Vismigratie Afsluitdijk

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vismigratie Afsluitdijk"

Transcriptie

1 Vismigratie Afsluitdijk Ben Griffioen Erwin Winter, Olvin van Keeken, Betty van Os, Marco Lohman, Tjerk en Marinus van Malsen (WON 1),Tomasz Zawadovski, Svenja Schönlau

2 Diadrome vis intrek via afsluitdijk Historisch Huidig Kornwerderzand Den Oever Verdwijnen zoet zout gradiënt Verdwijnen paaigronden Fysieke barrière Acclimatisatie (zoet / zout)? Oriëntatie richting paaigronden? Nieuw zoet water ecosysteem (afh. V. plasticiteit soort)

3 Diadrome vis intrek via afsluitdijk Historisch Huidig Kornwerderzand Den Oever

4 Onderzoeks locatie Spuisluis complex Kornwerderzand Waddenzee (zout) IJsselmeer (zoet)

5 Waddenzee (zout) Spuisluiscomplex bij Kornwerderzand 10 spuikokers 2 groepen van 5 kokers Twee maal daags spuien bij laag water (10 cm peil verschil). Stroom altijd richting Waddenzee. IJsselmeer (zoet) Grote stroomsnelheden enkele meters/seconde

6 Zoek gedrag (grotere) diadrome vis Waddenzee (zout) Kleinschalig niveau Kom-niveau Complex-niveau Grootschalig Afsluitdijk-niveau IJsselmeer (zoet) Salmoniden Fint Houting Spiering Prikken

7 Ophoping voor de deuren (1) of heel zuidelijk deel (2) Volledige reset (1) of gedeeltelijke reset (2) 1 spuien Glasaal Botlarven Driedoorn Spiering? 2 spuien

8 Onderzoeken om visgedrag in kaart te brengen

9 onderzoeken Fuiken monitoring analyse Fuiken monitoring + uitbreiding analyse Merk terugvangst rivierprik Kruisnet onderzoek (+ DIDSON) Telemetrie onderzoek

10 onderzoeken Fuiken monitoring analyse Fuiken monitoring + uitbreiding analyse Merk terugvangst rivierprik Kruisnet onderzoek (+ DIDSON) Telemetrie onderzoek

11 Vismigratie processen in kaart brengen lopende onderzoeken Fuiken monitoring zeven fuiken voor en najaar 2 x week Tien fuiken voor en najaar 3x week Debieten Temperatuur hot spots

12

13 onderzoeken Fuiken monitoring analyse Fuiken monitoring + uitbreiding analyse Merk terugvangst rivierprik Kruisnet onderzoek (+ DIDSON) Telemetrie onderzoek

14 Merk terugvangst Fuiken monitoring is altijd een resultante van gedrag en voorkomen vis. (actief zoekgedrag / lange verblijftijd / barrière werking / aanbod grootte) Interpretatie van fuikvangsten Feeling krijgen voor aanbod en gedrag van rivierprik

15 onderzoeken Fuiken monitoring analyse Fuiken monitoring + uitbreiding analyse Merk terugvangst rivierprik Kruisnet onderzoek (+ DIDSON) Telemetrie onderzoek

16 Kruisnetten 3x3 kruisnet 2 keer een 1x1 kruisnet Alle punten 3 keer per dag. 6 dagen in 3 maanden.

17 Kruisnetten 3x3 kruisnet 2 keer een 1x1 kruisnet Alle punten 3 keer per dag. 6 dagen in 3 maanden.

18 Kruisnetten 3x3 kruisnet 2 keer een 1x1 kruisnet Alle punten 3 keer per dag. 6 dagen in 3 maanden.

19 Kruisnetten 3x3 kruisnet 2 keer een 1x1 kruisnet Alle punten 3 keer per dag. 6 dagen in 3 maanden.

20 Kruisnetten 3 d a g e n 3 d a g e n 3x3 kruisnet 2 keer een 1x1 kruisnet Alle punten 3 keer per dag. 6 dagen in 3 maanden.

21

22 DIDSON Uitgespoelde vis? Kruisnet (1x1) bodem

23 DIDSON

24 onderzoeken Fuiken monitoring analyse Fuiken monitoring + uitbreiding analyse Merk terugvangst rivierprik Kruisnet onderzoek (+ DIDSON) Telemetrie onderzoek

25

26 Vismigratie Afsluitdijk Ben Griffioen Erwin Winter, Olvin van Keeken, Betty van Os, Marco Lohman, Tjerk en Marinus van Malsen (WON 1),Tomasz Zawadovski, Svenja Schönlau

27 Effect diadrome vis na bouwen afsluitdijk Verdwijnen zoet zout gradiënt Verdwijnen paaigronden (fint) Acclimatisatie zone voor diadrome vis (?) Oriëntatie naar paaigronden verminderd? (prikken / salmoniden) Zoetwater meer Zoetwater populaties (spiering / houting) Habitat vergroting (aal) Barrière voor intrek hoog? laag? (deel van populatie?) Zwakkere zwemmers: glasaal / bot / driedoornige stekelbaars Matige zwakke zwemmers: zeeprik / rivierprik Sterke zwemmers: zalm (<50%? ) / zeeforel (<50%) / houting / fint

28 Kruisnetten onderzoek Aanwezigheid van concentraties vis in de spuikom Ontwikkeling van de concentraties vis in de spuikom Tussen het spuien in Afhankelijk van getij

29 Vismigratie onderzoek (glas)aal Fuiken hist. Fuiken new Merk terug vangst 3D x x x / Bot x x (x) Spiering x x x / kruisnet DIDSON telemetr ie Zeeprik x x / / x Rivierprik x x x / Zalm x x / x Zeeforel x x / x Houting x x / x Fint x x / x

