White paper. Zes tips voor veilig zakendoen in opkomende markten
|
|
- Edith de Lange
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 White paper Zes tips voor veilig zakendoen in opkomende markten
2 Zes tips voor veilig zakendoen in opkomende markten De groeikansen voor het bedrijfsleven liggen in het buitenland. Dat is goed nieuws voor bedrijven die verder willen en durven kijken, maar hoe beheers je de risico s die zakendoen in het buitenland met zich meebrengt? Mark Dunn, expert op het gebied van Risk & Compliance bij LexisNexis, geeft tips voor de samenwerking met derde partijen. Bereid de stap naar het buitenland goed voor Steeds meer bedrijven zoeken uitbreiding in opkomende (emerging) markten om nieuwe klantgroepen te bereiken en uiteindelijk meer omzet te genereren. Echter, specifieke lokale marktkennis ontbreekt vaak waardoor bedrijven ervoor kiezen om met lokale tussen personen en distributeurs te werken. Of ze schakelen partijen in die hen bij potentiële klanten kunnen introduceren. Een kansrijke aanpak, maar niet zonder risico s. Justitie VS pakt omkoping in buitenland hard aan; Tot nu toe hebben drie Nederlandse ondernemingen hoge boetes gekregen voor corruptie Afrika Johan Leupen en Siem Eikelenboom Amsterdam - Zeker drie Nederlandse ondernemingen hebben al te maken gekregen met de Foreign Corrupt Practices Act (FCPA). In 2007 begon het Amerikaanse Openbaar Ministerie (OM) een groot onderzoek naar de corruptiepraktijken van twaalf Amerikaanse en andere ondernemingen in Nigeria. Onder deze twaalf bevinden zich drie Nederlandse ondernemingen: Paradigm BV, Snamprogetti BV en Shell Nigeria Exploration and Production Company Ltd, een volle dochter van Shell NV. Het Financieele Dagblad, 22 februari 2012 Want wanneer wordt de keuze gemaakt voor een tussenpersoon of leverancier? Hoe bekend is deze persoon waar zaken mee gedaan wordt eigenlijk? Hoeveel is er bekend over de manier van zaken doen op de lokale markt? Worden dezelfde ethische regels in acht genomen als in Nederland? En welke regels gelden er eigenlijk binnen uw organisatie? Heeft u deze op papier gezet en deze ook voorgelegd bij zakenpartners? Wat is uw tussenpersoon bereid te geven aan iemand zodat hij een opdracht of de commissie binnenhaalt? Wanneer valt een relatiegeschenk, luxe verblijf of onkosten vergoeding onder of buiten uw regels van ethisch gedrag? Heeft u dit getoetst aan de wetgeving en aan de derden waar u mogelijk in het buitenland zaken mee doet? Allemaal vragen die te vaak onbehandeld blijven en grote risico s met zich meebrengen omdat de (internationale) wetgeving op het gebied van omkoping, corruptie, het witwassen van geld en het financieren van terrorisme steeds strenger wordt. Risico s 100% uitsluiten is onrealistisch, maar de kans op celstraf of (hoge) boetes sterk verminderen kan met een goede voorbereiding wel degelijk. Hierbij een aantal tips: 1. Ken de regels Het lijkt zo vanzelfsprekend, ken de regels. Toch kan dit mogelijk verder gaan dan u in eerste instantie dacht. Want weet u precies aan welke regels u dient te voldoen wanneer u zaken doet met bijvoorbeeld Zuid-Amerika via Noord-Amerika?
3 Een vermeende fraudekwestie uit 2009 hield Philips jaren bezig. Philips liet onderzoek doen naar de verkoop van medische instrumenten. Personeel van het elektronicaconcern had mogelijk Amerikaanse handelsregels tegen omkoping overtreden. Voormalige medewerkers van de Poolse dochteronderneming Philips Polska verkochten medische apparatuur aan ziekenhuizen in Polen. Enkele aan de verkoop verwante activiteiten botsten met de US Foreign Corrupt Practices Act. Begin april 2013 meldde Philips dat ze aan SEC (de Amerikaanse Securities and Exchange Commission) een bedrag van 4,5 miljoen dollar moet betalen. Aangezien Philips Healthcare in de VS zowel een hoofdkantoor als een beursnotering heeft, valt zij onder de werking van de FCPA, ongeacht waar ter wereld eventuele corruptiehandelingen plaatsvinden. Een Nederlandse organisatie valt, wanneer het internationaal zaken doet, al snel onder de (strenge) Amerikaanse wetgeving. Dit is namelijk al het geval als deze organisatie (alleen) een bankrekening heeft in Amerika. Het bedrijf valt dan onder toezicht van de Amerikaanse Foreign Corrupt Practices Act (FCPA). Dat is Amerikaanse regelgeving die omkoping en corruptie tegengaat. Dit voorbeeld geeft aan dat het essentieel is om naast de lokale wetgeving en de wetgeving van het land waar u zaken mee doet op de hoogte te zijn en blijven van de steeds strenger wordende regelgeving van alle landen waar u een connectie mee heeft, op welke manier dan ook. Denk daarbij ook aan de Bribery Act uit het Verenigd Koninkrijk en het Sanctions Regime, die omkoping, corruptie en handelen in strijd met opgelegde sancties tegengaan. Deze wet geving heeft invloed op alle ondernemingen met een Britse of Amerikaanse link, ongeacht waar ter wereld de mogelijke overtreding heeft plaatsgevonden. 2. Schat de risico s in Natuurlijk is uw intentie niet om aan illegale praktijken mee te doen. Maar daarmee is niet gezegd dat dit door uw organisatie of mensen, die zich uitgeven als handelend voor uw organisatie, niet gebeurt. Om ver te blijven van omkoping, corruptie en andere financiële risico s is het essentieel om een vast proces te implementeren dat gericht is op mogelijke risico s die van toepassing zijn op de onderneming. Bij de overweging om samen te werken met een nieuwe klant, leverancier of andere derde partij is het van belang om in ieder geval rekening te houden met verschillende factoren die u helpen de kans op het risico dat u mogelijk ongewild betrokken raakt in illegale praktijken in te schatten. Wellicht is er in het land of de regio waar u zaken mee wilt doen sprake van een hoge mate van corruptie of witwaspraktijken (landenrisico). Hier moet u dus scherp zijn op de gebruiken die mogelijk ook een partner van u inzet als normale manier van zakendoen. Sommige sectoren zijn risicovoller dan de andere (bijv. defensie, bouw en energie). Dit kan ontstaan doordat ondernemingen binnen deze sectoren in grote mate afhankelijk zijn van tussenpersonen en leveranciers of gelinkt zijn aan overheidsinstellingen, waar de kans op mogelijke omkoping en corruptie groter is (sectorrisico). Datzelfde geldt voor bepaalde entiteiten of rechtspersonen. Goede doelen, bestuurders of aandeelhouders die actief zijn binnen de politiek, offshore-bedrijven of joint ventures verdienen vaak een extra scherpe blik (entiteitsrisico). En natuurlijk is er altijd het menselijk aspect waar ook rekening mee gehouden moet worden. Welke prijs heeft een mens, wanneer is iemand bereid risico te nemen voor financieel voordeel en/of zijn of haar reputatie binnen de zakenwereld of familie.
