Een verhoogde VLDL productie is een gemeenschappelijk kenmerk van verschillende veel voorkomende ziektes zoals diabetes type II en obesitas
|
|
- Bram Visser
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Een verhoogde VLDL productie is een gemeenschappelijk kenmerk van verschillende veel voorkomende ziektes zoals diabetes type II en obesitas (vetzucht). Een betere kennis van het regulatiemechanisme van VLDL productie kan bijdragen aan een verdere ontwikkeling van nieuwe methoden om deze ziekten te behandelen en te voorkomen. De afgelopen jaren hebben verscheidene onderzoeksgroepen zich gericht op een mogelijke regulerende functie van galzouten in het VLDL metabolisme. In klinische studies werden patiënten met erfelijke hypertriglyceridemie beschreven met een intestinale galzout malabsorptie, wat recentelijk in verband gebracht werd met verlaagde expressie van de intestinale galzout opnametransporteiwit bile salt uptake transporter ASBT. Een ASBT remmer, die toegediend werd aan cavia s, veroorzaakte een duidelijke verhoging van de plasma VLDL-triglyceride (TG) concentratie en bevorderde vorming van grotere VLDL deeltjes. In overeenstemming met een mogelijke regulerende rol voor galzouten in VLDL metabolisme bleken galzouten secretie van VLDL-TG door primaire humane en rat hepatocyten in vitro te remmen op een dosisafhankelijke manier. De onderzoeken beschreven in dit proefschrift werden uitgevoerd om het effect van galzouten op VLDL productie in vivo te kwantificeren en om mechanisme(s) te onderzoeken via welke galzouten de VLDL productie remmen. Hoofdstuk 1 geeft een overzicht van de op dit moment bestaande kennis over het lipoproteinenmetabolisme, met extra aandacht voor VLDL vorming, over het galzoutmetabolisme en de relatie tussen galzoutmetabolisme en VLDL productie. In hoofdstuk 2 worden de effecten van acute en chronische verandering van de transhepatische galzoutflux op VLDL-TG productie beschreven in twee diermodellen. Ten eerste werd de VLDL-TG productie bestudeerd in galafgeleide ratten, waarvan de gal was afgeleid gedurende 1 week gevolgd door een intraduodenaal infuus met galzouten gedurende een aantal uren. De resultaten van deze experimenten toonden aan dat een directe (acute) verandering van de galzoutflux geen effect had op de plasma TG concentratie, de hepatische TG productiesnelheid en de lipidencompositie van het VLDL. Echter, toen in muizen de transhepatische galzoutflux gedurende 3 weken door middel van het voeren van een taurocholaat- of cholestyraminebevattend dieet werd veranderd, vonden we een omgekeerd evenredige relatie tussen transhepatische galzoutflux en óf plasma TG concentratie (R 2 =0.89) óf VLDL-TG productiesnelheid (R 2 =0.87). Deze 190
3 experimenten toonden aan dat een meer langdurige verandering van de galzoutflux in muizen in vivo wel de plasma TG concentratie kon verlagen en de VLDL-TG productie door de lever kon remmen. Echter, de galzout-gemedieerde effecten op VLDL-TG productie waren relatief klein en werden alleen waargenomen bij suprafysiologische galzoutfluxen in muizen. Eerdere studies van onze onderzoeksgroep toonden het bestaan van een omgekeerde relatie tussen intracellulaire galzoutconcentratie en VLDL-TG secretie aan in hepatocyten in vitro. De intracellulaire galzoutconcentratie wordt voornamelijk bepaald door expressie en activiteit van basolaterale en canaliculaire galzouttransporteiwittten. Andersom is ook aangetoond dat galzouten hun eigen opname en secretie kunnen reguleren door hepatische galzouttransporteiwitten te beïnvloeden. In hoofdstuk 3 worden de