13 november palliatieve geneeskunde VUB

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "13 november 2009. palliatieve geneeskunde VUB"

Transcriptie

1 13 november 2009 Het wettelijk kader van de levenseindebeslissingen Wim Distelmans MD MPH PhD palliatieve geneeskunde VUB

2 zorg rond het levenseinde hele evolutie halve eeuw medische spitstechnologie veel leed vermijden (bv. levensverlenging, -kwaliteit) maar nieuw leed creëren (bv. stervensverlenging)

3 zorg rond het levenseinde halve eeuw medische spitstechnologie toenemende vergrijzing maatschappelijk debat therapeutische hardnekkigheid palliatieve zorg beslissingen bij het levenseinde (inclusief euthanasie)

4 zorg rond het levenseinde grensverlengende & levensverlengende behandelingen ethisch reflecteren

5 overlijdens in Vlaanderen bijna 50 %: medisch begeleid levenseinde Bilsen et al., 2009

6 beslissingen rond het levenseinde (bijna 50 % van alle sterfgevallen) 1. stoppen van behandeling 2. niet opstarten van behandeling 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie levensbeëindiging door een arts op uitdrukkelijk verzoek van de patiënt

7 beslissingen rond het levenseinde (bijna 50 % van alle sterfgevallen) 44% 1.8% 2% 1. stoppen van behandeling 2. niet opstarten van behandeling 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie 1.9% Bilsen et al, 2009

8 44% 2% beslissingen rond het levenseinde 1.8% (bijna 50 % van alle sterfgevallen) verzaken aan therapeutische hardnekkigheid 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie

9 44% 2% beslissingen rond het levenseinde 1.8% (bijna 50 % van alle sterfgevallen) verzaken aan therapeutische hardnekkigheid 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie

10 beslissingen rond het levenseinde (bijna 50 % van alle sterfgevallen) 44% zelfd 3.. palliatieve zorg 1.8% 4. levensbeëindiging zonder verzoek 2% 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie

11 beslissingen rond het levenseinde (bijna 50 % van alle sterfgevallen) 1. stoppen van behandeling 2. niet opstarten van behandeling 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie legitiem medisch handelen Orde van Geneesheren

12 beslissingen rond het levenseinde (bijna 50 % van alle sterfgevallen) 1. stoppen van behandeling 2. niet opstarten van behandeling 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie passief handelen

13 beslissingen rond het levenseinde (bijna 50 % van alle sterfgevallen) 1. stoppen van behandeling 2. niet opstarten van behandeling 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie passieve euthanasie

14 beslissingen rond het levenseinde (bijna 50 % van alle sterfgevallen) 1. stoppen van behandeling 2. niet opstarten van behandeling 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie passief versus actief

15 beslissingen rond het levenseinde (bijna 50 % van alle sterfgevallen) 1. stoppen van behandeling 2. niet opstarten van behandeling 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie intentie primeert niet techniek

16 beslissingen rond het levenseinde (bijna 50 % van alle sterfgevallen) 1. stoppen van behandeling 2. niet opstarten van behandeling 3. opdrijven pijnstilling/palliatieve palliatieve sedatie 4. levensbeëindiging zonder verzoek 5. hulp bij zelfdoding 6. euthanasie palliatieve sedatie euthanasie op verzoek zonder verzoek toedienen voeding/vocht stoppen voeding/vocht

17 euthanasiewet meerderjarig handelingsbekwaam/wilsbekwaam vrijwillig, herhaald, duurzaam (schriftelijk verzoek) medisch uitzichtloos ondraaglijk lijden terminaal 2 de arts (bv. LEIFarts) niet-terminaal terminaal 2 de en 3 de arts (bv. LEIFarts) 1 maand wachttijd wilsverklaring euthanasie (voorafgaand)

18 wilsverklaring euthanasie niet meer bij bewustzijn onomkeerbaar COMA euthanasie

19 wilsverklaring euthanasie bij aangetast bewustzijn onomkeerbaar hersentumoren, hersenmetastasen, carcinomateuze meningitis, recidiverende hersenbloedingen, HIV encephalopathie, lever- en nierfalen, (Alzheimer) dementie géén euthanasie

20 wet patiëntenrechten negatieve wilsverklaring (voorafgaand) bij aangetast bewustzijn onomkeerbaar hersentumoren, hersenmetastasen carcinomateuze meningitis, recidiverende hersenbloedingen, HIV encephalopathie, lever- en nierfalen, (Alzheimer) dementie wél behandeling weigeren voedsel en vocht

21 wettelijk kader niet evident collectieve onwetendheid

22 LEIF LevensEinde InformatieForum opgericht in februari 2003 n.a.v. 3 wetten (eind 2002) patiëntenrechten palliatieve zorg euthanasie

23 LEIF LevensEinde InformatieForum competente, objectieve hulpverleners LEIFartsen (LEIFdraad)

24 Belgie meer dan 300 Vlaanderen Wallonie Vlaanderen Oostende Roeselare 20 km Brugge Kortrijk Gent LEIFartsen in Vlaanderen centraal nummer Turnhout Antwerpen Mechelen Leuven Brussel Hasselt Maaseik

25 LEIF LevensEinde InformatieForum competente, objectieve hulpverleners LEIFartsen (LEIFdraad) LEIFnurses, LEIFopleiding (apothekers, ) LEIFlijn (telefonische hulplijn; ) LEIFblad (educatieve brochure)

26 LEIF juni ste druk gelanceerd naar huisartsen, apothekers september exemplaren verdeeld 2de druk september exemplaren verdeeld nu: 3de druk

27 LEIF gratis verkrijgbaar apotheker openbare bibliotheek gemeente

28 het LEIFblad bevat àlle wettelijke documenten 1. negatieve wilsverklaring ( levenstestament ) 2. wilsverklaring euthanasie 3. verklaring voor orgaandonatie 4. verklaring inzake de wijze van teraardebestelling + document + document 5. lichaam schenken aan de wetenschap

