Arbo en de rechten van de OR
|
|
- Jonathan van de Berg
- 9 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Arbo en de rechten van de OR In de Arbowet zijn verplichtingen voor de werkgever en plichten en rechten voor de werknemer vastgelegd. De achtergrondfilosofie van de Arbowet is eenvoudig: de werkgever moet een zo goed mogelijk arbobeleid voeren. Een belangrijk uitgangspunt in de Arbowet is dat het arbobeleid in overleg en samenwerking met OR tot stand komt. De Wet op de Ondernemingsraden (WOR) biedt ondersteuning. In de WOR staan rechten die de OR een duidelijke meedenk- en meebeslisrol geven. Veel arbo-informatie vindt u binnen uw eigen Waterschap Wegwijs worden in de Arboregelgeving is mooi, maar minstens zo belangrijk is de arboinformatie binnen uw eigen Waterschap. Zorg dat u het rapport van de Risico- Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) en het bijbehorende plan van aanpak goed kent en ook benut. En bekijk bijvoorbeeld ook wat er op schrift staat over de vertrouwenspersoon, het ziekteverzuimbeleid en de arbodienstverlening. En ga in gesprek met uw KAM-coördinator / preventiemedewerker en de bedrijfsarts. Verder is er voor u veel branche-informatie beschikbaar, waaronder de Arbocatalogi. De Wet op de Ondernemingsraden (WOR) De WOR geeft de OR rechten om mee te beslissen en mee te denken over bijvoorbeeld een nieuwe werkplekinrichting, de overstap naar een andere arbodienst en de aanpak van intimidatie, agressie en geweld. Ook kan de OR zelf met voorstellen komen ter verbetering van de arbeidsomstandigheden. Advies- en instemmingsrecht zijn sterke rechten De advies- en instemmingsrechten zijn de sterkste rechten. Er zitten duidelijke procedures en beroepsmogelijkheden aan vast, waardoor de OR de invloed van meedenken en meebeslissen krijgt. De andere rechten (initiatiefrecht, informatierecht en recht op faciliteiten) staan in feite in dienst van het advies- en instemmingsrecht. Zij zorgen ervoor dat de OR zijn advies- en instemmingsrecht naar behoren kan gebruiken. Instemmingsrecht (WOR, art.27) en arbo Het instemmingsrecht is een sterk middel met duidelijke procedures en beroepsmogelijkheden. Het instemmingsrecht heeft betrekking op alle regelingen op het gebied van het sociaal beleid / personeelsbeleid van de organisatie. Hieronder vallen ook regelingen op het gebied van arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en re-integratie. Belangrijke voorbeelden van arbo-regelingen, waarover de OR instemmingsrecht heeft, zijn: - de uitvoering van de RI&E; - het opstellen van het plan van aanpak; - de invoering van een (aangepaste) ziekteverzuimprocedure; - de organisatie van de interne arbozorg; - de inschakeling van deskundige bijstand, bijvoorbeeld de keuze voor een arbodienstverlener of het contract met de arbodienst of een arbodeskundige; - de organisatie van de bedrijfshulpverlening; - het opstellen of aanpassen van een beleid ter voorkoming van psychosociale arbeidsbelasting; - het uitvoering geven aan een werkdrukbeleid.
