VADEMECUM IMMUNOLOGISCH LABORATORIUMONDERZOEK LABORATORIUM MEDISCHE IMMUNOLOGIE, ERASMUS MC ROTTERDAM

Transcriptie

1 VADEMECUM IMMUNOLOGISCH LABORATORIUMONDERZOEK LABORATORIUM MEDISCHE IMMUNOLOGIE, ERASMUS MC ROTTERDAM Export versie 1,

2 INHOUDSOPGAVE H1 Auto-immuunziekten en inflammatoire aandoeningen H1.1 (Auto)antistoffen Orgaan-specifiek schildklier TPO schildklier Tg TSH-receptor pariëtale cellen intrinsic factor bijnierschors gonadale steroïd producerende cellen eilandjes van Langerhans GAD65 IA-2 insuline lever-nier microsomen LKM-1 H1.2 (Auto)antistoffen Systemisch ANA-profiel SS-A/Ro52 SS-A/Ro60 SS-B/La U1RNP Sm centromeren (CenpB) Scl-70 (topoisomerase-1) Jo-1 (his4dyl-trna-synthetase) ribosomaal RNP SLA mitochondrien mitochondriaal M2 gladde spier hartspier skeletspier acetylcholine-receptor MuSK glomerulaire basaalmembraan tubulaire basaalmembraan fosfolipase A2-receptor huid (ICS en BMZ) systemische sclerose an4genen myosi4s an4genen dubbelstrengs -DNA ANCA-profiel proteinase-3 (PR-3) myeloperoxidase (MPO) elastase IgM-reumafactor CCP H1.3 (Auto)antistoffen IBD/Coeliakie panca S. cerevisiae (ASCA) ttg (4ssue transglutaminase) endomysium gedeamideerd gliadine H1.4 (Auto)antistoffen Neuronaal PNS pakket (Hu, Yo, Ri, Tr, amfifysine, CV2, Ma1, Ma2) NMDA-receptor AMPA-receptor GABAb-receptor VGKC-complex LGI1 en Caspr2 GAD65 (zie onder H1.1) VGCC aquaporine-4 recoverine ganglioside GM1 ganglioside GM2 ganglioside GQ1b ganglioside GD1a MAG export Kwaliteitsinformatiesysteem 8 januari 2015

3 H1.5 Cytokines sil-2r (scd25) IL-5 IL-6 IL-10 TNFa H1.6 HLA-typering HLA-A29 HLA-B27 HLA-B51 HLA-DQ2/DQ8 H1.7 Broncho-alveolaire lavage (BAL) lymfocytentypering H2 Immuundeficienties en immuunmonitoring H2.1 foetale maternale transfusie HbF bepaling (flow) H2.2 lymfocytentypering T-lymfocyten (CD4 en CD8); absolute aantallen lymfocyten subsets (T-, B- en NK-cellen); absolute aantallen T-lymfocyten subsets B-lymfocyten subsets CD40L stimulatietest Maternale T-cellen Voorloper B-celdifferentiatie H2.3 vaccinatierespons pneumococcen HiB H2.4 genonderzoek PID gendiagnos4ek Stralingsgevoeligheid export Kwaliteitsinformatiesysteem 8 januari 2015

4 H3 Hematologische maligniteiten H3.1 Immunofenotypering Acute leukemie / AML / ALL Lymfocytose Chronische Lymfa4sche Leukemie (CLL)/ B-lymfocytose T-lymfocytose, T-PLL, T-NHL NHL, B-NHL, T-NHL Plasmacelmaligniteit, MGUS, mul4pel myeloom (PCD) Leukopenie / Uitsluiten hematologische maligniteit Myelodysplas4sch syndroom (MDS) Mastocytose Langerhanscel his4ocytose (LCH) Chronische Myeloïde Leukemie (CML) PI-gebonden an4genen PNH H3.2 Chromosoomafwijkingen Fusiegentranscripten bij pediatrische pa4ent met ALL Fusiegentranscripten bij pediatrische pa4ent met AML H3.3 Klonaliteitsonderzoek/Reportoire onderzoek IGHV soma4sche muta4e status onderzoek IG-TCR klonaliteitsdiagnos4ek van lymfoprolifera4es H3.4 Minimal Residual Disease (MRD) moleculair MRD analyse bij pediatrische pa4ent met ALL MRD analyse bij pediatrische pa4ent met APL MRD analyse bij pediatrische pa4ent met CML of BCR-ABL-posi4eve ALL H4 Allergische aandoeningen H4.1 ISAC allergiechip (Component resolved diagnostics) export Kwaliteitsinformatiesysteem 8 januari 2015

