Onderzoeksprojecten ( van 6686)

Transcriptie

1 Sep :39:57 Onderzoeksprojecten ( van 6686) Zoekfilter: Classificaties: SOCIALE WETENSCHAPPEN (S) Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Psychopathology and Information Processing in Older Adults - PIPO Abstract: De belangrijkste onderzoekslijn van de participerende onderzoekers van de Vakgroep Klinische en Levenslooppsychologie VUB is de studie van persoonlijkheidsstoornissen en in het bijzonder de empirische validatie van persoonlijkheidstheorieën, waarbij 2 componenten centraal staan: niveaus van persoonlijkheids(dis)functioneren en het meten van (on)aangepaste trekken. Sinds 2008 wordt ook bijzondere aandacht besteed aan ouderen. Onderzoek naar persoonlijkheid en persoonlijkheidspathologie bij ouderen staat namelijk nog in zijn kinderschoenen en ook de vraag naar meetinstrumenten vanuit de klinische praktijk en beleid is hoog. Daarom is onder meer expertise uitgebouwd op het vlak van ontwikkeling en aanpassing van meetinstrumenten voor persoonlijkheid(spathologie) bij ouderen. Er wordt een brug gemaakt tussen de descriptieve DSM en een therapeutisch georiënteerde diagnostiek en fundamenteel onderzoek. De onderzoeksresultaten dragen bij tot de dimensionale classificatie van persoonlijkheidspathologie, valideren voorstellen voor de classificatie van persoonlijkheidsstoornissen (DSM-5) en beantwoorden verschillende conceptuele en methodologische vraagstukken zoals zelf- versus informant bevraging, handvaten voor klinische praktijk (therapie), uitkomst metingen etc. Lopende doctoraatsstudies bij ouderen richten zich op trek gebaseerde metingen van persoonlijkheid(spathologie), de waarde van informanten metingen, de invloed van as I stoornissen op persoonlijkheidsmeting en de invloed van premorbide persoonlijkheidskenmerken op psychologische en gedragsmatige symptomen bij dementie. Voorts is er onderzoek naar heterotypische continuïteit van adaptieve en maladaptieve persoonlijkheidstrekken, vooral door studies naar persoonlijkheid en persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen en is er in klinische populaties epidemiologisch onderzoek naar het voorkomen van persoonlijkheidsstoornissen en comorbiditeit met pathologie en trekken zoals de dementie, depressie etc. Hierbij is expertise uitgebouwd op het vlak van Alzheimer Disease (AD). Aangezien dit de meest voorkomende ziekte is op oudere leeftijd, is het belangrijk deze ziekte zeer vroeg te detecteren opdat behandeling zo snel mogelijk zou opgestart worden. Kennis wordt gecombineerd vanuit twee domeinen, neuropsychologie en biologie, om de vroege detectie van AD te optimaliseren en zo wordt ook tegemoet gekomen aan de recent voorgestelde criteria van the International Working Group for New Research Criteria for the Diagnosis of AD Samenwerking tussen Prof. Dr. Rossi en Prof. Dr. Dierckx resulteerde onder meer in het promoten van de Leerstoel Klinische ouderenpsychologie, waar Dr. Bas van Alphen op aangesteld is. Deze onderzoekslijn klinische ouderenpsychologie is over een tijdsspanne van de komende vijf jaar vooral gericht op:? Diagnostisch accuratesse onderzoek ten behoeve van screening en (test)diagnostiek bij ouderen met persoonlijkheidsstoornissen.? Vertekening van zelfbeantwoording en informantenrapportage bij persoonlijkheids-onderzoek door psychische aandoeningen op as I.? De invloed van premorbide schemata van de persoonlijkheid op psychologische en gedragsmatige symptomatologie bij dementie.? Het volledig onontgonnen terrein van de effectmeting van psychotherapeutische interventies bij ouderen met persoonlijkheidsstoornissen door het initiëren van (gerandomiseerd dubbelblind) vergelijkend klinisch onderzoek.? Ontwikkelingen binnen DSM-5 persoonlijkheidsstoornissen in relatie tot ouderen. Klinische- en Levenslooppsychologie GINA