Vergadering van 12 december 2001

Transcriptie

1 Vergadering van 12 december 2001 Punten van behandeling: 1 Onderzoek van de geloofsbrieven van de opvolger van het statenlid de heer W. Boersema 2 De notulen van de vergadering van 7 november Ingekomen stukken 4 Regeling van de werkzaamheden a.voorstel vreemd aan de orde van de dag; Festival di Gironingen b.b-stukken 5 Verordening Plattelandsontwikkelingsplan SNN (nummer 59/2001) 6 Wijziging aantal subsidieregelingen SNN (nummer 61/2001) 7 Prioriteitenlijst GDU/IDV 2002 (nummer 55/2001) 8 Convenant waterbodemsanering Stadswateren Groningen (nummer 51/2001) 9 Intrekking delegatie milieutaken aan gemeenten (nummer 49/2001) 10 Wijziging Verordening heffing en invordering nazorgheffing gesloten stortplaatsen (nummer 52/2001) 11 Wijziging organisatorische hoofdstructuur provinciale ambtelijke apparaat (nummer 53/2001) 12 Tijdelijke referendumwet (nummer 56/2001) 13 Intrekking Verordening Persoonsregistraties en wijziging Delegatiebesluit Provinciale Staten-Gedeputeerde Staten A-stukken (nummer 50/2001) 14 Provinciaal Bouwheerschap en Ruimtelijke Kwaliteit (nummer 60/2001) 15 Integrale Bijstelling begroting 2001 (nummer 58/2001) 16 Jaarplan Jeugdhulpverlening 2002 en het rapport Jeugdzorg in verandering (nummer 54/2001) 17 Beleidsprogramma Welzijn en Zorg en aanvullende voordracht (nummer 57//2001 en 57a/2001) 18 Rapport "Natuur en Landschap onder de loep" 19 Mondelinge vragen Afscheid van de heer Boersema Voorzitter: de heer J.G.M. Alders, commissaris der Koningin Griffier: de heer H.J. Bolding, griffier der staten. Aanwezig zijn 52 leden, te weten: J.H. Bakker (PvdA), R.H. van Biessum (GroenLinks), H. Bleker (CDA), H.H.J. Boer (PvdA), W. Boersema (GPV), J.R.A. Boertjens (VVD), mevrouw J.W.F. Boon-Themmen (VVD), mevrouw A.F. Bos (GroenLinks), M. Boumans (VVD), P.M. de Bruijne (PvdA), M.A.E. Calon (PvdA), A.A. van Dam (CDA), mevrouw C.A. Devere (PvdA), J.J. Dijkstra (PvdA), mevrouw A.M.K.D. Folkerts (GroenLinks), J.C. Gerritsen (PvdA), mevrouw F.Q. Gräper-van Koolwijk (D66), W. Haasken (VVD), H. Hemmes (SP), D.A. Hollenga (CDA), M.J. Jager (CDA), mevrouw R.G. Jansen (PvdA), F.C.A. Jaspers (PvdA), K. Jongstra (PvdA), F.B. van Kammen (VVD), J.W. Kok (PvdA), B. Kolk (PvdA), J.L.H. Köller (PvdA), E.J. Luitjens (VVD), A. Maarsingh (CDA), J.J. van Mannekes (PvdA), mevrouw M.L. De Meijer (PvdA), L.A. Meijndert (CDA), H.C. Moll (GroenLinks), T.A. Musschenga (CDA), R.C.E. Neef (VVD), mevrouw A.J.M. de Ridder (D66), J. Roggema (GPV), mevrouw C. Sciacca-Noordhuis (SP), R.A.C. Slager (GPV), mevrouw G.A. Smit-Slim (VVD), mevrouw A.M.C. Stevens (GroenLinks), H.J.B. Spoeltman (PvdA), P.R.A. Terpstra (VVD), de heer P.G. de Vey Mestdagh (D66), mevrouw C. Visscher-Meijst (GPV), mevrouw A. Vlietstra-van Goor (CDA), mevrouw A.A. Waal-van Seijen (VVD), J. Warris (RPF/SGP), N.R. Werkman (CDA), mevrouw J. Westers-Borgesius (VVD) en mevrouw A.C.M. de Winter-Wijffels (CDA). 1

2 Afwezig met kennisgeving zijn de leden: mevrouw N.W.M. Klein Bleumink (PvdA) en mevrouw G.R. Peetoom (CDA), de heer W. van der Ploeg (GroenLinks). De VOORZITTER: Ik open de vergadering en heet u allen hartelijk welkom. Berichten van verhindering zijn ontvangen van mevrouw Klein Bleumink en van mevrouw Peetoom. In de koffiepauze zullen hun baby s Timon en Jannes aan ons worden geshowd. Dit lijkt mij het moment er even aandacht aan te besteden. 1. Onderzoek van de geloofsbrieven van de opvolger van statenlid de heer W. Boersema. De VOORZITTER: De heer Boersema heeft mij in zijn brief van 21 november jl. het volgende meegedeeld. "Beste Hans, Bij de kandidaatstelling voor de statenverkiezingen 1998 is afgesproken dat ik tijdens de zittingsperiode plaats zou maken voor mijn opvolger. Dat moment is nu aangebroken. De vergadering van de Provinciale Staten op 12 december aanstaande zal voor mij dan ook de laatste zijn. Graag word ik in de gelegenheid gesteld tijdens deze vergadering afscheid te nemen van de PS. Met genoegen zie ik terug op een periode van ruim elf jaar statenwerk namens de fractie van het GPV. Met hartelijke groeten. " Aan het einde van deze vergadering voldoen wij aan zijn verzoek, maar de passage in zijn brief waarin hij meedeelt dat dit zijn laatste vergadering zal zijn, heeft hier alles in versnelling gebracht. Ik doel op het feit dat een poging is gewaagd zijn opvolging tijdig te regelen. Dat is met medewerking van alle betrokkenen, inclusief het hoofd stembureau, gelukt. Dat betekent dat wij nu de geloofsbrieven kunnen onderzoeken, zodat tijdens de volgende vergadering in de vacature kan worden voorzien. Het onderzoek van de geloofsbrieven van de heer H. Staghouwer kan dus plaatsvinden. Ik verzoek de leden mevrouw Stevens, de heer De Vey Mestdagh en de heer Warris op te treden als Commissie voor onderzoek van de geloofsbrieven. Ik verzoek de commissie haar werkzaamheden ogenblikkelijk aan te vangen en ik schors de vergadering in afwachting van nadere berichten van de commissie. De vergadering wordt geschorst van uur tot uur. De VOORZITTER: Ik heropen de vergadering. Mevrouw STEVENS: De commissie heeft de geloofsbrieven serieus en met genoegen onderzocht en zij heeft deze in orde bevonden. Zij stelt de Staten daarom voor de heer H. Staghouwer de volgende vergadering toe te laten. De VOORZITTER: Ik stel de Staten voor daarmee in te stemmen. Ik constateer dat dat het geval is. Wij zullen daaraan aandacht besteden tijdens de volgende vergadering. De geloofsbrieven worden goedgekeurd. 2. De notulen van de vergadering van 7 november Zonder beraadslaging of stemming worden de notulen vastgesteld 3. Ingekomen stukken. I Voorgesteld wordt ter kennisneming aan te nemen: a. Advies Wonen in het landelijk gebied van de Raad voor het landelijk gebied Mevrouw DE RIDDER: Er staat geen datum op dit stuk. Dit stuk lag in de statenkast en het blijkt dat dit van september 2000 is. Dit stuk staat nu pas bij de ingekomen stukken op de agenda. Wij vinden dat een kwalijke zaak, vooral omdat wij in december 2000 het Provinciaal Omgevingsplan hebben vastgesteld en omdat er in deze nota zaken staan die wij bij de behandeling van dat plan aan de orde 2

3 hadden kunnen stellen. Wij verzoeken het College daarom in het vervolg zorgvuldiger met dergelijke zaken om te gaan. De VOORZITTER: Ik kan mevrouw De Ridder op dat punt slechts tegemoetkomen. Met het schaamrood op de kaken moet ik vaststellen dat dit stuk niet ter inzage is gelegd. De afgelopen tijd hebben wij daarover gesproken en de griffier heeft een instructie uit laten gaan dat stukken die aan de Staten zijn gericht ogenblikkelijk worden geagendeerd. Dat hoeft geen besluit te zijn van het College van GS. Deze stukken kunnen onmiddellijk worden geagendeerd, zelfs voordat er een antwoord is. Dat kan dan altijd nog op een betere manier. Wij erkennen dat dit fout is gegaan en het helpt misschien als de Staten het schaamrood kunnen zien. b. Motie van Provinciale Staten van Zeeland van 22 juni 2001 betreffende de bezuinigingen voor de landinrichting c. Brief van de heer H. Visser te Arnhem van juni 2001 met allerlei grieven d. Brief van het College van Burgemeester en Wethouders van Soest van 23 oktober 2001 met het verzoek om een reactie op een motie van de gemeenteraad betreffende het definitief beëindigen van de Kaderwet e. Klacht van J. Doornbos e.a. te Winschoten inzake de herstructurering van de Wezellaan te Winschoten, onder verwijzing naar de antwoordbrief van het College Mevrouw DE RIDDER: Naar aanleiding van deze brief verzoek ik de voorzitter van de commissie Ruimte, Water en Groen ervoor te zorgen dat de voorgenomen excursie van deze commissie naar gemeenten met herstructureringsopgaven in ieder geval naar de gemeente Winschoten gaat. De heer JONGSTRA: De klacht van J. Doornbos is namens 50 bewoners gestuurd. Toevallig heb ik contact gehad met deze bewoners en het blijkt dat een en ander nog niet zo is geregeld als de brief doet vermoeden. Naar aanleiding van een bijna-ongeluk met twee kinderen op de slooplocatie zijn er hekken om de gevaarlijke locatie geplaatst. In de brief staat dat er overleg plaatsvindt met het wijkplatform Parkwijk. Dat is inmiddels echter opgeheven, omdat er een behoorlijke onvrede was over de gang van zaken. Aangezien er ook sprake kan zijn van een verantwoordelijkheid voor de PS, vraag ik de voorzitter deze brief terug te geven voor behandeling in de commissie Ruimte, Water en Groen. Zodoende heb ook ik de indruk dat deze zaak goed wordt opgelost. De VOORZITTER: Het lijkt mij verstandig dat beide zaken in de commissie Ruimte, Water en Groen aan de orde komen. Ik geef deze commissie echter in overweging scherp in de gaten te houden voor welke zaken de gemeente verantwoordelijk is en in welke gevallen de provincie de verantwoordelijkheid draagt. Dat kan in deze commissie worden besproken. f. Brief van het actiecomité "De Delthe" te Kantens van 10 oktober 2001 betreffende het noodbergingsgebied Delthe onder verwijzing naar de antwoordbrief van het College. g. Brief van het bestuur van Natuurverrijking te Lekkerkerk van september 2001 betreffende problematiek met betrekking tot het gebruik van bestrijdingsmiddelen, onder verwijzing naar de antwoordbrief van het College h. Brief van mevrouw A.M. Westers-Van Oord te Westerbroek van 7 maart 2001 betreffende de reactie op de brief van de Regionaal Inspecteur Milieuhygiëne over de glasvezelfabriek PBG te Westerbroek Mevrouw GRÄPER-VAN KOOLWIJK: Ik vraag om bespreking van deze brief in de commissie Milieu, Verkeer en Vervoer, samen met het antwoord van het College. Het antwoord van het College is nog niet in ons bezit, maar dat kan aan de brief worden toegevoegd en vervolgens kunnen deze zaken worden besproken. De VOORZITTER: Dat zal gebeuren. i. Afschriften van brieven gericht aan de Stichting Woningbouw Stadskanaal van de bewoners in de Thedinglaan e.o. te Stadskanaal betreffende klachten van overlast, onder verwijzing naar de brief van het College 3