4 Risico s worden sneller genomen wanneer er persoonlijke belangen op het spel staan (menselijkrisico). Shell treft miljoenenschikking; Geen vervolging in omkoop affaire Hoofdrol voor Zwitserse vervoerder Amsterdam - Shell heeft een schikking getroffen van 48,2 miljoen dollar (33,9 miljoen euro) met het Amerikaanse openbaar ministerie en beurswaakhond SEC. Het olieconcern voorkomt daarmee dat het vervolgd wordt voor het betalen van steekpenningen in Nigeria. Trouw, 5 november 2010 Amerikaanse handhavers zoals het US Department of Justice (DOJ) en de US Securities Exchange Commission (SEC) kijken bij het beoordelen van een compliance programma van een organisatie scherp naar de manier waarop bedrijven risico s analyseren en daarmee omgaan. Als bedrijf aan kunnen tonen dat er een gestructureerd proces in werking is dat risico s zo goed mogelijk probeert in kaart te brengen, is daarom van levensgroot belang. De Transparency International Corruption Perception Index en de Bribe Payers Index kunnen helpen om inzicht te krijgen in de mate van corruptierisico s binnen verschillende markten. 3. Implementeer een gedragscode Wanneer u een samenwerking aangaat, is het van groot belang om de afspraken op papier te hebben. Juist om duidelijkheid te creëren. Niet in alle landen wordt een mondelinge toezegging of handdruk als overeenkomst gezien die (juridisch) standhoudt onder mogelijk veranderende omstandigheden. Zeker indien u niet volledig op de hoogte bent van de plaatselijke gebruiken en gewoontes in het land waar u verder in wilt investeren, is het van belang ook de vanzelfsprekende dingen vast te leggen. Nederlands handhavings beleid rond buitenlandse ambtelijke corruptie schiet tekort; Wenselijk is een handleiding met concrete voorbeelden van situaties waarin het OM zal vervolgen Tessa van Roomen Het Openbaar Ministerie (OM) is bevoegd om Nederlandse bedrijven die zich in het buitenland schuldig maken aan ambtelijke corruptie te vervolgen. In de Aanwijzing opsporing en vervolging ambtelijke corruptie in het buitenland staat dat de Nederlandse overheid zich, ook in internationaal verband, heeft gecommitteerd aan een strenge aanpak van buitenlandse corruptie. Het Financieele Dagblad, 29 april 2013 Daarom is het van belang om op basis van uw risico evaluatie een gedragscode op te stellen waarin u uw ethische beleid neerzet. Hierbij moet dit beleid ook in woord en daad onderschreven worden door het management. Alle personeelsleden, tussenpersonen, derde partijen of andere zakenpartners dienen van deze gedragscode op de hoogte te zijn. Deze code dient u regelmatig te herzien, afhankelijk van de regio s waar u zakendoet, uw producten of de marktomstandigheden. Natuurlijk brengt u alle betrokkenen hiervan op de hoogte. Hiermee laat u (aan toezichthouders) zien dat u elke betrokkenheid bij onjuiste praktijken wilt voorkomen. 4. Herzie het beleid van reis- en entertainmentuitgaven Mensen en organisaties zijn gevoelig voor extraatjes. Implementeer daarom controles om ervoor te zorgen dat grote uitgaven worden beoordeeld en vooraf worden goedgekeurd. Zorg ervoor dat alle kosten met betrekking tot tussenpersonen in het buitenland worden geregistreerd en een legitiem zakelijk doel hebben. Hanteer duidelijke richtlijnen die niet tot discussies kunnen leiden. Zo maakt u het uw personeel en businesspartners helder en makkelijk.
