De interactie tussen virus en gastheer. Hepatitis C virus - HCV

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De interactie tussen virus en gastheer. Hepatitis C virus - HCV"

Transcriptie

1

2 De interactie tussen virus en gastheer Hepatitis C virus - HCV

3 Het Hepatitis Alfabet Virus Discovered Genome Envelope Classification HAV 1975 ss-rna Picorna HBV 1970 ds-dna HBsAg HepaDNA HCV 1989 ss-rna E1-E2 Flaviviridae HDV 1978 ds-rna HBsAg viroid HEV 1990 ss-rna Caliciviridae HGV 1995 ss-rna E1-E2 Flaviviridae TTV 1997 ss-dna Parvoviridae

4 Flying under the radar: The immunobiology of Hepatitis C Lynn B. Dustin and CharlesM. Rice Annual Review of Immunology 2007;25:71-99

5 Hepatitis C virus - HCV Flavivirus hepaciviridae ~50 nm diameter Grote diversiteit 6 genotypen: 1-6 subtypen quasispecies Virusmantel (E1,E2) In 1989 geïdentificeerd als de verwekker van transfusie geassocieerde nona, non B hepatitis

6 HCV genoom en eiwitten 5 NTR ORF ~9000nt 3 NTR Graphic courtesy of Drs. Shihyun You and Charles Rice.

7 HCV eiwitten

8 Hepatitis C Virus Life Cycle Entry into host cells & Receptor mediated endocytosis Fusion/uncoating Courtesy of Drs. Shihyun You and Charles Rice.

9 HCV Entry 1-3 Receptor-Mediated Endocytosis Endocytic compartment Clathrin-mediated endocytosis Low ph-dependent fusion 1. Tscherne DM, et al. J Virol. 2006;80: Blanchard E, et al. J Virol. 2006;80: Koutsoudakis G, et al. J Virol. 2006;80:5308. Graphic courtesy of Drs. Shihyun You and Charles Rice.

10 HCV Entry 1-3 Receptor-Mediated Endocytosis oxldl oxldl LDL VLDL HDL CD81 SR-B1? 1. Bartosch B, et al. J Virol. 2005;79: Voisset C, et al. J Biol Chem. 2005;280: von Hahn T, et al. Hepatology. 2006;43:932. Graphic courtesy of Drs. Shihyun You and Charles Rice.

11 Hepatitis C Virus Life Cycle Entry into host cells & Receptor mediated endocytosis Fusion/uncoating Translation Membrane-associated RNA replication Graphic courtesy of Drs. Shihyun You and Charles Rice.

12 Topology of HCV Proteins Core p7 NS2 protease/helicase NS3 4A 4B? NS5A RdRP NS5B cytosol E1 E2 membraneous web Replicase complex ER lumen Graphic courtesy of Drs. Shihyun You and Charles Rice.

13 HCV RNA Replication No DNA intermediate Estimated virus particles/day Error prone Immense variability (~10 20 variants/day) Resistance Combination therapy Multivalent vaccines Graphic courtesy of Drs. Shihyun You and Charles Rice.

14 Virusreplicatie

15 Hepatitis C Virus Life Cycle Release Maturation & assembly Virion morphogenesis Graphic courtesy of Drs. Shihyun You and Charles Rice.

16 Pathogenese van HCV Infectie via contact met besmette lichaamsvochten: bloed, semen, speeksel, Transport naar de lever De lever is de belangrijkste plaats van replicatie (ook in witte bloedcellen, centraal zenuwstelsel,..) Uitscheiding van het virus in het bloed Klaring van het virus (immunologisch) of chronische evolutie (> 6 maanden) Incubatieperiode: 70 tot 180 dagen

17 Symptomen van een HCV infectie koorts grippaal syndroom anorexie nausea en braken moeheid buikpijn geelzucht

18 Natuurlijke evolutie van een HCV infectie ~ 25% apparent HCV Infection ~ 75% inapparent 20-50% virus elimination 50-80% persistent infection ca. 60% chronic hepatitis 1-3 decades 10-20% liver cirrhosis LTx 2-10 years hepatocellular carcinoma (1-5% per year)

19 Pathogenesis of Chronic Hepatitis C Destruction of Liver Cells by the Immune Response Correlation of strength of the i response with disease and virus elimination No correlation between viremia and course of disease Ribavirin monotherapy: No effect on viremia but normalization of histology Immunosuppression after LTx Direct Cytopathogenicity of the Virus Transformation in vitro (core, NS3, NS4A) Steatosis and HCC in HCV core-transgenic mice Induction of fibrogenic cytokines (TGF-beta) Induction of membrane alterations ( tubule forming agent )

20 Extrahepatische manifestaties van HCV Urticaria Erythema nodosum Sjögren s Syndroom Glomerulonefritis Cryoglobulinemie Neuropathie Vasculitis

21 HBV and HCV in the world Global population = or 6 x10 9 Ever infected Seroprevalence Chronic infection Annual deaths HBV 2x10 9 HBsAg 6% 350x10 6 1x10 6 HCV? Anti-HCV 3% 180x10 6?

22 Globale verspreiding van HCV

23 Hepatitis C prevalentie % anti-hcv positieven in de bevolking 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% 6,0% 2,3% 0,9% 1,2% België Frankrijk Japan Afrika - Dr. P. Van Damme : Sero-epidemiologisch prevalentie-onderzoek hepatitis A, B, C bij Vlaamse bevolking - Prof. C. Trepo, Educational Symposium on hepatitis C, Vienna, October 27-28, Kiyokuoka, personal communication, Viral Hepatitis & Liver Disease pp 569 (1994) - Viral Hepatitis in Africa in the 90 s : Facing Realities, Viral Hepatitis & Liver Disease pp. 381 (1994)

24 Risicofactoren voor HCV Clotting Factor Treatment Prior to 1987 Long-Term Hemodialysis Multiple Sexual Partners Risk Factors for Hepatitis C Blood Transfusion or Organ Transplant Prior to 1992 Injection Drug Use 18% of acute HCV patients in US had sex with HCV-Al Mass + person Injections and Traditional In monogamous HCV discordant Practices couples the annual incidence of HCV is 0-6 (~2) per 1000 sex years Birth from Infected Mother

