Alcohol en de lever. H.Van Vlierberghe MD PhD Dienst Maag-, Darm en Leverziekten UZ Gent
|
|
- Gijs Koster
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Alcohol en de lever. H.Van Vlierberghe MD PhD Dienst Maag-, Darm en Leverziekten UZ Gent
2 Indeling. Normale anatomie/fysiologie Gevolgen van leverbeschadiging Pathogenese van leverfibrose/cirrose Pathofysiologie van alcoholisch leverlijden
3 Normale fysiologie/anatomie.
4
5
6
7 Bloedvoorziening van de lever.
8 Functional zonation.
9
10 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Synthese en secretie van eiwitten Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
11 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
12 Homeostase van stabiele glucosespiegels in het serum. Wisselwerking hormonen (glucagon/insuline) afhankelijk van de voedingsstatus Glycogeensynthese versus glycogenolyse/gluconeogenese.
13 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
14 Oxidatieve deaminatie vorming van aminogroepen met mogelijkheid tot participatie in de koolhydratenpathway en synthese van aminozuren Uream cyclus (minder toxisch)
15 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
16 Synthese van cholesterol via acetyl coa (verbinding tussen glucose en lipidenpathway). Opstapeling, synthese en export van triglyceriden Vorming van lipoproteine (controle van cholesterol en TG niveau) VLDL (stockage in vet-of ander weefsel) LDL (terug transport naar de lever via LDL receptor) HDL (scavenge excess cholesterol en TG)
17 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Synthese en secretie van eiwitten Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
18 Albumine (drager eiwit en oncotische druk) Stollingsfactoren Bindingseiwitten Hormonen (ILGH, Steroid en thyroid bindende eiwitten)
19 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie (lipofiel, hydrofoob hydrofiel) Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie (fase I en II reacties) Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
20 Enterohepatische circulatie.
21
22
23 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Synthese en secretie van eiwitten Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
24
25 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Synthese en secretie van eiwitten Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
26
27 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Synthese en secretie van eiwitten Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
28 Bilirubin metabolism of afbraak van rode bloedcellen.
29 Unconjugated bilirubin UDP-glucuronyl transferase Conjugated bilirubin = bilirubin glucuronide
30 Sinusoid Epstein. NEJM 1998;339:1217
31 Epstein. NEJM 1998;339:1217 Sinusoid Hepatocyt NTCP: sodium taurocholate pump Most important transporter for conjugated bile salts!! OATP: organic anion transporter Most important transporter for - Unconjugated bile salts - Organic anions - Lipophilic albumin bound components
32 Bile formation in canaliculi => Rate limiting step! ATP dependend MDR 1: lipophilic cations esp drugs: Ca antagon, ciclo MDR 3:! bile formation => fosfolipids MRP2: multidrug R prot Organic anions Glutation conjugates Glucuronide conjugates!! Sulfate conjugates =>bile flow indep. of bile salts ATP independend AE2:anionexchanger Bic - and Cl - => important volume bile SPGP:sister of P-glycoprotein => Bile salt transport Epstein. NEJM 1998;339:1217
33 Cholangiocyte functions Absorption Excretion CFTR:cystic fibrosis transmembrane regulator => Cl - + Volume bile AE2:anionexchanger Bic - and Cl - => important volume bile Absorption of -bile salts -AA -glucose Epstein. NEJM 1998;339:1217
34 Gevolgen van leverbeschadiging. Leverdysfunctie Portale hypertensie
35 hcc
36 Leverdysfunctie. Daling in synthese/afbraak van eiwitten. Problematiek met glucose homeostase. Problematiek met metabolisatie van bilirubine en galzouten. Vermindering in functie van RES.
37 Portale hypertensie Slokdarmvarices Ascites/Hepatorenaal syndroom
38
39 Normale fysiologie van de lever. Koolhydraat metabolisme. Eiwit metabolisme Vetmetabolisme Synthese en secretie van eiwitten Solubilizering, transport en opstapelingsfunctie Enterohepatische cyclus Drug metabolisme en excretie Biotransformatie Role van apolipoproteine in transport van vetten Productie van bindingseiwitten Bescherming en klaring Phagocyt en endocyt functie van Kupffer cellen Endocytic functie van hepatocyten Ammonium metabolisme Vit A opstapeling Afbraak van rode bloedcellen
40 Oorzaken van leverbeschadiging. Alcohol NASH Virale infectie Auto-immuun pathologie Erfelijke aandoeningen... Wilson s disease Hemochromatose
41 Indeling. Normale anatomie/fysiologie Gevolgen van leverbeschadiging Pathogenese van leverfibrose/cirrose Pathofysiologie van alcoholisch leverlijden
