Voorstelling lopend onderzoek van de groep Huisdierengenetica. Prof. N. Buys

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Voorstelling lopend onderzoek van de groep Huisdierengenetica. Prof. N. Buys"

Transcriptie

1 Voorstelling lopend onderzoek van de groep Huisdierengenetica Prof. N. Buys

2 Onderzoeksgroep Huisdierengenetica Situering binnen de K.U.Leuven K.U.Leuven Groep Wetenschap en Techniek Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Departement Biosystemen Afdeling Gentechnologie Vaccin design (Prof. Bruno Goddeeris) Gentechnologie (Prof. Guido Volckaert en Prof. Rob Lavigne) Huisdierengenetica (Prof. Nadine Buys) Het ontrafelen van genetische complexiteit in dierlijke genomen

3 Genetisch onderzoek bij huisdieren Het ontrafelen van genetische complexiteit in dierlijke genomen Tal van eigenschappen worden gecontroleerd door verschillende genen (complexen) Twee methoden 1. We kennen al die genen niet => we proberen de genetische aanleg voor een eigenschap in te schatten op basis van uiterlijke kenmerken => fokwaardeschatting 2. We proberen de individuele genen die de eigenschap beïnvloeden te karakteriseren en de causale mutaties te identificeren => genetische test => merker ondersteunde selectie Toepassingen in de fokkerij

4 Twee disciplines Kwantitatieve genetica: het inschatten van de erfelijke aanleg van een dier op basis van het fenotype van het dier zelf en zijn verwanten P = G + E Fenotype = Genotype + Omgeving Moleculaire genetica: het vinden van juiste genetische oorzaak van een bepaald fenotype en het eventueel ontwikkelen van een genetische test hiervoor Databanken COMPUTER DNA stalen LABORATORIUM

5 Genetisch onderzoek bij huisdieren? Sommige dieren scoren hoger voor bepaalde kenmerken zijn gevoelig(er) voor bepaalde ziekten dan andere dieren in dezelfde omgeving en geven dit ook door aan de nakomelingen Waarin verschillen ze? => genetische aanleg Welke kenmerken? => vraag vanuit de praktijk => vraag voor samenwerking van andere onderzoekers => vraag vanuit de maatschappij 5

6 Huisdierengenetica: Varkens Onderwerp Periode Fonds Fokwaardeschattingen Berekenen en controle van inteelt Moleculair genetische basis van aangeboren afwijkingen : liesbreuken Genetische aspecten van gevoeligheid voor enterotoxigene diarree Selectie tegen berengeur als alternatief voor castratie van berenbiggen Overheidsopdracht Vlaams Fokkerijcentrum IWT-post-doctoraal mandaat IWT- Landbouwkundig onderzoek (project) IWT- Landbouwkundig onderzoek (project) Uitwisseling onderzoekers vleeskwaliteit varkens EU-Marie Curie (project) Netwerk onderzoekers Pig Genome EU-COST action

7 Huisdierengenetica: Paarden Onderwerp Periode Fonds Fokwaardeschattingen (springen, dressuur, lineaire kenmerken) Berekenen en controle van inteelt Overheidsopdracht Vlaams Fokkerijcentrum Moleculaire analyse van inteelt bij Belgisch Trekpaard 2009 Vlaamse Fokkers Belgisch Trekpaard (VFBT) Identificatie en ouderschapscontrole ISAG: VFBT +. Kwantitatief en moleculair genetische analyse van gevoeligheid voor zomereczeem bij Belgisch Trekpaard en Belgisch Warmbloedpaard Moleculair genetische basis van chronisch progressief lymfoedeem (CPL) bij het Belgisch Trekpaard IWT-bursaal FWO-project

8 Huisdierengenetica : Schapen en Kippen Onderwerp Periode Fonds Fokwaardeschattingen (worpgrootte, groei lammeren) Overheidsopdracht Vlaams Fokkerijcentrum Onderwerp Periode Fonds Genetische diversiteit bij kippen IWT kunst en wetenschap

9 Technieken Fokwaardeschattingen (BLUP) Schatten van genetische parameters (MCMC, Gibbs sampling) Genetische diversiteit op basis van pedigree-analyse Kandidaatgen-screening (associatiestudies, sequentie-analyse) Whole genome scan mbv SNP-chips (paarden-kippen-varkens) Paterniteitscontrole mbv microsatellietanalyse Berekenen van inteelt op basis van microsatellieten Expressiestudies mbv Real time PCR Diagnostische test zomereczeem (ELISA histamine) Merker-ondersteunde selectie Marker assisted selection for parentally imprinted QTN Sire line (IGF2+/IGF2+) Dam line boar (igf2-/igf2-) Terminal sire x Parent sow (IGF2+/IGF2+) (igf2- paternal = fatter) Prolificacy Slaughter pig (IGF2+ paternal = lean / igf2- maternal = silent) Carcass quality and uniformity

10 Subsidies partners COVAMEAT N.V.

11 Wetenschappelijke partners Diergenomica Prof. Johan Van Arendonck Prof. Martien Groenen Dr. Bart Ducro U. Wageningen, Nederland Prof. Michel Georges U. Luik Huisdieren Prof. Eddy Decuypere Dr. Nadia Everaert Fysiologie Prof. Bruno Goddeeris Immunulogie Dr. Jose Luis Noguera Dr. Romi Pena IRTA, Spanje Prof. Leif Andersson Uppsala, Zweden Prof. Theo Niewold Voeding en Gezondheid Dierproductie Prof. Stefaan De Smet UGent Dr. Daniël De Brabander ILVO-dier Diergeneeskunde Prof. Frank Gasthuys Prof. Rik Ducatelle Prof. E. Cox Prof. L.Peelman UGent Bioinformatica Prof. Yves Moreau Menselijke erfelijkheid Prof. Jean-Jacques Cassiman Prof. Harry Cuppens Prof. P. Marynen Menselijke erfelijkheid

