen rondom de stadstraverse Maastricht af te wachten alvorens een besluit te nemen over de aanleg van een vrijliggend fietspad langs de Geulweg en de verdere toekomst van de Eigen Weg. Wellicht dat in de nieuwe situatie alsnog afsluiting van de Eigen Weg tot de reële mogelijkheden behoort als de nieuwe verkeersstromen inzichtelijk zijn. Bij de keuze voor de openstelling adviseren wij uw Raad, ondanks de inspectieresultaten en verantwoordelijkheden bij een mogelijk ongeval, om in te zetten op de variant Bijlagen geen Het college van burgemeester en wethouders van Valkenburg aan de Geul, L.T.J.M. Bongarts algemeen directeur/gemeentesecretaris Drs. M.J.A. Eurlings burgemeester Pagina 5 van 6

6 De raad van de gemeente Valkenburg aan de Geul, Gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders de dato 26 mei 2009; Gehoord de raadsadviescommissie Stedelijke Ontwikkeling en Beheer B e s l u i t : - de Eigen Weg Curfs en bijbehorende gronden over te nemen van de huidige eigenaar; - over te gaan tot het aanbrengen van de minimale voorzieningen aan de brug over de Geul (variant 2); - de Eigen Weg Curfs weer open te stellen voor autoverkeer, minimaal voor de duur tot de einde werkzaamheden stadstraverse Maastricht; - de benodigde kosten voor bovenstaande te betalen uit het rekeningoverschot 2008 dat gereserveerd is voor wegwerken achterstallig onderhoud wegen. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van 29 juni De raad voornoemd, A.M. Hoeberigs griffier Drs. M.J.A. Eurlings voorzitter Pagina 6 van 6