5 5. Check de businesspartner Bedrijven rommelen volgens hun eigen medewerkers op grote schaal met cijfers Amsterdam Volgens accountantskantoor Ernst & Young wordt door bedrijven op grote schaal gerommeld met cijfers. Een op de vijf werknemers is op de hoogte van de financiële fraude. Het Financieele Dagblad, 7 mei 2013 Een standaard vragenlijst helpt bij het verzamelen van belangrijke informatie over de potentiële derde partij waarmee u zaken wilt doen. Bijvoorbeeld: heeft deze partij een eigen ethische gedragscode? Zijn er binnen de onderneming bestuurders of aandeelhouders die overheidsposities of andere posities bekleden waardoor zij mogelijk meerdere petten op hebben? Zitten zij in een positie waarbij zij het risico lopen om steekpenningen aangeboden te krijgen? Heeft u inzicht in de manier waarop agenten en tussenpersonen beloond worden of hun werknemers belonen. Indien u zelf in deze (al dan niet financiële) beloning voorziet, denkt u dan aan het eerder genoemde menselijk risico en wees voorzichtig met overmatige provisie en bonusregelingen, omdat deze omkoping en corruptie kunnen aanmoedigen. 6. Implementeer effectieve processen Iedere organisatie die zaken gaat doen in het buitenland moet aan de autoriteiten kunnen laten zien dat ze eventuele risico s zoveel mogelijk uitsluiten en daarvoor due dilligence effectief inrichten. Zorg er daarom altijd voor dat u weet met wie u zaken doet, wat de eigendomsstructuur en reputatie van deze partijen zijn en welke geschillen of conflicten in het verleden hebben plaatsgevonden en wat hiervan de uitkomst is geweest. Er zijn verschillende tools die inzicht geven in de achtergrond van personen en bedrijven. Bedrijfsdata geeft u informatie over belangen van bedrijven in andere organisaties. Deze kunnen u helpen de benodigde informatie te vergaren. Zodat u aan uw verplichting voor due diligence kunt voldoen en proactief risico s probeert aan te pakken. Vergeet hierbij niet om bij een contractverlenging opnieuw due dilligence onderzoek te doen met het oog op eventuele wijzigingen in de (neven)functies van mensen of veranderingen in de organisatie die nieuwe risico s kunnen opleveren. Houd altijd een overzicht bij wanneer controles zijn uitgevoerd en wat er op een controlemoment is ontdekt, juist ook wanneer u niets heeft kunnen vinden. U toont hiermee aan dat u bewust omgaat met risico s. Het Nederlandse Snamprogetti Netherlands B.V. kreeg in juli 2010 door het Amerikaanse Ministerie van Justitie een boete van 240 miljoen dollar opgelegd voor het overtreden van de US Foreign Corrupt Practices Act (FCPA). Een consortium waar Snamprogetti deel van uitmaakte zou Nigeriaanse regeringsambtenaren decennialang grote bedragen hebben geboden in ruil voor lucratieve bouwcontracten. Er werd uiteindelijk een schikking getroffen, waarbij Snamprogetti naast de boete een strenge anti corruptiecode moest invoeren en procedures moest ontwikkelen.
6 Over de auteur Dit artikel is geschreven door Mark Dunn, expert op het gebied van Risk & Compliance bij LexisNexis Business Information Solutions. LexisNexis helpt organisaties op het gebied van risk, screening en due diligence LexisNexis Anti-Bribery and Corruption solutions Onze Anti-Bribery and Corruption solutions helpen u snel en eenvoudig uw organisatie te beschermen tegen risico s, fraude en corruptie. Met onze oplossingen kunt u potentiële businesspartners, toeleveranciers, distributeurs, medewerkers, potentiële klanten en landen en regio s screenen, en zo uw risico s in kaart brengen. Met Lexis Diligence (onderdeel van LexisNexis Anti-Bribery and Corruption solutions) weet u met wie u zaken doet. Lexis Diligence helpt bedrijven risico s te beperken door snel en eenvoudig potentiële klanten en businesspartners te screenen. Met Lexis Diligence heeft uw risk en compliance afdeling altijd en overal toegang tot real time informatie uit relevante nationale en internationale databanken. Met één enkele zoekopdracht: Screent u klanten en businesspartners aan de hand van alle belangrijke internationale sanctie- en zwarte lijsten en ruim PEP-meldingen Controleert u of personen, bedrijven en landen negatief in het nieuws zijn gekomen in meertalige bronnen Ontvangt u alle informatie die u nodig heeft om aan te tonen dat u voldoet aan de compliance, anti-omkoping en corruptie wetgeving (op één scherm) Controleert u achtergrondinformatie van externe partijen, leveranciers en andere zakelijke partners Creëert u een veilige audit trail met gepersonaliseerde rapportages Zo weet u exact met wie u in zee gaat. Lexis Diligence werkt snel en intuïtief en vereist geen extra IT-investering of training. Met deze efficiënte oplossing bespaart u tijd en geld, voldoet u aan alle eisen van consistent compliance en anticorruptie beleid en bent u zeker van uw zaak als het gaat om uw corporate reputatie. Ook loopt u geen risico om ongewild betrokken te raken bij foute activiteiten met alle mogelijke gevolgen voor uzelf. LexisNexis Amsterdam T +31 (0) E servicedesk@lexisnexis.nl W LexisNexis and the Knowledge Burst logo are registered trademarks of Reed Elsevier Properties Inc., used under license, 2013 LexisNexis, a division of Reed Elsevier Inc. All rights reserved.
Corruptie & Integriteit
Corruptie & Integriteit Prof. Roan Lamp Bijeenkomst Fraude, Compliance & Onderneming, 20 februari 2015 Inhoud Content 1. Inleiding 2. Internationale regelgeving 3. Internationale handhaving 4. Belangrijke
Nadere informatieHet door Regal toegekende leveranciersnummer (indien van toepassing):
Aanwijzingen: DEZE DUE DILIGENCE-VRAGENLIJST MET VERKLARING DIENT TE WORDEN INGEVULD EN ONDERTEKEND DOOR EEN GEVOLMACHTIGD VERTEGENWOORDIGER VAN DE EXTERNE PARTIJ. ALLE GEVRAAGDE INFORMATIE MOET WORDEN
Nadere informatieDue Diligence-proces voor distributeurs. Snelle feiten
Due Diligence-proces voor distributeurs Snelle feiten Inhoudsopgave Welkom bij het Due Diligence-proces van Coloplast 3 Waarom is Due Diligence belangrijk? 4 Wat zijn de voordelen van Due Diligence? 4
Nadere informatieALGEMEEN ANTICORRUPTIEBELEID VAN PPG
Als medewerker van PPG wordt van u verwacht dat u het Algemene anticorruptiebeleid van PPG leest en naleeft. Als u vragen of bedenkingen over het Beleid of uw nalevingsverplichtingen hebt, kunt u contact