30 visvriendelijke spuibeheer

EINDRAPPORT TESTFASE PROJECT VISVRIENDELIJK SLUISBEHEER AFSLUITDIJK EN HOUTRIBDIJK

EINDRAPPORT TESTFASE PROJECT VISVRIENDELIJK SLUISBEHEER AFSLUITDIJK EN HOUTRIBDIJK EINDRAPPORT TESTFASE PROJECT VISVRIENDELIJK SLUISBEHEER AFSLUITDIJK EN HOUTRIBDIJK RIJKSWATERSTAAT MIDDEN NEDERLAND 28 april 2015 Definitief C01021.200821. Samenvatting Rijkswaterstaat Midden Nederland

Nadere informatie

Monitoring bijvangst Wolhandkrabvisserij in de spuikommen van de Afsluitdijk langs de Waddenzee

Monitoring bijvangst Wolhandkrabvisserij in de spuikommen van de Afsluitdijk langs de Waddenzee In samenwerking met Monitoring bijvangst Wolhandkrabvisserij in de spuikommen van de Afsluitdijk langs de Waddenzee A&W-rapport 2183 in opdracht van A&W-rapport 2183 Monitoring bijvangst Wolhandkrabvisserij

Nadere informatie

Vis in de Waddenzee wat vertelt de monitoring ons (en wat niet)? 6 april, Ingrid Tulp & Loes Bolle

Vis in de Waddenzee wat vertelt de monitoring ons (en wat niet)? 6 april, Ingrid Tulp & Loes Bolle Vis in de Waddenzee wat vertelt de monitoring ons (en wat niet)? 6 april, Ingrid Tulp & Loes Bolle Waddenzee als opgroeigebied Residente (standvis)soorten: hele levenscyclus in Waddenzee Trekvis: op doortrek

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Een analyse van de effecten van getijturbines op habitat, vis, vogels en zeezoogdieren bij Kornwerderzand

IMARES Wageningen UR. Een analyse van de effecten van getijturbines op habitat, vis, vogels en zeezoogdieren bij Kornwerderzand Een analyse van de effecten van getijturbines op habitat, vis, vogels en zeezoogdieren bij Kornwerderzand Ir. A.B. Griffioen, ir. S.C.V. Geelhoed, ir. O.A. van Keeken en dr. ir. H.V. Winter Rapport C031/15

Nadere informatie

PILOT studie edna grote rivieren

PILOT studie edna grote rivieren PILOT studie edna grote rivieren Een verkenning van edna methodiek in grote rivieren Nieuwe Waterweg, Haringvliet, Maas (Belfeld) en Rijn (Lobith) A.B. Griffioen (WMR), K. van Bochove (DATURA) Februari

Nadere informatie

Vismonitoring in grote rivieren

Vismonitoring in grote rivieren IMARES, Wageningen UR Vismigratie in laag Nederland Wetenschap: ecologische effecten Erwin Winter Vismigratie en beleid (EU richtlijnen) Natuurbeheer Habitatrichtlijn/Natura 2000 Gebiedsbescherming Soortbescherming:

Nadere informatie

v a n b r o n t o t m o n d i n g

v a n b r o n t o t m o n d i n g V i s m i g r a t i e... v a n b r o n t o t m o n d i n g vrije vismigratie van bron tot monding De Noordzee werd ooit geroemd vanwege zijn rijke visstand. Steden werden gesticht en de visserij floreerde.

Nadere informatie

VOORKEURSVARIANTENNOTITIE VISVRIENDELIJK SLUISBEHEER AFSLUITDIJK EN HOUTRIBDIJK

VOORKEURSVARIANTENNOTITIE VISVRIENDELIJK SLUISBEHEER AFSLUITDIJK EN HOUTRIBDIJK VOORKEURSVARIANTENNOTITIE VISVRIENDELIJK SLUISBEHEER AFSLUITDIJK EN HOUTRIBDIJK RIJKSWATERSTAAT MIDDEN NEDERLAND 6 januari 2014 077298068:0.8 - Definitief C01021.200821.0100/SD Inhoud Samenvatting... 3

Nadere informatie

Effecten van visvriendelijke maatregelen op de glasaalindex bij Den Oever

Effecten van visvriendelijke maatregelen op de glasaalindex bij Den Oever Effecten van visvriendelijke maatregelen op de glasaalindex bij Den Oever Auteurs: D.M.E. Slijkerman, E.M. Foekema, P. de Vries Wageningen University & Research Rapport C109/17 Effecten van visvriendelijke

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Verspreidingsdynamiek, gedrag en voorkomen van diadrome vis bij Kornwerderzand t.b.v. de VismigratieRivier

IMARES Wageningen UR. Verspreidingsdynamiek, gedrag en voorkomen van diadrome vis bij Kornwerderzand t.b.v. de VismigratieRivier Verspreidingsdynamiek, gedrag en voorkomen van diadrome vis bij Kornwerderzand t.b.v. de VismigratieRivier A.B. Griffioen, H.V. Winter, O.A. van Keeken, C. Chen, B. van Os-Koomen, S. Schönlau en T. Zawadowski

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor trekvissen

Migratiemogelijkheden voor trekvissen Indicator 15 juli 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen slechts weinig

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Data rapportage najaar 2013 fuik monitoring Kornwerderzand t.b.v. de VismigratieRivier. A.B. Griffioen Rapportnummer C034/14

IMARES Wageningen UR. Data rapportage najaar 2013 fuik monitoring Kornwerderzand t.b.v. de VismigratieRivier. A.B. Griffioen Rapportnummer C034/14 Data rapportage najaar 2013 fuik monitoring Kornwerderzand t.b.v. de VismigratieRivier A.B. Griffioen Rapportnummer C034/14 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies)

Nadere informatie

Innovatief visonderzoek: Tussen fuik en digitaal.

