Wijngaardbeheer. Nascholingscursus Registervinoloog

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wijngaardbeheer. Nascholingscursus Registervinoloog"

Transcriptie

1 Wijngaardbeheer Nascholingscursus Registervinoloog

2 onderwerpen druivenaanplant en wijnproductie cyclus van de wijnstok stamboom van de wijnstok en nieuwe druivenrassen ziekten, ongelukken en plagen biologische en biodynamische wijnbouw casus: klimaatzones en invloeden

3 1 Spanje, 2 Frankrijk, 3 Italië, 4 China, 5 Turkije, 6 USA

4

5 ca. 40hl/ ha ca. 60hl/ ha

6

7 7 Australië, 8 Zuid-Afrika, 9 Duitsland, 10 Chili, 11 Portugal, 12 Roemenië

8

9

10 Stamboom van de wijnstok Familie Vitaceae (wijnstokfamilie) Geslacht (14) Vitis Ondergeslacht (2) Euvitis Muscadinia (Mexico, Noord-Amerika) Noord-Amerika Europa Azië Soort (65) Vitis riparia Vitis vinifera Vitis Vitis rupestris amurensis Vitis Labrusca Variëteiten (> 5000) Pinot noir, Chasselas, (rassen) Cabernet-Sauvignon Riesling, Chardonnay, etc.

11 nieuwe druivenrassen kruisingen tussen V.vinifera onderling en met andere Vitis soorten betere resistentie tegen ziekten hogere kwaliteit hoger rendement

12 nieuwe druivenrassen voorbeelden van V. vinifera kruisingen: Müller-Thurgau (Riesling X Madeleine Royal*, 1882) * = (Pinot X Schiava grossa, 1848) Ruby Cabernet (Carignan X Cabernet Sauvignon, 1936) Pinotage (Cinsaut X Pinot noir, 1925)

13 nieuwe druivenrassen voorbeelden van hybride kruisingen: Baco blanc (Folle Blanche X Noah*, 1898) Clinton * = (Vitis riparia X Vitis Labrusca, 1869) (natuurlijke hybride van V.Labrusca en V.riparia, voor het eerst geplant in 1821) Couderc (onderstam) (6 e plant uit de 33 e rij, V.riparia X V. rupestris, 1881)

14 nieuwe druivenrassen Solaris (Freiburg 1975) Merzling X (Saperavi severnyi x Muscat Ottonel) basis van Vitis rupestris, V.vinifera en V. Amurensis, ca. 26% hybride, 74% V.vinifera Monarch (Freiburg 1988) Solaris X Dornfelder ca.13% hybride, 87% V.vinifera Regent (Geilweilerhof, 1967) (Sylvaner X Müller-Thurgau) X Chambourcin basis van Vitis rupestris, V. riparia, V. Lincecumii, V.vinifera, ca.1/3 e hybride, 2/3 e V.vinifera

15 onderstammen Vitis vinifera rassen gevoelig voor druifluis (phylloxera) en nematoden (draadwormen) Andere Vitis soorten en hybriden (kruisingen van vinifera rassen en Amerikaanse soorten) zijn wel resistent productie van kruisingen tussen V.rupestris, V.riparia etcetera levert onderstammen op die resistent zijn

16 overzicht ziekten, ongelukken en plagen klimatologische invloeden fysiologische gebreken/ziekten ziekten die tot verzwakking en afsterven van de stok leiden ziekten van het blad en de druif/ druiventros dierlijke parasieten

17 overzicht klimatologische invloeden vorst (wintervorst, voorjaarsvorst) hagel verbranding wind bliksem

18 overzicht fysiologische gebreken/ziekten coulure, millerandage chlorose uitdroging van blad (folletage) of de rist roodkleuring (rougeau) en geelkleuring (flavesence)

19 ziekten die tot verzwakking en afsterven van de stok leiden dierlijke parasiet: phylloxéra virusziekten houtziekten t.g.v. schimmels en overige schimmelziekten fytoplasmen en bacteriële ziekten

20 ziekten die tot verzwakking en afsterven van de stok leiden dierlijke parasiet: phylloxéra (druifluis) schade aan wortels en vorming van knoesten en knollen zichtbaar op het blad

21 ziekten die tot verzwakking en afsterven van de stok leiden virusziekten virus is eiwitachtige stof in levende cellen veelal beperkte groei, lage opbrengsten verspreiding door enten; ook door draadwormen (nematoden) Grapevine fanleaf virus (GFV), court-noué Grapevine leafroll virus (GLRV), enroulement, bladkrulziekte

22 ziekten die tot verzwakking en afsterven van de stok leiden ziekten van het hout t.g.v. schimmels veelal afnemende opbrengsten of plotselinge sterfte (apoplexie) schimmels vestigen zich op de wortels of in de stok (houtvaten) binnenkant van de takjes en stam wordt aangetast Eutypiose, Esca, Black Dead Arm (BDA) Pourridié (wortelschimmel), Pied noir

23 ziekten die tot verzwakking en afsterven van de stok leiden fytoplasmen en bacteriële ziekten een fytoplasma is een bacterie zonder celwand, bevindt zich in het bastweefsel (floëem) Flavescence dorée, geelkleuring van het blad; overgebracht door een cicade, Scaphoideus titanus Pierce s disease, een bacterie overgebracht door insecten; sapstroom bemoeilijkt

24 ziekten van het blad en de druif aantasting van blad en druif leidt tot kwaliteits- en productieverlies kan ook doorwerken in volgend oogstjaar echte meeldauw (oïdium, powdery mildew) valse meeldauw (mildiou, downey mildew) grijze rot (pourriture grise, grey rot / mold) black rot, zure rot (pourriture acide), excoriose, Brenner (rougeot)

25 OIDIUM (echte meeldauw) chemische bestrijding in essentie preventief zwavel in poeder of verpulverde vorm (contactbasis) overige schimmelwerende stoffen werken op contactbasis of dringen binnen in de plant VALSE MEELDAUW Plasmopara viticola resistente rassen aanplanten chemische bestrijding in essentie preventief middelen op basis van koper (bouillie bordelaise) overige middelen contact of binnendringen; preventief of curatief GRIJZE ROT Botrytis cinerea tussen 15 en 20 C en luchtvochtigheid van > 85% preventief door wijze aanplant, geleiding, beperking rendement sommige bestrijdingsmiddelen tegen meeldauw werken ook tegen Botrytis