25 Evolutie in HCV transmissie tot prevalentie in % prevalentie in % IV Drugs Transfusie 30 Familiaal 5 10 Professioneel 3 Vertikaal 1 Onbekend Sexueel 1 20

26 Bloedtransfusies in Vlaanderen Per jaar worden units toegediend Kans op HBV infectie: 1/ Kans op HCV infectie: 1/ Transfusie-geïnduceerde infecties per jaar 3 tot 4 HBV infecties 1 tot 2 HCV infecties

27 Primaire preventie van nieuwe infecties Routine screening van bloed, orgaan- of spermadonoren Virale inactivering van bloedproducten Rigoureuze toepassing van infectie controle praktijken ter preventie van nosocomiale infecties (medisch, tandarts) Identificatie van personen met verhoogd risico op HCV infecties

28 Secundaire preventie van HCV transmissie van geïnfecteerde naar niet-geïnfecteerde Geen bloed of organen geven Behandelen van infectie waar nuttig/nodig IV druggebruikers aanbevelen om geen gemeenschappelijk gebruik te maken van naalden, spuiten en andere hulpmiddelen Beperk risicovol seksueel gedrag

Is hepatitis C eliminatie in Nederland wel mogelijk? Andy IM Hoepelman Hoogleraar Interne Geneeskunde & Infectieziekten UMC Utrecht

Is hepatitis C eliminatie in Nederland wel mogelijk? Andy IM Hoepelman Hoogleraar Interne Geneeskunde & Infectieziekten UMC Utrecht Is hepatitis C eliminatie in Nederland wel mogelijk? Andy IM Hoepelman Hoogleraar Interne Geneeskunde & Infectieziekten UMC Utrecht Disclosures Gilead, Pfizer, ViiV Eliminatie van infectie: Incidentie

Nadere informatie

GESCHIEDENIS v/d VIROLOGIE. Adolf Eduard MAYER (1843-1942)

GESCHIEDENIS v/d VIROLOGIE. Adolf Eduard MAYER (1843-1942) www.virologie.be GESCHIEDENIS v/d VIROLOGIE Adolf Eduard MAYER (1843-1942) GESCHIEDENIS v/d VIROLOGIE Ziek blad vermalen Sap op gezond blad: wordt ook ziek Overdraagbare ziekte! Adolf Eduard MAYER (1843-1942)

Nadere informatie

Flaviviridae family Genus Hepacivirus Diameter 50 nm 11 genotypes (1-11), verschillende subtypes

Flaviviridae family Genus Hepacivirus Diameter 50 nm 11 genotypes (1-11), verschillende subtypes HCV HCV Flaviviridae family Genus Hepacivirus Diameter 50 nm 11 genotypes (1-11), verschillende subtypes (a,b,c, ) Reservoir: mens ssrna + virus (9600b) Icosahedraal capside Lipidenbilayer enveloppe met

Nadere informatie

HUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN

HUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN HUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN Nederlandse richtlijn? (2008 en 2012) AASLD richtlijn? (2009) EASL richtlijn? (2012) Met dank aan Erik Buster en de overige

Nadere informatie

HEPATITIS B. J.W. den Ouden-Muller internist Rotterdam

HEPATITIS B. J.W. den Ouden-Muller internist Rotterdam HEPATITIS B J.W. den Ouden-Muller internist Rotterdam Wat is Hepatitis B? Hepatitis B is een ontsteking van de lever veroorzaakt door het hepatitis B virus (HBV) en is een van de meest voorkomende infectieziekten

Nadere informatie

Hepatitis C, een update. Vincent Rijckborst, Maag-Darm-Leverarts Milan J. Sonneveld, AIOS Maag-Darm-Leverziekten

Hepatitis C, een update. Vincent Rijckborst, Maag-Darm-Leverarts Milan J. Sonneveld, AIOS Maag-Darm-Leverziekten Hepatitis C, een update Vincent Rijckborst, Maag-Darm-Leverarts Milan J. Sonneveld, AIOS Maag-Darm-Leverziekten Disclosures spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Beter een goede buur. Eric Tjwa Eric Tjwa 23 10 2015

Beter een goede buur. Eric Tjwa Eric Tjwa 23 10 2015 Beter een goede buur. Eric Tjwa Eric Tjwa 23 10 2015 Vrouw, achterhoekse, 53 jaar RKH RvK Hepatitis i VG COPD Acute myeloid leukemia: 2 maanden voor presentatie behandeld met cytarabine, daunorubicin,

Nadere informatie

Hepatitis B. www.hepatitisinfo.nl

Hepatitis B. www.hepatitisinfo.nl Hepatitis B www.hepatitisinfo.nl Hepatitis B Epidemiologie Transmissie Virologie HBV kliniek / symptomen Diagnostiek Behandeling Preventie Prevalentie chronische hepatitis B in volwassenen Bron: http://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2016/infectious-diseases-related-to-travel/hepatitis-b#4621

Nadere informatie

HIV en hepatitis C. Dr K.D. Lettinga SLAZ jan 2014

HIV en hepatitis C. Dr K.D. Lettinga SLAZ jan 2014 HIV en hepatitis C Dr K.D. Lettinga SLAZ jan 2014 Inhoud workshop Epidemiologie Pathofysiologie Acute HCV Chronische HCV HCV bij HIV + Behandeling Toekomst Epidemiologie Wereldwijd 250-300 milj geïnfecteerden

Nadere informatie

Valkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC

Valkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC Valkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC Streeklab GGD Amsterdam, 30 okt 2009 Hans L. Zaaijer, arts-microbioloog AMC - Klinische Virologie / Sanquin - Bloedoverdraagbare Infecties leverontsteking chemisch/toxisch

Nadere informatie

Hepatitis A. Masterclass Hepatitis 2019 Prof.dr. R.A. de Man, MDL arts

Hepatitis A. Masterclass Hepatitis 2019 Prof.dr. R.A. de Man, MDL arts Hepatitis A Masterclass Hepatitis 2019 Prof.dr. R.A. de Man, MDL arts Viral Hepatitis - Historical Perspectives Infectious A E Enterically transmitted Viral hepatitis NANB Serum B D C F, G, TTV? other