2 Procedure bij instemming In de WOR is aangegeven dat de werkgever een arboregeling alleen kan invoeren, intrekken of wijzigen als de OR daarvoor groen licht heeft gegeven. De werkgever moet het instemmingsvoorstel schriftelijk aan de OR voorleggen. Het voorstel moet degelijk onderbouwd zijn. Ook moet in het voorstel staan welke gevolgen het besluit naar verwachting zal hebben voor de medewerkers. De OR beslist niet voor dat tenminste één keer in de overlegvergadering met de werkgever over het voorstel is gesproken. Dat kan de OR benutten om vragen te stellen en eventuele verbetersuggesties te doen. Als er veel op het spel staat doet een OR er verstandig aan om de achterban te raadplegen. De OR hoeft ook niet alles zelf te doen. Hij kan gebruik maken van deskundigen. Invloed op het besluit Na het overleg deelt de OR zijn beslissing zo snel mogelijk, schriftelijk, aan de werkgever mee. De OR kan het voorgenomen besluit ongewijzigd goedkeuren, in zijn geheel afkeuren of suggesties doen om het inhoudelijk aan te passen. Daarna deelt de werkgever zo snel mogelijk schriftelijk aan de OR mee welk besluit hij heeft genomen en met ingang van welke datum hij het besluit zal uitvoeren. Zijn de werkgever en de OR het met elkaar eens, dan kan het besluit zonder veel problemen worden uitgevoerd. Als de werkgever besluit tegen de zin van de OR in zijn besluit toch uit te voeren, dan kan de OR binnen een maand de nietigheid van dat besluit bij inroepen. De OR moet dan schriftelijk laten weten een beroep te doen op de nietigheid. Naar de kantonrechter Als de werkgever het besluit zonder toestemming van de OR toch wil uitvoeren, kan de OR naar de kantonrechter stappen. Ook de werkgever kan naar de kantonrechter stappen om toestemming te vragen om het besluit zonder de instemming van de OR toch uit te mogen voeren. De kantonrechter zal daar alleen mee instemmen als het besluit van de OR onredelijk is of als zwaarwegende bedrijfsbelangen dat vergen. Adviesrecht (WOR, art. 25 en 30) en arbo Het adviesrecht gaat over besluiten van financiële en organisatorische aard, zoals een verhuizing, veranderingen in de organisatie, een aanpassing van werkzaamheden en het doen van een belangrijke investering. Het adviesrecht is een sterk middel met duidelijke procedures en beroepsmogelijkheden. Bij een verhuizing en bij veranderingen in de organisatie, is aandacht voor de veiligheid, gezondheid en het welzijn van medewerkers van belang. Zo is het bij een ver- of nieuwbouwproject interessant om te kijken hoe bijvoorbeeld het klimaat en een gezonde en prettige inrichting van de werkplekken meegenomen kunnen worden. Bij de aanschaf van een automatiseringssysteem kunnen gebruiksvriendelijkheid, leeskwaliteit en KANS-bestendigheid kunnen meegenomen. Is er een organisatieverandering? Denk dan aan vragen als: worden taken niet te belastend of te eenzijdig? Is er aandacht voor werkdruk? Door bij deze keuzen vooraf na te denken kunnen de arbeidsomstandigheden preventief beïnvloed worden. Veranderingen en vernieuwingen zijn dus aanleiding (en kans) om werk te maken van bronaanpak. Procedure bij advies Voordat de werkgever een besluit neemt dat adviesplichtig is, moet het besluitvoornemen schriftelijk aan de OR worden voorgelegd. De werkgever moet dat tijdig doen. Tijdig wil zeggen dat de OR nog een 'wezenlijke invloed' kan hebben op het uiteindelijke besluit. Het moet dus niet zo zijn dat de offertes al getekend. Als dat wel het geval is, kan de OR een beroepsprocedure beginnen. Blz. 4
3 Inhoud van een adviesaanvraag In het voorstel is onderbouwd welke gevolgen het besluit naar verwachting zal hebben voor het personeel en welke maatregelen de werkgever van plan is daarvoor te treffen. De WOR schrijft voor dat tenminste één keer in de overlegvergadering met de werkgever over het voorstel gesproken moet worden. Dat kan de OR benutten om vragen te stellen en eventuele verbetersuggesties te doen. Als er veel op het spel staat doet een OR er verstandig aan om de achterban te raadplegen. De OR hoeft ook niet alles zelf te doen, maar kan ook gebruik maken van deskundigen. Reactie van de OR Als de OR de kwestie goed heeft bestudeerd, alle informatie heeft verwerkt en zijn standpunten en argumenten op een rijtje heeft, kan hij advies uitbrengen. Het liefst schriftelijk. Na het advies van de OR moet de werkgever zo snel mogelijk zijn besluit mededelen. Dat moet schriftelijk en 'met argumenten omkleed'. Als de werkgever en OR het met elkaar eens zijn, dan kan het besluit worden uitgevoerd. Als de OR en werkgever het niet met elkaar eens zijn, kan de OR de werkgever verplichten de uitvoering van het besluit een maand op te schorten. In die tijd kan de OR besluiten om een beroepsprocedure beginnen. Voor het adviesrecht loopt dit via de Ondernemingskamer. Initiatiefrecht (WOR, art. 23) en arbo De OR kan over onderwerpen over