PILOT studie edna grote rivieren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PILOT studie edna grote rivieren"

Transcriptie

1 PILOT studie edna grote rivieren Een verkenning van edna methodiek in grote rivieren Nieuwe Waterweg, Haringvliet, Maas (Belfeld) en Rijn (Lobith) A.B. Griffioen (WMR), K. van Bochove (DATURA) Februari 2017

2 Monitoring Afhankelijk van onderzoeksvraag Directe monitorings technieken: Het volgen van individuen: telemetrie Het volgen van groepen: groepsmarkering Indirecte monitorings technieken: Netten Actief: sleepnetten, electro, zegen... Passief: fuiken, ankerkuil,..... Combinatie van beide... Merk terugvangst edna?? 2

3 Indirecte methoden Vis in een fuik of in een net? Selectiviteit van het tuig Hoe is de vis in het tuig gekomen? Veel aanbod? Of een hoge activiteit? Veel vis in fuik: weinig aanbod, maar zeer lokaal actief veel aanbod, weinig actief dus slechts een marge Weinig vis: weinig aanbod, nauwelijks actief veel aanbod, ontwijken tuig 3

4 Enkele scenario s Welke onderliggende patronen zijn aanwezig? 4 Houting en Rivierprik Kornwerderzand: fuiken, kuil, zegen, telemetrie... Griffioen et al IMARES Wageningen UR C069/14 Griffioen en Winter IMARES Wageningen UR C044/14

5 Fuiken monitoring (in grote rivieren) Trend (index) monitoring Zelfde locatie, zelfde tuig, zelfde methode, etc. (geen) wijzigingen in omgeving Lengte Frequentie: schieraal, diadrome vis Maatlat - soort samenstelling (KRW) R7, R8, R16 SS: actieve en passieve monitoring Fuiken dus aanvullend op actieve monitoring Diadrome vis: korte periode aanwezig én doelgericht migrerend (of foeragerend) 5

6 Fuiken monitoring KRW O2 R7 R8 R7/R16 6

7 Fuikenmonitoring voor SS Graaf et al Wageningen Marine Research C114/16 7

8 edna samples Mei (fuik) locaties: Lobith (1) Nieuwe Waterweg (3) Haringvliet (2) Belfeld (2) Samples 4L en 1L metabarcodering 2 markers 8

9 Haringvliet 4L/2M: 15 soorten 1L/1M: 12 soorten Samen: 18 soorten 9

10 Voorkomen in fuiken 10

11 Maas, Belfeld 4L/2M: 24 soorten 1L/2M: 22 soorten Samen: 29 soorten 11

12 Voorkomen in fuiken 12

13 Rijn, Lobith 1L/2M: 27 soorten 13

14 Voorkomen in fuiken 14

15 Nieuwe Waterweg 4L/1M: 30 soorten 1L/1M: 42 soorten 1L/1M: 42 soorten Samen: 55 soorten 15

16 Voorkomen in fuiken 16

17 Fuiken monitoring Haringvliet Maas, Belfeld Nieuwe Waterweg Rijn, Lobith 9 mei mei mei mei 2016 aantal soorten edna aantal soorten VJ aantal soorten VJ aantal soorten april & mei aantal soorten begin mei aantal soorten VJ + NJ

18 18

19 Doorrekening EKR score zandmaas, R Haringvliet, R EKR act EKR fuik EKR fuik EKR edna EKR act EKR fuik EKR fuik EKR edna ss reofiele a, b soorten ss reofiele a, b soorten ss diadrome soorten ss diadrome soorten ss limnofiele soorten ss limnofiele soorten ab reofiele soorten ab reofiele soorten ab limnofiele soorten ab limnofiele soorten EKR EKR Waal Bovenrijn, R Grensmaas, R EKR act EKR fuik EKR fuik EKR edna EKR act EKR fuik EKR fuik EKR edna ss reofiele a, b soorten ss reofiele a, b soorten ss diadrome soorten ss diadrome soorten ss limnofiele soorten ss limnofiele soorten ab reofiele soorten ab reofiele soorten ab limnofiele soorten ab limnofiele soorten EKR EKR Forel (R) - fuik Kleine modderkruiper (R) - fuik Zeelt (L) - fuik Ruisvoorn (L) - fuik Fint (D) - fuik Houting (RD) - fuik Rivierprik (RD) - fuik Zeeprik (RD) - fuik Ruisvoorn (L) - edna 19

20 Discussie Voor SS actieve én passieve monitoring, waarbij passieve monitoring met name verschil maakt voor diadrome vis die seizoensgebonden en beperkt aanwezig zijn (vb. zeeprik, zeeforel, zalm, elft, fint, 3D, houting, rivierprik) Bij verkenning KRW: Geen klasse beoordeling verschil, wel iets hogere score bij fuiken Opvallend in de Maas: Makreel, Dunlipharder Niet afhankelijk van sample volume: 4L vs. 1L Marker keuze en aantal markers: meer soorten Reads: meer soorten Soorten niet te onderscheiden: meer markers 20

21 Vragen Wat is de verblijftijd van DNA in grote rivieren? Wat is de detectie kans t.a.v. zeldzame diadrome vis? Wat is de reikwijdte van DNA in grote rivieren? Wanneer is een vis ook daadwerkelijk lokaal aanwezig?... 21

Vismigratie Afsluitdijk

Vismigratie Afsluitdijk Vismigratie Afsluitdijk Ben Griffioen Erwin Winter, Olvin van Keeken, Betty van Os, Marco Lohman, Tjerk en Marinus van Malsen (WON 1),Tomasz Zawadovski, Svenja Schönlau Diadrome vis intrek via afsluitdijk

Nadere informatie

edna en monitoring van trek- en estuariene vissen in het NZK Bas van den Boogaard & Martijn Dorenbosch

edna en monitoring van trek- en estuariene vissen in het NZK Bas van den Boogaard & Martijn Dorenbosch edna en monitoring van trek- en estuariene vissen in het NZK Bas van den Boogaard & Martijn Dorenbosch Opbouw presentatie Visgemeenschap in het NZK: (Bas van den Boogaard) - monitoring en visserijtechnieken,