Nadere informatieIMPACT OP (AANPAK VAN) ORGANISATIES
Governance, risk en compliance Internationale anticorruptiewetgeving IMPACT OP (AANPAK VAN) ORGANISATIES Het World Economic Forum schat de financiële schade door fraude en corruptie wereldwijd op 2600
Nadere informatieWERELDWIJD ANTICORRUPTIEBELEID VAN DUN & BRADSTREET
WERELDWIJD ANTICORRUPTIEBELEID VAN DUN & BRADSTREET JUNI 2015 ANTICORRUPTIEBELEID DOEL Dun & Bradstreet streeft naar de hoogste ethische normen. Wij geloven in het op een eerlijke en oprechte manier zakendoen
Nadere informatieGEDRAGSCODE EN ETHISCHE CODE RICHTLIJN OVER GESCHENKEN EN AMUSEMENT
GEDRAGSCODE EN ETHISCHE CODE RICHTLIJN OVER GESCHENKEN EN AMUSEMENT RICHTLIJN OVER GESCHENKEN EN AMUSEMENT Het aanbieden of ontvangen van relatiegeschenken en amusement is vaak een geschikte manier voor
Nadere informatieGreif gedragscode ter voorkoming van corruptie
Greif gedragscode ter voorkoming van corruptie Inleiding Greif, Inc. en haar groepsondernemingen, waaronder joint ventures (gezamenlijk aangeduid als Greif ) hechten groot belang aan de naleving van alle
Nadere informatieCode THE. organ VEILIG WERKEN & ETHISCH HANDELEN
THE organ Code VEILIG WERKEN & ETHISCH HANDELEN Inleiding In het leiderschapsgedrag van Morgan staat veilig werken en ethisch handelen altijd centraal, en alles wat we doen bij Morgen moet gebeuren vanuit
Nadere informatieBeleid inzake bestrijding van omkoping
Beleid inzake bestrijding van omkoping Inleiding RPC Group Plc (de Company ) voert een nultolerantiebeleid inzake omkoping en corruptie in haar zakelijke transacties over de gehele wereld, zowel in de
Nadere informatieLexisNexis Academic Quickcard
LexisNexis Academic Quickcard LET OP De beschikbare velden hangt af van het aanbod van je bibliotheek. Heb je hier vragen over, ga dan naar de informatie specialist aan de balie. 1. Doorzoek het nieuws:
Nadere informatieBeleid inzake Anti-Omkoping en Anti-Corruptie (inclusief Geschenken en Gastvrijheid)
Beleid inzake Anti-Omkoping en Anti-Corruptie (inclusief Geschenken en Gastvrijheid) Royal Mail Group hanteert een beleid waarbinnen omkoping en corruptie niet worden getolereerd. In dit beleid worden
Nadere informatiePostNL Business Principles
1 januari 2017 PostNL N.V. PostNL Business Principles Raad van Bestuur Auteur Directeur Audit & Security Titel PostNL Business Principles Versie 2.0 De PostNL Business Principles zijn officieel uitgegeven
Nadere informatieLeveranciers- normen
Leveranciersnormen Als onderdeel van Arconics voortdurende toewijding aan duurzaam en ethisch ondernemerschap, zetten we ons in voor samenwerking met onze leveranciers, aannemers, consultants en anderen
Nadere informatieInternationale zakelijke integriteit voor externe partijen in de gezondheidszorg
Internationale zakelijke integriteit voor externe partijen in de gezondheidszorg Uw verplichting om te voldoen aan alle wetten en alle beleidslijnen van Johnson & Johnson De bedrijven van Johnson & Johnson
Nadere informatiePostNL Business Principles
3 december 2014 PostNL N.V. PostNL Business Principles Raad van Bestuur Auteur Director Audit & Security Titel PostNL Business Principles Versie 1.1 Dit document is een vertaling van de Engelstalige versie.
Nadere informatieANTI-CORRUPTEBELEID. Internationaal Compliancebeleid. Maart Freeport-McMoRan Inc.
ANTI-CORRUPTEBELEID Internationaal Compliancebeleid Maart 2017 Freeport-McMoRan Inc. INTRODUCTIE Doel Het doel van dit Anti-corruptiebeleid (het "Beleid") is om naleving te verzekeren door Freeport- McMoRan
Nadere informatieBeleid inzake Anti-Omkoping en Anti-Corruptie (inclusief Geschenken en Gastvrijheid)
Beleid inzake Anti-Omkoping en Anti-Corruptie (inclusief Geschenken en Gastvrijheid) Royal Mail Group hanteert een beleid waarbij omkoping en corruptie niet worden getolereerd. In dit beleid worden gedragsnormen
Nadere informatieBeter inzicht in het Anticorruptiebeleid voor zakenpartners van Anixter
Beter inzicht in het Anticorruptiebeleid voor zakenpartners van Anixter INLEIDING Anixter hanteert een ZEROtolerancebeleid ten aanzien van omkoping en corruptie Met dit overzicht krijgt u beter inzicht
Nadere informatieD&B Onboard. Voor uw identificatie-, verificatie- en screeningprocessen met het juiste data inzicht, op wereldwijde schaal
D&B Onboard Voor uw identificatie-, verificatie- en screeningprocessen met het juiste data inzicht, op wereldwijde schaal D&B Onboard Toenemende druk op uw Customer Due Diligence (CDD)-beleid Vandaag de
Nadere informatieLexisNexis Academic Handleiding
LexisNexis Academic Handleiding Inhoudsopgave Snel zoeken Snel zoeken vervolg Uitgebreid zoeken Nieuws Alle nieuws Bedrijfsinformatie Bronnen Resultatenscherm Hulp en instructies Snel zoeken 1 Doorzoek
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede dkamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede dkamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/jenv
Nadere informatieOmkoping. Recente ontwikkelingen in NL en UK
Omkoping Recente ontwikkelingen in NL en UK Sectie ondernemingsstrafrecht Marike Bakker: partner Léon de Jager: senior medewerker Charlotte Posthuma: Professional Support Lawyer Gespecialiseerd in economisch
Nadere informatie2015-jun-17 Rev. 6 Pagina 1 van 5
ONDERNEMING JURIDISCH ETHICS & COMPLIANCE 100.102.005 Datum van ingang: Anticorruptieprogramma - wereldwijd Aanhangsel 5 ANTICORRUPTIEVRAGENLIJST VAN ZAKENPARTNER 2015-jun-17 Rev. 6 Pagina 1 van 5 Instructies:
Nadere informatieIndorama Ventures Public Company Limited
Indorama Ventures Public Company Limited Gedragscode werknemers (goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering nr.1/2009 op 29 september 2009) Herziening 1 (goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering
Nadere informatieOMKOPING IN DE SCHIJNWERPERS
De strafrechtelijke bestrijding van corruptie krijgt steeds meer aandacht, internationaal en nationaal. Diverse landen, waaronder Nederland, hebben in de afgelopen jaren hun wetgeving aangepast om gevallen
Nadere informatiePHOENIX group. Anti-Omkoping en Corruptie Beleid
PHOENIX group Anti-Omkoping en Corruptie Beleid Inhoudsopgave pagina 1. Introductie 3 2. Doelstelling 3 3. Reikwijdte van dit beleid 3 4. Conflicterende belangen 3 5. Wetgeving 4 6. Wat is omkoping en
Nadere informatieAnti-corruptie beleid de Volksbank N.V.