arbeidsomstandigheden die binnen het Waterschap spelen een voorstel bij de directie op tafel leggen. Het kan gaan om de aanpak van pestgedrag, het bekend maken van het arbeidsomstandighedenspreekuur of de invulling van de taak van de KAM coördinator of preventiemedewerker. De werkgever is verplicht om (schriftelijk) op het voorstel te reageren en het voorstel met u te bespreken in de overlegvergadering. Dat maakt dat u samen met de werkgever gaat kijken naar de mogelijkheden voor een goede en kansrijke aanpak. Informatierecht (WOR, art. 31 en 24.1, 25.3, 27.2 en 30.3) en arbo Zonder voldoende en juiste informatie kan de OR zijn werk niet doen. De werkgever is verplicht de OR van alle informatie te voorzien die hij nodig heeft om zijn werk goed te kunnen doen. Met het informatierecht kan de OR een aantal keer per jaar arbozaken opvragen en evalueren. Voorbeelden van arbo-informatie die u kunt opvragen, zijn: - de voorlichting en onderricht op het gebied van arbeidsomstandigheden; - een cijfermatig overzicht van ongevallen en ziekteverzuim (met een analyse); - het overzicht van maatregelen naar aanleiding van ongevallen, gemelde gevaren en beroepsziekten; - eventuele rapportages van de Inspectie SZW; - de rol van de preventiemedewerker; - het functioneren van de arbodienstverlening; - de organisatie van de bedrijfshulpverlening. Recht op faciliteiten (WOR, art. 17, 18 en 22) Bij het recht op faciliteiten gaat het vooral om voorzieningen en tijd om het OR-werk goed te kunnen doen. Denk aan tijd voor vergaderingen, overleg en voorbereiding en aan vergader- en kastruimte, gebruik van telefoon, computer en internet en administratieve ondersteuning. Daarnaast heeft de OR recht op scholing en het recht om deskundigheid in te schakelen. Ook heeft de OR de mogelijkheid om eigen commissies in te stellen. Als het gaat om arbo, is een VGWM-commissie een gebruikelijke commissie. Blz. 5 / 10/2/2013
4 Een VGWM-commissie Voor een OR kan het zinvol zijn om een VGW(M)-commissie op te richten, een commissie die zich bezighoudt met veiligheid, gezondheid, welzijn (en eventueel milieu). Het instellen van een VGW(M)-commissie helpt de OR zijn tijd en deskundigheid te organiseren. Door het inschakelen van zogeheten buitenleden (commissieleden die zelf niet in de OR zitten), kan de werklast verdeeld worden en ook een bredere expertise en ervaring benut worden. De commissie is bij uitstek de gesprekspartner van de KAM-coördinator / preventiemedewerker. Volgens de WOR moet minstens de helft van de leden van de VGW(M)-commissie uit OR-leden bestaan. De VGW(M)-commissie heeft net als de OR recht op voorzieningen, vergadertijd en scholing om goed te kunnen functioneren. Overeenstemmingsrecht De Arbowet geeft de OR het overeenstemmingsrecht over de keuze voor de maatwerkregeling van arbodienstverlening bij ondernemingen met meer dan 25 werknemers. De maatwerkregeling houdt in dat de werkgever afstapt van een contract met een arbodienst en kiest voor één of meerdere contracten met gecertificeerde arbodeskundigen. Als de OR en de werkgever hierover niet tot overeenstemming komen, dan gaat de maatwerkregeling niet door en blijft aansluiting bij een gecertificeerde arbodienst of het invoeren (of in stand houden) van een interne arbodienst verplicht. Het overeenstemmingsrecht weegt formeel zwaarder dan het instemmingsrecht. Aan het instemmingsrecht is een hele geschillenprocedure gekoppeld. Als de OR of de werkgever nee zegt, dan blijft het een nee! Dit overeenstemmingsrecht geldt niet als afspraken over een maatwerkregeling al sluitend in de CAO geregeld zijn. Meer weten? Mail: nicole.pikkemaat@fnvformaat.nl Blz. 6
Aan de slag met de RI&E. Een stap-voorstap handleiding voor ondernemers die geen risico willen lopen
Aan de slag met de RI&E Een stap-voorstap handleiding voor ondernemers die geen risico willen lopen EEN RI&E Een RI&E? Als ondernemer wil ik graag geld verdienen, maar ik wil later geen werknemers tegen
Nadere informatieAan de slag met de RI&E. Een stap-voorstap handleiding voor ondernemers die geen risico willen lopen
Aan de slag met de RI&E Een stap-voorstap handleiding voor ondernemers die geen risico willen lopen EEN RI&E Een RI&E? ALS ONDERNEMER WIL IK GRAAG GELD VERDIENEN, MAAR IK WIL LATER GEEN WERKNEMERS TEGEN
Nadere informatieHoe en waarom van een or
Hoe en waarom van een or Inhoud Voorwoord...........................................................3 Wat is een or?.........................................................4 Positie van de ondernemingsraad..............................................4
Nadere informatieHet betrekken van medewerkers bij de uitvoering van de RI&E
Het betrekken van medewerkers bij de uitvoering van de RI&E Medewerkers zijn een belangrijke bron van informatie over veiligheid en gezondheid op het werk. Zij hebben belang bij veilige en gezonde werkomstandigheden.