Innovatief visonderzoek: Tussen fuik en digitaal. f visonderzoek: Tussen fuik en digitaal. Technieken: theorie, praktijk en toekomst door Igor L.Y. Spierts, en Jan H. Kemper VisAdvies BV, Twentehaven 5, 3433 PT Nieuwegein www.visadvies.nl VisAdvies Kiem

Nadere informatie

Aanvulling op het MER Vismigratierivier Afsluitdijk 12 augustus 2015

Aanvulling op het MER Vismigratierivier Afsluitdijk 12 augustus 2015 Aanvulling op het MER Vismigratierivier Afsluitdijk 12 augustus 2015 Inhoud: Inleiding 1. Effectiviteit Vismigratierivier 1.1 Samenvatting 1.2 Kenmerken van de verschillende passageroutes 1.3 Kwantitatieve

Nadere informatie

Programma. 14 april :00 10:25 Inloop met koffie / thee. 10:25 10:35 Welkom door Rob Veenman, bestuurder HHNK

Programma. 14 april :00 10:25 Inloop met koffie / thee. 10:25 10:35 Welkom door Rob Veenman, bestuurder HHNK Vrijwilligers monitoring Martijn Schiphouwer / Henk Mensinga Programma 14 april 2016 10:00 10:25 Inloop met koffie / thee 10:25 10:35 Welkom door Rob Veenman, bestuurder HHNK 10:35 10:40 e opening door

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Het voorkomen van diadrome vis in de spuikom van Kornwerderzand en de relatie met spuidebieten

IMARES Wageningen UR. Het voorkomen van diadrome vis in de spuikom van Kornwerderzand en de relatie met spuidebieten Het voorkomen van diadrome vis in de spuikom van Kornwerderzand 2001-2012 en de relatie met spuidebieten A.B. Griffioen & H.V. Winter Rapport C036/14 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine

Nadere informatie

Dienst Landelijk Gebied / Programma naar een Rijke Waddenzee / De Nieuwe Afsluitdijk Postbus 2003 8901 JA Leeuwarden

Dienst Landelijk Gebied / Programma naar een Rijke Waddenzee / De Nieuwe Afsluitdijk Postbus 2003 8901 JA Leeuwarden Vismigratierivier: Bronnenonderzoek naar gedrag van vis rond zoet-zout overgangen H.V. Winter, A.B. Griffioen & O.A. van Keeken Rapport C035/14 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources

Nadere informatie

De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn. André Breukelaar.

De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn. André Breukelaar. De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn André Breukelaar RWS Kierbesluit juni 2000 Haringvlietsluizen -bij voldoende Rijnafvoerook bij

Nadere informatie

edna en monitoring van trek- en estuariene vissen in het NZK Bas van den Boogaard & Martijn Dorenbosch

edna en monitoring van trek- en estuariene vissen in het NZK Bas van den Boogaard & Martijn Dorenbosch edna en monitoring van trek- en estuariene vissen in het NZK Bas van den Boogaard & Martijn Dorenbosch Opbouw presentatie Visgemeenschap in het NZK: (Bas van den Boogaard) - monitoring en visserijtechnieken,

Nadere informatie

Internationale Scheldecommissie (ISC) Arnould Lefébure

Internationale Scheldecommissie (ISC) Arnould Lefébure Internationale Scheldecommissie (ISC) Arnould Lefébure Inhoud van het Master Plan (1/2) Hfstk.1: Context (hydrografisch, historisch, wettelijk en bestuurlijk) Hfstk.2: Aanwezigheid trekvissen in het Scheldedistrict

Nadere informatie

Visstand Haringvliet en Voordelta - heden -

Visstand Haringvliet en Voordelta - heden - Visstand Haringvliet en Voordelta - heden - Johan van Giels Bijeenkomst Vissennetwerk 19 mei 2016, Haringvliet Inhoudsopgave Inleiding/achtergrond Materiaal en Methode Soortensamenstelling Omvang visbestand

Nadere informatie

historische en recente gevolgen van het afsluiten van de Zuiderzee voor trekvissen

historische en recente gevolgen van het afsluiten van de Zuiderzee voor trekvissen Wat wij van het verleden kunnen leren: historische en recente gevolgen van het afsluiten van de Zuiderzee voor trekvissen Katja Philippart Philippart C.J.M. & M.J. Baptist (2016) An exploratory study into

Nadere informatie

Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen. Tom Buijse

Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen. Tom Buijse Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen Tom Buijse 1 Aanleiding Aanleiding Decembernota 2006 Kaderrichtlijn Water Om vismigratie naar ecologisch waardevolle

Nadere informatie

Jouke Kampen heet de aanwezigen in de bus welkom op deze Vissennetwerkbijeenkomst en geeft de eerste pitcher het woord.

Jouke Kampen heet de aanwezigen in de bus welkom op deze Vissennetwerkbijeenkomst en geeft de eerste pitcher het woord. Verslag Vissennetwerk 31 maart 2014. Thema: Trekvissen en zoet/zout migratie. Locatie: Oostende België Dagvoorzitter: Johan Coeck (INBO) & Jouke Kampen (ATKB). Tijdens de busreis van Geldermalsen via Breda

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2015

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2015 Indicator 16 juni 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen vanuit zee of

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Merk-terugvangst experiment rivierprik (Lampetra fluviatilis) bij Kornwerderzand. A.B. Griffioen & H.V. Winter Rapport C044/14

IMARES Wageningen UR. Merk-terugvangst experiment rivierprik (Lampetra fluviatilis) bij Kornwerderzand. A.B. Griffioen & H.V. Winter Rapport C044/14 Merk-terugvangst experiment rivierprik (Lampetra fluviatilis) bij Kornwerderzand A.B. Griffioen & H.V. Winter Rapport C044/14 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies)

Nadere informatie

Vis en Kaderrichtlijn Water in Zeeland

Vis en Kaderrichtlijn Water in Zeeland Vis en Kaderrichtlijn Water in Zeeland St. Zeeschelp M. Dubbeldam Waterschap Zeeuwse Eilanden W. Quist Inhoudsopgave Waterschap Zeeuwse Eilanden Beleidskader (kort) Huidige situatie Gewenste beeld Maatregelen

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2018

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2018 Indicator 19 april 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen vanuit zee of

Nadere informatie

Vissen in het IJsselmeer. Romke Kats

Vissen in het IJsselmeer. Romke Kats Vissen in het IJsselmeer Romke Kats Functies IJsselmeer Water Transport Recreatie Visserij Natuur Vissen in het IJsselmeer Historie Ecologie Voedselketen IJsselmeer algen, vissen, mosselen, waterplanten,