Nadere informatie

edna als alternatief voor de Passieve Vismonitoring

edna als alternatief voor de Passieve Vismonitoring edna als alternatief voor de Passieve Vismonitoring De toepassing van de edna methode in stromend water Wouter Patberg - 9 april 2015 - Vissennetwerk Inleiding edna de edna methode in een notendop e staat

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Een eerste monitoring voor een index voor schieraal in Nederland A.B. Griffioen & E. Kuijs Rapport C139/13

IMARES Wageningen UR. Een eerste monitoring voor een index voor schieraal in Nederland A.B. Griffioen & E. Kuijs Rapport C139/13 Een eerste monitoring voor een index voor schieraal in Nederland 2012 A.B. Griffioen & E. Kuijs Rapport C139/13 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies) Opdrachtgever:

Nadere informatie

edna vismonitoring van grote modderkruiper naar soortsamenstelling (KRW)

edna vismonitoring van grote modderkruiper naar soortsamenstelling (KRW) edna vismonitoring van grote modderkruiper naar soortsamenstelling (KRW) Jelger Herder Utrecht, 9 april 2015 Sommige soorten zijn lastig te monitoren Grote modderkruiper (Misgurnus fossilis) Vrijwilligers

Nadere informatie

Vis en Kaderrichtlijn Water in Zeeland

Vis en Kaderrichtlijn Water in Zeeland Vis en Kaderrichtlijn Water in Zeeland St. Zeeschelp M. Dubbeldam Waterschap Zeeuwse Eilanden W. Quist Inhoudsopgave Waterschap Zeeuwse Eilanden Beleidskader (kort) Huidige situatie Gewenste beeld Maatregelen

Nadere informatie

Vismonitoring in grote rivieren

Vismonitoring in grote rivieren IMARES, Wageningen UR Vismigratie in laag Nederland Wetenschap: ecologische effecten Erwin Winter Vismigratie en beleid (EU richtlijnen) Natuurbeheer Habitatrichtlijn/Natura 2000 Gebiedsbescherming Soortbescherming:

Nadere informatie

Toestand vis en visserij in de Zoete Rijkswateren: 2014 Deel I: Trends van de visbestanden, vangsten en ecologische kwaliteit ratio s

Toestand vis en visserij in de Zoete Rijkswateren: 2014 Deel I: Trends van de visbestanden, vangsten en ecologische kwaliteit ratio s Toestand vis en visserij in de Zoete Rijkswateren: 2014 Deel I: Trends van de visbestanden, vangsten en ecologische kwaliteit ratio s M. de Graaf, I.J. de Boois, A.B. Griffioen, H.M.J. van Overzee, N.S.H.

Nadere informatie

Rode Lijst Zoetwatervissen 2010: veranderingen ten opzichte van Frank Spikmans 42 ste bijeenkomst vissennetwerk Zwolle, 5 juni 2014

Rode Lijst Zoetwatervissen 2010: veranderingen ten opzichte van Frank Spikmans 42 ste bijeenkomst vissennetwerk Zwolle, 5 juni 2014 Rode Lijst Zoetwatervissen 2010: veranderingen ten opzichte van 1998 Frank Spikmans 42 ste bijeenkomst vissennetwerk Zwolle, 5 juni 2014 Inhoud Historie Rode Lijst Zoetwatervissen Aanpak Rode Lijst analyses

Nadere informatie

Steeknet & Hengelvangstregistratie

Steeknet & Hengelvangstregistratie Steeknet & Hengelvangstregistratie Schepnetvissers & hengelaars gezamenlijk op pad? Jan Kranenbarg & Toine Aarts Opbouw presentatie 1. Hengelaars & schepnetters bekeken 2. Wat wordt er zoal gevangen? 3.

Nadere informatie

Trekvissen van de Habitatrichtlijn,

Trekvissen van de Habitatrichtlijn, Indicator 6 juli 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Acht Nederlandse trekvissoorten

Nadere informatie

Ecologische kennisregels rijkswateren KRW-Verkenner. Mijke van Oorschot, Gertjan Geerling, Gerben van Geest, Joost van den Roovaart, Tom Buijse

Ecologische kennisregels rijkswateren KRW-Verkenner. Mijke van Oorschot, Gertjan Geerling, Gerben van Geest, Joost van den Roovaart, Tom Buijse Ecologische kennisregels rijkswateren KRW-Verkenner Mijke van Oorschot, Gertjan Geerling, Gerben van Geest, Joost van den Roovaart, Tom Buijse Inhoud Theoretische achtergrond Pilot Voorbeelden rekenregels

Nadere informatie

4.6 Vissen KRW. Joep de Leeuw, RIVO en Tom Buijse, RIZA

4.6 Vissen KRW. Joep de Leeuw, RIVO en Tom Buijse, RIZA 4.6 Joep de Leeuw, RIVO (joep.deleeuw@wur.nl) en Tom Buijse, RIZA Het Nederlandse rivierengebied kan aantrekkelijker voor vissen worden als uiterwaarden een natuurlijker onderdeel vormen van de rivier.