effecten van veranderde galzoutflux op expressie van levertransporteiwitten beschreven in vivo in hetzelfde muismodel als beschreven in hoofdstuk 2. Ook werd de expressie van levertransporteiwitten in Cyp7A -/- muizen met een sterk verlaagde galzoutpool ( muizen deficiënt in het enzym cholesterol 7α hydroxylase) onderzocht. De resultaten beschreven in dit hoofdstuk tonen aan dat grote variaties in transhepatische galzoutflux een relatief klein effect hebben op de expressie van de galzouttransporteiwitten Ntcp (basolateraal) en Bsep (canaliculair) in de lever in vivo. De resultaten suggereren dat de eiwitexpressie van deze transporteiwitten niet snelheidsbepalend is voor de transhepatische galzoutflux onder fysiologische omstandigheden en dat de lever grote veranderingen in galzoutflux makkelijk kan verwerken. De aanwezigheid van Bsep en Ntcp is homogeen verdeeld over alle zones in de lever, terwijl galzouttransport, zelfs tijdens hoge galzoutfluxen, voornamelijk in de periportale zone plaatsvindt. Dit ondersteunt het concept dat de lever een overmaat aan transportcapaciteit bezit voor het verwerken van galzouten. In hoofdstuk 4 werd de rol van de nucleaire hormoon receptor Liver x receptor (LXR) in VLDL productie bestudeerd. Oxysterolen, metabolieten van cholesterol die ook tussenproducten kunnen zijn in galzoutsynthese, kunnen binden aan LXR en LXR vervolgens activeren. In de afgelopen paar jaren werd aangetoond dat geactiveerd LXR verschillende genen in galzout- en vetmetabolisme beïnvloedt. Daarom werd onderzocht of geactiveerd LXR ook een effect heeft op VLDL productie door de lever. Om LXR activiteit te induceren kregen mannelijke wild type C57BL/6J muizen een synthetische LXR agonist toegediend gedurende 5 dagen. De resultaten in dit hoofdstuk laten zien dat een verhoogd HDL wordt vergezeld door ongunstig effecten op het 191
4 triglyceridenmetabolisme. LXR activatie in muizen resulteerde in de ontwikkeling van een vette lever en uitscheiding van grote VLDL deeltjes verrijkt in TG. Een gemeten tweevoudig verhoogde VLDL-TG productie werd gecompenseerd door een efficiënte lipolyse en klaring van deze grotere VLDL deeltjes, want basale plasma TG waarden van met agonist behandelde muizen waren gelijk aan waarden in controlemuizen. Muizen met een defecte lipoproteinenklaring (apoe-/- LDLr-/- dubbele knockouts, APOE*3-Leiden transgenen) die de LXR agonist kregen toegediend, ontwikkelden een duidelijke hypertriglyceridemie. Recentelijk werd aangetoond dat galzouten de natuurlijke liganden zijn voor de nucleaire hormoon receptor Farnesoid x receptor (FXR) en dat ze via activatie van FXR niet alleen hun eigen biosynthese kunnen remmen (feedback mechanisme), maar ook verschillende genen in het vetmetabolisme kunnen beïnvloeden. Hoofdstuk 5 beschrijft de effecten van FXR deficiëntie op de vorming van TG-rijke lipoproteinen door de lever en de darm in vivo in muizen en in vitro in geïsoleerde primaire hepatocyten afkomstig van FXR-deficiënte muizen. Onder basale condities werd in FXR-deficiënte (Fxr (-/-) ) muizen een 2 keer verhoogde plasma TG concentratie in de VLDL fracties gemeten. De verhoogde plasma TG concentratie werd niet veroorzaakt door een verhoogde hepatische TG productie, want er werden gelijke TG productiesnelheden gemeten in zowel controlemuizen als in Fxr (-/-) muizen. Echter, Fxr (-/-) muizen bleken grotere VLDL deeltjes verrijkt in TG te produceren. In tegenstelling tot de VLDL productie was de intestinale chylomicronenproductie in Fxr (-/-) muizen wel verlaagd (met ~50%) en werden er ~2 keer zo kleine