42 Fibrose is een complex gebeuren.
43 Fibrose is een complex gebeuren.
44 Kids on the block HSC ECM Collagenase MMP TIMP
45
46 Fibrose Fibrose Inductie van HSC activatie Toename van ECM Toename van TIMP Resolutie HSC Apoptosis Toename van MMP/collagenases Afname van ECM Afname van TIMP Afname van geactiveerde HSC
47
48
49
50
51 Is de leverbiopsie de gouden standaard?
52 F1 F2 F4
53 Bedossa et al, Hepatology 2003
54 Alternatieven. Serumfibrose merkers Fibrotest APRI Glyco-Cirrhotest Ultrageluid Fibroscan
55
56 Indeling. Normale anatomie/fysiologie Gevolgen van leverbeschadiging Pathogenese van leverfibrose/cirrose Pathofysiologie van alcoholisch leverlijden
57 Geschiedenis van alcohol gebruik Toxische hoeveelheden. Spectrum van alcoholisch leverlijden.
58
59 Part of the spectrum of alcoholic liver disease Steatosis alcoholic hepatitis alcoholic liver cirrhosis hepatocellular carcinoma.
60 Histology. Liver cell damage ballooning degeneration Mallory hyaline Inflammatory cell infiltrate >> PMN Fibrosis ( pericellular en centrilobular)
61
62
63
64 Pathofysiologie van alcoholisch leverlijden.
65 Genetische voorbeschiktheid Geslacht Tweelingstudie ALDH2 deficientie TNF alfa polymorfisme Haptoglobine fenotype...
66
67 Behandeling Alcoholprobleem? Alcoholisch leverlijden Alcohol stop Enterale nutritie Steroiden(?) Anti TNF (partieel/volledig) Behandeling van complicaties Levertransplantatie (ethische issues?)
Anatomie en fysiologie van de lever. Suzanne van Meer AIOS MDL, UMC Utrecht 5 april 2018
Anatomie en fysiologie van de lever Suzanne van Meer AIOS MDL, UMC Utrecht 5 april 2018 Disclosure Geen belangenverstrengeling Inhoud Doelen: - Kennis over de macro en micro anatomie van de lever - Kennis
Nadere informatiePhysiological functions of biliary lipid secretion SAMENVATTING
Physiological functions of biliary lipid secretion SAMENVATTING De lever neemt een centrale plaats in in de regulering van de cholesterol huishouding. I: De lever speelt een belangrijke rol in de handhaving
Nadere informatieEen verhoogde VLDL productie is een gemeenschappelijk kenmerk van verschillende veel voorkomende ziektes zoals diabetes type II en obesitas
Een verhoogde VLDL productie is een gemeenschappelijk kenmerk van verschillende veel voorkomende ziektes zoals diabetes type II en obesitas (vetzucht). Een betere kennis van het regulatiemechanisme van
Nadere informatieWat as het misloopt met de lever! Slide Source:
Wat as het misloopt met de lever! Les geven in Zuid-Afrikaans :! LIFT Les geven in Zuid-Afrikaans :! LIFT = HYSBAK Les geven in Zuid-Afrikaans :! METRO? Les geven in Zuid-Afrikaans :! METRO= MOLTREIN Les
Nadere informatiehoofdstuk 3 hoofdstuk 4 hoofdstuk 5
Samenvatting Samenvatting De lever heeft een aantal belangrijke functies, waaronder het produceren van gal en het verwerken en afbreken van schadelijke verbindingen. Zij bestaat uit verschillende soorten
Nadere informatieCitation for published version (APA): Elzinga, B. M. (2003). Effects of bile salts on hepatic lipoprotein production. Groningen: s.n.