ROSSI Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Political Representation in Diverse Societies - ReDS Abstract: Politieke vertegenwoordiging is een cruciaal concept binnen de politieke wetenschappen. In essentie betekent dit concept het tegenwoordig maken van een afwezig iets of iemand ('principal') via een tussenpersoon ('agent'). Vertegenwoordiging plaatst dus een tussenschakel tussen de burgers en de politieke besluitvorming, namelijk een vertegenwoordiger of een groep vertegenwoordigers. Dat in een samenleving verschillende belangen en noden bestaan die vertegenwoordigd willen zijn, is een evident onderdeel van elk democratisch proces. Politieke partijen en hun parlementsleden en ministers vertolken verschillende visies op de samenleving en burgers stemmen elk voor de partij of persoon die hun visie het best vertolkt. Deze vorm van vertegenwoordiging van klassieke groepen en groepsbelangen is een vertrouwd gegeven: liberale partijen spreken traditioneel eerder de vrije beroepen en zelfstandigen aan; de socialisten staan in voor de arbeidersklasse; regionalistische partijen voor de grieven van specifieke etnische, taalkundige of geografisch identificeerbare groepen. De politieke vertegenwoordiging van maatschappelijke groepen die pas recenter aan de oppervlakte kwamen, is een stuk problematischer. Het gaat dan over groepen die onderscheiden worden op basis van sekse, leeftijd, etnisch-culturele achtergrond of seksuele geaardheid. Ook worden klassieke breuklijnen zoals klasse of opleiding weer van onder het stof gehaald. Verschillende onderzoeken wijzen uit dat deze groepen vaak onvoldoende vertegenwoordigd zijn in de politieke structuren. Deze politieke ondervertegenwoordiging van sociaal achtergestelde groepen wordt vandaag in toenemende mate als een maatschappelijk en politiek probleem ervaren. Hun ondervertegenwoordiging tast de representativiteit van de politieke instellingen, en daaruit voortvloeiend, het democratisch gehalte van het besluitvormingsproces aan. De ondervertegenwoordiging van maatschappelijke groepen en het gebrek aan representativiteit van de politieke besluitvorming kan zich echter op verschillende wijzen manifesteren. In de literatuur wordt gewezen op de (on)mogelijkheid tot deelname aan verkiezingen, de fysieke (af-)aanwezigheid in de vertegenwoordigende instellingen en (het gebrek aan) de inhoudelijke vertegenwoordiging van belangen. Het zijn resp. de formele, descriptieve en substantiële dimensie van het concept vertegenwoordiging Het onderzoek naar politieke vertegenwoordiging van sociale groepen is tot voor kort grotendeels onderbelicht gebleven in België en/of was vaak de zaak van één of enkele personen. De laatste jaren zijn er evenwel verschillende onderzoekers opgestaan die zich met deze thematiek (of onderdelen ervan) bezighouden. Door de krachten van verschillende onderzoekers in dit zich ontwikkelende onderzoeksdomein te bundelen, willen we komen tot een verdere uitbouw van het wetenschappelijke onderzoek in dit domein en van de expertise waarover beide partners beschikken. Zo kan ook de leidinggevende rol van beide partners in dit onderzoeksdomein verder bestendigd en ontwikkeld worden. Via de bundeling van dat potentieel willen de betrokken partners op onderzoeksvlak drie zaken realiseren: Ten eerste zal de bestaande samenwerking tussen de twee onderzoeksgroepen verder gecontinueerd en structureel verankerd worden, en waar mogelijk verder uitgebouwd worden. Onderzoekers uit beide partnerinstellingen zullen, daar waar mogelijk en opportuun, gezamenlijk werken aan tijdschriftartikels, congrespapers en boekhoofdstukken. Co-promotorschappen en lidmaatschappen van begeleidingscommissies van onderzoeken zullen eveneens, daar waar mogelijk, verder aangegaan worden. Ten tweede wensen de betrokken partners in het kader van deze