Spelling - Leestekens HV12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Spelling - Leestekens Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Extra - Oefen Verderkijker Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Spelling - Leestekens Vooraf In deze spellingsopdracht staan leestekens centraal. Leerdoelen Na deze opdracht: kun je de bestaande leestekens benoemen. kun je de bestaande leestekens op correcte wijze toepassen. Eindproduct Je doet verslag van een onderzoekje naar hoeveel leestekens er gemiddeld voorkomen in een willekeurige tekst. De omvang van het verslag is niet groter dan een half A4-tje. Beoordeling Je verslag laat je beoordelen door je docent. Je docent beoordeelt het verslag op: Werkwijze Activiteiten De inhoud: gaat het verslag over hoeveel leestekens er gemiddeld voorkomen in een tekst? De omvang: is het verslag niet groter dan een half A4-tje? De vorm: is het verslag netjes vormgegeven? Taalfouten: bevat je verslag niet te veel taalfouten? Tijd: is het verslag op tijd ingeleverd? Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Alleen Bestudeer het Kennisbankitem 'Leestekens'. Stap 2 Alleen Tel het aantal leestekens. Stap 3 Alleen Ga opzoek op internet. Stap 4 Alleen Schrijf een kort verslag. Benodigdheden Pagina 2

4 Geen extra benodigdheden. Tijd Voor deze opdracht heb je ongeveer één lesuur nodig. Stap 1 Bestudeer het volgende onderdeel uit de kennisbank: KB: Spelling: Leestekens Maak dan de volgende oefeningen. Leestekens kn.nu/87iw6 1 van 20 Waar hoort de komma in de volgende zin? Ik blijf thuis omdat de timmerman komt. a. Ik blijf, thuis omdat de timmerman komt. b. Ik blijf thuis omdat, de timmerman komt. c. Ik blijf thuis, omdat de timmerman komt. d. Er hoeft geen komma in deze zin. 2 van 20 Pagina 3

5 Waar plaats je extra leestekens in de volgende zin? Er staat geen toegang op het bord. a. Er staat, geen toegang op het bord. b. Er staat: geen toegang op het bord. c. Er staat geen toegang op het bord. d. Er staat geen toegang, op het bord. 3 van 20 Plaats je een extra leesteken in de volgende zin? We stonden vroeg op we hadden een lange reis voor de boeg. a. We stonden vroeg op, we hadden een lange reis voor de boeg. b. We stonden vroeg op: we hadden een lange reis voor de boeg. c. We stonden vroeg op; we hadden een lange reis voor de boeg. d. Er hoeft geen extra leesteken in deze zin. 4 van 20 Waar moet de komma in de volgende zin? Het is een mooie glimmende fiets. a. Het is een, mooie glimmende fiets. b. Het is, een mooie glimmende fiets. c. Het is een mooie, glimmende fiets. d. Er hoeft geen komma in deze zin. 5 van 20 Plaats je extra leestekens in de volgende zin? Het is duidelijk wat de bedoeling is "Hier wachten". a. Het is duidelijk wat de bedoeling is: "Hier wachten". b. Het is duidelijk wat de bedoeling is; "Hier wachten". c. Het is duidelijk, wat de bedoeling is "Hier wachten". d. Er hoeven geen extra leestekens in deze zin. 6 van 20 Waar moet de komma in de volgende zin? Ik heb een hond twee katten en een konijn. Pagina 4

6 a. Ik heb een hond twee katten, en een konijn. b. Ik heb een hond, twee katten en een konijn. c. Ik heb, een hond twee katten en een konijn. d. Er hoeft geen komma in deze zin. 7 van 20 Plaats je extra leestekens in de volgende zin? De leraar zei "Jullie hebben goed gespeeld." a. Er hoeven geen extra leestekens in deze zin. b. De leraar zei; "Jullie hebben goed gespeeld." c. De leraar zei, "Jullie hebben goed gespeeld." d. De leraar zei: "Jullie hebben goed gespeeld." 8 van 20 Waar moet de komma in de volgende zin? Wat kost die fiets meneer? a. Er hoeft geen komma in deze zin. b. Wat kost die, fiets meneer? c. Wat, kost die fiets meneer? d. Wat kost die fiets, meneer? 9 van 20 Plaats je extra leestekens in de volgende zin? Er is een verschil tussen als en dan. a. Er is een verschil, tussen als en dan. b. Er is een verschil: tussen als en dan. c. Er is een verschil tussen als en dan. d. Er is een verschil tussen: als en dan. 10 van 20 Waar moet de komma in de volgende zin? Hij is moe want hij heeft slecht geslapen. a. Hij is moe want hij, heeft slecht geslapen. b. Hij is moe want, hij heeft slecht geslapen. c. Hij is moe, want hij heeft slecht geslapen. d. Er hoeft geen komma in deze zin. Pagina 5