Nadere informatie

Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C094/08 1 van 8

Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C094/08 1 van 8 Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2008 O.A. van Keeken, J.A.M. Wiegerinck, J. van Willigen, H.J. Westerink & H.V. Winter Rapport C094/08 Vestiging IJmuiden

Nadere informatie

VAN AAL TOT ZALM TUSSEN ZOUT EN ZOET

VAN AAL TOT ZALM TUSSEN ZOUT EN ZOET VAN AAL TOT ZALM TUSSEN ZOUT EN ZOET EEN BESCHOUWING OVER DE VISSTAND IN HARINGVLIET, HOLLANDS DIEP EN GOEREESCHE GAT TUSSEN 1870-1970 Vissennetwerk 19 mei 2016 J. Quak Opbouw Inleiding Bronnen Data en

Nadere informatie

Een evaluatie van de maatlatten R6 en R7 voor de Kader Richtlijn Water

Een evaluatie van de maatlatten R6 en R7 voor de Kader Richtlijn Water Een evaluatie van de maatlatten R6 en R7 voor de Kader Richtlijn Water A.B. Griffioen en I. de Vries (Waterschap Vechtstromen) IMARES rapport C087/15 Een evaluatie van de maatlatten R6 en R7 voor de Kader

Nadere informatie

Visstand Haringvliet en Voordelta - heden -

Visstand Haringvliet en Voordelta - heden - Visstand Haringvliet en Voordelta - heden - Johan van Giels Bijeenkomst Vissennetwerk 19 mei 2016, Haringvliet Inhoudsopgave Inleiding/achtergrond Materiaal en Methode Soortensamenstelling Omvang visbestand

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2018

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2018 Indicator 19 april 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen vanuit zee of

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2012

IMARES Wageningen UR. Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2012 Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2012 O.A. van Keeken, M. de Graaf, J.A.M. Wiegerinck, & E. Kuijs Rapportnummer C157/12 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute

Nadere informatie

v a n b r o n t o t m o n d i n g

v a n b r o n t o t m o n d i n g V i s m i g r a t i e... v a n b r o n t o t m o n d i n g vrije vismigratie van bron tot monding De Noordzee werd ooit geroemd vanwege zijn rijke visstand. Steden werden gesticht en de visserij floreerde.

Nadere informatie

Vissen met een potje water edna metabarcoding

Vissen met een potje water edna metabarcoding Vissen met een potje water edna metabarcoding Jelger Herder, Mark Scheepens en Marco Beers Den Bosch, 3 November 2016 Environmental DNA (edna) Hoe werkt het? Alle soorten in het water laten DNA sporen

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C140/09 1 van 9

IMARES Wageningen UR. Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C140/09 1 van 9 Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2009 O.A. van Keeken, J.A.M. Wiegerinck, J. van Willigen, H.J. Westerink, H.V. Winter & H. Heessen Rapport C140/09 IMARES

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor trekvissen

Migratiemogelijkheden voor trekvissen Indicator 15 juli 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen slechts weinig

Nadere informatie

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren Deel I: Trends

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren Deel I: Trends Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren 2015 Deel I: Trends Auteurs: M. de Graaf, I.J. de Boois, O.G. Bos, A.B. Griffioen, O. van Keeken, N.S.H. Tien, P. de Vries Wageningen University & Research

Nadere informatie

Berekenen van ecologische kwaliteit van de Nieuwe Waterweg en Haringvliet met Belgische visindices

Berekenen van ecologische kwaliteit van de Nieuwe Waterweg en Haringvliet met Belgische visindices Berekenen van ecologische kwaliteit van de Nieuwe Waterweg en Haringvliet met Belgische visindices Viscampagnes 2006-2011 Jan Breine en Zwanette Jager INBO.R.2013.47 D/2013/3241/263 Inhoudstafel 1 Inleiding...

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Toestand vis en visserij in de Zoete Rijkswateren: 2013

IMARES Wageningen UR. Toestand vis en visserij in de Zoete Rijkswateren: 2013 Toestand vis en visserij in de Zoete Rijkswateren: 2013 Deel I: Trends van de visbestanden, vangsten en ecologische kwaliteit ratio s M. de Graaf, I.J. de Boois, A.B. Griffioen, H.M.J. van Overzee, N.S.H.

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2015

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2015 Indicator 16 juni 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen vanuit zee of

Nadere informatie

Joachim Maes Katholieke Universiteit Leuven Laboratorium voor Aquatische Ecologie 03 december 2004

Joachim Maes Katholieke Universiteit Leuven Laboratorium voor Aquatische Ecologie 03 december 2004 Het visbestand van de Zeeschelde: actuele toestand en trends op basis van vismonitoring Joachim Maes Katholieke Universiteit Leuven Laboratorium voor Aquatische Ecologie december Vismonitoring in het Schelde

Nadere informatie

Vis in de Waddenzee wat vertelt de monitoring ons (en wat niet)? 6 april, Ingrid Tulp & Loes Bolle

Vis in de Waddenzee wat vertelt de monitoring ons (en wat niet)? 6 april, Ingrid Tulp & Loes Bolle Vis in de Waddenzee wat vertelt de monitoring ons (en wat niet)? 6 april, Ingrid Tulp & Loes Bolle Waddenzee als opgroeigebied Residente (standvis)soorten: hele levenscyclus in Waddenzee Trekvis: op doortrek

Nadere informatie

Biotamonitoring door RWS

Biotamonitoring door RWS Biotamonitoring door RWS Andrea Houben RWS WVL RWS Monitoring MWTL waterkwantiteit Waterkwaliteit chemie, biologie en afval Bodemhoogte Projecten Waterkwaliteitsbewaking 2 14 February 2014 Water management

Nadere informatie

NATUURATLAS ZAANSTAD VISSEN

NATUURATLAS ZAANSTAD VISSEN NATUURATLAS ZAANSTAD VISSEN Opdrachtgever Stichting Natuur & Milieu Educatie Zaanstreek Postbus 223 1500 EE Zaandam Telefoon: 075-6312020 Fax: 075-6312468 E-mail: info@nme-zaanstreek.nl Samenstelling Natuuratlas

Nadere informatie

Soorten monitoren met Environmental DNA in de praktijk Jelger Herder

Soorten monitoren met Environmental DNA in de praktijk Jelger Herder 14:30 Soorten monitoren met Environmental DNA in de praktijk Jelger Herder 14:45 DNA monitoring Kees van Bochove 15:00 Vragen 1/17 Soorten monitoren met Environmental DNA in de praktijk Jelger Herder Eindhoven,

Nadere informatie

NVO's en vis. Wat is het effect van NVO s op de visstand? 32 tigste bijeenkomst Vissennetwerk: KRW, Vis & Maatregelen

NVO's en vis. Wat is het effect van NVO s op de visstand? 32 tigste bijeenkomst Vissennetwerk: KRW, Vis & Maatregelen NVO's en vis Wat is het effect van NVO s op de visstand? 32 tigste bijeenkomst Vissennetwerk: KRW, Vis & Maatregelen Amersfoort, 24 november 2011 Carlo Rutjes & Michelle de la Haye Scoren met natuurvriendelijke

Nadere informatie

De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn. André Breukelaar.