12 Wie is wie? Diensthoofd Prof. Nadine Buys Ellen Liesbet Anneleen Tom Steven Post-docs Dr. Steven Janssens Kwantitatieve genetica Fokwaardeschattingen Dr. Anneleen Stinckens Moleculaire genetica Liesbreuken biggen Ir. Ellen Ons Diversiteit kippen Martine Rhea Chris Kirsten Nadine Laboranten Chris Lamberights Tom Luyten Doctorandi: Ir. Martine Schroyen (Bio-ir) Ir. Liesbet Peeters (Bio-ir) Kirsten De Keyser (DVM) Rhea De Wael (DVM) E.coli resistentie biggen Zomereczeem paarden Lymfoedeem trekpaarden Berengeur varkens

Genetische analyse van de gevoeligheid voor zomereczeem bij Belgische warmbloed paarden

Genetische analyse van de gevoeligheid voor zomereczeem bij Belgische warmbloed paarden 3 de Vlaamse fokkerijdag 26 oktober 2011 Genetische analyse van de gevoeligheid voor zomereczeem bij Belgische warmbloed paarden LIESBET PEETERS Onderzoeksgroep Huisdierengenetica Departement Biosystemen

Nadere informatie

De genetische basis van zomereczeem of insect bite hypersensitivity Liesbet M. Peeters

De genetische basis van zomereczeem of insect bite hypersensitivity Liesbet M. Peeters De genetische basis van zomereczeem of insect bite hypersensitivity Liesbet M. Peeters Onderzoeksgroep Huisdierengenetica Promotoren prof. Nadine Buys, prof. Bruno Goddeeris, dr. Steven Janssens Zomereczeem

Nadere informatie

STAND VAN ZAKEN HORSEGENE-PROJECT

STAND VAN ZAKEN HORSEGENE-PROJECT STAND VAN ZAKEN HORSEGENE-PROJECT Eind november vond in domein Diepensteyn een Horsegene-workshop plaats omtrent genomica in de paardenfokkerij. Verscheidene gastsprekers uit België, Nederland, Engeland

Nadere informatie

Onderzoek bij varkens gericht op genetica

Onderzoek bij varkens gericht op genetica Onderzoeksprioriteiten voor de fokkerij van varkens het kader Genetica-aanbod is divers zowel qua zeugen als beren Onderzoek bij varkens gericht op genetica Dr. ir. Steven Janssens Onderzoeksgroep Huisdierengenetica

Nadere informatie

Paard en Genomisch onderzoek

Paard en Genomisch onderzoek Paard en Genomisch onderzoek Bart Ducro Animal Breeding and Genomics Centre Vlaamse Fokkerijdag, 18 nov 2015 Inhoud Kenmerken in de paardenfokkerij Geschikt voor genomics? Genomics middelen Genomics toegepast

Nadere informatie

GENETICA VERKLAART NIET ALLES OMGEVINGSINVLOEDEN EN EPIGENETICA

GENETICA VERKLAART NIET ALLES OMGEVINGSINVLOEDEN EN EPIGENETICA KU Leuven en de Vlaamse overheid - Departement Landbouw en Visserij verwelkomen u op de: 9 e FOKKERIJDAG GENETICA VERKLAART NIET ALLES OMGEVINGSINVLOEDEN EN EPIGENETICA Woensdag, 25 oktober, 13.00u 16.30u

Nadere informatie

Erfelijke ziekten bij rashonden: Hoe los ik dat probleem nou op?

Erfelijke ziekten bij rashonden: Hoe los ik dat probleem nou op? Erfelijke ziekten bij rashonden: Hoe los ik dat probleem nou op? Expertisecentrum Genetica Gezelschapsdieren Prof. dr. Jan Rothuizen Departement Geneeskunde van Gezelschapsdieren Faculteit Diergeneeskunde

Nadere informatie

Vruchtbaarheidsindex 2008 voor schapen

Vruchtbaarheidsindex 2008 voor schapen Vruchtbaarheidsindex 008 voor schapen S. Janssens, 0/0/009 Onderzoeksgroep Huisdierengenetica, departement Biosystemen, K.U.Leuven Inleiding De index voor vruchtbaarheid, afgekort als, wordt berekend na

Nadere informatie

PROJECT Duurzaam fokken van Cavalier King Charles Spaniels

PROJECT Duurzaam fokken van Cavalier King Charles Spaniels PROJECT Duurzaam fokken van Cavalier King Charles Spaniels Arnold Jacques @2013 Na de uitzending (2008) Zal de Kynologie nooit meer dezelfde zijn! Het gevolg van de uitzending was PANIEK De gevolgen van

Nadere informatie

De erfelijke aanleg voor aantal geboren lammeren bij vleesschapen

De erfelijke aanleg voor aantal geboren lammeren bij vleesschapen De erfelijke aanleg voor aantal geboren lammeren bij vleesschapen S. Janssens, maart Onderzoeksgroep Huisdierengenetica, departement Biosystemen, KU Leuven www.huisdierengenetica.be Vruchtbaarheidsindex

Nadere informatie

Aangeboren genetische afwijkingen bij biggen. Dr. Anneleen Stinckens, KULeuven 3 de vlaams fokkerijdag, 26 oktober 2011

Aangeboren genetische afwijkingen bij biggen. Dr. Anneleen Stinckens, KULeuven 3 de vlaams fokkerijdag, 26 oktober 2011 Aangeboren genetische afwijkingen bij biggen Dr. Anneleen Stinckens, KULeuven 3 de vlaams fokkerijdag, 26 oktober 2011 Aangeboren genetische aandoeningen bij biggen Belangrijkste aangeboren of congenitale

Nadere informatie

Escherichia coli resistentie bij het varken. Ir. Martine Schroyen, KULeuven 3 de Vlaamse Fokkerijdag, 26 oktober 2011

Escherichia coli resistentie bij het varken. Ir. Martine Schroyen, KULeuven 3 de Vlaamse Fokkerijdag, 26 oktober 2011 Escherichia coli resistentie bij het varken Ir. Martine Schroyen, KULeuven 3 de Vlaamse Fokkerijdag, 26 oktober 2011 1 Escherichia coli (E. coli) Behorend tot de belangrijkste bacteriën aanwezig in het

