Tegenstellingen hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.

2 Inhoudsopgave Vooraf Vragen-Leerdoelen Eindproduct-Beoordeling Werkwijze Aan de slag Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Stap5 Extra Extra - vwo Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Vooraf Vragen-Leerdoelen In deze opdracht ga je antwoord geven op de vraag: Wat zijn tegenstellingen en wanneer gebruik je ze? Aan het eind van deze opdracht: Weet je wat tegenstellingen zijn. Weet je dat je sommige tegenstellingen kunt herkennen aan een voorvoegsel. Eindproduct-Beoordeling Pagina 2

4 Als eindproduct van deze opdracht maak je samen met een klasgenoot het tegenstellingen-domino. Jullie krijgen een goede beoordeling voor de opdracht als: Het dominospel goed is uitgewerkt (50 p). De spelregels van het spel duidelijk zijn (20 p). Het spel er verzorgd uitziet (20 p). Het spel op tijd klaar is (10 p). Werkwijze Groepsgrootte Je werkt deels individueel en deels samen met een klasgenoot. Het eindproduct leveren jullie samen in. Benodigdheden Format dominospel Spelregels dominospel Papier, karton en schaar. Tijd Voor deze opdracht heb je één lesuur de tijd. Pagina 3

5 Aan de slag Stap1 Bestudeer uit de Kennisbank Nederlands het volgende onderwerp: Taal en woordenschat: Tegenstellingen Doe nu de volgende oefeningen. Tegenstellingen kn.nu/t0vuh 1 Kies uit: zwak - ver - veel - uit - hoog - dun Niet laag, maar _ Niet dik, maar _ Niet sterk, maar _ Niet weinig, maar _ Niet dichtbij, maar _ Niet aan, maar _ 2 Pagina 4

6 Kies uit: hetzelfde - samen - vertrek - gemeen - verdedigen - voor Geen aankomst, maar _ Niet aanvallen, maar _ Niet aardig, maar _ Niet achter, maar _ Niet alleen, maar _ Niet anders, maar _ 3 Kies uit: vreemd - dal - blij - straf - boven - einde Niet bedroefd, maar _ Niet het begin, maar het _ Niet bekend, maar _ Geen beloning, maar _ Niet beneden, maar _ Geen berg, maar een _ 4 Kies uit: open - ziek - modern - zoet - zwart - buiten Niet gesloten, maar _ Niet antiek, maar _ Niet beter, maar _ Niet binnen, maar _ Niet bitter, maar _ Niet wit, maar _ Pagina 5

7 5 Kies uit: scherp - halen - treurig - stout - smal - onder Niet blij, maar _ Niet bot, maar _ Niet boven, maar _ Niet braaf, maar _ Niet breed, maar _ Niet brengen, maar _ 6 Kies uit: s nachts - beleefd - laf - verschillend - hier - open Niet brutaal, maar _ Niet daar, maar _ Niet overdag, maar _ Niet dapper, maar _ Niet dezelfde, maar _ Niet dicht, maar _ 7 Kies uit: goedkoop - dubbel - nat - slim - ondiep - vorst Niet diep, maar _ Niet dom, maar _ Geen dooi, maar _ Niet droog, maar _ Niet enkel, maar _ Niet duur, maar _ 8 Kies uit: retourtje - laatste - pikant - grof - vloed - namaak Geen eb, maar _ Niet echt, maar _ Niet de eerste, maar de _ Geen enkeltje, maar een _ Pagina 6

8 Niet fijn, maar _ Niet flauw, maar _ 9 Kies uit: verschillend - pech - goed - heel - rauw - veilig Niet fout, maar _ Niet gaar, maar _ Niet gebroken, maar _ Geen geluk, maar _ Niet gelijk, maar _ Niet gevaarlijk, maar _ 10 Kies uit: brengen - ziek - fijn - klein - gul - nemen Niet geven, maar _ Niet gierig, maar _ Niet gezond, maar _ Niet grof, maar _ Niet groot, maar _ Niet halen, maar _ Tegenstellingen kn.nu/fj67l 1 Kies uit: aan - laag - dik - dichtbij - sterk - weinig Niet hoog, maar _ Niet dun, maar _ Niet zwak, maar _ Niet veel, maar _ Pagina 7