Anti-corruptie beleid de Volksbank N.V. RISK POLICY Versie: 1.0 / Datum vaststelling: 1 juli 2016 Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 2 1.1 Doelstelling en scope... 2 1.2 Naleving... 2 2. BELEIDSUITWERKING...
Nadere informatieCEO, COO, General Counsel
Functie / bedrijfseenheid: Legal (Ethics & Compliance Office) Inhoudelijke expert: Laurel Burke, Assoc. Gen. Counsel Compliance, laurel.burke@regalbeloit.com Datum eerste publicatie: Juli 2011 Versie:
Nadere informatieVESUVIUS plc Beleid op het gebied van anti-omkoping en -corruptie ZAKELIJK GEDRAG TER VOORKOMING VAN OMKOPING EN CORRUPTIE
VESUVIUS plc Beleid op het gebied van anti-omkoping en -corruptie ZAKELIJK GEDRAG TER VOORKOMING VAN OMKOPING EN CORRUPTIE Beleid: Anti-omkoping en -corruptie Bedrijfsverantwoordelijkheid: Algemeen juridisch
Nadere informatieGedragscode MGG Netherlands B.V
Gedragscode MGG Netherlands B.V. MGG Netherlands B.V. is een van de grootste zandgieterijen in Europa en biedt aan zo n 700 mensen een arbeidsplek. Onze mensen vormen het hart van ons bedrijf en zijn het
Nadere informatieGedragscode MGG Netherlands B.V.
MGG Netherlands B.V. is een van de grootste zandgieterijen in Europa en biedt aan zo n 600 mensen een arbeidsplek. Onze mensen vormen het hart van ons bedrijf en zijn het belangrijkste kenmerk waarmee
Nadere informatieARCONIC INC. BELEID VOOR CORRUPTIEBESTRIJDING
ARCONIC INC. BELEID VOOR CORRUPTIEBESTRIJDING ACHTERGROND: Arconic Inc. ( Arconic ) en haar management streeft er op alle mogelijke manieren naar om haar wereldwijde activiteiten op ethische wijze en in
Nadere informatieIndorama Ventures Public Company Limited
Indorama Ventures Public Company Limited Gedragscode werknemers (goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering nr.1/2009 op 29 september 2009) Herziening 1 (goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering
Nadere informatieANTI-CORRUPTIE BELEID (GP-20.A)
ANTI-CORRUPTIE BELEID (GP-20.A) Dit is bedrijfsbeleid van Armstrong World Industries, Inc. Dat geldt voor u, in uw hoedanigheid als een Armstrong werknemer, en aan alle medewerkers, bestuurders en functionarissen
Nadere informatieAan de slag. Nexis Analyser Quickcard
Login 1. Ga naar: http://www.lexisnexis.com/nl/nexis 2. Voer gebruikersnaam en wachtwoord in. 3. Wanneer er problemen zijn met inloggen neem contact op met onze servicedesk: +31 (0)20 485 34 56. Introductie
Nadere informatie1 MANAGEMENT SUMMARY Management summary Nieuw in deze versie Geaccepteerde (rest)risico s Toekomstige verbeterpunten...
INHOUDSOPGAVE 1 MANAGEMENT SUMMARY... 2 1.1 Management summary... 2 1.2 Nieuw in deze versie... 2 1.3 Geaccepteerde (rest)risico s Toekomstige verbeterpunten... 2 2 BELEIDSUITWERKING... 3 2.1 Onderwerp
Nadere informatieWereldwijd anticorruptiebeleid
Wereldwijd anticorruptiebeleid I. DOEL Volgens de wetgeving in de meeste landen is het betalen of aanbieden van een betaling of zelfs het ontvangen van steekpenningen of commissieloon of overige corrupte
Nadere informatieANTI-CORRUPTIERICHTLIJNEN VAN DANAHER CORPORATION
ANTI-CORRUPTIERICHTLIJNEN VAN DANAHER CORPORATION I. DOELSTELLING Corruptie is in vrijwel alle landen ter wereld verboden. Danaher Corporation ( Danaher ) heeft zich verplicht om de wetgeving in alle landen
Nadere informatieVESUVIUS plc. Anticorruptie - en anti-omkoopbeleid RICHTLIJNEN VOOR HANDELSACTIVITEITEN TER VOORKOMING VAN OMKOPING EN CORRUPTIE
VESUVIUS plc Anticorruptie - en anti-omkoopbeleid RICHTLIJNEN VOOR HANDELSACTIVITEITEN TER VOORKOMING VAN OMKOPING EN CORRUPTIE 1.0 Inleiding 1.1 Dit beleid werd opgesteld om richtlijnen voor handelsethiek
Nadere informatieGedraGscode InteGrIteIt en ethisch GedraG
Gedragscode Integriteit en ethisch gedrag GedraGscode Beste collega s, Integriteit en ethisch gedrag zijn sinds jaar en dag een belangrijk onderdeel van de sika cultuur. al in de eerste versie van de sika
Nadere informatieFiMiS 1. AML_CIS - AML for Self Managed CIS - 31/12/ Open / Initial. 1. Onderneming
1. Onderneming Algemene informatie Naam van de ICB 1.1 FiMiS 1 KBO-nummer 1.2 0000000099 Naam van de persoon die deze vragenlijst invult 1.10 Functie 1.11 Is de instelling een zelfbeheerde ICB? 1.50 Verhandelt
Nadere informatieKlokkenluidersregeling
Meldingsregeling overtredingen of misstanden Group Compliance Document informatie Titel Klokkenluidersregeling Auteur Group Compliance Versie 2.0 Datum 1 januari 2014 Inhoud 1. Inleiding... 2 1.1 Doel
Nadere informatieBeleid ter bestrijding van omkoping en corruptie
Datum: 04-02- 2015 Rev: 1 Vrijgave:EQS Officer Pagina: 1 van 9 Beleid ter bestrijding van omkoping en corruptie Bij H.Essers geldt een nultolerantie voor omkoping en corruptie. Wij streven naar een eerlijk
Nadere informatieWERELDWIJD ANTI CORRUPTIEBELEID Illinois Tool Works Inc.