4 j. Brief van de heer H. Berens te Westerbroek van 22 oktober 2001 betreffende afhandeling waterschade, onder verwijzing naar de beschikking van het College op het bezwaarschrift Mevrouw DE RIDDER: Met deze brief wordt een concreet verzoek gedaan, namelijk om contact op te nemen om te bespreken wie voor welke zaken verantwoordelijk is en wie dit verder moet afhandelen. Ik vind het belangrijk dat wij deze persoon antwoord geven op deze concrete vraag. Ik verzoek het College dat alsnog te doen in plaats van deze brief slechts voor kennisgeving aan te nemen. De VOORZITTER: De brief gaat niet over het voor kennisgeving aannemen. Het gaat erom dat het bezwaar dat is ingediend, op grond van advies van de commissie niet ontvankelijk wordt verklaard. Dat is wel degelijk een inhoudelijk antwoord. De PS nemen kennis van dat besluit van het College over het advies dat de commissie Advies en Bezwaarschriften heeft uitgebracht. Mevrouw DE RIDDER: Misschien ontstaat de verwarring door de volgorde van de bijgevoegde brieven. Ik beschik namelijk over een brief van het College waarin wordt geantwoord op de brieven van 2 maart en 16 juli jl. Vervolgens is er door deze persoon op 22 oktober jl. een brief gestuurd, waarin hij een concrete vraag stelt. Daarop is echter geen antwoord gegeven. De VOORZITTER: Ik kan mij goed voorstellen dat dit in de commissie aan de orde komt, maar ik vermoed dat wij langzamerhand een probleem hebben als wij op deze manier met elkaar de discussie voeren. Dit is immers een langlopende zaak. Deze zaak is tot en met de commissie Advies en Bezwaar behandeld. Inmiddels ligt er een uitgebreid advies voor en op een bepaald moment moeten wij kunnen zeggen dat de zaak daarmee is behandeld. Ik stel daarom voor dat wij deze zaak eventueel nog eens in de commissie bespreken, maar naar mijn mening kan daaraan niet veel vervolg meer worden gegeven. Wij moeten met elkaar vaststellen dat het kan voorkomen dat twee partijen het nooit met elkaar eens worden. Mevrouw JANSEN, gedeputeerde: Er is inderdaad een brief van 22 oktober jl., maar daarop is geantwoord en op dat bezwaar is beslist en beschikt in de brief van 23 november Als het goed is beschikken de statenleden daarover. Mevrouw DE RIDDER: De verwarring is waarschijnlijk ontstaan, omdat in de brief staat dat het een antwoord is op de brieven van 2 maart en 16 juli jl. Er staat niet dat het een antwoord is op de brief van 22 oktober jl. De VOORZITTER: Ik citeer de laatste zin uit de brief van 22 oktober jl. Mocht u, net als uw adviescommissie, van mening zijn dat mijn claim bij de provincie niet ontvankelijk kan worden verklaard, dan verzoek ik u mij dat bij beschikking te laten weten. Met uw adviescommissie wordt de commissie van Advies en Bezwaar bedoeld. In de brief van 23 november jl. staat inderdaad dat het College het eens is met dat advies. Dat is dus een beschikking en daartegen kan beroep worden aangetekend bij de arrondissementsrechtbank. Dat is in de laatste alinea van deze brief vermeld. Zonder stemming wordt aldus besloten. II Voorgesteld wordt de volgende stukken te betrekken bij de agendapunten 5 en 6: k. Brief van de secretaris van IPSC van 27 november 2001 over de uitkomsten van de vergadering van IPSC en een gedeelte uit het verslag van deze vergadering l. Brief van het Dagelijks Bestuur van SNN van 29 november 2001 met bijlagen betreffende beantwoording vragen over de Verordening Plattelandsontwikkeling SNN. Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. III Voorgesteld wordt het volgende stuk te betrekken bij agendapunt 18: m. Reactie van de Milieufederatie Groningen e.a. van 4 december 2001 betreffende het rapport Natuur en Landschap onder de loep 4

5 Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. 4. Regeling van de werkzaamheden. De VOORZITTER: Ik heb verzoeken ontvangen van mevrouw De Ridder voor het stellen van mondelinge vragen over de Hortus en over de evaluatie van het GS-spreekuur. Mevrouw De Ridder heeft mij daarvan vooraf op de hoogte gesteld. Het College heeft op 6 november jl. het spreekuur geëvalueerd. Ik moest inderdaad vaststellen dat dat stuk niet aan de Staten is verzonden. Ik stel daarom voor dat wij dit onderwerp vandaag niet als vraagpunt behandelen, maar dat wij er deze week voor zorgen dat de uitkomsten van de evaluatie door alle statenleden zijn ontvangen. Zodoende kunnen zij deze in de betreffende commissievergadering bespreken. Mevrouw DE RIDDER: Daarmee ga ik akkoord. a. Voorstellen vreemd aan de orde van de dag; Festival di Gironingen. De VOORZITTER: Ik stel vast dat bij de mondelinge vragen de Hortus aan de orde is. Daarnaast is het voorstel van de heer Van der Ploeg, mede namens de heer Hemmes en de heer Warris, aan de orde betreffende het tweede miljoen ten behoeve van het Festival di Gironingen. Er wordt voorgesteld om het als vreemd aan de orde vandaag aan de agenda toe te voegen. Het voorstel voldoet aan alle vereisten van het reglement van orde, maar wij moeten nagaan of ook de andere statenleden van mening zijn dat het aan de agenda moet worden toegevoegd. De beraadslaging wordt geopend. De heer GERRITSEN: Voorzitter! De fractie van de PvdA heeft vandaag geen behoefte aan behandeling van dit punt. Er is namelijk geen sprake van spoed. Het is aangekaart als een punt dat nodig moet worden besproken en er wordt gesuggereerd dat er allerlei problemen zijn. Wij menen dat het vroeg genoeg is het in de commissie Bestuur en Financiën aan de orde te stellen. Deze vergadering vindt plaats op 11 januari 2002 en dan wordt dat punt uitvoerig besproken. Als op dat moment blijkt dat het nodig is daarover nader te discussiëren, dan komt dit onderwerp in de statenvergadering van 6 februari 2002 aan de orde. De argumentatie die de heer Van der Ploeg en anderen in de brief gebruiken, namelijk dat de VVV en het MBT moeten weten waar zij aan toe zijn, vinden wij niet steekhoudend. Na een vergadering van GS moet dan namelijk vaak een vergadering van de Staten volgen. Er zijn immers vele instellingen die op een bepaald gebied zekerheid nodig hebben. Wij menen dat 11 januari vroeg genoeg is. Instellingen kunnen in principe beginnen met het treffen van voorbereidingen, maar naar onze mening is er geen aanleiding dit onderwerp vandaag met spoed te behandelen. De heer HOLLENGA: Voorzitter! Ook de fractie van het CDA heeft op dit moment geen behoefte aan een inhoudelijk debat. Dit punt staat begin januari 2002 op de agenda voor de fractievergadering. Het is een afzonderlijk voorstel. In de commissie Bestuur en Financiën is het zijdelings aan de orde geweest, maar op dat moment was er nog geen duidelijkheid over de onderbouwing. Aan de hand van de gegevens die op dit moment op tafel liggen, willen wij de discussie binnen onze fractie voeren. Uiteraard wensen wij daarover vervolgens in de commissie te discussiëren. De heer TERPSTRA: Voorzitter! Het voorstel om dit punt vreemd aan de orde op te voeren vindt mijn fractie niet opportuun. Er is immers geen snelheid geboden, anders dan dat de reguliere weg zou kunnen worden bewandeld. Ook binnen de fractie van de VVD leven er vragen en wordt er over dit onderwerp gediscussieerd. Als men op een bepaald moment 1 miljoen gulden in dat festival stopt en als er vervolgens een voorstel wordt voorgelegd voor de versterking van culturele instellingen, dan kunnen daarbij vraagtekens worden geplaatst. Bij mijn fractie leven daarover inderdaad vragen en zij wil zich graag voorbereiden op de reguliere vergadering op 11 januari aanstaande. Mevrouw BOS: Voorzitter! Wij zijn teleurgesteld in de coalitiepartijen en in de grote fracties. Als een aantal fracties een bepaald punt op de agenda wil plaatsen, dan is te verwachten dat zij minimaal de politieke wil en de beleefdheid hebben daaraan gehoor te geven. Mijn fractie maakt zich steeds meer 5

6 zorgen over het democratisch gehalte van deze Staten. De fractie van de PvdA zegt dat dit onderwerp geen spoedeisend karakter heeft. In de commissie Bestuur en Financiën was er sprake van commotie en er waren geen positieve geluiden te horen over de ontdekking van het tweede miljoen. Het is juist dat het de taak is van de statenleden daaraan aandacht te besteden, maar er was geen toelichting bij. Inmiddels hebben externe belangengroeperingen daarover hun mening gegeven, zoals bijvoorbeeld de VVV. Dat is voor ons echter niet de enige reden om te verzoeken dit onderwerp met spoed op de agenda te plaatsen. In dezelfde commissievergadering is er gesproken over de evaluatie van grote evenementen, zoals Blue Moon en Via Dorkwerd. Het blijkt dat er veel is misgegaan. Men moet de tijd nemen voor het organiseren van dergelijke grote evenementen. Als dit onderwerp in januari en februari aanstaande in de commissie- en de statenvergadering aan de orde komt, terwijl het festival in mei 2002 plaatsvindt, dan wordt daarmee naar mijn idee niet zorgvuldig omgegaan. Vanzelfsprekend zullen wij in januari en februari 2002 de discussie aangaan, maar het lijkt ons goed alvast een eerste signaal te geven in de statenvergadering. Er is immers nogal wat op te merken over de procedure en over de wijze waarop het College met de statenleden omgaat, want dat lijkt nergens op. De heer SLAGER: Voorzitter! Mijn fractie heeft zich in het verleden steeds positief opgesteld op het moment dat verzoeken aan de orde waren voor het aan de agenda toevoegen van een punt vreemd aan de orde van de dag. Het deed voor ons niet ter zake welke fractie dat verzoek indiende. Als een fractie er behoefte aan had een bepaald punt op de agenda te plaatsen, dan moest dat naar onze mening vrijwel altijd mogelijk zijn. Wij zijn dan ook teleurgesteld in de houding van de drie collegepartijen. In de commissie Bestuur en Financiën hebben wij ongeveer twee weken geleden gediscussieerd over het eerste miljoen. Het College merkte op dat moment op dat er slechts over het eerste miljoen werd gesproken. Wij hadden stukken ontvangen waarin stond dat er ook nog een ander miljoen is, maar dat was op dat moment absoluut niet aan de orde. Het onderwerp is op dat moment echter wel besproken. Nauwelijks één week na de betreffende vergadering, was er opeens een notitie beschikbaar waarin wel degelijk over dat tweede miljoen werd gesproken. Dat is naar mijn idee reden genoeg om in deze statenvergadering aandacht aan dit punt te besteden. Mevrouw DE RIDDER: Voorzitter! Ook mijn fractie is behoorlijk teleurgesteld in de houding van de fracties van het CDA, de VVD en vooral in die van de PvdA die als eerste het woord voerde. De heer GERRITSEN: Is mevrouw De Ridder daarom extra teleurgesteld? Ja, zo gaat dat. Mevrouw DE RIDDER: Wij zijn vooral teleurgesteld omdat de door mij genoemde fracties niet eens naar de motivatie hebben geluisterd. De heer GERRITSEN: Ik ben expliciet ingegaan op de motivatie. Mevrouw De Ridder moet wel opletten. Mevrouw DE RIDDER: Deze fracties luisteren niet naar de reden van het verzoek om dit punt nu op de agenda te plaatsen. Er wordt gezegd dat wij dat in de commissie kunnen afhandelen. Wij hebben ons ook in de materie verdiept en wij beschikken niet over voldoende informatie om in de commissie een goede discussie aan te gaan. De heer GERRITSEN: Beschikt mevrouw De Ridder daarover inmiddels wel? Mevrouw DE RIDDER: Nee. Wij willen deze discussie, aan de hand van het punt vreemd aan de orde, gebruiken om ervoor te zorgen dat wij over voldoende informatie beschikken. Vervolgens kunnen wij een goed debat over dit onderwerp voeren. De heer GERRITSEN: Dat kan ook in de commissie gebeuren. Mevrouw DE RIDDER: Ik sluit mij aan bij de woorden van mevrouw Bos met betrekking tot het open staan voor fracties die een punt op de agenda willen plaatsen. Dat geldt in het bijzonder voor dit geval, want de procedure is opmerkelijk te noemen. Het College is er goed in ons precies uit te 6