University of Groningen Effects of bile salts on hepatic lipoprotein production Elzinga, Baukje Marije IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to
Nadere informatieLipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan
Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte
Nadere informatieVOEDING BIJ LEVERLIJDEN
VOEDING BIJ LEVERLIJDEN Ivo Duysburgh Jeoffrey Schouten AZ Nikolaas Lever Functies eliminatie van vetoplosbare afvalstoffen (gal) productie van detergent, nodig in vetvertering (gal) productie van eiwitten,
Nadere informatieChapter 10 Samenvatting (Dutch Summary)
Samenvatting (Dutch Summary) Het onderzoek beschreven in dit proefschrift was erop gericht om de regulatie van de expressie van eiwitten die betrokken zijn bij het metaboliseren en het transport van geneesmiddelen
Nadere informatieDia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. Dia 2. Dia 3. Vet in Historisch Perspectief. simpele vetopstapelingsziekte
Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Dia 2 Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte
Nadere informatieExpression and regulation of ABC transporter genes during liver regeneration Ros, Jenny
University of Groningen Expression and regulation of ABC transporter genes during liver regeneration Ros, Jenny IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you
Nadere informatieOnderwerpen. De lever en zijn functies PBC: oorzaak? Wat is het precies? Verschijnselen en klachten Natuurlijk beloop Behandeling Overlapsyndromen
Onderwerpen De lever en zijn functies PBC: oorzaak? Wat is het precies? Verschijnselen en klachten Natuurlijk beloop Behandeling Overlapsyndromen 1 De lever 2 De Lever 3 Functies van de lever Voedingsstoffen:
Nadere informatieThe role of apolipoprotein E in the assembly and secretion of very low density lipoproteins Mensenkamp, Arjen Rutger
University of Groningen The role of apolipoprotein E in the assembly and secretion of very low density lipoproteins Mensenkamp, Arjen Rutger IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version
Nadere informatieDiagnostische toets Van HIV tot AIDS?
Diagnostische toets Van HIV tot AIDS? Moleculen 1. Basenparing In het DNA vindt basenparing plaats. Welke verbinding brengt een basenpaar tot stand? A. Peptidebinding B. Covalente binding C. Zwavelbrug
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Hart- en vaatziekten zijn één van de meest voorkomende doodsoorzaken in Nederland en andere westerse landen. Een belangrijke oorzaak van hart- en vaatziekten
Nadere informatieKleef hier onmiddellijk een identificatiesticker. blauw. Toelatingsexamen arts. 2 juli Generieke competenties (GC) VAARDIG 2
Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker blauw Toelatingsexamen arts 2 juli 2019 Generieke competenties (GC) VAARDIG 2 Figuur 1A: Synthese van cholesterol in levercel en andere lichaamscellen Legende:
Nadere informatieKleef hier onmiddellijk een identificatiesticker. geel. Toelatingsexamen arts. 2 juli Generieke competenties (GC) VAARDIG 2
Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker geel Toelatingsexamen arts 2 juli 2019 Generieke competenties (GC) VAARDIG 2 Figuur 1A: Synthese van cholesterol in levercel en andere lichaamscellen Legende:
Nadere informatieHepatitis C : Nieuwe ontwikkelingen
Hepatitis C : Nieuwe ontwikkelingen NATUURLIJK VERLOOP, (NIET-INVASIEVE) MANIEREN TOT DIAGNOSE "LEVERBESCHADIGING EN UITDAGINGEN VOOR DE NABIJE TOEKOMST Wim Laleman (Hepatologie, UZ Leuven) DE VERSCHILLENDE
Nadere informatieSamenvatting Samenvatting Bij patiënten die met antikanker geneesmiddelen worden behandeld wordt een grote interindividuele variabiliteit gezien in de antitumor werking en de bijwerkingen. Naast klinische
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse Samenvatting In dit proefschrift wordt de rol en interactie van verschillende cholesterol en fosfolipiden transporters besproken. Deze transporters zijn erg belangrijk voor het bewaren van
Nadere informatieHet voorkomen van (ernstig) overgewicht of obesitas neemt wereldwijd ernstige vormen aan,
Samenvatting voor de geïnteresseerde leek Het voorkomen van (ernstig) overgewicht of obesitas neemt wereldwijd ernstige vormen aan, met name door het overnemen van de zogenaamde Westerse leefstijl, dat
Nadere informatieBT15 tm 1 toets BT15 tm 1 toets
1 2013-2014 BT15 tm 1 toets 2 SPIJSVERTERING 1. Waar mondt de ductus parotideus uit in de mondholte? A. Bij de 2 e molaar van de maxilla B. Bij de 2 e molaar van de mandibula C. Bij de 2 e premolaar van
Nadere informatieNuclear receptors in control of cholesterol transport Veen, Jelske Nynke van der
Veen, Jelske Nynke van der IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's
Nadere informatieCauses and consequences of cholestasis Sturm, Ekkehard
Causes and consequences of cholestasis Sturm, Ekkehard IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version
Nadere informatieS C H I J F V A N V I J F
SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF, GOED VOOR JE LIJF! V o o r i e d e r e e n i s e e n v o e d i n g s k e u z e v a n b e l a n g w a a r a l l e b e n o d i g d e voedingsstoffen in zitten. Dit zijn
Nadere informatieNon-alcoholic fatty liver disease Sheedfar, Fareeba
Non-alcoholic fatty liver disease Sheedfar, Fareeba IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.