De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn. André Breukelaar. De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn André Breukelaar RWS Kierbesluit juni 2000 Haringvlietsluizen -bij voldoende Rijnafvoerook bij

Nadere informatie

Ecologische kennisregels rijkswateren KRW-Verkenner. Mijke van Oorschot, Gertjan Geerling, Gerben van Geest, Joost van den Roovaart, Tom Buijse

Ecologische kennisregels rijkswateren KRW-Verkenner. Mijke van Oorschot, Gertjan Geerling, Gerben van Geest, Joost van den Roovaart, Tom Buijse Ecologische kennisregels rijkswateren KRW-Verkenner Mijke van Oorschot, Gertjan Geerling, Gerben van Geest, Joost van den Roovaart, Tom Buijse Inhoud Achtergrond Methodiek. Rekenvoorbeelden Status en planning

Nadere informatie

Programma. 14 april :00 10:25 Inloop met koffie / thee. 10:25 10:35 Welkom door Rob Veenman, bestuurder HHNK

Programma. 14 april :00 10:25 Inloop met koffie / thee. 10:25 10:35 Welkom door Rob Veenman, bestuurder HHNK Vrijwilligers monitoring Martijn Schiphouwer / Henk Mensinga Programma 14 april 2016 10:00 10:25 Inloop met koffie / thee 10:25 10:35 Welkom door Rob Veenman, bestuurder HHNK 10:35 10:40 e opening door

Nadere informatie

Workshop KRW Maatlatten

Workshop KRW Maatlatten Workshop KRW Maatlatten IHW netwerkdag 2018 Frank van Herpen (Royal HaskoningDHV) Marcel Tonkes (provincie Overijssel) 7 November 2018 Programma Opwarmen 15 min Technische toelichting 30 min Aan de slag

Nadere informatie

Wageningen IMARES Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies. Optimalisatie MWTL vismonitoring

Wageningen IMARES Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies. Optimalisatie MWTL vismonitoring Wageningen IMARES Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies Vestiging IJmuiden Postbus 68 1970 AB IJmuiden Tel.: 0255 564646 Fax: 0255 564644 Vestiging Yerseke Postbus 77 4400 AB Yerseke Tel.:

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Winterintrek van rivierprik bij Kornwerderzand en het Haringvliet najaar A.B. Griffioen en E. Kuijs Rapportnummer: C084/13

IMARES Wageningen UR. Winterintrek van rivierprik bij Kornwerderzand en het Haringvliet najaar A.B. Griffioen en E. Kuijs Rapportnummer: C084/13 Winterintrek van rivierprik bij Kornwerderzand en het Haringvliet najaar 2012 A.B. Griffioen en E. Kuijs Rapportnummer: C084/13 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem

Nadere informatie

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren Deel I: trends. Auteurs: O.G. Bos, A.B. Griffioen, O.A. van Keeken, D.J. Gerla, H.V.

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren Deel I: trends. Auteurs: O.G. Bos, A.B. Griffioen, O.A. van Keeken, D.J. Gerla, H.V. Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren 2016 Deel I: trends Auteurs: O.G. Bos, A.B. Griffioen, O.A. van Keeken, D.J. Gerla, H.V. Winter Wageningen University & Research rapport C033/18 Toestand

Nadere informatie

Nevengeulen als kraamkamer voor vis Onderzoeksresultaten

Nevengeulen als kraamkamer voor vis Onderzoeksresultaten Nevengeulen als kraamkamer voor vis Onderzoeksresultaten 2000-2010 Martijn Schiphouwer (i.p.v. Jan Kranenbarg) Vreugderijkerwaard, 18-10-2012 Opbouw presentatie 1. ON-onderzoek 2009: nevengeulen & uiterwaardwateren

Nadere informatie

Bathse spuikanaal zuid (Volkerak-Zoommeer)

Bathse spuikanaal zuid (Volkerak-Zoommeer) Bathse spuikanaal zuid (Volkerak-Zoommeer) 1 mei 1987 Aanvang metingen Gemiddelde etmaalwaarden Datum Afvoer kenmerkende waarden periode 27 jan 1988 120 Hoogste (periode 1988...1990) 14 Gemiddelde (periode

Nadere informatie

Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas

Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas Tim Vriese (ATKB) In opdracht van : Harriet Bakker (ZN) Inhoudelijk begeleider:

Nadere informatie

Jaarrapportage Passieve Vismonitoring Zoete Rijkswateren: fuik- en zalmsteekregistraties in 2008

Jaarrapportage Passieve Vismonitoring Zoete Rijkswateren: fuik- en zalmsteekregistraties in 2008 Jaarrapportage Passieve Vismonitoring Zoete Rijkswateren: fuik- en zalmsteekregistraties in 8 J.A.M. Wiegerinck, I.J. de Boois, O.A. van Keeken & H.J. Westerink Rapport C8/9 Vestiging IJmuiden Opdrachtgever:

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken Postbus 20401, 2500 EK Den Haag. Rijkswaterstaat Waterdienst Postbus 17, 8200 AA Lelystad

Ministerie van Economische Zaken Postbus 20401, 2500 EK Den Haag. Rijkswaterstaat Waterdienst Postbus 17, 8200 AA Lelystad Toestand vis en visserij in de Zoete Rijkswateren: 2012 Deel I: Trends van de visbestanden, vangsten en ecologische kwaliteit ratio s M. de Graaf, H.M.J. van Overzee, I.J. de Boois, P. de Vries, N.S.H.