9 Niet ver, maar _ Niet uit, maar _ 2 Kies uit: aanvallen - aardig - aankomen - alleen - achter - anders Niet vertrekken, maar _ Niet verdedigen, maar _ Niet gemeen, maar _ Niet voor, maar _ Niet samen, maar _ Niet hetzelfde, maar _ 3 Kies uit: begin - bedroefd - beloning - bekend - beneden - berg Niet blij, maar _ Niet het einde, maar het _ Niet vreemd, maar _ Geen straf, maar _ Niet boven, maar _ Geen dal, maar een _ 4 Kies uit: bitter - binnen - gesloten - antiek - blanke - beter Niet open, maar _ Niet modern, maar _ Niet ziek, maar _ Niet buiten, maar _ Niet zoet, maar _ Geen zwarte, maar een _ 5 Kies uit: braaf - boven - brengen - blij - bot - breed Pagina 8

10 Niet treurig, maar _ Niet scherp, maar _ Niet onder, maar _ Niet stout, maar _ Niet smal, maar _ Niet halen, maar _ 6 Kies uit: overdag - dapper - dezelfde - brutaal - dicht - daar Niet beleefd, maar _ Niet hier, maar _ Niet s nachts, maar _ Niet laf, maar _ Niet verschillend, maar _ Niet open, maar _ 7 Kies uit: diep - dooi - duur - enkel - droog - dom Niet ondiep, maar _ Niet slim, maar _ Geen vorst, maar _ Niet nat, maar _ Niet dubbel, maar _ Niet goedkoop, maar _ 8 Kies uit: eb - fijn - flauw - echt - eerste - enkeltje Geen vloed, maar _ Niet namaak, maar _ Niet de laatste, maar de _ Geen retourtje, maar een _ Niet grof, maar _ Niet pikant, maar _ Pagina 9

11 9 Kies uit: gebroken - fout - gelijk - geluk - gevaarlijk - gaar Niet goed, maar _ Niet rauw, maar _ Niet heel, maar _ Geen pech, maar _ Niet verschillend, maar _ Niet veilig, maar _ 10 Kies uit: groot - grof - gierig - gezond - geven - halen Niet nemen, maar _ Niet gul, maar _ Niet ziek, maar _ Niet fijn, maar _ Niet klein, maar _ Niet brengen, maar _ Stap2 Lees het onderstaande tekstje: Nooit meer een hoed? Een aardige man liep op straat. Hij had een mooie hoed op. Helaas waaide het erg hard. Het duurde Pagina 10

12 dan ook niet lang of de hoed waaide van zijn hoofd af. Natuurlijk probeerde de man de hoed nog te pakken, maar hij viel en brak zijn neus. Daarna heeft de man nooit meer hoeden gedragen. Verander het verhaaltje door voor zoveel mogelijk woorden een tegengestelde te gebruiken. Ben je klaar? Wissel met een klasgenoot van verhaal. Hebben jullie het verhaal op dezelfde manier veranderd? Bespreek eventuele verschillen. Stap3 Als je een tegenstelling niet weet, kun je het opzoeken. Puzzelaars zijn vaak op zoek naar woorden. Een puzzelwoordenboek kan je daarbij helpen. Bij de volgende opdracht mag je gebruik maken van een puzzelwoordenboek op internet. Bedenk wel dat op sommige sites het woord antoniem gebruikt wordt in plaats van "tegenstellingen"; die twee woorden betekenen hetzelfde. Zoek op internet het antoniem op van de volgende woorden: Stap4 Afmattend Recalcitrant Verachting Vergeten Zelden Pagina 11

13 Je gaat nu samen met een klasgenoot aan de slag met het maken van het eindproduct: het tegenstellingen-domino. Stap5 Download eerst het format dominospel. Maak samen een lijstje van zes tegenstellingen. Vul de tegenstellingen op de juiste manier in op de verschillende kaartjes. Print het spel uit, knip de kaartjes uit en plak ze op stevig karton. Download nu de spelregels van het echte spel. Pas de spelregels aan op de punten waar dat nodig is. Speel het spel een aantal keer. Pagina 12

