Grammatica - Aanwijzend voornaamwoord hv12

Transcriptie

1 Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 19 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.

2 Inhoudsopgave Grammatica - Aanwijzend voornaamwoord Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Extra: lvoorl Extra - Oefen Verderkijker Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Grammatica - Aanwijzend voornaamwoord Vooraf In deze grammaticaopdracht staat het aanwijzend voornaamwoord centraal. Leerdoelen Aan het eind van deze les: Kun je in een zin het aanwijzend voornaamwoord herkennen. Kun je opschrijven welke woorden gebruikt kunnen worden als aanwijzend voornaamwoord. Kun je met behulp van voorbeelden uitleggen wat het verschil is in gebruik tussen de aanwijzende voornaamwoorden 'deze' en 'dit' en 'deze' en 'die'. Kun je met behulp van voorbeelden uitleggen wat het verschil is in gebruik tussen de aanwijzende voornaamwoorden 'dat' en 'dit' en 'dat' en 'die'. Eindproduct Je rondt deze opdracht af met de toets 'Aanwijzend voornaamwoord'. De toets bestaat uit tien meerkeuzevragen. Beoordeling Je hebt een voldoende voor de toets als je 80% van de vragen goed hebt beantwoord. Werkwijze Activiteiten Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Stap 2 Stap 3 Alleen + samen Alleen Alleen + samen Bestudeer het Kennisbankitem 'Het aanwijzend voornaamwoord'. Bekijk de meest gebruikte aanwijzende voornaamwoorden. Schrijf vier zinnen met een aanwijzend voornaamwoord. Stap 4 Alleen + samen Vergelijk je zinnen met de zinnen van een klasgenoot. Stap 5 Alleen Maak de eindtoets: 'Aanwijzend voornaamwoord'. Pagina 2

4 Benodigdheden Geen extra benodigdheden. Tijd Voor deze opdracht heb je één lesuur nodig. Stap 1 Als je het aanwijzend voornaamwoord in een zin wilt kunnen vinden, moet je weten wat een zelfstandig naamwoord en een lidwoord is. Weet je het nog? Als je twijfelt, bestudeer dan onderstaande items uit de Kennisbank Nederlands: KB: Grammatica: Zelfstandig naamwoord KB: Grammatica: Lidwoord Bestudeer nu uit de Kennisbank het volgende onderwerp: KB: Grammatica: Aanwijzend voornaamwoord Download het Worddocument met de Oefening Aanwijzend voornaamwoord. Maak de oefening. Bespreek je antwoorden met een klasgenoot. Komen jullie er niet uit vraag dan hulp aan je docent. Stap 2 Pagina 3

5 De meest gebruikte aanwijzend voornaamwoorden zijn: die, deze, dat en dit. Bij de-wooden gebruik je die en deze: de man - die man - deze man. Die gebruik je als iets verder weg is: Die man is mijn oom. Deze gebruik je als iets dichterbij is: Deze leerling is erg goed. Bij het-woorden gebruik je dit en dat: het feest - dit feest - dat feest. Dat gebruik je als iets verder weg is: Dat meisje is mijn nicht. Dit gebruik je als iets dichterbij is: Dit feest is erg gezellig. Maak de volgende oefening Aanwijzend voornaamwoord kn.nu/apl9g 1 van 10 Deze of dit? a. deze jongetje b. dit jongetje 2 van 10 Deze of dit? a. deze avontuur b. dit avontuur 3 van 10 Pagina 4

6 Deze of dit? a. deze paard b. dit paard 4 van 10 Deze of dit? a. deze bus b. dit bus 5 van 10 Deze of dit? a. deze vork b. dit vork 6 van 10 Die of dat? a. die reisje b. dat reisje 7 van 10 Die of dat? a. die uur b. dat uur 8 van 10 Die of dat? a. die lunch b. dat lunch 9 van 10 Die of dat? a. die school b. dat school 10 van 10 Die of dat? a. die markt b. dat markt Pagina 5

