Basisopleiding voor het OR-lid

Transcriptie

1 Basisopleiding voor het OR-lid Taak en positie van de OR; alle rechten en plichten van de OR Dit is de basiscursus voor ieder OR-lid. De deelnemer leert wat zijn taak als OR-lid is, waar de OR is gepositioneerd en wat de rechten en plichten van een OR-lid zijn. De Wet op de ondernemingsraden wordt in hoofdlijnen doorgenomen. Als afsluiting maakt de OR een presentatie voor de achterban over de taak van de OR. Het maken van een werkplan aan de hand van een SWOT Tijdens deze module leren de deelnemers wat een SWOT is, het nut van het werken met een SWOT, het maken van een SWOT en het maken van een confrontatiematrix. Vervolgens leren de deelnemers een concreet werkplan te maken op basis van die SWOT, waarbij de speerpunten en werkzaamheden aansluiten bij de resultaten van die SWOT. Heldere communicatie naar de achterban Tijdens deze module staat communicatie naar de achterban in het middelpunt. Gesproken wordt over voorwaarden van goede communicatie, communicatiemiddelen, social media en andere trends op het gebied van communicatie. Tijdens de module wordt gewerkt aan een communicatieplan, dat daarna ook daadwerkelijk kan worden uitgevoerd. In goed overleg met de bestuurder Tijdens deze module wordt gewerkt aan de verbetering van het overleg met de bestuurder. Wat mag de bestuurder verwachten van de OR? Wat is de toegevoegde waarde van de OR? Wat voor type is de bestuurder en hoe kan de OR daarmee op een goede manier samenwerken? Waar houdt de bestuurder zich mee bezig en hoe kan de OR daarbij helpen? Dat zijn de kwesties die aan de orde komen. De bestuurder wordt uitgenodigd om een deel van deze module bij te wonen.

2 Samen zijn we sterk! Deze module gaat over de onderlinge samenwerking. Hoe wil deze OR zich opstellen en hoe ziet de bestuurder en de achterban dat? Daarover gaat deze module. Maar het gaat ook over de samenstelling van het team. Voorafgaande aan de bijeenkomst wordt door iedere deelnemer een test gemaakt; deze geeft inzicht in de karakters van de diverse deelnemers. De resultaten worden tijdens de bijeenkomst bekeken en op basis daarvan wordt een analyse gemaakt. Doel is te komen tot een sterk team! Samenwerken in de organisatie De OR staat midden in de organisatie. Tijdens dit leertraject is gesproken over de samenwerking met de bestuurder en over communicatie met de achterban. Deze module gaat over mogelijke samenwerking met anderen. Denk daarbij aan de HR manager, de financieel directeur, andere managers. Ook hoort hierbij het werken met commissies. Tijdens deze module maken de deelnemers een sociogram, waaruit blijkt welke stakeholders er zijn. Vervolgopleiding voor het OR-lid De Wet op de ondernemingsraden voor gevorderden Gedurende deze module wordt de Wet op de ondernemingsraden meer diepgaand bestudeerd. We richten ons daarbij vooral op de bevoegdheden van de ondernemingsraad. Ook bekijken we wat er geregeld is als het gaat om het reglement van de OR, de faciliteiten en het overleg met de bestuurder. Ook bestuderen we de relatie met andere wetten, zoals het BW, de arbowet etc. Een goed advies schrijven De deelnemer leert hoe een goed advies geschreven moet worden. Als hulpmiddel wordt het BOMBA-formulier gebruikt en de deelnemer weet hiermee om te gaan. Ook kan de deelnemer uitleggen hoe het advies tot stand is gekomen en welke keuzes daarbij zijn gemaakt. Strategisch beleid Een organisatie heeft een doelstelling geformuleerd. Het is belangrijk dat de ondernemingsraad daarbij aansluit en vanuit de eigen positie een bijdrage levert aan het strategisch beleid. Tijdens deze module leert de deelnemer wat strategisch beleid inhoudt, hoe dit tot stand komt en hoe de beleidscyclus eruit ziet. Ook leert de deelnemer op welke wijze de OR aansluiting kan vinden bij dit strategisch beleid. Strategisch personeelsbeleid Het personeelsbeleid dient aan te sluiten bij het strategische beleid van de organisatie. De afdeling HRM speelt daarbij een belangrijke rol. Daarnaast komen van deze afdeling de regelingen, die met de ondernemingsraad besproken worden. Tijdens deze module bespreken we wat strategisch personeelsbeleid inhoudt, wat de rol daarbij is van de afdeling HRM en wat de rol van de ondernemingsraad is bij de totstandkoming van dat strategische personeelsbeleid.