Nadere informatie

Focus wie ooit gediagnosticeerd moet nog behandeld worden. Prof. dr. Jan Hendrik Richardus Dr. Robine Hofman Abby Falla, MSc

Focus wie ooit gediagnosticeerd moet nog behandeld worden. Prof. dr. Jan Hendrik Richardus Dr. Robine Hofman Abby Falla, MSc Focus 2016-2017 wie ooit gediagnosticeerd moet nog behandeld worden Prof. dr. Jan Hendrik Richardus Dr. Robine Hofman Abby Falla, MSc Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC, Rotterdam Nationale

Nadere informatie

Behandeling en monitoring

Behandeling en monitoring Behandeling en monitoring De behandeling van virale hepatitis bij opiaatafhankelijke patienten: knelpunten en nieuwe kansen D.M. Hotho Arts-assistent in opleiding tot MDL-arts Erasmus MC Rotterdam Disclosure

Nadere informatie

GESCHIEDENIS v/d VIROLOGIE Adolf Eduard MAYER ( )

GESCHIEDENIS v/d VIROLOGIE Adolf Eduard MAYER ( ) www.virologie.be GESCHIEDENIS v/d VIROLOGIE Adolf Eduard MAYER (1843-1942) 1 GESCHIEDENIS v/d VIROLOGIE Ziek blad vermalen GESCHIEDENIS v/d VIROLOGIE Ziek blad vermalen Sap filteren Sap op gezond blad:

Nadere informatie

Flavivirus serologie. Jean-Luc Murk, arts-microbioloog

Flavivirus serologie. Jean-Luc Murk, arts-microbioloog Flavivirus serologie Jean-Luc Murk, arts-microbioloog Flaviviridae POWV TBEV Mogelijk grootste Familie onder de virussen ZIKV SLEV WNV MVEV Virus taxonomy 9 th ed 2012 Flaviviridae Zika virus Kunjin virus

Nadere informatie

Behandelproblematiek en laatste ontwikkelingen in Hepatitis B Nationale hepatitis dag 2017

Behandelproblematiek en laatste ontwikkelingen in Hepatitis B Nationale hepatitis dag 2017 Behandelproblematiek en laatste ontwikkelingen in Hepatitis B Nationale hepatitis dag 2017 Bart Takkenberg Academisch Medisch Centrum Amsterdam Disclosures Speaker for Gore WL, Bayer, and Norgine Advisory

Nadere informatie

Een nationaal hepatitis plan voor Nederland

Een nationaal hepatitis plan voor Nederland Een nationaal hepatitis plan voor Nederland 1 PROF. DR. JAN HENDRIK RICHARDUS AFDELING MAATSCHAPPELIJKE GEZONDHEIDSZORG ERASMUS MC, ROTTERDAM Disclosure belangen spreker 2 (potentiële) belangenverstrengeling:

Nadere informatie

University of Groningen. Cellular stress response during hepatitis C virus infection Rios Ocampo, Wilson

University of Groningen. Cellular stress response during hepatitis C virus infection Rios Ocampo, Wilson University of Groningen Cellular stress response during hepatitis C virus infection Rios Ocampo, Wilson IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish

Nadere informatie

allemaal beestjes 2010 Hepatitis B en C ziektebeeld prognose het virus z n strategie behandelmogelijkheden counseling de patiënt Van Hattum MDL

allemaal beestjes 2010 Hepatitis B en C ziektebeeld prognose het virus z n strategie behandelmogelijkheden counseling de patiënt Van Hattum MDL allemaal beestjes 2010 Hepatitis B en C ziektebeeld prognose het virus z n strategie behandelmogelijkheden counseling de patiënt Van Hattum allemaal beestjes 2010 Hepatitis B en C ziektebeeld prognose

Nadere informatie

Epidemiologie van HIV/HCV coinfectie. Moleculair epidemioloog, GGD Amsterdam

Epidemiologie van HIV/HCV coinfectie. Moleculair epidemioloog, GGD Amsterdam Epidemiologie van HIV/HCV coinfectie Thijs van de Laar Moleculair epidemioloog, GGD Amsterdam 19 januari 2010 19 januari 2010 Epidemiologie van HIV/HCV coinfectie 2 Risicogroepen Injecterende drugsgebruikers

Nadere informatie

Het Hepatitis probleem in NL

Het Hepatitis probleem in NL Bewustwording Identificatie-Behandeling HEPATITIS B en C Het Hepatitis probleem in NL Virale hepatitis A-E : Wat is er aan het veranderen? Chronische hepatitis B & C: Sterfte, Impact behandeling Uitdaging

Nadere informatie

Citation for published version (APA): van den Berg, C. H. S. B. (2009). Hepatitis C virus : epidemiology and immunology

Citation for published version (APA): van den Berg, C. H. S. B. (2009). Hepatitis C virus : epidemiology and immunology UvA-DARE (Digital Academic Repository) Hepatitis C virus : epidemiology and immunology van den Berg, C.H.S.B. Link to publication Citation for published version (APA): van den Berg, C. H. S. B. (2009).

Nadere informatie

Innovatieplatform Hepatotrope Pathogenen

Innovatieplatform Hepatotrope Pathogenen CMI Centrum voor Medische Innovatie Innovatieplatform Hepatotrope Pathogenen Prof. Geert Leroux-Roels - UGent Infecties van de lever: een overzicht Bacteriën Pyogene abcessen Tuberculose Virussen Herpesvirussen

Nadere informatie

Icterus na tropenbezoek. Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum

Icterus na tropenbezoek. Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum Icterus na tropenbezoek Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum Casus 1 Man, 51 jaar Voorgeschiedenis Niertransplantatie prednison, cellcept en tacrolimus M. Bechterew etanercept

Nadere informatie

Hepatitis, met de nadruk op hepatitis B en C

Hepatitis, met de nadruk op hepatitis B en C Klinisch redeneren Hepatitis, met de nadruk op hepatitis B en C Yolanda Vis, 17 december 2015 Leerdoelen De verschillende vormen van hepatitis benoemen en aangeven wat het belang is van vroegtijdige diagnostiek

Nadere informatie

Ebolavirus. Virologie, epidemiologie en infectiepreventie. Janette Rahamat-Langendoen Arts-microbioloog/viroloog

Ebolavirus. Virologie, epidemiologie en infectiepreventie. Janette Rahamat-Langendoen Arts-microbioloog/viroloog Ebolavirus Virologie, epidemiologie en infectiepreventie Janette Rahamat-Langendoen Arts-microbioloog/viroloog Ebolavirus Virologie Wat is Ebolavirus Symptomatologie Diagnostiek Behandeling? Epidemiologie

Nadere informatie

De cascade of care van hepatitis B en C in beeld. Irene Veldhuijzen

De cascade of care van hepatitis B en C in beeld. Irene Veldhuijzen De cascade of care van hepatitis B en C in beeld Irene Veldhuijzen Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Beld, M. G. H. M. (1999). Natural history of hepatitis C virus among injecting drug users.