chylomicronendeeltjes gemeten. In vitro bleek de basale VLDL-TG secretie door Fxr (-/-) hepatocyten 30% lager te liggen dan van controle hepatocyten. Incubatie met fysiologische concentraties van het galzout taurocholaat remde de VLDL-TG secretie sterk in zowel controle hepatocyten als in Fxr (-/-) hepatocyten. Dit toont aan dat de remming van galzouten op VLDL-TG secretie in vitro onafhankelijk is van FXR activatie. Het onderzoek uit hoofdstuk 5 toont aan dat uitschakeling van FXR de vorming van TG-rijke lipoproteinen verandert/ verstoort in zowel de lever als de darm in vivo. De hypertriglyceridemie in Fxr (-/-) muizen wordt niet veroorzaakt door een verhoogde productie van TG-rijke lipoproteinen door lever en/of darm, maar waarschijnlijk door een verstoorde verwerking in de circulatie van anders samengestelde TG-rijke lipoproteinen. In hoofdstuk 6 hebben we verder onderzoek gedaan naar het mechanisme achter de remmende werking van galzouten op VLDL secretie in vitro. We hebben onderzocht of 192
5 galzouten VLDL secretie remmen door het proces van lipidering van apolipoprotein B tot een TG-rijk VLDL-deeltje te beïnvloeden of dat galzouten VLDL secretie remmen onafhankelijk van dit proces. De effecten van het galzout taurocholaat op secretie van een lipidenvrij, verkort apob peptide of van apob als onderdeel van TG-rijk VLDL, werden bestudeerd in de dubbelgetransfecteerde McA-RH7777 hepatoma cellijn. Deze cellijn bracht of het c-terminaal verkorte humaan apob18 (in lipidenvrije vorm uitgescheiden) tot expressie of het volledige humaan apob100 (als VLDL uitgescheiden), maar ook de Ntcp galzouttransporter (van rat origine). De resultaten van dit onderzoek tonen aan dat taurocholaat niet alleen de secretie van humaan apob100 remt maar ook de secretie van het verkorte, lipidenvrije apob18 peptide. De remmende werking van galzouten op VLDL secretie in vitro blijkt niet gebaseerd te zijn op verstoring van het lipideringsproces van apob tot een TG-rijk VLDL deeltje. Remming van totale cellulaire eiwitafbraak via de proteosomale afbraakroute kon in taurocholaat-behandelde cellen de verlaagde apob secretie niet opheffen of de verhoogde intracellulaire apob afbraak voorkomen. Dit wijst erop dat een verhoogde apob afbraak via de proteosomale route niet de primaire oorzaak is van de geremde apob secretie. De uitkomsten van dit onderzoek leveren bewijs voor het bestaan van een nieuw, onbekend mechanisme via welke galzouten de secretie van apolipoprotein B remmen waar zeer waarschijnlijk het N-terminale gedeelte van apob bij betrokken is. De onderzoeken beschreven in dit proefschrift tonen aan dat galzouten effecten hebben op VLDL productie via verschillende routes die voornamenlijk onafhankelijk zijn van transcriptionele regulatie van genen betrokken bij VLDL metabolisme. Onder fysiologische omstandigheden zijn de galzout-gemedieerde effecten op VLDL productie in vivo relatief klein. LXR en FXR zijn zeker betrokken bij lipoproteinenproductie door de lever. Toch zijn beiden niet het voornaamste aangrijpingspunt van galzoutgemedieerde effecten op hepatische VLDL productie. De onderzoeken in dit proefschrift geven nieuwe informatie over de effecten van galzouten en hun tussenproducten op de vorming en productie van TG-rijke lipoproteinen, maar impliceren tegelijkertijd dat meer onderzoek gedaan moet worden om de relatie tussen galzoutmetabolisme en lipoproteinmetabolisme verder in kaart te brengen. 193
6 194
Citation for published version (APA): Elzinga, B. M. (2003). Effects of bile salts on hepatic lipoprotein production. Groningen: s.n.