26 mijten dierlijke parasieten natuurlijke vijand: eveneens een mijt, typhlodrome rupsen cicade-achtigen (steekinsecten) Scaphoideus titanus de drager en overbrenger van Flavescence dorée (geelkleuring) een fytoplasmatische ziekte met veel schade aan productie en levensduur van de wijnstok

27 biologische wijnbouw (in 2010/11) van biologisch verbouwde permanente gewassen (koffie, cacao, noten, olijven e.d.) betreft 8,2% druiven meer dan ha (2,9%) biologisch verbouwde druiven meer dan driekwart in Europa (Spanje, Italië en Frankrijk 80% hiervan) groei van meer dan 200% tussen 2000 en 2009; 14% in 2010

28

29

30 ha (x1000) (bron: OIV e.a. 2010/11) ha bio. (x1000) (bron: IFOAM 2010) in % Spanje ,2 5,5 Italië ,3 6,7 Frankrijk ,3 6,2 VS ,4 2,8 Turkije 500 6,5 1,3 Duitsland 102 5,2 5,1 Griekenland 111 5,0 4,5 Argentinië 218 4,0 1,9 Oostenrijk 45 3,9 8,6 Chili 202 3,9 1,9 Tsjechië 19 0,9 4,8 Zwitserland 15 0,4 2,6 Nederland 0,232 0,046 19,8

31

32

33

34 Einde

Wijngaardbeheer. Nascholingscursus Registervinoloog

Wijngaardbeheer. Nascholingscursus Registervinoloog Wijngaardbeheer Nascholingscursus Registervinoloog onderwerpen druivenaanplant en wijnproductie cyclus van de wijnstok stamboom van de wijnstok en nieuwe druivenrassen ziekten, ongelukken en plagen biologische

Nadere informatie

Eerste dag Nascholingscursus 2013 door Gerhard Horstink

Eerste dag Nascholingscursus 2013 door Gerhard Horstink Eerste dag Nascholingscursus 2013 door Gerhard Horstink Op 11 maart werd gestart met alweer de vierde nascholingscursus. Deze keer ging de lezing over Wijngaardbeheer. Gerhard weet hier als afgestudeerd

Nadere informatie

Nascholingsbijeenkomst met Gerhard Horstink

Nascholingsbijeenkomst met Gerhard Horstink Nascholingsbijeenkomst met Gerhard Horstink Op 26 mei j.l. werd de nascholingsbijeenkomst wijnbouw gehouden in Maarn. Deze lezing door Gerhard Horstink, afgestudeerd œnoloog van de universiteit van Bordeaux,

Nadere informatie

2012: 252 2013: 281. Nascholingsbijeenkomst met Gerhard Horstink

2012: 252 2013: 281. Nascholingsbijeenkomst met Gerhard Horstink Nascholingsbijeenkomst met Gerhard Horstink Op 11 mei j.l. werd de nascholingsbijeenkomst wijngaardbeheer gehouden in Maarn. De lezing werd gegeven door Gerhard Horstink, afgestudeerd œnoloog van de universiteit

Nadere informatie

Wijnproductie en wijnbouw invloeden van bodem, klimaat en druivenras

Wijnproductie en wijnbouw invloeden van bodem, klimaat en druivenras onderwerpen Wijnproductie en wijnbouw invloeden van bodem, klimaat en druivenras Vinologenopleiding 2016 2017 wereldwijde productie druiven en wijn wijnbouw in de wereld in relatie tot het klimaat: temperatuur

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 8 januari 2004 (09.01) (OR. fr) 5142/04 AGRIORG 1

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 8 januari 2004 (09.01) (OR. fr) 5142/04 AGRIORG 1 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 8 januari 2004 (09.01) (OR. fr) 5142/04 AGRIORG 1 INGEKOMEN DOCUMENT van: mevrouw Patricia BUGNOT, directeur, namens de secretaris-generaal van de Europese Commissie

Nadere informatie

De rol van de Pépinière Viticole in de wijnbouw Le rôle de la «Pépinière Viticole» dans la viticulture Bart De Veylder

De rol van de Pépinière Viticole in de wijnbouw Le rôle de la «Pépinière Viticole» dans la viticulture Bart De Veylder De rol van de Pépinière Viticole in de wijnbouw Le rôle de la «Pépinière Viticole» dans la viticulture Bart De Veylder www.vlaamsewijnacademie.be 1 Eindwerk academiejaar 2015 2016 voor het verwerven van

Nadere informatie

Wijnbouw-enquête 2014

Wijnbouw-enquête 2014 Kris Vandenwyngaert VAC 30/01/2015 Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland In samenwerking met het Departement Landbouw en Visserij Doel: 1. Koers uitzetten

Nadere informatie

De ontwikkeling van druivenrassen: samenvatting van de stand van zaken, voor een meer duurzame wijnbouw

De ontwikkeling van druivenrassen: samenvatting van de stand van zaken, voor een meer duurzame wijnbouw De ontwikkeling van druivenrassen: samenvatting van de stand van zaken, voor een meer duurzame wijnbouw Ing. Simon Crone 20 Juni 2015 Introductie Internationaal, en zeker ook in Europa, wordt op dit moment

Nadere informatie

06/08/2014. Ir. Stan Beurskens MSC. Ing. Simon Crone. Prof. Dr. Ghislain Houben

06/08/2014. Ir. Stan Beurskens MSC. Ing. Simon Crone. Prof. Dr. Ghislain Houben DeOntwikkelingvanDruivenrassen V o o r e e n M e e r D u u r z a m e W i j n b o u w D DeeFFeeiitteennooppeeeennR Riijj K Keennm meerrkkeennvv//ddo Onnttw wiikkkkeelliinngg H Hiissttoorriiee SSttaattuuss

Nadere informatie

België is een klein land, maar groot in wijn en gastronomie. La Belgique est un petit pays, mais grand dans le vin et la gastronomie