Nadere informatie

Erfelijkheidsleer en populatiegenetica

Erfelijkheidsleer en populatiegenetica Erfelijkheidsleer en populatiegenetica Samen Friese paarden fokken Studieclub Fokvereniging Het Friesche Paard Zuid Nederland Gemonde 21 maart 2014 Even voorstellen Wie is Myrthe Maurice Van Eijndhoven

Nadere informatie

Nieuwe vruchtbaarheidsindexen voor schapen

Nieuwe vruchtbaarheidsindexen voor schapen Nieuwe vruchtbaarheidsindexen voor schapen S. Janssens, mei Onderzoeksgroep huisdierengenetica, departement Biosystemen, KU Leuven www.huisdierengenetica.be Gegevens De Vruchtbaarheids voor schapen werd

Nadere informatie

Inteelt en genetische diversiteit van de Cavalier King Charles Spaniel op basis van afstammingsgegevens

Inteelt en genetische diversiteit van de Cavalier King Charles Spaniel op basis van afstammingsgegevens Inteelt en genetische diversiteit van de Cavalier King Charles Spaniel op basis van afstammingsgegevens // dr. Steven Janssens, lic. Katrien Wijnrocx en prof. Nadine Buys Livestock Genetics, KULeuven Data

Nadere informatie

Fokwaardenschatting bij varkens: principes en actualisatie. 7 november 2012, Steven Janssens & Lien Vandebroeck

Fokwaardenschatting bij varkens: principes en actualisatie. 7 november 2012, Steven Janssens & Lien Vandebroeck Fokwaardenschatting bij varkens: principes en actualisatie 7 november 2012, Steven Janssens & Lien Vandebroeck Overzicht van de presentatie Principe van fokwaardeschatting Voorbeeld Selectie Mesterij Index

Nadere informatie

Nieuwe Vruchtbaarheidsindexen voor schapen

Nieuwe Vruchtbaarheidsindexen voor schapen Nieuwe Vruchtbaarheidsindexen voor schapen S. Janssens, november Onderzoeksgroep Huisdierengenetica, departement Biosystemen, KU Leuven www.huisdierengenetica.be Gegevens De meest recente Vruchtbaarheids

Nadere informatie

Selectie tegen berengeur als duurzaam alternatief voor castratie van biggen

Selectie tegen berengeur als duurzaam alternatief voor castratie van biggen Selectie tegen berengeur als duurzaam alternatief voor castratie van biggen Chris Lamberigts, Francesca Bertolini, Machteld Brebels, Martine Schroyen, Steven Janssens, Nadine Buys, Marijke Aluwé, Alice

Nadere informatie

Genomic revolution : betekenis voor

Genomic revolution : betekenis voor Genomic revolution : betekenis voor karakterisering, behoud en fokkerij van zeldzame rassen? Jack Windig Centre of Genetic Resources, The Netherlands (CGN) Genomic revolution Genoom Het hele DNA Alle chromosomen

Nadere informatie

Waarde van Genomics voor Belgisch Witblauw

Waarde van Genomics voor Belgisch Witblauw Waarde van Genomics voor Belgisch Witblauw Onderzoeksgroep Livestock Genetics KU Leuven Ir. Annelies Coussé Dr. Anneleen Stinckens Prof. Nadine Buys Doel van de presentatie Vroeger: uitsluitend selectie

Nadere informatie

Genomics tegen erfelijke gebreken. Bart Ducro Animal Breeding and Genomics Centre

Genomics tegen erfelijke gebreken. Bart Ducro Animal Breeding and Genomics Centre Genomics tegen erfelijke gebreken Bart Ducro Animal Breeding and Genomics Centre Overzicht Gevolgen van Inteelt Erfelijke gebreken Bestrijding erfelijke gebreken Rol genomics Effect van inteelt? Erfelijke

Nadere informatie

Beschikbare DNA-testen voor het vaststellen van monogene afwijkingen. Prof. Dr. Nadine Buys, KULeuven 3 de Vlaamse Fokkerijdag, 26 oktober 2011

Beschikbare DNA-testen voor het vaststellen van monogene afwijkingen. Prof. Dr. Nadine Buys, KULeuven 3 de Vlaamse Fokkerijdag, 26 oktober 2011 Beschikbare DNA-testen voor het vaststellen van monogene afwijkingen Prof. Dr. Nadine Buys, KULeuven 3 de Vlaamse Fokkerijdag, 26 oktober 2011 1 Is het erfelijk? Een aandoening is erfelijk als er een verband

Nadere informatie

Hoe veredel je voor duurzame resistentie in aardappel en de rol van moleculaire merkers?

Hoe veredel je voor duurzame resistentie in aardappel en de rol van moleculaire merkers? Hoe veredel je voor duurzame resistentie in aardappel en de rol van moleculaire merkers? Edith Lammerts van Bueren Louis Bolk Instituut, Wageningen University DNA labs, 8 maart 2013 De schrik van elke

Nadere informatie

Genetische diversiteit van lokale rassen:

Genetische diversiteit van lokale rassen: Genetische diversiteit van lokale rassen: Hoe genomische tools een oplossing bieden en nieuwe inzichten brengen Wim Gorssen en Roel Meyermans KU Leuven Genetische diversiteit 2 Waarom genetische diversiteit?

Nadere informatie

Genetische verbetering van honden: feiten en fictie van lijnenteelt

Genetische verbetering van honden: feiten en fictie van lijnenteelt Genetische verbetering van honden: feiten en fictie van lijnenteelt Johan van Arendonk Animal Breeding and Genomics Centre Wageningen Universiteit Hilvarenbeek, zaterdag 18 april Bij hond denk ik aan:

Nadere informatie

Inteelt en genetische diversiteit van hondenrassen in België

Inteelt en genetische diversiteit van hondenrassen in België Inteelt en genetische diversiteit van hondenrassen in België 23 februari 2012 Prof. Nadine Buys, Dr. Steven Janssens en lic. Katrien Wijnrocx Onderzoeksgroep Huisdierengenetica, K.U.Leuven Overzicht Achtergrond:

Nadere informatie

Jeuk bij dikbillen Een zoektocht naar genen voor schurftgevoeligheid

Jeuk bij dikbillen Een zoektocht naar genen voor schurftgevoeligheid Jeuk bij dikbillen Een zoektocht naar genen voor schurftgevoeligheid ANNELIES COUSSÉ 1, R. ABOS 2, C. SARRE 3, X. HUBIN 4, C. BOCCART 4, B. LOSSON 2, C. SAEGERMAN 2, E. CLAEREBOUT 3, M. GEORGES 5, N. BUYS

Nadere informatie

Genomisch onderzoek ter ondersteuning van het stamboek van het Kempisch roodbont

Genomisch onderzoek ter ondersteuning van het stamboek van het Kempisch roodbont 15.01.2015 Genomisch onderzoek ter ondersteuning van het stamboek van het Kempisch roodbont Liesbeth François, Steven Janssens, Prof. Nadine Buys Project uitgevoerd met steun van de Vlaamse Overheid, Departement

Nadere informatie

Genetische variatie en inteelt : basisconcepten. Steven Janssens Nadine Buys

Genetische variatie en inteelt : basisconcepten. Steven Janssens Nadine Buys Genetische variatie en inteelt : basisconcepten Steven Janssens Nadine Buys Inteelt Inteelt treedt op voor dieren waarvan de ouderdieren met elkaar verwant zijn (dit betekent dat in de afstamming van vader

Nadere informatie

Genetische diversiteit in de Nederlandse Trekpaardenpopulatie

Genetische diversiteit in de Nederlandse Trekpaardenpopulatie Genetische diversiteit in de Nederlandse Trekpaardenpopulatie Door: Myrthe Maurice Van Eijndhoven Centrum voor Genetische Bronnen Nederland Animal Breeding and Genetische diversiteit in de Nederlandse

Nadere informatie

Praktijkcursus Vruchtbaarheid en vruchtbaarheidsproblemen bij varkens 4 en 5 september 2013

Praktijkcursus Vruchtbaarheid en vruchtbaarheidsproblemen bij varkens 4 en 5 september 2013 Praktijkcursus Vruchtbaarheid en vruchtbaarheidsproblemen bij varkens 4 en 5 september 2013 FACULTEIT DIERGENEESKUNDE UNIVERSITEIT GENT Inleiding en doelstellingen Goede resultaten bereiken op het vlak

Nadere informatie

Grondbeginselen erfelijkheid. Piter Bijma Fokkerij en Genetica, Wageningen UR

Grondbeginselen erfelijkheid. Piter Bijma Fokkerij en Genetica, Wageningen UR Grondbeginselen erfelijkheid Piter Bijma Fokkerij en Genetica, Wageningen UR Kwalitatieve versus Kwantitative kenmerken Kwalitatieve kenmerken Kun je niet uitdrukken in een getal Hoornloosheid Vachtkleur

Nadere informatie

Domesticeren, fokken, winnen en verliezen

Domesticeren, fokken, winnen en verliezen Domesticeren, fokken, winnen en verliezen Natuurlijke en kunstmatige selectie Kor Oldenbroek Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (WUR) De Vereniging Het Nederlandsch Natuur en Geneeskundig Congres

Nadere informatie

Genetische index voor springen - GSIn2007

Genetische index voor springen - GSIn2007 Genetische index voor springen - GSIn2007 Steven Janssens, Maité Rustin en Nadine Buys, Afd. Gentechnologie, Departement Biosystemen, KULeuven. De Genetische Spring Index 2007 voor sportpaarden werd vrijgegeven.

Nadere informatie

Gezondheidsmanagement. Paul van der Meijden

Gezondheidsmanagement. Paul van der Meijden Gezondheidsmanagement Paul van der Meijden Paul van der Meijden Varkenshouder Franchise gever Franchise nemer Elite concept Afname Elite gelten Speenbiggen productie volgens Elite concept Elite zorgt voor

Nadere informatie

Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten Departement voor Moleculaire Genetica, VIB. Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge

Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten Departement voor Moleculaire Genetica, VIB. Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten Departement voor Moleculaire Genetica, VIB Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge Universiteit Antwerpen CDE TOESTEMMING TOT DEELNAME AAN

Nadere informatie

Genetische achtergrond van staart- en maneneczeem in pony s en paarden

Genetische achtergrond van staart- en maneneczeem in pony s en paarden Genetische achtergrond van staart- en maneneczeem in pony s en paarden Anouk Schurink Bart Ducro Nijkerk, 11 november 2011 Informatie- en discussiebijeenkomst NSIJP Introductie Ervaring met IJslandse paarden

Nadere informatie

Genomic selection. Spervital Hengstenhouderij Dag februari Mario Calus, Wageningen U & R, Animal Breeding & Genomics

Genomic selection. Spervital Hengstenhouderij Dag februari Mario Calus, Wageningen U & R, Animal Breeding & Genomics Genomic selection Spervital Hengstenhouderij Dag 2017-14 februari 2017 Mario Calus, Wageningen U & R, Animal Breeding & Genomics Betrokken personen (Genomic selection) Rianne van Binsbergen Claudia Sevillano

Nadere informatie

OPEN VRAGEN. Genetica en Evolutie (5502GEEV9Y) Biologie en Biomedische Wetenschappen. Deeltoets 2

OPEN VRAGEN. Genetica en Evolutie (5502GEEV9Y) Biologie en Biomedische Wetenschappen. Deeltoets 2 Genetica en Evolutie (5502GEEV9Y) Biologie en Biomedische Wetenschappen Deeltoets 2 OPEN VRAGEN Datum: donderdag 18 december 2014 Tijdstip: 13:00 uur tot 16:00 uur Naam Studentnummer 1 OPEN VRAGEN 35a

Nadere informatie

Karakterisatie van stammen van de aardappelziekte in Wallonië (2014)

Karakterisatie van stammen van de aardappelziekte in Wallonië (2014) Karakterisatie van stammen van de aardappelziekte in Wallonië (2014) V. César (CRA-W) Samenvatting Het Waals onderzoekscentrum voor de landbouw onderzoekt sinds 1999 de populaties van de aardappelplaag.