Nadere informatieNederlandse. Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Het metabole syndroom is tegenwoordig een veel voorkomend ziektebeeld dat getypeerd wordt door een combinatie van verschillende aandoeningen. Voornamelijk in de westerse landen
Nadere informatieInhoudsopgave Inleiding Wat doet de lever Wat is een virus? Wat is hepatitis? Hepatitis C Hoe wordt hepatitis C overgebracht?
Inhoudsopgave Inleiding 1 Wat doet de lever 1 Wat is een virus? 2 Wat is hepatitis? 2 Hepatitis C 3 Hoe wordt hepatitis C overgebracht? 3 Hoe uit zich een hepatitis C infectie? 5 Hoe verloopt een hepatitis
Nadere informatieBiomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen
Biomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen Anneke I den Hollander Wat is een biomarker? Een biomarker, of biologische marker, is een meetbare
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20879 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20879 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wong, Man Chi Title: Extravascular inflammation in experimental atherosclerosis
Nadere informatieThe role of the farnesoid X receptor in metabolic control Stroeve, Johanna Helena Maria
The role of the farnesoid X receptor in metabolic control Stroeve, Johanna Helena Maria IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it.
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20887 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Vroegrijk, I.O.C.M. Title: Fatty acid metabolism and metabolic inflammation :
Nadere informatieInterplay between glucose, fatty acid and bile salt metabolism in mouse models of fatty liver Herrema, Hillechien Jeltje
University of Groningen Interplay between glucose, fatty acid and bile salt metabolism in mouse models of fatty liver Herrema, Hillechien Jeltje IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's
Nadere informatieRegulation of hepatobiliary transport function by nuclear receptors Kok, Tineke
Regulation of hepatobiliary transport function by nuclear receptors Kok, Tineke IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please
Nadere informatieDe interactie tussen virus en gastheer. Hepatitis C virus - HCV
De interactie tussen virus en gastheer Hepatitis C virus - HCV Het Hepatitis Alfabet Virus Discovered Genome Envelope Classification HAV 1975 ss-rna Picorna HBV 1970 ds-dna HBsAg HepaDNA HCV 1989 ss-rna
Nadere informatieCasuïstiek levertestafwijkingen. Mark Stolk en Paul Stadhouders 30 september 2010
Casuïstiek levertestafwijkingen Mark Stolk en Paul Stadhouders 30 september 2010 Pre-test 3 Levertesten Alkalische fosfatase (AF) Gamma glutamyl transpeptidase (ggt) Alanine aminotransferase (ALAT) Asparagine
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18920 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Diepen, Janna Alida van Title: The role of inflammation in lipid metabolism Date:
Nadere informatieDankwoord: Bij het voordragen van deze scriptie zou ik graag enkele mensen bedanken. Eerst en vooral mijn promotor Prof. Dr. Van Vlierberghe en mijn
Academiejaar 2010-2011 INVLOED VAN OBESITAS OP LEVERLIJDEN Celine JACOBS Promotor: Prof. Dr. Van Vlierberghe Scriptie voorgedragen in de 2 de Master in het kader van de opleiding tot MASTER IN DE GENEESKUNDE
Nadere informatie1/05/2011. Inleiding. LLL Symposium Stress en substraatmetabolisme
Stress en substraatmetabolisme Jan J. De Waele MD PhD SICU Universitair Ziekenhuis Gent Inleiding Voeding is belangrijk bij de gehospitaliseerde patient IZ patienten verschillen fundamenteel Insult dat
Nadere informatieCitation for published version (APA): Plass, J. R. M. (2005). Function and regulation of the human bile salt export pump Groningen: s.n.