7 Stap 3 Als een aanwijzend voornaamwoord naar een naamwoord verwijst in dezelfde zin, dan spreek je van niet-zelfstandig gebruik. Voorbeeld: Dit huis is prachtig. Een aanwijzend voornaamwoord kan ook zelfstandig gebruikt worden. Er is dan geen verwijzing naar een ander naamwoord in dezelfde zin. Voorbeeld: Ik vind dat een rotstreek. Schrijf vier zinnen met een aanwijzend voornaamwoord op. Zorg dat in de eerste twee zinnen het aanwijzend voornaamwoord niet-zelfstandig wordt gebruikt en in de laatste twee zinnen het aanwijzend voornaamwoord wel zelfstandig gebruikt wordt. Vergelijk je zinnen met de zinnen van een klasgenoot. Hebben jullie allebei vier goede zinnen kunnen vinden? Stap 4 Pagina 6

8 Die, deze, dat en dit zijn de meest voorkomende aanwijzende voornaamwoorden. Toch zijn er ook nog wel andere aanwijzende voornaamwoorden. Schrijf minstens vier zinnen op met vier andere aanwijzende voornaamwoorden. Vergelijk je zinnen met de zinnen van een klasgenoot. Hebben jullie allebei vier goede zinnen kunnen vinden. Heeft je klasgenoot nog andere aanwijzende voornaamwoorden gebruikt dan jij? Stap 5 Eindtoets Je sluit deze opdracht af met met maken van een toets. De toets bestaat uit tien vragen. Je moet acht vragen goed beantwoorden om een voldoende te halen. Klik op de volgende link om te beginnen: Succes! Aanwijzend voornaamwoord kn.nu/34xkb 1 van 9 Lees de zin. Welk woord is aanwijzend voornaamwoord? Of zijn er meerdere aanwijzende voornaamwoorden? Of is er helemaal geen aanwijzend voornaamwoord? Johan wist niet dat die jongen je vriend was. a. dat b. die c. dat en die d. geen aanwijzend voornaamwoord Pagina 7

9 2 van 9 Lees de zin. Welk woord is aanwijzend voornaamwoord? Of zijn er meerdere aanwijzende voornaamwoorden? Of is er helemaal geen aanwijzend voornaamwoord? Het schilderij dat ik het mooist vind. a. Het b. dat c. Het en dat d. geen aanwijzend voornaamwoord 3 van 9 Lees de zin. Welk woord is aanwijzend voornaamwoord? Of zijn er meerdere aanwijzende voornaamwoorden? Of is er helemaal geen aanwijzend voornaamwoord? Zulke praatjes kun je beter voor je houden. a. Zulke b. voor c. geen aanwijzend voornaamwoord 4 van 9 Lees de zin. Welk woord is aanwijzend voornaamwoord? Of zijn er meerdere aanwijzende voornaamwoorden? Of is er helemaal geen aanwijzend voornaamwoord? Degene die dit verzonnen heeft, moet wel gek zijn. a. Degene b. Degene en die c. dit d. Degene en dit 5 van 9 Lees de zin. Welk woord is aanwijzend voornaamwoord? Of zijn er meerdere aanwijzende voornaamwoorden? Of is er helemaal geen aanwijzend voornaamwoord? De school die een heel slechte naam heeft. a. De b. die c. De en die d. geen aanwijzend voornaamwoord 6 van 9 Pagina 8