7 11 van 20 Plaats je extra leestekens in de volgende zin? Er staat verboden toegang op het bord. a. Er staat verboden toegang, op het bord. b. Er staat: verboden toegang op het bord. c. Er staat, verboden toegang op het bord. d. Er staat verboden toegang op het bord. 12 van 20 Waar moet de komma in de volgende zin? Ik zie dat je het naar je zin hebt. a. Ik zie dat je, het naar je zin hebt. b. Ik zie dat, je het naar je zin hebt. c. Ik zie dat je het, naar je zin hebt. d. Er hoeft geen komma in deze zin. 13 van 20 Plaats je extra leestekens in de volgende zin? Hoe is het met je? vroeg haar moeder. a. Hoe is het met je?; vroeg haar moeder. b. Hoe is het met je? vroeg haar moeder. c. Hoe is het met je, vroeg haar moeder. d. Er hoeven geen extra leestekens in deze zin. 14 van 20 Waar moet de komma in de volgende zin? Joost waar ben je? a. Joost waar, ben je? b. Joost, waar ben je? c. Joost waar ben, je? d. Er hoeft geen komma in deze zin. 15 van 20 Plaats je een extra leesteken in de volgende zin? Ik heb een hekel aan lopen toch neem ik mijn wandelschoenen mee. Pagina 6

8 a. Ik heb een hekel aan lopen toch, neem ik mijn wandelschoenen mee. b. Ik heb een hekel aan lopen: toch neem ik mijn wandelschoenen mee. c. Ik heb een hekel aan lopen; toch neem ik mijn wandelschoenen mee. d. Er hoeft geen extra leesteken in deze zin. 16 van 20 Waar moet de komma in de volgende zin? Omdat het al laat is gaan we naar huis. a. Omdat het al, laat is gaan we naar huis. b. Omdat het al laat, is gaan we naar huis. c. Omdat het al laat is, gaan we naar huis. d. Er hoeft geen komma in deze zin. 17 van 20 Plaats je extra leestekens in de volgende zin? Er zijn twee mogelijkheden het wordt rood of het wordt zwart. a. Er zijn twee mogelijkheden; het wordt rood of het wordt zwart. b. Er zijn twee mogelijkheden: het wordt rood of het wordt zwart. c. Er zijn twee mogelijkheden, het wordt rood of het wordt zwart. d. Er hoeven geen extra leestekens in deze zin. 18 van 20 Waar moet nog een komma in de volgende zin? De oude schuur die op instorten staat, wordt opgeknapt. a. De oude schuur die, op instorten staat, wordt opgeknapt. b. De oude schuur, die op instorten staat, wordt opgeknapt. c. De oude, schuur die op instorten staat, wordt opgeknapt. d. Er hoeft geen tweede komma in deze zin. 19 van 20 Plaats je extra leestekens in de volgende zin? De leraar zei "Nu iedereen naar buiten." a. De leraar zei; "Nu iedereen naar buiten." b. De leraar zei: "Nu iedereen naar buiten." c. De leraar zei, "Nu iedereen naar buiten." d. Er hoeven geen extra leestekens in deze zin. Pagina 7

9 20 van 20 Waar moet een komma in de volgende zin? Hoe laat is het mevrouw? a. Er hoeft geen komma in deze zin. b. Hoe laat is, het mevrouw? c. Hoe laat, is het mevrouw? d. Hoe laat is het, mevrouw? Leestekens kn.nu/6r4wz 1 van 10 a. mr. H.A. van Dijk b. mr H A van Dijk 2 van 10 a. Ik ga naar het vwo. b. Ik ga naar het v.w.o. 3 van 10 a. Dat kan wel zo zijn, maar wat vind jij? b. Dat kan wel zo zijn maar wat vind jij? 4 van 10 a. Wie veel geld heeft, moet veel belasting betalen. b. Wie veel geld heeft moet veel belasting betalen. 5 van 10 Pagina 8