5 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen schildklier (TPO en Tg) Titel: Antistoffen tegen schildklier (TPO en Tg) Dienstbepaling Antistoffen tegen schildklier (TPO en Tg) Antistoffen tegen thyroid peroxidase (TPO) en thyreoglobuline (Tg) Antistoffen tegen schildklier colloïd en microsomen Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode ImmunoCAP specifiek IgG Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek en differentiatie bij verdenking op schildklier auto-immuunziekten zoals Hashimoto thyreoïditis, primaire hypothyeroïde en de ziekte van Graves (vaak in combinatie met de bepaling van antistoffen tegen de TSH-R). Zie tabel. Screening voor (toekomstige) schildklierauto-immuniteit bij patiënten met (poly) endocriene auto-immuniteit, zoals diabetes mellitus type I, pernicieuze anemie, ziekte van Addison en/of hypogonadisme. Kwantitatief: IU/ml Anti-TPO: <60 IU/ml negatief; IU/ml dubieus; >100 IU/ml positief Anti-Tg: <280 IU/ml negatief; IU/ml dubieus; >344 IU/ml positief Tabel. Prevalentie van Tg-, TPO- en TSH-R antistoffen bij schildklier auto-immuniteit en andere schildklieraandoeningen populatie TPO-antistoffen TG-antistoffen TSH-R-antistoffen Titer Titer hoog laag hoog laag gezonde mannen 8% 7% 0,3% gezonde vrouwen 10% 15-20% 0,3% Hashimoto thyreoïditis 90-95% 4% 50-70% 20% ziekte van Graves 18% 50% 8% 46% 80-90% niet-toxisch struma 20-30% 20-30% ziekte van De Quervain 40% 40-60% ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 2

6 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen schildklier (TPO en Tg) uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.a ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 2 van 2

7 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen TSH-receptoren Titel: Antistoffen tegen TSH-receptoren Antistoffen tegen TSH-receptor TBII, TSI Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 6 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode TRACE (TRAK Kryptor) Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek en differentiatie bij verdenking op schildklier auto-immuunziekten zoals Hashimoto thyreoïditis, primaire hypotheyreoïdie en de ziekte van Graves (vaak in combinatie met de bepaling van TPO en Tg antistoffen). Zie tabel. Bij de ziekte van Graves wordt de TSH-R antistof concentratie gebruikt voor het vervolgen van de therapie. TSH-R antistoffen worden gebruikt voor een risicoschatting voor de ongeboren vrucht bij zwangere vrouwen met positieve anamnese voor de ziekte van Graves (ook wanneer de a.s. moeder euthyreoot is onder invloed van chirurgisch ingrijpen, radiotherapie en/of medicamenteuze therapie). Kwantitatief: IU/l <1 IU/l negatief; 1-1,8 IU/l dubieus; >1,8 IU/l positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.b ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

8 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen pariëtale cellen Titel: Antistoffen tegen pariëtale cellen Antistoffen tegen pariëtale cellen PCA, antistoffen tegen maagslijmvlies, antistoffen tegen H+K+ATPase (GPA) Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op maagslijmvlies, bevestigd met GPA ELISA Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op auto-immuun gastritis en pernicieuze anemie. Antistoffen tegen pariëtale cellen worden bij >90% van de patiënten met pernicieuze anemie gevonden. Ze zijn echter niet specifiek voor de diagnose pernicieuze anemie aangezien ze ook worden aangetroffen bij (asymptomatische) auto-immuun gastritis, auto-immuun thyreoïditis, diabetes mellitus type I. De combinatie van antistoffen tegen pariëtale cellen en antistoffen tegen intrinsic factor duidt vrijwel zeker op pernicieuze anemie. Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief Geen rapportage GPA ELISA, behalve indien positief bij negatieve IIF Titer <10 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.c ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