alliantieonderzoeksgroep nieuw gemeenschappelijk onderzoek te initiëren naar politieke vertegenwoordiging van sociale groepen. Met gezamelijke onderzoeksvoorstellen zullen de gekende financieringskanalen aangesproken worden, met name: de bijzondere onderzoeksfondsen van beide instellingen; het Vlaams Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO); onderzoeksprojecten van het Federaal Wetenschapsbeleid; en ad hoc beleidsondersteunende financieringskanalen. We beogen hier zowel onderzoek dat eerder theoretisch van aard is, als empirisch onderzoek in België, maar ook zoveel mogelijk in internationaalcomparatief perspectief. In die optiek hebben de betrokken onderzoekers reeds toegang tot bestaande wetenschappelijke netwerken, en wensen

2 ze die netwerken verder uit te bouwen en aan te wenden voor gemeenschappelijke onderzoeksinitiatieven (vb. ECPR Standing Groups on Gender & Politics, Committee on Political Sociology of International Political Science Association, ECPR Standing Group on Political Parties). Ten derde, zal om deze onderzoeksplannen te realiseren, moeten geïnvesteerd worden in een verdere kennismaking met de aanwezige expertise in de twee onderzoeksgroepen. Via meetings en discussiemomenten zullen de partners verder vertrouwd geraken met elkaars onderzoeksdomein en lopende onderzoeksprojecten. Deze vergaderingen en brainstormsessies zullen ook uitmonden in het in onderling overleg uitwerken van een gemeenschappelijke onderzoeksagenda en concrete initiatieven inzake projectaanvragen. Aansluiting bij de internationale onderzoeksagenda zal daarbij, zoals hierboven aangegeven, een belangrijk criterium zijn. Leidende onderzoeksthema's voor het gemeenschappelijk onderzoek inzake vertegenwoordiging van sociale groepen zijn geënt op de drie dimensies van vertegenwoordiging: - Formele dimensie: hier gaat het onder meer over de verkiezingsregels en -technieken die gebruikt worden om de voorkeur van de burger te achterhalen en deze om te zetten in de aanduiding van vertegenwoordigers. Thema's die behandeld worden houden verband met de discussie over actief en passief stemrecht voor specifieke sociale groepen, de mate waarin van dit stemrecht gebruikt wordt gemaakt en de mate waarin er kandidaten uit de betreffende sociale groep naar voor worden geschoven door politieke partijen zodat kiezers er zich over kunnen uitspreken. - Descriptieve dimensie: hier wordt dieper ingegaan op wie de vertegenwoordigers zijn, hun eigenschappen en in welke mate ze een weerspiegeling vormen van de samenstelling van de bevolking. Onderzoeksthema's zijn hier onder meer het in kaart brengen van deze ondervertegenwoordiging, de rol van partijen en kiezers in de ondervertegenwoordiging van bepaalde sociale groepen in het parlement en de wenselijkheid en effecten van de invoering van quota. - Substantiële dimensie: hier gaat het over de inhoudelijke invulling van belangen van sociale groepen. Deze dimensie beperkte zich lange tijd tot analyses van hoe parlementsleden hun mandaat inhoudelijk invullen en wat vertegenwoordigers doen om de belangen van de vertegenwoordigden te behartigen. Recente stromingen in de literatuur pleiten ervoor om deze benadering te verbreden. Enerzijds wordt ervoor gepleit om verder te kijken dan de parlementaire arena, en andere actoren die aan substantiële vertegenwoordiging doen (mee) in de analyse op te nemen. Het gaat onder andere om middenveldorganisaties, ambtenaren en media. Anderzijds wordt de stelling verdedigd dat vertegenwoordiging niet altijd een éénrichtingsproces hoeft te zijn dat loopt van kiezer naar vertegenwoordiger. Vertegenwoordigers kunnen zelf ook belangen en een achterban definiëren waarvoor ze willen opkomen. Onderzoek rond deze dimensie verkent haast vanzelfsprekend deze twee nieuwe pistes enerzijds door in kaart te brengen in welke mate (andere) actoren aan belangenvertegenwoordiging doen, wat het effect daarvan is en welke factoren daarop een invloed hebben, en anderzijds door na te gaan welke nieuwe groepen worden aangesneden door vertegenwoordigers, hoe ze dit doen, welke effecten dit heeft, en hoe personen uit die groepen hiermee omgaan. Politieke Wetenschappen Mihnea TANASESCU Eline SEVERS Soumia AKACHAR Karen CELIS Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Persoonlijkheidsstoornissen - PDS Abstract: De onderzoeksgroep richt zich op de conceptuele en taxonomische analyse, epidemiologie, en assessment en behandeling van persoonlijkheidsstoornissen en comorbide psychopathologie. Klinische- en Levenslooppsychologie GINA ROSSI Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent 'Interuniversity Center for Health Economics Research (I-CHER) Abstract: Gezondheidseconomisch onderzoek Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector MARC JEGERS MARCUS LEYS Koen PUTMAN Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Innovation, Diversity and Educational Approaches - IDEA Abstract: Onderzoek naar onderwijsongelijkheid en de rol van onderwijskundige vernieuwing in het tegengaan van ongelijkheidsmechanismen op micro-, meso- en macroniveau Educatiewetenschappen Koen LOMBAERTS Onderzoeksgroep Alliantie UGent - VUB 'Zorg rond het Levenseinde'. VUB: Prof. Luc Deliens (voorzitter), UGent: Prof. Simon Van Belle (co-voorzitter). - ZRLA Abstract: Oprichting Alliantie Onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde VUB-UGent LUC DELIENS Onderzoeksgerechten als rechterlijke schakel tussen vooronderzoek en onderzoek ten gronde in strafzaken : bestaat de noodzaak aan een rechterlijke controle op de beslissing tot vervolging voordat de zaak voor de strafrechter wordt gebracht?

3 Abstract: Onderzoeksgerechten worden ingeschakeld om na te gaan of er voldoende bewijzen zijn tegen de verdachte, en spreken zich soms ook uit over de rechtsgeldigheid van de bewijzen die in het vooronderzoek vergaard zijn. Het onderzoek strekt ertoe de voor en de nadelen van dit systeem na te gaan: is het een essentiele waarborg voor de verdachte en voor een efficient onderzoek, of is het daartegen een nodeloze verzwaring van de procedure zonder kwaliteitsverbetering van het strafproces in zijn geheel? Publiek recht : staatsrecht Rechtshandhaving Christiane Van den Wyngaert Steven R G Vandromme Onderzoeksgerechten als rechterlijke schakel tussen vooronderzoek en onderzoek ten gronde in strafzaken : bestaat de noodzaak aan een rechterlijke controle op de beslissing tot vervolging voordat de zaak voor de strafrechter wordt gebracht? Abstract: Onderzoeksgerechten worden ingeschakeld om na te gaan of er voldoende bewijzen zijn tegen de verdachte, en spreken zich soms ook uit over de rechtsgeldigheid van de bewijzen die in het vooronderzoek vergaard zijn. Het onderzoek strekt ertoe de voor en de nadelen van dit systeem na te gaan: is het een essentiele waarborg voor de verdachte en voor een efficient onderzoek, of is het daartegen een nodeloze verzwaring van de procedure zonder kwaliteitsverbetering van het strafproces in zijn geheel? Rechtshandhaving Christiane Van den Wyngaert Steven R G Vandromme Onderzoeksexcellentiecentrum SOCIO. Abstract: In het onderzoek wordt vooral aandacht besteed aan de uitdagingen waarmee de welvaartsstaat geconfronteerd wordt met name door de volgende ontwikkelingen: de vergrijzing en het toenemend belang van Europa en globalisering meer algemeen. Het onderzoek is gestructureerd rond 8 inhoudelijke en 2 methodologische domeinen : 1. armoede en inkomensverdeling 2. beleid inzake sociale zekerheid en fiscaliteit 3. Europees sociaal beleid 4. vergrijzing 5. gezin 6. arbeid 7. gezondheid 8. onderwijs 9. simulatiemodellen om beleid te evalueren 10. data en indicatoren Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB) Jozef Breda Bea Cantillon Onderzoeks- en consultancy activiteiten ter voorbereiding van de Vlaamse deelname aan het Europees thematisch netwerk sociale economie. Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds ESF. UA levert aan ESF de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Sociale Concurrentie en Recht Anne Van Regenmortel Astrid Coates Onderzoeksconsortium?Global Studies? in het kader van het aanstellen van een onderzoekscoördinator Abstract: Dit multidisciplinair onderzoeksconsortium wil vanuit concrete, lokale ruimtes te bestuderen hoe globale processen van sociale, economische, politieke en culturele veranderingen onze wereld in het verleden en het heden hebben gestructureerd en de globalisering haar huidige vorm geven. Een onderzoekscoördinator creëert synergieën tussen tussen de verschillende promotoren en daaraan verbonden wetenschappelijke expertise en zoekt actief naar financiering van wetenschappelijk onderzoek. Vakgroep Studie van de derde wereld Koen Vlassenroot Onderzoeksbezoek Prof. Dr. T. Ingold (Univ. Aberdeen, UK) Abstract: Gedurende zijn korte verblijf (2 maanden) zal de onderzoeksgroep CiCi met Prof. Dr. T. Ingold de culturele leertheorie toetsen, die wij over de jaren uitwerken, aan zijn ecologisch-antropologisch voorstel. Tevens bereiden we zijn inbreng aan een symposium in Gent (december 2006) voor. Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap Hendrik Pinxten

4 Onderzoeksbeurs voor wetenschappelijk onderzoek aan Livia Anquinet. (Stichting Emmanuel Van der Schueren) Abstract: Heel wat wetenschappelijk kankeronderzoek is de voorbije jaren uitgegaan naar diagnostiek, genezing en levensverlening van mensen met kanker, met succes. De vijfjaars overlevingskans van kankerpatiënten is de laatste jaren toegenomen, mede dankzij de vroege detectie van kanker en de technologische vooruitgang van medische behandelingen. Toch overlijdt binnen vijf jaar nà diagnose nog zowat de helft van alle kankerpatiënten, en gaan investeringen voor wetenschappelijk onderzoek zelden naar deze groep van mensen. Voor deze terminale patiënten verschuift de aandacht van de geneeskunde van cure naar care, en wel door het optimaliseren van comfort van de patiënt. Voor sommige patiënten echter, blijft het psychisch en fysisch lijden ondraaglijk ondanks goede palliatieve zorg. In deze gevallen kan terminale sedatie een laatste redmiddel zijn. Terminale sedatie is het continu in diepe sedatie of coma houden van een patiënt tot diens overlijden met behulp van slaapmedicatie. In België is deze praktijk in toenemende mate onderwerp van menig medische, ethische en maatschappelijke debatten omwille van zijn gelijkenissen met euthanasie. Ondanks de ophef rond deze praktijk blijkt uit recent onderzoek in Vlaanderen en België dat terminale sedatie relatief vaak wordt uitgevoerd aan het levenseinde, in 8.2% van alle overlijdens in Vlaanderen in In recent nog niet gepubliceerd onderzoek blijkt dat deze praktijk in alle zorgsettings in Vlaanderen substantieel gestegen is. Met deze studie wensen we binnen een Europees consortium (Vlaanderen, Nederland en het Verenigd Koninkrijk) na te gaan wat de klinische kenmerken zijn van terminale sedatie in verschillende zorgsettings (hospitaal, thuis, verpleeghuis), wat de motieven en determinanten zijn voor terminale sedatie, en hoe de kwaliteit van overlijden beoordeeld wordt door artsen, verpleegkundigen en nabestaanden. Dit onderzoek tracht het grijze gebied rond de praktijk van terminale sedatie uit te klaren, wat ons in staat zal stellen heldere strategieën te ontwikkelen om de praktijk van terminale sedatie te optimaliseren. Omdat hiervoor in de medische praktijk in Vlaanderen geen richtlijnen werden geïmplementeerd, zal deze studie belangrijke inzichten verwerven voor het