Elobase Detailhandel Rekenopgaven Derving aanvullend op het theorieboek KT2

Transcriptie

1 Elobase Detailhandel Rekenopgaven Derving aanvullend op het theorieboek KT2 Ondernemer / Manager handel Dit rekenwerkboek is van: Telefoonnummer: Klas: 1

2 Rekenwerkboek, aanvullend op het theorieboek. Kerntaak 2 Beheer en verzorging van de goederenstroom en voorraad Rekenen, Derving Wat ga je doen? Je kunt je via dit rekenwerkboek voorbereiden op de rekenvaardigheden welke in het theorie-examen van kerntaak 2 zitten. Om aan het rekenen te wennen, begint dit boek met diverse rekensituaties, zoals deze in de detailhandel voorkomen. Kennisonderdelen waarbij berekeningen een onderdeel van een examenvraag kunnen uitmaken Derving Afschrijven Voorraadadministratie en administratieve afhandeling Voorraadinventarisatie Resultaat Dit boek geeft begeleiding via uitleg, opgaven en casussen in het opdoen van de rekenvaardigheden welke zich in de detailhandel voordoen. Naast dit theorie- en rekenboek is er ook nog een infoboek dat je begeleidt bij de overige vaardigheden van deze kerntaak en het maken van de werkstukken. Heb je de opleiding Verkoopspecialist of Eerste Verkoper al afgerond, dan heb je alles wat in dit boek staat al afgehandeld. Aanbevolen hulpmiddel: Rekenmachine. Aan bod komen achtereenvolgens: Derving berekenen (opgave 44 49) Kwalificatie, werkprocessen en competenties Opleiding Opleiding Ondernemer detailhandel Manager Handel Werkproces 2.1 Beheert en verzorgt goederenontvangst 2.3 Beheert goederenontvangst en opslag 2.2 Beheert en verzorgt goederenopslag 2.3 Beheert artikelpresentaties 2.4 Beheert artikelpresentaties 2.4 Bewaakt de voorraad en bestelt 2.5 Bewaakt de voorraad en bestelt 2.5 Maakt inkoopplannen voor het assortiment 2.6 Beheert en verzorgt winkel en/of opslagruimte 2.6 Beheert verzorging van verkoopruimte en opslagruimte Beroepscompetenties B Aansturen C Begeleiden (OD) K Vakdeskundigheid toepassen M Analyseren Q Plannen en organiseren R Op de behoeften en verwachtingen richten (OD) S Kwaliteit leveren X Ondernemend en commercieel handelen Y Bedrijfsmatig handelen 2

3 Rekenwerkboek, aanvullend op het theorieboek. Kerntaak 2 Beheer en verzorging van de goederenstroom en voorraad Rekenen, derving Aanbevolen hulpmiddel: Rekenmachine. Voordat je nieuwe rekenkundige problemen gaat aanpakken kun je er via deze opgaven weer even inkomen. Hier kom je begrippen tegen, welke corresponderen met de kerntaak 1 t/m de kerntaak 3 en waarbij gerekend moet worden. Handig, zodat je goed voorbereid bent op rekenvaardigheden in de diverse detailhandelsexamens. Dit onderwerp heb je al eerder beoefend. Het komt hier echter terug, omdat het ook bij het examen voorraadbeheer en bij het onderwerp inventariseren van de voorraad behoort. Het dient ook om je vertrouwd te maken met rekenvaardigheid voor de handel in het algemeen. Berekenen van derving Elke detaillist probeert zowel de criminele- als de niet-criminele derving zo laag mogelijk te houden. Helemaal voorkomen kan niet. Daar moet elke bedrijf mee leven. Het is wel belangrijk om te weten hoe groot de totale derving is. Dat kun je berekenen. Aan de hand van de dervingcijfers kun je zien: hoe de derving in het eigen bedrijf zich verhoudt tot derving in andere bedrijven in dezelfde branche; wat derving veroorzaakt. Per branche zijn gemiddelde dervingpercentages bekend. Soms heeft een bedrijf een duidelijk hoger dervingpercentage dan het gemiddelde. Dat bedrijf zal proberen te achterhalen hoe dat komt, bijvoorbeeld door onnauwkeurig werken, of een diefstalgevoelige winkelpresentatie. Ook minder efficiënt werken kan een oorzaak van derving zijn. Hoe gedetailleerder je weet wat derving veroorzaakt, hoe beter je daarop kunt inspelen. Branche Derving als percentage van de omzet Verdeling naar oorzaak derving Niet-crimineel Diefstal goederen Diefstal geld Bloemen 1,9% 80% 16% 4% Schoenen 1,0% 53% 42% 5% Kleding 1,5% 35% 64% 1% Levensmiddelen 1,0% 45% 52% 3% Brood en banket 1,5% 74% 23% 3% De oorzaak van derving bij een kledingwinkel is vooral diefstal van goederen. Een kledingwinkel doet er dus goed aan om bij dervingbestrijding veel aandacht aan diefstalpreventie te besteden. 3