Nadere informatie

Jaarrapportage Passieve Vismonitoring Zoete Rijkswateren: fuik- en zalmsteekregistraties in 2007

Jaarrapportage Passieve Vismonitoring Zoete Rijkswateren: fuik- en zalmsteekregistraties in 2007 Jaarrapportage Passieve Vismonitoring Zoete Rijkswateren: fuik- en zalmsteekregistraties in 7 J.A.M. Wiegerinck, I.J. de Boois, O.A. van Keeken & H.J. Westerink Rapport C/8 Vestiging IJmuiden Opdrachtgever:

Nadere informatie

Vismonitoring Zoete Rijkswateren en Overgangswateren t/m 2017

Vismonitoring Zoete Rijkswateren en Overgangswateren t/m 2017 Vismonitoring Zoete Rijkswateren en Overgangswateren t/m 2017 Deel 1: Toestand en trends Auteur(s): N.S.H. Tien, A.B. Griffioen, O.A. van Keeken, J.C. van Rijssel en J.J. de Leeuw Publicatiedatum: 1 februari

Nadere informatie

Ministerie van Infrastructuur en Milieu RWS Waterdienst. De aanpassing van de KRW vismaatlatten. Eddy Lammens, RWS WD

Ministerie van Infrastructuur en Milieu RWS Waterdienst. De aanpassing van de KRW vismaatlatten. Eddy Lammens, RWS WD RWS Waterdienst De aanpassing van de KRW vismaatlatten Eddy Lammens, RWS WD 1 van 9-5-201212-4-20128-9 Infrastructuur 12-4-20128-9 en Milieu November 2011 De evaluatie van de maatlatten in 2010 Voorafgaand

Nadere informatie

Inzet van vrijwilligers voor deopvolging van de visfauna in de Zeeschelde

Inzet van vrijwilligers voor deopvolging van de visfauna in de Zeeschelde Inzet van vrijwilligers voor deopvolging van de visfauna in de Zeeschelde Vissennetwerk Lelystad 22 november 27 Maarten Stevens Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek Kliniekstraat 25 17 Brussel www.inbo.be

Nadere informatie

Prognose visstand in en rond het Haringvliet na invoering van het Kierbesluit in 2018

Prognose visstand in en rond het Haringvliet na invoering van het Kierbesluit in 2018 Prognose visstand in en rond het Haringvliet na invoering van het Kierbesluit in 2018 Auteurs: A.B. Griffioen, H.V. Winter, R. van Hal. Wageningen University & Research Rapport C081/17 Prognose visstand

Nadere informatie

Rivierherstel, KRW en het effect op vissen van het stromende water. Tom Buijse Rijkswaterstaat - RIZA

Rivierherstel, KRW en het effect op vissen van het stromende water. Tom Buijse Rijkswaterstaat - RIZA Rivierherstel, KRW en het effect op vissen van het stromende water Tom Buijse Rijkswaterstaat - RIZA Europese Kaderrichtlijn Water Doelstelling Goede Ecologische en Chemische Toestand (GET/GCT) voor al

Nadere informatie

Fint in rivieren en IJsselmeer

Fint in rivieren en IJsselmeer Indicator 9 mei 2008 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De fint is een trekvis die in de

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Voorkomen van beschermde vissoorten t.b.v. het windpark IJsselmeerdijk. C. Deerenberg & I.J. de Boois Rapport C136/11

IMARES Wageningen UR. Voorkomen van beschermde vissoorten t.b.v. het windpark IJsselmeerdijk. C. Deerenberg & I.J. de Boois Rapport C136/11 Voorkomen van beschermde vissoorten t.b.v. het windpark IJsselmeerdijk C. Deerenberg & I.J. de Boois Rapport C136/11 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies) Opdrachtgever:

Nadere informatie

Trekvissen in Natura2000 gebieden. Vissennetwerk 11 maart 2010 Martin Kroes

Trekvissen in Natura2000 gebieden. Vissennetwerk 11 maart 2010 Martin Kroes Trekvissen in Natura2000 gebieden Vissennetwerk 11 maart 2010 Martin Kroes martin.kroes@tauw.nl Inhoud Achtergrond Natura2000 Bijlage IV HR Relatie met Flora- en Faunawet Bijlage V HR Relatie met Visserijwet

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 57188 4 oktober 2017 Beleidsregel van de Minister van Economische Zaken van 28 september 2017, nr. WJZ / 17055112, betreffende

Nadere informatie

Ecologische doelstelling

Ecologische doelstelling Nevengeulen langs de grote rivieren Leren van de praktijk Margriet Schoor Oost Nederland Platform beek- en rivierherstel Vreugderijkerwaard, oktober 2009 14 december 2011 Waarom nevengeulen? Hoofdgeul

Nadere informatie

4.5 Riviervis. Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO

4.5 Riviervis. Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO 4.5 Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO (erwin.winter@wur.nl) De toestand van veel riviervissen is verbeterd sinds het dieptepunt in de jaren zeventig, maar de visstand is nog ver verwijderd van de situatie

Nadere informatie

Nederland leeft met vismigratie.

Nederland leeft met vismigratie. Nederland leeft met vismigratie. Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblematiek in Nederland Rapport: VA2007_33 Opgesteld in opdracht van: Directoraat Generaal Water, Unie van Waterschappen

Nadere informatie

Vismonitoring in grote rivieren

Vismonitoring in grote rivieren Optrekmogelijkheden en habitatgebruik van de rivierprik in Nederland Vismonitoring in grote rivieren Erwin Winter & Ben Griffioen Erwin Winter Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek IMARES, Wageningen

Nadere informatie

Verbindingen voor vis

Verbindingen voor vis Verbindingen voor vis Verleden, heden, toekomst Vissennetwerk, 25 November 2016 Martin Kroes Verleden Vismigratie,? Visstandbeheerder (Hengelsportfederaties) Waterkwaliteit- en -kwantiteitsbeheer gescheiden

Nadere informatie

KRW visstandonderzoek in dertig waterlichamen in het beheergebied van Waterschap Rivierenland in 2018

KRW visstandonderzoek in dertig waterlichamen in het beheergebied van Waterschap Rivierenland in 2018 KRW visstandonderzoek in dertig waterlichamen in het beheergebied van Waterschap Rivierenland in 2018 Rapport 2: Toetsing en beoordeling van de visstand voor de KRW In opdracht van: Waterschap Rivierenland