University of Groningen Effects of bile salts on hepatic lipoprotein production Elzinga, Baukje Marije IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to
Nadere informatiePhysiological functions of biliary lipid secretion SAMENVATTING
Physiological functions of biliary lipid secretion SAMENVATTING De lever neemt een centrale plaats in in de regulering van de cholesterol huishouding. I: De lever speelt een belangrijke rol in de handhaving
Nadere informatieRegulation of hepatobiliary transport function by nuclear receptors Kok, Tineke
Regulation of hepatobiliary transport function by nuclear receptors Kok, Tineke IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18920 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Diepen, Janna Alida van Title: The role of inflammation in lipid metabolism Date:
Nadere informatieNuclear receptors in control of cholesterol transport Veen, Jelske Nynke van der
Veen, Jelske Nynke van der IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's
Nadere informatieChapter 10 Samenvatting (Dutch Summary)
Samenvatting (Dutch Summary) Het onderzoek beschreven in dit proefschrift was erop gericht om de regulatie van de expressie van eiwitten die betrokken zijn bij het metaboliseren en het transport van geneesmiddelen
Nadere informatieSamenvatting. Chapter 8
Samenvatting Chapter 8 154 Het dopaminerge systeem is betrokken bij de controle over een heel scala aan fysiologische functies, variërend van motorische activiteit tot de productie van hormonen en het
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting In de Westerse wereld vormen cardiovasculaire ziekten de eerste doodsoorzaak, terwijl ook de prevalentie hiervan in Oost-Europa en ontwikkelingslanden toeneemt. De hoofdoorzaak van cardiovasculaire
Nadere informatieCauses and consequences of cholestasis Sturm, Ekkehard
Causes and consequences of cholestasis Sturm, Ekkehard IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version
Nadere informatieNederlandse. Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Het metabole syndroom is tegenwoordig een veel voorkomend ziektebeeld dat getypeerd wordt door een combinatie van verschillende aandoeningen. Voornamelijk in de westerse landen
Nadere informatieThe role of apolipoprotein E in the assembly and secretion of very low density lipoproteins Mensenkamp, Arjen Rutger
University of Groningen The role of apolipoprotein E in the assembly and secretion of very low density lipoproteins Mensenkamp, Arjen Rutger IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20887 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Vroegrijk, I.O.C.M. Title: Fatty acid metabolism and metabolic inflammation :
Nadere informatieAlgemene Samenvatting
Algemene Samenvatting e vitamine metaboliet 1,25-dihydroxyvitamine ( ) speelt een sleutelrol bij het handhaven van de calcium homeostase door middel van effecten op de darm, het bot en de nier. e metaboliet
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Hart- en vaatziekten zijn één van de meest voorkomende doodsoorzaken in Nederland en andere westerse landen. Een belangrijke oorzaak van hart- en vaatziekten
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Alle levende organismen zijn afhankelijk van energie; zonder energie is er geen leven mogelijk. Uit de thermodynamica is bekend dat energie niet gemaakt kan worden, maar ook niet
Nadere informatieChapter 9 NEDERLANDSE SAMENVATTING
Chapter 9 NEDERLANDSE SAMENVATTING Ondanks de behandeling met cholesterol en bloeddruk verlagende geneesmiddelen, blijven hart- en vaatziekten één van de belangrijkste doodsoorzaken in de wereld. Naast
Nadere informatieCitation for published version (APA): Plass, J. R. M. (2005). Function and regulation of the human bile salt export pump Groningen: s.n.
University of Groningen Function and regulation of the human bile salt export pump Plass, Jacqueline Regina Maria IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse Samenvatting In dit proefschrift wordt de rol en interactie van verschillende cholesterol en fosfolipiden transporters besproken. Deze transporters zijn erg belangrijk voor het bewaren van
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Chapter 8 112 Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Insulin induceert complexe responsen in perifere weefsel zoals de skeletspier, vet, hart, lever en het brein om
Nadere informatieNieuwsbrief van de Nederlandse Vereniging voor Hepatologie. Bestuurszaken Basaal onderzoek Klinisch onderzoek Mededelingen Nieuws Congresagenda
Nieuwsbrief van de Nederlandse Vereniging voor Hepatologie I N H O U D Bestuurszaken Basaal onderzoek Klinisch onderzoek Mededelingen Nieuws Congresagenda Jaargang 27, nr.3 September 2003 Colofon Inhoud
Nadere informatieSAMEN ME VAT A T T I T N I G
SAMENVATTING 186 Inleiding Het renine-angiotensine-aldosteron-systeem (RAAS) is een hormonaal systeem dat in belangrijke mate betrokken is bij de regulatie van bloeddruk en nierfunctie. Het RAAS is een
Nadere informatieCHAPTER 10 NEDERLANDSE SAMENVATTING
CHAPTER 10 NEDERLANDSE SAMENVATTING Chapter 10 156 Dit proefschrift bestaat uit een aantal studies waarin de veranderingen in het vermogen van plasma om de uitstroom (efflux) van cholesterol uit cellen
Nadere informatieInsulin sensitivity of hepatic glucose and lipid metabolism in animal models of hepatic steatosis Grefhorst, Aldo
Insulin sensitivity of hepatic glucose and lipid metabolism in animal models of hepatic steatosis Grefhorst, Aldo IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
Nadere informatieNederlandse samenvatting. Inleiding
Nederlandse samenvatting 157 Inleiding Het immuunsysteem (afweersysteem) is een systeem in het lichaam dat werkt om infecties en ziekten af te weren. Het Latijnse woord immunis betekent vrijgesteld, een
Nadere informatiehoofdstuk 3 hoofdstuk 4 hoofdstuk 5
Samenvatting Samenvatting De lever heeft een aantal belangrijke functies, waaronder het produceren van gal en het verwerken en afbreken van schadelijke verbindingen. Zij bestaat uit verschillende soorten
Nadere informatieAmyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer
Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer Introductie onderzoeksproject De ziekte van Alzheimer De ziekte van Alzheimer is een neurologische aandoening en is de meest voorkomende vorm van dementie.