29 hiermee: voorafgaande zorgplanning 1. negatieve wilsverklaring ( levenstestament ) 2. wilsverklaring euthanasie 3. verklaring voor orgaandonatie 4. verklaring inzake de wijze van teraardebestelling + document + document 5. lichaam schenken aan de wetenschap

30 wat doen met deze documenten? kopie aan huisarts, vertrouwenspersoon, familieleden, 1. negatieve wilsverklaring ( levenstestament ) 2. wilsverklaring euthanasie 3. verklaring voor orgaandonatie 4. verklaring inzake de wijze van teraardebestelling + document + document 5. lichaam schenken aan de wetenschap

31 wat doen met deze documenten? welke zijn ook registreerbaar op de gemeente? 1. negatieve wilsverklaring ( levenstestament ) NIET 2. wilsverklaring euthanasie 3. verklaring voor orgaandonatie 4. verklaring inzake de wijze van teraardebestelling + document 5. lichaam schenken aan de wetenschap NIET

32 wat doen met deze documenten? alle registreerbaar bij 1. negatieve wilsverklaring ( levenstestament ) 2. wilsverklaring euthanasie 3. verklaring voor orgaandonatie 4. verklaring inzake de wijze van teraardebestelling + document + document 5. lichaam schenken aan de wetenschap

33 LEIF een waardig levenseinde voor iedereen mét respect voor de wil van iedereen

een waardig levenseinde

een waardig levenseinde De Bogaard 28 januari 2010 Sint Truiden 6 oktober 2011 een waardig levenseinde Wim Distelmans Leerstoel Waardig Levenseinde demens.nu aan de VUB zorg rond het levenseinde zorg rond het levenseinde hele

Nadere informatie

EUTHANASIE standpunten & producten Wim Distelmans MD

EUTHANASIE standpunten & producten Wim Distelmans MD Ter Elst 6 november 2007 EUTHANASIE standpunten & producten Wim Distelmans MD MD PhD palliatieve geneeskunde VUB zorg rond het levenseinde palliatieve zorg goed alternatief voor therapeutische hardnekkigheid

Nadere informatie

wat breng ik in orde voor mijn euthanasie? Wim Distelmans leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB

wat breng ik in orde voor mijn euthanasie? Wim Distelmans leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB wat breng ik in orde voor mijn euthanasie? Wim Distelmans leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB sinds 2002: 3 unieke wetten wet patiëntenrechten wet palliatieve zorg euthanasiewet sinds

Nadere informatie

De LEIFarts (en médecin EOL) is de Belgische SCENarts

De LEIFarts (en médecin EOL) is de Belgische SCENarts De LEIFarts (en médecin EOL) is de Belgische SCENarts Wim Distelmans MD PhD voorzitter LEIF leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de Vrije Universiteit Brussel Nederland en België uniek wereldwijd

Nadere informatie

Voorafgaande zorgplanning Wetgeving en communicatie VRAGEN ROND HET LEVENSEINDE

Voorafgaande zorgplanning Wetgeving en communicatie VRAGEN ROND HET LEVENSEINDE Voorafgaande zorgplanning Wetgeving en communicatie SEL Zuid-West-Vlaanderen Lokale Steunpunten Thuiszorg 18 mei, 15 juni en 27 juni 2017 VRAGEN ROND HET LEVENSEINDE Halve eeuw medische spitstechnologie

Nadere informatie

tien jaar controversiële euthanasiewet?

tien jaar controversiële euthanasiewet? tien jaar controversiële euthanasiewet? tien jaar aanloop naar meer inspraak en zelfbeschikking van ernstig zieken Wim Distelmans sinds 2002: België sinds 2002: België enige land ter wereld met 3 wetten

Nadere informatie

COMMUNICEREN OVER HET LEVENSEINDE : WAAROM???

COMMUNICEREN OVER HET LEVENSEINDE : WAAROM??? Ik wil niet leven zoals een plant Als ik mijn familie niet meer ken, wil ik liever dood Ik wil niet afzien! Mijn broer denkt zus, en ik zo, wat moeten we nu doen? Hebben wij nu wel de juiste keuzes gemaakt?

Nadere informatie

www.leif.be LevensEinde InformatieForvm Opleidingen Vormingsbrochure academiejaar 2011-2012 Leifl ijn 078 15 11 55

www.leif.be LevensEinde InformatieForvm Opleidingen Vormingsbrochure academiejaar 2011-2012 Leifl ijn 078 15 11 55 LevensEinde InformatieForvm Opleidingen Het LEIF project is een open initiatief en bestaat uit mensen en verenigingen die streven naar een waardig levenseinde voor iedereen, waarbij respect voor de wil

Nadere informatie

Congres VVSG + Leif 13/11/2009

Congres VVSG + Leif 13/11/2009 Congres VVSG + Leif 13/11/2009 Leidraden bij beslissingen aan het levenseinde Congres VVSG, LEIF en Palliatief Netwerk Brussel/Halle/Vilvoorde 13 november 2009 Het wettelijk kader van de levenseindebeslissingen

Nadere informatie

Dossier Voorafgaande zorgplanning

Dossier Voorafgaande zorgplanning Dossier Voorafgaande zorgplanning Elk jaar komen heel wat mensen in een situatie terecht waarin ze, omwille van een onomkeerbare coma, dementie of een andere aandoening, niet meer in staat zijn om zelf

Nadere informatie

Beslissingen omtrent het levenseinde

Beslissingen omtrent het levenseinde Beslissingen omtrent het levenseinde Heb je er al over nagedacht? Als ik mijn vrouw niet meer herken, wil ik euthanasie (Etienne Vermeersch) Dit is volgens de wet onmogelijk! als ik mijn vrouw niet meer

Nadere informatie

6. Palliatieve zorg, vroegtijdige zorgplanning en euthanasie

6. Palliatieve zorg, vroegtijdige zorgplanning en euthanasie 6. Palliatieve zorg, vroegtijdige zorgplanning en euthanasie 6.1 Palliatieve zorg Palliatieve zorg is de totaalzorg voor mensen met een levensbedreigende aandoening bij wie geen genezende behandeling meer