Nadere informatie

Vismigratie Vismonitoring in grote rivieren

Vismigratie Vismonitoring in grote rivieren Vismigratie Vismonitoring in grote rivieren Welke ruimte heeft vis nodig? Erwin Winter Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek Nederlands Animal Instituut Sciences voor Visserijonderzoek Group Oktober

Nadere informatie

Wageningen IMARES Harder en zeebaars

Wageningen IMARES Harder en zeebaars Harder en zeebaars Biologie en visserij in Nederland en Europa Tammo Bult, Floor Quirijns, Harriët van Overzee, Stijn Bierman is een samenwerkingsverband tussen Wageningen UR en TNO Harder en Zeebaars

Nadere informatie

Monitoring aquatische biodiversiteit met DNA barcoding veelbelovend

Monitoring aquatische biodiversiteit met DNA barcoding veelbelovend Monitoring aquatische biodiversiteit met DNA barcoding veelbelovend Waterkwaliteit op de kaart II Berry van der Hoorn, Naturalis Michiel Hootsmans, KRW Watercycle centre Roel Knoben, RHDHV 8 oktober 2015

Nadere informatie

Monitoring van vispopulaties met edna

Monitoring van vispopulaties met edna 1 Monitoring van vispopulaties met edna van wens naar werkelijkheid Michiel Hootsmans 2 KWR Watercycle Research Institute Van bron tot kraan en verder.. KWR? Die doen toch alleen drinkwater? KWR = onderzoeksinstituut

Nadere informatie

Bekdraden en rugvinnen in Gelderland Determinatie en visgemeenschappen

Bekdraden en rugvinnen in Gelderland Determinatie en visgemeenschappen Bekdraden en rugvinnen in Gelderland Determinatie en visgemeenschappen Arnhem, 2 november 2017 Sanne Ploegaert & Arthur de Bruin Inhoud Workshop Determineren van vissen 2/xx Zoetwatervissen in Nederland

Nadere informatie

Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen. Tom Buijse

Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen. Tom Buijse Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen Tom Buijse 1 Aanleiding Aanleiding Decembernota 2006 Kaderrichtlijn Water Om vismigratie naar ecologisch waardevolle

Nadere informatie

Onderwerp: Voorlopige resultaten doortrekmetingen vislift H&Z polder Datum: 24-6-2013 Kenmerk: 20121066/not02 Status: Definitief Opsteller: J.

Onderwerp: Voorlopige resultaten doortrekmetingen vislift H&Z polder Datum: 24-6-2013 Kenmerk: 20121066/not02 Status: Definitief Opsteller: J. Aan: P.C. Jol Onderwerp: Voorlopige resultaten doortrekmetingen vislift H&Z polder Datum: 24-6-2013 Kenmerk: 20121066/not02 Status: Definitief Opsteller: J. Hop Inleiding Omstreeks begin mei 2013 is de

Nadere informatie

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren 2016

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren 2016 Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren 2016 Deel II: Methoden Auteur(s): M.T. van der Sluis, N.S.H Tien, A.B. Griffioen, O.A. van Keeken, E. van Os-Koomen, K.E. van de Wolfshaar, J.A.M. Wiegerinck

Nadere informatie

Kwantificering van de effecten van de maatregelen van het BPRW-2 met de KRW- Verkenner

Kwantificering van de effecten van de maatregelen van het BPRW-2 met de KRW- Verkenner Kwantificering van de effecten van de maatregelen van het BPRW-2 met de KRW- Verkenner Kwantificering van de effecten van de maatregelen van het BPRW-2 met de KRW-Verkenner Rick Wortelboer 1209471-004

Nadere informatie

Zeldzame vissen in het IJsselmeergebied Jaarrapport 2005

Zeldzame vissen in het IJsselmeergebied Jaarrapport 2005 Wageningen IMARES Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies Vestiging IJmuiden Postbus 68 197 AB IJmuiden Tel.: 255 564646 Vestiging Yerseke Postbus 77 44 AB Yerseke Tel.: 113 6723 Vestiging Den

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Merk-terugvangst experiment rivierprik (Lampetra fluviatilis) bij Kornwerderzand. A.B. Griffioen & H.V. Winter Rapport C044/14

IMARES Wageningen UR. Merk-terugvangst experiment rivierprik (Lampetra fluviatilis) bij Kornwerderzand. A.B. Griffioen & H.V. Winter Rapport C044/14 Merk-terugvangst experiment rivierprik (Lampetra fluviatilis) bij Kornwerderzand A.B. Griffioen & H.V. Winter Rapport C044/14 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies)

Nadere informatie

Met DNA visstand monitoren op de grote rivieren

Met DNA visstand monitoren op de grote rivieren Met DNA visstand monitoren op de grote rivieren Wouter Patberg (Koeman en Bijkerk), Jan Warmink (Sylphium molecular ecology), Hans Ruiter (Rijkswaterstaat), Bart Wullings, Edwin Kardinaal (KWR Watercycle

Nadere informatie

W. Patberg, H.V. Winter, J.A.M. Wiegerinck & H.J. Westerink

W. Patberg, H.V. Winter, J.A.M. Wiegerinck & H.J. Westerink Nederlands Instituut voor Visserij Onderzoek (RIVO) BV Postbus 68 Centrum voor 197 AB IJmuiden Schelpdier Onderzoek Tel.: 255 564646 Postbus 77 Fax.: 255 564644 44 AB Yerseke E-mail:postkamer.rivo@wur.nl

Nadere informatie

Trekvissen in het Scheldeestuarium: een natuurlijke zoet-zout gradient

Trekvissen in het Scheldeestuarium: een natuurlijke zoet-zout gradient Trekvissen in het Scheldeestuarium: migratie langsheen een natuurlijke zoet-zout gradient Maarten Stevens Tom Van den Neucker, Johan Coeck David Buysse, Raf Baeyens, Seth Martens, Emilie Gelaude, Yves