Nadere informatie

Genome editing bij (landbouwhuis)dieren: kansen en beperkingen. Martien Groenen

Genome editing bij (landbouwhuis)dieren: kansen en beperkingen. Martien Groenen Genome editing bij (landbouwhuis)dieren: kansen en beperkingen Martien Groenen Een breed en divers toepassingsgebied Voorkomen van infectieziekten bij de mens B.v. Malariamug Diermodellen voor humane ziekten

Nadere informatie

7de Vlaamse Fokkerijdag 18/11/2015. Genomisch onderzoek ter ondersteuning van het ras

7de Vlaamse Fokkerijdag 18/11/2015. Genomisch onderzoek ter ondersteuning van het ras 7de Vlaamse Fokkerijdag KEMPISCHE RUND Genomisch onderzoek ter ondersteuning van het ras L. François, S. Janssens, F. G. Colinet, N. Gengler, I. Hulsegge, J. J. Windig, N. Buys Werkwijze 1. Inleiding 2.

Nadere informatie

Praktijkcursus Vruchtbaarheid en vruchtbaarheidsproblemen bij varkens Woensdag 25 en donderdag 26 mei 2016

Praktijkcursus Vruchtbaarheid en vruchtbaarheidsproblemen bij varkens Woensdag 25 en donderdag 26 mei 2016 Praktijkcursus Vruchtbaarheid en vruchtbaarheidsproblemen bij varkens Woensdag 25 en donderdag 26 mei 2016 FACULTEIT DIERGENEESKUNDE UNIVERSITEIT GENT Inleiding en doelstellingen Goede resultaten bereiken

Nadere informatie

De waarde van DNA. Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation. UMC Utrecht Amsterdam

De waarde van DNA. Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation. UMC Utrecht Amsterdam De waarde van DNA Prof dr ir Edwin Cuppen Hoogleraar Humane Genetica Directeur Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation UMC Utrecht Amsterdam Wat is DNA? DeoxyriboNucleic Acid (Desoxyribonucleïnezuur)

Nadere informatie

3 Rundveefokkerij Melkproductiecontrole Selectie Fokwaardeschatting Inseminatieplannnen 69 3.

3 Rundveefokkerij Melkproductiecontrole Selectie Fokwaardeschatting Inseminatieplannnen 69 3. Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Veiligheidsvoorschriften 9 1.1 Genen en hun vererving 9 1.2 Genotype en fenotype 14 1.3 Erfelijke gebreken 18 1.4 Genfrequenties 25 1.5 Afsluiting 27 2 Fokmethoden 28 2.1

Nadere informatie

Fokwaardeschatting voor vleeslamkwaliteit

Fokwaardeschatting voor vleeslamkwaliteit Fokwaardeschatting voor vleeslamkwaliteit Ledenvergadering Swifter Schapenstamboek, 2010 Jan ten Napel, Wageningen UR Livestock Research Introductie Ambitie Betere en meer uniforme vleeslamkwaliteit door

Nadere informatie

Werkgroep kleine herkauwers. bepaald sjabloon. U kan deze website zelf gebruiken op

Werkgroep kleine herkauwers. bepaald sjabloon. U kan deze website zelf gebruiken op vzw Steunpunt Levend Erfgoed 29 Werkgroep kleine herkauwers Genetische diversiteit van Vlaamse en Kempense geit vraagt gezamenlijke actie Wat heel wat fokkers van deze twee oude geitenrassen al vermoedden

Nadere informatie

De impact van genomics (toepassing DNAtechnieken)

De impact van genomics (toepassing DNAtechnieken) De impact van genomics (toepassing DNAtechnieken) op dierlijke genenbanken Gebaseerd op een boek dat begin 2017 verschijnt: Genomic management of animal genetic diversity Kor Oldenbroek, CGN Doelstelling

Nadere informatie

Belang van diergezondheid en bioveiligheid in de intensieve varkenshouderij Prof. dr. D. Maes

Belang van diergezondheid en bioveiligheid in de intensieve varkenshouderij Prof. dr. D. Maes Belang van diergezondheid en bioveiligheid in de intensieve varkenshouderij Prof. dr. D. Maes Afdeling bedrijfsdiergeneeskunde varken Faculteit Diergeneeskunde UGent Brugge, 29 november 2013 1 Belang van

Nadere informatie

Staart- en maneneczeem steeds verder ontrafeld!

Staart- en maneneczeem steeds verder ontrafeld! Staart- en maneneczeem steeds verder ontrafeld! Staart- en maneneczeem is een veel voorkomende allergische aandoening bij paarden en pony s en veroorzaakt veel leed. De afgelopen jaren hebben onderzoekers

Nadere informatie

Genetisch management: inteeltbeheersing en diversiteit bij de Mergellander. Jack J. Windig CGN Livestock Research

Genetisch management: inteeltbeheersing en diversiteit bij de Mergellander. Jack J. Windig CGN Livestock Research Genetisch management: inteeltbeheersing en diversiteit bij de Mergellander Jack J. Windig CGN Livestock Research CGN en Livestock research (Lelystad) Onderdeel Wageningen UR Livestock Research voorheen

Nadere informatie

Wat is genomische selectie?

Wat is genomische selectie? Wat is genmische selectie? Tepassingen in de Vlaamse melkveesectr Prf. Nadine Buys Dr. ir. Anneleen Stinckens ir. Annelies Cussé ir. Liesbeth Françis Katrien Wijnrcx Del van de presentatie Vreger: uitsluitend

Nadere informatie

Inteelt in kleine populaties. Bart Ducro Animal Breeding and Genomics Centre

Inteelt in kleine populaties. Bart Ducro Animal Breeding and Genomics Centre Inteelt in kleine populaties Bart Ducro Animal Breeding and Genomics Centre Inhoud Inteelt Populatiegrootte Fokbeleid Wat is inteelt? Inteelt: paren van verwanten samenbrengen van genetisch identiek materiaal

Nadere informatie

Module Basisgenetica. -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl. De CO 2

Module Basisgenetica. -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl. De CO 2 Module Basisgenetica De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL Colofon Auteurs Body Bosgra Hans Hilverda