I. Inleiding De Verenigde Staten namen in 1977 de Foreign Corrupt Practices Act (FCPA ) aan om wereldwijd Amerikaanse bedrijven en hun dochterondernemingen en medewerkers te weerhouden van het doen van
Nadere informatieICC Richtlijnen voor (relatie-)geschenken en gastvrijheid
ICC Richtlijnen voor (relatie-)geschenken en gastvrijheid A. Inleiding Bij het zakendoen, wordt Bedrijven vaak verzocht of zelfs dringend gevraagd om Geschenken aan zakelijke relaties te geven of een vorm
Nadere informatieBeleid tegen mensenhandel en slavernij
Beleid tegen mensenhandel en slavernij Inhoud Doel Bereik Beleidsverklaring onderzoek en naleving auditbeleid Verwante documenten en processen 2 B e l e i d t e g e n m e n s e n h a n d e l en s l a v
Nadere informatieWat kunt u doen aan risico s die spelen in uw toeleveringsketen?
Wat kunt u doen aan risico s die spelen in uw toeleveringsketen? Welke invloed heeft u op uw toeleveringsketen? En hoe kunt u invloed uitoefenen om uw (in)directe toeleveranciers maatschappelijk verantwoord
Nadere informatieCompliance risicoanalyse
Compliance risicoanalyse Leergang Compliance Professional 10 januari 2018 dr. mr. ir. Richard Hoff 1 2 3 4 Organisatie - een geheel van mensen en middelen dat bepaalde doelen wenst te bereiken doelen stellen
Nadere informatieGreif gedragscode inzake economische en handelssancties
Greif gedragscode inzake economische en handelssancties Inleiding Greif, (waaronder Greif groepsondernemingen gezamenlijk aangeduid als Greif ) hecht groot belang aan de naleving van alle toepasselijke
Nadere informatieLeden van de FORUMVAST Belangenvereniging Aanbieders Vastgoedbeleggingsproducten
Minimumeisen Gedragscode FORUMVAST 2013 Doel Leden van de FORUMVAST Belangenvereniging Aanbieders Vastgoedbeleggingsproducten (hierna:forumvast) zijn aanbieders van vastgoedbeleggingsproducten die zich
Nadere informatieZAKENPARTNER GEDRAGSCODE
ZAKENPARTNER GEDRAGSCODE LORD Corporation ( LORD ) zet zich in voor zakendoen met integriteit en hoge ethische normen. Daarnaast verplichten wij onszelf tot de naleving van alle wetgeving en voorschriften
Nadere informatieGEDRAGSCODE HOOFDSTUK I ALGEMENE BEPALINGEN
GEDRAGSCODE HOOFDSTUK I ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1 Voor wie is deze gedragscode bedoeld? Deze gedragscode is van toepassing op alle bij DGB Group N.V. of de met haar in een groep verbonden ondernemingen
Nadere informatieExact Synergy Enterprise. Krachtiger Financieel Management
Exact Synergy Enterprise Krachtiger Financieel Management 1 Inleiding Waar gaat het om? Makkelijke vragen zijn vaak het moeilijkst te beantwoorden. Als het hectische tijden zijn, moet u soms veel beslissingen
Nadere informatieCleanLease International Business principles: onze normen en waarden
Versie definitief Datum, 21 december 2011 CleanLease International Business principles: onze normen en waarden Inhoud 1 Inleiding CleanLease normen en waarden 2 Normen en waarden: medewerkers 3 Normen
Nadere informatieKlokkenluidersregeling
Klokkenluidersregeling Gedragsregels in verband met een Vermoeden van een misstand Policy Eigenaar Director GRC Policy Goedkeurder Board of Management Ingangsdatum 15 November 2013 Uitgifte datum Versie
Nadere informatiePrivacy Statement. Wij gebruiken bepaalde woorden in dit privacy statement. Hieronder leest u wat wij met een aantal van deze woorden bedoelen:
Privacy Statement De Rabobank Groep verwerkt persoonsgegevens. Wij willen u hierover graag duidelijk en transparant informeren. In dit privacy statement geven wij u antwoord op de belangrijkste vragen
Nadere informatieManpowerGroup Inc. Anticorruptiebeleid
ManpowerGroup Inc. Anticorruptiebeleid Inhoudsopgave ANTICORRUPTIEBELEID I. DOEL...3 II. III. DIT BELEID GELDT VOOR IEDEREEN BIJ MANPOWERGROUP...3 TOEZICHT EN BEHEER...4 IX. WIJ MOETEN NAUWKEURIGE BOEKEN
Nadere informatieGedragscode. SCA Gedragscode
SCA Gedragscode 1 Gedragscode SCA Gedragscode SCA wil op sociaal- en milieutechnisch verantwoorde wijze omgaan met haar belanghebbenden en op basis van respect, verantwoordelijkheid en uitmuntendheid een
Nadere informatieDe Code van Bedrijfsethiek voor Leveranciers van Smiths
De Code van Bedrijfsethiek voor van Smiths Als een internationaal bedrijf werkt de Smiths Group overal ter wereld samen met klanten, aandeelhouders en leveranciers. Deze belanghebbenden, tezamen met de
Nadere informatieBELEIDNUMMER: HERZIENING: 02 PAGINA: 1 van 11
HERZIENING: 02 PAGINA: 1 van 11 TEGEN CORRUPTIE EN OMKOPING Mededeling: De informatie in dit document is de eigendom van Kennametal Inc. en/of een dochteronderneming van Kennametal Inc., en kan eigendom-
Nadere informatieAnti-corruptiebeleid van Elopak
Anti-corruptiebeleid van Elopak Anti-corruptiebeleid van Elopak Elopak hanteert een zero tolerance -beleid ten aanzien van omkoping en corruptie. Hetzelfde geldt voor het aanvaarden van gastvrijheid, entertainment
Nadere informatieBeleid van de GLS Group inzake het voorkomen van omkoping
Beleid van de GLS Group inzake het voorkomen van omkoping Inleiding Het vertrouwen dat onze klanten in de GLS Group stellen behoort tot onze waardevolste assets. Wij moeten ons allemaal tot het uiterste
Nadere informatieGlobal Policy. Responsible Party: Director, Global Compliance & Ethics Programs. Conflict Of Interest. Title: Next Review Date:
oktober 2018 Issue oktober 2016 Page: 1 of 5 I. DOEL Als medewerkers en leden van de raad van commissarissen van Modine zijn wij jegens Modine Manufacturing Company en dochterondernemingen (gezamenlijk
Nadere informatieEthische gedragscode. De principes die de bedrijfsactiviteiten van Travelex bepalen
De principes die de bedrijfsactiviteiten van Travelex bepalen Travelex verplicht zichzelf om bij zijn bedrijfsvoering de hoogste professionele en ethische standaards te handhaven 1 Aan allen, Travelex
Nadere informatieGedragscode voor Distributeurs