9 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen intrinsic factor Titel: Antistoffen tegen intrinsic factor Antistoffen tegen intrinsic factor Antistoffen tegen IF Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode ELISA Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking pernicieuze anemie. Antistoffen tegen intrinsic factor komen bij 50-70% van de patiënten met pernicieuze anemie voor, en zelden of nooit bij andere ziekten en gezonde personen. Bij blijvende klinische verdenking op pernicieuze anemie en afwezigheid van intrinsic factor antistoffen is het raadzaam voor antistoffen tegen pariëtale cellen te testen (sensitiviteit voor pernicieuze anemie >90%) Kwalitatief: negatief, positief <1 ratio negatief; >1 ratio positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.d ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

10 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen bijnierschors Titel: Antistoffen tegen bijnierschors Antistoffen tegen bijnierschors Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op bijnier Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op auto-immuun gemedieerde bijnierschorsinsufficiëntie (auto-immuun adrenalitis of ziekte van Addison). Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief Titer <10 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.e ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

11 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen gonadale steroïd-producerende cellen Titel: Antistoffen tegen gonadale steroïd-producerende cellen Antistoffen tegen gonadale steroïd-producerende cellen Antistoffen tegen ovariumweefsel of testisweefsel Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op ovarium en testis Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op prematuur ovarieel falen (POF) en bij verdenking auto-immuun polyglandulair syndroom (type 1 of 2) Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief Titer <2 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.f ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

12 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen eilandjes van Langerhans Titel: Antistoffen tegen eilandjes van Langerhans Dienstbepaling Antistoffen tegen eilandjes van Langerhans Antistoffen tegen pancreas, ICA Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op pancreas Rapportage Opmerking Diagnostiek bij verdenking diabetes mellitus type 1. Antistoffen tegen eilandjes van Langerhans komen vrijwel alleen voor bij diabetes mellitus type 1. Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief Titer <2 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.g ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

13 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen GAD Titel: Antistoffen tegen GAD Antistoffen tegen GAD Antistoffen tegen glutaminezuur/glutamaat decarboxylase Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed en/of liquor 5 ml stolbloed of 2 ml serum en/of 2 ml liquor (alleen neurologische vraagstelling) Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 12 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode ELISA Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking type 1diabetes mellitus en LADA. Antistoffen tegen GAD worden bij 60-85% van de patiënten met diabetes mellitus type 1 gevonden. Diagnostiek bij verdenking neurologische aandoeningen: stiff person syndrome, limbische encefalitis, epilepsie, cerebellaire degeneratie (hoge concentratie antistoffen tegen GAD in serum en liquor) Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief Kwantitatief: IU/ml (alleen neurologische vraagstelling) <5 IU/ml negatief; 5-20 IU/ml zwak positief; >20 IU/ml positief Bij neurologische associatie vaak sterk positief in serum, > IU/ml, alsmede positief in liquor uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.h ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

14 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen IA-2 Titel: Antistoffen tegen IA-2 Antistoffen tegen IA-2 Antistoffen tegen islet antigen-2, ICA 512 Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 13 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode ELISA Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking type 1diabetes mellitus en LADA. Antistoffen tegen IA-2 worden bij 40-60% van de patiënten met diabetes mellitus type 1 gevonden Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief <7,5 IU/ml negatief; 7,5-20 IU/ml zwak positief; >20 IU/ml positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.i ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

15 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen insuline Titel: Antistoffen tegen insuline Antistoffen tegen insuline Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 22 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode Deze bepaling wordt uitgevoerd door SSDZ, Delft Rapportage Referentiewaarde Differentiaal diagnostiek van diabetes mellitus. Insuline antistoffen worden gezien bij jongere patiënten (<6 jaar) met diabetes mellitus type 1, maar minder frequent dan antistoffen tegen GAD, IA-2 of eilandjes van Langerhans. Voorts kunnen insuline antistoffen opgewekt worden door insuline therapie, hetgeen insuline resistentie dan wel verlengde insuline werking tot gevolg kan hebben. Kwantitatief: U/ml <0,3 U/ml negatief; >0,3 U/ml positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.j ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

