Grammatica - Lidwoord vmbo-kg12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 augustus 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Grammatica - Lidwoord Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Extra: Lidwoord Verderkijker Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Grammatica - Lidwoord Vooraf In deze grammaticaopdracht staat het lidwoord centraal. Aan het eind van deze opdacht kun je: lidwoorden herkennen. kun je uitleggen dat lidwoorden samenhangen met zelfstandige naamwoorden. Eindproduct In deze opdracht onderzoek je hoeveel keer een lidwoord in een willekeurige tekst voorkomt. Van dat onderzoekje maak je een verslag. Beoordeling Je docent beoordeelt het verslag op: De inhoud: gaat het verslag over je onderzoek? De omvang: is het verslag niet groter dan een half A4-tje? De vorm: is het verslag netjes? Taalfouten: bevat je verslag niet te veel taalfouten? Activiteiten Stap Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Groepsgrootte Activiteit Alleen Bestudeer het Kennisbankitem 'Het lidwoord' en maak de oefening. Alleen + samen Tel het aantal lidwoorden in de tekst. Alleen + samen Je gaat een onderzoekje doen. Alleen Je gaat een verslag schrijven over je onderzoekje. Pagina 2

4 Benodigdheden Geen extra benodigdheden. Tijd Voor de opdracht heb je één lesuur de tijd. Stap 1 Weet je het nog? Een lidwoord zie je bijna nooit zonder een zelfstandig naamwoord. Weet je het nog? Als je twijfelt, bestudeer dan de theorie in de Kennisbank: KB: Grammatica: Het zelfstandig naamwoord Bestudeer ook de theorie over het volgende onderwerp: KB: Grammatica: Het lidwoord Maak daarna de volgende oefening. Een lidwoord zie je bijna altijd in combinatie met een zelfstandig naamwoord. Weet jij welk lidwoord bij welk zelfstandig naamwoord hoort? Doe de oefening. Zoek het lidwoord kn.nu/0vhs7 1 van 15 Pagina 3

5 a. de jongetje b. het jongetje 2 van 15 a. de avontuur b. het avontuur 3 van 15 a. het paard b. de paard 4 van 15 a. de bus b. het bus 5 van 15 a. de vork b. het vork 6 van 15 a. het reisje b. de reisje 7 van 15 Pagina 4

6 a. de uur b. het uur 8 van 15 a. de lunch b. het lunch 9 van 15 a. de school b. het school 10 van 15 a. het markt b. de markt 11 van 15 a. de tafelkleed b. het tafelkleed 12 van 15 a. de raamkozijn b. het raamkozijn 13 van 15 a. het ontbijt b. de ontbijt Pagina 5

7 14 van 15 a. de rekenmachine b. het rekenmachine 15 van 15 a. het computerprogramma b. de computerprogramma Welk lidwoord? kn.nu/yw6ul 1 van 20 De jongen loopt naar huis. 2 van 20 Ik wil graag een nieuwe fiets. 3 van 20 Het schrift is helemaal vol geschreven. Pagina 6

8 4 van 20 Ik ga naar de film. 5 van 20 Het is mooi weer. 6 van 20 Voetbal is een leuke sport. 7 van 20 Benoem steeds de lidwoorden. 8 van 20 Snoep verstandig, eet een appel. 9 van 20 Op de computer staan geen spelletjes. 10 van 20 Pagina 7

9 Joost en Inge hebben een hond. 11 van 20 Februari is de tweede maand. 12 van 20 In de mand liggen kleren die gewassen moeten worden. 13 van 20 Tineke is vandaag het eerste klaar. 14 van 20 Job is vandaag de hele dag vrij. 15 van 20 Janneke heeft een paar leuke vriendinnen. 16 van 20 Pagina 8

10 Deze hond is de liefste hond die ik ken. 17 van 20 Dit meisje heeft vandaag de beurt. 18 van 20 De schoenen hebben ze maar in één maat. 19 van 20 Op deze school is iedereen de vrijdagmiddag vrij. 20 van 20 Mijn familie woont op het platteland. Stap 2 Pagina 9

11 Tellen Hieronder zie je een tekst van precies 100 woorden. Tel het aantal lidwoorden in de tekst. Hoeveel zijn het er? Vergelijk je aantal met het aantal van een klasgenoot. Er zijn drie lidwoorden: de, het ('t) en een ('n). Een lidwoord hoort bijna altijd bij een zelfstandig naamwoord. Bij een meervoud wordt altijd het lidwoord 'de' gebruikt. Bij verkleinwoorden gebruik je altijd het lidwoord 'het'. Voorbeelden De kast staat op zolder. Het mooie huis staat aan een drukke weg. Jeremy is 'n leuke jongen. Hans en Inge gaan morgen naar 't strand. De kinderen zijn naar school. Het meisje speelt met haar poppen. Let op: In de zin: 'Deze schoenen hebben ze maar in één maat.' is één geen lidwoord, maar een telwoord. Stap 3 Onderzoekje Pagina 10