Nadere informatieChapter 10 C H A P T E R. Nederlandse Samenvatting
Chapter 10 C H P R ederlandse Samenvatting 10 175 S M V I G Haemostase Hartinfarct en beroerte zijn het gevolg van trombi (bloed stolsels) die belangrijke vaten afsluiten en daardoor weefsel beschadiging
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20879 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20879 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wong, Man Chi Title: Extravascular inflammation in experimental atherosclerosis
Nadere informatieDoel van deze studie
141 Achtergrond Cholesterol is nodig voor de opbouw en instandhouding van de wand van de cel, het celmembraan, en voor de produktie van hormonen. In het bloed wordt cholesterol vervoerd in kleine bolletjes,
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Behorende bij het proefschrift: Regulation of T cell responses in atherosclerosis Hart- en vaatziekten zijn ondanks het vele onderzoek en de verschillende cholesterol en bloeddruk
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21025 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21025 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Louwe, Maria Cornelia (Mieke) Title: Inflammatory mediators in diet-induced cardiac
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20128 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Blad, Clara Catelijne Title: A quest for connections : ligands for the HCA2, adenosine
Nadere informatieSamenvatting. proliferatie matrix productie matrix mineralisatie
Samenvatting Samenvatting Osteoporose Bot is een dynamisch weefsel en wordt voortdurend afgebroken door osteoclasten, de botafbrekende cellen, terwijl de osteoblasten (botvormende cellen) vervolgens weer
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Novel insights in cholesterol excretion van der Velde, A.E. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Novel insights in cholesterol excretion van der Velde, A.E. Link to publication Citation for published version (APA): van der Velde, A. E. (2009). Novel insights
Nadere informatieMetabolic adaptations in models of fatty liver disease Hijmans, Brenda
Metabolic adaptations in models of fatty liver disease Hijmans, Brenda IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the
Nadere informatieSamenvat ting en Conclusies
Samenvat ting en Conclusies Samenvatting en Conclusies 125 SAMENVAT TING EN CONCLUSIES In dit proefschrift werd de invloed van viscerale obesitas en daarmee samenhangende metabole ontregelingen, en het
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19769 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Lammers, Bart Title: Macrophage lipid genes in cardiovascular disease Issue Date:
Nadere informatieTowards treatment of cholestatic liver disease in children via interference with transcriptional regulation of hepatic transport systems Mulder, Jaap
University of Groningen Towards treatment of cholestatic liver disease in children via interference with transcriptional regulation of hepatic transport systems Mulder, Jaap IMPORTANT NOTE: You are advised
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Hart- en vaatziekten, zoals hartinfarct of beroerte, hebben meestal atherosclerose, ook wel aderverkalking genoemd, als oorzaak. Atherosclerose is een vaak progressieve verdikking
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22544 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22544 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Speksnijder, Niels Title: Determinants of psychosis vulnerability : focus on MEF2
Nadere informatieSamenvatting SAMENVATTING
SAMENVATTING SAMENVATTING Vetten in de voeding zijn belangrijk voor het menselijk lichaam als bronnen van energie en als bouwstenen, vooral in periodes van groei en ontwikkeling. Gewoonlijk is het menselijk