16 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen lever-nier microsomen Titel: Antistoffen tegen lever-nier microsomen Antistoffen tegen lever-nier microsomen Antistoffen tegen LKM Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren stolbloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op nier Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking auto-immuun hepatitis (AIH). De aanwezigheid van antistoffen tegen LKM en dan met name tegen LKM-1 is geassocieerd met AIH type II. Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief Titer <10 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.k ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

17 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen LKM-1 Titel: Antistoffen tegen LKM-1 Dienstbepaling Antistoffen tegen LKM-1 Antistoffen tegen liver kidney microsomes type-i Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Bloed Gewenste hoeveelheid 5 ml stolbloed of 2 ml serum condities Storingsfactoren Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode ELISA Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op auto-immuun hepatitis (AIH). De aanwezigheid van antistoffen tegen LKM-1 is geassocieerd met AIH type II. LKM-1 is het klinisch meest relevante lever-nier microsomale antigeen bij AIH. Kwalitatief: negatief, positief <1 ratio negatief; >1 ratio positief uitsluitend voor het laboratorium voor Immunologie: Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.l ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

18 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen SLA Titel: Antistoffen tegen SLA Antistoffen tegen SLA Antistoffen tegen soluble liver antigen Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Bloed Gewenste hoeveelheid 5 ml stolbloed of 2 ml serum condities Storingsfactoren Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode ELISA Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking auto-immuun hepatitis (AIH). De aanwezigheid van antistoffen tegen SLA in combinatie met andere autoantistoffen (zoals ANA en antistoffen tegen gladde spier) vergroot de steun voor de diagnose AIH type I De aanwezigheid van antistoffen tegen SLA is geassocieerd met een slechte prognose. De sensitiviteit van antistoffen tegen SLA is slechts 14% in een groep AIH patiënten, maar anti-sla is 100% specifiek voor dit ziektebeeld. Bij 2% van de AIH patiënten is dit de enige relevante antistof die aanwezig is. Kwalitatief: negatief, dubieus, positief <20 U negatief; U dubieus; >25 U positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.m ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

19 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen mitochondriën Titel: Antistoffen tegen mitochondriën Antistoffen tegen mitochondriën AMA Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op nier Diagnostiek bij verdenking op primaire biliaire cirrose (PBC). Antistoffen tegen mitochondriën komen voor bij 90-95% van de patiënten met primaire biliaire cirrose. Verder ook in beperkte mate bij patiënten met auto-immuun hepatitis (overlap syndroom) of bij levercirrose van onbekende etiologie. Antistoffen tegen mitochondriën kunnen ook worden gevonden bij o.a. hypothyreoïdie, SLE, syndroom van Sjögren aangezien PBC met deze aandoeningen is geassocieerd. Bij gezonde personen is de frequentie zeer laag. Rapportage Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief + titer Referentiewaarde Titer <10 negatief; titer zwak positief; titer positief; titer >160 sterk positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.n ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

20 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen M2 Titel: Antistoffen tegen M2 Antistoffen tegen M2 Antistoffen tegen mitochondriaal M2 Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Bloed Gewenste hoeveelheid 5 ml stolbloed of 2 ml serum condities Storingsfactoren Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode ELISA Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op primaire biliaire cirrose (PBC). In totaal zijn er negen verschillende soorten antistoffen tegen mitochondriën bekend waarvan de antistoffen tegen M2 het sterkst geassocieerd zijn met PBC. Een positieve test voor antistoffen tegen M2 is vrijwel bewijzend voor aanwezigheid van PBC of ten minste suggestief dat de patiënt binnen vijf tot tien jaar deze ziekte gaat ontwikkelen. Antistoffen tegen M2 komen bij gezonde personen niet voor. Kwalitatief: negatief, positief <1 ratio negatief. >1 ratio positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.o ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

21 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen gladde spier Titel: Antistoffen tegen gladde spier Antistoffen tegen gladde spier SMA, antistoffen tegen F-actine Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op maagslijmvlies, bevestigd met F-actine ELISA Diagnostiek bij verdenking auto-immuun hepatitis (AIH). De aanwezigheid van antistoffen tegen gladde spier in combinatie met andere auto-antistoffen (zoals ANA en antistoffen tegen SLA) vergroot de steun voor de diagnose AIH type I. NB: Antistoffen tegen gladde spier worden eveneens gezien bij patiënten met leverfunctiestoornissen t.g.v. bijvoorbeeld acute virale hepatitis, primaire biliaire cirrose, geneesmiddel- en alcoholgebruik. Rapportage Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief + titer Geen rapportage F-actine ELISA, behalve indien positief bij negatieve IIF Referentiewaarde Titer <20 negatief; titer zwak positief; titer positief; titer >160 sterk positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.p ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