België is een klein land, maar groot in wijn en gastronomie. La Belgique est un petit pays, mais grand dans le vin et la gastronomie België is een klein land, maar groot in wijn en gastronomie. La Belgique est un petit pays, mais grand dans le vin et la gastronomie Eindwerk academiejaar 2017 2018 voor het verwerven van de titel Sommelier-Conseil

Nadere informatie

Udo Göebel MV. Vinoloog sinds 1990

Udo Göebel MV. Vinoloog sinds 1990 Programma ochtend 10.00 10.10 Introductie 10.10 10.25 Historie 10.25 10.45 Economisch belang 10.45-11.00 Wetgeving en huidige stand van zaken 11.00-11.15 Film 11.15-12.00 Wine of Origin Programma middag

Nadere informatie

Presentatie. Afsterven steenfruitbomen. Klantendag Stonefruitconsult. Echteld Donderdag 7 maart. Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO

Presentatie. Afsterven steenfruitbomen. Klantendag Stonefruitconsult. Echteld Donderdag 7 maart. Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO oetermeer Presentatie Afsterven steenfruitbomen Klantendag Stonefruitconsult Echteld Donderdag 7 maart Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO Boomuitval Grotere verliezen aan bomen binnen steenfruit

Nadere informatie

WRATZIEKTE & FYTOPLASMEN. Kürt Demeulemeester

WRATZIEKTE & FYTOPLASMEN. Kürt Demeulemeester WRATZIEKTE & FYTOPLASMEN Kürt Demeulemeester WRATZIEKTE FOD project POWADIS (RT-13/06) Symptomen 3 4 Wat is wratziekte? Schimmel Synchitrium endobioticum Quarantaine-organisme (A2-lijst EPPO) Overleven

Nadere informatie

Zin en onzin van onderstammen voor de druivelaar

Zin en onzin van onderstammen voor de druivelaar Zin en onzin van onderstammen voor de druivelaar voorbeeldig gewortelde onderstam met ent voorzien van entwas Onderstammen voor druiven fabeltjes of noodzaak?? want: enten kost per onderstam beduidend

Nadere informatie

Aanplant en verbeteren bodemleven

Aanplant en verbeteren bodemleven en verbeteren bodemleven Over ziekteresistente druivenrassen, aanplant, het gebruik van natuurlijke schimmels en bloeiende groenbemesters Paul Spierings Druiven in top 10 meest vervuild fruit PIWI (pilzwiderstandsfähige

Nadere informatie

Wijnbouw in Nederland, geschiedenis en toekomst

Wijnbouw in Nederland, geschiedenis en toekomst Wijnbouw in Nederland, geschiedenis en toekomst Door Jan Oude Voshaar, gepubliceerd in De Wijngaard, juni 2015 Tijdens de Wijngaardeniersdag op 21 maart 2015 te Wijchen blikte Jan Oude Voshaar terug op

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL. mjpublishing

INHOUDSTAFEL. mjpublishing 3 INHOUDSTAFEL HOOFDSTUK 1 GESCHIEDENIS VAN WIJN 11 1.1 Van de oudheid tot de 17de eeuw 11 1.1.1 De eerste wijnsporen 11 1.1.2 Het Oude Egypte 12 1.1.3 Het antieke Griekenland 12 1.1.4 Het Romeinse Rijk

Nadere informatie

Theorie Het theorie-examen bestaat uit tenminste 46 meerkeuze-vragen, waarbij moet worden gekozen uit drie antwoordmogelijkheden.

Theorie Het theorie-examen bestaat uit tenminste 46 meerkeuze-vragen, waarbij moet worden gekozen uit drie antwoordmogelijkheden. Toetswijzer SDEN 2 Voor wie? Het examen SDEN 2 is edoeld voor medewerkers in een uitvoerende functie om adviezen te geven in een winkel of restaurant. Hiervoor is kennis nodig van specifieke stijlen en

Nadere informatie

Oude en nieuwe wijnwereld

Oude en nieuwe wijnwereld Oude en nieuwe wijnwereld KREEFTSKEERKRING EVENAAR STEENBOKSKEERKRING Oude wereld Nieuwe wereld De productie in Europese wijnlanden is veel groter dan in de landen daarbuiten. Van de totale hoeveelheid

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Productdossier BOB Vijlen, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Productdossier BOB Vijlen, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 15052 8 juni 2015 Productdossier BOB Vijlen, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Gelet op artikel 17 eerste lid van

Nadere informatie

Ir. Stan Beurskens (Msc)

Ir. Stan Beurskens (Msc) Inleiding over de kansen voor Nederland als gevolg van het veranderende klimaat Hebben de kansen te maken met het klimaat of de nieuwe ontwikkelingen? Ir. Stan Beurskens (Msc) Achtergrond Bachelor degree:

Nadere informatie

Degustatie Roemeense wijnen

Degustatie Roemeense wijnen 1. De wijngebieden Degustatie Roemeense wijnen 2. Roemenie in cijfers Oppervlakte beplant met wijngaarden, in 1000 ha 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Totaal 255,030 250,030 249,170 247,635 242,700 238,300

Nadere informatie

Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Pseudomonas. Bacterieziekten. Klein en steenfruit

Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Pseudomonas. Bacterieziekten. Klein en steenfruit Klein en steenfruit Diverse soorten in groot- en kleinfruit: Rob Derikx Boekel, 17 februari 2016 Xanthomonas (o.a. aardbeien, kersen, pruimen) Erwinia (o.a. peren, ook wel bacterievuur genoemd) (o.a. kersen,

Nadere informatie

Voeding in relatie tot ziekten en plagen Maikel van de Ven 17-02-2016 Even voorstellen Sinds 2003 bezig met plantsapmetingen in aardbei en vollegrondsgroente Brix, Ec, ph, Nitraat, Kalium Na 5 jaar ervaring:

Nadere informatie

W I J N C O M M A N D E R I J L I V I N U S : W O E 2 3 J A N 2 0 0 8. Washington State: onbekend is onbemind

W I J N C O M M A N D E R I J L I V I N U S : W O E 2 3 J A N 2 0 0 8. Washington State: onbekend is onbemind W I J N C O M M A N D E R I J L I V I N U S : W O E 2 3 J A N 2 0 0 8 Washington State: onbekend is onbemind Geografische situering Washington State : klimaat Regen en mist uit het westen worden tegengehouden