Nadere informatie1.4 Vrijwilligers Natuurlijke personen die zich onbezoldigd inzetten om de doelstelling van de organisatie te realiseren.
Pagina 1 van 5 Model Statuten Vrijwilligers Ondernemingsraad (VOR) Artikel 1. Begripsbepaling 1.1 Organisatie De organisatie of instelling waarbinnen de VOR functioneert. 1.2 Directie De rechtspersoon
Nadere informatieDetacheren: werken bij een andere werkgever
Detacheren: werken bij een andere werkgever Een oplossing voor de re-integratie van uw zieke werknemer Ik wil meer informatie Meer informatie vindt u op uwv.nl. U kunt ook contact opnemen met UWV Telefoon
Nadere informatieWat is een Arbocatalogus?
Wat is een Arbocatalogus? Wat is een Arbocatalogus? Uitgave: Stichting van de Arbeid Juni 2007 Colofon De in 1945 opgerichte Stichting van de Arbeid is een (privaatrechtelijk) landelijk overlegorgaan van
Nadere informatieU bent ziek en dan 8.0204 DP/KW/HP Juli 2010
U bent ziek en dan 8.0204 DP/KW/HP Juli 2010 1. Inleiding In vrij korte tijd zijn de wettelijke regels met betrekking tot ziekte en arbeidsongeschiktheid drastisch veranderd. Werkgevers zijn verplicht
Nadere informatieHanden en voeten aan beoordelen. handreiking invoering beoordelingssysteem in het hbo
Handen en voeten aan beoordelen handreiking invoering beoordelingssysteem in het hbo Inleiding In de cao voor het Hoger Beroepsonderwijs hebben cao partijen afspraken vastgelegd over de invoering van
Nadere informatieDe OR als bewaker van arbeidsomstandigheden. Prof.mr. L.C.J.Sprengers. 1. Inleiding
De OR als bewaker van arbeidsomstandigheden Prof.mr. L.C.J.Sprengers 1. Inleiding In zijn proefschrift concludeert Geers dat de vraag of een verbetering van de positie van de werknemer op het gebied van
Nadere informatieDossier Risico inventarisatie en Evaluatie (RI&E)
Dossier Risico inventarisatie en Evaluatie (RI&E) Versie 2009 opgesteld door: Paul de Heer Edith Groenedaal Janine Molier John Peters Actualisatie 2012 opgesteld door: Paul Beumer Wim van Alphen Ralf Cornelissen
Nadere informatieIk in de mr?! Ouders in de medezeggenschapsraad krijgen wat voor elkaar
Ik in de mr?! Ouders in de medezeggenschapsraad krijgen wat voor elkaar advies van de mr naast zich neerleggen, maar moet dat wel motiveren. De meeste formele invloed heeft de mr bij besluiten waarbij
Nadere informatieOntslag, en nu? Wat u moet weten als u ontslag krijgt
Ontslag, en nu? Wat u moet weten als u ontslag krijgt Werken aan perspectief Werken is belangrijk, voor uzelf en voor de maatschappij. UWV helpt u om werk te vinden en te houden. Is werken niet mogelijk,
Nadere informatieDe MR en zijn achterban Wat, en Hoe?
De MR en zijn achterban Wat, en Hoe? Januari 2011 7.0035 MK Inhoud Voorwoord Wie zijn de achterban? WAT heeft de MR met zijn achterban? HOE bereikt de MR zijn achterban? Communicatiemiddelen Relevante
Nadere informatieVan evalueren kun je leren
Van evalueren kun je leren Voorwoord Wie zich bezighoudt met cliëntenparticipatie doet er goed aan om van tijd tot tijd stil te staan bij de praktijk van dat moment. Cliëntenparticipatie is niet iets wat
Nadere informatieHandboek bij agressie en ander ongewenst gedrag. Gemeente Delft
Handboek bij agressie en ander ongewenst gedrag Gemeente Delft 1 Datum: februari 2013 Versie: versie 4. 1. Inleiding 2. Aanleiding 3. Doel 4. Beleidsuitgangspunten Agressie en ander ongewenst gedrag 4.1.