Nadere informatie

Wens. Wil. Wet. Over het levenseinde

Wens. Wil. Wet. Over het levenseinde Wens. Wil. Wet. Over het levenseinde Inhoud Recht op informatie 3 Wens. Wil. Wet. 5 Ik wil met mijn papieren in orde zijn 7 Ik ben bij mijn volle verstand en wil nù mee beslissen 8 Wat met behandelingen

Nadere informatie

M i n i R a a k Maart 2017

M i n i R a a k Maart 2017 M i n i R a a k Maart 2017 kwb gooik & strijland Inhoud Van Cacao tot Gooikse parel... 3 Praat voor je gaat... 4 40 Jaar Ziekenzorg Gooik... 7 Bedrijfsbezoek Milcobel - Last Post Ieper... 8 2 Mini Raak

Nadere informatie

Casus Hoe wensen mensen te sterven? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning. Samen werken rond. Vroegtijdige Zorgplanning

Casus Hoe wensen mensen te sterven? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning. Samen werken rond. Vroegtijdige Zorgplanning DEELSEL Gent : (SEL : samenwerking Eerste Lijn) Samen werken rond vroegtijdige zorgplanning Samen werken rond Vroegtijdige Zorgplanning Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Uitgangspunt van dit project : Toename

Nadere informatie

Euthanasie en wilsverklaringen

Euthanasie en wilsverklaringen Euthanasie en wilsverklaringen Wetenschappelijke vergadering AZ Damiaan Oostende Woensdag 6 mei 2015 Ann Vandenbroucke geriater Levenseinde Inhoud : LEIF Levenseinde beslissingen Euthanasiewet - voorwaarden

Nadere informatie

Voorafgaande zorgplanning en omgaan met het levenseinde informatie voor patiënten

Voorafgaande zorgplanning en omgaan met het levenseinde informatie voor patiënten Voorafgaande zorgplanning en omgaan met het levenseinde informatie voor patiënten 2 Wilsverklaring en levenseinde Stilstaan bij je levenseinde is nooit gemakkelijk. Toch kan het zinvol zijn erover na te

Nadere informatie

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD. www.leif.be. Informatie over wat je concreet kan doen en vooraf kan plannen

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD. www.leif.be. Informatie over wat je concreet kan doen en vooraf kan plannen LEIFBLAD 3 de druk, 150.000 exemplaren Wist je dat het tijdstip van overlijden bij 4 op de 10 mensen bepaald wordt door een (medische) beslissing? M.a.w. dat hun overlijden medisch gestuurd wordt en niet

Nadere informatie

bevindingen van de evaluatiecommissie Wim Distelmans MD PhD MPH titularis leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB

bevindingen van de evaluatiecommissie Wim Distelmans MD PhD MPH titularis leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB bevindingen van de evaluatiecommissie Wim Distelmans MD PhD MPH titularis leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB noodzaak euthanasiewet euthanasie gebeurde vroeger ook / noodtoestand conflict

Nadere informatie

INFORMATIE BETREFFENDE EUTHANASIE, LEVENSTESTAMENT EN LEVENSEINDE.

INFORMATIE BETREFFENDE EUTHANASIE, LEVENSTESTAMENT EN LEVENSEINDE. INFORMATIE BETREFFENDE EUTHANASIE, LEVENSTESTAMENT EN LEVENSEINDE. Levenseinde. Levenstestament. Euthanasie. Wat als ik dement wordt? Wat als ik in een uitzichtloze toestand van lijden terechtkom? Wat

Nadere informatie

'De bestaande schemerzone rond palliatieve sedatie moet verdwijnen'

'De bestaande schemerzone rond palliatieve sedatie moet verdwijnen' 'De bestaande schemerzone rond palliatieve sedatie moet verdwijnen' 'Het is hoog tijd dat er volledige transparantie komt bij de verschillende medische beslissingen omtrent het levenseinde', schrijven

Nadere informatie

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD. www.leif.be - ( 078 / 15 11 55

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD. www.leif.be - ( 078 / 15 11 55 LEIFBLAD LevensEinde InformatieForum Vraag je LEIFkaart aan via je LEIFblad! 7de druk, 350.000 exemplaren www.leif.be - ( 078 / 15 11 55 Informatie over wat je concreet kan doen en vooraf kan plannen Wist

Nadere informatie

Dankwoord 13. Achtergrond en opzet van de studie Inleiding Onderzoeksmethodes 21

Dankwoord 13. Achtergrond en opzet van de studie Inleiding Onderzoeksmethodes 21 Inhoud Dankwoord 13 DEEL 1 Achtergrond en opzet van de studie 15 1. Inleiding 17 2. Onderzoeksmethodes 21 1. SENTI-MELC studie (Hoofdstukken 6, 7, 8, 9, 15) 21 2. Studie naar de frequentie en kenmerken

Nadere informatie

Voorafgaande zorgplanning - juridische omkadering -

Voorafgaande zorgplanning - juridische omkadering - Voorafgaande zorgplanning - juridische omkadering - Sylvie Tack 23 april 2014 Doctor in de Rechten Advocaat Praktijkassistent Gezondheidsrecht Overzicht Inleiding Wat is voorafgaande zorgplanning? Wat

Nadere informatie

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD /

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD / LEIFBLAD LevensEinde InformatieForum 4 de druk, 200.000 exemplaren Informatie over wat je concreet kan doen en vooraf kan plannen www.leif.be - 078 / 15 11 55 Wist je dat het tijdstip van overlijden bij

Nadere informatie

Praat voor je gaat. Tijdige zorg voor het levenseinde

Praat voor je gaat. Tijdige zorg voor het levenseinde Praat voor je gaat. Tijdige zorg voor het levenseinde KWB Baal 15 februari 2016 1 Praten over je levenseinde Dat is voor later, ik wil daar nu nog niet aan denken Ik ben nog gezond en in de bloei van mijn

Nadere informatie

Algemeen. Euthanasie.