Nadere informatie

6.6. Boekverslag door I woorden 4 april keer beoordeeld. Onderwerp: wijn

6.6. Boekverslag door I woorden 4 april keer beoordeeld. Onderwerp: wijn Boekverslag door I. 1820 woorden 4 april 2005 6.6 455 keer beoordeeld Vak Frans Onderwerp: wijn Inleiding: Ik houd mijn spreekbeurt over wijn. Over deze onderwerpen ga ik vertellen: 1. wijnsoorten 2. de

Nadere informatie

Australië. GSM blends

Australië. GSM blends Australië De Australische wijnindustrie is in de wereld de vierde grootste exporteur van wijn met ongeveer 750 miljoen liter per jaar op de exportmarkt en ongeveer 40% van de productie wordt in eigen land

Nadere informatie

Plant Biocontrol International. biologisch beheersen; onderzoek en advies Barend de Voogd

Plant Biocontrol International. biologisch beheersen; onderzoek en advies Barend de Voogd Plant Biocontrol International biologisch beheersen; onderzoek en advies Barend de Voogd Onderzoek Biologische Beheersing van 3 schimmels in DRUIF (Echte- en Valse Meeldauw en Grauwschimmel) Wintercursus

Nadere informatie

Wijnbrevet, les 7. Het Wijninstituut

Wijnbrevet, les 7.  Het Wijninstituut Wijnbrevet, les 7 www.wijninstituut.nl Het Wijninstituut Wijnbrevet les 7 Noord-Amerika: VS (California) en Canada Zuid-Amerika: Chili en Argentinië (Blind)proeven en beoordelen Blindproeven ook thuis

Nadere informatie

WIJN VAN EIGEN BODEM. Mariëlla Beukers

WIJN VAN EIGEN BODEM. Mariëlla Beukers WIJN VAN EIGEN BODEM Mariëlla Beukers www.wijnkronieken.nl GESCHIEDENIS Wijnbouw en druiventeelt ROMEINSE TIJD? Geen aanwijzingen Alleen aannames Wel wijncultuur MIDDELEEUWEN Oorkonde 968 Middeleeuws klimaatoptimum

Nadere informatie

Suzuki- fruitvlieg in de wijnbouw

Suzuki- fruitvlieg in de wijnbouw Suzuki- fruitvlieg in de wijnbouw In de nazomer van 2014 werd de Nederlandse wijnbouw opgeschrikt door de Suzuki- fruitvlieg. Deze gaf flinke schade, in sommige wijngaarden was die zelfs massaal. Maar

Nadere informatie

Zuid Afrika met Udo Göebel

Zuid Afrika met Udo Göebel Zuid Afrika met Udo Göebel Udo was er al vroeg bij in de wijnwereld: op zijn twintigste al vinoloog. Daarna 10 jaar bij Gall & Gall. Toen vond hij het wel goed en besloot het roer om te gooien. Tijdens

Nadere informatie

De Belgische. wijnbouw. in cijfers

De Belgische. wijnbouw. in cijfers De Belgische wijnbouw in cijfers De opdracht van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie bestaat erin om de voorwaarden te scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de

Nadere informatie

Les Futailles. Bespreking :

Les Futailles. Bespreking : Bespreking : Code : België wijnland 3 Spreker : Datum : Stefan Audenaert 1/6/2010 1. Ligging en streek Belgische wijn wordt geproduceert in verschillende delen van België. De wijnbouw is gering in omvang,

Nadere informatie

Wijn uit het Noorderland

Wijn uit het Noorderland Santé en tsjoch! Wijn uit het Noorderland Goede wijn komt uit Frankrijk. Of uit Zuid-Afrika. Mis! Ook in Nederland, zelfs in het Noorden, zijn mooie wijngaarden te vinden die niet onderdoen voor hun buitenlandse

Nadere informatie

Provincie Noord-Brabant Wijngaarden met Open Dag

Provincie Noord-Brabant Wijngaarden met Open Dag In het weekend van 24 en 25 september 2016 zijn de Open Dagen van de Nederlandse Wijngaarden Hier de wijngaarden in Noord-Brabant (klik op het webadres om naar de wijngaard website te gaan): Provincie

Nadere informatie

Eco Fields B.V. 0318 461344. 6733 JD Wekerom info@ecofields.nl

Eco Fields B.V. 0318 461344. 6733 JD Wekerom info@ecofields.nl Wilt u een origineel en smaakvol geschenk geven aan een relatie of een bijzonder kerspakket aan uw medewerkers? Van kleine bedankjes tot uitgebreide pakketten, alles is mogelijk. Graag denken we mee om

Nadere informatie

WOLF BLASS, Australië

WOLF BLASS, Australië WOLF BLASS, Australië A. Algemene informatie over de Australische wijnbouw: 1 Korte wijngeschiedenis van Australië Hoewel Australische wijnen niet meer weg te denken zijn in het hedendaagse wijnaanbod

Nadere informatie

BESTRIJDING VAN VALSE MEELDAUW IN PETERSELIE

BESTRIJDING VAN VALSE MEELDAUW IN PETERSELIE BESTRIJDING VAN VALSE MEELDAUW IN PETERSELIE In opdracht van Productschap Tuinbouw April 2004 Ing. C. Oostingh Proeftuin Zwaagdijk Tolweg 13 1681 ND Zwaagdijk-Oost Telefoon (0228) 56 31 64 Fax (0228) 56

Nadere informatie

Witte Wijnrestanten. Domaine du Tariquet Classic Gros Manseng Sauvignon ½ fles 10,- Colombard Ugni Blanc Côtes de Gascogne Frankrijk 0,75 Liter 20,-

Witte Wijnrestanten. Domaine du Tariquet Classic Gros Manseng Sauvignon ½ fles 10,- Colombard Ugni Blanc Côtes de Gascogne Frankrijk 0,75 Liter 20,- Witte Wijnrestanten Domaine du Tariquet Classic Gros Manseng Sauvignon ½ fles 10,- Colombard Ugni Blanc Côtes de Gascogne Frankrijk 0,75 Liter 20,- Allée du sud Cuvée Marie Van der Valk 80% Clairette 20,-

Nadere informatie

Lichtervelde Familie Augustyn 13 september 2008 KENNISMAKING MET. Gido Van Imschoot

Lichtervelde Familie Augustyn 13 september 2008 KENNISMAKING MET. Gido Van Imschoot Lichtervelde Familie Augustyn 13 september 2008 KENNISMAKING MET BELGISCHE WIJNEN Gido Van Imschoot Heuvelland 2005 Hageland 1997 Haspengouw 2000 2004 Vin de Pays Côtes du Sambre et Meuse des Jardins de

Nadere informatie

Verslag van de NGS proeverij Geslaagde kruisingen, gehouden op 13 januari 2014 tijdens Wine Professional te Amsterdam. Door Paul Op ten Berg.