University of Groningen Function and regulation of the human bile salt export pump Plass, Jacqueline Regina Maria IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
Nadere informatieMetabole acidose. Bob Zietse 15 december 2016
Metabole acidose Bob Zietse 15 december 2016 ACID-BASE BALANCE langzaam volledig Metabole verstoring Compensatie renaal ph = pk + 10 log [HCO3-] 0.03 * pco 2 Respiratoire verstoring Compensatie ventilatie
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19769 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Lammers, Bart Title: Macrophage lipid genes in cardiovascular disease Issue Date:
Nadere informatieAddressing liver fibrosis with lipid-based drug carriers targeted to hepatic stellate cells Adrian, Joanna Ewa
University of Groningen Addressing liver fibrosis with lipid-based drug carriers targeted to hepatic stellate cells Adrian, Joanna Ewa IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version
Nadere informatieUniversity of Groningen. Arming drug carriers to disable the Hepatic Stellate Cell Hagens, Werner Ivo
University of Groningen Arming drug carriers to disable the Hepatic Stellate Cell Hagens, Werner Ivo IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Alle levende organismen zijn afhankelijk van energie; zonder energie is er geen leven mogelijk. Uit de thermodynamica is bekend dat energie niet gemaakt kan worden, maar ook niet
Nadere informatieHypercholesterolaemie, het biochemisch defect en reden voor behandeling
Hypercholesterolaemie, het biochemisch defect en reden voor behandeling Frits Wijburg, kinderarts metabole ziekten Cholesterol Cholesterol is een vet dat een essentiële bouwsteen is voor het lichaam. Ongeveer
Nadere informatieAnalyse van het Z-B evenwicht Stewart methodiek
Analyse van het Z-B evenwicht Stewart methodiek Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud De relatie tussen ph en [H + ] ionen 300 250 [H + ] nmol/l 200 150 100 50 0 6,4 6,6 6,8 7 7,2 7,4 7,6 7,8 ph
Nadere informatiePatiënteninformatie NASH
Patiënteninformatie NASH Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Wat is leververvetting of NAFLD?... 4 Wat zijn mogelijke risicofactoren voor NAFLD?... 5 Wat zijn de klachten van NAFLD of NASH?... 5 Hoe behandelen
Nadere informatieDiabetes en. Vitamine D deficiëntie. ntie. Vitamine D is een hormoon! Klinische presentatie vit. D deficiëntie. Interpretatie 25 (OH)2 spiegel?
Vitamine D is een hormoon! Diabetes en vitamine D deficiëntie Dr. Yvo Sijpkens, internist-nefroloog nefroloog Bronovo, Den Haag Derde Landelijk Symposium Diabetes en Nierziekten Klinische presentatie vit.
Nadere informatieKaren Janssen Kinderarts, H.-Hartziekenhuis Lier
Karen Janssen Kinderarts, H.-Hartziekenhuis Lier Proteïnurie: >3g/d of >50mg/kg/d of >40mg/u/m2 of staal >2g/g creat Hypoalbuminemie:
Nadere informatieNeonatale cholestase. Geneeskundige Dagen van Antwerpen Peter Witters - Kindergastro-enterologie, hepatologie en nutritie Peter.Witters@uzleuven.