Algemeen. Euthanasie. Algemeen Euthanasie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG051 / Euthanasie / 09-11-2018 2 Euthanasie Artsen kunnen in bijzondere omstandigheden

Nadere informatie

Medische Beslissingen rond het levenseinde

Medische Beslissingen rond het levenseinde Medische Beslissingen rond het levenseinde Jo Lisaerde Eric Triau Maartje Wils Bewonersadviesraad 7 december 2011 Definitie Palliatieve Zorg Palliatieve zorg is een totaalzorg voor mensen die aan een ziekte

Nadere informatie

ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE

ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE 1. INLEIDING De beslissing nemen om te verhuizen naar een WZC is niet vanzelfsprekend. Vele zaken worden afgewogen vooraleer de beslissing valt. Dit ook voor wat het

Nadere informatie

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde. i n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde. i n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde i n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde 2 Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde 3 Inleiding

Nadere informatie

Palliatie of Euthanasie: De Twilight Zone. Prof. Dr. Paul Clement Universitaire Palliatieve Zorgeenheid Leuven

Palliatie of Euthanasie: De Twilight Zone. Prof. Dr. Paul Clement Universitaire Palliatieve Zorgeenheid Leuven Palliatie of Euthanasie: De Twilight Zone Prof. Dr. Paul Clement Universitaire Palliatieve Zorgeenheid Leuven Situering Beslissingen rond het levenseinde Zeer vaak: Niet meer starten van (al dan niet medisch

Nadere informatie

De terminale patiënt: Inleiding. Prof Dr Nele Van Den Noortgate Universitair Ziekenhuis Gent PUO VZA 6 november 2007

De terminale patiënt: Inleiding. Prof Dr Nele Van Den Noortgate Universitair Ziekenhuis Gent PUO VZA 6 november 2007 De terminale patiënt: Inleiding Prof Dr Nele Van Den Noortgate Universitair Ziekenhuis Gent PUO VZA 6 november 2007 Medische beslissingen bij levenseinde Type of deaths 1998 % of all death 2001 Intention

Nadere informatie

Wilsverklaring en levenseinde. Informatiebrochure Patiënten

Wilsverklaring en levenseinde. Informatiebrochure Patiënten Wilsverklaring en levenseinde Informatiebrochure Patiënten 1. Vroegtijdige zorgplanning...4 1.1 Nu denken aan later...4 1.2 Euthanasieverklaring...5 1.3 Wilsverklaring...5 2. Euthanasie...6 2.1 Wat is

Nadere informatie

Vormingsbrochure academiejaar 2009

Vormingsbrochure academiejaar 2009 LevensEinde InformatieForvm Het LEIF project is een open initiatief en bestaat uit mensen en verenigingen die streven naar een waardig levenseinde voor iedereen, waarbij respect voor de wil van de patiënt

Nadere informatie

Agenda. Levenseinde: keuzes, wil, wet en praktijk t.b.v. Parkinsoncafé Rosmalen. Wetten. Keuzes aan het einde van het leven

Agenda. Levenseinde: keuzes, wil, wet en praktijk t.b.v. Parkinsoncafé Rosmalen. Wetten. Keuzes aan het einde van het leven Levenseinde: keuzes, wil, wet en praktijk t.b.v. Parkinsoncafé Rosmalen Jannie Willemsen Medewerker Presentatiedienst Agenda Wetten en patiëntenrechten Keuzes aan het einde van het leven NVVE en Wilsverklaringen

Nadere informatie

EIF. www.leif.be - 078 / 15 11 55 DÉ REFERENTIE VOOR VOORAFGAANDE ZORGPLANNING. Vraag nu je LEIFkaart aan via www.leifkaart.nu

EIF. www.leif.be - 078 / 15 11 55 DÉ REFERENTIE VOOR VOORAFGAANDE ZORGPLANNING. Vraag nu je LEIFkaart aan via www.leifkaart.nu EIF LevensEinde InformatieForum DÉ REFERENTIE VOOR VOORAFGAANDE ZORGPLANNING www.leif.be - 078 / 15 11 55 Wist je dat het tijdstip van overlijden bij 1 op de 2 mensen bepaald wordt door een (medische)

Nadere informatie

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team PALLIATIEVE ZORG IFPC Turnhout 23 oktober 2017 Hilde Michiels coördinator palliatief support team Palliatieve zorg - definitie Palliatieve zorg is de actieve totaalzorg voor mensen die ongeneeslijk ziek

Nadere informatie

(1) Levenstestament of euthanasieverklaring van

(1) Levenstestament of euthanasieverklaring van (1) Levenstestament of euthanasieverklaring van Geboortedatum en plaats: Na grondige overweging, uit vrije wil en in het bezit van mijn volle verstand, verklaar ik het volgende: 1. Wanneer ik door welke

Nadere informatie

WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN?

WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN? CONCRETE ZORGPLANNING WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN? 1 ZORGZAME ZORG OP MEERDERE DOMEINEN OMTRENT MEDISCHE ZORGEN 3 OMTRENT HET BLIJVEN WONEN ALS JE EEN DAGJE OUDER WORDT DE KINDEREN NIET KORTBIJ WONEN

Nadere informatie

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD. - ( 078 /

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD.   - ( 078 / LEIFBLAD LevensEinde InformatieForum Vraag je LEIFkaart aan via je LEIFblad! 6de druk, 300.000 exemplaren www.leif.be - ( 078 / 15 11 55 Informatie over wat je concreet kan doen en vooraf kan plannen Wist

Nadere informatie

Samen kiezen voor een waardig levenseinde

Samen kiezen voor een waardig levenseinde Samen kiezen voor een waardig levenseinde Inhoud 1. Palliatieve zorg 4 2. Negatieve wilsverklaring 5 3. Voorafgaande wilsverklaring inzake euthanasie 5 4. Actueel verzoek om euthanasie 6 5. Verklaring