22 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen hartspier Titel: Antistoffen tegen hartspier Antistoffen tegen hartspier Antistoffen tegen sarcolemma, myofibrillen Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 22 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode Deze bepaling wordt uitgevoerd door SSDZ, Delft Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op postmyocardinfarct syndroom, postpericardiotomie syndroom, gedilateerde cardiomyopathie en Dressler syndroom. Kwalitatief: negatief, positief Negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.q ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

23 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen skeletspier Titel: Antistoffen tegen skeletspier Antistoffen tegen skeletspier Antistoffen tegen dwarsgestreept spierweefsel Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode I-IF op skeletspier Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op myasthenia gravis (MG). Skeletspierantistoffen worden gevonden bij 30% van de MG patiënten, en bij % van de MG patiënten met een thymoom. Afwezigheid van skeletspierantistoffen maakt de aanwezigheid van een thymoom minder waarschijnlijk Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief Titer <10 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.r ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

24 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen acetylcholine receptoren Titel: Antistoffen tegen acetylcholine receptoren Dienstbepaling Antistoffen tegen acetylcholine-receptor Antistoffen tegen AChR Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 12 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode RIA Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op een myasthenia gravis (MG). Deze antistof kan paraneoplastisch zijn bij een thymoom. Bij ongeveer 75-90% van de patiënten met MG kunnen AChR-antistoffen worden aangetoond. Bij patiënten met een tot de ogen beperkte MG is de helft AChR-antistof positief. Kwalitatief: negatief, dubieus, zwak positief, positief <0,25 nm negatief; 0,25-0,4 nm dubieus; 0,4-1,0 nm zwak positief; >1,0 nm positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.s ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

25 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen MuSK Titel: Antistoffen tegen MuSK Dienstbepaling Antistoffen tegen MuSK Antistoffen tegen muscle specific kinase Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Bloed Gewenste hoeveelheid 5 ml stolbloed of 2 ml serum condities Soringsfactoren Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 22 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode ELISA Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op myasthenia gravis (MG) bij afwezigheid van antistoffen tegen acetylcholine-receptoren (AChR). Antistoffen tegen MuSK worden gezien bij 70% van de 10-20% MG patiënten bij wie geen antistoffen tegen de AChR kunnen worden aangetoond. MG patiënten met antistoffen tegen MuSK hebben vaker oogsymptomen en dikwijls ernstige problemen met de ademhaling en zijn dikwijls moeilijker te behandelen dan MuSK-antistof negatieve MG patiënten Thymomen worden bij de anti-musk-positieve MG patiënten niet gezien Kwalitatief: negatief, positief Ratio <1 negatief, ratio >1 positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.t ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

26 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen glomerulaire basaalmembraan Titel: Antistoffen tegen glomerulaire basaalmembraan Antistoffen tegen glomerulaire basaalmembraan Antistoffen tegen GBM Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 5 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode EliA IgG Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op anti-gbm glomerulonefritis en het syndroom van Goodpasture. Kwantitatief: U/ml <7 U/ml negatief; 7-10 U/ml dubieus; >10 U/ml positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.u ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

27 Publicatiedatum: , Versie: 1, Titel: Antistoffen tegen tubulaire basaalmembraan Titel: Antistoffen tegen tubulaire basaalmembraan Dienstbepaling Antistoffen tegen tubulaire basaalmembraan Antistoffen tegen TBM Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 12 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op nier Diagnostiek bij verdenking op anti-tbm tubulo-interstitiële nefritis, - glomerolunefritis en membraneuze nefropathie. Rapportage Referentiewaarde Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief Titer <5 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Verzendadres Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.v ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