Nadere informatie

Wat heeft de veehouder aan Genomics

Wat heeft de veehouder aan Genomics 2/1/21 Wat heeft de veehouder aan Genomics Mario Calus en Johan van Arendonk Wageningen UR Livestock Research en Wageningen University Wat wil de veehouder? Een goed inkomen halen van het bedrijf door

Nadere informatie

Omgaan met genomische informatie als wetenschapper

Omgaan met genomische informatie als wetenschapper Omgaan met genomische informatie als wetenschapper Prof. Yves Moreau K.U.Leuven SymBioSys Center for Computational Biology Stelling Het dient maatschappelijk aangemoedigd te worden dat genomische data

Nadere informatie

Populatiegenetica van de mantelbaviaan Papio hamadryas, in Emmen en Amersfoort

Populatiegenetica van de mantelbaviaan Papio hamadryas, in Emmen en Amersfoort Populatiegenetica van de mantelbaviaan Papio hamadryas, in Emmen en Amersfoort Jack Windig, Richard Crooymans, Mirte Bosse, Hendrik-Jan Megens, Yvonne van de Weetering, Ilse Kornegoor, Esmee Rienstra,

Nadere informatie

Paren van reu x dochter genetische diversiteit

Paren van reu x dochter genetische diversiteit Paren van reu x dochter genetische diversiteit Janssens S, Wijnrocx K., Buys N. Livestock Genetics, KU Leuven, België Reu x dochter en meer Broer x zus Halfbroer x halfzus Kleindochter x grootvader Inteeltgraad

Nadere informatie

Onderzoeksprogramma Beren op de Weg

Onderzoeksprogramma Beren op de Weg Onderzoeksprogramma Beren op de Weg Fokkerij Wat kun je doen om berengeur te verlagen Bennie van der Fels, Egbert Knol Lochem, 4 Juni 2013 Fokkerij oplossingen Berengeur Agenda: Situatie Castratie Beren

Nadere informatie

Fokkerijkansen voor de geit

Fokkerijkansen voor de geit Fokkerijkansen voor de geit Kor Oldenbroek Symposium duurzame toekomst geitenrassen 12 november 2016, Putten Centrum voor Genetische Bronnen, Nederland (CGN) CV Kor Oldenbroek IVO in Zeist/ASG Lelystad

Nadere informatie

Welzijn van Dieren vanuit de biologie van het dier

Welzijn van Dieren vanuit de biologie van het dier Welzijn van Dieren vanuit de biologie van het dier November 2010 Dr. Claudia M. Vinke Departement Dier in Wetenschap & Maatschappij Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Utrecht Inhoud 1. Wat is dierenwelzijn?

Nadere informatie

DOSSIER HEUPDYSPLASIE DEEL I

DOSSIER HEUPDYSPLASIE DEEL I Newsletter Nationale Fokkerijcommissie Maart 2018 DOSSIER HEUPDYSPLASIE DEEL I Beste fokkers, keurmeesters, dierenartsen en hondenliefhebbers, Heupdysplasie (HD) is één van de meest voorkomende genetische

Nadere informatie

Genomica in de melkveehouderij de praktische toepassingen

Genomica in de melkveehouderij de praktische toepassingen Genomica in de melkveehouderij de praktische toepassingen Yvette de Haas Doel van vandaag Is er behoefte aan een gastcollege Genomica? Aan welk soort informatie heeft het onderwijs behoefte m.b.t. genomica?

Nadere informatie

Fokken en Scrapie resistentie bij de Toggenburger geit

Fokken en Scrapie resistentie bij de Toggenburger geit Fokken en Scrapie resistentie bij de Toggenburger geit Jack Windig, Jan Langeveld, Lucien van eulen, Rita Hoving Oene, 8 november 2014, Ledenvergadering Landelijke Fokgroep Toggenburger CGN, Livestock

Nadere informatie

Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt?

Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt? Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt? Ies Nijman UMC Utrecht Dept of Genetics, Centre for Molecular Medicine Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT), Hartwig Medical Foundation 1994 DNA sequenties,

Nadere informatie

R&D-programma Novogen Genen voor betere eieren. Door Dhr. Thierry Burlot, R&D Manager Novogen

R&D-programma Novogen Genen voor betere eieren. Door Dhr. Thierry Burlot, R&D Manager Novogen R&D-programma Novogen Genen voor betere eieren Door Dhr. Thierry Burlot, R&D Manager Novogen Genetica bij Novogen: reageren op marktvraag Marktvraag 1. Eieren van hoge kwaliteit 2. Productiviteit (levensduur,

Nadere informatie

Hartelijk welkom bij de Landelijke HCM dag Verleden, heden en de toekomst van Hypertrofe Hartspierziekte. 18 november

Hartelijk welkom bij de Landelijke HCM dag Verleden, heden en de toekomst van Hypertrofe Hartspierziekte. 18 november Hartelijk welkom bij de Landelijke HCM dag Verleden, heden en de toekomst van Hypertrofe Hartspierziekte 18 november 11.00-11.20 De ontwikkeling van het ziektebeeld Wie zijn wij? Michelle Michels, cardioloog

Nadere informatie

PETscan. Fokken zonder gokken. Jan Rothuizen Faculteit Diergeneeskunde, UU

PETscan. Fokken zonder gokken. Jan Rothuizen Faculteit Diergeneeskunde, UU PETscan Fokken zonder gokken Jan Rothuizen Faculteit Diergeneeskunde, UU 1 EXPERTISECENTRUM GENETICA GEZELSCHAPSDIEREN Prof. dr. Jan Rothuizen, coördinator Faculteit Diergeneeskunde Departement Geneeskunde

Nadere informatie

Castratie van biggen:

Castratie van biggen: De Vlaamse overheid, Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek, eenheid DIER en het departement Landbouw en Visserij, afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Castratie van biggen: Afgerond en opgestart

Nadere informatie

KARKASFOKWAARDEN EEN VERSCHIL AAN DE HAAK

KARKASFOKWAARDEN EEN VERSCHIL AAN DE HAAK DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Artikel KARKASFOKWAARDEN EEN VERSCHIL AAN DE HAAK 6.05.2019 www.vlaanderen.be Colofon Samenstelling Departement Landbouw en Visserij Auteurs Andries Colman, Laurence Hubrecht