Nadere informatieEen veilige en gezonde werkplek begint met de RI&E WAT IEDEREEN OVER DE MOET WETEN
Een veilige en gezonde werkplek begint met de RI&E WAT IEDEREEN OVER DE RI&E MOET WETEN De RI&E hoe zit het ook alweer? Een ondernemer loopt risico s, dat weet u als geen ander. Een Risico-Inventarisatie
Nadere informatieArbozorg in Nederland. datum september 2013
Arbozorg in Nederland datum september 2013 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Naleving van de arbozorgverplichtingen 3 3 Werking van de RI&E 5 4 Werking van de preventiemedewerker 6 5 De effecten van de RI&E 7 6 Preventie
Nadere informatieHandreiking arbomaatregelen Zwangerschap & Arbeid
Handreiking arbomaatregelen Zwangerschap & Arbeid Handreiking arbomaatregelen Zwangerschap & Arbeid Uitgave: Stichting van de Arbeid Mei 2008 Colofon De in 1945 opgerichte Stichting van de Arbeid is een
Nadere informatieArbeidsongeschikt. En dan? Klantbrochure
Arbeidsongeschikt. En dan? Klantbrochure Voor wie is deze folder bedoeld? Deze folder is voor u van belang als u een aanvraag tot uitkering wilt indienen op uw arbeidsongeschiktheidsverzekering. Als u
Nadere informatieU bent aan zet! Zorg, welzijn en wonen zoals u dat wilt. het gevoel van samen
U bent aan zet! Zorg, welzijn en wonen zoals u dat wilt het gevoel van samen Zorg, welzijn en wonen zoals u dat wilt U bent aan zet! Als cliënt van Archipel kunt u zelf aangeven op welke punten u ondersteuning
Nadere informatieWat is OTS? (Onder ToezichtStelling)
Wat is OTS? (Onder ToezichtStelling) Deze folder is voor ouders van cliënten van de Welkom 2 OnderToezichtStelling Graag stellen wij ons voor. Wij zijn de William Schrikker Jeugdbescherming. Wij geven
Nadere informatieSamen beter aan de slag
Samen beter aan de slag De Nieuwe Arbowet Arbonieuwestijl.nl samen beter aan de slag 1 Inhoudsopgave Nieuwe Arbowet 3 Verantwoordelijkheidsverdeling overheid en werkgevers/werknemers 5 Wijzigingen in de
Nadere informatieArbeidsomstandigheden en uitzendkrachten Hoe is dat geregeld?
Arbeidsomstandigheden en uitzendkrachten Hoe is dat geregeld? Arbeidsomstandigheden en uitzendkrachten Hoe is dat geregeld? Werkt u met een uitzendonderneming of bent u dat binnenkort van plan? Dan is
Nadere informatieKlachtenreglement. De Friese Wouden
Klachtenreglement De Friese Wouden Klachtenregeling Voorwoord Cliënten dienen niet snel een klacht in. Als een cliënt de stap zet om een klacht in te dienen, is het daarom des te belangrijker, dat zorgaanbieders
Nadere informatieop school hoe los je ze op? voor iedereen die op school met klachten te maken kan krijgen
lachten op school hoe los je ze op? voor iedereen die op school met klachten te maken kan krijgen Klachten op school Soms vinden op school gebeurtenissen plaats waar ouders, leerlingen of personeelsleden
Nadere informatieachtergrondstudies en verkenningen 27 De zieke werknemer en privacy Regels voor de verwerking van persoonsgegevens van zieke werknemers
achtergrondstudies en verkenningen 27 De zieke werknemer en privacy Regels voor de verwerking van persoonsgegevens van zieke werknemers 2e herziene druk, februari 2008 achtergrondstudies en verkenningen
Nadere informatieGratis schoolboeken: welke rol heeft de MR?
Gratis schoolboeken: welke rol heeft de MR? Bij 5010, de informatie- en adviesdienst voor ouders met vragen over het onderwijs worden regelmatig vragen gesteld over gratis schoolboeken en de schoolkosten
Nadere informatieArbeidsongeschikt. En dan?
Arbeidsongeschikt. En dan? Voor wie is deze folder bedoeld? Krijg ik altijd een medische beoordeling? Deze folder is van belang als u een aanvraag tot uitkering en/of een aanvraag tot premievrijstelling
Nadere informatiePrivacy: checklist voor. de ondernemingsraad. Juliana van Stolberglaan -10 Postbus 93374 2509 AJ Den Haag INHOUD
COLLEGE BESCHERMIN G PERSOONSGEGEVENS Juliana van Stolberglaan -10 Postbus 93374 2509 AJ Den Haag TELEFOON 070 888 85 00 X 070 888 85 01 MAIL info@cbpweb.nl INTERNE T www.cbpweb.nl Privacy: checklist voor
Nadere informatie