28 Publicatiedatum: , Versie: 1, Titel: Antistoffen tegen fosfolipase A2-receptor Titel: Antistoffen tegen fosfolipase A2-receptor Dienstbepaling Antistoffen tegen fosfolipase A2-receptor Antistoffen PLA2R Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 12 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op getransfecteerde cellen Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op primaire membraneuze nefropathie en nefrotisch syndroom. Kwalitatief: negatief, dubieus, zwak positief, positief, sterk positief Titer <10 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Verzendadres Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.w ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

29 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen huid Titel: Antistoffen tegen huid Dienstbepaling Antistoffen tegen huid Antistoffen tegen basaalmembraan, interstitiële ruimte Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op slokdarm Rapportage Referentiewaarde Differentiaal diagnostiek bij verdenking blaarvormende huidziekten. Antistoffen tegen huid komen voor bij 70% van de patiënten met pemphigus. De antistoffen zijn gericht tegen de intercellulaire substantie van het stratum spinosum van de epidermis. Lage titers van intercellulaire antistoffen ziet men ook bij patiënten met grote brandwonden, lepra en huidafwijkingen door geneesmiddelen. Antistoffen tegen de basale membraan ziet men bij >90% van de patiënten met pemphigoid (parapemphigus) en bij patienten met EBA. Ze zijn gericht tegen de basaalmembraan van de plaveisel epitheelcellen. Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief Vermelding patroon: basaalmembraan, interstitiële ruimte Titer <10 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.1.x ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

30 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: ANA profiel Titel: ANA profiel ANA profiel Antistoffen tegen dsdna en tegen extraheerbare nucleaire antigenen (ENA), zoals SS-A (52 en 60 kd), SS-B, RNP, Sm, Scl70, CenpB, Jo-1 en (eventueel) rrnp Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Bloed Gewenste hoeveelheid 5 ml stolbloed of 2 ml serum condities Storingsfactoren Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen Anti-dsDNA: 80% < 5 werkdagen Anti-ENA: 80% < 12 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode Anti-dsDNA: EliA IgG Anti-ENA: EliA IgG, LIA en ELISA Diagnostiek bij verdenking op systemische auto-immuunziekten zoals, systemische lupus erythematosus (SLE) Mixed connective tissue disease (MCTD) Systemische sclerose (SSc) Sjögren syndroom (SjS) poly- of dermatomyositis (PM/DM) Naast het belang van de verschillende ENA-specificiteiten bij de ondersteuning van de diagnose van systemische auto-immuunziekten is er met name bij de follow-up van individuele SLE patiënten een rol weggelegd voor de bepaling van antistoffen tegen dubbelstrengs (ds)-dna. Rapportage Referentiewaarde Opmerking Zie Tabel ANA/anti-dsDNA/-ENA frequentie bij systemische autoimmuunziekten. Anti-dsDNA: kwantitatief in IU/ml Anti-ENA: kwalitatief: negatief, positief Anti-dsDNA: <10 IU/ml negatief; IU/ml dubieus; >10 IU/ml positief Anti-ENA: negatief Bij gerichte verdenking op SSc kan bij negatief resultaat van reguliere anti- ENA aanvullend een uitgebreider SSC-geassocieerd anti-ena panel aangevraagd worden (sclerodermieblot). Bij gerichte verdenking op PM/DM kan bij negatief resultaat van reguliere anti-ena aanvullend een uitgebreider PM/DM-geassocieerd anti-ena panel aangevraagd worden (myositisblot). ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 2

31 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: ANA profiel Percentage ANA/anti-dsDNA/-ENA bij systemische auto-immuunziekten en bij gezonden RA SLE SjS SSc MCTD PM/DM gezond ANA 25 > ds-dna SS-A/Ro SS-B/La RNP Sm Scl CenpB Jo :<5% uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.2.a ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 2 van 2

32 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen dubbelstrengs-dna Titel: Antistoffen tegen dubbelstrengs-dna Antistoffen tegen dubbelstrengs-dna Antistoffen tegen dsdna Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Bloed Gewenste hoeveelheid 5 ml stolbloed of 2 ml serum condities Storingsfactoren Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 5 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode EliA IgG Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op systemische lupus erythematosus (SLE). Follow-up ter controle op het beloop van de ziekte en de respons op therapie bij SLE-patiënten bekend met anti-dsdna antistoffen. Kwantitatief: IU/ml <10 IU/ml negatief; >10 IU/ml positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.2.b ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