Neonatale cholestase Geneeskundige Dagen van Antwerpen Peter Witters - Kindergastro-enterologie, hepatologie en nutritie Peter.Witters@uzleuven.be Zoals u al wist Verlengde icterus (>2-3 weken) Geconjugeerd
Nadere informatieVoorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 2 Dinsdag 22 juni uur
Biologie Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 2 Dinsdag 22 juni 13.30 16.30 uur 19 99 Boekje met informatie 900011 18B Begin informatie 1 Deling onder invloed van colchicine profase
Nadere informatieChemische en fysische eigenschappen
Cholesterol 057 1 Cholesterol Inleiding Cholesterol is de chemische naam voor een vetachtige stof die berucht is vanwege zijn positieve relatie met het ontstaan van hart- en vaatziekten, ziekten die in
Nadere informatieNascholing verpleegkundig specialisten oncologie De Lever: anatomie, leverschade en leverfunctie
Nascholing verpleegkundig specialisten oncologie De Lever: anatomie, leverschade en leverfunctie GJ (Geert) Bulte, MDL-arts i.o. Jeroen Bosch ziekenhuis, s Hertogenbosch donderdag 19-6-2014 5x leverfuncties
Nadere informatieDNA knip techniek (CRISPR/Cas9) bij cystinose
Technologie & Innovatie DNA knip techniek (CRISPR/Cas9) bij cystinose Dr. Manoe Janssen Onderzoeker bij de afdeling Farmaceutische wetenschappen, Universiteit Utrecht David de Wied building Opbouw presentatie
Nadere informatieDownloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA)
Downloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA) http://hdl.handle.net/11245/2.63195 File ID Filename Version uvapub:63195 Chapter 9: Samenvatting final SOURCE
Nadere informatieSamenvatting voor niet ingewijden
Samenvatting Samenvatting voor niet ingewijden Diabetes mellitus, oftewel suikerziekte, is een van de meest voorkomende chronische ziekten. Wereldwijd hebben 346 miljoen mensen diabetes, en in Nederland
Nadere informatieInsulin sensitivity of hepatic glucose and lipid metabolism in animal models of hepatic steatosis Grefhorst, Aldo
Insulin sensitivity of hepatic glucose and lipid metabolism in animal models of hepatic steatosis Grefhorst, Aldo IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
Nadere informatieLADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen
LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen Geen conflicterende belangen voor deze presentatie Eelco de Koning
Nadere informatieChapter 9. Nederlandse samenvatting en vooruitblik
Chapter 9 Nederlandse samenvatting en vooruitblik 137 Chapter 9 Samenvatting voor minder ingewijden Drug resistentie vormt een groot probleem in de behandeling van kanker. Tumoren kunnen van zichzelf resistent
Nadere informatieEssential fatty acid absorption and metabolism in hepatic disorders Werner, Anniek
Essential fatty acid absorption and metabolism in hepatic disorders Werner, Anniek IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please
Nadere informatieRol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease
Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Saskia Tabak diëtist UMCG Er gaat niets boven Groningen! Inhoud Behandeling van NAFLD 1. Rol van
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Regulation of biliary lipid secretion Frijters, C.M.G. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Regulation of biliary lipid secretion Frijters, C.M.G. Link to publication Citation for published version (APA): Frijters, C. M. G. (2000). Regulation of biliary
Nadere informatieEen lichaam vol medicatie: hoe verwerk je het?
Een lichaam vol medicatie: hoe verwerk je het? Prof. dr. Aalt Bast Faculty of Health, Medicine and Life Sciences Department of Pharmacology and Toxicology Maastricht University 24 th Folia Orthica Symposium
Nadere informatieLeverenzymstoornissen. Peter van Bommel, Dirk Bakkeren & Martijn ter Borg
Leverenzymstoornissen Peter van Bommel, Dirk Bakkeren & Martijn ter Borg Vrouw, 30jaar komt op mijn spreekuur Na anamnese en LO sluit ik een leverprobleem niet uit. Ik vraag probleemgeoriënteerd labonderzoek
Nadere informatieRooster van het vak Medische Biochemie en Pathofysiologie (BW301) Studiejaar
Cursusweek 1 (kalenderweek 36): Basale Biochemie Week 1 Datum: maandag 31 augustus 2009 10:00 10:45 HC00 Introductie allen Hochstenbach CZ-2 11:00 11:45 HC01 Enzymen en enzym remmers allen Hochstenbach
Nadere informatieZuur-base evenwicht Intoxicaties. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen
Zuur-base evenwicht Intoxicaties J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen 1 Casus Vrouw 21 jaar - recente diagnose leukemie Opname koorts, dyspneu en hypotensie T 41 0 C - pols 135 - RR 80/40 - AF
Nadere informatieAnatomie / fysiologie
Anatomie / fysiologie Regulatie Hormoonstelsel 1 FHV2009 / Cxx55 9+10 / Anatomie & Fysiologie - Hormoonstelsel 1 1 FHV2009 / Cxx55 9+10 / Anatomie & Fysiologie - Hormoonstelsel 1 2 Hormonen Homaein (Gr)
Nadere informatieVoeding bij Acuut Leverfalen
Voeding bij Acuut Leverfalen Kurt Boeykens TLLL 1 Inhoud Etiologie Gevolgen HE Substraat- en energiemetabolisme KH, V, E (rol van glutamine) Nutritionele behandeling Behandeling HE PNALD 2 1 4 pagina s!
Nadere informatieStolling & Leverziekten: is het nu te dik of te dun?