Citation for published version (APA): Beld, M. G. H. M. (1999). Natural history of hepatitis C virus among injecting drug users. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Natural history of hepatitis C virus among injecting drug users Beld, M.G.H.M. Link to publication Citation for published version (APA): Beld, M. G. H. M. (1999).

Nadere informatie

Risk modelling of transfusion transmissible infections Mapako, Tonderai

Risk modelling of transfusion transmissible infections Mapako, Tonderai Risk modelling of transfusion transmissible infections Mapako, Tonderai IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22212 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wilde, Adriaan Hugo de Title: Host factors in nidovirus replication Issue Date:

Nadere informatie

Grenzen aan de veiligheid van bloed

Grenzen aan de veiligheid van bloed Grenzen aan de veiligheid van bloed prof.dr. Hans L. Zaaijer, arts-microbioloog Sanquin Bloedoverdraagbare Infecties & AMC Klinische Virologie Amsterdam 1) enige achtergrond 2) hoe ver te gaan met veiligheid?

Nadere informatie

Zorgmodel behandeling patiënten in Maastricht, samenwerking infectie-ziekten/ MDL, en de rol van de hepatitisverpleegkundige

Zorgmodel behandeling patiënten in Maastricht, samenwerking infectie-ziekten/ MDL, en de rol van de hepatitisverpleegkundige Zorgmodel behandeling patiënten in Maastricht, samenwerking infectie-ziekten/ MDL, en de rol van de hepatitisverpleegkundige Nationale hepatitis dag 2015 Beurs van Berlage Amsterdam Ger H. Koek, M.D. PhD

Nadere informatie

Labdiagnostiek en epidemiologie van hepatitis A-E

Labdiagnostiek en epidemiologie van hepatitis A-E Labdiagnostiek en epidemiologie van hepatitis A-E Masterclass, 26 maart 2019 Hans L. Zaaijer, arts-microbioloog AMC - Klinische Virologie Sanquin - Bloedoverdraagbare Infecties Epidemiologie virale hepatitis

Nadere informatie

Hepatitis E, wat moet je ermee?

Hepatitis E, wat moet je ermee? Hepatitis E, wat moet je ermee? Caroline Swanink, arts-microbioloog Rijnstate 11 oktober 2016 Wanneer verricht u diagnostiek naar hepatitis E virus? A. Altijd bij een acuut hepatitis beeld B. Bij een acuut

Nadere informatie

Sessie V 10.20 uur 11.45 uur Epidemiologie van virale hepatitis in NL. Moderatie Jim van Steenbergen & Hans Zaaijer. Jim van Steenbergen, INZI RIVM

Sessie V 10.20 uur 11.45 uur Epidemiologie van virale hepatitis in NL. Moderatie Jim van Steenbergen & Hans Zaaijer. Jim van Steenbergen, INZI RIVM Sessie V 10.20 uur 11.45 uur Epidemiologie van virale hepatitis in NL Moderatie Jim van Steenbergen & Hans Zaaijer Jim van Steenbergen, INZI RIVM Epidemiologie, bestrijding, preventie HAV HBV Transmissie

Nadere informatie

Verantwoord aanvragen en interpretatie van virale serologie bij de zwangere

Verantwoord aanvragen en interpretatie van virale serologie bij de zwangere Verantwoord aanvragen en interpretatie van virale serologie bij de zwangere Prof. Dr. Elizaveta Padalko Afdelingshoofd Virologie Laboratorium Klinische Biologie Universitair Ziekenhuis Gent GAB, De Pinte

Nadere informatie

Dr.L.C. Baak MDL OLVG Februari 2015

Dr.L.C. Baak MDL OLVG Februari 2015 Dr.L.C. Baak MDL OLVG Februari 2015 Behandeling chronische hepatitis C- ook in 2015 Doel: HCV kwijtraken Histologische verbetering Cirrose voorkomen Hepatocellulair carcinoom voorkomen PegInterferon Ribavirine

Nadere informatie

Lijst vragen MONDELING EXAMEN

Lijst vragen MONDELING EXAMEN Academiejaar: 2009-2010 Basisopleiding: Bachelor BIOMEDISCHE LABTECHNOLOGIE Afstudeerrichting: ALLE OPTIES Module: BLT 11 Immunologie en virologie Partim: Semester: 3 Lector: Virologie Nicole Kellner Lijst

Nadere informatie

Sessie V 10.30 uur 11.00 uur Epidemiologie en bestrijding van hepatitis C in NL. 27 september 2014 De 24 uur van Vanenburg

Sessie V 10.30 uur 11.00 uur Epidemiologie en bestrijding van hepatitis C in NL. 27 september 2014 De 24 uur van Vanenburg Sessie V 10.30 uur 11.00 uur Epidemiologie en bestrijding van hepatitis C in NL 27 september 2014 De 24 uur van Vanenburg Jim van Steenbergen, INZI LCI/RIVM Vandaag 1). HCV-screening cohort baby boom in

Nadere informatie

Virus and host determinants of HIV-1 infection and AIDS pathogenesis Blaak, H.