Nadere informatie

VPF onderzoekt genetische diversiteit Piétrain

VPF onderzoekt genetische diversiteit Piétrain VPF onderzoekt genetische diversiteit Piétrain De Piétrain is de bodybuilder onder de varkensrassen en alle huidige Piétrains vinden hun oorsprong in België. Het waren voornamelijk mensen met een niet-landbouwersprofiel

Nadere informatie

Zittingsbladen van de openbare terechtzittingen (onder voorbehoud van wijzigingen)

Zittingsbladen van de openbare terechtzittingen (onder voorbehoud van wijzigingen) Zittingsbladen van de openbare terechtzittingen (onder voorbehoud van wijzigingen) Eerste kamer - dinsdag 25 februari 2014 De zitting wordt geopend om 13u30. De volgende zaken worden opgeroepen: 1213/0435/A/1/0404

Nadere informatie

Wat is een dierproef?

Wat is een dierproef? Proefdieren Lesoverzicht Wat weet je al? Wat is een dierproef? Waarom worden dierproeven uitgevoerd? Welke dieren zijn proefdieren? Wie controleert dierproeven en hoe? Welke bedrijven doen aan dierproeven?

Nadere informatie

Basisprincipes fokkerij en inteelt

Basisprincipes fokkerij en inteelt Basisprincipes fokkerij en inteelt Krista A. Engelsma Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) Introductie Fokkerij ras Dieren met bepaalde eigenschappen Genetische vooruitgang Selectie Open/gesloten

Nadere informatie

INTEELTCOËFFICIËNT: BEN JE KHV-LID? BEREKEN HEM DAN VIA KHV-ONLINE!

INTEELTCOËFFICIËNT: BEN JE KHV-LID? BEREKEN HEM DAN VIA KHV-ONLINE! INTEELTCOËFFICIËNT: BEN JE KHV-LID? BEREKEN HEM DAN VIA KHV-ONLINE! EEN SCHAAP HEEFT IEDERE CEL BEVAT TWEE KOPIJEN VAN HET ERFELIJK MATERIAAL (DNA) DIE DUIZENDEN GENEN DRAGEN ÉÉN KOPIJ KOMT VAN DE VADER

Nadere informatie

De universiteit & internationale onderzoekers

De universiteit & internationale onderzoekers De universiteit & internationale onderzoekers EWI Focus, 12 oktober 2010 Stijn Delauré, Sven Van Lommel, Peter Marynen Dienst Onderzoekscoördinatie Positionering K.U.Leuven Open en internationale rekrutering

Nadere informatie

De Employability Scan Arbeidsmarktcongres 2013: Organisaties en inzetbaarheid

De Employability Scan Arbeidsmarktcongres 2013: Organisaties en inzetbaarheid De Employability Scan Arbeidsmarktcongres 2013: Organisaties en inzetbaarheid Jill Nelissen Doctoranda Onderzoeksgroep Personeel en Organisatie, KU Leuven Doctoraatsproject over het thema Employability

Nadere informatie

Inteeltbeheersing bij rashonden

Inteeltbeheersing bij rashonden Inteeltbeheersing bij rashonden Jack J. Windig CGN CGN en Livestock research (Lelystad) Onderdeel Wageningen UR Livestock Research voorheen ASG, ID-Lelystad, ID- DLO CGN = Centrum Genetische bronnen Nederland

Nadere informatie

Hoe zeldzaam zijn zeldzame rassen?

Hoe zeldzaam zijn zeldzame rassen? Hoe zeldzaam zijn zeldzame rassen? Over het monitoren van populaties Rita Hoving, Centrum voor Genetische Bronnen, Nederland 25 augustus 2012, familiedag SZH Centre for Genetic Resources, the Netherlands

Nadere informatie

Inteelt, verwantschappen en consequenties van inteelt

Inteelt, verwantschappen en consequenties van inteelt Inteelt, verwantschappen en consequenties van inteelt Jack J. Windig CGN Agrobiodiversiteit Oude rassen Waard om te bewaren Mooi Cultureel Erfgoed Herbergen unieke genetische eigenschappen Ook in: Conventie

Nadere informatie

Fokkerij en Inteelt. Basisprincipes. Piter Bijma Animal Breeding and Genomics Centre Wageningen Universiteit. Animal Breeding & Genomics Centre

Fokkerij en Inteelt. Basisprincipes. Piter Bijma Animal Breeding and Genomics Centre Wageningen Universiteit. Animal Breeding & Genomics Centre Fokkerij en Inteelt Basisprincipes Piter Bijma Animal Breeding and Genomics Centre Wageningen Universiteit Animal Breeding & Genomics Centre De boodschap 1. Enige inteelt is normaal; veel inteelt is riskant

Nadere informatie

Algemene voorwaarden Genoomfokwaarden. Definities

Algemene voorwaarden Genoomfokwaarden. Definities Algemene voorwaarden Genoomfokwaarden Definities 1. KWPN: Koninklijk Warmbloed Paardenstamboek Nederland te Ermelo aan de Beek 119, verder te noemen KWPN. 2. Opdrachtgever: de natuurlijke- of rechtspersoon

Nadere informatie

Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten

Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK NAAR DE ROL VAN GENETICA IN JONGDEMENTIE: FAMILIES, MUTATIES EN GENETISCHE TESTEN. Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica,

Nadere informatie

infprg03dt practicumopdracht 4

infprg03dt practicumopdracht 4 infprg03dt practicumopdracht 4 W. Oele 31 augustus 2008 1 Evolutie Het volgende citaat komt letterlijk van Wikipedia: Met evolutietheorie (soms ook wel evolutieleer genoemd) wordt de wetenschappelijke

Nadere informatie

Genetica staat aan de basis van uw resultaat. Roy Strikkeling. Area Sales Manager EXPECT MORE

Genetica staat aan de basis van uw resultaat. Roy Strikkeling. Area Sales Manager EXPECT MORE Genetica staat aan de basis van uw resultaat Roy Strikkeling Area Sales Manager EXPECT MORE 1 Agenda Research & Technology Ontwikkelingen in de fokkerij Resultaten uit het veld Conclusies 2 Hendrix Genetics