14 Afronding Onder de knop 'Vooraf' vinden jullie de hoofdvraag en leerdoelen van deze opdracht. Kunnen jullie antwoord geven op de hoofdvraag? Bespreek samen of jullie de drie leerdoelen hebben behaald. Onder de knop 'Vooraf' vinden jullie ook de beoordelingscriteria voor het dominospel. Voldoet jullie spel aan deze criteria? Extra Ja? Laat het spel beoordelen door jullie docent. Nee? Pas het spel dan aan zodat het wel aan de criteria voldoet en laat het dan beoordelen. Woordenschat - tegenstellingen extra oefening Maak de volgende oefeningen. Sleep de vakjes rechts bij de juiste tegenstelling in de eerste kolom. Klaar? Bedenk zelf tien andere tegenstellingen en wissel die uit met je klasgenoot. Maak het niet te gemakkelijk! Pagina 13

15 Woordenschat - tegenstellingen extra oefening kn.nu/7xvqp 1 Sleep de tegenstelling rechts in het juiste vakje. hard helder heel luidruchtig spannend week bont nuchter aardig sterk ontspannen vuil geconcentreerd brutaal noodzakelijk Beschikbare keuzes: effen, overbodig, nerveus, zacht, schoon, afgeleid, dronken, stil, stuk, beleefd, troebel, hard, onsympathiek, saai, zwak 2 Sleep de tegenstelling rechts in het juiste vakje. bekend stabiel sierlijk fantasie eerlijk passief optimaal authentiek Pagina 14

16 normaal gedreven enthousiast pikant kwistig wazig zuiver Beschikbare keuzes: lauw, besmet, flauw, onbetrouwbaar, uitzonderlijk, vreemd, minimaal, nonchalant, onecht, zuinig, onvast, helder, werkelijkheid, lelijk, actief Extra - vwo Gebruik het juiste voorvoegsel voor de tegenstelling. Voorbeeld: sociaal - asociaal Het popfestival bereikte om 3 uur een climax. Door onweer eindigde het in een... Veel mensen zijn altijd druk met materiële zaken. Mijn opa was tot op hoge leeftijd actief. Zij heeft me geregeld gebeld. Door technische vernieuwingen werd de landbouw zeer productief. Ze is sociaal erg sterk en daardoor populair op school. Een land met een te groot en machtig leger wordt gauw een militaristische samenleving. D'66 is het beste voorbeeld van een pro-europese partij. De overheid steunt ook... zaken zoals kunst en cultuur. Die man is na zijn ontslag jaren... geweest. Hij doet zijn werk op... tijden. De grond is na een overstroming soms jaren... Hij is... omdat hij zich vaak... gedraagt. Mijn opa was lid van een... actiegroep die de kernwapens wilde afschaffen. Al klinkt het gek, ook in het Europarlement zitten... politici. Pagina 15

17 Antwoorden Antwoorden: Woordenschat - tegenstellingen extra oefening 1 Sleep de tegenstelling rechts in het juiste vakje. zacht hard troebel helder stuk heel stil luidruchtig saai spannend hard week effen bont dronken nuchter onsympathiek aardig zwak sterk nerveus ontspannen schoon vuil afgeleid geconcentreerd beleefd brutaal overbodig noodzakelijk Aantal punten juist antwoord: 1 2 Sleep de tegenstelling rechts in het juiste vakje. vreemd bekend onvast stabiel lelijk sierlijk werkelijkheid fantasie onbetrouwbaar eerlijk actief passief minimaal optimaal onecht authentiek uitzonderlijk normaal nonchalant gedreven lauw enthousiast flauw pikant zuinig kwistig Pagina 16

18 helder besmet wazig zuiver Aantal punten juist antwoord: 1 Pagina 17

19 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 21 July 2015 om 13:26 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2; Leerinhoud en doelen Nederlands; Begrippenlijst en taalverzorging; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Trefwoorden rearrangeerbare Pagina 18