7 leggen hoe de financiële cyclus in elkaar zit en om te zeggen dat dat altijd op die wijze moet gebeuren. In dit geval wordt er op deze manier een miljoen in gefietst. Daarbij komt dat in de brief staat dat het College heeft besloten dat te zullen doen. Naar de mening van mijn fractie heeft het College echter niet de bevoegdheid te besluiten dergelijke bedragen alvast te besteden. Dat is naar de mening van mijn fractie niet toegestaan, voordat daarover met de Staten is gesproken. Wij vinden het daarom van groot belang dat het punt vreemd aan de orde vandaag op de agenda komt. De heer HEMMES: Voorzitter! Vooral de heer Slager legt de vinger op de juiste plaats. Wij vinden het belangrijk dat dit punt vandaag op de agenda komt. Ik voeg daaraan toe dat wij het een slechte zaak vinden dat de grote fracties op deze wijze met de oppositie omgaan. Dit gebeurt overigens vaker, wat is te betreuren. Dat is de arrogantie van de macht. Wij vinden dat er in dit geval sprake is van een vorm van onbehoorlijk bestuur en mede daarom vinden wij dat dit punt vandaag op de agenda moet komen. Het zou zeer teleurstellend zijn als dat vandaag niet lukt. De VOORZITTER: Er zijn grote woorden gesproken over het democratisch gehalte, maar ons reglement van orde is van toepassing. Dat bepaalt dat, als eenderde van de Staten vindt dat een punt moet worden geagendeerd, dat kan gebeuren. Er zijn 52 leden aanwezig dus als 18 leden van mening zijn dat dit punt op de agenda moet komen, dan staat dat op de agenda. Wij hebben met elkaar een regeling getroffen waardoor het niet de meerderheid is. Wij hebben daarvoor in de Staten een gekwalificeerde minderheid opgenomen. Ik neem daarom aan dat het niet nodig is dergelijke woorden uit te spreken over het democratisch gehalte. Wij hebben immers gezamenlijk geregeld op welke wijze dat gebeurt en wij hebben dat niet afhankelijk gemaakt van de meerderheid in de Staten. Ik wijs de statenleden op artikel 33 van het reglement van orde, het zesde lid, waarin dat keurig is aangegeven. Als wij daarvan niet zijn uitgegaan, dan staat dat er expliciet bij. Voor de zwaarste middelen die wij de Staten hebben toegekend is een meerderheidsbesluit nodig, maar voor de andere middelen geldt dat eenderde van de Staten nodig is. Ik neem daarom aan dat er een voorstel wordt gedaan. Als dat voldoende ondersteuning krijgt - in dit geval hebben 52 leden getekend en het is dus voldoende als 18 leden voorstander zijn van het voorstel - dan komt dat punt vandaag op de agenda. Het lijkt mij een overzichtelijke situatie. De beraadslaging wordt gesloten. Mevrouw BOS (orde): Naar mijn idee moet er dan een stemming volgen. Mevrouw DE RIDDER: Elk statenlid heeft zijn eigen verantwoordelijkheid. Wij hebben niet te maken met een aantal zetels. De VOORZITTER: Het is naar mijn idee duidelijk dat iedereen individueel stemt. In stemming komt het voorstel. Het voorstel wordt verworpen. Voor het voorstel hebben 15 personen gestemd en tegen het voorstel 37. b. B-stukken. De VOORZITTER: De b-stukken kunnen bij hamerslag worden vastgesteld. Er zal één opmerking worden gemaakt over de Tijdelijke referendumwet. Dat wil ik dus wel onder de b-stukken behandelen. 5. Voordracht van Gedeputeerde Staten van 30 oktober 2001, nr , RRL, tot vaststelling van de 'Verordening Plattelandsontwikkelingsplan Samenwerkingsverband Noord- Nederland (nummer 59/2001). Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. 7

8 6. Voordracht van Gedeputeerde Staten van 5 november 2001, nr , IEE, tot wijziging van een aantal subsidieregelingen van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (nummer 61/2001). Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. 7. Voordracht van Gedeputeerde Staten van 16 oktober 2001, nr , IEV, inzake prioriteitenlijst GDU/IDV 2002 (nummer 55/2001). Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. 8. Mededeling van Gedeputeerde Staten van 16 oktober 2001, nr , RMA, betreffende Convenant waterbodemsanering Stadswateren Groningen (nummer 51/2001). Zonder beraadslaging of stemming wordt besloten de mededeling voor kennisgeving aan te nemen. 9. Voordracht van Gedeputeeerde Staten van 16 oktober 2001, nr , RBB, tot instemming met de intrekking van de delegatie van milieutaken aan de gemeenten en regeling van de daaruit voortvloeiende personele en financiële gevolgen (nummer 49/2001). Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. 10. Voordracht van Gedeputeerde Staten van 16 oktober 2001, nr , RMA, tot wijziging van de Verordening op de heffing en invordering van de nazorgheffing gesloten stortplaatsen provincie Groningen (nummer 52/2001). Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. 11. Voordracht van Gedeputeerde Staten van 16 oktober 2001, nr , CMB, tot wijziging van de organisatorische hoofdstructuur van het provinciale ambtelijke apparaat (nummer 53/2001). Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. 12. Mededeling van Gedeputeerde Staten van 16 oktober 2001, nr , CB, betreffende de Tijdelijke Referendumwet (nummer 56/2001). De VOORZITTER: Mevrouw De Ridder wenst een opmerking te maken over de Tijdelijke referendumwet. Mevrouw DE RIDDER: Voorzitter! Ik maak van de gelegenheid gebruik om, naar aanleiding van deze mededeling van het College, namens mijn fractie een mededeling te doen over het feit dat wij geen initiatiefvoorstel over het referendum indienen. Hoewel het College ervoor had kunnen kiezen ons een voordracht voor te leggen over een provinciaal referendum, heeft het ervoor gekozen ons mee te delen dat de Tijdelijke referendumwet één op één wordt overgenomen. Wij nemen deze mededeling van het College voor kennisgeving aan, zoals wij dat meestal doen met mededelingen. Dat gebeurt over het algemeen immers zonder veel omhaal van woorden en zonder veel discussie. Wij wensen echter te benadrukken dat wij het van belang vinden dat de burgers goed zijn geïnformeerd over hun rechten, inclusief het recht op het houden van een referendum. Ik wens te verklaren waarom wij, in tegenstelling tot de verwachting, nog niet met een initiatiefvoorstel zijn gekomen. De reden daarvoor is de reactie in de commissie Bestuur en Financiën op ons voorstel voor een eenvoudige referendumverordening. Het is duidelijk geworden dat wij ten aanzien van het referendum verder willen gaan dan de meerderheid in deze Staten. Dat wil echter niet zeggen dat wij ons daarbij zwijgend neerleggen. Het gaat er niet om dat wij zo nodig ons gelijk willen halen, maar wij nemen de democratie serieus en wij willen ons continue inzetten voor het zodanig verbeteren van de werkwijze van de overheid en van het openbaar bestuur dat deze past bij de veranderende samenleving en deze daarmee de 8