Verslag van de NGS proeverij Geslaagde kruisingen, gehouden op 13 januari 2014 tijdens Wine Professional te Amsterdam. Door Paul Op ten Berg. Verslag van de NGS proeverij Geslaagde kruisingen, gehouden op 13 januari 2014 tijdens Wine Professional te Amsterdam. Door Paul Op ten Berg. In het Forum Gastronomicum Theater van Wine Professional verzamelden

Nadere informatie

De totale oppervlakte met wijndruiven beplant is 103.000 ha waarvan 78.000 ha rood en 25.000 ha wit.

De totale oppervlakte met wijndruiven beplant is 103.000 ha waarvan 78.000 ha rood en 25.000 ha wit. DE WIJNEN VAN CHILI Historiek De wijnproductie begon in Chili met de komst van de Spanjaarden in het land. De eerste jaargang was 1551. De dominante druif was de Pais. Vanaf 1851 werden de Franse druivenvariëteiten

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL. mjpublishing

INHOUDSTAFEL. mjpublishing 3 INHOUDSTAFEL HOOFDSTUK 1 GESCHIEDENIS VAN WIJN 11 1.1 Van de oudheid tot de 17de eeuw 11 1.1.1 De eerste wijnsporen 11 1.1.2 Het Oude Egypte 12 1.1.3 Het antieke Griekenland 12 1.1.4 Het Romeinse Rijk

Nadere informatie

Een wijnreis doorheen Zuid-Afrika Marc Vlaeminck wine@home Broederschap der Wijnproevers Oosterzele Maandag 21 mei 2012

Een wijnreis doorheen Zuid-Afrika Marc Vlaeminck wine@home Broederschap der Wijnproevers Oosterzele Maandag 21 mei 2012 De hele wereld in één land Een wijnreis doorheen Zuid-Afrika Marc Vlaeminck wine@home Broederschap der Wijnproevers Oosterzele Maandag 21 mei 2012 Geschiedenis : eerste wijnstokken (1) 1652 verversingspost

Nadere informatie

Pinot noir Nebbiolo - Grenache

Pinot noir Nebbiolo - Grenache Pinot noir Nebbiolo - Grenache Blinde degustatie Doel van de degustatie 1. Zijn er organoleptische gelijkenissen tussen de drie druivenrassen? 2. Kun je ze in een blindproef herkennen? 3. Zijn er toch

Nadere informatie

Innovatieve wijnbouw in Nederland

Innovatieve wijnbouw in Nederland Innovatieve wijnbouw in Nederland 2 3 Innovatieve wijnbouw in Nederland door nieuwe druivenrassen Uitgave ter gelegenheid van het 15-jarig jubileum van Wijngaard Wageningse Berg. Jan Oude Voshaar begon

Nadere informatie

1 De Wijngaard. In dit hoofdstuk vind je meer informatie over de wijngaard, ligging en diverse groei en snoei methodes.

1 De Wijngaard. In dit hoofdstuk vind je meer informatie over de wijngaard, ligging en diverse groei en snoei methodes. 1 De Wijngaard In dit hoofdstuk vind je meer informatie over de wijngaard, ligging en diverse groei en snoei methodes. Aan de slag met wijn. Wijn is de alcoholische vergisting van druivensap (most). Wijn

Nadere informatie

PlantoSys. productoverzicht & toepassingen. Argicin Plus Deze EG-meststof is een mix van gestabiliseerd natuurlijk salicylzuur +

PlantoSys. productoverzicht & toepassingen. Argicin Plus Deze EG-meststof is een mix van gestabiliseerd natuurlijk salicylzuur + PlantoSys productoverzicht & toepassingen PlantoSys ontwikkelt systemen om in verschillende teelten de planteigen afweer te versterken. Door middel van inzet van salicylzuur (zie voor uitleg laatste pagina),

Nadere informatie

Aantal van Turkse variëteiten zijn de Yapıncak en Papazkarası, geteeld in Thracië; de Sultaniye van de Egeïsche kust.

Aantal van Turkse variëteiten zijn de Yapıncak en Papazkarası, geteeld in Thracië; de Sultaniye van de Egeïsche kust. Turkije In dit land dat bol staat van de druiven wordt slechts éénderde tot wijn geperst, éénderde wordt als tafeldruif gebruikt en het laatste deel als rozijn verwerkt. Hoewel van oorsprong een stokoud

Nadere informatie

Wijn van het ontbijt tot het avondgloren. ronny.anica@gmail.com ludavid2000@yahoo.com

Wijn van het ontbijt tot het avondgloren. ronny.anica@gmail.com ludavid2000@yahoo.com Wijn van het ontbijt tot het avondgloren 1 Een dag begint, de zon komt op 2 onze tijdzone, GMT +1 3 7 uren later 4 Het avondgloren, 9 uren later 5 Technische uitleg/ Wat gaan we doen? 6 Australië Wijnbouw

Nadere informatie

De Zuid-Afrikaanse Wijnen

De Zuid-Afrikaanse Wijnen De Zuid-Afrikaanse Wijnen I. Korte geschiedenis van de Zuid-Afrikaanse Wijnbouw a. De eerste wijnstokken De stichting van een verversingspost aan de Kaap de Goede Hoop door de Vereenigde Oost-Indische

Nadere informatie

Presentatie PETER SPRONCK

Presentatie PETER SPRONCK Nederland nieuw wijnland Presentatie PETER SPRONCK Nederland nieuw wijnland Presentatie PETER SPRONCK Wijngaarden in Nederland 1997 2017 De nieuwe druivenrassen Johanniter Muscaris Riesel Solaris Lijkt

Nadere informatie

Willem Piet. Valse meeldauw Wat nu?