4 Berekeningsmethoden Er zijn verschillende manieren om derving te berekenen. Bij bedrijven die hoofdzakelijk versproducten verkopen gebeurt dit op een andere manier dan bij non-foodwinkels. Bij versproducten is een deel van de derving niet te voorkomen. Als deze producten te lang blijven liggen, gaat de kwaliteit achteruit. Afhankelijk van de winkelformule moet je de producten in prijs verlagen of vernietigen. Het brutowinstpercentage is dan een stuk lager. De supermarkt probeert door af te prijzen derving voor een deel op te vangen. Derving bij versproducten kun je uitdrukken in een percentage. Daarvoor gebruik je de volgende formule: Dervingpercentage = gepland brutowinstpercentage minus gerealiseerd brutowinstpercentage. Derving bij non-foodbranches kun je uitdrukken in geld. Daarvoor gebruik je de volgende berekening: Derving = administratieve voorraad minus werkelijke voorraad. Derving uitgedrukt in een percentage Derving kun je uitdrukken in geld, maar je kunt derving ook uitdrukken in een percentage. Bij het berekenen van het dervingpercentage ga je uit van de brutowinst. De brutowinst druk je uit in procenten van de omzet (verkoop). Het verschil tussen het percentage geplande brutowinst en het percentage gerealiseerde brutowinst is het dervingpercentage. Omzet % Inkopen % (350/500 x 100%) Geplande brutowinst % Gerealiseerde brutowinst % Dervingspercentage 3 % Derving uitgedrukt in geld Om te weten in hoeverre er sprake is van derving, moet je het verschil berekenen tussen de administratieve voorraad en de werkelijke voorraad. 4

5 De werkelijke voorraad in de winkel bepaal je door middel van inventarisatie (systematisch tellen). De administratieve voorraad bereken je met behulp van de beginvoorraad inkoop verkoop afschrijvingen (geregistreerde derving) opprijzingen. Beginvoorraad Alle goederen die in de winkel en het magazijn aanwezig zijn op een bepaald moment, vormen de beginvoorraad. Dit moment is het begin van een bepaalde periode (bijvoorbeeld het begin van de maand of het jaar). Bij het bepalen van de waarde van de beginvoorraad ga je uit van de verkoopprijzen. Dit zijn de prijzen die de klant moet betalen. Inkoop Nieuwe goederen die ingekocht worden naast de beginvoorraad, vormen de inkoop. De waarde van deze goederen druk je uit in verkoopprijzen. De beginvoorraad en de inkoop vormen samen de totale voorraad. Verkoop De artikelen die je verkoopt, trek je van de totale voorraad af. Je hebt dan de waarde van de voorraad berekend. Afschrijvingen Derving die ontstaat door breuk kun je registreren. Kapotte artikelen, als gevallen flessen wijn, schrijf je bij op de dervingslijst. De waarde van deze artikelen wordt op deze manier geregistreerde derving. Dit noem je afschrijving. De afschrijvingen trek je van de waarde van de voorraad af. Opprijzingen Opprijzen wil zeggen dat de verkoopprijs van een bepaald product hoger wordt. Stel dat de verkoopprijs van een pak koffie met 2 cent omhoog gaat, dan wordt ook de aanwezige voorraad koffie 2 cent per pak meer waard. Bij opprijzing wordt je voorraad meer waard. De opprijzingen tel je bij de waarde van de voorraad op. Meerwaarde door opprijzingen Waarde van de voorraad Opprjzingen (geregistreerde derving) 80 + Administratieve voorraad Met deze punten bereken je de administratieve voorraad. Leg deze naast de inventarisatiecijfers van de werkelijke voorraad. Het verschil hiertussen is de nietgeregistreerde derving. Van deze derving is de ontstaansoorzaak niet bekend. Berekenen derving in geld Administratieve voorraad Werkelijke voorraad Derving (niet geregistreerd)

6 Bepalen van derving na een inventarisatie Als na de inventarisatie blijkt dat de technische voorraad kleiner is dan de administratieve voorraad, lijdt het bedrijf verlies. Dit verschil wordt veroorzaakt door derving. Derving is het gemis aan opbrengst van artikelen, omdat deze verdwijnen zonder dat ze worden afgerekend. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren doordat artikelen zoekraken, kapotgaan, bederven of door diefstal. Derving is het verschil tussen de administratieve voorraad en de technische voorraad. In een formule ziet dat er als volgt uit. Derving = AV (Administratieve voorraad) TV (Technische voorraad) Derving kan op twee manieren uitgedrukt worden: derving uitgedrukt in stuks; derving uitgedrukt in euro's. Derving uitgedrukt in stuks De derving uitgedrukt in stuks bereken je met de al eerder genoemde formule: AV - TV. Je neemt het aantal stuks dat in de administratie genoteerd staat en je trekt daar het werkelijk getelde aantal stuks af. Dan heb je de derving uitgedrukt in stuks. Administratieve voorraad Technische voorraad 15 ordners 12 ordners Uitwerking: = 3 ordners Denk eraan dat je altijd de eenheid bij het antwoord moet vermelden. Artikel Aantal AV Aantal TV Verschil Goudse kaas Smeerkaas Kaasmes Camembert Feta De voorraad is in deze tabel uitgedrukt in aantal stuks. Bij drie artikelen in het assortiment van kaasboer Salut is er sprake van een verschil tussen de technische en de administratieve voorraad, namelijk bij de Goudse kaas (2 stuks), het kaasmes (5 stuks) en de feta (1 stuk). 6