3 Arbeidsverhoudingen in de organisatie Tijdens deze module worden de huidige arbeidsverhoudingen bestudeerd. We spreken over de diverse partijen die van belang zijn, zoals de werknemers, de werkgevers en de vakorganisaties. We kijken naar de geschiedenis, maar ook naar de komende ontwikkelingen. Ook wordt duidelijk hoe arbeidsvoorwaarden tot stand komen. (V)aardig presenteren Een goede presentatie is ook voor het OR-lid belangrijk. Tijdens deze module leert de deelnemer zich te presenteren. We doen dit door praktisch te werken en al doende te leren. De deelnemer oefent in het spreken voor een groep, het presenteren aan de hand van een Powerpoint-presentatie en het voeren van een betoog tijdens de vergadering. Een leuke, interactieve module. Eindopleiding voor het OR-lid Jurisprudentie over de Wet op de ondernemingsraden De Wet op de ondernemingsraden is ontstaan in Vanaf die tijd is er veel aan geschaafd en veranderd. Die veranderingen zijn de transparantie niet altijd ten goede gekomen. Mede daarom staan er nogal eens ondernemingsraden voor de rechter. Dat kan zijn bij de kantonrechter of bij de Ondernemingskamer. We bestuderen in deze module de daaruit voortkomende jurisprudentie. Doel is dat de deelnemer door dat lezen van die documenten inzicht krijgt in ontwikkelingen in wetgeving en in belangrijke wetsbegrippen. Deze kennis wordt vervolgens vertaald in de eigen praktijk. Debatteren Het voeren van een goed debat, is een vaardigheid die OR-leden dienen te beheersen. Tijdens deze module worden eerst de voorwaarden voor het voeren van een goed debat behandeld. Daarna oefent de deelnemer in het schrijven van prikkelende stellingen en vervolgens wordt het debat gevoerd, aan de hand van een zelf geschreven stelling. Op deze manier oefent de deelnemer concreet zijn vaardigheden op het gebied van debatteren. Onderhandelen Onderhandelen is een vaardigheid die we al van jongs af aan oefenen. Als kind onderhandelde je je al met je ouders over zakgeld of over tijden bij thuiskomst. Ook voer je regelmatig onderhandelingen met collega s over de taakverdeling, bijvoorbeeld. Ook als OR-lid voer je natuurlijk onderhandelingen: met je andere OR-leden, met de bestuurder en met anderen in de organisatie. Tijdens deze module wordt theorie afgewisseld met praktijk. Aan de orde komen: kenmerken van onderhandelen, onderhandelingsstrategieën en onderhandelingsstijlen, fases en stappen in een onderhandeling en de persoonlijke onderhandelingsstijl. Voorafgaande aan de training wordt een test gemaakt, die inzicht geeft in de onderhandelingsstijl van de deelnemer.