Willem Piet. Valse meeldauw Wat nu? Willem Piet Valse meeldauw Wat nu? Het preventief beheersen van ziekten en plagen Door het ondersteunen van het natuurlijk herstellend vermogen van bodem en gewas WAAR STAAN WE VOOR? ONZE MISSIE Het versterken,

Nadere informatie

Groei en bloei van de druivenstok

Groei en bloei van de druivenstok Groei en bloei van de druivenstok Wijngaard Druivenstok Vinificatie Wetgeving en etikettering Smaak van wijn Figuur 3.1: Het proces van wijn maken De groei en bloei van de druivenstok hebben invloed op

Nadere informatie

Bijeenkomst PN DA. Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV

Bijeenkomst PN DA. Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV Bijeenkomst PN DA Jongenelen oktober 2013 Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV Waarom een grondanalyse? Inzicht krijgen in de beschikbare voeding voor de plant; Hoofdelementen; Sporenelementen; ph van de

Nadere informatie

Statistiek van Wyndruifstokke

Statistiek van Wyndruifstokke Statistiek van Wyndruifstokke soos op 30 November 2010 Charles Whitehead tel: +27 21 807 5719 e-pos: charles@sawis.co.za Nadine Uren tel: +27 21 807 5707 e-pos: nadine@sawis.co.za Statistiek t.o.v. Suid

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen van druif tot wijn

Nieuwe ontwikkelingen van druif tot wijn Nieuwe ontwikkelingen van druif tot wijn Ir. Stan Beurskens (Msc) Copyright 2016 Achtergrond Bachelor degree: Procestechnologie (Wageningen) Master degree: Procestechnologie/Oenologie (Wageningen, Stellenbosch,

Nadere informatie

DRUIVEN. Het nieuwe handboek DRUIVEN. Het nieuwe handboek. Het nieuwe handboek DRUIVEN FRED LORSHEIJD TIRION NATUUR TIRION NATUUR

DRUIVEN. Het nieuwe handboek DRUIVEN. Het nieuwe handboek. Het nieuwe handboek DRUIVEN FRED LORSHEIJD TIRION NATUUR TIRION NATUUR DRUIVEN Het nieuwe handboek druiven is een handige gids voor de steeds groter wordende groep mensen die geïnteresseerd zijn in het zelf maken van wijn. Alles komt aan bod: de enorme verscheidenheid aan

Nadere informatie

Onze huiswijnen komen overwegend uit Central Valley, Chili. Een gebied dat zich

Onze huiswijnen komen overwegend uit Central Valley, Chili. Een gebied dat zich Onze huiswijnen komen overwegend uit Central Valley, Chili. Een gebied dat zich mag verheugen in duidelijke seizoenswisselingen: in de zomer warm en droog, in de winter koud en regenachtig. Het lijkt onbelangrijk,

Nadere informatie

Helleborus Hybriden. Teeltbeschrijving Helleborus Hybriden

Helleborus Hybriden. Teeltbeschrijving Helleborus Hybriden Witte Paal 341 1742 LE Schagen the Netherlands Tel.: 0031 (0)224-590 173 Fax: 0031 (0)224-590 925 E-mail; info@green-works.nl www.green-works.nl Helleborus Hybriden Teeltbeschrijving Helleborus Hybriden

Nadere informatie

~ WIJNCLUB van BEERSEL~ programma maand & jaar dag land streek onderwerp kleur. FR ZA Land Chenin wit 4 daagse reis

~ WIJNCLUB van BEERSEL~ programma maand & jaar dag land streek onderwerp kleur. FR ZA Land Chenin wit 4 daagse reis programma 2015 2016 maand & jaar dag land streek onderwerp kleur Oktober 2015 November 2015 December 2015 maandag 19/10 donderdag 22/10 FR ZA Land Chenin wit 4 daagse reis donderdag 3/12 maandag 7/12 Frankrijk

Nadere informatie

Informatie reader. Over bomen

Informatie reader. Over bomen Informatie reader Over bomen Bron: een selectie uit folders van de bomenstichting Hoe groeit een boom? blz. 1 t/m 4 Bomen en mensen blz. 5 t/m 7 Bomen en feesten blz. 8 t/m 10 Bomen en medicijnen blz.

Nadere informatie

Bestrijding botrytis en meeldauw in tomaat (op substraat onder glas)

Bestrijding botrytis en meeldauw in tomaat (op substraat onder glas) Bestrijding botrytis en meeldauw in tomaat (op substraat onder glas) Botrytis Botrytis (Botrytis cinerea) is een schimmel die op vrijwel alle gewassen voorkomt. Op de plant vormt schimmellesies (grijsbruine

Nadere informatie

Wat is essentaksterfte?

Wat is essentaksterfte? Wat is essentaksterfte? Essentaksterfte is een ziekte die wordt veroorzaakt door de schimmel (vals wit bladvlieskelkje, Chalara fraxinea). Door de aantasting van essentaksterfte verzwakt de boom dusdanig

Nadere informatie

Wijn geschiedenis in Macedonië

Wijn geschiedenis in Macedonië Wijn geschiedenis in Macedonië Iedere wijn heeft zijn eigen verhaal. Het verhaal van de Macedonische wijnen is hartelijk, vriendelijk en kleurrijk omdat de druiven worden geteeld in vruchtbare regio's

Nadere informatie

VINOCCHIO. 29 mei 2017

VINOCCHIO. 29 mei 2017 VINOCCHIO 29 mei 2017 BELGISCHE WIJNEN Belgische wijnen Zeeklimaat met veel regen, onverwachte winterprikken met sterke temperatuurdalingen Op het eerste zicht geen geschikt wijnbouwland Toch een traditie

Nadere informatie

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee

Nadere informatie

Weerbaar telen. Wat zijn de instrumenten?

Weerbaar telen. Wat zijn de instrumenten? Weerbaar telen. Wat zijn de instrumenten? INHOUD PRESENTATIE 1. Indeling type producten biostimulatoren en andere producten die we op het gewas toepassen 2. Natuurlijke bodemweerbaarheid: relevantie organische

Nadere informatie

Alsace versus Baden. Wat is het verschil tussen de wijnen, die in deze naast elkaar liggende wijngebieden worden geproduceerd?