Nadere informatie

Topics in levenseindezorg

Topics in levenseindezorg Topics in levenseindezorg Wetgeving i.v.m. levenseindezorg 1.Patiëntenrechtenwet (aug. 2002): centraal staat de autonomie en het zelfbeschikkingsrecht d.w.z. dat zorgverleners respect moeten hebben voor

Nadere informatie

Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost-Vlaanderen Zorgplanning, ook voor morgen

Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost-Vlaanderen Zorgplanning, ook voor morgen Het Leven Helpen VZW Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost-Vlaanderen Zorgplanning, ook voor morgen Waarover gaat het? De zekerheden van het leven: Geboorte Ziekte en gezondheid Sterven Plots overlijden,

Nadere informatie

INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND

INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND MET HET LEVENSEINDE 1/15 Colofon Samenstelling Inbreng gemeentelijke diensten T 016 85 30 20 Spoorwegstraat 6 3020 Herent www.herent.be Redactie Burgerzaken T 016 85 30 20 burgerzaken@herent.be

Nadere informatie

Samen kiezen voor een waardig levenseinde

Samen kiezen voor een waardig levenseinde Samen kiezen voor een waardig levenseinde VOORWOORD Kwaliteit geven aan je levenseinde is belangrijk. Via deze weg nodigen we je uit even stil te staan bij deze levensfase. Sterven maakt immers deel uit

Nadere informatie

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde informatie voor patiënten INLEIDING 3 PALLIATIEVE THERAPIE 4 PALLIATIEVE ZORG 4 HET STOPZETTEN OF NIET STARTEN VAN EEN LEVENSVERLENGENDE BEHANDELING 5 PALLIATIEVE

Nadere informatie

JURIDISCHE OMKADERING VAN MAATSCHAPPELIJKE EVOLUTIE NAAR MEER ZELFBESCHIKKING, VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING EN ONDERSTEUNING BIJ WILSONBEKWAAMHEID

JURIDISCHE OMKADERING VAN MAATSCHAPPELIJKE EVOLUTIE NAAR MEER ZELFBESCHIKKING, VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING EN ONDERSTEUNING BIJ WILSONBEKWAAMHEID JURIDISCHE OMKADERING VAN MAATSCHAPPELIJKE EVOLUTIE NAAR MEER ZELFBESCHIKKING, VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING EN ONDERSTEUNING BIJ WILSONBEKWAAMHEID Luc Goutry Ere-Volksvertegenwoordiger HET MAATSCHAPPELIJK

Nadere informatie

Casus Hoe wensen mensen te sterven? Waarom vroegtijdig nadenken over zorg? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning.

Casus Hoe wensen mensen te sterven? Waarom vroegtijdig nadenken over zorg? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning. DEELSEL Gent : (SEL : samenwerking Eerste Lijn) Samen werken rond vroegtijdige zorgplanning Samen werken rond Vroegtijdige Zorgplanning Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Uitgangspunt van dit project : Toename

Nadere informatie

INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND

INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND MET HET LEVENSEINDE 1/14 Colofon Samenstelling Inbreng gemeentelijke diensten T 016 85 30 20 Spoorwegstraat 6 3020 Herent www.herent.be Redactie Burgerzaken T 016 85 30 20 burgerzaken@herent.be

Nadere informatie

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD. Het leifblad geeft je meer informatie over wat je hiervoor concreet kan doen.

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD.  Het leifblad geeft je meer informatie over wat je hiervoor concreet kan doen. LEIFBLAD 2 de Editie najaar 2008 Wist je dat het tijdstip van overlijden bij 4 op de 10 Vlamingen bepaald wordt door een (medische) beslissing? M.a.w. dat hun overlijden medisch gestuurd wordt en niet

Nadere informatie

Euthanasie: de wet en de praktijk

Euthanasie: de wet en de praktijk Euthanasie: de wet en de praktijk Informatiefolder voor patiënten en familieleden 90.007N-140401 Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net Inleiding U leest deze infobrochure niet

Nadere informatie

Wat kan de NVVE voor u betekenen?

Wat kan de NVVE voor u betekenen? Wat kan de NVVE voor u betekenen? at is euthanasie? Wat is geen euthanasie? Verzoek tot euthan el of niet behandelen Wilsverklaringen, volmacht en getuigen laring Bespreek uw wensen Niet-reanimeren penning

Nadere informatie

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD. www.leif.be. Het leifblad geeft je meer informatie over wat je hiervoor concreet kan doen.

Iedereen heeft recht op een waardig levenseinde LEIFBLAD. www.leif.be. Het leifblad geeft je meer informatie over wat je hiervoor concreet kan doen. LEIFBLAD Editie voorjaar 2008 Wist je dat het tijdstip van overlijden bij 4 op de 10 Vlamingen bepaald wordt door een (medische) beslissing? M.a.w. dat hun overlijden medisch gestuurd wordt en niet meer

Nadere informatie

BEHANDELVERBOD. waarin geen redelijk uitzicht meer bestaat op terugkeer naar een voor mij waardige levensstaat

BEHANDELVERBOD. waarin geen redelijk uitzicht meer bestaat op terugkeer naar een voor mij waardige levensstaat BEHANDELVERBOD Ik,, geboren op te, richt mij met deze verklaring tot iedereen die bij mijn medische behandeling of verzorging betrokken zal zijn voor het geval ik mijn wensen op medisch gebied niet meer

Nadere informatie

Senaat heropent euthanasiedebat

Senaat heropent euthanasiedebat Senaat heropent euthanasiedebat TlNE PEETERS N-VA, MR en Open Vld zijn er voorstander van om het euthanasiedebat snel te heropenen, sp.a en CD&V gaan daar schoorvoetend in mee. "Zolang de Senaat bestaat,

Nadere informatie

WILSVERKLARINGEN BETREFFENDE MIJN GEZONDHEIDSZORG EN MIJN LEVENSEINDE

WILSVERKLARINGEN BETREFFENDE MIJN GEZONDHEIDSZORG EN MIJN LEVENSEINDE WILSVERKLARINGEN BETREFFENDE MIJN GEZONDHEIDSZORG EN MIJN LEVENSEINDE Wilsverklaringen betreffende levenseinde 1/14 Toelichting bij het gebruik van de wilsverklaringen betreffende uw gezondheidszorg en

Nadere informatie

Sinds de wet van 2002 hebben de patiënten toch een pak meer rechten?