Virus and host determinants of HIV-1 infection and AIDS pathogenesis Blaak, H. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Virus and host determinants of HIV-1 infection and AIDS pathogenesis Blaak, H. Link to publication Citation for published version (APA): Blaak, H. (1999). Virus and

Nadere informatie

Modelling Blood Safety

Modelling Blood Safety Modelling Blood Safety Mart Janssen Transfusion Technology Assessment Group Julius Center for, UMC Utrecht, The Netherlands Universiteitendag NVRB/GvRM, Deventer, 7 April 2011 Promotieonderzoek Sanquin/UMC

Nadere informatie

Hepatologie; naar een volwaardige discipline. Jeoffrey Schouten

Hepatologie; naar een volwaardige discipline. Jeoffrey Schouten Hepatologie; naar een volwaardige discipline Jeoffrey Schouten 3 Inleiding 1978: Stevie Wonder en Fleetwood Mac winnen de music awards Eerste aflevering van Dallas op de Amerikaanse TV Première van Grease

Nadere informatie

Hepatitis C campagne - achtergronden van de campagne en hepatitis C -

Hepatitis C campagne - achtergronden van de campagne en hepatitis C - Hepatitis C campagne - achtergronden van de campagne en hepatitis C - Maike Berghuijs NIGZ Charles Helsper Julius Centrum Landelijke Hepatitis Week - 19 januari 2009 M. Berghuijs, NIGZ & CW Helsper, Julius

Nadere informatie

HEPATITIS B EN ZWANGERSCHAP. Ann-Sophie Page & Gerbrich van den Bosch 04-11-2014

HEPATITIS B EN ZWANGERSCHAP. Ann-Sophie Page & Gerbrich van den Bosch 04-11-2014 HEPATITIS B EN ZWANGERSCHAP Ann-Sophie Page & Gerbrich van den Bosch 04-11-2014 INTRODUCTIE HBV = dsdna virus, hoge viremie, zeer infectieus (50-100x infectieuzer dan HIV) Transmissie door contact met

Nadere informatie

Opsporing HCV onder drugsverslaafden. Peter Vossenberg. Verslavingsarts KNMG/arts maatschappij en gezondheid

Opsporing HCV onder drugsverslaafden. Peter Vossenberg. Verslavingsarts KNMG/arts maatschappij en gezondheid Opsporing HCV onder drugsverslaafden Peter Vossenberg Verslavingsarts KNMG/arts maatschappij en gezondheid p.vossenberg@tactus.nl Disclosure belangen Peter Vossenberg (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Bevorderen van Hepatitis B screening in de Turkse gemeenschap in Rotterdam Ytje van der Veen Presentatie: Dr. Jan Hendrik Richardus

Bevorderen van Hepatitis B screening in de Turkse gemeenschap in Rotterdam Ytje van der Veen Presentatie: Dr. Jan Hendrik Richardus Bevorderen van Hepatitis B screening in de Turkse gemeenschap in Rotterdam 2007 2011 Ytje van der Veen Presentatie: Dr. Jan Hendrik Richardus - Hepatitis B (HBV) bij Turkse Nederlanders - Vooronderzoek

Nadere informatie

Hepatitis C: Update Nationale Hepatitis Dag 2017

Hepatitis C: Update Nationale Hepatitis Dag 2017 Hepatitis C: Update Nationale Hepatitis Dag 2017 Dr. M.J. Sonneveld AIOS MDL - epidemioloog Disclosures Speakers fees: Roche, BMS, Gilead Advisory boards: Roche, BMS, Gilead Research support: Roche, BMS

Nadere informatie

Bewustzijn identificatie behandeling hepatitis B en C

Bewustzijn identificatie behandeling hepatitis B en C Bewustzijn identificatie behandeling hepatitis B en C Inleiding Voorstellen sprekers/voorbereiders Quiz Virale hepatitis in de huisartsen praktijk Casuistiek hepatitis C Wat is er aan behandeling mogelijk

Nadere informatie

Citation for published version (APA): van Houdt, R. (2009). Molecular epidemiology of hepatitis B in the Netherlands

Citation for published version (APA): van Houdt, R. (2009). Molecular epidemiology of hepatitis B in the Netherlands UvA-DARE (Digital Academic Repository) Molecular epidemiology of hepatitis B in the Netherlands van Houdt, R. Link to publication Citation for published version (APA): van Houdt, R. (2009). Molecular epidemiology

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Cytomegalovirusinfecties bij zwangeren

Ziekenhuizen. Cytomegalovirusinfecties bij zwangeren Ziekenhuizen Cytomegalovirusinfecties bij zwangeren Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: februari 2007 Revisie: februari 2012 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits de

Nadere informatie

CGM/090625-03 Advies herziening classificatie Hepatitis C virus

CGM/090625-03 Advies herziening classificatie Hepatitis C virus BEZOEKADRES: A. VAN LEEUWENHOEKLAAN 9 3721 MA BILTHOVEN POSTADRES: POSTBUS 578 3720 AN BILTHOVEN Aan de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Mevrouw dr. J.M. Cramer POSTBUS

Nadere informatie

Geïndividualiseerde behandeling van chronische hepatitis B-patiënten

Geïndividualiseerde behandeling van chronische hepatitis B-patiënten Geïndividualiseerde behandeling van chronische hepatitis B-patiënten Individualized management of patients with chronic hepatitis B Dr. W.P. Brouwer 1 Samenvatting Op 16 oktober 2015 promoveerde dr. W.P.

Nadere informatie

Alcohol en de lever. H.Van Vlierberghe MD PhD Dienst Maag-, Darm en Leverziekten UZ Gent

Alcohol en de lever. H.Van Vlierberghe MD PhD Dienst Maag-, Darm en Leverziekten UZ Gent Alcohol en de lever. H.Van Vlierberghe MD PhD Dienst Maag-, Darm en Leverziekten UZ Gent Indeling. Normale anatomie/fysiologie Gevolgen van leverbeschadiging Pathogenese van leverfibrose/cirrose Pathofysiologie

Nadere informatie

Hepatitis B-vaccinatie bij druggebruikers

Hepatitis B-vaccinatie bij druggebruikers Hepatitis B-vaccinatie bij druggebruikers 1 15 juli 2011 Coördinatie Vaccinatieprogramma hepatitis B-risicogroepen Vaccinatieprogramma in vogelvlucht Proefproject 1998-2002 in 7 GGD regio s Nov 2002 start

Nadere informatie

Whole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering. Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog

Whole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering. Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog Whole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog Acute luchtweginfecties Belangrijke oorzaak van ziekenhuis opnames bij kinderen

Nadere informatie

www.virology-education.nl

www.virology-education.nl HEPATITIS MASTERCLASS UTRECHT 2016-2017 MEETING PROSPECTUS www.virology-education.nl INHOUD Introductie... 3 Meeting beschrijving... 4 Achtergrond... 4 Leerdoelen... 4 Opzet... 4 Doelgroep... 4 Voorzitters...