9 democratie van vandaag en van morgen ten goede komt. Dat laatste willen wij eigenlijk allemaal. Wij hebben immers een statenbrede werkgroep Bestuurlijke Vernieuwing in het leven geroepen. Dat wij op het gebied van de bestuurlijke vernieuwing niet bepaald voorop lopen, is vandaag weer gebleken. Dat werd echter ook de afgelopen week op een pijnlijke manier duidelijk, want wij konden de status Pilot Bestuurlijke Vernieuwing in IPO-verband niet bemachtigen. Blijkbaar is dit een conservatieve provincie. Misschien moeten wij ons daarbij neerleggen, maar wij ontkomen er niet aan ons af te vragen of onze werk- en denkwijze nog in de hedendaagse samenleving passen. Burgers worden mondiger en zij wensen te worden betrokken bij besluiten die hen direct aangaan. Zij wensen serieus te worden genomen en de fractie van de D66 vindt dat normaal en terecht. Naar de mening van mijn fractie denken wij in de Staten nog te veel vanuit het bestuur en de overheid. Zij is van mening dat wij te weinig denken vanuit de burger en dat is geen goede zaak. Als wij de burgers serieus nemen - dat doen wij, want de kiesgerechtigden hebben ons gevraagd namens hen dit werk in de Staten te doen - dan moeten wij hen ook het recht geven ons op de vingers te tikken en zonodig een besluit bij te stellen als wij het naar hun opvatting niet goed hebben gedaan. In alle organisaties werkt dat op deze wijze. Een dagelijks bestuur kan op het matje worden geroepen door een algemeen bestuur. Een directie heeft goedkeuring nodig van de raad van commissarissen en ook een aandeelhoudersvergadering kan een streep zetten door de plannen van een vennootschap. Ook de burger zal de ultieme laatste stem moeten hebben als het democratische besluiten betreft. De heer GERRITSEN (orde): Ik dacht dat dit een B-stuk was en dat er een korte verklaring zou volgen. Dat is overigens op zichzelf al opmerkelijk bij een B-stuk. Mevrouw De Ridder houdt echter een lang betoog met controversiële punten waarover inhoudelijk veel is te zeggen en waartegen veel is in te brengen. Ik vind dat wij uit procedureel oogpunt niet juist bezig zijn. Het moest mijns inziens een A-stuk worden, want dan heeft mijn fractie ook behoefte het debat over deze zaken aan te gaan. Het is echter een B-stuk gevonden, dus ik zou het op prijs stellen als mevrouw De Ridder zich aan de regels voor een B-stuk houdt en anders moet het vooraf duidelijk zijn dat het als een A-stuk wordt geagendeerd. Mevrouw DE RIDDER: In reactie op de woorden van de heer Gerritsen merk ik op dat ik bijna klaar ben en mijn betoog zal afronden met een uitnodiging de discussie in het vervolg inderdaad nog breder te voeren. De VOORZITTER: De opmerkingen van de heer Gerritsen zijn niet geheel gespeend van realiteit. Er is gemeld dat het een B-stuk is. Mevrouw De Ridder heeft mij vanochtend gemeld dat zij wilde uitleggen waarom zij afziet van het indienen van een initiatiefvoorstel. Het leek mij terecht dat zij daarover opmerkingen maakt. De heer Gerritsen wijst erop dat mevrouw De Ridder inmiddels een aantal opmerkingen heeft gemaakt dat om een weerwoord vraagt. Deze zouden naar zijn mening niets te maken hebben met de overwegingen van mevrouw De Ridder om af te zien van een initiatiefvoorstel. Het is mogelijk dat wij er staande de vergadering een A-punt van maken. Dan kan er later over worden gesproken. Als daaraan behoefte bestaat bij de heer Gerritsen dan is dat dus mogelijk. Ik verzoek mevrouw De Ridder daarmee rekening te houden in de rest van haar verklaring. Mevrouw DE RIDDER: Ik zal mij beperken tot de kern van mijn mededeling. In de commissie Bestuur en Financiën hebben de fracties van GroenLinks, het CDA en de SP aangegeven dat zij meer willen dan de strikte uitvoering van de Tijdelijke referendumwet. Wij beschouwen dat als een positief signaal en als een start om nadrukkelijker na te denken over de democratie en over de optimale vormgeving daarvan in deze provincie. Wij willen met deze fracties om de tafel gaan om een referendumvoorstel verder uit te werken dat op een meerderheid van de Staten kan rekenen. In Noord-Holland is men ons ver voor geweest. In 1994 is daar, mede op initiatief van de fractie van de PvdA, een Referendumverordening aangenomen. Wij gaan ervan uit dat ook de fractie van de PvdA hier bereid is de gedachten over dit onderwerp te laten gaan. Ik heb zojuist gezegd dat wij met een aantal fracties om de tafel gaan, maar de deur staat altijd open en iedereen mag op elk moment aanschuiven. De VOORZITTER: Mevrouw De Ridder verwees naar het besluit dat wij zojuist hebben genomen over het voorstel van mevrouw Bos om iets al dan niet op de agenda te plaatsen. Als dat conform ons reglement van orde plaatsvindt dat wij democratisch hebben vastgesteld, namelijk recht toekennend 9

10 aan een minderheid, dan vind ik dat niet een gepast voorbeeld van ondemocratisch gedrag. Dat is de eerste correctie. De tweede correctie heeft betrekking op de opmerking van mevrouw De Ridder over het pilotproject. Als wij nagaan welke pilotprojecten zijn toegekend, dan valt het ons op dat andere provincies daarvoor in aanmerking komen om zaken uit te voeren die wij in het reglement van orde reeds lange tijd hebben geregeld. Ik vind dat daarom een slecht voorbeeld. Zonder stemming wordt aldus besloten. 13. Voordracht van Gedeputeerde Staten van 16 oktober 2001, nr , CB, tot intrekking van de Verordening Persoonsregistraties provincie Groningen, alsmede tot wijziging van het Delegatiebesluit Provinciale Staten-Gedeputeerde Staten provincie Groningen 1991 (nummer 50/2001). Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. A-stukken 14. Voordracht van Gedeputeerde Staten van 30 oktober 2001, nr , RRB, betreffende de nota "Provinciaal Bouwheerschap en Ruimtelijke Kwaliteit in de provincie Groningen" (nummer 60/2001). De heer KOK: Voorzitter! Mijn fractie vindt het een goed voorstel en zij wenst de goede discussie die in de commissie is gevoerd niet opnieuw te voeren. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter! Voor ons ligt een voordracht die betrekking heeft op het Provinciaal Bouwheerschap en wij vinden het belangrijk daaraan ook in deze statenvergadering aandacht te besteden. Het is immers een belangrijk onderwerp dat naar onze mening niet slechts in de commissie aan de orde moet komen. In woordenboeken wordt aan bouwheerschap de volgende betekenis toegekend: Hij die opdracht geeft tot bouwen. De bedoeling van het Bouwheerschap, zoals wij dat invullen, is dat het toeziet op ruimtelijke kwaliteit. Dat wordt ook in de voorliggende voordracht aangegeven. Toen wij over deze onderwerpen spraken, hebben wij aangegeven dat wij het belangrijk vinden dat dit in de breedte gebeurt. Wij hebben indertijd zelfs een motie ingediend met betrekking tot een Bouw Effectrapportage om het in een breder perspectief te kunnen plaatsen. Naar onze mening zou dat nog steeds het geval moeten zijn. Bouwheerschap moet inhouden dat wij op de een of andere manier objectieve maatstaven ontwikkelen en dat wij vooral toezien op een duurzame ontwikkeling op het gebied van de ruimtelijke kwaliteit. Wij vinden dat ook duurzaam bouwen daartoe behoort. Daarnaast moet het breed. Dat wil zeggen dat er aandacht moet zijn in het kader van het toekennen van nieuwe functies of herschikking van oude. Wij moeten bij de planvorming letten op het natuurlandschap, OVbereikbaarheid, de opbouw van de bevolking, de ontwikkeling in buurtgemeenten, de sociale effecten van de planologie, enzovoort. In de commissievergadering werd door de fractie van het CDA terecht gewezen op de veiligheidsaspecten. Daarnaast dient aandacht te worden besteed aan economische effecten en milieuaspecten. Last but not least spreken wij over beeldkwaliteit. Een en ander wordt niet alleen door ons beleefd, maar staat ook in de Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening. Ik citeer: Ontwikkelingen, direct of indirect ruimtebeslag in het landelijk gebied, moeten zodanig worden ingepast in het landschap dat de ruimtelijke kwaliteit hierdoor wordt bevorderd. Hiermee wordt expliciet aandacht besteed aan groen, water, natuur, perspectieven voor de landbouwsector, de cultuurhistorische waarden - zoals beschreven in de nota Belvedère - en aan verbanden tussen de verschillende beleidsdoelen en ontwikkelingsmogelijkheden. Dat is dus heel breed. De heer TERPSTRA: De heer De Vey Mestdagh citeert de hele Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening. Ik vraag mij af of hij niet bezig is met een behandeling die meer bij het POP past dan bij het voorliggende voorstel. Juist de door hem genoemde zaken, hebben wij in het POP geregeld. Deze zijn in hun totaliteit in deze nota doorgezet waar zij uitmonden in of refereren aan het begrip beeldkwaliteit. Eerlijk gezegd vind ik dat de heer De Vey Mestdagh ver afdwaalt van de nota die op dit moment aan de orde is. 10

11 De heer DE VEY MESTDAGH: Ik ben deze mening niet toegedaan, want in het POP wordt met name het Bouwheerschap aangekaart als uitvoering va n het een en ander. Ik doel dan op de duurzame ontwikkeling. Dat zou dus betekenen dat wij in deze voordracht minimaal verwijzingen moeten tegenkomen. Ik kom later in mijn betoog terug op het feit dat deze nota een eenzijdige invalshoek lijkt te kiezen. In deze nota - ik zal daarop meteen ingaan om de behoeften van de heer Terpstra te bevredigen - wordt vooral de nadruk gelegd op beeldkwaliteit, identiteitsstudies, enzovoort. Tot onze vreugde wordt in de nota geconstateerd dat Groningen geen museum moet worden. De opvattingen over wat mooi en lelijk is, kunnen uiteen lopen. De meningen zijn dus ook verdeeld over datgene wat moet worden behouden en datgene wat dient te worden gestimuleerd. Dat is lastig, want dat betekent dat er in de nota geen sprake is van objectieve maatstaven op het gebied van de beeldkwaliteit. Dat is overigens behoorlijk moeilijk, omdat het tegenwoordig bijvoorbeeld modieus is tegen witte schimmel te strijden. Ook daarvoor kan de vraag worden gesteld of dat mooi of lelijk is. Het zal niet overal lelijk zijn. Ik reed laatst door de provincie en in de verte zag ik aan de einder inderdaad een wit dorpje. Dat zag er best leuk uit. Witte schimmel is daarom naar mijn mening niet iets om tegen te strijden, maar het is belangrijk dat in het perspectief van de omgeving te plaatsen. Vanzelfsprekend komt ook het omgekeerde voor. Het is mogelijk een beeldkwaliteit uitstekend te omschrijven en een en ander exact uit te voeren, maar dat wil niet zeggen dat dat goed past binnen het geheel. Ik wijs op de verschillende boerderettes die regelmatig in de provincie worden opgericht. Dat gebeurt volledig volgens de regels der kunst, maar op de een of andere manier lijken deze niet in het landschap te passen. Ik noem De Woeste Hoeve op de A-1-locatie als voorbeeld. Iedereen kan waarnemen dat er veel aandacht is besteed aan het uiterlijk van dat gebouw. Ik kan niet oordelen over de binnenkant, maar misschien kan iemand mij wat dat betreft aanvullen. Het uiterlijk is in ieder geval niet als woest aan te merken en zeker niet als hoeveachtig. De heer CALON, gedeputeerde: Naar mijn idee spreken wij over het beleid in deze provincie. De heer DE VEY MESTDAGH: Ik noem een voorbeeld. Ik kan ook allerlei boerderettes binnen de provincie noemen, maar ik wil het kort houden. Ik wilde een voorbeeld noemen dat de meesten zal zijn opgevallen. Wat de beeldkwaliteit betreft, bevinden wij ons in een spagaatpositie. Als men de ontwikkeling vrijlaat, dan zal er sprake zijn van spannende ontwikkelingen. Er ontstaat als het ware organisch een beeldkwaliteit die leeft en die over het algemeen functioneel is. In het verleden is het landschap op deze wijze ontstaan. Een beeldkwaliteit is naar onze mening geen statisch gegeven. Deze evalueert en daarin moet geen verandering komen. Reguleren heeft tot voordeel dat uitwassen zijn te beperken. Een nadeel is dat er bij uitgebreide regulering een saai landschap kan ontstaan waarin vooral op de winkel wordt gepast en waar alles wordt geconserveerd. Het gevaar bestaat bovendien dat er niets spannends meer gebeurt. Wij, links liberalen, vinden het daarom belangrijk dat er bij beeldkwaliteit vooral wordt gekozen voor het vrijlaten van zaken en voor het overlaten daarvan aan particulieren. Wij kiezen ervoor slechts te reguleren op beeldkwaliteit als dat er werkelijk toe doet, dus als er een uitwas plaatsvindt, als iets wat mooi is wordt verstoord waarover wij gezamenlijk hebben gezegd dat dat behouden moet blijven. In dat kader is mijn fractie tegenstander van algemene regelingen voor de gehele provincie. Eerder hebben wij in een statenvergadering opgemerkt dat wij in de gehele provincie als het ware als Don Quichots tegen reuzen vechten. Degenen die Don Quichot kennen, weten welke reuzen ik bedoel. De heer TERPSTRA: Ik begrijp er niets van! Ik heb de indruk dat de heer De Vey Mestdagh op windmolens doelt, maar als de fractie van de D66 dat woord niet meer durft uit te spreken, dan moet zij dat vooral niet doen. De fractie van de D66 spreekt nogal eens over politieke duidelijkheid en het lijkt mij in dat kader beter dat de heer De Vey Mestdagh de zaken gewoon bij de naam noemt. Zodoende weten wij wat hij bedoelt. Als hij over reuzen spreekt, dan weten wij niet zeker of hij daarmee de windmolens bedoelt. Het lijkt mij niet verstandig op deze manier te spreken. De heer DE VEY MESTDAGH: Ik nodig de heer Terpstra uit mij vaker te verduidelijken. De heer TERPSTRA: Mag ik daarmee nu beginnen? De heer De Vey Mestdagh spreekt over een organische beeldkwaliteit en over een ontwikkeling waarvoor geldt dat alles met elkaar samenhangt. Het spijt mij dat ik het moet zeggen, maar als men aan één hoek van een aardbeiennet trekt, dan 11