Sinds de wet van 2002 hebben de patiënten toch een pak meer rechten? 'Patiënten kennen hun rechten niet' door Tom Cochez Professor Wim Distelmans klaagt gebrek aan openheid artsen aan Voor een op de drie Vlamingen bepaalt de arts het tijdstip van overlijden. In het beste

Nadere informatie

Zorg. voor het levenseinde

Zorg. voor het levenseinde Zorg voor het levenseinde Inleiding Onze campussen en woonzorgcentra streven een christelijk-ethische levensvisie na en dit veronderstelt een zorgzame en zinvolle omgang met het eindigende leven en het

Nadere informatie

Euthanasie bij psychisch lijden: Een ethische visie

Euthanasie bij psychisch lijden: Een ethische visie FOD Volksgezondheid Brussel, 14 december 2017 Euthanasie bij psychisch lijden: Een ethische visie Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde Inclusie psychisch lijden Inclusie psychisch lijden in euthanasiewet

Nadere informatie

Wat kan de NVVE voor u betekenen?

Wat kan de NVVE voor u betekenen? Wat kan de NVVE voor u betekenen? at is euthanasie? Wat is geen euthanasie? Verzoek tot euthan el of niet behandelen Wilsverklaringen, volmacht en getuigen laring Bespreek uw wensen Niet-reanimeren penning

Nadere informatie

Woonzorgnetwerk Vincenthove vzw. WARME Zorg voor een menswaardig levenseinde (=vroegtijdige zorgplanning)

Woonzorgnetwerk Vincenthove vzw. WARME Zorg voor een menswaardig levenseinde (=vroegtijdige zorgplanning) Pagina 12 Woonzorgnetwerk Vincenthove vzw Inhoud brochure: WARME Zorg voor een menswaardig levenseinde (= vroegtijdige zorgplanning) Gedicht pag. 2 Warme Zorg voor een menswaardig levenseinde pag. 3 De

Nadere informatie

Wensen rond de laatste levensfase

Wensen rond de laatste levensfase Wensen rond de laatste levensfase Ouderen en zelfbeschikking Dorothea Touwen Docent en onderzoeker Medische Ethiek WASSENAAR, 31 OKTOBER 2018 Punten ter bespreking Wensen in deze fase van uw leven Wensen

Nadere informatie

over palliatieve zorg en het levenseinde speciaal zomernummer met alle opleidingen

over palliatieve zorg en het levenseinde speciaal zomernummer met alle opleidingen PB-PP I B-10744 BELGIË(N) - BELGIQUE P508816 afgiftekantoor 9300 Aalst 1 over palliatieve zorg en het levenseinde speciaal zomernummer met alle opleidingen Driemaandelijks tijdschrift van w.e.m.m.e.l.

Nadere informatie

Keuzes rond het levenseinde. Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN

Keuzes rond het levenseinde. Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN Keuzes rond het levenseinde Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN Palliatieteam midden nederland 24 uur/7 dagen per week telefonisch bereikbaar voor hulpverleners Allerlei disciplines

Nadere informatie

Samen kiezen voor een waardig levenseinde

Samen kiezen voor een waardig levenseinde Samen kiezen voor een waardig levenseinde Inhoud 1. Palliatieve zorg 4 2. Negatieve wilsverklaring 5 3. Voorafgaande wilsverklaring inzake euthanasie 5 4. Actueel verzoek om euthanasie 6 5. Verklaring

Nadere informatie

Wat als ik niet meer beter word

Wat als ik niet meer beter word Wat als ik niet meer beter word moeilijke keuzes & beslissingen rondom levenseinde Manon Boddaert Arts palliatieve geneeskunde Consulent en adviseur IKNL Antoon van Dijck Palliatieve zorg is integrale

Nadere informatie

Euthanasie en hulp bij zelfdoding

Euthanasie en hulp bij zelfdoding Euthanasie en hulp bij zelfdoding Richtlijn bespreking voor verpleegkundigen. Irene Bas, verpleegkundige Astrid Hofstra, verpleegkundige Marian Zuure, specialist ouderengeneeskunde en SCEN arts. www.netwerkpalliatievezorg.nl/rotterdam

Nadere informatie

Vroegtijdige zorgplanning

Vroegtijdige zorgplanning Vroegtijdige zorgplanning Waarom uw zorg vroegtijdig plannen? Wat houdt het in? curatief handelen palliatief handelen actieve levensbeëindiging Waarom vroegtijdig uw zorg plannen? Welke zorg zou u wensen

Nadere informatie

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde 31 34 53 post@azdiest.be www.azdiest.be PALLIATIEVE THERAPIE... 6 PALLIATIEVE ZORG... 6 HET STOPZETTEN OF NIET STARTEN VAN EEN LEVENSVERLENGENDE BEHANDELING...

Nadere informatie

Wilsverklaring. Belangrijke documenten

Wilsverklaring. Belangrijke documenten Wilsverklaring Belangrijke documenten Bijlage 1: Voorbeeld wilsverklaring Behandelverbod Lees voordat u deze verklaring invult de toelichting bij het behandelverbod. Naam : Geboortedatum : Geboorteplaats:

Nadere informatie

Zorgen voor morgen...