Gedragscode voor Distributeurs Inleiding In de Gedragscode voor distributeurs van Parker Hannifin (Code) worden de minimumvereisten en verwachtingen met betrekking tot de naleving van wetten en acceptabel
Nadere informatieBeleid Anti-omkoping Belfius. Compliance
Beleid Anti-omkoping Belfius Compliance Anti-omkoping beleid van Belfius Inleiding Belfius stelt alles in het werk om haar integriteit te waarborgen en haar reputatie ten aanzien van haar klanten, andere
Nadere informatieCompliance Charter. Pensioenfonds NIBC
Compliance Charter Pensioenfonds NIBC Vastgesteld in bestuursvergadering 9 december 2016 Inleiding Pensioenfonds NIBC voert de pensioenregeling van NIBC Bank N.V. uit. Het pensioenfonds is een stichting
Nadere informatieForeign Account Tax Compliance Act (FATCA) 1. Wat is FATCA?
Foreign Account Tax Compliance Act (FATCA) 1. Wat is FATCA? FATCA, de Amerikaanse Foreign Account Tax Compliance Act is een belangrijke ontwikkeling in de strijd tegen belastingontduiking door Amerikanen
Nadere informatieGlobal Project Performance
Return on investment in project management PMO IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. PMO PROJECT MANAGEMENT OFFICE Een Project Management Office voorziet projecten,
Nadere informatieRecept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent
Recept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent Het gerecht Het resultaat: weten dat u met de juiste dingen bezig bent. Alles is op een bepaalde manier meetbaar.
Nadere informatieBIG DATA INSIGHTS VOOR ONLINE RETAILERS. Hoe om te gaan met de online consument?
BIG DATA INSIGHTS VOOR ONLINE RETAILERS Hoe om te gaan met de online consument? An Experian Marketing Services White Paper December 2014 INHOUD Wie doet online aankopen?...3 Wanneer worden de meeste online
Nadere informatiePrivacy Statement. Wij gebruiken bepaalde woorden in dit privacy statement. Hieronder leest u wat wij met een aantal van deze woorden bedoelen:
Privacy Statement De Rabobank Groep verwerkt persoonsgegevens. Wij willen u hierover graag duidelijk en transparant informeren. In dit privacy statement geven wij u antwoord op de belangrijkste vragen
Nadere informatiePepsiCo, Inc. WERELDWIJD BELEID INZAKE NALEVING VAN ANTICORRUPTIEWETGEVING
Pagina 1 van 5 OVERZICHT VAN HET BELEID Tezamen met de wereldwijde gedragscode van PepsiCo, benadrukt dit beleid e verplichting van PepsiCo om ethisch en verantwoordelijk te handelen in alle zakelijke
Nadere informatieANTICORRUPTIEBELEID ORANGE GROUP EN ORANGE BELGIUM
ANTICORRUPTIEBELEID ORANGE GROUP EN ORANGE BELGIUM Voorwoord We hebben ervoor gekozen om als verantwoordelijk en betrouwbaar bedrijf mee vorm te geven aan de digitale wereld van morgen. We verbinden ons
Nadere informatieZoekscherm: Nieuws. Nexis Quickcard. Zoeken in nieuws
Login 1. Ga naar: http://www.lexisnexis.com/nl/nexis 2. Voer gebruikersnaam en wachtwoord in. 3. Wanneer er problemen zijn met inloggen neem contact op met onze servicedesk: +31 (0)20 485 34 56. Zoekscherm:
Nadere informatieVerbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag
Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag Vul deze verbetercheck in om zicht te krijgen op waar uw organisatie staat met de aanpak rond ongewenst gedrag. Aan de hand van de scores kunt
Nadere informatieGedragscode Zehnder Group Ltd
Gedragscode 1/8 Inhoudsopgave 2 Onze beweegredenen... 3 Voor wie geldt de gedragscode?... 4 Verplichtingen van de werknemers... 4 "Vertrouwelijk aanspreekpunt... 4 Plichten van het management... 5 Lokale
Nadere informatieGedragscode. Branchevereniging VvE Beheerders
Gedragscode Branchevereniging VvE Beheerders Inhoud 1. Inleiding... 3 2. BVVB Gedragscode 2.1 Communicatie. 3 2.1.1 Informatie.. 3 2.1.2 Geheimhouding 3 2.1.3 Acquisitie.. 3 2.1.4 BVVB. 4 2.2 Betrouwbaarheid
Nadere informatieCanon Essential Business Builder Program. Combineert alles wat u nodig hebt voor zakelijk succes
Canon Essential Business Builder Program Combineert alles wat u nodig hebt voor zakelijk succes Essential Business Builder Program Introductie Het runnen van een drukkerij is een uitdaging. De activiteiten
Nadere informatieAnti-Omkoping en Corruptie Beleid
Anti-Omkoping en Corruptie Beleid 1. Inleiding 1.1 Doel Dit beleid consolideert de opstelling van ABN AMRO Groep* (hierna ABN AMRO) ten aanzien van omkoping en corruptie en vormt een aanvulling op de Core
Nadere informatieInhoudsopgave. Voorwoord Wat witwassen is. 2 De strijd tegen witwassen. 3 De FATF
Inhoudsopgave Voorwoord 13 1 Wat witwassen is 1.1 Inleiding 17 1.2 Definitie van witwassen 18 1.3 Misdaad mag niet lonen 21 1.4 Het witwasproces 23 1.5 Witwassen en zwart geld 33 1.6 Terrorismefinanciering
Nadere informatieAVG Routeplanner voor woningcorporaties
AVG Routeplanner voor woningcorporaties 24 oktober 2017 Versie 1.0 24 oktober 2017 0 Inleiding Aedes wil haar leden ondersteunen bij de implementatie van de privacywetgeving. Daarvoor biedt zij onder andere
Nadere informatieGedragscode. www.polygongroup.com/nl
Gedragscode Always By Your Side. www.polygongroup.com/nl Our Responsibility Introductie op de Gedragscode van Polygon In onze Gedragscode worden de belangrijkste principes beschreven die Polygon nastreeft
Nadere informatieTOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM. met betrekking tot het voorstel tot wijziging van het prospectus van
TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM met betrekking tot het voorstel tot wijziging van het prospectus van Insinger de Beaufort European Mid Cap Fund N.V. 16 april 2014 I N H O U D 1. DOEL TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM
Nadere informatieLaatste revisiedatum:
oktober 2016 Pagina: 1 van 5 I. DOEL Dit beleid bevestigt de inzet van Modine voor het naleven van de anticorruptiewetten waaronder het Bedrijf valt, inclusief de Amerikaanse Wet op buitenlandse omkooppraktijken
Nadere informatieWereldwijd Klokkenluidersbeleid. ABN AMRO Bank N.V.