Alsace versus Baden. Wat is het verschil tussen de wijnen, die in deze naast elkaar liggende wijngebieden worden geproduceerd? Alsace versus Baden Wat is het verschil tussen de wijnen, die in deze naast elkaar liggende wijngebieden worden geproduceerd? Productiegebied Alsace 15.500 ha totaal Tussen Wissembourg en Mulhouse = 15.500

Nadere informatie

Vragen & Antwoorden over toepassing BIO 1020

Vragen & Antwoorden over toepassing BIO 1020 Vragen & Antwoorden over toepassing BIO 1020 Biologisch insecticide op basis van de schimmel Metarhizium anisopliae Aan de hand van een twintigtal concrete vragen wordt een advies gegeven hoe het product

Nadere informatie

Populierenteelt in de Po-vlakte

Populierenteelt in de Po-vlakte Populierenteelt in de Po-vlakte [238] HOUTTEELT J. T. M. BROEKHUIZEN (Afd. Houtteelt, Landbouwhogeschool) Tijdens een bezoek in september i966 aan het populiereninstituut van de.. Ente per ia Celluiosa

Nadere informatie

PBO-blad. Mededelingenblad en Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie. Inhoudsopgave. Mededelingenblad Bedrijfsorganisatie. bedrijfslichamen 2

PBO-blad. Mededelingenblad en Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie. Inhoudsopgave. Mededelingenblad Bedrijfsorganisatie. bedrijfslichamen 2 Nr.13 5 maart 2010-60e jaargang PBO-blad Mededelingenblad en Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie Inhoudsopgave Mededelingenblad Bedrijfsorganisatie bedrijfslichamen 2 Productschap Zuivel 2 Verordeningenblad

Nadere informatie

Wijnbouw in Nederland

Wijnbouw in Nederland Wijngaarden groter dan 1 hectare in 1997 in 2005 Wijnbouw in Nederland Jan Oude Voshaar Wijngaard Wageningse Berg (1998-2014) nu wijnbouwadviseur www.wijnbouwadviesoudevoshaar.nl Wijngaarden groter dan

Nadere informatie

Les Futailles. CHINA: KENNISMAKING Spreker :

Les Futailles. CHINA: KENNISMAKING Spreker : Bespreking : CHINA: KENNISMAKING Spreker : Stefan Audenaert Code : 12.5 Datum : 02/10/2012 1. Inleiding Als we over wijn spreken kunnen we niet meer naast China kijken. Oorspronkelijk als grote invoerder

Nadere informatie

Kwalificatie / herkomstbenaming. De nieuwe druiven in deze degustatie. Bonarda. Torrontés

Kwalificatie / herkomstbenaming. De nieuwe druiven in deze degustatie. Bonarda. Torrontés Woord vooraf Argentinië is met ruim 200.000 hectare wijngaard verreweg de grootste wijnproducent van Zuid- Amerika. Het is ook een land dat, min of meer in navolging van het buurland Chili, kwalitatief

Nadere informatie

Bodem en bemesting Basis voor plantgezondheid Wilma Windhorst, VHG docentendag

Bodem en bemesting Basis voor plantgezondheid Wilma Windhorst, VHG docentendag Bodem en bemesting Basis voor plantgezondheid Wilma Windhorst, VHG docentendag 5-10-2017 Groeifactoren Klimaat Gewasbesch. biologisch Plantversterkers Gewasbesch. chemisch Bemesting Plantmateriaal Klimaat

Nadere informatie

SANCERRE DOMAINE GERARD FIOU. 13 Sancerre Rosé. 14 Sancerre Rouge

SANCERRE DOMAINE GERARD FIOU. 13 Sancerre Rosé. 14 Sancerre Rouge 13 Sancerre Rosé 14 Sancerre Rouge De productie van Sancerre rosé is vrij klein, slechts 5%, en wordt geproduceerd uit 100% pinot noir. Een strenge selectie tijdens het oogsten zorgt ervoor dat uitsluitend

Nadere informatie

Praktijkgids. Herkenning bladaantastingen in suikerbieten

Praktijkgids. Herkenning bladaantastingen in suikerbieten Praktijkgids Herkenning bladaantastingen in suikerbieten Herken de bladschimmels op tijd Diagnose Om de bietenteelt rendabel te houden, moeten de teeltkosten zo laag mogelijk blijven. Voor de bestrijding

Nadere informatie

Robert Heida zorgt voor een perfecte espresso

Robert Heida zorgt voor een perfecte espresso Nederlandse wijn in 2012 Verslag van de NGS proeverij van wijnen uit Nederland, gehouden op 21 mei 2012 op het Betuws Wijndomein te Erichem. Door Paul op ten Berg. Midden in de Betuwe, niet ver van de

Nadere informatie

Ziekten, plagen en afwijkingen 6

Ziekten, plagen en afwijkingen 6 Inhoud Voorwoord 5 Ziekten, plagen en afwijkingen 6 1 Schimmels 11 1.1 Wat zijn schimmels? 11 1.2 Bouw, verspreiding en levenswijze 12 1.3 Ziektebeelden en schade 14 1.4 Enkele plantenparasitaire schimmels

Nadere informatie

1 Ziekten, plagen en onkruiden 9 1.1 Afwijkingen en oorzaken 9 1.2 Ziekten en plagen 12 1.3 Onkruiden 34 1.4 Afsluiting 38

1 Ziekten, plagen en onkruiden 9 1.1 Afwijkingen en oorzaken 9 1.2 Ziekten en plagen 12 1.3 Onkruiden 34 1.4 Afsluiting 38 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Ziekten, plagen en onkruiden 9 1.1 Afwijkingen en oorzaken 9 1.2 Ziekten en plagen 12 1.3 Onkruiden 34 1.4 Afsluiting 38 2 Geïntegreerde gewasbescherming 40 2.1 Convenant