Nadere informatie

Ecologische kwaliteit oppervlaktewater, 2009

Ecologische kwaliteit oppervlaktewater, 2009 Indicator 2 maart 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De ecologische kwaliteit van het

Nadere informatie

Monitoring bijvangst Wolhandkrabvisserij in de spuikommen van de Afsluitdijk langs de Waddenzee

Monitoring bijvangst Wolhandkrabvisserij in de spuikommen van de Afsluitdijk langs de Waddenzee In samenwerking met Monitoring bijvangst Wolhandkrabvisserij in de spuikommen van de Afsluitdijk langs de Waddenzee A&W-rapport 2183 in opdracht van A&W-rapport 2183 Monitoring bijvangst Wolhandkrabvisserij

Nadere informatie

Aanpassing vismaatlatten voor M-typen. Inleiding. Inleiding. 1 - Deelmaatlat Aantal soorten. 1 - Deelmaatlat Aantal soorten

Aanpassing vismaatlatten voor M-typen. Inleiding. Inleiding. 1 - Deelmaatlat Aantal soorten. 1 - Deelmaatlat Aantal soorten Aanpassing vismaatlatten voor M-typen Inleiding Nu 5 deelmaatlatten vis in zoete M-typen 5. Aantal soorten 1. brasem - snoekbaars 2. baars - blankvoorn 3. ruisvoorn - snoek 4. zeelt - kroeskarper Guus

Nadere informatie

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren Deel II Methoden

Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren Deel II Methoden Toestand vis en visserij in de zoete Rijkswateren 2015 Deel II Methoden Auteurs: M.T. van der Sluis, N.S.H Tien, A.B. Griffioen, O.A. van Keeken, E. van Os-Koomen, K.E. van de Wolfshaar, J.A.M. Wiegerinck,

Nadere informatie

IMARES Wageningen. Diadrome vissen in het IJsselmeer/Markermeer en de Waddenzee. Jaarrapport 2010

IMARES Wageningen. Diadrome vissen in het IJsselmeer/Markermeer en de Waddenzee. Jaarrapport 2010 Diadrome vissen in het IJsselmeer/Markermeer en de Waddenzee Jaarrapport 2010 Emil Kuijs, Ingrid Tulp, Ingeborg de Boois, Jan van Willigen & Rosemarie Nijman Rapport C048/12 IMARES Wageningen UR (IMARES

Nadere informatie

Vergelijking van dag- en nachttrekken met de boomkor in de Nederrijn

Vergelijking van dag- en nachttrekken met de boomkor in de Nederrijn Vergelijking van dag- en nachttrekken met de boomkor in de Nederrijn Auteur(s): T. van der Hammen, C. Chen en O. van Keeken Wageningen University & Research rapport C096/18 Vergelijking van dag- en nachttrekken

Nadere informatie

Maascollege. Waterstanden in de Maas, verleden, heden, toekomst

Maascollege. Waterstanden in de Maas, verleden, heden, toekomst Maascollege Waterstanden in de Maas, verleden, heden, toekomst Inhoud presentatie kararkteristiek stroomgebied waar komt het water vandaan hoogwater en lage afvoer hoogwaterbescherming De Maas MAAS RIJN

Nadere informatie

4.7 Exoten. Bram bij de Vaate, RIZA en Erwin Winter, RIVO

4.7 Exoten. Bram bij de Vaate, RIZA en Erwin Winter, RIVO .7 Bram bij de Vaate, RIZA (b.bdvaate@riza.rws.minvenw.nl) en Erwin Winter, RIVO (erwin.winter@wur.nl) Een aanzienlijk deel van de macrofauna op harde substraten bestaat uit exoten. Dat kan problemen opleveren

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Inschatting van het aanbod diadrome vis bij Kornwerderzand. A.B. Griffioen, H.V. Winter, J. Hop (ATKB) en F.T.

IMARES Wageningen UR. Inschatting van het aanbod diadrome vis bij Kornwerderzand. A.B. Griffioen, H.V. Winter, J. Hop (ATKB) en F.T. Inschatting van het aanbod diadrome vis bij Kornwerderzand A.B. Griffioen, H.V. Winter, J. Hop (ATKB) en F.T. Vriese (ATKB) Rapport C069/14 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources

Nadere informatie

Internationale Scheldecommissie (ISC) Arnould Lefébure

Internationale Scheldecommissie (ISC) Arnould Lefébure Internationale Scheldecommissie (ISC) Arnould Lefébure Inhoud van het Master Plan (1/2) Hfstk.1: Context (hydrografisch, historisch, wettelijk en bestuurlijk) Hfstk.2: Aanwezigheid trekvissen in het Scheldedistrict

Nadere informatie

Uitwerking maatlatten voor vissen. Marcel Klinge

Uitwerking maatlatten voor vissen. Marcel Klinge Uitwerking maatlatten voor vissen Marcel Klinge Opbouw Wat is er gedaan tot nu? Hoe zien de maatlatten er globaal uit? Natuurlijke watertypen Sterk Veranderde watertypen Kunstmatige watertypen (kanalen)

Nadere informatie

Rivierprik (Lampetra fluviatilis) (H1099) 1. Status: 2. Kenschets. 3. Bijdrage van gebieden. Habitatrichtlijn Bijlage II (inwerkingtreding 1994)

Rivierprik (Lampetra fluviatilis) (H1099) 1. Status: 2. Kenschets. 3. Bijdrage van gebieden. Habitatrichtlijn Bijlage II (inwerkingtreding 1994) Rivierprik (Lampetra fluviatilis) (H1099) 1. Status: Habitatrichtlijn Bijlage II (inwerkingtreding 1994) 2. Kenschets Beschrijving: De rivierprik lijkt veel op de beekprik maar hij oogt minder grijs. De

Nadere informatie

Waterboekje 2016-2018

Waterboekje 2016-2018 Waterboekje 2016-2018 In deze viswateren, behorend bij de VISpas van Onder Ons mag gevist worden met twee hengels en alle wettelijke toegestane aassoorten, tenzij anders aangegeven bij de wateren. Dit