Nadere informatie

WetenschappelijkOnderzoekin het Expertisecentrum. Tom J de Koning

WetenschappelijkOnderzoekin het Expertisecentrum. Tom J de Koning WetenschappelijkOnderzoekin het Expertisecentrum Tom J de Koning Afdeling Neurologie, Genetica en Kindergeneeskunde Universitair Medisch Centrum Groningen Waaromdoenwe wetenschappelijk onderzoek? Academische

Nadere informatie

DIABETOgen Test. Diabetes mellitus Typ II. Risico s in kaart. Diabetes Mellitus

DIABETOgen Test. Diabetes mellitus Typ II. Risico s in kaart. Diabetes Mellitus DIABETOgen Test Diabetes mellitus Typ II Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De DIABETOgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op diabetes mellitus type

Nadere informatie

Laboratorium voor Levensmiddelenmicrobiologie en -conservering (LFMFP-UGent)

Laboratorium voor Levensmiddelenmicrobiologie en -conservering (LFMFP-UGent) Laboratorium voor Levensmiddelenmicrobiologie en -conservering (LFMFP-UGent) Professoren Frank Devlieghere & Mieke Uyttendaele Peter Ragaert & Liesbeth Jacxsens Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit

Nadere informatie

BRACHYCEFALE HONDENRASSEN

BRACHYCEFALE HONDENRASSEN PARINGSADVIES voor BRACHYCEFALE HONDENRASSEN in Vlaanderen 1 Inhoud Inleiding... 3 Wat is het probleem met de Brachycefale rassen?... 4 Wie kan een BOAS certificaat uitschrijven?... 5 Wie kan een certificaat

Nadere informatie

Visie: Je DNA sequencen wordt routineklus

Visie: Je DNA sequencen wordt routineklus Life sciences, CSR Visie: Je DNA sequencen wordt routineklus Intro Een nieuw tijdperk is aangebroken: dat van het 1.000-dollargenoom (waarin een volledig genoom kan gesequenced worden voor 1.000 dollar)!

Nadere informatie

Beleving van welzijn door het dier

Beleving van welzijn door het dier Beleving van welzijn door het dier Dr. Ir. Kathalijne Visser-Riedstra Hartmann Studie Zoötechniek Universiteit Wageningen Promotie onderzoek: Horsonality, a study on the personality of the horse Wetenschappelijk

Nadere informatie

Out of Africa: mtdna en Y chromosoom. Jean-Jacques Cassiman KuLeuven

Out of Africa: mtdna en Y chromosoom. Jean-Jacques Cassiman KuLeuven Out of Africa: mtdna en Y chromosoom Jean-Jacques Cassiman KuLeuven 12.05.2007 Kern DNA CME 06 CME 06 CME 06 Start in 2007: twee zonen per generatie (25j) In 2258 (10 generaties of 250 jaar) zullen er

Nadere informatie

Duurzaam Fokken en Groen Onderwijs. Dr. Ir. Wiepk Voskamp-Harkema Lector Duurzame melkveehouderij Hogeschool Van Hall Larenstein

Duurzaam Fokken en Groen Onderwijs. Dr. Ir. Wiepk Voskamp-Harkema Lector Duurzame melkveehouderij Hogeschool Van Hall Larenstein Duurzaam Fokken en Groen Onderwijs Dr. Ir. Wiepk Voskamp-Harkema Lector Duurzame melkveehouderij Hogeschool Van Hall Larenstein Lectoraat melkveehouderij Herd Management en Smart Dairy Farming - Kees Lokhorst

Nadere informatie

De rol van de Vlaamse overheid in fokkerij. Vlaamse Fokkerijdag 2018

De rol van de Vlaamse overheid in fokkerij. Vlaamse Fokkerijdag 2018 De rol van de Vlaamse overheid in fokkerij Vlaamse Fokkerijdag 2018 Inhoud Fokkerijbeleid Europees Vlaams Ondersteuning Toezicht en handhaving Stand van zaken FOKKERIJBELEID Fokkerijbeleid: waarom? fokken

Nadere informatie

SZH voor levend erfgoed

SZH voor levend erfgoed SZH voor levend erfgoed Populatiemanagement Infoavond Drentsche Patrijshonden Woudenberg 19 november 2013 Een korte introductie Kor Oldenbroek Myrthe Maurice Van Eijndhoven Wat kunt u vandaag verwachten:

Nadere informatie

Europese Verordening Fokkerij

Europese Verordening Fokkerij Europese Verordening Fokkerij welke veranderingen zijn er op til Fokkerijdag 18 november 2015 Leen Versmissen/ Hanne Geenen oude wijn in een nieuwe zak? Verordening Fokkerij = omzetting van 9 richtlijnen

Nadere informatie

Newsletter April 2013

Newsletter April 2013 1. Inleiding Met het thema van deze nieuwsbrief willen we ons richten op de fundamenten van het fokken: de basisgenetica. Want of je het nu wil of niet. dit is ook de basis voor een succesvolle fok! Misschien

Nadere informatie

INHOUD. Geschiedenis Missie Structuur Personeel. Onderwijs Onderzoek Internationaal Netwerk Rankings

INHOUD. Geschiedenis Missie Structuur Personeel. Onderwijs Onderzoek Internationaal Netwerk Rankings INHOUD Geschiedenis Missie Structuur Personeel Onderwijs Onderzoek Internationaal Netwerk Rankings 2 200 JAAR GESCHIEDENIS 3 TIJDSLIJN 1817 Plechtige opening 1876-1890 Onderzoek wordt 1991 Naamsverandering

Nadere informatie

Referentiecentrum Zeldzame Ziekten UZ Brussel

Referentiecentrum Zeldzame Ziekten UZ Brussel Referentiecentrum Zeldzame Ziekten UZ Brussel 1 2-2-2018 Europese regelgeving (Richtlijn 2011/24/EU) Bevorderen van de ontwikkeling van Europese netwerken op het gebied van zeldzame ziekten Oprichten en

Nadere informatie