12 vervormt alles. De heer DE VEY MESTDAGH: Ik dank de heer Terpstra voor zijn verduidelijking. Als wij het gehele kader nog eens bezien, dan is te constateren dat deze nota vooral betrekking heeft op beeldkwaliteit. De nieuwe Woningwet, die halverwege het jaar 2002 van kracht wordt, verplicht gemeenten sowieso gemeentelijke welstandsnota s vast te stellen waaruit blijkt dat zij zich daarmee zullen bezighouden. Één van de uitgangspunten van deze nieuwe wet is dat er vooral duidelijkheid moet zijn voor particulieren en voor personen die initiatief willen tonen. Deze zal deze personen meer vrijheid moeten bieden, dus ook de nieuwe Woningwet ondersteunt ons betoog. Vanzelfsprekend mag deze nota niet leiden tot een provinciale welstandscommissie die de zaak terugdraait en een en ander eerder zal beperken. Ik stel een aantal vragen aan het College. Onderschrijft het College dat het Provinciaal Bouwheerschap niet slechts betrekking heeft op beeldkwaliteit, maar dat een en ander in de volle breedte wordt bezien? Als wij dat doen, hoe directief zijn wij daarmee dan bezig? Laten wij gemeenten vrij, of houden wij ons vooral bezig met de ondersteuning daarvan? Is het de bedoeling dat wij ook gemeentelijke bestemmingsplannen weigeren, omdat wij bepaalde zaken lelijk vinden? Het laatste zouden wij een slechte ontwikkeling vinden. Deze nota geeft immers aan dat wat lelijk en mooi is bijzonder subjectief ligt. In dit kader verwijs ik naar de opmerking van gedeputeerde Calon in de commissie. Hij merkte op dat wij de plannen tegenhouden als de gemeenten het niet doen zoals wij dat willen, of woorden van gelijke strekking. Graag ontvang ik van hem een nadere toelichting. De heer MAARSINGH: Voorzitter! Ik zal niet inhoudelijk op dit onderwerp ingaan, want dat is in de commissie voldoende gebeurd. Wij hebben in de commissie gezegd dat het als het ware een zoektocht is naar de invulling van het Bouwheerschap. Voordat dit stuk werd behandeld, werd er een presentatie gehouden door een van de ambtenaren van de provincie. Ik doel op de heer Hoek. Die presentatie heeft op ons een zeer goede indruk gemaakt en ik spreek daarvoor mijn waardering uit. Hij heeft met beelden duidelijk gemaakt wat er onder kwaliteit wordt verstaan en tijdens de presentatie werd duidelijk dat de kwaliteit soms door zeer geringe ingrepen sterk kan worden verbeterd. Wij zijn ervan overtuigd dat de provincie serieus wil nagaan op welke wijze het Bouwheerschap kan worden ingevuld. In de commissie hebben wij duidelijke afspraken gemaakt over de wijze waarop wij daarmee verder zullen omgaan. Mevrouw BOS: Voorzitter! Ook de fractie van GroenLinks vindt het Provinciaal Bouwheerschap en de ruimtelijke kwaliteit belangrijk. Het eerste stuk vonden wij vaag en het moet mij van het hart dat het tweede stuk niet veel beter is. De toevoeging over de gemeenten vonden wij echter goed. De informatie die wij van de ambtenaren ontvingen, maakte het geheel ietwat concreter. Mijn fractie hoopt echter dat de resultaten zichtbaar zullen worden. Het wordt hoog tijd dat bepaalde ontwikkelingen stoppen en het duurt erg lang voordat dat zichtbaar wordt. Ik hoop echter dat dit een goede aanzet is voor de toekomst. De heer CALON, gedeputeerde: Voorzitter! Ik heb een ietwat ambivalent gevoel over deze zaak, maar teleurstelling overheerst. Ik kreeg dat gevoel na het betoog van de eerste spreker. Mevrouw Bos zegt dat het tijd wordt dat bepaalde ontwikkelingen stoppen en dat er verbetering optreedt. Een gemiddeld bestemmingsplan wordt voor een periode van tien jaar vastgelegd. Ik heb met betrekking tot bepaalde zaken in deze statenzaal reeds vaker opgemerkt dat het niet mogelijk is drie jaar geleden een bestemmingsplan vast te stellen, dat wij op grond van onze nieuwe inzichten bepalen dat wij van dat bestemmingsplan afwijken en dat wij het op een andere manier zullen aanpakken. Als mevrouw Bos verwacht dat alles morgen beter is, dan moet ik haar teleurstellen. Het is namelijk een proces van lange adem en het is de Staten bekend dat wij meteen aan de slag gaan. Voordat deze notitie is vastgesteld, zijn wij reeds begonnen met het Bouwheerschap. Ook in de directe omgeving van mevrouw Bos, namelijk het dorp Ulrum, is een identiteitsstudie verricht en op basis daarvan zal er ter plaatse een bestemmingsplan worden gemaakt. Wij nemen aan dat de kwaliteit van dat dorp daarmee gediend zal zijn. Ook in het geval van Don Quichot is er in deze provincie overigens redelijk snel resultaat geboekt, al gebeurde dat niet tot tevredenheid van alle fracties. Het is echter niet meer mogelijk in deze provincie overal windmolens te plaatsen. Ik vond het voorbeeld van de heer De Vey Mestdagh daarom niet zo goed. 12

13 Ik ben vooral teleurgesteld over het feit dat het erop lijkt dat wij de discussie over het POP - de heer Terpstra refereert daar terecht aan - en die in de commissie hier over doen en dan ook de vragen. De heer De Vey Mestdagh vraagt of dit directief is en of wij bestemmingsplannen niet in behandeling nemen. Ik meen dat met name de fractie van de VVD er bij het Provinciaal Omgevingsplan op heeft aangedrongen dat er geen restrictief, reactief en dirigistisch - ik weet niet precies welke woorden zijn gebruikt, maar dat was de sfeer - bouwheerschap moet worden ontwikkeld. Het College heeft op dat moment gezegd dat het vooral pro-actief en stimulerend zal zijn. Wij hebben gezegd dat wij geen wethouders zijn van de provincie Groningen. Binnen de gemeenten geldt een welstandsbeleid en dat moet daar blijven. Wij proberen juist vooraan in het proces te komen en te stimuleren. De heer De Vey Mestdagh heeft gelijk dat dit een redelijk smalle en eenzijdige nota is. Dat heb ik hem tevens in de commissie gezegd. Het is niet onze bedoeling alle eisen over duurzaam bouwen en over water bij bestemmingsplannen nog eens in deze nota noteren. Dat staat immers in andere nota s. Ik doel onder andere op het POP en het wordt reeds geïmplementeerd. Het is niet zinvol en niet functioneel alle zaken die wij reeds doen nogmaals in deze nota op te nemen. Deze nota heeft vooral betrekking op beeldkwaliteit en wij willen daarmee pro-actief zijn. Eerlijk gezegd heb ik er geen behoefte aan de in de commissie gevoerde discussie hieromtrent over te doen. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter! Gedeputeerde Calon merkte terecht op dat deze voordracht een eenzijdige invalshoek heeft, namelijk die van de beeldkwaliteit. De vraag is of ook de andere aspecten volledig bij het Bouwheerschap worden betrokken. Wij hebben er namelijk eerder voor gepleit dat wij de gemeenten daarin in de volle breedte ondersteunen. De heer CALON, gedeputeerde: Voorzitter! Wij ondersteunen de gemeente in de volle breedte. Ik noem bijvoorbeeld de implementatie van het water toetsen bij bestemmingsplannen. Ook op het gebied van duurzaam bouwen gebeurt dat. Het is mogelijk te zeggen dat dat sectoraal beleid is, maar wij proberen dat integraal aan te pakken. Wij vinden echter niet dat het nodig is alles nog eens in deze nota op te nemen. Het is niet juist dat wij een oordeel geven over wat mooi of lelijk is. Wij zijn immers geen welstandscommissie. Wij zullen er echter wel op toezien of de gemeenten deze afweging zorgvuldig maken. Het moet immers breder zijn dan het object. Het gaat om de omgeving. Ik kom in de verleiding het hele betoog te herhalen, maar dat zal ik niet doen. In het voorjaar hebben wij de nota voorgelegd en gezegd dat suggesties welkom zijn. Er zijn echter weinig suggesties gekomen. Ook hebben wij haar in het veld aan de orde gesteld en men was daarover redelijk positief. Wij hebben de indruk dat het een zeer goede nota is. Ik ben het eens met de heer Maarsingh en met mevrouw Bos dat het een kwestie is van zoeken. Wij lopen immers redelijk ver voor de muziek uit en op dit pad zijn er geen objectieve criteria. Ik sluit dan ook niet uit dat er zaken fout zullen gaan. De beraadslaging wordt gesloten. Zonder stemming wordt aldus besloten. De VOORZITTER: Ik schors de vergadering voor de koffiepauze. De vergadering wordt geschorst van uur tot uur. De VOORZITTER: Ik heropen de vergadering. 15. Voordracht van Gedeputeerde Staten van 30 oktober 2001, nr , CMB, betreffende de Integrale Bijstelling van de Begroting 2001 (5e wijziging begroting 2001 en 1e wijziging begroting 2002) (nummer 58/2001). De heer JASPERS: Voorzitter! Naar aanleiding van de discussie in de commissie heeft het College ons schriftelijk, als aanhangsel bij het verslag van de commissie Bestuur en Financiën, geïnformeerd over de daar gestelde vragen. Dat geldt in het bijzonder voor de verschuivingen binnen de begrotingen voor de cofinanciering Kompas. De antwoorden van het College vinden wij adequaat en wij zullen daarom instemmen met deze voordracht. De heer MOLL: Voorzitter! Met de Integrale Bijstelling heeft mijn fractie niet veel moeite. Er wordt goed geboerd en men zou denken dat dat veel mogelijk maakt. Een aantal zaken valt ons echter op 13