Nadere informatie

Osteonecrosis of the jaw (ONJ)

Osteonecrosis of the jaw (ONJ) INLEIDING Welkom 1 2 Osteonecrosis of the jaw (ONJ) Hoe kunnen we dit voorkomen en als het toch optreedt, hoe kunnen we het managen? 3 Complication of bisphosphonate and denosumab use 1 Dit ga je echter

Nadere informatie

Nieuwe behandelingsopties HCV. Wie willen we bereiken? Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum Amsterdam

Nieuwe behandelingsopties HCV. Wie willen we bereiken? Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum Amsterdam Nieuwe behandelingsopties HCV Wie willen we bereiken? Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum Amsterdam Disclosure Sophie Willemse (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Wat gaat

Nadere informatie

Hepatitis 12 en 13 april Suzanne Marcelis, huisarts Ilse Overdevest, arts-microbioloog Anne-Marie Wensing, MDL-arts

Hepatitis 12 en 13 april Suzanne Marcelis, huisarts Ilse Overdevest, arts-microbioloog Anne-Marie Wensing, MDL-arts Hepatitis 12 en 13 april 2018 Suzanne Marcelis, huisarts Ilse Overdevest, arts-microbioloog Anne-Marie Wensing, MDL-arts CASUS Vrouw 52 jaar VG: geelzucht Med: Panadol, chronisch gebruik ivm hoofdpijn

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Molecular epidemiology of hepatitis C virus. van de Laar, T.J.W. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Molecular epidemiology of hepatitis C virus. van de Laar, T.J.W. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Molecular epidemiology of hepatitis C virus van de Laar, T.J.W. Link to publication Citation for published version (APA): van de Laar, T. J. W. (2008). Molecular

Nadere informatie

Hiv in België, hiv-tests, HelpCenter Eerste bilan nieuwe hiv-patiënt

Hiv in België, hiv-tests, HelpCenter Eerste bilan nieuwe hiv-patiënt Hiv in België, hiv-tests, HelpCenter Eerste bilan nieuwe hiv-patiënt Kristien Wouters Instituut voor Tropische Geneeskunde Cursus hiv en aids, de multi-disciplinaire aanpak Les 3 4 maart 2008 www.itg.be

Nadere informatie

Hoeveel chronische hepatitis B patiënten zijn er in Nederland? Irene Veldhuijzen, PhD RIVM-CIb

Hoeveel chronische hepatitis B patiënten zijn er in Nederland? Irene Veldhuijzen, PhD RIVM-CIb Hoeveel chronische hepatitis B patiënten zijn er in Nederland? Irene Veldhuijzen, PhD RIVM-CIb Nationale Hepatitisdag 1-10-2015 Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker Geen (potentiële)

Nadere informatie

6,5. Werkstuk door een scholier 1758 woorden 1 november keer beoordeeld. Verzorging. Inhoud:

6,5. Werkstuk door een scholier 1758 woorden 1 november keer beoordeeld. Verzorging. Inhoud: Werkstuk door een scholier 1758 woorden 1 november 2003 6,5 46 keer beoordeeld Vak Verzorging Inhoud: -Inleiding; -Oorzaak van een HIV-infectie; -Vermenigvuldiging van dit virus; -Diagnose van een HIV-infectie;

Nadere informatie

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Acute myeloïde leukemie Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Normale bloedcelvorming Acute myeloïde leukemie (AML) Klonale proliferatie van immature hematopoëtische

Nadere informatie

hepatitis A en E: voorkomen, herkennen, behandelen

hepatitis A en E: voorkomen, herkennen, behandelen hepatitis A en E: voorkomen, herkennen, behandelen Cursorisch onderwijs, 22 maart 2017, Veldhoven prof.dr. Hans L. Zaaijer, arts-microbioloog AMC - Klinische Virologie Sanquin - Bloedoverdraagbare Infecties

Nadere informatie

Immunologische aspecten van hiv-infectie

Immunologische aspecten van hiv-infectie Immunologische aspecten van hiv-infectie Hiv en aids, de multidisciplinaire aanpak ITG Antwerpen woensdag 21 november 2012 Patrick Lacor Interne geneeskunde-infectiologie Aids-referentiecentrum UZ Brussel

Nadere informatie

6,9. Werkstuk door een scholier 1909 woorden 27 juni keer beoordeeld. Wat is Aids?

6,9. Werkstuk door een scholier 1909 woorden 27 juni keer beoordeeld. Wat is Aids? Werkstuk door een scholier 1909 woorden 27 juni 2004 6,9 17 keer beoordeeld Vak ANW Wat is Aids? Het Aids-virus, dat staat voor aquired immune deficiency syndrome, wordt veroorzaakt door het HIV-virus.

Nadere informatie

Meer dan opsporen. Nationaal hepatitisplan: een strategie voor actie

Meer dan opsporen. Nationaal hepatitisplan: een strategie voor actie Meer dan opsporen Nationaal hepatitisplan: een strategie voor actie Wat is het probleem? 450-500 sterfgevallen door de gevolgen van een infectie met het hepatitis B- of C-virus. 40.000 personen zijn naar

Nadere informatie

BIJLAGE IV WETENSCHAPPELIJKE CONCLUSIES

BIJLAGE IV WETENSCHAPPELIJKE CONCLUSIES BIJLAGE IV WETENSCHAPPELIJKE CONCLUSIES Wetenschappelijke conclusies Co-infectie met hepatitis В-virus (HBV) en hepatitis C-virus (HCV) komt niet zelden voor als gevolg van overlappende overdrachtswijzen.