opstelllen van zo'n richtlijnen. LUC DELIENS Onderzoeksactivteiten uitvoeren volgens de bepalingen van Project Co-operation Agreement (PCA) Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Vlaamse Radio- en Televisieorganisatie - VRT' hebben voor het project ' Onderzoeksactivteiten uitvoeren volgens de bepalingen van Project Co-operation Agreement(PCA)' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Communicatiewetenschappen An JACOBS Onderzoek rond Zuid-Afrikaanse samenwerking betreffende cultuur, jeugd en sport gefocust op vier lokale gemeenschapscentra voor de periode Abstract: De wetenschappelijke ondersteuning van dit samenwerkingsproject is erop gericht om de output van het project op verschillende momenten, in haar verschillende dimensies en op verschillende manieren zichtbaar te maken. De nagestreeefde doelstellingen van het project zijn immers situeren zich op verschillende niveaus m.n. - op het niveau van de participanten: Het project wil een bijdrage leveren tot de emancipatie van jongeren via de ontwikkeling van vaardigheden, al dan niet van economische aard; - op het niveau van de centra: De geselecteerde centra ontwikkelen hun werking opdat zijn een schakelfunctie kunnen vervullen in het lokale cultuur-, jeugd- en sportbeleid; - op het niveau van de netwerken tussen de centra en andere lokale actoren: efficiëntie en duurzaamheid zijn cruciale principes. Inbedding van de activiteiten van de centra in de lokale gemeenschap kan een instrument zijn om dit te realiseren. Dit impliceert de uitbouw van relaties met onder andere lokale overheden; - op het niveau van de lokale werking en de link met het nationale niveau: de centra zullen informatie over de verworven ervaringen verspreiden op nationaal niveau en werken aan de ontwikkeling van een Zuid-Afrikaans netwerk. Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES) Jean Vranken Danielle Dierckx Onderzoek rond gezinsherenigers in België. Abstract: Onderzoek rond gezinsherenigers in België. Centrum voor Migratie en Interculturele Studies (CeMIS) Christiane Timmerman Onderzoek project steunrelaties Abstract: Het onderzoek wil via een meervoudige casestudie nagaan welke steun cliënten binnen de bijzondere jeugdzorg krijgen vanuit hun netwerk, welke de perspectieven zijn van cliënten op hun netwerk, welke de perspectieven zijn van de hulpverleners terzake, evenals de verhouding tussen beide perspectieven en de wijze waarop interventies - oa vanuit het project steunrelaties - inwerken op dit netwerk. Vakgroep Sociale agogiek Maria De Bie Onderzoek over de relatie tussen centrale beleidsvoering en lokale dienstverlening bij OCMW Antwerpen. Het belang van de buurt. Abstract: Dit onderzoek brengt in beeld hoe de buurt de manier waarop beleidsbeslissingen, regels en procedures van het OCMW Antwerpen worden uitgevoerd, beïnvloedt.

5 Meer specifiek concentreert de vraagstelling zich op hoe met beleidsbeslissingen, regels en procedures inzake activering wordt omgegaan. Het onderzoek genereert een aantal modellen die OCMW Antwerpen kunnen helpen om het spanningsveld tussen centrale beleidsvoering en lokale omstandigheden op een gestructureerde en doorzichtige manier te overbruggen. Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES) Jean Vranken Onderzoek over de invoering van een eerstelijnpsychologische functie inhet kader van het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Acad. Centr. voor Huisartsgeneeskunde Chantal Van Audenhove Onderzoek opvoedingsondersteuning Abstract: Onderzoek naar de opvoedingscondities in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest. De nadruk ligt daarbij op de vormen van social support en maternal networks die diverse groepen ouders ontwikkelen en de rol die formele en informele voorzieningen daarbij vervullen. Vakgroep Sociale agogiek Michel Vandenbroeck