7 Derving uitgedrukt in euro's De derving uitgedrukt in euro's bereken je ook met de al eerder genoemde formule: AV - TV. Denk eraan dat je altijd het -teken bij het antwoord moet vermelden. Administratieve voorraad Technische voorraad Uitwerking: = De geldwaarde van de technische voorraad wordt berekend door het aantal stuks te vermenigvuldigen met de prijs per stuk. Artikel Aantal stuks TV Prijs per stuk Geldwaarde TV Gloellamp 20 2,70 20 x 2,70 = 54,00 Schakelaar 10 8,60 10 x 8,60 = 86,00 Schemerlamp 2 243,20 2 x 243,20 = 486,40 Wandlamp 5 54,45 5 x 54,45 = 272,25 Artikel Technische waarde Administratieve waarde Verschil Gloeilamp 54,00 59,40 5,40 Schakelaar 86,00 94,59 8,59 Schemerlamp 486,40 486,40 0,00 Wandlamp 272,25 272,25 0,00 Als je dan de geldwaarde van de administratieve voorraad naast de geldwaarde van de technische voorraad zet, zie je dat er sprake is van derving bij de artikelen gloeilamp ( 5,40) en schakelaar ( 8,59). In totaal bedraagt de derving bij dit bedrijf 13,99. Opgave 44 Noteer ook steeds je berekening Piet is de eigenaar van een fietsenzaak. Op 31 december 2005 sluit Piet al om twaalf uur om de voorraad te tellen. Deze bedraagt Piet volgt het advies van de leverancier op en verhoogt op 1 januari 2006 de prijzen met 10%. Piet koopt het eerste kwartaal voor voorraad in. Hij verkoopt voorraad ter waarde van Piet schrijft voor 600 beschadigde onderdelen af. Op 31 maart telt Piet weer zijn voorraad. Deze bedraagt (Alle bedragen zijn ex. Btw). Bereken voor Piet de waarde van de voorraad op 1 januari

8 Bereken voor Piet aan het einde van het kwartaal de waarde van de voorraad die volgens de administratie aanwezig zou moeten zijn. Bereken voor Piet de derving over het eerste kwartaal. Opgave 45 Noteer ook steeds je berekening Isabelle, eigenaresse van een bloemenkiosk, koopt op maandag van week twee voor 500 bloemen op de veiling in. Ze berekent een opslagpercentage van 80%. Zaterdagavond blijkt dat Isabelle over week twee een omzet heeft behaald van 800. Bereken voor Isabelle de verwachte brutowinst. Bereken voor Isabelle de verwachte omzet. Druk voor Isabelle de verwachte brutowinst uit in procenten van de verwachte omzet. 8

9 Bereken de brutowinst die daadwerkelijk behaald is. Druk de daadwerkelijk behaalde brutowinst uit in procenten van de verwachte omzet. Bereken het dervingpercentage. Opgave 46 Noteer ook steeds je berekening Anur staat op de markt met exotische vruchten. Hij koopt voor de zaterdagmarkt voor 600 diverse vruchten. Anur berekent een opslagpercentage van 50%. Zaterdagavond telt Anur de kas. Hij blijkt een omzet behaald te hebben van 860. Druk voor Anur de verwachte brutowinst uit in procenten van de verwachte omzet. Druk de daadwerkelijk behaalde brutowinst uit in procenten van de verwachte omzet. 9

10 Bereken het dervingpercentage. Opgave 47 Noteer ook steeds je berekening De werkelijke voorraad van een doe-het-zelfonderneming bedraagt op 1 januari In het eerste kwartaal werd er voor ingekocht. Er werd voor verkocht. De afschrijvingen bedragen De opprijzingen zijn 400. Op 31 maart wordt er geïnventariseerd. De opgenomen voorraad bedraagt Bereken de derving voor deze doe-het-zelfonderneming over het eerste kwartaal. Opgave 48 De eigenaar van een AGF-speciaalzaak (groenten- en fruitspeciaalzaak) koopt voor 300 bij de grossier. Uitgaande van een opslagpercentage van 50% moet de partij = 450 opbrengen. De partij brengt echter geen 450 maar 400 op. Bereken het dervingpercentage. Opgave 49 Jan is de eigenaar van een bloemenzaak. Jan heeft een omzet behaald van Bereken voor Jan het bedrag aan derving. Gebruik hiervoor de volgende tabel. Branche Derving Verdeling naar oorzaak derving als percentage van de omzet Niet-crimineel Diefstal goederen Diefstal geld Bloemen 1,9% 80% 16% 4% Schoenen 1,0% 53% 42% 5% Kleding 1,5% 35% 64% 1% Levensmiddelen 1,0% 45% 52% 3% Brood en banket 1,5% 74% 23% 3% 10

11 Bereken voor Jan het bedrag aan derving. 11