Nadere informatie

Vismigratierivier Afsluitdijk

Vismigratierivier Afsluitdijk Haalbaarheid en projectplan PROGRAMMA NAAR EEN RIJKE WADDENZEE Datum: 10 januari 2013 Een project van Programma Naar een Rijke Waddenzee De Nieuwe Afsluitdijk (Provincie Noord-Holland, provincie Fryslân,

Nadere informatie

Deltamanagement van de 21 e eeuw, natuur inclusief denken & doen

Deltamanagement van de 21 e eeuw, natuur inclusief denken & doen Deltamanagement van de 21 e eeuw, natuur inclusief denken & doen kunst een balans te brengen in het systeem van de Afsluitdijk, Passend in beeld totale afsluitdijk, specifiek bij Kornwerderzand Ontwerp

Nadere informatie

Joachim Maes Katholieke Universiteit Leuven Laboratorium voor Aquatische Ecologie 03 december 2004

Joachim Maes Katholieke Universiteit Leuven Laboratorium voor Aquatische Ecologie 03 december 2004 Het visbestand van de Zeeschelde: actuele toestand en trends op basis van vismonitoring Joachim Maes Katholieke Universiteit Leuven Laboratorium voor Aquatische Ecologie december Vismonitoring in het Schelde

Nadere informatie

Visintrek Noord-Nederlandse kustzone

Visintrek Noord-Nederlandse kustzone Ministerie van Verkeer en Waterstaat jklmnopq Rijksinstituut voor Kust en Zee/RIKZ Visintrek Noord-Nederlandse kustzone Rapport RIKZ-99.022 Ministerie van Verkeer en Waterstaat jklmnopq Rijksinstituut

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Winterintrek van rivierprik bij Kornwerderzand en het Haringvliet najaar A.B. Griffioen en E. Kuijs Rapportnummer: C084/13

IMARES Wageningen UR. Winterintrek van rivierprik bij Kornwerderzand en het Haringvliet najaar A.B. Griffioen en E. Kuijs Rapportnummer: C084/13 Winterintrek van rivierprik bij Kornwerderzand en het Haringvliet najaar 2012 A.B. Griffioen en E. Kuijs Rapportnummer: C084/13 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem

Nadere informatie

Masterplan Vis. samenvatting

Masterplan Vis. samenvatting Masterplan Vis samenvatting Het internationaal Scheldestroomgebiedsdistrict, met een oppervlakte van 36.416 km², strekt zich uit over 5 regio s (drie landen). De Schelde ontspringt in de regio Artois-Picardië

Nadere informatie

Rode Lijst Zoetwatervissen 2010: veranderingen ten opzichte van Frank Spikmans 42 ste bijeenkomst vissennetwerk Zwolle, 5 juni 2014

Rode Lijst Zoetwatervissen 2010: veranderingen ten opzichte van Frank Spikmans 42 ste bijeenkomst vissennetwerk Zwolle, 5 juni 2014 Rode Lijst Zoetwatervissen 2010: veranderingen ten opzichte van 1998 Frank Spikmans 42 ste bijeenkomst vissennetwerk Zwolle, 5 juni 2014 Inhoud Historie Rode Lijst Zoetwatervissen Aanpak Rode Lijst analyses

Nadere informatie

Kansen en knelpunten voor vismigratie bij zoet-zout overgangen in het Volkerak-Zoommeer. Monitoring en resultaten

Kansen en knelpunten voor vismigratie bij zoet-zout overgangen in het Volkerak-Zoommeer. Monitoring en resultaten Kansen en knelpunten voor vismigratie bij zoet-zout overgangen in het Volkerak-Zoommeer g Monitoring en resultaten 2013-2014 Kansen en knelpunten voor vismigratie bij zoet-zout overgangen in het Volkerak-Zoommeer

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Een eerste monitoring voor een index voor schieraal in Nederland A.B. Griffioen & E. Kuijs Rapport C139/13

IMARES Wageningen UR. Een eerste monitoring voor een index voor schieraal in Nederland A.B. Griffioen & E. Kuijs Rapport C139/13 Een eerste monitoring voor een index voor schieraal in Nederland 2012 A.B. Griffioen & E. Kuijs Rapport C139/13 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies) Opdrachtgever:

Nadere informatie

Variantenanalyse VMR Afsluitdijk. De Nieuwe Afsluitdijk. Rapportnummer: 20140166/rapp01 Status rapport: Definitief Datum rapport: 30 juni 2014

Variantenanalyse VMR Afsluitdijk. De Nieuwe Afsluitdijk. Rapportnummer: 20140166/rapp01 Status rapport: Definitief Datum rapport: 30 juni 2014 De Nieuwe Afsluitdijk / DLG Rapportnummer: 20140166/rapp01 Status rapport: Definitief Datum rapport: 30 juni 2014 Auteur: Met bijdragen van: Projectleider: Kwaliteitscontrole: F.T. Vriese S.E. Wendelaar

Nadere informatie

IMARES Wageningen. Diadrome vissen in het IJsselmeer/Markermeer en de Waddenzee. Jaarrapport 2010

IMARES Wageningen. Diadrome vissen in het IJsselmeer/Markermeer en de Waddenzee. Jaarrapport 2010 Diadrome vissen in het IJsselmeer/Markermeer en de Waddenzee Jaarrapport 2010 Emil Kuijs, Ingrid Tulp, Ingeborg de Boois, Jan van Willigen & Rosemarie Nijman Rapport C048/12 IMARES Wageningen UR (IMARES

Nadere informatie

VAN AAL TOT ZALM TUSSEN ZOUT EN ZOET

VAN AAL TOT ZALM TUSSEN ZOUT EN ZOET VAN AAL TOT ZALM TUSSEN ZOUT EN ZOET EEN BESCHOUWING OVER DE VISSTAND IN HARINGVLIET, HOLLANDS DIEP EN GOEREESCHE GAT TUSSEN 1870-1970 Vissennetwerk 19 mei 2016 J. Quak Opbouw Inleiding Bronnen Data en