Nadere informatieInteractions between carbohydrate and lipid metabolism in metabolic disorders Bandsma, Robertus
Interactions between carbohydrate and lipid metabolism in metabolic disorders Bandsma, Robertus IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting De rol van proteïne kinase A in de vorming van galkanaaltjes door levercellen Een mens is opgebouwd uit cellen. Iedere cel is omgeven door een membraan die de inhoud van de cel
Nadere informatieUniversity of Groningen. The enterohepatic circulation of bile salts in health and disease Hulzebos, Christian Victor
University of Groningen The enterohepatic circulation of bile salts in health and disease Hulzebos, Christian Victor IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF)
Nadere informatieEssential fatty acid deficiency and the small intestine Lukovac, Sabina
Essential fatty acid deficiency and the small intestine Lukovac, Sabina IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/28275 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28275 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: O Flynn, Joseph Title: Properdin-dependent activation and control of immune-homeostasis
Nadere informatieAlcohol en de lever. H.Van Vlierberghe MD PhD Dienst Maag-, Darm en Leverziekten UZ Gent
Alcohol en de lever. H.Van Vlierberghe MD PhD Dienst Maag-, Darm en Leverziekten UZ Gent Indeling. Normale anatomie/fysiologie Gevolgen van leverbeschadiging Pathogenese van leverfibrose/cirrose Pathofysiologie
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Om een meercellig organisme goed te kunnen laten functioneren is het essentieel dat cellen met elkaar communiceren. Intercellulaire communicatie kan plaatsvinden via de uitscheiding van hormonen en groeifactoren
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21953 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21953 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Schalkwijk, Daniël Bernardus van Title: Computational modeling of lipoprotein
Nadere informatieControl of metabolic flux by nutrient sensors Oosterveer, Maaike
Control of metabolic flux by nutrient sensors Oosterveer, Maaike IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Fibrose, oftewel verlittekening van weefsels, is een proces dat tot uitval van belangrijke organen kan leiden, met de dood tot gevolg. In feite ligt het aantal sterfgevallen veroorzaakt door fibrose hoger
Nadere informatieChapter 11. Samenvatting
Chapter 11 Samenvatting 11. Samenvatting Hoge plasmaspiegels van von Willebrand factor (VWF) en stollingsfactor VIII (FVIII) zijn geassocieerd met een verhoogd risico op het krijgen van zowel arteriële
Nadere informatieThe role of the farnesoid X receptor in metabolic control Stroeve, Johanna Helena Maria
The role of the farnesoid X receptor in metabolic control Stroeve, Johanna Helena Maria IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it.
Nadere informatieDoorbloeding van het hart tijdens dieetblootstelling en sevofluraan anesthesie
9 Samenvatting Samenvatting 3 Dit proefschrift beschrijft de invloed van dieetsamenstelling op de effecten van het dampvormige anestheticum sevofluraan op de doorbloeding en pompfunctie van het hart,
Nadere informatieCHAPTER 10. Nederlandse samenvatting
CHAPTER 10 Nederlandse samenvatting Om uit te groeien tot een kwaadaardige tumor met uitzaaiïngen moeten kankercellen een aantal karakteristieken verwerven. Eén daarvan is het vermogen om angiogenese,
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 157 N ederlandse samenvatting Nederlandse Samenvatting 158 Nederlandse samenvatting Het aantal gevallen van huidkanker, waaronder melanoom, neemt nog steeds toe in de westerse
Nadere informatieNederlandse samenvatting.
. 10 Nederlands samenvatting Uit cijfers van de Hartstichting blijkt dat bijna 1 op de 3 Nederlanders sterft aan een hart- of vaatziekte (HVZ). Daarmee is het een van de voornaamste doodsoorzaken in Nederland.