4 Invloed in de OR Een belangrijk doel van de OR is invloed uit te oefenen op het besluitvormingsproces. In deze module bekijken we hoe besluiten tot stand komen en op welke wijze invloed kan worden uitgeoefend op die besluiten. We bestuderen hoe beïnvloeding plaatsvindt en hoe de OR gebruik kan maken van deze kennis. We doen een uitgebreid spel, waarbij blijkt hoe belangrijk het is invloed uit te oefenen. Persoonlijke ontwikkeling Als lid van de ondernemingsraad ben je gedurende meerdere jaren in de gelegenheid je te scholen. We staan tijdens deze module uitgebreid stil bij jouw persoonlijke ontwikkeling. Wat heb je tot nu toe geleerd tijdens je OR-lidmaatschap en wat zou je nog willen leren? We maken een concreet plan van aanpak, waaruit blijkt welke activiteiten je in de komende tijd wenst te ontplooien als het gaat om persoonlijke ontwikkeling. Aan het begin van de module wordt een test afgenomen. Basiskennis arbeidsrecht Als lid van de ondernemingsraad krijg je nogal eens vragen die te maken hebben met arbeidsrecht. Tijdens deze module doe je basisvaardigheden op. We nemen daarbij als uitgangspunt het Burgerlijk Wetboek. Je leert wat een arbeidsovereenkomst is, wat de rechten en plichten van de werkgever en van de werknemer zijn, wat goed werkgeverschap inhoudt, wat verworven rechten zijn en hoe het arbeidsrecht in Nederland is ingebed in ander recht. De module wordt afgesloten met een tentamen. Financieel beleid Dit leertraject is met name bedoeld voor leden van de financiële commissies van de ondernemingsraad. Het leertraject bestaat uit de volgende modules: - Taak van de financiële commissie en het maken van een werkplan; - Het lezen van een financieel jaarverslag; - Eigen cijfers analyseren. Taak van de financiële commissie en het maken van een werkplan De deelnemers leren wat de taak van de financiële commissie is en hoe deze taak dient te worden ingevuld. De leden van de commissie leren vervolgens een goed werkplan te maken, zodat zij weten welke zaken zij de komende periode te behandelen hebben. Ook wordt gewerkt aan goede onderlinge samenwerking en aan samenwerking met de financieel directeur. De module wordt in samenwerking met een accountant verzorgd. Eigen cijfers analyseren In deze module zijn de eigen cijfers van de organisatie uitgangspunt. De deelnemers bestuderen de cijfers (jaarverslagen, kwartaal- en maandcijfers), weten deze te analyseren en de juiste vragen te stellen. De deelnemers leren hun bevindingen te presenteren aan de andere OR-leden. Ook bij deze module wordt de kennis van een accountant ingeschakeld.

5 De cijfers presenteren De deelnemers kunnen de cijfers presenteren in de vorm van een advies aan de eigen ondernemingsraad. Op deze manier kunnen de overige leden van de ondernemingsraad zich een beeld vormen van de financiële positie van het bedrijf. De deelnemers leren op te treden als adviseur van de ondernemingsraad. Arbeidsomstandighedenbeleid Dit leertraject is bedoeld voor de leden van de VGWM-commissies van de ondernemingsraad. Tot dit leertraject behoren de volgende modules: - Inzicht in de arbowet; - Risico s inschatten; - Actiepunten realiseren! Inzicht in de Arbeidsomstandighedenwet De eerste module gaat over wettelijke regels. Zo worden onder meer de Arbeidsomstandighedenwet behandeld. Maar ook kijken we naar andere regelgeving op het gebied van arbo. We bekijken wat de taak is van de commissie en we maken een concreet werkplan voor de komende tijd. Risico s inschatten Een belangrijk instrument op het gebied van arbeidsomstandigheden is de RI&E. We bekijken wat dat is, een RI&E en we bestuderen de rol van de OR bij de totstandkoming ervan. We leren hoe risico s worden ingeschat en wat dat betekent voor het opstellen van het jaarplan. Bij deze module hoort een bezoek aan een fabriek of een instelling. Actiepunten realiseren! Het is vaak nodig een lange adem te hebben, als lid van de VGWM-commissie. Immers, alle actiepunten kosten geld en er zal dan ook goed onderhandeld moeten worden over de prioriteiten. Hoe zorg je er nu voor dat voor jullie belangrijke punten daadwerkelijk worden opgepakt? Daarover gaat deze module. Sociaal beleid Dit leertraject is bedoeld voor de leden van de commissie Sociaal Beleid (en Arbeidsvoorwaarden) van de ondernemingsraad. Tot dit leertraject behoren de volgende modules: - Inzicht in de geschiedenis van het sociaal beleid; - De totstandkoming van arbeidsvoorwaarden; - De taak van de commissie en het maken van een goed werkplan.