Nadere informatie

Naar een nieuwe Afsluitdijk

Naar een nieuwe Afsluitdijk l. Naar een nieuwe Afsluitdijk De vismigratie-rivier bij Kornwerderzand Initiatiefdocument Een initiatief van: Waddenvereniging Sportvisserij Nederland Stichting Verantwoord Beheer IJsselmeer Vereniging

Nadere informatie

Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand

Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand Wageningen IMARES Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies Vestiging IJmuiden Postbus 68 97 AB IJmuiden Tel.: 255 564646 Fax: 255 564644 Vestiging Yerseke Postbus 77 44 AB Yerseke Tel.: 3 6723

Nadere informatie

Zoet-zout Nieuwsbrief over zoet-zoutvraagstukken

Zoet-zout Nieuwsbrief over zoet-zoutvraagstukken Zoet-zout Nieuwsbrief over zoet-zoutvraagstukken Nummer 2 2008 Colofon De Nieuwsbrief Zoet-Zout is een uitgave van Rijkswaterstaat Waterdienst, Platform zoet-zoutovergangen. De nieuwsbrief heeft als doel

Nadere informatie

Trekvissen in het Scheldeestuarium: een natuurlijke zoet-zout gradient

Trekvissen in het Scheldeestuarium: een natuurlijke zoet-zout gradient Trekvissen in het Scheldeestuarium: migratie langsheen een natuurlijke zoet-zout gradient Maarten Stevens Tom Van den Neucker, Johan Coeck David Buysse, Raf Baeyens, Seth Martens, Emilie Gelaude, Yves

Nadere informatie

Witteveen+Bos. Van Twickelostraat 2. postbus AE Deventer. telefoon telefax

Witteveen+Bos. Van Twickelostraat 2. postbus AE Deventer. telefoon telefax Rijkswaterstaat Waterdienst Rijkswaterstaat IJsselmeergebied Metingen vismigratie via de spuicomplexen in de Afsluitdijk Van Twickelostraat 2 postbus 233 7400 AE Deventer telefoon 0570 69 79 11 telefax

Nadere informatie

Vismigratie Vismonitoring in grote rivieren

Vismigratie Vismonitoring in grote rivieren Vismigratie Vismonitoring in grote rivieren Welke ruimte heeft vis nodig? Erwin Winter Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek Nederlands Animal Instituut Sciences voor Visserijonderzoek Group Oktober

Nadere informatie

Thema: Vissen tussen zoet en zout II; - tussen zee en binnenwater - Opening

Thema: Vissen tussen zoet en zout II; - tussen zee en binnenwater - Opening Verslag 20 e bijeenkomst van het Vissennetwerk - 27 november 2008 te Middelburg Thema: Vissen tussen zoet en zout II; - tussen zee en binnenwater - Opening Dagvoorzitter Reinier van Nispen (Provincie Zeeland)

Nadere informatie

Overkoepelende monitoring van trekvissen in het waddengebied

Overkoepelende monitoring van trekvissen in het waddengebied NOTITIE Overkoepelende monitoring van trekvissen in het waddengebied Aan: Matthijs Buurman, Opgaveteam Vitale Kust (Investeringskader Waddengebied) Van: prof.dr.ir. Katja Philippart, portefeuillehouder

Nadere informatie

Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand

Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand Nederlands Instituut voor Visserij Onderzoek (RIVO) BV Postbus 68 Postbus 77 197 AB IJmuiden 44 AB Yerseke Tel.: 255 564646 Tel.: 113 572781 Fax.: 255 564644 Fax.: 113 573477 Internet:postkamer@rivo.dlo.nl

Nadere informatie

4.5 Riviervis. Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO

4.5 Riviervis. Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO 4.5 Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO (erwin.winter@wur.nl) De toestand van veel riviervissen is verbeterd sinds het dieptepunt in de jaren zeventig, maar de visstand is nog ver verwijderd van de situatie

Nadere informatie

Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand

Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand 6 Ingrid Tulp, Ingeborg de Boois, Jan van Willigen & Hendrik Jan Westerink Rapport C37/7 Vestiging Ijmuiden Opdrachtgever: Ministerie van

Nadere informatie

Zeldzame vissen in het IJsselmeergebied Jaarrapport 2005

Zeldzame vissen in het IJsselmeergebied Jaarrapport 2005 Wageningen IMARES Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies Vestiging IJmuiden Postbus 68 197 AB IJmuiden Tel.: 255 564646 Vestiging Yerseke Postbus 77 44 AB Yerseke Tel.: 113 6723 Vestiging Den

Nadere informatie

18 november 2004 Vissennetwerk. Vierde bijeenkomst vissennetwerk staat in het teken van vismigratie Vis leeft!

18 november 2004 Vissennetwerk. Vierde bijeenkomst vissennetwerk staat in het teken van vismigratie Vis leeft! 18 november 2004 Vissennetwerk Vierde bijeenkomst vissennetwerk staat in het teken van vismigratie Vis leeft! Dat het onderwerp vis leeft blijkt wel uit de opkomst bij de vierde bijeenkomst van het vissennetwerk.

Nadere informatie

Schetschuit Afsluitdijk 17 november 2010

Schetschuit Afsluitdijk 17 november 2010 Schetschuit Afsluitdijk 17 november 2010 De Waddenvereniging organiseert schetsschuiten in het waddengebied: Hoe valt waterveiligheid te bereiken in combinatie met verbetering biodiversiteit? Afsluitdijk:

Nadere informatie

Vismigratie Zuidwestelijke Delta

Vismigratie Zuidwestelijke Delta 1 Vismigratie Zuidwestelijke Delta Ecologisch herstel in de Rijkswateren Kees-Jan Meeuse RWS Zeeland adviseur waterbeheer Inhoud 3 1. Rijkswaterstaat Zeeland en vismigratie (rol) 2. Studie: naar een gezonde

Nadere informatie

Visserij Service Nederland sterk in viswerk Monitoring vismigratieknelpunten 2011