14 en ik ga in op een paar specifieke punten. Het doorschuiven van het overschot is zeer opvallend. Bij de discussie over de Voorjaarsnota is weinig invulling gegeven aan nieuw beleid. Dat had te maken met de meicirculaire en met onzekerheden daarover. Er werd op dat moment opgemerkt dat wij bij de Integrale Bijstelling op dat gebied veel zouden kunnen gladstrijken. De extra meevallers zijn inmiddels binnen en er wordt opnieuw alleen maar doorgeschoven, namelijk via het rekeningenresultaat naar de vrije ruimte voor de volgende Voorjaarsnota. Het is wat dat betreft misschien enigszins een verloren jaar. Er is dus weinig nieuws aan de orde, wij zien vooral het financieel regelen van uitgaven die enigszins zijn opgelopen. Het lijkt of de regie op dat punt weg is en dat geldt ook voor de tegendruk om zuinig aan te doen. Er is sprake van veel overschrijdingen en weinig onderuitputtingen, maar wellicht is dat beeld anders bij de eindbalans. Het lijkt erop dat men te veel met de grote zaken des levens bezig is. Ik noem bijvoorbeeld De Blauwe Stad en de Giro. De kleine zaken voor de burger lijken minder aandacht te krijgen. Ik doel bijvoorbeeld op de breedtesport, waarvoor fl is uitgetrokken, en dit ook nog incidenteel. In een volgende ronde moeten wij dergelijke zaken rechttrekken, want wij zullen de verleiding weerstaan om bij het scheiden van de markt nog enkele goede zaken toe te voegen. Wij zijn namelijk voorstander van een integrale discussie. Die momenten zijn immers bedoeld om dergelijke zaken aan de orde te stellen. Over Delfsail is in de commissie gesproken en er is duidelijkheid ontstaan. Mijn fractie is op de hoogte van het succes van Delfsail in het verleden. Het is haar eveneens bekend dat de provincie een bijdrage van fl toe gaf en wij zien dat vo or de toekomstige uitvoering van Delfsail de begroting wat omhoog is gegaan. Mijn fractie kan zich vinden in een deel van de financiering door de provincie voor Delfsail. Dat mag best iets meer zijn dan deze fl , maar wij vragen ons af waarom dat 1 miljoen gulden moet zijn. Daarover wensen wij een goede discussie te voeren. Daarvoor is tijd beschikbaar. Voor de politieke duidelijkheid wil ik genoteerd hebben dat die discussie wat ons betreft open is en dat wij dat bedrag als het ware niet reeds in gedachten hebben ingevuld. Wij hopen dat het College dat in zijn oordeelsvorming bij de voorbereiding van de voorstellen wil betrekken. Wij stemmen dus in met het bedrag van fl dat reeds is geregeld, maar verder houden wij onze portemonnee nog even dicht. Dat houdt echter niet in dat daar niets in zit. Met betrekking tot het budgetrecht van de Staten merk ik op dat wij hebben geconstateerd dat een aantal uitgaven reeds is gedaan dat nog moet worden goedgekeurd. Ik noem een projectleider van Noorderlink en een personeelsfeestje dat onlangs schijnt te zijn gehouden als voorbeelden. Het budgetrecht van de Staten wordt op deze manier ietwat uitgehold en wij vragen het College dat zo veel mogelijk te vermijden. Desnoods moet er nu en dan een extra bijstelling komen om dergelijke zaken netjes te regelen. Dat betekent niet dat wij nu voorstellen deze bedragen niet te ramen. Wij zouden het College daarmee niet alleen in moeilijkheden brengen, maar daarbij komt dat wij geen inhoudelijke bezwaren hebben tegen deze uitgaven. Ons bezwaar is dat het netjes geregeld kon worden. Ik zal een toelichting geven op het amendement dat ik zal indienen. Voor de vierde dienstauto voor het College is een behoorlijk bedrag geraamd. Daarover is reeds gesproken en er is gevraagd wat daarvan de reden was. In de tekst is een cryptische formulering opgenomen, namelijk dat het College proefondervindelijk wil vaststellen of in de toekomst beter kan worden overgegaan tot aanschaf of tot leasing. Als men begint met de aanschaf, dan is dat experiment mijns inziens reeds afgerond. Misschien kan dat nader worden uitgelegd. Bovendien ligt er dan nog een taakstelling van kilometer. Minister Netelenbos staat mobiliteit weer toe, maar het lijkt mij beter bij voorbaat niet van dergelijke aantallen uit te gaan. Wij menen dat er sprake is van voldoende dienstauto s en als er bij het College toch nog sprake is van een additionele vervoersbehoefte, dan zijn wij bereid daarin te voorzien op een manier die minister Netelenbos ook goed vindt. Ik doel op het openbaar vervoer. Wij stellen daarom voor het bedrag van fl niet uit te geven. Daarentegen stellen wij voor fl te ramen voor het verstrekken van OV-kaarten voor de eerste klas aan collegeleden. Qua comfort komt het dus naar ons idee overeen met het voorstel van het College. Wij vinden het bovendien interessant dat het College, evenals alle andere burgers in de samenleving, kennis maakt met de wijze waarop het openbaar vervoer in Nederland wordt uitgevoerd. Dat kan proefondervindelijk gebeuren. De collegeleden zullen ervaren dat het openbaar vervoer in een groot aantal situaties beter is. Zij staan immers niet in de file. Ook zullen zij ervaren dat er een aantal knelpunten is dat aandacht vraagt. Bestuurders beschikken nu en dan over instrumenten om daarin daadwerkelijk verbetering aan te brengen. Ik bied het amendement aan het College aan. 14

15 Mevrouw DE MEIJER toont haar OV-jaarkaart. De VOORZITTER: Door de heer Moll wordt namens de fractie van GroenLinks het volgende amendement voorgesteld: "Betreft punt 0303 Vierde dienstauto College GS Schrappen f ,- voor de vierde GS auto (incidenteel) Toevoegen f ,- (OV-jaarkaarten 1e klas voor alle Collegeleden) Toelichting: Met 7 GS leden zijn 3 auto's voldoende Autokilometers kunnen slechts dan als doelstelling worden geformuleerd als het in de betekenis van besparing van autokilometers is bedoeld. Dat is hier niet het geval Bovendien gunnen wij onze dagelijkse bestuurders de rust van een 1e-klas werkcoupé teneinde zich optimaal te kunnen voorbereiden op het vertegenwoordigen van onze provincie in den vreemde. Vervolgens zal blijken dat met 3 auto's ook bezuinigingen op personeel mogelijk zijn (personeelsverschuivingen door minder chauffeurs diensten)." Het amendement kan bij de beraadslaging worden betrokken en krijgt de letter A. De heer CALON, gedeputeerde: Voorzitter! De heer Moll zegt dat het doorschuiven van het overschot opvallend is. Hij sprak ook over het rekeningenresultaat. Het rekeningenresultaat over dit jaar is echter pas volgend jaar bekend en dat zien de Staten bij de Rekening, dus dat is op dit moment niet aan de orde. Met name in de commissie Bestuur en Financiën is veelvuldig over de begrotingssystematiek gesproken en daar is gezegd dat politieke keuzes over vrije ruimte in principe plaatsvinden bij de Voorjaarsnota. Daarvoor kan er sprake zijn van besluiten, dus dat er een zogenaamd voorbeslag op de Voorjaarsnota wordt gelegd. Er zou dan vooraf een discussie over kunnen plaatsvinden. Normaal gesproken gebeurt dat echter bij de Voorjaarsnota en dat wordt dan geïmplementeerd bij de begroting - tussentijds kunnen ons nog dingen overkomen waar wij de Algemene Beschouwingen houden. De Integrale Bijstelling moet niet meer zijn dan een technische bijstelling van de begroting, dus ongelukken die ons overkomen. Het is dan inderdaad juist dat er op sommige posten sprake is van overschrijdingen, omdat er bijvoorbeeld meer energie in moet worden gestoken, of omdat zaken verkeerd zijn ingeschat. Het is mogelijk dat het geringe zaken betreft, maar het komt ook voor dat het omvangrijke zaken zijn. Het budgetrecht van de Staten wordt naar onze mening niet geschaad. De Staten hebben het recht aan te geven of zij het eens zijn met de voorstellen. Zij kunnen dat aangeven bij de Integrale Bijstelling, bij de Voorjaarsnota of bij de begroting. De fractie van GroenLinks wenst daarvan gebruik te maken door een amendement in te dienen over de vierde dienstauto. De heer Moll sprak in relatie tot dat onderwerp over openbaar vervoer voor het College. Het zal nu wel duidelijk zijn dat mevrouw De Meijer werkelijk over een OV-jaarkaart beschikt. Deze heeft zij overigens zelf betaald en zij maakt er ook nog gebruik van. Wij hebben reeds vele discussies gevoerd over de vraag of het verstandiger is een dienstauto te leasen of te kopen. Het is de laatste jaren duidelijk geworden dat wij dermate veel auto s inhuren, dat het aanschaffen van een vierde dienstwagen goedkoper is dan het inhuren van extra auto s. Daarvan zijn wij inmiddels redelijk zeker. Wij leasen een aantal auto s en de vraag is of wij daarmee in de toekomst moeten doorgaan, of dat wij dat moeten aanpassen in de vorm van een leasecontract. Aan de hand van een vergelijking tussen de kosten voor de aangeschafte auto en die voor de lease-auto s zullen wij daarover discussiëren. Ik kan de Staten meedelen dat het genoemde aantal, namelijk kilometer, niet juist is. De dienstauto s die volledig bezet zijn, rijden gemiddeld kilometer per jaar. Het door de fractie van GroenLinks geopperde idee voor een OV-jaarkaart spreekt mij eveneens aan, al liggen daaraan andere redenen ten grondslag. Dan krijgen de collegeleden namelijk de gelegenheid minder op een dag te doen. Het doet er in dat geval niet toe of zij gebruik maken van de eerste of de tweede klas. Het aantal vergaderingen per dag zal behoorlijk dalen. Aan de Staten zal dan een aantal keuzes worden voorgelegd. Wij doen dan minder en wij zijn dan minder in Den Haag of op andere plaatsen waar het naar onze mening gebeurt, of de Staten besluiten in al hun wijsheid om extra collegeleden aan te stellen. Ik moet de Staten zeggen dat wij dit nog niet in het College hebben besproken, maar de 15