6 Inzicht in de geschiedenis van het sociaal beleid In deze module wordt de rijke geschiedenis van het ontstaan van het sociaal beleid in organisaties besproken. Diverse belangrijke gebeurtenissen uit het verleden passeren de revue. De deelnemers leren die geschiedenis te interpreteren en leggen verbanden met de huidige wijze waarop wij in Nederland kijken naar het sociaal beleid in organisaties. De DVD Modern Times maakt onderdeel uit van de leerstof. De totstandkoming van arbeidsvoorwaarden Deze module gaat in zijn geheel over de totstandkoming van arbeidsvoorwaarden. We bekijken de geschiedenis en het heden. We nemen de diverse betrokken partijen onder de loep en we denken na over toekomstige ontwikkelingen. We leren trends te signaleren en denken na over de wijze waarop arbeidsvoorwaarden binnen onze organisatie tot stand komen. De taak van de commissie en het maken van een goed werkplan Deze module gaat over de taak van de commissie, in relatie tot de ondernemingsraad. De deelnemers leren op te treden als adviseur voor de ondernemingsraad, voor zover het gaat over arbeidsvoorwaardelijke zaken. De deelnemers hebben een goed werkplan opgemaakt voor de komende tijd, dat aansluit bij de ontwikkelingen in de organisatie. VRIJE KEUZE Bij een aantal studietrajecten is het mogelijk een vrije keuze te maken. Deze keuze kan gemaakt worden uit de volgende modules: - Veranderprocessen in organisaties - CAO-recht - Omgaan met de media - Creativiteitstechnieken - Timemanagement - Vergaderen: effectief en energiek - Pensioenen - De Europese ondernemingsraad - Vitaliteit - Organisatiekunde - Coaching (speciaal voor de OR-secretaris) Veranderprocessen in organisaties Organisaties moeten steeds weer veranderen. Dit komt omdat de vraag van de klant verandert, doordat er nieuwe technieken voorhanden zijn of doordat andere omstandigheden daarom vragen. Veranderingsprocessen doorvoeren is geen eenvoudige taak. We kijken hoe dat komt, hoe weerstanden ontstaan en wat voorwaarden van veranderen zijn.

7 We behandelen de theorie denken in kleuren en gaan daadwerkelijk aan de slag met het ontwerpen van een verandertraject. Dit traject bestaat uit twee modules. CAO-recht Veel ondernemingen hebben hun arbeidsvoorwaarden collectief geregeld. Tijdens deze module bekijken we hoe een CAO tot stand komt, wat mogelijke alternatieven zijn en wat de rol van de diverse partijen daarbij is. Ook bekijken we de eigen CAO en bestuderen we trends in cao s. Het is een praktische module, die OR-leden helpt inzicht te krijgen in de wijze waarop arbeidsvoorwaarden binnen de eigen organisatie is geregeld. Omgaan met de media In toenemende mate worden leden van de ondernemingsraad geconfronteerd met de media. Dat kan zijn omdat een journalist zich bij de ondernemingsraad meldt en vragen stelt over ontwikkelingen in de organisatie. Of het kan zijn dat de bedrijfsjournalist een mooi stuk wil schrijven over de ondernemingsraad. In deze module gaat het over omgaan met de media. Hoe moet je je opstellen als er opeens een journalist belt met een vraag? Wat doe je en wat zeg je? Hoe kun je je daarop voorbereiden. Deze module wordt uitgevoerd in samenwerking met de Media Academie te Hilversum. Creativiteitstechnieken Aan ondernemingsraden wordt veel gevraagd. Ze moeten advies uitbrengen inzake complexe veranderprocessen. Creatief denken helpt daarbij. Tijdens deze module wordt geprobeerd los te komen van vaste denkpatronen en te werken met creativiteitstechnieken. Gewerkt wordt met concrete voorbeeldsituaties en er wordt geoefend met verschillende technieken. Timemanagement Lid zijn van de ondernemingsraad vraagt een goede tijdsplanning. Het vergt improvisatievermogen en flexibel omgaan met je eigen planning. Vergaderingen komen soms op onverwachte momenten. Het is leuk werk omdat het zo divers is, maar ook veeleisend. Langetermijnzaken komen in die hectiek meestal in het gedring. Heldere communicatie ook. Want alles moet snel en liefst gisteren af zijn. Deze module biedt handvatten en technieken die de effectiviteit en efficiëntie van deelnemers vergroot. Daarnaast is er veel aandacht voor gewoonten en gedrag, die een goed tijdsbeheer in de weg staan. Ben je een perfectionist? Kun je moeilijk prioriteiten kiezen? Kom je nauwelijks toe aan je eigen werk en ben je vooral bezig anderen te helpen? Deelnemers worden zich bewust(er) van hun tijdsindeling en leren pro-actiever hun tijd te besteden. Ze leren om ontspannen en doelgericht hun werk- en privé-activiteiten in te plannen en die planning te bewaken. Ze leren effectiever en efficiënter te communiceren met anderen. Belangrijke ingrediënten van de module zijn de methode Getting Things Done van David Allen en het werk van Stephen Covey ( De zeven eigenschappen van effectief leiderschap ).