Visserij Service Nederland sterk in viswerk Monitoring vismigratieknelpunten 2011 Visserij Service Nederland sterk in viswerk Monitoring vismigratieknelpunten 2011 Voor- en najaarsbemonstering bij diverse gemalen en sluizen Rapport VSN 2011.01 In opdracht van Hoogheemraadschap Hollands

Nadere informatie

Ecologische Verbindingszone Noordzeekanaal en ommelanden

Ecologische Verbindingszone Noordzeekanaal en ommelanden Ecologische Verbindingszone Noordzeekanaal en ommelanden Arjen Kikkert Adviseur Waterkwaliteit en Ecologie Rijkswaterstaat West Nederland Noord Inhoud Waarom dit project? Waarom wij? Waarom nu? Waarom

Nadere informatie

Vrijwilligersmonitoring

Vrijwilligersmonitoring Vrijwilligersmonitoring Arjen Kikkert Adviseur Waterkwaliteit en Ecologie Rijkswaterstaat West Nederland Noord 9 april 2015 Zoet-zoutmigratie - verbinding zoet-zout - zachte overgang in ruimte/tijd - verbindingen

Nadere informatie

Visie visintrek Noord- Nederland

Visie visintrek Noord- Nederland Ministerie van Verkeer en Waterstaat jklmnopq Rijksinstituut voor Kust en Zee/RIKZ Visie visintrek Noord- Nederland Rapport RIKZ/2003.029 4 september 2003 Zwanette Jager Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Nadere informatie

Trekvissen in Natura2000 gebieden. Vissennetwerk 11 maart 2010 Martin Kroes

Trekvissen in Natura2000 gebieden. Vissennetwerk 11 maart 2010 Martin Kroes Trekvissen in Natura2000 gebieden Vissennetwerk 11 maart 2010 Martin Kroes martin.kroes@tauw.nl Inhoud Achtergrond Natura2000 Bijlage IV HR Relatie met Flora- en Faunawet Bijlage V HR Relatie met Visserijwet

Nadere informatie

Nulmeting zoutgehalte Vismigratierivier Nazomer & winter

Nulmeting zoutgehalte Vismigratierivier Nazomer & winter Nulmeting zoutgehalte Vismigratierivier Nazomer & winter A&W-rapport 2405 in opdracht van Nulmeting zoutgehalte Vismigratierivier Nazomer & winter A&W-rapport 2405 A.D. Rippen Foto Voorplaat Bemonsteringslocatie

Nadere informatie

Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas

Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas Tim Vriese (ATKB) In opdracht van : Harriet Bakker (ZN) Inhoudelijk begeleider:

Nadere informatie

Een innovatieve vispassage door de Afsluitdijk. Ontwerpnota Vismigratierivier

Een innovatieve vispassage door de Afsluitdijk. Ontwerpnota Vismigratierivier BIJLAGE 5 Een innovatieve vispassage door de Afsluitdijk Ontwerpnota Vismigratierivier Een innovatieve vispassage door de Afsluitdijk Ontwerpnota Vismigratierivier Inhoudsopgave Samenvatting 7 1 Inleiding

Nadere informatie

1. Oordeel over het MER en de aanvulling daarop

1. Oordeel over het MER en de aanvulling daarop 14 september 1 1. Oordeel over het MER en de aanvulling daarop De provincie Fryslân heeft (als penvoerder van De Nieuwe Afsluitdijk 1 ) het voornemen om een Vismigratierivier door de Afsluitdijk aan te

Nadere informatie

Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C094/08 1 van 8

Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C094/08 1 van 8 Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2008 O.A. van Keeken, J.A.M. Wiegerinck, J. van Willigen, H.J. Westerink & H.V. Winter Rapport C094/08 Vestiging IJmuiden

Nadere informatie

Verkenning pompenspuien

Verkenning pompenspuien Verkenning pompenspuien Uitbreiding waterafvoer van IJsselmeer naar Waddenzee 30 oktober 2012 Inhoud Afwegingproces Toelichting op de voorkeursbeslissing Vragen; Wat zijn uw zorg- en aandachtspunten? 2

Nadere informatie

Nederland leeft met vismigratie.

Nederland leeft met vismigratie. Nederland leeft met vismigratie. Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblematiek in Nederland Rapport: VA2007_33 Opgesteld in opdracht van: Directoraat Generaal Water, Unie van Waterschappen

Nadere informatie

Andere mogelijkheden voor het Besluit beheer Haringvlietsluizen

Andere mogelijkheden voor het Besluit beheer Haringvlietsluizen Andere mogelijkheden voor het Besluit beheer Haringvlietsluizen Een verkennende studie naar verbetering van de vismigratie tussen de Noordzee en het Rijn- en Maasstroomgebied bij het intrekken van het

Nadere informatie

Vismigratie Rijn-Maasstroomgebied - samenvatting op hoofdlijnen /001 Definitief 20 mei J. Hop F.T. Vriese

Vismigratie Rijn-Maasstroomgebied - samenvatting op hoofdlijnen /001 Definitief 20 mei J. Hop F.T. Vriese at bl. ADVIESBUREAU VOOR BOD EM, WATER EN ECOLOGIE Vismigratie Rijn-Maasstroomgebied - samenvatting op hoofdlijnen RWS Zuid-Holland Rapportnummer: Status rapport: Datum rapport: 20110414/001 Definitief

Nadere informatie

dec Flinke stijging Paling Over de Dijk in 2016 wordt van midden augustus tot 1 december het project Paling Over De Dijk 2016 uitgevoerd.

dec Flinke stijging Paling Over de Dijk in 2016 wordt van midden augustus tot 1 december het project Paling Over De Dijk 2016 uitgevoerd. Journaal 4 dec. 2016 NR Stichting DUPAN Bronland 12-D Campus Universiteit Wageningen Postbus 249 6700 AE Wageningen info@dupan.nl Verschijnt 4 x per jaar Jaargang 6 Op 1 juni 2010 sloegen de verenigingen

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C140/09 1 van 9

IMARES Wageningen UR. Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C140/09 1 van 9 Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2009 O.A. van Keeken, J.A.M. Wiegerinck, J. van Willigen, H.J. Westerink, H.V. Winter & H. Heessen Rapport C140/09 IMARES

Nadere informatie

Heeft iemand de sleutels gezien? Een zoektocht naar processen, pressoren en vissen. Jaap Quak

Heeft iemand de sleutels gezien? Een zoektocht naar processen, pressoren en vissen. Jaap Quak Heeft iemand de sleutels gezien? Een zoektocht naar processen, pressoren en vissen Jaap Quak Inhoud De insteek: kijk op ESF vanuit vissen Processen als sleutels Pressoren als sloten Soorten gevoelig/ongevoelig?