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20982 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Gierman, Lobke Marijn Title: Inflammation : a link between metabolic syndrome
Nadere informatieNederlandse samenvatting CHAPTER 7
Nederlandse samenvatting CHAPTER 7 Chapter 7 Chemotherapie is naast operatieve verwijdering en/of bestraling van tumoren de meeste toegepaste methode voor de behandeling van kanker bij kinderen. Hoewel
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/40898 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Elis, A.S. Title: Identification of therapeutic targets and antisense oligonucleotide
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Wat verandert er in het zenuwstelsel als een dier iets leert? Hoe worden herinneringen opgeslagen in de hersenen? Hieraan ten grondslag ligt het vermogen van het zenuwstelsel om
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
9 Beta2-glycoproteïne I ( ), ook wel bekend als apolipoproteine H (apoh), is een membraanadhesie eiwit dat in plasma circuleert (100-300 μg/ml) in een vrije- en een gebonden vorm. De molecuulmassa van
Nadere informatieNK cellen of Natural Killer cellen bieden een aangeboren bescherming tegen
Nederlandse samenvatting NK cellen of Natural Killer cellen bieden een aangeboren bescherming tegen ziekteverwekkende indringers zoals virussen maar ook tegen kankercellen. In patiënten met kanker functioneren
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting EJA van Wanrooij Hart en vaatziekten zijn de meest voorkomende doodsoorzaak in de westerse wereld. De onderliggende oorzaak van infarcten en beroertes
Nadere informatieEssential fatty acid absorption and metabolism in hepatic disorders Werner, Anniek
Essential fatty acid absorption and metabolism in hepatic disorders Werner, Anniek IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting De fitness en overleving van planten hangt af van efficiënte mechanismen om te reageren op bedreigende omstandigheden aanwezig in de natuurlijke leefomgeving. Bij het aanschakelen van de verdediging
Nadere informatiehoofdstuk 2 Hoofdstuk 3
In Nederland ontvangen jaarlijks vele mensen een bloedtransfusie. De rode bloedcellen (RBCs) worden toegediend om bloedarmoede, veroorzaakt door ernstig bloedverlies of een probleem in de bloedaanmaak,
Nadere informatieSamenvatting voor niet-ingewijden
Samenvatting voor niet-ingewijden REGULERING VAN MICROVASCULAIRE INSULINE- GEVOELIGHEID DOOR PERIVASCULAIR VET: EEN TRANSLATIONELE BENADERING Rick I. Meijer 225 Het doel van dit proefschrift was te onderzoeken
Nadere informatieExpression and regulation of ABC transporter genes during liver regeneration Ros, Jenny
University of Groningen Expression and regulation of ABC transporter genes during liver regeneration Ros, Jenny IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you
Nadere informatieHet Onstaan van Osteoporose bij Patiënten met Reuma. Algemene Samenvatting
Het Onstaan van Osteoporose bij Patiënten met Reuma Algemene Samenvatting 159 ALGEMENE SAMENVATTING Reumatoïde artritis (RA) is een chronische ontstekingsziekte die voorkomt bij 0.5-1% van de wereldbevolking.
Nadere informatieNederlandse samenvatting. (summary in Dutch)
(summary in Dutch) Type 2 diabetes is een chronische ziekte, waarvan het voorkomen wereldwijd fors toeneemt. De ziekte wordt gekarakteriseerd door chronisch verhoogde glucose spiegels, wat op den duur
Nadere informatieDUTCH SUMMARY NEDERLANDSE SAMENVATTING
DUTCH SUMMARY NEDERLANDSE SAMENVATTING Dutch Summary / Nederlandse Samenvatting Sinds de ontdekking van de ADAM eiwitfamilie, twee decennia geleden, heeft het ADAM onderzoek zich voornamelijk gericht op
Nadere informatieChapter 9. Samenvatting
Samenvatting Hart- en vaatziekten zijn de meest voorkomende doodsoorzaak in de Westerse wereld. Atherosclerose, ook wel aderverkalking genoemd, is de belangrijkste onderliggende oorzaak van hart- en vaatziekten.