8 Vergaderen: effectief en energiek Als OR-lid moet je veel en regelmatig vergaderen. Daar gaat veel tijd en energie in zitten. Mogelijk ben je niet helemaal tevreden over de doelmatigheid en productiviteit van de vergaderingen. Deze module biedt dan uitkomst. Uitgangsput is de vraag: hoe kun je je vergadertijd zo effectief mogelijk besteden. Aan de hand van oefeningen wordt de theorie in de praktijk geoefend. Aan de orde komen: sturen van vergaderprocessen, rollen en verantwoordelijkheden, soorten vergaderingen, besluitvormingsprocessen, omgaan met lastige types en conflicten en probleemoplossend denken. Pensioenen De ondernemingsraad heeft een belangrijke rol als het gaat om pensioenen. Zo heeft de OR (in een aantal gevallen) instemmingsrecht. Daarnaast staat er veel te gebeuren, kijkend naar de pensioengerechtigde leeftijd bijvoorbeeld. In deze cursus wordt alles eens goed op een rij gezet. Je leert wat pensioenen zijn, hoe deze zijn opgebouwd, wat de rechten en plichten van de ondernemingsraad zijn op dit terrein en verder alles wat er mee te maken heeft. De Europese ondernemingsraad Sinds juni 2011 is de nieuwe richtlijn van het Europese Parlement over de Europese ondernemingsraad wet geworden. Wat houdt deze wet in? Hoe komt een EOR tot stand en wat kun je ermee? Daar geeft deze cursus antwoord op. Daarnaast worden voorbeelden uit de praktijk behandeld. Vitaliteit Hoe blijf je tot je 67e gezond en met plezier aan het werk? Dat is het centrale thema van deze cursus. We behandelen verschillende aspecten die te maken hebben met vitaliteit. Ook kijken we naar voorbeelden uit de praktijk. We kijken naar zaken als arbeidsomstandigheden, verzuim, wetgeving op dat gebied, gezond leven en plezier op het werk. Kortom, een interessante en afwisselende cursus. Organisatiekunde Na een introductie over de hoofdlijnen van organisatiekunde gaan we aan de slag met de organisatie waarin je werkt. We kijken naar het gedrag van de organisatie, de factoren die dit gedrag veroorzaken en hoe organisaties het meest doeltreffend bestuurd kunnen worden. Daarbij leggen we de link naar de medezeggenschap. Coaching Een andere vorm van begeleiding van de OR is het coachen van één of meerdere ORleden. Als OR-secretaris heb je goed zicht op de OR-leden en de organisatie waarin je werkt. Soms kan de OR-secretaris door middel van coaching een OR-lid een stap vooruit helpen. In de cursus gaan we aan de slag aan de hand van vier fases.