Wereldwijd Klokkenluidersbeleid ABN AMRO Bank N.V. Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Achtergrond 3 1.2 Onregelmatigheden van algemene, operationele en financiële aard 4 1.3 Lokale wet prevaleert 5 1.4 Persoonlijke
Nadere informatieI M T E C H N. V. B U S I N E S S P R I N C I P L E S
I M T E C H N. V. B U S I N E S S P R I N C I P L E S Algemeen Het beleid van Imtech N.V. is gericht op de continuïteit van de onderneming als een winstgevende organisatie, die met haar bedrijven en medewerkers
Nadere informatieD&B Onboard. Voor uw identificatie-, verificatie- en screeningprocessen met het juiste datainzicht, op wereldwijde schaal
D&B Onboard Voor uw identificatie-, verificatie- en screeningprocessen met het juiste datainzicht, op wereldwijde schaal D&B Onboard Toenemende druk op uw Customer Due Diligence (CDD)-beleid Vandaag de
Nadere informatieKlokkenluidersregeling Woonpartners Midden-Holland
Klokkenluidersregeling Woonpartners Midden-Holland Waddinxveen, 15 december 2014 Doc.nr.: 1412025 / # Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 1 Inleiding 3 1.1 Waarom een klokkenluidersregeling... 3 1.2 Definities...
Nadere informatieZakelijke gedragscode. The Binding Site Group Limited. Maart 2017
Zakelijke gedragscode The Binding Site Group Limited Maart 2017 Deze Zakelijke Gedragscode is van toepassing op iedereen bij The Binding Site Group Limited, met inbegrip van de wereldwijde dochterondernemingen
Nadere informatieAnticorruptiehandleiding
Anticorruptiehandleiding Integer leiding geven Internationaal Complianceprogramma van Universal Het Internationale Complianceprogramma van Universal zorgt ervoor dat we ons integer gedragen in overeenstemming
Nadere informatieGedragscode. Infinitas Learning Group Compliance Management System. Be safe with Compliance!
Gedragscode Infinitas Learning Group Compliance Management System Be safe with Compliance! INHOUD VAN GEDRAGSCODE VAN INFINITAS LEARNING 1. Eerlijke concurrentie... 3 2. Corruptiebestrijding... 3 3. Respect
Nadere informatieFlint Group Beleid Rond Geschenken & Entertainment
Flint Group Beleid Rond Geschenken & Entertainment I DOEL Het geven en ontvangen van zakelijke gunsten (geschenken, maaltijden, reizen en entertainment) is een gebruikelijke zakelijke praktijk, met als
Nadere informatieGedragscode zakelijke partner
Gedragscode zakelijke partner Inhoud Inleiding 1.1 Achtergrond en reikwijdte van de code 1.2 Evaluatie en naleving van zakelijke partners 1.3 Vertrouwelijkheid 1.4. Onderaannemers De bedrijfsvoering van
Nadere informatieMELDPROCEDURE DIT IS ONZE MANIER VAN ZAKENDOEN
MELDPROCEDURE DIT IS ONZE MANIER VAN ZAKENDOEN PALM N.V. hecht aan onze manier van verantwoord zakendoen: zorgvuldig, integer, eerlijk en loyaal. We zijn trots op onze professionaliteit en integriteit
Nadere informatieHet Wie, Wat en Hoe vanwelzorg in 2012
Het Wie, Wat en Hoe vanwelzorg in 2012 En hoe de puzzelstukjes Of hoe de puzzelstukjes precies in elkaar precies passen in elkaar passen Onze Visie Wie we willen zijn in 2012 1 1 Als marktleider in het
Nadere informatieCode of Conduct (Nederlandse versie)
Code of Conduct (Nederlandse versie) Datum [12-01-2014] Eigenaar: Global Internal Audit Department John Snyder President & CEO Mike Janssen COO Stephan Baars CFO 2014 BCD Travel 1 Inhoudsopgave Code of
Nadere informatieInternationaal ondernemen: maatschappelijk verantwoord met de OESO-richtlijnen
Nationaal Contactpunt OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen Internationaal ondernemen: maatschappelijk verantwoord met de OESO-richtlijnen omesantodomingowashingtonaddisababacaracasdaressalaamlimamanilariyadhsaopaulowarsawalgierscapetowndhakakuwaitmaputoriodejaneirosarajevovilniusammancanberra
Nadere informatieWelkom bij Van Rooy Adviesbureau. In deze folder geven wij een kort overzicht van onze activiteiten.
Welkom m 06 30112315 www.vanrooyadviesbureau.nl Welkom bij Van Rooy Adviesbureau. In deze folder geven wij een kort overzicht van onze activiteiten. Van Rooy Adviesbureau ondersteunt individuen en organisaties
Nadere informatie