Zorgen voor morgen... Zorgen voor morgen... Samen kiezen voor een waardig levenseinde Samen kiezen voor een waardig levenseinde Inhoudstafel Inleiding p. 1 Mogelijkheden Palliatieve zorg p. 1 Negatieve wilsverklaring p. 2 Actueel

Nadere informatie

Vroegtijdige Zorg Planning met betrekking tot het levenseinde bij personen met dementie

Vroegtijdige Zorg Planning met betrekking tot het levenseinde bij personen met dementie Vroegtijdige Zorg Planning met betrekking tot het levenseinde bij personen met dementie Prof Dr Nele Van Den Noortgate Dienst geriatrie UZ Gent Korte inhoud Vroegtijdige zorgplanning Wat is dit? Waarom

Nadere informatie

VERDUIDELIJKING WETGEVING ROND HET LEVENSEINDE

VERDUIDELIJKING WETGEVING ROND HET LEVENSEINDE VERDUIDELIJKING WETGEVING ROND HET LEVENSEINDE Alle wetteksten en/of documenten, beschreven in dit document zijn te downloaden op www.palliatieve.org > professionele gebruiker > wetgeving en documenten

Nadere informatie

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Euthanasie bij uitzichtloos psychisch lijden omwille van een psychiatrische stoornis

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Euthanasie bij uitzichtloos psychisch lijden omwille van een psychiatrische stoornis Dia 1 VRIJDAG 2 JUNI BRUGGE STUDIEDAG CHRONISCHE SUÏCIDALITEIT Euthanasie bij uitzichtloos psychisch lijden omwille van een psychiatrische stoornis KOEN TITECA PSYCHIATER & LEIF-ARTS PSYCHIATRIE@AZGROENINGE.BE

Nadere informatie

PRAKTISCHE VRAGEN OVER BESLISSINGEN ROND HET LEVENSEINDE. Cor Spreeuwenberg

PRAKTISCHE VRAGEN OVER BESLISSINGEN ROND HET LEVENSEINDE. Cor Spreeuwenberg PRAKTISCHE VRAGEN OVER BESLISSINGEN ROND HET LEVENSEINDE Cor Spreeuwenberg HOE KOMT HET DAT OVER DIT SOORT BESLISSINGEN MEER WORDT GESPROKEN DAN VROEGER? vroeger dood door infectieziekten en ongevallen

Nadere informatie

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde. Imeldaziekenhuis

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde. Imeldaziekenhuis Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde Imeldaziekenhuis imelda omringt u met zorg Inhoud Inleiding 3 Palliatieve therapie 4 Palliatieve zorg 5 Het stopzetten of niet starten van een levensverlengende

Nadere informatie

Wat kan de NVVE voor u betekenen?

Wat kan de NVVE voor u betekenen? Wat kan de NVVE voor u betekenen? at is euthanasie? Wat is geen euthanasie? Verzoek tot euthan el of niet behandelen Wilsverklaringen, volmacht en getuigen laring Bespreek uw wensen Wilt u lid worden?

Nadere informatie

Europees Instituut voor Bio-ethiek Brussel Flash expert 15 november 2018

Europees Instituut voor Bio-ethiek Brussel Flash expert 15 november 2018 Europees Instituut voor Bio-ethiek Brussel Flash expert 15 november 2018 Richtlijnen betreffende euthanasie in Vlaanderen De Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen heeft onlangs richtlijnen gepubliceerd

Nadere informatie

Dr. Marc Desmet Palliatieve Dienst Virga Jesseziekenhuis Hasselt

Dr. Marc Desmet Palliatieve Dienst Virga Jesseziekenhuis Hasselt Dr. Marc Desmet Palliatieve Dienst Virga Jesseziekenhuis Hasselt Inhoud Codes Beperking Therapie Vroegtijdige zorgplanning (VZP) Wilsverklaringen Vertegenwoordiger / vertrouwenspersoon = middelen (geen

Nadere informatie

Niet-reanimeren verklaring

Niet-reanimeren verklaring Niet-reanimeren verklaring 1 van 4 Niet-reanimeren verklaring Algemene informatie over een wilsverklaring Een wilsverklaring is een document waarin u uw wensen rondom het levenseinde vastlegt. Schriftelijke

Nadere informatie

FEDERALE CONTROLE- EN EVALUATIE- COMMISSIE EUTHANASIE INFORMATIEBROCHURE VOOR DE ARTSEN

FEDERALE CONTROLE- EN EVALUATIE- COMMISSIE EUTHANASIE INFORMATIEBROCHURE VOOR DE ARTSEN FEDERALE CONTROLE- EN EVALUATIE- COMMISSIE EUTHANASIE INFORMATIEBROCHURE VOOR DE ARTSEN 2 INHOUDSTAFEL 1. Euthanasie op verzoek van de patiënt vs. euthanasie op basis van een voorafgaande wilsverklaring

Nadere informatie

Vormingsreeks Zorgzaam Vrijwilligerswerk. aandacht voor het. levenseinde

Vormingsreeks Zorgzaam Vrijwilligerswerk. aandacht voor het. levenseinde Vormingsreeks Zorgzaam Vrijwilligerswerk aandacht voor het levenseinde 17 Colofon Uitgave van: Ziekenzorg CM Haachtsesteenweg 579, pb 40 1031 Brussel www.ziekenzorg.be Vormgeving: Ziekenzorg CM Druk: EVM

Nadere informatie

Euthanasie: de wet en de praktijk Informatiefolder voor patiënten en familieleden

Euthanasie: de wet en de praktijk Informatiefolder voor patiënten en familieleden voorzitter ethisch comité Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net Euthanasie: de wet en de praktijk Informatiefolder voor patiënten en familieleden Inleiding U leest deze infobrochure

Nadere informatie

Samenvatting van de info-namiddag VOORBIJE ACTIVITEITEN. PRAAT VOOR JE GAAT - Tine De Vlieger 21 NOVEMBER

Samenvatting van de info-namiddag VOORBIJE ACTIVITEITEN. PRAAT VOOR JE GAAT - Tine De Vlieger 21 NOVEMBER VOORBIJE ACTIVITEITEN PRAAT VOOR JE GAAT - Tine De Vlieger 21 NOVEMBER Aan enthousiasme ontbreekt het Tine zeker niet. Dat ontdekten we al snel toen ze ons op een heel overtuigde manier vertelde hoe belangrijk