Nadere informatie

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren Deel II Methoden

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren Deel II Methoden Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren 2015 Deel II Methoden Auteurs: M.T. van der Sluis, N.S.H Tien, A.B. Griffioen, O.A. van Keeken, E. van Os-Koomen, K.E. van de Wolfshaar, J.A.M. Wiegerinck,

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand

IMARES Wageningen UR. Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand 2 28 Ingrid Tulp, Ingeborg de Boois, Jan van Willigen & Hendrik Jan Westerink Rapport C128/9 IMARES Wageningen UR (IMARES institute for Marine

Nadere informatie

Vismigratie bij Kornwerderzand Resultaten en hypotheses na drie jaar veldwaarnemingen deel 1 Spiering

Vismigratie bij Kornwerderzand Resultaten en hypotheses na drie jaar veldwaarnemingen deel 1 Spiering Vismigratie bij Kornwerderzand Resultaten en hypotheses na drie jaar veldwaarnemingen 2007 2009 deel 1 Spiering Notitie opgesteld voor de overdracht van gebiedskennis van Rijkswaterstaat aan het ANT-consortium

Nadere informatie

Ecologie van zoet-zoutovergangen

Ecologie van zoet-zoutovergangen Ecologie van zoet-zoutovergangen Tim van Oijen Foto: www.hollandgroen.nl Opzet De Waddenacademie Paleogeografie waddengebied Typen zoet-zoutovergangen Abiotiek estuaria Ecologische waarde estuaria (habitat,

Nadere informatie

Verslag Vissennetwerk 19 mei 2016 Thema: Het Haringvliet, de Kier en vismigratie

Verslag Vissennetwerk 19 mei 2016 Thema: Het Haringvliet, de Kier en vismigratie Verslag Vissennetwerk 19 mei 2016 Thema: Het Haringvliet, de Kier en vismigratie Locatie: Schip De Zeeland - Haringvliet Dagvoorzitter: Marc de Rooy (Ministerie van Infrastructuur & Milieu/ Expertgroep

Nadere informatie

Werkprotocol onderzoeken vismigratie

Werkprotocol onderzoeken vismigratie Visserij Service Nederland sterk in viswerk Werkprotocol onderzoeken vismigratie Werkwijze en richtlijnen voor diverse bemonsteringstypen Opgesteld: Februari 2012 Update februari 2014 Visserij Service

Nadere informatie

Vismigratie van bron tot monding

Vismigratie van bron tot monding Vismigratie van bron tot monding naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblematiek Herman Wanningen i.s.m Tom Buijse Er was eens een paling...ali P. vissen tussen zoet en zout Vrienden van

Nadere informatie

Stakeholdersbijeenkomst Afsluitdijk. Projectteam Rijkswaterstaat Projectbureau De Nieuwe Afsluitdijk Stakeholders (zie bijlage deelnemerslijst)

Stakeholdersbijeenkomst Afsluitdijk. Projectteam Rijkswaterstaat Projectbureau De Nieuwe Afsluitdijk Stakeholders (zie bijlage deelnemerslijst) "Het Smedinghuis" Zuiderwagenplein 2 8224 AD Lelystad Postbus 600 8200 AP Lelystad T 0320-299111 F 0320-234300 Verslag van Contactpersoon Edwin Verdonschot edwin.verdonschot@rws.nl Omschrijving Stakeholdersbijeenkomst

Nadere informatie

Vismigratie. beleid en politiek

Vismigratie. beleid en politiek beleid en politiek Vismigratie van Aa tot Zee TEKST Peter Paul Schollema, Waterschap Hunze en Aa s en Albert Jan Scheper, Hengelsportfederatie Groningen Drenthe ILLUSTRATIES Janny Bosman, Bureau Koeman

Nadere informatie

NATUURATLAS ZAANSTAD VISSEN

NATUURATLAS ZAANSTAD VISSEN NATUURATLAS ZAANSTAD VISSEN Opdrachtgever Stichting Natuur & Milieu Educatie Zaanstreek Postbus 223 1500 EE Zaandam Telefoon: 075-6312020 Fax: 075-6312468 E-mail: info@nme-zaanstreek.nl Samenstelling Natuuratlas

Nadere informatie

Voorkomen en gedrag van trekvissen nabij kunstwerken en consequenties voor de vangkans met vistuigen

Voorkomen en gedrag van trekvissen nabij kunstwerken en consequenties voor de vangkans met vistuigen Voorkomen en gedrag van trekvissen nabij kunstwerken en consequenties voor de vangkans met vistuigen H.V. Winter Rapport C76/9 IMARES Wageningen UR (IMARES - institute for Marine Resources & Ecosystem

Nadere informatie

Symposium. Trekvissen en natuurvriendelijke oevers. Kennisdeling binnen project Ruim Baan Voor Vissen

Symposium. Trekvissen en natuurvriendelijke oevers. Kennisdeling binnen project Ruim Baan Voor Vissen Symposium Trekvissen en natuurvriendelijke oevers Kennisdeling binnen project Ruim Baan Voor Vissen Groningen - Op 17 september 2014 vond het symposium Trekvissen en natuurvriendelijke oevers plaats bij

Nadere informatie

Berekenen van ecologische kwaliteit van de Nieuwe Waterweg en Haringvliet met Belgische visindices

Berekenen van ecologische kwaliteit van de Nieuwe Waterweg en Haringvliet met Belgische visindices Berekenen van ecologische kwaliteit van de Nieuwe Waterweg en Haringvliet met Belgische visindices Viscampagnes 2006-2011 Jan Breine en Zwanette Jager INBO.R.2013.47 D/2013/3241/263 Inhoudstafel 1 Inleiding...