Nadere informatie

Aalonderzoeken Hoogheemraadschap van Delfland: groei en verspreiding van rode aal (Anguilla anguilla) 2018

Aalonderzoeken Hoogheemraadschap van Delfland: groei en verspreiding van rode aal (Anguilla anguilla) 2018 Aalonderzoeken Hoogheemraadschap van Delfland: groei en verspreiding van rode aal (Anguilla anguilla) 2018 Auteur(s): A.B. Griffioen & K. Schilder Wageningen University & Research rapport C082/18 Aalonderzoeken

Nadere informatie

Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand

Diadrome vissen in de Waddenzee: Monitoring bij Kornwerderzand Wageningen IMARES Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies Vestiging IJmuiden Postbus 68 97 AB IJmuiden Tel.: 255 564646 Fax: 255 564644 Vestiging Yerseke Postbus 77 44 AB Yerseke Tel.: 3 6723

Nadere informatie

De aanpassing van de maatlatten. Eddy Lammens, RWS WVL Roelf Pot. De evaluatie van de maatlatten in 2010

De aanpassing van de maatlatten. Eddy Lammens, RWS WVL Roelf Pot. De evaluatie van de maatlatten in 2010 RWS Water, Verkeer en Leefomgeving De aanpassing van de maatlatten Eddy Lammens, RWS WVL Roelf Pot 1 van Verkeer en van 9-5-201212-4-20128-9 Infrastructuur 12-4-20128-9 en Milieu De evaluatie van de maatlatten

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen Kier Haringvliet en trek van salmoniden. André Breukelaar. Rijkswaterstaat

Actuele ontwikkelingen Kier Haringvliet en trek van salmoniden. André Breukelaar. Rijkswaterstaat Actuele ontwikkelingen Kier Haringvliet en trek van salmoniden André Breukelaar Haringvlietdam 2 Haringvlietsluizen 3 opening (m 2 ) Vergelijking LPH 84 HOPv4 750 LPH'84 ebopening 600 HOPv4 ebopening HOPv4

Nadere informatie

Environmental DNA Ontwikkelingen en mogelijkheden

Environmental DNA Ontwikkelingen en mogelijkheden Environmental DNA Ontwikkelingen en mogelijkheden Jelger Herder Nijmegen, 21 maart 2013 Veel soorten zijn lastig te vinden Grote modderkruiper Verlandende vegetaties Verstopt zich bij gevaar in de modder

Nadere informatie

OPFRISAVONDEN. Controleurs Sportvisserij en Boa s. Sportvisserij Nederland, Bilthoven. 14 februari 2012

OPFRISAVONDEN. Controleurs Sportvisserij en Boa s. Sportvisserij Nederland, Bilthoven. 14 februari 2012 OPFRISAVONDEN Toine Aarts Frans Boonstra Frans Jaques George Hampsink Sportvisserij MidWest Nederland Controleurs Sportvisserij en Boa s Sportvisserij Nederland, Bilthoven 14 februari 2012 Programma 20.00

Nadere informatie

Vismigratie waterschap Brabantse Delta. Reinier van Nispen

Vismigratie waterschap Brabantse Delta. Reinier van Nispen Vismigratie waterschap Brabantse Delta Reinier van Nispen Opbouw presentatie: Vismigratie waterschap Brabantse Delta: - West-Brabant - Vismigratiebeleid Type vispassages waterschap Brabantse Delta Vistrappen

Nadere informatie

Monitoring van vismigratie met edna: van wens naar werkelijkheid?

Monitoring van vismigratie met edna: van wens naar werkelijkheid? 1 Monitoring van vismigratie met edna: van wens naar werkelijkheid? Symposium CSI onder water, toepassing (e)dna-technieken in het waterbeheer: fictie of al werkelijkheid?, STOWA 14 juni 2017 Michiel Hootsmans

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Een analyse van de effecten van getijturbines op habitat, vis, vogels en zeezoogdieren bij Kornwerderzand

IMARES Wageningen UR. Een analyse van de effecten van getijturbines op habitat, vis, vogels en zeezoogdieren bij Kornwerderzand Een analyse van de effecten van getijturbines op habitat, vis, vogels en zeezoogdieren bij Kornwerderzand Ir. A.B. Griffioen, ir. S.C.V. Geelhoed, ir. O.A. van Keeken en dr. ir. H.V. Winter Rapport C031/15

Nadere informatie

H.V. Winter, I.J. de Boois, J.A.M. Wiegerinck & H.J. Westerink. Postbus AA Lelystad. Hoofd Onderzoeksorganisatie.

H.V. Winter, I.J. de Boois, J.A.M. Wiegerinck & H.J. Westerink. Postbus AA Lelystad. Hoofd Onderzoeksorganisatie. Nederlands Instituut voor Visserij Onderzoek (RIVO) BV Postbus 68 Postbus 77 97 AB IJmuiden 44 AB Yerseke Tel.: 55 564646 Tel.: 5778 Fa.: 55 564644 Fa.: 57477 Internet:postkamer@rivo.dlo.nl Rapport Nummer:

Nadere informatie

IMARES Wageningen UR. Data rapportage najaar 2013 fuik monitoring Kornwerderzand t.b.v. de VismigratieRivier. A.B. Griffioen Rapportnummer C034/14

IMARES Wageningen UR. Data rapportage najaar 2013 fuik monitoring Kornwerderzand t.b.v. de VismigratieRivier. A.B. Griffioen Rapportnummer C034/14 Data rapportage najaar 2013 fuik monitoring Kornwerderzand t.b.v. de VismigratieRivier A.B. Griffioen Rapportnummer C034/14 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies)

Nadere informatie

Soortenlijst zoete wateren en FAME-indeling voor gilden

Soortenlijst zoete wateren en FAME-indeling voor gilden BIJLAGE Soortenlijst zoete wateren en FAME-indeling voor gilden Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Stromingsgilde Aal Anguilla anguilla EURY Alver Alburnus alburnus EURY Baars Perca fluviatilis EURY

Nadere informatie