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Introductie tot atherosclerose Cardiovasculaire aandoeningen zijn nog steeds de meest voorkomende als alle vormen van cardiovasculaire aandoeningen konden worden verholpen bekendste
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24378 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Melief, Sara Marie Title: Immunomodulatory properties of human multipotent stromal
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22160 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wang, Yanan Title: Novel modulators of lipoprotein metabolism : implications for
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/46137 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Mulder, P.C.A. Title: The contribution of metabolic and adipose tissue inflammation
Nadere informatieSAMENVATTING IN HET NEDERLANDS
SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Allergisch astma Allergisch astma is een veel voorkomende ziekte waarbij mensen benauwd worden wanneer ze de stof inademen waar ze allergisch voor zijn geworden. Daarnaast
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting In het menselijk lichaam heeft het maagdarmstelsel de belangrijke taak om het voedsel te verteren en voedingsstoffen tot zich te nemen. Om deze functie uit te voeren bestaat het
Nadere informatieNederlandse samenvatting - voor niet ingewijden
Nederlandse samenvatting - voor niet ingewijden Blootstelling aan contaminanten kan gebeuren door het inslikken van verontreinigde grond. Grond kan samen met voedsel ingenomen worden. Daarnaast krijgen
Nadere informatieNederlandse samenvatting
169 Nederlandse samenvatting Het aantal ouderen boven de 70 jaar is de laatste jaren toegenomen. Dit komt door een significante reductie van sterfte op alle leeftijden waardoor een toename van de gemiddelde
Nadere informatieNederlandse samenvatting voor niet-ingewijden
Nederlandse samenvatting voor niet-ingewijden 1 Inleiding 2 Doel 3 Resultaten 4 Conclusies 5 Klinische en therapeutische implicaties - 189 - 1 Inleiding Kanker is tegenwoordig tweede meest voorkomende
Nadere informatieNederlandse samenvatting - voor niet-vakgenoten -
Nederlandse samenvatting - voor niet-vakgenoten - Nederlandse samenvatting voor niet-vakgenoten In dit proefschrift staat het metaal koper centraal. Koper komt vooral via de voeding in het lichaam van
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/28726 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28726 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Klop, Boudewijn Title: Interplay between lipoproteins, the complement system and
Nadere informatieUnderstanding the non-thyroidal illness syndrome from in vivo and in vitro studies Kwakkel, G.J.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Understanding the non-thyroidal illness syndrome from in vivo and in vitro studies Kwakkel, G.J. Link to publication Citation for published version (APA): Kwakkel,
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Nederlandse samenvatting Hematopoiesis Een volwassen mens heeft ongeveer vijf liter bloed waarin zich miljarden cellen bevinden. Deze cellen zijn onder te verdelen op basis van
Nadere informatieType 2 diabetes, obesitas, metabool syndroom, epigenetica, metabool programmeren
Niet-technische samenvatting 2016484 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Het ontrafelen van het mechanisme achter metabool programmeren door voeding vroeg in het leven 1.2 Looptijd van het project
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22212 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wilde, Adriaan Hugo de Title: Host factors in nidovirus replication Issue Date:
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING In dit proefschrift worden zowel farmaceutische aspecten als ook anti-tumor activiteit en cardiotoxiciteit van het cytostaticum cyclopentenyl cytosine (CPEC) onderzocht. CPEC is
Nadere informatieCannabinoid Receptor Function in the Medial Prefrontal Cortex F.S. den Boon
Cannabinoid Receptor Function in the Medial Prefrontal Cortex F.S. den Boon Nederlandse samenvatting Het lichaamseigen cannabis-systeem, oftewel het endocannabinoïde systeem, is vernoemd naar de cannabis
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24600 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Mariman, Rob Title: Probiotic bacteria and the immune system : mechanistic insights
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Chapter 8 Nederlandse Samenvatting β2-glycoprotein I (β2-gpi) is een eiwit dat circuleert in plasma (100-300 µg/ml) in een ongebonden vorm en in een lipoproteïne gebonden vorm. β2-gpi bestaat uit 5 zogenaamde
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21710 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Buurma, Aletta Title: On the pathology of preeclampsia : genetic variants, complement
Nadere informatieImmuunreactie tegen virussen
Samenvatting Gedurende de laatste eeuwen hebben wereldwijde uitbraken van virussen zoals pokken, influenza en HIV vele levens gekost. Echter, vooral in de westerse wereld zijn de hoge sterftecijfers en
Nadere informatieCitation for published version (APA): Minich, D. M. (1999). Essential fatty acid absorption and metabolism Groningen: s.n.
University of Groningen Essential fatty acid absorption and metabolism Minich, Deanna Marie IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from
Nadere informatieInterplay between glucose, fatty acid and bile salt metabolism in mouse models of fatty liver Herrema, Hillechien Jeltje
University of Groningen Interplay between glucose, fatty acid and bile salt metabolism in mouse models of fatty liver Herrema, Hillechien Jeltje IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20903 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Auvinen, Hanna Elina Title: Glucocorticoids, metabolic adaptations and recovery
Nadere informatieCitation for published version (APA): Bovenkamp, M. V. D. (2006). Liver fibrosis in vitro: Liver slices as a promising alternative s.n.
University of Groningen Liver fibrosis in vitro Bovenkamp, Marja van den IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the
Nadere informatie