16 portefeuillehouder van Financiën denkt met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat de aanschaf van extra dienstauto s goedkoper is. De fractie van het CDA zou daarover wellicht nog een amendement kunnen indienen. Wij hebben nota genomen van de zaak met betrekking tot Delfzijl. Wij nemen op dit moment het besluit over het bedrag van fl Over Noorderlink en over het personeelsfeest is in de commissievergadering reeds gesproken en ik vind het niet zinvol dat te herhalen. Het is niet juist dat de tegendruk en het zuinig omgaan met middelen minder aan de orde is. Als deze indruk is ontstaan, dan wens ik deze weg te nemen. Er zijn echter nu eenmaal zaken die moeten worden geregeld. De Staten hebben bijvoorbeeld met betrekking tot De Blauwe stad vele vragen gesteld. Om alle vragen goed te kunnen beantwoorden en om een goed advies te krijgen, hebben wij extra bijstand ingehuurd. Wij hebben bovendien opgemerkt dat, als de commissies dat zelf nodig hebben, wij bereid zijn ook daarin te voorzien. Een ander voorbeeld is het financieel systeem dat per 1 januari 2002 gereed moet zijn vanwege de overgang naar de euro. In een dergelijk geval hebben wij niet veel keuzemogelijkheden en dan is er dus sprake van grote overschrijdingen. Er rest ons niets anders dan dat te accepteren. Het is evenmin juist dat het ambitieniveau lager ligt, maar de ambities worden niet bij de Integrale Bijstelling besproken. Dat gebeurt immers bij de Voorjaarsnota en bij de begroting. Wellicht merk ik ten overvloede op dat ik het amendement van de fractie van GroenLinks ontraad, al heb ik dat nog niet onder ogen gehad. De VOORZITTER: De heer Moll sprak in zijn termijn de zorg uit over het budgetrecht van de Staten. Dat lijkt mij ietwat vreemd, want de Integrale Bijstelling is een fenomeen dat hier reeds lange tijd bekend is. Het zou slechts kunnen worden ondervangen doordat iedere wijziging tot een bijstelling zou moeten leiden. Dat lijkt mij een interessante discussie die in de commissie Financiën zou kunnen worden gevoerd. Het lijkt mij anders ietwat overdreven te zeggen dat het budgetrecht daarmee in het geding is. De Integrale Bijstelling is bewust en op tal van plaatsen opgenomen - dat geldt in ieder geval voor het duale stelsel - om aan het eind de afrekening te kunnen maken en om een beoordeling te kunnen geven. Dat behoort tot het normale verkeer. De heer MOLL: Voorzitter! Ik heb altijd begrepen dat het budgetrecht inhoudt dat de Staten besluiten kunnen nemen die het College vervolgens mandateren naar de inhoud daarvan te handelen. Mijn opmerking had geen betrekking op zaken die tot de normale werkzaamheden behoren. Ik noemde twee concrete punten waarvoor geldt dat er feitelijk uitgaven zijn gedaan, voordat daarvoor door de Staten toestemming is gegeven. Dat is het enige dat ik heb gesignaleerd. Andere opmerkingen in die trant heb ik niet gemaakt. Als ik staatsrechtelijk fout zit, dan mag de voorzitter mij dat uitleggen. Dat was echter de strekking van mijn woorden en ik verzocht het College dergelijke situaties - het achteraf goedkeuren van uitgaven waarvoor geldt dat het pijnlijk kan zijn als de Staten dat zouden afwijzen, al voorziet de wet daarin - zo veel mogelijk te vermijden. Het is aan het College dat zodanig te organiseren dat dit goed is geregeld. De discussie daarover in de commissie Financiën zal ik wellicht niet meemaken, maar daarom merk ik dat nu op. Met betrekking tot de dienstauto s en de OV-kaarten merk ik op dat de fractie van GroenLinks wellicht in eerste instantie voorstander was van het afschaffen van alle dienstauto s en van het verstrekken van OV-kaarten. Dat zou in principe immers toereikend moeten zijn. Wij hebben echter begrip voor het feit dat de dienstauto s niet uit onze organisatie zijn weg te denken, al wordt er in onze provincie hard gewerkt aan verbetering van het openbaar vervoer. Mijn fractie is van mening dat het inzetten van drie dienstauto s ruimschoots voldoende kan zijn om aan de acute vervoersbehoefte van de collegeleden te voldoen, zelfs als er dikke dossiers moeten worden meegenomen die niet met de trein - ook niet in de eerste klas - kunnen worden vervoerd. Mijn fractie heeft de indruk dat het in een aantal gevallen mogelijk is meer gebruik te maken van het openbaar vervoer. Met dit voorstel wil wij als het ware prikkelen tot die afweging. Uit ervaring weet ik dat het mogelijk is vergaderingen beter voor te bereiden door gebruik te maken van het openbaar vervoer. Wellicht kunnen er minder vergaderingen worden bezocht, maar er is altijd sprake van een verhouding tussen de kwaliteit en de kwantiteit en ook daarop kan het gebruikte vervoermiddel invloed uitoefenen. Ik doe met deze opmerking overigens niets af aan de inspanningen die gedeputeerden leveren. Ons amendement dient onder andere om dat experiment in gang te zetten. Wij geven het College wat dat betreft alle ruimte om te besturen. Dat betekent echter niet altijd dat zij worden bestuurd door een chauffeur, maar in een aantal gevallen door een machinist. De heer BAKKER: Als ik de woorden van Martin Bril van de Volkskrant mag geloven, dan wordt onze 16

17 commissaris toch regelmatig wandelend in de stad aangetroffen. Hij geeft wat dat betreft landelijk het goede voorbeeld. De heer TERPSTRA: Meent de heer Moll serieus dat onze collegeleden niet goed voorbereid op een vergadering komen? De VOORZITTER (orde): Ik denk dat het verstandig is even met ons allen gedag te zeggen tegen Jannes en Timon. Hartelijk welkom! De aanwezigen applaudisseren voor de baby's die met hun moeders mevrouw Klein Bleumink en mevrouw Peetoom op de publieke tribune zijn verschenen. De heer MOLL: De heer Terpstra legt mij woorden in de mond die ik naar mijn idee niet heb gesproken. Ik kan mij dat in ieder geval niet herinneren. Ik weet niet of ik op de gedachtegang van de heer Terpstra moet reageren, of dat ik moet herhalen wat ik zojuist heb gezegd. De heer TERPSTRA: Ik stel voor dat wij op de handelingen wachten. De heer CALON, gedeputeerde: Voorzitter. Met betrekking tot het budgetrecht merk ik op dat de heer Moll gelijk heeft als hij zegt dat er vooraf geen toestemming is gegeven voor het houden van dat personeelsfeest. Het is juist dat de wet daarin voorziet. Dat betekent dat de collegeleden daarvoor hoofdelijk aansprakelijk zijn. De portefeuillehouder zal nagaan of het College daartegen is verzekerd. Als dat niet het geval is, dan kunnen de Staten daarvoor het komend voorjaar een voorstel tegemoet zien. Over de mobiliteit merk ik op dat wij niet moeten suggereren dat er sprake zal zijn van extra mobiliteit. Het komt in de plaats van het inhuren van auto s. De heer Moll sprak over het feit dat in het ene geval een chauffeur stuurt en in het andere geval een machinist. Het maakt echter niet uit of het chauffeurs zijn van een bus, of dat het machinisten zijn van een trein. Het zijn immers allemaal chauffeurs. Wij maken geen gebruik van een dienstauto als wij te voet kunnen gaan, maar ik durf de stelling aan dat wij dan per dag minder werk kunnen verzetten. Dat kan een keuze zijn in het kader van de onthaasting. Dat spreekt mij overigens ook wel eens aan, maar uit het oogpunt van bestuurlijke efficiency is het College daarvan geen voorstander. De VOORZITTER: Ik meen dat eenieder op zijn wenken wordt bediend door het feit dat de hoofdelijke aansprakelijkheid in het kader van het wetsontwerp over de dualisering is geschrapt. Dat is overigens logisch. Het is mij niet bekend of u allen bekend bent met de Bijstelling van de begroting in de Tweede Kamer. Als u deze onder ogen krijgt, dan zult u werkelijk onder de indruk raken van het budgetrecht. De beraadslaging wordt gesloten. In stemming komt het amendement. Het amendement wordt verworpen. Voor het amendement hebben gestemd de fracties van GroenLinks, D66 en de SP. De VOORZITTER: Ik kom op de Integrale Bijstelling. Begrijp ik het goed dat de heer Moll namens zijn fractie aankondigt dat het bedrag van fl gulden voor Delfzijl akkoord is, maar dat zijn fractie zich daarmee niet heeft verplicht tot de verdere zaak en dat dat een open beoordeling is? De heer MOLL: Dat is juist. De VOORZITTER: Kunt u allen instemmen met de Integrale Bijstelling? Ik constateer dat dit het geval is. 17

18 Zonder stemming wordt aldus besloten. 16. Voordracht van Gedeputeerde Staten van 16 oktober 2001, nr , IWW, ter vaststelling van het jaarplan voor de jeugdhulpverlening in de provincie Groningen voor 2002 (nummer 54/2001). Hierbij is tevens aan de orde het rapport "Jeugdzorg in verandering" van de commissie Beleidsonderzoek Jeugdzorg en de zienswijze van het College op dit rapport De VOORZITTER (orde): Het College zal reageren op alle opmerkingen die voor hem bestemd zijn. Als er opmerkingen zijn over het rapport, dan adresseren de Staten deze aan de voorzitter van de commissie. Hij zal daarover het woord voeren. De heer GERRITSEN: Als de PS dat rapport vaststellen, wat is dan de status van de conclusies en de aanbevelingen uit het rapport? Zijn dat dan richtinggevende uitspraken in de zin van besluiten die de PS nemen? De VOORZITTER: Als de PS dat rapport vaststellen en dat rapport is voorzien van concrete aanbevelingen, dan hebben de PS het beleid vastgesteld. Tot de dag na de volgende verkiezingen is het College slechts een commissie van Uitvoering van de besluiten van de PS. De beraadslaging wordt geopend. De heer BOER: Voorzitter! Ik spits mijn betoog vooral toe op de behandeling van de resultaten van de commissie Beleidsonderzoek Jeugdzorg. Over het Jaarplan 2002 kan ik kort zijn. In het verlengde van de Regiovisie zet dat in op vraaggerichtheid, preventie, ambulante vormen van hulpverlening, herkenbaarheid, samenwerking binnen de sector en met gemeenten. Dit beleid kan op onze instemming rekenen en wij stemmen dan ook in met het jaarplan. Ik ga in op de bevindingen van de commissie Jeugdzorg. In algemene zin concludeert mijn fractie dat de statenleden via een dergelijk onderzoek op het toch wel vrij gecompliceerde terrein van de Jeugdzorg goed beslagen ten ijs kunnen komen. Dat komt in het Jaarplan Jeugdhulpverlening vrij summier aan de orde. Op aandrang van de heer Jager is er recent nog een nader advies van het College verschenen. Mijn eerste reactie in de commissie was dat wij. als een beetje zelfbewuste PS, geen handleiding van het College nodig hebben om een visie op het rapport van de commissie weer te geven. Niettemin gaan wij geen enkele dialoog uit de weg en hebben wij met belangstelling kennisgenomen van het oordeel van het College. Ik behandel de hoofdthema s van het advies van de commissie. Het eerste hoofdpunt betreft de vorming van een Bureau Jeugdzorg. De komende jaren is het een behoorlijke tour de force om dat bureau tot stand te brengen. Het is een omvangrijke operatie die in 2003, althans voorlopig, een feit moet zijn. Het advies van de commissie is daarover een uitgangspuntennotitie te schrijven en deze voor te leggen aan de PS. Het College noemt het een plan van aanpak en mijn fractie kan daarmee akkoord gaan. Bij de beoordeling van het plan van aanpak zullen wij betrekken in hoeverre dat plan met alle betrokken partijen - ik doel dan met name op de jongeren zelf - is besproken. Het tweede hoofdpunt betreft de toegang tot de licht ambulante hulp. Met betrekking tot de toegankelijkheid stelt de commissie terecht dat de bereikbaarheid centraal moet staan en niet zozeer de fysieke spreiding. Wij kunnen ons vinden in het advies van de commissie om te komen tot een onafhankelijke klachtenlijn. Het negatieve advies van het College bevreemdt ons enigszins. De voordelen lijken ons namelijk evident. Op de eerste plaats hoeven de betrokkenen dan minder kopschuw te zijn voor vermeende repercussies. Ten tweede biedt het een objectiever beeld dan wanneer dat door de zorgaanbieder gebeurt. Vreemde ogen dwingen immers wel eens. Met betrekking tot de ambulante hulp ontstaat er bijna een academische discussie tussen de commissie en het College. De vraag is wat daar al dan niet toe wordt gerekend. Het uitgangspunt voor mijn fractie is in ieder geval dat de zorgvrager zo weinig mogelijk van het kastje naar de muur wordt gestuurd. De grenzen van de wetgeving moeten daarbij zo veel mogelijk worden verkend. Ten derde noem ik de gevolgen voor Jeugdzorg Groningen. Voor Jeugdzorg Groningen heeft het oprichten van een nieuw Bureau Jeugdzorg behoorlijke consequenties. Dat zal worden gesplitst in 18