Nadere informatie

Hepatitis B Inleiding Hepatitis A Preventie hepatitis B Preventie hepatitis A

Hepatitis B Inleiding Hepatitis A Preventie hepatitis B Preventie hepatitis A Naast deze infokaart over hepatitis zijn er ook infokaarten beschikbaar over: infectieziekten algemeen, tuberculose, seksueel overdraagbare aandoeningen, jeugd en onveilig vrijen en jeugd en vaccinatie.

Nadere informatie

Studie naar het voorkomen van het Bacilliform virus in Crangon crangon. Benigna Van Eynde Studiedag Grijze Garnaal 1 juli 2015

Studie naar het voorkomen van het Bacilliform virus in Crangon crangon. Benigna Van Eynde Studiedag Grijze Garnaal 1 juli 2015 Studie naar het voorkomen van het Bacilliform virus in Crangon crangon Benigna Van Eynde Studiedag Grijze Garnaal 1 juli 2015 Deel 1: Inleiding Samenwerking Universiteit Gent Departement Gewasbescherming

Nadere informatie

Bloedtransfusie WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL

Bloedtransfusie WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL Bloedtransfusie WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL doet het met zorg, veilig en kwaliteitsvol! Kwaliteitslabel 2017-2022 Het H. Hartziekenhuis Mol is een kwaliteitsvol en veilig georganiseerd ziekenhuis.

Nadere informatie

CGM/ Advies: Classificatie en inschaling van Hepatitis delta virus

CGM/ Advies: Classificatie en inschaling van Hepatitis delta virus BEZOEKADRES: A. VAN LEEUWENHOEKLAAN 9 3721 MA BILTHOVEN POSTADRES: POSTBUS 578 3720 AN BILTHOVEN Aan de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Mevrouw J.C. Huizinga-Heringa

Nadere informatie

Detectie van occulte Hepatitis B bij bloeddonoren

Detectie van occulte Hepatitis B bij bloeddonoren Detectie van occulte Hepatitis B bij bloeddonoren Marco Koppelman 1, Theo Cuypers 2, Harry Bos 1, Maarten Koot 2, Hans Zaaijer 3 1 afdeling Nationaal Screening laboratorium Sanquin (NSS), divisie Diagnostiek

Nadere informatie

Chlamydia hertesten en partnerwaarschuwing in de populatie. Janneke Heijne. MINC symposium 26 juni 2014 Maastricht

Chlamydia hertesten en partnerwaarschuwing in de populatie. Janneke Heijne. MINC symposium 26 juni 2014 Maastricht Chlamydia hertesten en partnerwaarschuwing in de populatie Janneke Heijne MINC symposium 26 juni 2014 Maastricht Stellingen 1. Wiskundige modellen zijn nuttig voor het adviseren van beleid 2. Hoe meer

Nadere informatie

BRON VAN HEPATOLOGIE IN NL

BRON VAN HEPATOLOGIE IN NL BRON VAN HEPATOLOGIE IN NL Heymans v.d.bergh 1914-1937 Utrecht L. Schalm, Brandt 1940-1980 Arnhem, Leerboek 1948 Que, Gips Groningen na 1968, P. Jansen vanaf 1993 Bilirubine dir.-indirect Bilirubine, Regeneratie,

Nadere informatie

Disclosure belangen S.W. Schalm

Disclosure belangen S.W. Schalm Disclosure belangen S.W. Schalm Prof dr. S.W. Schalm is directeur van LiverDoc B.V., dat zich richt op het brengen van academische kennis naar de praktijk. Hij ontvangt geen salaris; gemaakte onkosten

Nadere informatie

Hepatitis B vaccinatie

Hepatitis B vaccinatie Hepatitis B vaccinatie De lever speelt een centrale rol bij de stofwisseling van eiwitten, vetten en suikers en de zuivering van het bloed. Soms raakt de lever ontstoken. In zo n geval is er sprake van

Nadere informatie

Mariene virussen. Corina Brussaard NIOZ - Koninklijk Instituut voor Onderzoek der Zee & Universiteit van Amsterdam (UvA)

Mariene virussen. Corina Brussaard NIOZ - Koninklijk Instituut voor Onderzoek der Zee & Universiteit van Amsterdam (UvA) Mariene virussen Corina Brussaard NIOZ - Koninklijk Instituut voor Onderzoek der Zee & Universiteit van Amsterdam (UvA) Wat is een biologisch virus? 20-200 nm (miljoenste mm) diameter Bundeltje genetisch

Nadere informatie

Het hepatitis B -virus is heel besmettelijk en wordt overgedragen door seksueel contact, door bloed-op-bloed contact of bij de geboorte.

Het hepatitis B -virus is heel besmettelijk en wordt overgedragen door seksueel contact, door bloed-op-bloed contact of bij de geboorte. Hepatitis B CWZ is één van de door de NVMDL erkende hepatitis behandelcentra in Nederland. Op de polikliniek Maag-, darm- en leverziekte (MDL) werken meerdere MDL-artsen en een verpleegkundige specialist

Nadere informatie

Zwangerschap en HBV. Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht

Zwangerschap en HBV. Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht Zwangerschap en HBV Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht 1 Virale aandoeningen die verticaal overdraagbaar zijn HIV Hepatitis B

Nadere informatie

Jaaroverzichten Incidentie van meldingen van acute hepatitis B in 2011 lager dan ooit

Jaaroverzichten Incidentie van meldingen van acute hepatitis B in 2011 lager dan ooit Jaaroverzichten Incidentie van meldingen van acute hepatitis B in 2011 lager dan ooit F.D.H. Koedijk, M.A.B. van der Sande, S.J.M. Hahné In 2011 werden in Nederland 157 patiënten met een acute hepatitis

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Residual infectious risks in blood transfusion Lieshout-Krikke, R.W. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Residual infectious risks in blood transfusion Lieshout-Krikke, R.W. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Residual infectious risks in blood transfusion Lieshout-Krikke, R.W. Link to publication Citation for published version (APA): Lieshout-Krikke, R. W. (2016). Residual

Nadere informatie

a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a

a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a EXPERIMENTELE LABORATORIA BASAAL ONDERZOEK LEVERTRANSPLANTATIE Basaal onderzoek Levertransplantatie (Senior onderzoeker Luc van der Laan) Achtergrond:

Nadere informatie

Hepatitis B vaccinatie

Hepatitis B vaccinatie Hepatitis B vaccinatie De lever speelt een centrale rol bij de stofwisseling van eiwitten, vetten en suikers en de zuivering van het bloed. Soms raakt de lever ontstoken. In zo n geval is er sprake van

Nadere informatie

Hoe kan wetenschappelijk onderzoek versneld worden met de diagnosethesaurus? Jan Verschuuren. Symposium DHD 24 september 2015

Hoe kan wetenschappelijk onderzoek versneld worden met de diagnosethesaurus? Jan Verschuuren. Symposium DHD 24 september 2015 Hoe kan wetenschappelijk onderzoek versneld worden met de diagnosethesaurus? Jan Verschuuren Symposium DHD 24 september 2015 Spierziekten ALS Polyneuropathie Myasthenia Myopathie Spierziekten ALS Polyneuropathie

Nadere informatie

Sectie Infectieziekten

Sectie Infectieziekten Sectie Infectieziekten 1 December 2015 U kunt helpen de HIV / AIDS epidemie te beëindigen You can help to end the HIV / AIDS epidemic Sectie Infectieziekten Weet uw HIV status Know your HIV status by 2020

Nadere informatie

Hepatitis B, versie 20 (PDF aangemaakt op: ) Indien de patiënt een asielzoeker betreft worden data doorgeven aan GGD GHOR Nederland.

Hepatitis B, versie 20 (PDF aangemaakt op: ) Indien de patiënt een asielzoeker betreft worden data doorgeven aan GGD GHOR Nederland. Hepatitis B, versie 20 (PDF aangemaakt op: 6-6-2017) EPI-azc EPIdataGGD lblsoacontact2 lblstreep lblmelding Indien de patiënt een asielzoeker betreft worden data doorgeven aan GGD GHOR Nederland. Indien

Nadere informatie

Inhoudsopgave Inleiding Voor wie is deze brochure? 1. Hepatitis 2. Behandeling medicijnen Alternatieve aanvullende behandelingen

Inhoudsopgave Inleiding Voor wie is deze brochure? 1. Hepatitis 2. Behandeling medicijnen Alternatieve aanvullende behandelingen Inhoudsopgave Inleiding 1 Voor wie is deze brochure? 1 1. Hepatitis B 1 1.1 Wanneer behandelen 1 1.2 Wanneer niet behandelen 2 1.3 Zwangerschap en behandeling 3 2. Behandeling en medicijnen 4 2.1 PEG-interferon

Nadere informatie

Prikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie

Prikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie Prikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie Paul van Wijk, september 2014 VU medisch centrum, Amsterdam Jeroen Bosch Ziekenhuis, s-hertogenbosch Inhoud Prikaccidenten risico s

Nadere informatie

CGM/ Advies Classificatie en inschaling van Hepatitis B virus

CGM/ Advies Classificatie en inschaling van Hepatitis B virus BEZOEKADRES: A. VAN LEEUWENHOEKLAAN 9 3721 MA BILTHOVEN POSTADRES: POSTBUS 578 3720 AN BILTHOVEN Aan de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Mevrouw J.C. Huizinga-Heringa

Nadere informatie

Immunologische aspecten van hiv-infectie

Immunologische aspecten van hiv-infectie Immunologische aspecten van hiv-infectie Hiv en aids, de multidisciplinaire aanpak ITG Antwerpen woensdag 19 april 2017 Patrick Lacor Interne geneeskunde-infectiologie Aids-referentiecentrum UZ Brussel

Nadere informatie

READER. Cursus Sepsis : herkennen en behandelen in de pre-hospitale setting

READER. Cursus Sepsis : herkennen en behandelen in de pre-hospitale setting READER Cursus Sepsis : herkennen en behandelen in de pre-hospitale setting ACHTERGRONDINFORMATIE: PATHOFYSIOLOGIE Pro- inflammatoire en anti-inflammatoire respons Sepsis is de systemische respons van de

Nadere informatie

Infections, inflammation and venous thrombosis; an epidemiological perspective Tichelaar, Ynse Ieuwe Gerardus Vladimir

Infections, inflammation and venous thrombosis; an epidemiological perspective Tichelaar, Ynse Ieuwe Gerardus Vladimir University of Groningen Infections, inflammation and venous thrombosis; an epidemiological perspective Tichelaar, Ynse Ieuwe Gerardus Vladimir IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's

Nadere informatie

Virussen zonder grenzen

Virussen zonder grenzen Virussen zonder grenzen Prof. Eric Snijder Afdeling Medische Microbiologie Leids Universitair Medisch Centrum 1 Inferno, een kolfje naar mijn hand 2 1 2012... MERS Nature, October 4, 2012 3 Ebola 4 2 Ebola...

Nadere informatie

Deze informatiefolder geeft u meer informatie over bloedtransfusies en probeert op een aantal veel gestelde vragen antwoorden te geven.

Deze informatiefolder geeft u meer informatie over bloedtransfusies en probeert op een aantal veel gestelde vragen antwoorden te geven. BLOEDTRANSFUSIE Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u (of uw kind) een behandeling of ingreep, waarbij de kans bestaat dat u bloedproducten toegediend moet krijgen, een zogenaamde bloedtransfusie. Deze

Nadere informatie

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald

Nadere informatie

Titel: HOVON 105. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek

Titel: HOVON 105. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek Titel:. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek Officiële titel: Rituximab in Primary Central Nervous system Lymphoma. A randomized HOVON / ALLG

Nadere informatie

Beoordelingsrapport peginterferon-α-2a (Pegasys ) en peginterferon-α-2b (Pegintron ) bij de indicatie acute hepatitis C

Beoordelingsrapport peginterferon-α-2a (Pegasys ) en peginterferon-α-2b (Pegintron ) bij de indicatie acute hepatitis C Beoordelingsrapport peginterferon-α-2a (Pegasys ) en peginterferon-α-2b (Pegintron ) bij de indicatie acute hepatitis C 1. Samenvatting De Commissie Farmaceutische Hulp heeft een beoordelingsrapport vastgesteld

Nadere informatie