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1 GESCHIEDENIS VAN WIJN

HOOFDSTUK 1 GESCHIEDENIS VAN WIJN 2 wijnen: in detail inhoudstafel HOOFDSTUK 1 GESCHIEDENIS VAN WIJN 13 1.1 Van de oudheid tot de 17de eeuw 13 1.1.1 De eerste wijnsporen 13 1.1.2 Het Oude Egypte 14 1.1.3 Het antieke Griekenland 14 1.1.4

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding... 9

Inhoud. Inleiding... 9 Inhoud Inleiding.............................................................. 9 Hoofdstuk 1: Wijn, een eerste kennismaking............................ 15 Hoe wijn wordt gemaakt......................................16

Nadere informatie

Geschiedenis en ontwikkeling van de wijnbouw

Geschiedenis en ontwikkeling van de wijnbouw Geschiedenis en ontwikkeling van de wijnbouw Door Jan Oude Voshaar 1991-1997 : hobby-wijnmaker, 1998-2014 : biologisch wijnboer (Wijngaard Wageningse Berg, 2.3 hectare), vanaf 2015 : wijnbouwadviseur (www.wijnbouwadviesoudevoshaar.nl)

Nadere informatie

Cape Town is het kloppend hart, het wijncentrum van het land. Hier lopen de twee grote Oceanen (Atlantische en Indische) in elkaar en vinden we de

Cape Town is het kloppend hart, het wijncentrum van het land. Hier lopen de twee grote Oceanen (Atlantische en Indische) in elkaar en vinden we de PINOTAGE versus SHIRAZ/SYRAH Zaterdag 23 oktober 2010 Michel DE CUYPER, Wijnmeester Wijnland Zuid-Afrika Cape Town is het kloppend hart, het wijncentrum van het land. Hier lopen de twee grote Oceanen (Atlantische

Nadere informatie

Wijnclub WineArt. Verslag Wijnavond. In dit nummer: Blanc de Blancs - Loisy 4 Luminosité - Château Feely 4. Chäteau Le Touron - Château Monbazillac 4

Wijnclub WineArt. Verslag Wijnavond. In dit nummer: Blanc de Blancs - Loisy 4 Luminosité - Château Feely 4. Chäteau Le Touron - Château Monbazillac 4 Verslag Wijnavond Degustatiejaar 2014-2015 November Wijnclub WineArt Bergerac Nog eens een Franse avond. Het bestuur verzorgde deze avond en het was Guido die de streek van Bergerac bezocht had die deze

Nadere informatie

Wat is essentaksterfte?

Wat is essentaksterfte? Wat is essentaksterfte? Essentaksterfte is een ziekte die wordt veroorzaakt door de schimmel (vals wit bladvlieskelkje, Chalara fraxinea). Door de aantasting van essentaksterfte verzwakt de boom dusdanig

Nadere informatie

Wat gaat er gebeuren in de Wevershoek?

Wat gaat er gebeuren in de Wevershoek? Essentaksterfte De situatie in Nederland Inmiddels is meer dan 80 % van de essen in Nederland aangetast. De verwachting is dat hooguit 10 % van de essen de ziekte zal overleven, gebaseerd op ervaringen

Nadere informatie

Solden. Deze producten kunnen niet geproefd of na verkoop teruggenomen worden. Prijzen zijn afgehaald en betaald in onze winkel.

Solden. Deze producten kunnen niet geproefd of na verkoop teruggenomen worden. Prijzen zijn afgehaald en betaald in onze winkel. Solden Witte Wijnen 6102004 Chardonnay Chenin - Sottano - 2015-75cl Argentinië 7.70 48% 4.00 4 flessen 6102008 Chardonnay Chenin - Sottano - 2016-75cl Argentinië 7.70 48% 4.00 86 flessen 6102005 Chardonnay

Nadere informatie

In opmars Niet zo goed gekend door ons. 27/06/2017 MVS - Rosé 1

In opmars Niet zo goed gekend door ons. 27/06/2017 MVS - Rosé 1 In opmars Niet zo goed gekend door ons 27/06/2017 MVS - Rosé 1 IN OPMARS Consumptie steeg wereldwijd met 20% in de laatste 5 jaar Frankrijk consumeert meer rosé dan witte wijn België: 9% van de wijnen

Nadere informatie

CALIFORNIË THE GOLDEN STATE

CALIFORNIË THE GOLDEN STATE THE GOLDEN STATE 26 maart 2015 GEOGRAFIE ZUIDWESTEN VAN AMERIKA TUSSEN OREGON, NEVADA, MEXICO EN PACIFIC OCEAN BREEDTEGRAAD CALIFORNIË KOMT OVEREEN MET DE BREEDTEGRADEN VAN NOORD- SPANJE EN PORTUGAL WIJNGEBIEDEN

Nadere informatie

Productdossier BOB Vijlen 1 Inleiding. 1.1 Aanvragers en informatie. 1.1.1 Naam voor de beschermde oorsprongsbenaming: Naam: BOB Vijlen

Productdossier BOB Vijlen 1 Inleiding. 1.1 Aanvragers en informatie. 1.1.1 Naam voor de beschermde oorsprongsbenaming: Naam: BOB Vijlen Productdossier BOB Vijlen 1 Inleiding 1.1 Aanvragers en informatie 1.1.1 Naam voor de beschermde oorsprongsbenaming: Naam: BOB Vijlen Vijlen ligt in Zuid-Limburg, behorend tot de Drielandengemeente Vaals.

Nadere informatie

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee

Nadere informatie

Maaswijn. Maceratie. Magnum. Maillard reactie

Maaswijn. Maceratie. Magnum. Maillard reactie Maaswijn Wijn van het gebied langs de rivier de Maas. De oudste moderne wijngaard in Nederland is Slavante op de Pietersberg, welke in 1967 is aangeplant door Frits Bosch. Maceratie Het weken van de schillen,

Nadere informatie

Platform Openbaar Groen: Ziekten en plagen in openbaar groen

Platform Openbaar Groen: Ziekten en plagen in openbaar groen Platform Openbaar Groen: Ziekten en plagen in openbaar groen Van Remoortere Liesbet Waarschuwingssysteem Proefcentrum voor Sierteelt (PCS) Genk 28 juni 2011 Waarschuwingssysteem Waarnemings- en Waarschuwingssysteem

Nadere informatie