33 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: ANCA profiel Titel: ANCA profiel ANCA profiel Antistoffen tegen PR3, MPO en elastase Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Bloed Gewenste hoeveelheid 5 ml stolbloed of 2 ml serum condities Storingsfactoren Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen Anti-PR3 en -MPO: 80% < 5 werkdagen Anti-elastase: 80% < 12 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode Anti-PR3 en -MPO: EliA IgG (sensitive) Anti-elastase: ELISA Diagnostiek bij verdenking op autoimmuun vasculitis van kleine en middelgrote bloedvaten (GPA/Wegener, microscopische polyangiitis (MPA), EGPA/Churg-Strauss), idiopatische necrotiserende en/of crescentische gomerulonefritis. Follow-up van patiënten bekend met ANCA-geassocieerde vasculitis. Rapportage De ANCA IIF test wordt gebruikt als initiële screeningstest voor het vaststellen van de aan- of afwezigheid van ANCA en voor het semikwantitatief bepalen van de ANCA titer. ANCA positiviteit in de IIF test geeft specifieke fluorescentie patronen: een cytoplasmatisch beeld (canca) en een perinucleaire aankleuring (panca). Het canca beeld is sterk geassocieerd met antistoffen tegen PR3 en een panca beeld is geassocieerd met anti-mpo. Zie tabel voor het voorkomen van deze antistoffen bij de verschillende ziektebeelden. Bij een positieve ANCA IIF test worden anti-pr3 en anti-mpo antistoffen aanvullend bepaald. Naast het typeren van een positieve ANCA IIF test m.b.t. anti-pr3 en -MPO specificiteit bij de in de tabel genoemde vasculitiden, kan het in sommige gevallen zinvol zijn om na een positieve ANCA IIF test aanvullend antistoffen tegen elastase te bepalen. Positieve ANCA ten gevolge van antielastase (doorgaans panca) is geassocieerd met geneesmiddelgeïnduceerde vasculitis. Bij cocaine gebruik en vasculitis van de bovenste luchtweg als gevolg daarvan (CIMDL) wordt vaak een positieve antielastase/anca gevonden. Anti-PR3 en -MPO: kwantitatief in IU/ml Anti-elastase: kwalitatief: negatief, positief ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 2

34 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: ANCA profiel Referentiewaarde Diagnose Anti-PR3: <2 IU/ml negatief; 2-3 IU/ml dubieus; >3 IU/ml positief Anti-MPO: <3,5 IU/ml negatief; 3,5-5 IU/ml dubieus; >5 IU/ml positief Anti-elastase: <10 U/ml negatief; >10 U/ml positief Voorkomen van ANCA (% van patiënten) negatief anti-pr3 anti-mpo GPA/Wegener < Microscopische polyangiitis (MPA) < Idiopathische crescentische glomerulonefritis EGPA/Churg-Strauss uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.2.c ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 2 van 2

35 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Reumafactoren Titel: Reumafactoren Reumafactoren RF-IgM Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode EliA IgM Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op reumatoïde artritis (RA). Circa 80% van de RA patiënten is RF-IgM positief. RF zijn niet specifiek voor RA (*). De combinatie van de anti-ccp- en RF-IgM bepaling is opgenomen in de classificatiecriteria voor RA. Kwantitatief: IU/ml <3,5 IU/ml negatief; 3,5-5 IU/ml dubieus; >5 IU/ml positief * Reumafactoren zijn niet specifiek voor RA Aanwezig in het serum bij: Voorbeelden: - auto-immuunziekten RA, syndroom van Sjögren, LED, MCTD, sclerodermie - infecties bacterieel tuberculose, lepra, lues, endocarditis, Lyme borreliosis viraal AIDS, mononucleosis infectiosa, rubella, herpes zoster, hepatitis parasitair malaria, trypanosomiasis, schistosomiasis - maligniteiten ziekte van Waldenström, lymfomen - secundaire immuunresponsen booster immunisaties (bijv. tetanus toxoid) uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Verzendadres Auteurs: M.W.J. Schreurs Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 2

36 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Reumafactoren Document ID: H1.2.d ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 2 van 2