DEPARTMENT OF HEPATOLOGY AND GASTROENTEROLOGY Stolling & Leverziekten: is het nu te dik of te dun? Xavier VERHELST, MD, PhD Dienst Maag-, Darm- en Leverziekten Postgraduaat 28 Maart 2019 Pellicoro et al.,
Nadere informatieHet metabool syndroom
11 Het metabool syndroom Samenvatting Mensen met het metabool syndroom hebben meer kans om type--diabetes te krijgen. Dit hoofdstuk bespreekt beknopt de historie van het concept metabool syndroom. Hierna
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Behorende bij het proefschrift: Regulation of T cell responses in atherosclerosis Hart- en vaatziekten zijn ondanks het vele onderzoek en de verschillende cholesterol en bloeddruk
Nadere informatieUniversity of Groningen. The enterohepatic circulation of bile salts in health and disease Hulzebos, Christian Victor
University of Groningen The enterohepatic circulation of bile salts in health and disease Hulzebos, Christian Victor IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF)
Nadere informatieEr gaat niets boven Groningen! 1. Rol van dieet en samenstelling voeding. Inhoud. Waarom afvallen
Er gaat niets boven Groningen! Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Saskia Tabak diëtist UMCG Inhoud 1. Rol van dieet en samenstelling
Nadere informatieNetwerksymposium Acuut leverfalen
Netwerksymposium Acuut leverfalen 12 mei 2015 Ruth De Bruyne UZ Gent Vermoeden leverziekte Initiële oppuntstelling Anamnese Klinisch Labo Kapstok individuele zorgpaden 2 Initiële oppuntstelling Anamnese
Nadere informatieAlcohol en leverziekten
Nederlandse Leverpatiënten Vereniging Nederlandse Le 3818 LE Amersfoort Stationsplein 8 Nederlandse Leverpatiënten Vereniging Postzegel Voorlichtingsbrochures Een leverziekte en wat dan? (ook in het Turks
Nadere informatieInformatiebrochure. Elastografie van de lever. I Autonome verzorgingsinstelling
Informatiebrochure Elastografie van de lever I Autonome verzorgingsinstelling IIInhoudsopgave Inhoud van deze brochure: 1 Structuur en functie van de lever 3 2 Wat is een elastografie van de lever? 5 3
Nadere informatieLeververvetting. Maart 2012. Willem Bronsveld
Leververvetting Maart 2012 Willem Bronsveld 1 Screening diabeten Retinopathie Voetulcera Nefropathie Hart en vaatziekte Maar de lever? 2 Foie Gras vet in de lever banale of ernstige problematiek? Foie
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Novel insights in cholesterol excretion van der Velde, A.E. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Novel insights in cholesterol excretion van der Velde, A.E. Link to publication Citation for published version (APA): van der Velde, A. E. (2009). Novel insights
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting In de Westerse wereld vormen cardiovasculaire ziekten de eerste doodsoorzaak, terwijl ook de prevalentie hiervan in Oost-Europa en ontwikkelingslanden toeneemt. De hoofdoorzaak van cardiovasculaire
Nadere informatieWelke van de bovenstaande celorganellen of levensprocessen kunnen zowel in prokaryote, als in eukaryote cellen voorkomen?