19 een aanbiedergedeelte en in een toeganggedeelte. De commissie constateert terecht dat er sprake is van een grote verantwoordelijkheid voor de politiek om deze ombouw mede in goede banen te leiden. De reactie van het College daarop is nogal defensief. Het lijkt alsof het College eerst tot twee cijfers achter de komma wil weten wat de gevolgen zijn, voordat er positie wordt gekozen. Wij weten dat de ontvlechting de komende jaren een feit zal worden en daarom past een behoorlijke voortvarendheid op dit punt. Het vierde hoofdpunt is de marktwerking. Over het thema marktwerking is de commissie ietwat behoedzaam. Dat is terecht als zij uitgaat van de korte termijn. Op de lange termijn willen wij ons behoeden voor al te veel dogmatisme op dit punt. Op de langere termijn kunnen vormen van marktwerking, waarbij meerdere aanbieders hun offerte kunnen uitbrengen, op hun merites worden beoordeeld. Dit geldt eveneens voor het introduceren van persoonsgebonden budgetten. Zorg wordt zodoende vraag- in plaats van aanbodgericht. Dit is geen heiligverklaring van marktwerking of van persoonsgebonden budgetten, maar wel voor het onderzoeken van mogelijkheden om tot creatieve oplossingen te komen en om niet al te veel zaken reeds bij voorbaat af te houden. Het vijfde thema heeft betrekking op de relatie tussen de Jeugdzorg en de gemeenten. De aansluiting wordt nog vaak gemist. Dat geldt zowel voor de werkwijze, als voor de beeldvorming over en weer. Een samenhangende aanpak en heldere afspraken dienen voorop te staan. Het door de commissie voorgestelde convenant zou ons op dat gebied behoorlijk wat stappen verder kunnen brengen. De heer JAGER: Voorzitter! Ik reageer namens mijn fractie in de eerste plaats op de aanbevelingen van de Beleidsonderzoekscommissie Jeugdzorg. Uiteraard dank ik de commissie voor het verrichten van de werkzaamheden en ook spreek ik daarvoor waardering uit. Evenals de heer Boer zal ik in het kort op de aanbevelingen ingaan. Wij zijn het eens met de aanbevelingen van de commissie over de vorming van het Bureau Jeugdzorg. Wellicht ten overvloede benadruk ik dat zoveel mogelijk personen worden betrokken bij het opstellen van dat beleid. De fractie van de PvdA doelde daar eveneens op. Wij missen tot nu toe vooral de ouders van de cliënten. Uiteraard is het van groot belang de jongeren daarbij te betrekken, wat ook de heer Boer zojuist opmerkte. Wellicht is het een idee de ouders en de ouderverenigingen ook als vertegenwoordiger op te nemen in de stuurgroep. Graag verneem ik van het College of dat mogelijk is, of dat dat reeds gebeurt. Met betrekking tot de spreiding van de toegang staat voor ons de toegankelijkheid in brede zin voorop. Het is belangrijk dat de toegankelijkheid laagdrempelig is en blijft. Het moet niet de inzet zijn veel gebouwen te creëren, maar om de bereikbaarheid te optimaliseren. Wij vragen het College dan ook na te gaan of bijvoorbeeld het internet een instrument zou kunnen zijn om op dat gebied toe te passen. Daarnaast moet er behoorlijk worden geïnvesteerd in de informatievoorziening. Daarbij kunnen vooral buurt - en dorpshuizen en bibliotheken worden betrokken. Voor de klachtenafhandeling hebben wij een voorkeur voor het opstellen van een goed afhandelingprotocol bij de diverse instellingen boven het invoeren van een apart klachtennummer. Het invoeren van een klachtennummer en dat vervolgens onderbrengen bij het bureau Klachtenondersteuning Jeugdzorg, lijkt ons in ieder geval niet gewenst. Naar onze mening behoort dat niet tot de taak van dat bureau. Het aanbieden van enige mate van preventiehulpverlening of van overbruggingshulp door het Bureau Jeugdzorg stuit bij de fractie van het CDA niet op bezwaren. De inzet moet dan echter zijn dat - vooral als er sprake is van overbruggingshulp - er geen onnodige knip in de hulpverlening komt. Aanbeveling 4 zullen wij volledig ondersteunen. Hetzelfde geldt voor aanbeveling 5, al vinden wij een convenant van groot belang. Wij gaan echter akkoord met afspraken per regio, mits er uiteindelijk met alle gemeenten afspraken worden gemaakt die ook in een convenant worden vastgelegd. Ten slotte kom ik op aanbeveling 6. De fractie van het CDA is absoluut geen voorstander van een verdergaande marktwerking, maar zij vindt diversiteit in het aanbod wel van groot belang. De zorgvrager moet een keuze kunnen maken. Het persoonsgebonden budget is in dat geval een instrument dat de sympathie van mijn fractie heeft. De diversiteit in het zorgaanbod moet echter wel sterk worden vergroot, voordat een persoonsgebonden budget nuttig kan zijn. Als contracteervrijheid een positieve bijdrage kan leveren aan het vergroten van de diversiteit, dan staan wij daar niet afwijzend tegenover. Met de opmerking over de positie van de Stichting Jeugdzorg op korte termijn kunnen wij instemmen. Ik ga in op de voordracht. 19

20 Wij zijn van mening dat het de goed kant opgaat met de jeugdzorg in Groningen. De Stichting Jeugdzorg Groningen toont aan dat zij in staat is weer op een gezonde manier verder te gaan. De gepresenteerde begroting stemt ons dan ook positief. Uiteraard zijn de problemen nog niet geheel opgelost, maar de fractie van het CDA heeft vertrouwen in de toekomst. De jeugdhulpverlening kent een groot aantal betrokkenen en alleen met de volledige inzet van alle partijen kunnen de gezamenlijke ambities daadwerkelijk worden waargemaakt. Ten aanzien van de inzet benadrukt mijn fractie nog eens met klem dat gemeentelijk jeugdbeleid, ook in de jeugdhulpverlening, essentieel is voor een goed klimaat. Helaas moeten wij nu en dan nog constateren dat er gemeenten zijn die zich met het jeugdbeleid voornamelijk richten op het bestrijden van overlast door jongeren. Vanzelfsprekend moet er niet slechts repressief beleid worden gevoerd. Jongeren verdienen de volledige aandacht van gemeenten en zij moeten de jongeren ook de kansen bieden zich te ontplooien. Daarvoor is goed overleg tussen de overheid en jongeren van groot belang. Wij hopen dan ook dat er op lokaal niveau het komende jaar nog meer aandacht zal zijn voor een integraal jeugdbeleid en wij spreken tevens de hoop uit dat het College van GS alles zal doen om dat te stimuleren. Één van de manieren om preventief te werk te gaan is het aannemen van lokale jeugden jongerenwerkers. Wij vragen het College na te gaan of deze provincie een bijdrage kan leveren aan het stimuleren van dit lokale en soms regionale jeugd- en jongerenwerk. Wellicht kan dit punt bij de regio s onder de aandacht worden gebracht. Mede naar aanleiding van de discussie in de commissie Welzijn, Zorg en Cultuur doen wij tot slot een moreel appèl op de opvoeders. De verantwoordelijkheid van de opvoeding is en blijft in onze visie primair in handen van de opvoeders. Uiteraard moet de overheid een goede jeugdzorg garanderen, maar opvoeders zijn verantwoordelijk en zij moeten zich daarom volledig richten op de zorg voor hun kinderen. Het een kan en mag niet zonder het ander. Mevrouw BOON-THEMMEN: Voorzitter! Tot een moreel appèl zou ik het niet willen laten komen. De heer JAGER: Dat zou misschien wel goed zijn. Mevrouw BOON-THEMMEN: Ik heb het betoog van de heer Jager met aandacht gevolgd. Dat deed ik ook in de commissievergadering. Het Jaarplan Jeugdhulpverlening staat op de agenda en dat is de laatste in een lange rij van plannen op dat gebied. Volgend jaar zal er een breed provinciaal beleidskader Jeugdzorg zijn, dat ook de implementatie van de nieuwe wetgeving op dat gebied moet inhouden. Het is de bedoeling dat de nieuwe wet op 1 januari 2003 in werking treedt en dan moet er ook een nieuw Bureau Jeugdzorg van de grond komen waarin de verschillende partners samenwerken. De fractie van de VVD heeft met vreugde kennisgenomen van het feit dat de drie partners die op dat gebied zullen participeren, de hoofden bij elkaar hebben gestoken en dat zij een procesmanager hebben aangesteld, die met een plan van aanpak moet komen. Het bevreemdde ons echter dat terugkoppeling naar de provincie, de gemeente en naar de zorgverzekeraar wel wordt genoemd, maar dat datgene wat in de aanbevelingen van de beleidscommissie is genoemd - ik doel op het feit dat instellingen zoals Thuiszorg, Algemeen Maatschappelijk Werk en de politie nadrukkelijk bij de vorming van het Bureau Jeugdzorg dienen te worden betrokken - niet wordt genoemd. De fractie van de VVD vindt het belangrijk dat dit wel gebeurt. Op welk moment in het proces verwacht het College daarvoor plaats in te ruimen? De discussie over de vraag wat er precies in het Bureau Jeugdzorg moet komen heeft veel tijd in beslag genomen. De vorige sprekers hebben ook gesproken over de licht ambulante hulp die binnen het Bureau Jeugdzorg mogelijk is. Mijn fractie is van mening dat het ook mogelijk moet zijn een EHBO-hulp in te zetten tot op het moment dat er geïndiceerde hulp kan worden verleend. Ook deze crisishulp of voorlopige hulp moet binnen het Bureau Jeugdzorg kunnen worden gegeven. Er is ook discussie gevoerd over de toewijzing, waarvoor op dit moment een onafhankelijk orgaan bestaat. In het plan Jeugdhulpverlening heb ik gelezen dat wordt voorgesteld dat wel op te nemen in het Bureau Jeugdzorg, maar dit onafhankelijk te houden. Dat ligt mijns inziens niet in het verlengde van datgene wat de wetgever beoogt. Mijn fractie vindt dat dit een geïntegreerd onderdeel moet zijn van het Bureau Jeugdzorg. De toegankelijkheid van het bureau is belangrijk. Daarover is door de beleidscommissie uitvoerig gesproken en daarvoor zijn aanbevelingen gedaan. Het is niet nodig dat er op iedere locatie een decentraal punt van het Bureau Jeugdzorg komt. Wij vinden het echter wel belangrijk dat het bureau zijn voordeur als het ware verplaatst - dat kan ook in de vorm van een spreekuur ter plaatse - naar de 20