37 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen CCP Titel: Antistoffen tegen CCP Antistoffen tegen CCP Antistoffen tegen cyclische, gecitrullineerde peptiden Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Bloed Gewenste hoeveelheid 5 ml stolbloed of 2 ml serum condities Storingsfactoren Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 5 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode EliA IgG Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op reumatoide artritis. Antistoffen tegen CCP worden vrijwel uitsluitend bij patiënten met RA gevonden (specificiteit circa 98%). De sensiviteit is 60-80%, vergelijkbaar met die van de reumafactorbepaling. De combinatie van de anti-ccp- en RF-IgM bepaling is opgenomen in de classificatiecriteria voor RA. Kwantitatief: U/ml <4 U/ml negatief; 4-7 U/ml dubieus; >7 U/ml positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.2.e ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

38 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Crohn serologie (ASCA en p-anca) Titel: Crohn serologie (ASCA en p-anca) Dienstbepaling Antistoffen tegen saccharomyces cerevisiae (ASCA) Crohn serologie (=ASCA + panca) Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen ASCA: 80% < 7 werkdagen panca: 80% < 5 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode ASCA: ELISA (IgA en IgG) panca: IIF op ethanol-gefixeerde granulocyten Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij verdenking op inflammatoire darmziekten. De combinatie van ASCA en panca uitslagen kunnen worden gebruikt bij de differentiatie tussen de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Aanwezigheid van ASCA en afwezigheid van panca pleit voor de ziekte van Crohn, terwijl afwezigheid van ASCA en aanwezigheid van panca beter past bij colitis ulcerosa. ASCA: kwalitatief: negatief, dubieus, positief panca: kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief ASCA: <20 U negatief; U dubieus; >20 U positief panca: titer <20 negatief; titer zwak positief; titer positief; titer >160 sterk positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.3.a ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

39 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen ttg Titel: Antistoffen tegen ttg Antistoffen tegen ttg Antistoffen tegen tissue transglutaminase Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode EliA IgA, indien IgA deficient EliA IgG Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij klinische verdenking op coeliakie en op dermatitis herpetiformis. Screening risicogroepen met een verhoogde kans op coeliakie (bijv. 1 e graads familieleden van coeliakiepatiënten, down syndroom, diabetes mellitus type I). Monitoring van gluten-vrij dieet bij coeliakiepatiënten. Kwantitatief: U/ml ttg IgA: <4 U/ml negatief; 4-7 U/ml dubieus; >7 U/ml positief ttg IgG: <7 U/ml negatief; 7-10 U/ml dubieus; >10 U/ml positief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.3.b ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1

40 Publicatiedatum: , Versie: 2, Titel: Antistoffen tegen endomysium Titel: Antistoffen tegen endomysium Antistoffen tegen endomysium EMA Dienstbepaling Nee, alleen insturen op werkdagen 08:30-17:00 Gewenste hoeveelheid condities Storingsfactoren Bloed 5 ml stolbloed of 2 ml serum Sterk lipemisch, hemolytisch of icterisch serum Immunologisch laboratoriumonderzoek, afdeling Immunologie, Erasmus MC Terugmeldtijd uitslagen 80% < 7 werkdagen Front Service Immunologie, Consulent dr. M.W.J. Schreurs, medisch immunoloog, bereikbaar via Methode IIF op slokdarm (IgA en IgG) Rapportage Referentiewaarde Diagnostiek bij klinische verdenking op coeliakie en op dermatitis herpetiformis. Screening risicogroepen met een verhoogde kans op coeliakie (bijv. 1 e graads familieleden van coeliakiepatiënten, down syndroom, diabetes mellitus type I). Monitoring van gluten-vrij dieet bij coeliakiepatiënten. Endomysium antistoffen worden ingezet in combinatie met/ter bevestiging van ttg antistoffen. Kwalitatief: negatief, zwak positief, positief, sterk positief Titer <2 negatief uitsluitend voor het laboratorium Lokatie Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie, Erasmus MC Verzendadres Front Service Immunologie, kamer Nb-1218 Auteurs: M.W.J. Schreurs Document ID: H1.3.c ErasmusMC\Centraal\Labbepalingen\Immunologie 1 van 1