Biologie Vraag 1 Celorganellen en levensprocessen bij levende cellen zijn: 1. Ribosomen 2. ATP synthese 5. DNA polymerase 3. Celmembranen 6. Fotosynthese 4. Kernmembraan 7. Mitochondria Welke van de bovenstaande
Nadere informatie8 e Post O.N.S. Meeting. Unraveling the mystery of the CYP450 pathway. Sophie Bunskoek, Verpleegkundig specialist, Medische oncologie, UMCG
8 e Post O.N.S. Meeting Unraveling the mystery of the CYP450 pathway Sophie Bunskoek, Verpleegkundig specialist, Medische oncologie, UMCG Wie heeft veel te maken met cytochroom P450 (CYP450) enzymen bij
Nadere informatieGLUT1 deficientie syndroom. Drs. Willemijn Leen, neuroloog i.o. Prof. dr. Michèl Willemsen, kinderneuroloog
GLUT1 deficientie syndroom Drs. Willemijn Leen, neuroloog i.o. Prof. dr. Michèl Willemsen, kinderneuroloog Inhoud Algemene informatie over GLUT1DS Antwoord op de gestelde vragen Nieuwe ontwikkelingen GLUT1
Nadere informatieBRON VAN HEPATOLOGIE IN NL
BRON VAN HEPATOLOGIE IN NL Heymans v.d.bergh 1914-1937 Utrecht L. Schalm, Brandt 1940-1980 Arnhem, Leerboek 1948 Que, Gips Groningen na 1968, P. Jansen vanaf 1993 Bilirubine dir.-indirect Bilirubine, Regeneratie,
Nadere informatieSamenvatting. Chapter 8
Samenvatting Chapter 8 154 Het dopaminerge systeem is betrokken bij de controle over een heel scala aan fysiologische functies, variërend van motorische activiteit tot de productie van hormonen en het
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21953 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21953 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Schalkwijk, Daniël Bernardus van Title: Computational modeling of lipoprotein
Nadere informatieTopics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts
Topics in Chronic Disease Chronische Nierschade en de huisarts Toets Nierinsufficiëntie Casus Metabole stoornissen Vervolg casus Nabespreking toets Nierinsufficiëntie komt bij ruim 10% van de Nederlandse
Nadere informatieGeneesmiddelen en de lever de kunst van het doseren
Geneesmiddelen en de lever de kunst van het doseren NECF 5 september 2013 Inhoud Modellen Invloed op farmacokinetiek ADME Meten = weten 2 Leverfunctie: the basics Eiwitproductie Opslag, synthese en afgifte
Nadere informatie1. Een orgaan waarbij stoffen vanuit het interne milieu naar het externe milieu gebracht worden
Paragraaf 5.1 1. Een orgaan waarbij stoffen vanuit het interne milieu naar het externe milieu gebracht worden 2. a) Huid, longen, nieren en lever b) Water c) Huid: zouten, Longen: CO 2, Nieren: Ureum,
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/28726 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28726 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Klop, Boudewijn Title: Interplay between lipoproteins, the complement system and
Nadere informatieSummary Chapter 1 chapter 2 chapter 3 chapter 4 chapter 5
ummary 169 170 ummary ummary Chapter 1 provides a general overview regarding the physiological metabolic functions of the liver. Thereafter, NAH is introduced as a liver disease that is often referred
Nadere informatieCholestatische leverziekten PBC en PSC
Cholestatische leverziekten PBC en PSC Wim Lammers AIOS MDL Albert Schweitzer Ziekenhuis te Dordrecht Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21025 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21025 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Louwe, Maria Cornelia (Mieke) Title: Inflammatory mediators in diet-induced cardiac
Nadere informatieLeverfunctiestoornissen
Leverfunctiestoornissen Claire Fitzpatrick, Saskia te Loo, Ruud Klomp DuodagenIJsselland Ziekenhuis 2015 Stellingen Als de levertesten normaal zijn is de leverfunctie ook normaal Steatose kan uitmonden
Nadere informatiePathologie. zorgen INZO2 Intensivist = INZO1 + albumine + magnesium
In AZ Sint Maarten zijn een aantal analysepanels afgesproken met en bekrachtigd door een bepaalde arts of artsengroep. De arts noteert de afgesproken panelcode op het aanvraagformulier. De bedoeling is
Nadere informatieP-glycoproteins and hepatobiliary secretion Hooiveld, Guido Jacobus Etienne Johannes
P-glycoproteins and hepatobiliary secretion Hooiveld, Guido Jacobus Etienne Johannes IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please
Nadere informatieInspanningsfysiologie. Energiesystemen. Fosfaatpool. Hoofdstuk 5. 1. Fosfaatpool 2. Melkzuursysteem 3. Zuurstofsysteem
Inspanningsfysiologie Hoofdstuk 5 Energiesystemen 1. Fosfaatpool 2. Melkzuursysteem 3. Zuurstofsysteem Fosfaatpool Anaërobe alactische systeem Energierijke fosfaatverbindingen in de cel Voorraad ATP en
Nadere informatieLaboratoriumaanvragen bij diabetes. Wat, wanneer en waarom. Dr. S.T. Houweling Dr. S. Verhoeven. Wat gaan we doen? Lipiden 28-12-2011
Laboratoriumaanvragen bij diabetes. Wat, wanneer en waarom. Dr. S.T. Houweling Dr. S. Verhoeven 1 Wat gaan we doen? Lipiden Controle in lab van statines Leverfunctiestoornissen Nierschade: Albuminurie
Nadere informatie