10 Gebruik je deze, die, dit of dat? I deze jongen, die jongen II deze huis, die huis a. I en II zijn beide goed. b. I is goed, II is niet goed. c. I is niet goed, II is goed. d. I en II zijn beide goed. 7 van 9 Gebruik je deze, die, dit of dat? I deze opdracht, die opdracht II dit lieve meisje, dat lieve meisje a. I en II zijn beide goed. b. I is goed, II is niet goed. c. I is niet goed, II is goed. d. I en II zijn beide niet goed. 8 van 9 In welke zin(nen) staat een aanwijzend voornaamwoord dat zelfstandig gebruikt wordt? I Dat moet je mij niet flikken. II Die leuke meid zit bij ons op school. a. In beide zinnen. b. Alleen in zin I. c. Alleen in zin II. d. In geen van beide zinnen. 9 van 9 In welke zin(nen) staat een aanwijzend voornaamwoord dat zelfstandig gebruikt wordt? I Het schilderij dat ik het mooist vind. II Die school heeft een heel slechte naam. a. In beide zinnen. b. Alleen in zin I. c. Alleen in zin II. d. In geen van beide zinnen. Extra: lvoorl Pagina 9

11 Leerlingen voor leerlingen Op de website vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder staat een video die goed past bij dit thema. Bekijk de video. Kun je de video goed volgen? Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot. Let op: Als je de video wilt stoppen, druk dan eerst op de stopknop en klik dan de popup weg. Extra - Oefen Extra oefening Grammatica Je hebt in de voorafgaande stappen geleerd dat de volgende aanwijzende voornaamwoorden vaak worden gebruikt: die - dit - deze - dat - degene - zo'n - zulke Maak nu de volgende oefening en gebruik elk aanwijzend voornaamwoord één keer. Extra oefening Grammatica kn.nu/mx2jl Pagina 10

12 1 Ik ga vaker naar de bioscoop, maar keer was het wel een bijzondere ervaring. De leraar eiste dat die zijn antwoordenboek had gestolen, zich onmiddellijk zou melden. Ik heb nog nooit flauwe grapjes gehoord als van deze cabaretier. Als je het zo'n interessant verhaal vond, moet je boek zeker ook lezen. Je hebt toch wel eens vaker soort opdracht gemaakt? Waar heb je ene formulier gisteren neergelegd? Ik kan het nergens vinden. Als je zo hard hebt gewerkt, zul je onvoldoendes snel hebben weggewerkt. Beschikbare keuzes: dit, dat, die, deze, zulke, degene, zo'n Maak nu zelf zeven zinnen waarin dezelfde woorden moeten worden ingevuld. (die - dit - deze - dat - degene - zo'n - zulke) Maak nu met een klasgenoot elkaars oefeningen en kijk ze samen na. Lever ze daarna in bij je docent. Verderkijker Pagina 11

13 Aanwijzend vnw - Verderkijker De Verderkijker biedt bij de opdracht passende externe linkjes naar uitleg, oefenmateriaal of filmpjes. Voor het onderdeel Aanwijzend vnw zijn de volgende items geselecteerd. Uitleg van een docent in een video. Uitleg van een docente in een video. Oefening aanwijzend vnw Oefening aanwijzend vnw Uitleg alle woordsoorten. In de Verderkijker wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Mocht u vragen/opmerkingen hebben, of constateert u een niet-werkende link, horen wij dit natuurlijk graag. Dit kan via onze helpdesk. Pagina 12

14 Antwoorden Antwoorden: Extra oefening Grammatica 1 Ik ga vaker naar de bioscoop, maar deze keer was het wel een bijzondere ervaring. De leraar eiste dat degene die zijn antwoordenboek had gestolen, zich onmiddellijk zou melden. Ik heb nog nooit zulke flauwe grapjes gehoord als van deze cabaretier. Als je het zo'n interessant verhaal vond, moet je dit boek zeker ook lezen. Je hebt toch wel eens vaker zo'n soort opdracht gemaakt? Waar heb je dat ene formulier gisteren neergelegd? Ik kan het nergens vinden. Als je zo hard hebt gewerkt, zul je die onvoldoendes snel hebben weggewerkt. Aantal punten juist antwoord: 1 Pagina 13

15 Over dit lesmateriaal Colofon Auteurs VO-content Laatst gewijzigd 19 August 2016 om 13:55 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2; Leerinhoud en doelen Nederlands; Begrippenlijst en taalverzorging; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 1 uur en 0 minuten Trefwoorden rearrangeerbare Pagina 14