Nadere informatie

College 4. Wadvissen

College 4. Wadvissen College 4 Wadvissen Programma 8 oktober 2015 Introductie Wadbiologie, het wad geomorfologie 15 oktober 2015 Fytoplankton en zeegras 29 oktober 2015 Schelpdieren en borstelwormen, filteraars en biobouwers

Nadere informatie

Natuurwetgeving bij project Afsluitdijk. Sophie Lauwaars, 22 januari 2015

Natuurwetgeving bij project Afsluitdijk. Sophie Lauwaars, 22 januari 2015 Natuurwetgeving bij project Afsluitdijk Sophie Lauwaars, 22 januari 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Werkwijze 3. Passende beoordeling 3.1 Verstoring 3.2 Ontgraven tijdelijke toegangsgeulen 3.3 Stikstofdepositie

Nadere informatie

Proef optimalisatie vismigratie Oranjesluizen

Proef optimalisatie vismigratie Oranjesluizen Proef optimalisatie vismigratie Oranjesluizen Een project uitgevoerd door: Datum: 2 december 2014 Proef optimalisatie vismigratie Oranjesluizen Titel: Proef optimalisatie vismigratie Oranjesluizen Opdrachtgever

Nadere informatie

Inzet van vrijwilligers voor deopvolging van de visfauna in de Zeeschelde

Inzet van vrijwilligers voor deopvolging van de visfauna in de Zeeschelde Inzet van vrijwilligers voor deopvolging van de visfauna in de Zeeschelde Vissennetwerk Lelystad 22 november 27 Maarten Stevens Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek Kliniekstraat 25 17 Brussel www.inbo.be

Nadere informatie

De Afsluitdijk dikke streep of stippellijn?

De Afsluitdijk dikke streep of stippellijn? De Afsluitdijk dikke streep of stippellijn? Katja Philippart This Side of Paradise, 28 augustus 2016, Haren (GR) De Afsluitdijk dikke streep of stippellijn? 1886 Oprichting Zuiderzeevereniging 1891 Eerste

Nadere informatie

Glasaal over de dijk 2014

Glasaal over de dijk 2014 Visserij Service Nederland sterk in viswerk Glasaal over de dijk 2014 Uitgevoerd in Den Oever Rapport VSN 2014.04 In opdracht van Stichting DUPAN 14 augustus 2014 Met bijdrage van: Glasaal over de dijk

Nadere informatie

Soortenlijst zoete wateren en FAME-indeling voor gilden

Soortenlijst zoete wateren en FAME-indeling voor gilden BIJLAGE Soortenlijst zoete wateren en FAME-indeling voor gilden Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Stromingsgilde Aal Anguilla anguilla EURY Alver Alburnus alburnus EURY Baars Perca fluviatilis EURY

Nadere informatie

Onderzoek naar visbeschermende maatregelen bij waterkrachtcentrales in de Maas

Onderzoek naar visbeschermende maatregelen bij waterkrachtcentrales in de Maas Onderzoek naar visbeschermende maatregelen bij waterkrachtcentrales in de Maas Harriet Bakker Studiedag Benelux 30 april 2015 Indeling Waterkracht in de Maas en vissterfte Beleid en politiek Studie effectiviteit

Nadere informatie

Voortgangsbericht Kaderrichtlijn Water pakket-noordoost Nederland

Voortgangsbericht Kaderrichtlijn Water pakket-noordoost Nederland Nieuwsbrief april 2013 Voortgangsbericht Kaderrichtlijn Water pakket-noordoost Nederland Inhoud Vrij verkeer voor vissen Uitgelicht: Het belang van risicomanagement Zwarte Haan krijgt dubbelzijdige vispassage

Nadere informatie

Vismonitoring in grote rivieren

Vismonitoring in grote rivieren Optrekmogelijkheden en habitatgebruik van de rivierprik in Nederland Vismonitoring in grote rivieren Erwin Winter & Ben Griffioen Erwin Winter Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek IMARES, Wageningen

Nadere informatie

Proeven met paling uit de AO-reeks, 14 okt Door: Dr. C.L. Deelder

Proeven met paling uit de AO-reeks, 14 okt Door: Dr. C.L. Deelder Uit den oude doos van de redactie: Proeven met paling uit de AO-reeks, 14 okt. 1960 Door: Dr. C.L. Deelder Plotseling, gehoorgevend aan een vreemd en ons tot nu toe onbekend signaal gaan de palingen in

Nadere informatie

inventarisatie van kennisvragen, beantwoording op basis van bestaande kennis en onderzoeksvragen

inventarisatie van kennisvragen, beantwoording op basis van bestaande kennis en onderzoeksvragen Effecten van zoetwater op de ecologie en morfologie van de Waddenzee inventarisatie van kennisvragen, beantwoording op basis van bestaande kennis en onderzoeksvragen Opdrachtgevers: Programmabureau Deltaprogramma

Nadere informatie

ce tiz Rijkswaterstaat directie Noord-Holland Verslag workshop 'vismigratie' Concept

ce tiz Rijkswaterstaat directie Noord-Holland Verslag workshop 'vismigratie' Concept 1 Raadgevende ce tiz Rijkswaterstaat directie IJ Noord-Holland Gebouwen Infrastructuur 1 BIBLIOTHEEK Bouwdienst Rij ksw2terstaat Postbus 20.000 3502 LA Utrecht Verslag workshop 'vismigratie' Concept Witteveen+Bos

Nadere informatie

De ecologische behoeften van het IJsselmeer en de Waddenzee. Peter M.J. Herman Waddenacademie, NIOZ

De ecologische behoeften van het IJsselmeer en de Waddenzee. Peter M.J. Herman Waddenacademie, NIOZ De ecologische behoeften van het IJsselmeer en de Waddenzee Peter M.J. Herman Waddenacademie, NIOZ Een blik over de dijk Wat zijn grote trends in ecologie IJsselmeergebied? Wat drijft deze trends? Hoe

Nadere informatie