12 Ga op internet naar een willekeurige website. Selecteer op de website een tekst van ongeveer 100 woorden. Plak de tekst in Word. In Word kun je zien uit hoeveel woorden de tekst bestaat. Zoek in de bovenste werkbalk 'Controleren' en klik op 'Woorden tellen'. Is de tekst langer dan 100 woorden, haal dan aan het eind een aantal woorden weg. Tel nu het aantal lidwoorden in de tekst. Hoeveel lidwoorden zitten er in jouw tekst? Verschilt het aantal veel van het aantal dat je in stap 2 hebt gevonden? Vraag aan een aantal klasgenoten hoeveel lidwoorden zij gevonden hebben. Durf je antwoord te geven op de vraag: "Hoeveel lidwoorden zitten er ongeveer in een tekst van 100 woorden?" Stap 4 Verslag Je gaat een verslag schrijven over je onderzoekje. Hiervoor mag je een voorbeeld gebruiken. Download het formulier voor je verslag hier. Vul je naam, je klas en de datum in. Schrijf onder Hoofdvraag op welke vraag je onderzocht hebt. Schrijf onder Werkwijze op hoe je te werk bent gegaan. Schrijf onder Conclusie het antwoord op de hoofdvraag op. Klaar? Laat je verslag beoordelen door je docent. Extra: Lidwoord Pagina 11

13 Grammatica: Lidwoord Hier vind je een extra oefening over het lidwoord. In onderstaande tekst ontbreken alle lidwoorden. Download het Werkblad oefening en doe de oefening. Wanneer je klaar bent, wissel je je werkblad met een klasgenoot. Jullie kijken elkaars werk na. Let daarbij op het volgende: Zijn de lidwoorden op de juiste plek ingevuld? Is het gekozen lidwoord juist? Kijk in het tekstblokje voor de zinnen met lidwoorden. Hier kun je ook je eigen oefening nakijken. 1. Op [een] mooie dag ging ik voor [het] eerst na lange tijd weer eens bij mijn oma op bezoek. 2. Ze woont in [een] leuke flat aan [het] einde van [de] Raadhuislaan. 3. Ik moest wel even wachten voor [het] oude vrouwtje bij [de] voordeur was. 4. "Dat is leuk!" was [het] eerste wat ze zei. "Kom binnen!" 5. Ik veegde keurig mijn voeten op [de] deurmat. 6. "Lust je [een] kop koffie, knul?" 7. "Doe maar [een] colaatje oma!" Ik gaf haar [een] knuffel en ging naar binnen. 8. Ik zakte neer in [de] oude stoel van opa, die al [een] tijd terug is overleden. 9. Daar sprong [de] lapjeskat van oma plotseling van [het] TV-meubel op mijn schoot. 10. Maar hij zat blijkbaar niet lekker op [het] plekje van zijn keuze. 11. Of had hij [een] stukje van [de] stroopwafel willen hebben die op [de] bijzettafel lag? 12. Boven [de] stoel van opa hangt [een] schilderij van jagers in [het] bos. 13. Angstig springt [het] hert over [een] snelstromend beekje met veel riet erlangs. 14. Anders dan [de] meeste herten, had dit beestje [het] gezicht van [een] soort konijn: heel eigenaardig. 15. "Vind je dat [een] mooi schilderij?" vraagt oma. Ik knikte met [een] mond vol wafel. 16. "Je mag het later hebben, of wil je [het] niet?" 17. Ik knikte weer zo enthousiast als ik kon, maar dacht aan [de] zolder thuis. 18. Daar lagen al zo'n dertig kunstwerken van opa, die [een] ijverige amateurschilder was geweest. Verderkijker Pagina 12

14 Verderkijker De Verderkijker biedt bij de opdracht passende externe linkjes naar uitleg, oefenmateriaal of filmpjes. Voor het onderdeel Lidwoord zijn de volgende items geselecteerd. Uitleg in een video. Uitleg en oefeningen. Oefening met lidwoorden Oefening met lidwoorden - 2. In de Verderkijker wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Mocht u vragen/opmerkingen hebben, of constateert u een niet-werkende link, horen wij dit natuurlijk graag. Dit kan via onze helpdesk. Pagina 13

15 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 22 augustus 2016 om 10:49 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; Leerinhoud en Schrijven; Spelling, interpunctie en grammatica; Nederlands; Schrijfvaardigheid; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 1 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 14