10 a. Is dat duidelijk, ja? b. Is dat duidelijk ja? 6 van 10 a. Beste Els, b. Beste Els 7 van 10 a. Bij biljarten gebruik je drie ballen, een rode en twee witte. b. Bij biljarten gebruik je drie ballen: een rode en twee witte. 8 van 10 a. De weerman zei: "Het gaat morgen vriezen". b. De weerman zei "Het gaat morgen vriezen". 9 van 10 a. "Wat een origineel cadeau!" zei Ilse. b. "Wat een origineel cadeau!": zei Ilse. 10 van 10 a. De man dacht: wat moet ik daar nou mee? b. De man dacht: "wat moet ik daar nou mee?" Stap 2 Pagina 9

11 Hieronder zie je een tekst van precies 100 woorden. Tel het aantal leestekens in de tekst. Hoeveel leestekens staan er in de tekst? De punt (.) is het teken aan het einde van een zin. Een punt wordt ook wel gebruikt in afkortingen. En soms gebruik je drie puntjes ( ). Daarmee geef je dan aan dat je iets weglaat. Een komma (,) gebruik je in ieder geval tussen de delen van een opsomming, maar ook als in een zin twee persoonsvormen op elkaar botsen. Een dubbele punt (:) wordt onder andere vaak gebruikt ter aankondiging van een opsomming. De puntkomma (;) vind je tussen twee zinnen die nauw verband met elkaar houden, zonder dat de tweede zin een opsomming, toelichting of verklaring geeft. Wat denk je? Bevat deze tekst meer of minder leestekens dan een willekeurige tekst? Stap 3 Ga op internet naar een willekeurige website. Selecteer op de website een tekst van ongeveer 100 woorden. Plak de tekst in Word. In Word kun je zien uit hoeveel woorden de tekst bestaat. Is de tekst langer dan 100 woorden, haal dan aan het eind een aantal woorden weg. Tel nu het aantal leestekens in de tekst. Pagina 10

12 Hoeveel leestekens staan er in jou tekst? Verschilt het aantal veel van het aantal dat je in stap 4 hebt gevonden? Vraag aan een aantal klasgenoten welke aantallen zij gevonden hebben. Durf je antwoord te geven op de vraag: "Hoeveel leestekens staan er in een tekst met 100 woorden?" Stap 4 Schrijf nu een kort verslag over het onderzoekje dat je gedaan hebt. Het verslag krijgt als titel: 'Het aantal leestekens in een tekst'. Schrijf in het verslag: Wat je onderzocht hebt. Hoe je te werk bent gegaan. Wat je conclusie is. Je verslag mag niet groter zijn dan een half A4-tje. Onder de knop 'Vooraf' vind je onder 'Eindproduct-Beoordeling' hoe je docent het verslag gaat beoordelen. Lees de beoordelingscriteria nog eens door en pas je verslag eventueel nog wat aan. Tevreden? Laat je verslag beoordelen door je docent. Extra - Oefen Pagina 11

13 Zonder leestekens lijkt het nergens naar Leestekens zijn soms lastig, maar je kunt niet zonder. Probeer de tekst in het werkblad hieronder maar eens te lezen - het is lastiger te begrijpen omdat er geen leestekens staan. Werkblad Spelling - Leestekens Open het werkblad en voeg de leestekens in waar ze horen. De hele tekst is in hoofdletters, dus je ziet niet zo snel waar een nieuwe zin moet beginnen. Lees daarvoor de zinnen goed. TIP: Als je dit stuk hardop leest, hoor je al snel waar de punten en komma's horen te staan! Laat een klasgenoot je tekst doorlezen. Is die nu begrijpelijk? Controleer zelf of je het goed gedaan hebt: de oorspronkelijke tekst vind je hier. Verderkijker Verderkijker De Verderkijker biedt bij de opdracht passende externe linkjes naar uitleg, oefenmateriaal of filmpjes. Voor het onderdeel Leestekens zijn de volgende items geselecteerd. Uitleg in een video. Regels op een rijtje. Oefeningen In de Verderkijker wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Mocht u vragen/opmerkingen hebben, of constateert u een niet-werkende link, horen wij dit natuurlijk graag. Dit kan via onze helpdesk. Pagina 12

14 Over dit lesmateriaal Colofon Auteurs VO-content Laatst gewijzigd 22 August 2016 om 08:55 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2; Leerinhoud en Schrijven; Spelling, interpunctie en grammatica; Nederlands; doelen Schrijfvaardigheid; Begrippenlijst en taalverzorging; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 1 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 13