Nadere informatie

ZIEKTE en GEZONDHEID, ZORGPLANNING en OVERLIJDEN Ondersteuning en Begeleiding

ZIEKTE en GEZONDHEID, ZORGPLANNING en OVERLIJDEN Ondersteuning en Begeleiding EIGEN THUIS VZW VISIETEKST SCHILDPADSTRAAT 30 01/05/12 1850 GRIMBERGEN ZIEKTE en GEZONDHEID, ZORGPLANNING en OVERLIJDEN Ondersteuning en Begeleiding Vanuit de visie dat ziekte en dood tot het leven horen,

Nadere informatie

Informatie over euthanasie

Informatie over euthanasie Informatie over euthanasie Inleiding Euthanasie is een onderwerp waar mensen heel verschillend over kunnen denken. Wat u van euthanasie vindt, hangt onder meer af van uw (religieuze) achtergrond, opvoeding,

Nadere informatie

Richtlijnen Palliatieve en Supportieve zorg

Richtlijnen Palliatieve en Supportieve zorg Laarbeeklaan 101 1090 Brussel Oncologisch Handboek Euthanasie V1.2008 EUTHANASIE: TOELICHTING EN PRAKTISCHE RICHTLIJNEN 1 Inleiding In 2002 werden drie wetten met betrekking tot de zorg voor patiënten

Nadere informatie

Het levenseinde bespreekbaar maken. Informatie voor patiënten en familie

Het levenseinde bespreekbaar maken. Informatie voor patiënten en familie Het levenseinde bespreekbaar maken Informatie voor patiënten en familie Patiëntenvoorlichting INHOUDSTAFEL Inhoudstafel.pg. 1 Inleiding...pg. 2 Palliatieve zorg pg. 3 Het niet starten of stoppen van levensverlengende

Nadere informatie

Christina Vanderhaeghe coördinator Forum Palliatieve Zorg

Christina Vanderhaeghe coördinator Forum Palliatieve Zorg België - Belgique P.B. 9300 Aalst 1 BC10744 Driemaandelijkse nieuwsbrief van Netwerk Palliatieve Zorg BHV vzw, erkenningsnummer P508816, afgiftekantoor 9300 Aalst 1, afzendadres: J. Vander Vekenstraat

Nadere informatie

(1) Euthanasieverzoek

(1) Euthanasieverzoek (1) Euthanasieverzoek Naam euthanasieverzoeker: Na grondige afweging, uit vrije wil en in het bezit van mijn volle verstand, verklaar ik het volgende: 1. De onderhavige verklaring is bestemd om dienst

Nadere informatie

eifplan

eifplan eifplan LevensEinde InformatieForum Het LEIFplan beschrijft in een notendop hoe je - bewust of niet meer bewust - met je eigen leven(seinde) kan omgaan wanneer je met een belangrijk gezondheidsprobleem

Nadere informatie

Medische beslissingen rond het levenseinde

Medische beslissingen rond het levenseinde Medische beslissingen rond het levenseinde Adri Jobse, huisarts, kaderarts, consulent PTMN Gon Uyttewaal, gesp. vpk pz, consulent PTMN 26 juni 2014 1. Wet geneeskundige op de behandelingsovereenkomst 2.

Nadere informatie

Voorwoord 11 Inleiding 13

Voorwoord 11 Inleiding 13 Voorwoord 11 Inleiding 13 1 Een gemeenschappelijk perspectief 13 2 Herkenning, reflectie en argumentatie 14 2.1 Herkenning 14 2.2 Reflectie 14 2.2.1 Ethisch kader 14 2.2.2 Términologisch kader 15 2.3 Argumentatie

Nadere informatie

Zorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie

Zorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Zorg en behandeling rondom het levenseinde Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Inleiding In deze folder kunt u het beleid van de Frankelandgroep

Nadere informatie

Zorg rond het levenseinde

Zorg rond het levenseinde Groeningelaan 7 8500 Kortrijk Tel.nr. 056/24 52 71 Faxnr. 056/24.52.64 Zorg rond het levenseinde Zorg rond het levenseinde 12 Voor meer informatie over voorgaande onderwerpen, kan u contact opnemen met

Nadere informatie

Thema avond euthanasie en dementie Ad Römkens: voorzitter commissie ethiek geestelijk verzorger, zorgethicus

Thema avond euthanasie en dementie Ad Römkens: voorzitter commissie ethiek geestelijk verzorger, zorgethicus Hartelijk welkom Thema avond euthanasie en dementie Ad Römkens: voorzitter commissie ethiek geestelijk verzorger, zorgethicus Inhoud avond 1 Inleiding op thema m.b.v. presentatie 2 filmdocumentaire: Als

Nadere informatie

Handreiking: Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen

Handreiking: Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen Handreiking: Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen Alexander de Graeff Internist-oncoloog/hospice-arts UMC Utrecht/Academisch Hospice Demeter, De Bilt

Nadere informatie

(1) Euthanasieverzoek

(1) Euthanasieverzoek (1) Euthanasieverzoek Naam euthanasieverzoeker: Na grondige afweging, uit vrije wil en in het bezit van mijn volle verstand, verklaar ik het volgende: 1. De onderhavige verklaring is bestemd om dienst

Nadere informatie

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE Registratiedocument bij aangetekend schrijven met ontvangstbewijs te zenden, binnen de vier werkdagen na de euthanasie, op volgend adres: Federale Controle en Evaluatiecommissie

Nadere informatie

Omgaan met een vraag naar euthanasie

Omgaan met een vraag naar euthanasie Home Vrijzicht vzw vzw Werkgroep Datum nieuwsbrief Ethiek Juni 2006 Omgaan met een vraag naar euthanasie Ethisch advi es Ethisch advies Home Vrijzicht vzw Veurnseweg 538 8906 Elverdinge Tel 057/22 41 80

Nadere informatie